古诗词

韩愈

病中赠张十八

韩愈

中虚得暴下,避冷卧北窗。zhōng xū dé bào xià,bì lěng wò běi chuāng。
不蹋晓鼓朝,安眠听逢逢。bù tà xiǎo gǔ cháo,ān mián tīng féng féng。
籍也处闾里,抱能未施邦。jí yě chù lǘ lǐ,bào néng wèi shī bāng。
文章自娱戏,金石日击撞。wén zhāng zì yú xì,jīn shí rì jī zhuàng。
龙文百斛鼎,笔力可独扛。lóng wén bǎi hú dǐng,bǐ lì kě dú káng。
谈舌久不掉,非君亮谁双。tán shé jiǔ bù diào,fēi jūn liàng shuí shuāng。
扶几导之言,曲节初摐摐。fú jǐ dǎo zhī yán,qū jié chū chuāng chuāng。
半途喜开凿,派别失大江。bàn tú xǐ kāi záo,pài bié shī dà jiāng。
吾欲盈其气,不令见麾幢。wú yù yíng qí qì,bù lìng jiàn huī chuáng。
牛羊满田野,解旆束空杠。niú yáng mǎn tián yě,jiě pèi shù kōng gāng。
倾尊与斟酌,四壁堆罂缸。qīng zūn yǔ zhēn zhuó,sì bì duī yīng gāng。
玄帷隔雪风,照炉钉明釭。xuán wéi gé xuě fēng,zhào lú dīng míng gāng。
夜阑纵捭阖,哆口疏眉厖。yè lán zòng bǎi hé,duō kǒu shū méi páng。
势侔高阳翁,坐约齐横降。shì móu gāo yáng wēng,zuò yuē qí héng jiàng。
连日挟所有,形躯顿膀肛。lián rì xié suǒ yǒu,xíng qū dùn bǎng gāng。
将归乃徐谓,子言得无哤。jiāng guī nǎi xú wèi,zi yán dé wú máng。
回军与角逐,斫树收穷庞。huí jūn yǔ jiǎo zhú,zhuó shù shōu qióng páng。
雌声吐款要,酒壶缀羊腔。cí shēng tǔ kuǎn yào,jiǔ hú zhuì yáng qiāng。
君乃昆仑渠,籍乃岭头泷。jūn nǎi kūn lún qú,jí nǎi lǐng tóu lóng。
譬如蚁蛭微,讵可陵崆㟅。pì rú yǐ zhì wēi,jù kě líng kōng yáng。
幸愿终赐之,斩拔蘖与桩。xìng yuàn zhōng cì zhī,zhǎn bá niè yǔ zhuāng。
从此识归处,东流水淙淙。cóng cǐ shí guī chù,dōng liú shuǐ cóng cóng。

杂诗

韩愈

古史散左右,诗书置后前。gǔ shǐ sàn zuǒ yòu,shī shū zhì hòu qián。
岂殊蠹书虫,生死文字间。qǐ shū dù shū chóng,shēng sǐ wén zì jiān。
古道自愚憃,古言自包缠。gǔ dào zì yú chōng,gǔ yán zì bāo chán。
当今固殊古,谁与为欣欢。dāng jīn gù shū gǔ,shuí yǔ wèi xīn huān。
独携无言子,共升昆仑颠。dú xié wú yán zi,gòng shēng kūn lún diān。
长风飘襟裾,遂起飞高圆。zhǎng fēng piāo jīn jū,suì qǐ fēi gāo yuán。
下视禹九州,一尘集豪端。xià shì yǔ jiǔ zhōu,yī chén jí háo duān。
遨嬉未云几,下已亿万年。áo xī wèi yún jǐ,xià yǐ yì wàn nián。
向者夸夺子,万坟厌其巅。xiàng zhě kuā duó zi,wàn fén yàn qí diān。
惜哉抱所见,白黑未及分。xī zāi bào suǒ jiàn,bái hēi wèi jí fēn。
慷慨为悲咤,泪如九河翻。kāng kǎi wèi bēi zhà,lèi rú jiǔ hé fān。
指摘相告语,虽还今谁亲。zhǐ zhāi xiāng gào yǔ,suī hái jīn shuí qīn。
翩然下大荒,被发骑骐驎。piān rán xià dà huāng,bèi fā qí qí lín。

寄崔二十六立之

韩愈

西城员外丞,心迹两屈奇。xī chéng yuán wài chéng,xīn jì liǎng qū qí。
往岁战词赋,不将势力随。wǎng suì zhàn cí fù,bù jiāng shì lì suí。
下驴入省门,左右惊纷披。xià lǘ rù shěng mén,zuǒ yòu jīng fēn pī。
傲兀坐试席,深丛见孤罴。ào wù zuò shì xí,shēn cóng jiàn gū pí。
文如翻水成,初不用意为。wén rú fān shuǐ chéng,chū bù yòng yì wèi。
四座各低面,不敢捩眼窥。sì zuò gè dī miàn,bù gǎn liè yǎn kuī。
升阶揖侍郎,归舍日未敧。shēng jiē yī shì láng,guī shě rì wèi jī。
佳句喧众口,考官敢瑕疵。jiā jù xuān zhòng kǒu,kǎo guān gǎn xiá cī。
连年收科第,若摘颔底髭。lián nián shōu kē dì,ruò zhāi hàn dǐ zī。
回首卿相位,通途无他岐。huí shǒu qīng xiāng wèi,tōng tú wú tā qí。
岂论校书郎,袍笏光参差。qǐ lùn xiào shū láng,páo hù guāng cān chà。
童稚见称说,祝身得如斯。tóng zhì jiàn chēng shuō,zhù shēn dé rú sī。
侪辈妒且热,喘如竹筒吹。chái bèi dù qiě rè,chuǎn rú zhú tǒng chuī。
老妇愿嫁女,约不论财赀。lǎo fù yuàn jià nǚ,yuē bù lùn cái zī。
老翁不量分,累月笞其儿。lǎo wēng bù liàng fēn,lèi yuè chī qí ér。
搅搅争附托,无人角雄雌。jiǎo jiǎo zhēng fù tuō,wú rén jiǎo xióng cí。
由来人间事,翻覆不可知。yóu lái rén jiān shì,fān fù bù kě zhī。
安有巢中鷇,插翅飞天陲。ān yǒu cháo zhōng kòu,chā chì fēi tiān chuí。
驹麛著爪牙,猛虎借与皮。jū mí zhù zhǎo yá,měng hǔ jiè yǔ pí。
汝头有缰系,汝脚有索縻。rǔ tóu yǒu jiāng xì,rǔ jiǎo yǒu suǒ mí。
陷身泥沟间,谁复禀指撝。xiàn shēn ní gōu jiān,shuí fù bǐng zhǐ huī。
不脱吏部选,可见偶与奇。bù tuō lì bù xuǎn,kě jiàn ǒu yǔ qí。
又作朝士贬,得非命所施。yòu zuò cháo shì biǎn,dé fēi mìng suǒ shī。
客居京城中,十日营一炊。kè jū jīng chéng zhōng,shí rì yíng yī chuī。
逼迫走巴蛮,恩爱座上离。bī pò zǒu bā mán,ēn ài zuò shàng lí。
昨来汉水头,始得完孤羁。zuó lái hàn shuǐ tóu,shǐ dé wán gū jī。
桁挂新衣裳,盎弃食残糜。héng guà xīn yī shang,àng qì shí cán mí。
苟无饥寒苦,那用分高卑。gǒu wú jī hán kǔ,nà yòng fēn gāo bēi。
怜我还好古,宦途同险巘。lián wǒ hái hǎo gǔ,huàn tú tóng xiǎn yǎn。
每旬遗我书,竟岁无差池。měi xún yí wǒ shū,jìng suì wú chà chí。
新篇奚其思,风幡肆逶迤。xīn piān xī qí sī,fēng fān sì wēi yí。
又论诸毛功,劈水看蛟螭。yòu lùn zhū máo gōng,pī shuǐ kàn jiāo chī。
雷电生睒睗,角鬣相撑披。léi diàn shēng shǎn shì,jiǎo liè xiāng chēng pī。
属我感穷景,抱华不能摛。shǔ wǒ gǎn qióng jǐng,bào huá bù néng chī。
唱来和相报,愧叹俾我疵。chàng lái hé xiāng bào,kuì tàn bǐ wǒ cī。
又寄百尺彩,绯红相盛衰。yòu jì bǎi chǐ cǎi,fēi hóng xiāng shèng shuāi。
巧能喻其诚,深浅抽肝脾。qiǎo néng yù qí chéng,shēn qiǎn chōu gān pí。
开展放我侧,方餐涕垂匙。kāi zhǎn fàng wǒ cè,fāng cān tì chuí shi。
朋交日凋谢,存者逐利移。péng jiāo rì diāo xiè,cún zhě zhú lì yí。
子宁独迷误,缀缀意益弥。zi níng dú mí wù,zhuì zhuì yì yì mí。
举头庭树豁,狂飙卷寒曦。jǔ tóu tíng shù huō,kuáng biāo juǎn hán xī。
迢递山水隔,何由应埙篪。tiáo dì shān shuǐ gé,hé yóu yīng xūn chí。
别来就十年,君马记騧骊。bié lái jiù shí nián,jūn mǎ jì guā lí。
长女当及事,谁助出帨缡。zhǎng nǚ dāng jí shì,shuí zhù chū shuì lí。
诸男皆秀朗,几能守家规。zhū nán jiē xiù lǎng,jǐ néng shǒu jiā guī。
文字锐气在,辉辉见旌麾。wén zì ruì qì zài,huī huī jiàn jīng huī。
摧肠与戚容,能复持酒卮。cuī cháng yǔ qī róng,néng fù chí jiǔ zhī。
我虽未耋老,发秃骨力羸。wǒ suī wèi dié lǎo,fā tū gǔ lì léi。
所馀十九齿,飘飖尽浮危。suǒ yú shí jiǔ chǐ,piāo yáo jǐn fú wēi。
玄花著两眼,视物隔褷䙰。xuán huā zhù liǎng yǎn,shì wù gé shī lí。
燕席谢不诣,游鞍悬莫骑。yàn xí xiè bù yì,yóu ān xuán mò qí。
敦敦凭书案,譬彼鸟黏黐。dūn dūn píng shū àn,pì bǐ niǎo nián chī。
且吾闻之师,不以物自隳。qiě wú wén zhī shī,bù yǐ wù zì huī。
孤豚眠粪壤,不慕太庙牺。gū tún mián fèn rǎng,bù mù tài miào xī。
君看一时人,几辈先腾驰。jūn kàn yī shí rén,jǐ bèi xiān téng chí。
过半黑头死,阴虫食枯骴。guò bàn hēi tóu sǐ,yīn chóng shí kū cī。
欢华不满眼,咎责塞两仪。huān huá bù mǎn yǎn,jiù zé sāi liǎng yí。
观名计之利,讵足相陪裨。guān míng jì zhī lì,jù zú xiāng péi bì。
仁者耻贪冒,受禄量所宜。rén zhě chǐ tān mào,shòu lù liàng suǒ yí。
无能食国惠,岂异哀癃罢。wú néng shí guó huì,qǐ yì āi lóng bà。
久欲辞谢去,休令众睢睢。jiǔ yù cí xiè qù,xiū lìng zhòng suī suī。
况又婴疹疾,宁保躯不赀。kuàng yòu yīng zhěn jí,níng bǎo qū bù zī。
不能前死罢,内实惭神祇。bù néng qián sǐ bà,nèi shí cán shén qí。
旧籍在东郡,茅屋枳棘篱。jiù jí zài dōng jùn,máo wū zhǐ jí lí。
还归非无指,灞渭扬春澌。hái guī fēi wú zhǐ,bà wèi yáng chūn sī。
生兮耕吾疆,死也埋吾陂。shēng xī gēng wú jiāng,sǐ yě mái wú bēi。
文书自传道,不仗史笔垂。wén shū zì chuán dào,bù zhàng shǐ bǐ chuí。
夫子固吾党,新恩释衔羁。fū zi gù wú dǎng,xīn ēn shì xián jī。
去来伊洛上,相待安罛箄。qù lái yī luò shàng,xiāng dài ān gū bǐ。
我有双饮?,其银得朱提。wǒ yǒu shuāng yǐn,qí yín dé zhū tí。
黄金涂物象,雕镌妙工倕。huáng jīn tú wù xiàng,diāo juān miào gōng chuí。
乃令千里鲸,幺麽微螽斯。nǎi lìng qiān lǐ jīng,yāo mó wēi zhōng sī。
犹能争明月,摆掉出渺弥。yóu néng zhēng míng yuè,bǎi diào chū miǎo mí。
野草花叶细,不辨薋菉葹。yě cǎo huā yè xì,bù biàn cí lù shī。
绵绵相纠结,状似环城陴。mián mián xiāng jiū jié,zhuàng shì huán chéng pí。
四隅芙蓉树,擢艳皆猗猗。sì yú fú róng shù,zhuó yàn jiē yī yī。
鲸以兴君身,失所逢百罹。jīng yǐ xīng jūn shēn,shī suǒ féng bǎi lí。
月以喻夫道,僶勉励莫亏。yuè yǐ yù fū dào,mǐn miǎn lì mò kuī。
草木明覆载,妍丑齐荣萎。cǎo mù míng fù zài,yán chǒu qí róng wēi。
愿君恒御之,行止杂燧觿。yuàn jūn héng yù zhī,xíng zhǐ zá suì xī。
异日期对举,当如合分支。yì rì qī duì jǔ,dāng rú hé fēn zhī。

月蚀诗效

韩愈

元和庚寅斗插子,月十四日三更中。yuán hé gēng yín dòu chā zi,yuè shí sì rì sān gèng zhōng。
森森万木夜僵立,寒气屃奰顽无风。sēn sēn wàn mù yè jiāng lì,hán qì xì bì wán wú fēng。
月形如白盘,完完上天东。yuè xíng rú bái pán,wán wán shàng tiān dōng。
忽然有物来啖之,不知是何虫。hū rán yǒu wù lái dàn zhī,bù zhī shì hé chóng。
如何至神物,遭此狼狈凶。rú hé zhì shén wù,zāo cǐ láng bèi xiōng。
星如撒沙出,攒集争强雄。xīng rú sā shā chū,zǎn jí zhēng qiáng xióng。
油灯不照席,是夕吐燄如长虹。yóu dēng bù zhào xí,shì xī tǔ yàn rú zhǎng hóng。
玉川子,涕泗下,中庭独行。yù chuān zi,tì sì xià,zhōng tíng dú xíng。
念此日月者,为天之眼睛。niàn cǐ rì yuè zhě,wèi tiān zhī yǎn jīng。
此犹不自保,吾道何由行。cǐ yóu bù zì bǎo,wú dào hé yóu xíng。
尝闻古老言,疑是虾蟆精。cháng wén gǔ lǎo yán,yí shì xiā má jīng。
径圆千里纳女腹,何处养女百丑形。jìng yuán qiān lǐ nà nǚ fù,hé chù yǎng nǚ bǎi chǒu xíng。
杷沙脚手钝,谁使女解缘青冥。pá shā jiǎo shǒu dùn,shuí shǐ nǚ jiě yuán qīng míng。
黄帝有四目,帝舜重其明。huáng dì yǒu sì mù,dì shùn zhòng qí míng。
今天祗两目,何故许食使偏盲。jīn tiān zhī liǎng mù,hé gù xǔ shí shǐ piān máng。
尧呼大水浸十日,不惜万国赤子鱼头生。yáo hū dà shuǐ jìn shí rì,bù xī wàn guó chì zi yú tóu shēng。
女于此时若食日,虽食八九无嚵名。nǚ yú cǐ shí ruò shí rì,suī shí bā jiǔ wú chán míng。
赤龙黑鸟烧口热,翎鬣倒侧相搪撑。chì lóng hēi niǎo shāo kǒu rè,líng liè dào cè xiāng táng chēng。
婪酣大肚遭一饱,饥肠彻死无由鸣。lán hān dà dù zāo yī bǎo,jī cháng chè sǐ wú yóu míng。
后时食月罪当死,天罗磕匝何处逃汝刑。hòu shí shí yuè zuì dāng sǐ,tiān luó kē zā hé chù táo rǔ xíng。
玉川子立于庭而言曰,地行贱臣仝。yù chuān zi lì yú tíng ér yán yuē,dì xíng jiàn chén tóng。
再拜敢告上天公,臣有一寸刃。zài bài gǎn gào shàng tiān gōng,chén yǒu yī cùn rèn。
可刳凶蟆肠,无梯可上天。kě kū xiōng má cháng,wú tī kě shàng tiān。
天阶无由有臣踪,寄笺东南风。tiān jiē wú yóu yǒu chén zōng,jì jiān dōng nán fēng。
天门西北祈风通,丁宁附耳莫漏泄。tiān mén xī běi qí fēng tōng,dīng níng fù ěr mò lòu xiè。
薄命正值飞廉慵,东方青色龙。báo mìng zhèng zhí fēi lián yōng,dōng fāng qīng sè lóng。
牙角何呀呀,从官百馀座。yá jiǎo hé ya ya,cóng guān bǎi yú zuò。
嚼啜烦官家,月蚀汝不知。jué chuài fán guān jiā,yuè shí rǔ bù zhī。
安用为龙窟天河,赤鸟司南方。ān yòng wèi lóng kū tiān hé,chì niǎo sī nán fāng。
尾秃翅觰沙,月蚀于汝头。wěi tū chì zhā shā,yuè shí yú rǔ tóu。
汝口开呀呀,虾蟆掠汝两吻过。rǔ kǒu kāi ya ya,xiā má lüè rǔ liǎng wěn guò。
忍学省事不以汝觜啄虾蟆,於菟蹲于西。rěn xué shěng shì bù yǐ rǔ zī zhuó xiā má,yú tú dūn yú xī。
旗旄卫毵㲚,既从白帝祠。qí máo wèi sān shā,jì cóng bái dì cí。
又食于蜡礼有加,忍令月被恶物食。yòu shí yú là lǐ yǒu jiā,rěn lìng yuè bèi è wù shí。
枉于汝口插齿牙,乌龟怯奸。wǎng yú rǔ kǒu chā chǐ yá,wū guī qiè jiān。
怕寒缩颈,以壳自遮。pà hán suō jǐng,yǐ ké zì zhē。
终令夸蛾抉汝出,卜师烧锥钻灼满板如星罗。zhōng lìng kuā é jué rǔ chū,bo shī shāo zhuī zuān zhuó mǎn bǎn rú xīng luó。
此外内外官,琐细不足科。cǐ wài nèi wài guān,suǒ xì bù zú kē。
臣请悉扫除,慎勿许语令啾哗。chén qǐng xī sǎo chú,shèn wù xǔ yǔ lìng jiū huā。
并光全耀归我月,盲眼镜净无纤瑕。bìng guāng quán yào guī wǒ yuè,máng yǎn jìng jìng wú xiān xiá。
弊蛙拘送主府官,帝箸下腹尝其皤。bì wā jū sòng zhǔ fǔ guān,dì zhù xià fù cháng qí pó。
依前使兔操杵臼,玉阶桂树闲婆娑。yī qián shǐ tù cāo chǔ jiù,yù jiē guì shù xián pó suō。
姮娥还宫室,太阳有室家。héng é hái gōng shì,tài yáng yǒu shì jiā。
天虽高,耳属地。tiān suī gāo,ěr shǔ dì。
感臣赤心,使臣知意。gǎn chén chì xīn,shǐ chén zhī yì。
虽无明言,潜喻厥旨。suī wú míng yán,qián yù jué zhǐ。
有气有形,皆吾赤子。yǒu qì yǒu xíng,jiē wú chì zi。
虽忿大伤,忍杀孩稚。suī fèn dà shāng,rěn shā hái zhì。
还汝月明,安行于次。hái rǔ yuè míng,ān xíng yú cì。
尽释众罪,以蛙磔死。jǐn shì zhòng zuì,yǐ wā zhé sǐ。

孟生诗

韩愈

孟生江海士,古貌又古心。mèng shēng jiāng hǎi shì,gǔ mào yòu gǔ xīn。
尝读古人书,谓言古犹今。cháng dú gǔ rén shū,wèi yán gǔ yóu jīn。
作诗三百首,窅默咸池音。zuò shī sān bǎi shǒu,yǎo mò xián chí yīn。
骑驴到京国,欲和熏风琴。qí lǘ dào jīng guó,yù hé xūn fēng qín。
岂识天子居,九重郁沈沈。qǐ shí tiān zi jū,jiǔ zhòng yù shěn shěn。
一门百夫守,无籍不可寻。yī mén bǎi fū shǒu,wú jí bù kě xún。
晶光荡相射,旗戟翩以森。jīng guāng dàng xiāng shè,qí jǐ piān yǐ sēn。
迁延乍却走,惊怪靡自任。qiān yán zhà què zǒu,jīng guài mí zì rèn。
举头看白日,泣涕下沾襟。jǔ tóu kàn bái rì,qì tì xià zhān jīn。
朅来游公卿,莫肯低华簪。qiè lái yóu gōng qīng,mò kěn dī huá zān。
谅非轩冕族,应对多差参。liàng fēi xuān miǎn zú,yīng duì duō chà cān。
萍蓬风波急,桑榆日月侵。píng péng fēng bō jí,sāng yú rì yuè qīn。
奈何从进士,此路转岖嵚。nài hé cóng jìn shì,cǐ lù zhuǎn qū qīn。
异质忌处群,孤芳难寄林。yì zhì jì chù qún,gū fāng nán jì lín。
谁怜松桂性,竞爱桃李阴。shuí lián sōng guì xìng,jìng ài táo lǐ yīn。
朝悲辞树叶,夕感归巢禽。cháo bēi cí shù yè,xī gǎn guī cháo qín。
顾我多慷慨,穷檐时见临。gù wǒ duō kāng kǎi,qióng yán shí jiàn lín。
清宵静相对,发白聆苦吟。qīng xiāo jìng xiāng duì,fā bái líng kǔ yín。
采兰起幽念,眇然望东南。cǎi lán qǐ yōu niàn,miǎo rán wàng dōng nán。
秦吴修且阻,两地无数金。qín wú xiū qiě zǔ,liǎng dì wú shù jīn。
我论徐方牧,好古天下钦。wǒ lùn xú fāng mù,hǎo gǔ tiān xià qīn。
竹实凤所食,德馨神所歆。zhú shí fèng suǒ shí,dé xīn shén suǒ xīn。
求观众丘小,必上泰山岑。qiú guān zhòng qiū xiǎo,bì shàng tài shān cén。
求观众流细,必泛沧溟深。qiú guān zhòng liú xì,bì fàn cāng míng shēn。
子其听我言,可以当所箴。zi qí tīng wǒ yán,kě yǐ dāng suǒ zhēn。
既获则思返,无为久滞淫。jì huò zé sī fǎn,wú wèi jiǔ zhì yín。
卞和试三献,期子在秋砧。biàn hé shì sān xiàn,qī zi zài qiū zhēn。

射训狐

韩愈

有鸟夜飞名训狐,矜凶挟狡夸自呼。yǒu niǎo yè fēi míng xùn hú,jīn xiōng xié jiǎo kuā zì hū。
乘时阴黑止我屋,声势慷慨非常粗。chéng shí yīn hēi zhǐ wǒ wū,shēng shì kāng kǎi fēi cháng cū。
安然大唤谁畏忌,造作百怪非无须。ān rán dà huàn shuí wèi jì,zào zuò bǎi guài fēi wú xū。
聚鬼徵妖自朋扇,摆掉栱桷颓塈涂。jù guǐ zhēng yāo zì péng shàn,bǎi diào gǒng jué tuí jì tú。
慈母抱儿怕入席,那暇更护鸡窠雏。cí mǔ bào ér pà rù xí,nà xiá gèng hù jī kē chú。
我念乾坤德泰大,卵此恶物常勤劬。wǒ niàn qián kūn dé tài dà,luǎn cǐ è wù cháng qín qú。
纵之岂即遽有害,斗柄行拄西南隅。zòng zhī qǐ jí jù yǒu hài,dòu bǐng xíng zhǔ xī nán yú。
谁谓停奸计尤剧,意欲唐突羲和乌。shuí wèi tíng jiān jì yóu jù,yì yù táng tū xī hé wū。
侵更历漏气弥厉,何由侥幸休须臾。qīn gèng lì lòu qì mí lì,hé yóu jiǎo xìng xiū xū yú。
咨余往射岂得已,候女两眼张睢盱。zī yú wǎng shè qǐ dé yǐ,hòu nǚ liǎng yǎn zhāng suī xū。
枭惊堕梁蛇走窦,一夫斩颈群雏枯。xiāo jīng duò liáng shé zǒu dòu,yī fū zhǎn jǐng qún chú kū。

将归赠孟东野房蜀客

韩愈

君门不可入,势利互相推。jūn mén bù kě rù,shì lì hù xiāng tuī。
借问读书客,胡为在京师。jiè wèn dú shū kè,hú wèi zài jīng shī。
举头未能对,闭眼聊自思。jǔ tóu wèi néng duì,bì yǎn liáo zì sī。
倏忽十六年,终朝苦寒饥。shū hū shí liù nián,zhōng cháo kǔ hán jī。
宦途竟寥落,鬓发坐差池。huàn tú jìng liáo luò,bìn fā zuò chà chí。
颍水清且寂,箕山坦而夷。yǐng shuǐ qīng qiě jì,jī shān tǎn ér yí。
如今便当去,咄咄无自疑。rú jīn biàn dāng qù,duō duō wú zì yí。

答孟郊

韩愈

规模背时利,文字觑天巧。guī mó bèi shí lì,wén zì qù tiān qiǎo。
人皆馀酒肉,子独不得饱。rén jiē yú jiǔ ròu,zi dú bù dé bǎo。
才春思已乱,始秋悲又搅。cái chūn sī yǐ luàn,shǐ qiū bēi yòu jiǎo。
朝餐动及午,夜讽恒至卯。cháo cān dòng jí wǔ,yè fěng héng zhì mǎo。
名声暂膻腥,肠肚镇煎煼。míng shēng zàn shān xīng,cháng dù zhèn jiān chǎo。
古心虽自鞭,世路终难拗。gǔ xīn suī zì biān,shì lù zhōng nán ǎo。
弱拒喜张臂,猛拿闲缩爪。ruò jù xǐ zhāng bì,měng ná xián suō zhǎo。
见倒谁肯扶,从嗔我须咬。jiàn dào shuí kěn fú,cóng chēn wǒ xū yǎo。

短灯檠歌

韩愈

长檠八尺空自长,短檠二尺便且光。zhǎng qíng bā chǐ kōng zì zhǎng,duǎn qíng èr chǐ biàn qiě guāng。
黄帘绿幕朱户闭,风露气入秋堂凉。huáng lián lǜ mù zhū hù bì,fēng lù qì rù qiū táng liáng。
裁衣寄远泪眼暗,搔头频挑移近床。cái yī jì yuǎn lèi yǎn àn,sāo tóu pín tiāo yí jìn chuáng。
太学儒生东鲁客,二十辞家来射策。tài xué rú shēng dōng lǔ kè,èr shí cí jiā lái shè cè。
夜书细字缀语言,两目眵昏头雪白。yè shū xì zì zhuì yǔ yán,liǎng mù chī hūn tóu xuě bái。
此时提携当案前,看书到晓那能眠。cǐ shí tí xié dāng àn qián,kàn shū dào xiǎo nà néng mián。
一朝富贵还自恣,长檠高张照珠翠。yī cháo fù guì hái zì zì,zhǎng qíng gāo zhāng zhào zhū cuì。
吁嗟世事无不然,墙角君看短檠弃。xū jiē shì shì wú bù rán,qiáng jiǎo jūn kàn duǎn qíng qì。

送刘师服

韩愈

夏半阴气始,淅然云景秋。xià bàn yīn qì shǐ,xī rán yún jǐng qiū。
蝉声入客耳,惊起不可留。chán shēng rù kè ěr,jīng qǐ bù kě liú。
草草具盘馔,不待酒献酬。cǎo cǎo jù pán zhuàn,bù dài jiǔ xiàn chóu。
士生为名累,有似鱼中钩。shì shēng wèi míng lèi,yǒu shì yú zhōng gōu。
赍材入市卖,贵者恒难售。jī cái rù shì mài,guì zhě héng nán shòu。
岂不畏憔悴,为功忌中休。qǐ bù wèi qiáo cuì,wèi gōng jì zhōng xiū。
勉哉耘其业,以待岁晚收。miǎn zāi yún qí yè,yǐ dài suì wǎn shōu。

符读书城南

韩愈

木之就规矩,在梓匠轮舆。mù zhī jiù guī jǔ,zài zǐ jiàng lún yú。
人之能为人,由腹有诗书。rén zhī néng wèi rén,yóu fù yǒu shī shū。
诗书勤乃有,不勤腹空虚。shī shū qín nǎi yǒu,bù qín fù kōng xū。
欲知学之力,贤愚同一初。yù zhī xué zhī lì,xián yú tóng yī chū。
由其不能学,所入遂异闾。yóu qí bù néng xué,suǒ rù suì yì lǘ。
两家各生子,提孩巧相如。liǎng jiā gè shēng zi,tí hái qiǎo xiāng rú。
少长聚嬉戏,不殊同队鱼。shǎo zhǎng jù xī xì,bù shū tóng duì yú。
年至十二三,头角稍相疏。nián zhì shí èr sān,tóu jiǎo shāo xiāng shū。
二十渐乖张,清沟映污渠。èr shí jiàn guāi zhāng,qīng gōu yìng wū qú。
三十骨骼成,乃一龙一猪。sān shí gǔ gé chéng,nǎi yī lóng yī zhū。
飞黄腾踏去,不能顾蟾蜍。fēi huáng téng tà qù,bù néng gù chán chú。
一为马前卒,鞭背生虫蛆。yī wèi mǎ qián zú,biān bèi shēng chóng qū。
一为公与相,潭潭府中居。yī wèi gōng yǔ xiāng,tán tán fǔ zhōng jū。
问之何因尔,学与不学欤。wèn zhī hé yīn ěr,xué yǔ bù xué yú。
金璧虽重宝,费用难贮储。jīn bì suī zhòng bǎo,fèi yòng nán zhù chǔ。
学问藏之身,身在则有馀。xué wèn cáng zhī shēn,shēn zài zé yǒu yú。
君子与小人,不系父母且。jūn zi yǔ xiǎo rén,bù xì fù mǔ qiě。
不见公与相,起身自犁锄。bù jiàn gōng yǔ xiāng,qǐ shēn zì lí chú。
不见三公后,寒饥出无驴。bù jiàn sān gōng hòu,hán jī chū wú lǘ。
文章岂不贵,经训乃菑畬。wén zhāng qǐ bù guì,jīng xùn nǎi zāi shē。
潢潦无根源,朝满夕已除。huáng lǎo wú gēn yuán,cháo mǎn xī yǐ chú。
人不通古今,马牛而襟裾。rén bù tōng gǔ jīn,mǎ niú ér jīn jū。
行身陷不义,况望多名誉。xíng shēn xiàn bù yì,kuàng wàng duō míng yù。
时秋积雨霁,新凉入郊墟。shí qiū jī yǔ jì,xīn liáng rù jiāo xū。
灯火稍可亲,简编可卷舒。dēng huǒ shāo kě qīn,jiǎn biān kě juǎn shū。
岂不旦夕念,为尔惜居诸。qǐ bù dàn xī niàn,wèi ěr xī jū zhū。
恩义有相夺,作诗劝踌躇。ēn yì yǒu xiāng duó,zuò shī quàn chóu chú。

示爽

韩愈

宣城去京国,里数逾三千。xuān chéng qù jīng guó,lǐ shù yú sān qiān。
念汝欲别我,解装具盘筵。niàn rǔ yù bié wǒ,jiě zhuāng jù pán yán。
日昏不能散,起坐相引牵。rì hūn bù néng sàn,qǐ zuò xiāng yǐn qiān。
冬夜岂不长,达旦灯烛然。dōng yè qǐ bù zhǎng,dá dàn dēng zhú rán。
座中悉亲故,谁肯舍汝眠。zuò zhōng xī qīn gù,shuí kěn shě rǔ mián。
念汝将一身,西来曾几年。niàn rǔ jiāng yī shēn,xī lái céng jǐ nián。
名科掩众俊,州考居吏前。míng kē yǎn zhòng jùn,zhōu kǎo jū lì qián。
今从府公召,府公又时贤。jīn cóng fǔ gōng zhào,fǔ gōng yòu shí xián。
时辈千百人,孰不谓汝妍。shí bèi qiān bǎi rén,shú bù wèi rǔ yán。
汝来江南近,里闾故依然。rǔ lái jiāng nán jìn,lǐ lǘ gù yī rán。
昔日同戏儿,看汝立路边。xī rì tóng xì ér,kàn rǔ lì lù biān。
人生但如此,其实亦可怜。rén shēng dàn rú cǐ,qí shí yì kě lián。
吾老世味薄,因循致留连。wú lǎo shì wèi báo,yīn xún zhì liú lián。
强颜班行内,何实非罪愆。qiáng yán bān xíng nèi,hé shí fēi zuì qiān。
才短难自力,惧终莫洗湔。cái duǎn nán zì lì,jù zhōng mò xǐ jiān。
临分不汝诳,有路即归田。lín fēn bù rǔ kuáng,yǒu lù jí guī tián。

人日城南登高

韩愈

初正候才兆,涉七气已弄。chū zhèng hòu cái zhào,shè qī qì yǐ nòng。
霭霭野浮阳,晖晖水披冻。ǎi ǎi yě fú yáng,huī huī shuǐ pī dòng。
圣朝身不废,佳节古所用。shèng cháo shēn bù fèi,jiā jié gǔ suǒ yòng。
亲交既许来,子妷亦可从。qīn jiāo jì xǔ lái,zi zhí yì kě cóng。
盘蔬冬春杂,尊酒清浊共。pán shū dōng chūn zá,zūn jiǔ qīng zhuó gòng。
令徵前事为,觞咏新诗送。lìng zhēng qián shì wèi,shāng yǒng xīn shī sòng。
扶杖凌圮阯,刺船犯枯葑。fú zhàng líng pǐ zhǐ,cì chuán fàn kū fēng。
恋池群鸭回,释峤孤云纵。liàn chí qún yā huí,shì jiào gū yún zòng。
人生本坦荡,谁使妄倥偬。rén shēng běn tǎn dàng,shuí shǐ wàng kōng zǒng。
直指桃李阑,幽寻宁止重。zhí zhǐ táo lǐ lán,yōu xún níng zhǐ zhòng。

病鸱

韩愈

屋东恶水沟,有鸱堕鸣悲。wū dōng è shuǐ gōu,yǒu chī duò míng bēi。
青泥掩两翅,拍拍不得离。qīng ní yǎn liǎng chì,pāi pāi bù dé lí。
群童叫相召,瓦砾争先之。qún tóng jiào xiāng zhào,wǎ lì zhēng xiān zhī。
计校生平事,杀却理亦宜。jì xiào shēng píng shì,shā què lǐ yì yí。
夺攘不愧耻,饱满盘天嬉。duó rǎng bù kuì chǐ,bǎo mǎn pán tiān xī。
晴日占光景,高风恣追随。qíng rì zhàn guāng jǐng,gāo fēng zì zhuī suí。
遂凌鸾凤群,肯顾鸿鹄卑。suì líng luán fèng qún,kěn gù hóng gǔ bēi。
今者命运穷,遭逢巧丸儿。jīn zhě mìng yùn qióng,zāo féng qiǎo wán ér。
中汝要害处,汝能不得施。zhōng rǔ yào hài chù,rǔ néng bù dé shī。
于吾乃何有,不忍乘其危。yú wú nǎi hé yǒu,bù rěn chéng qí wēi。
丐汝将死命,浴以清水池。gài rǔ jiāng sǐ mìng,yù yǐ qīng shuǐ chí。
朝餐辍鱼肉,暝宿防狐狸。cháo cān chuò yú ròu,míng sù fáng hú lí。
自知无以致,蒙德久犹疑。zì zhī wú yǐ zhì,méng dé jiǔ yóu yí。
饱入深竹丛,饥来傍阶基。bǎo rù shēn zhú cóng,jī lái bàng jiē jī。
亮无责报心,固以听所为。liàng wú zé bào xīn,gù yǐ tīng suǒ wèi。
昨日有气力,飞跳弄藩篱。zuó rì yǒu qì lì,fēi tiào nòng fān lí。
今晨忽径去,曾不报我知。jīn chén hū jìng qù,céng bù bào wǒ zhī。
侥幸非汝福,天衢汝休窥。jiǎo xìng fēi rǔ fú,tiān qú rǔ xiū kuī。
京城事弹射,竖子不易欺。jīng chéng shì dàn shè,shù zi bù yì qī。
勿讳泥坑辱,泥坑乃良规。wù huì ní kēng rǔ,ní kēng nǎi liáng guī。

华山女

韩愈

街东街西讲佛经,撞钟吹螺闹宫庭。jiē dōng jiē xī jiǎng fú jīng,zhuàng zhōng chuī luó nào gōng tíng。
广张罪福资诱胁,听众狎恰排浮萍。guǎng zhāng zuì fú zī yòu xié,tīng zhòng xiá qià pái fú píng。
黄衣道士亦讲说,座下寥落如明星。huáng yī dào shì yì jiǎng shuō,zuò xià liáo luò rú míng xīng。
华山女儿家奉道,欲驱异教归仙灵。huá shān nǚ ér jiā fèng dào,yù qū yì jiào guī xiān líng。
洗妆拭面著冠帔,白咽红颊长眉青。xǐ zhuāng shì miàn zhù guān pèi,bái yàn hóng jiá zhǎng méi qīng。
遂来升座演真诀,观门不许人开扃。suì lái shēng zuò yǎn zhēn jué,guān mén bù xǔ rén kāi jiōng。
不知谁人暗相报,訇然振动如雷霆。bù zhī shuí rén àn xiāng bào,hōng rán zhèn dòng rú léi tíng。
扫除众寺人迹绝,骅骝塞路连椔軿。sǎo chú zhòng sì rén jì jué,huá liú sāi lù lián zī píng。
观中人满坐观外,后至无地无由听。guān zhōng rén mǎn zuò guān wài,hòu zhì wú dì wú yóu tīng。
抽簪脱钏解环佩,堆金叠玉光青荧。chōu zān tuō chuàn jiě huán pèi,duī jīn dié yù guāng qīng yíng。
天门贵人传诏召,六宫愿识师颜形。tiān mén guì rén chuán zhào zhào,liù gōng yuàn shí shī yán xíng。
玉皇颔首许归去,乘龙驾鹤去青冥。yù huáng hàn shǒu xǔ guī qù,chéng lóng jià hè qù qīng míng。
豪家少年岂知道,来绕百匝脚不停。háo jiā shǎo nián qǐ zhī dào,lái rào bǎi zā jiǎo bù tíng。
云窗雾阁事恍惚,重重翠幕深金屏。yún chuāng wù gé shì huǎng hū,zhòng zhòng cuì mù shēn jīn píng。
仙梯难攀俗缘重,浪凭青鸟通丁宁。xiān tī nán pān sú yuán zhòng,làng píng qīng niǎo tōng dīng níng。

读皇甫湜公安园池诗书其后二首

韩愈

晋人目二子,其犹吹一吷。jìn rén mù èr zi,qí yóu chuī yī xuè。
区区自其下,顾肯挂牙舌。qū qū zì qí xià,gù kěn guà yá shé。
春秋书王法,不诛其人身。chūn qiū shū wáng fǎ,bù zhū qí rén shēn。
尔雅注虫鱼,定非磊落人。ěr yǎ zhù chóng yú,dìng fēi lěi luò rén。
湜也困公安,不自闲穷年。shí yě kùn gōng ān,bù zì xián qióng nián。
枉智思掎摭,粪壤污秽岂有臧。wǎng zhì sī jǐ zhí,fèn rǎng wū huì qǐ yǒu zāng。
诚不如两忘,但以一概量。chéng bù rú liǎng wàng,dàn yǐ yī gài liàng。

读皇甫湜公安园池诗书其后二首

韩愈

我有一池水,蒲苇生其间。wǒ yǒu yī chí shuǐ,pú wěi shēng qí jiān。
虫鱼沸相嚼,日夜不得闲。chóng yú fèi xiāng jué,rì yè bù dé xián。
我初往观之,其后益不观。wǒ chū wǎng guān zhī,qí hòu yì bù guān。
观之乱我意,不如不观完。guān zhī luàn wǒ yì,bù rú bù guān wán。
用将济诸人,舍得业孔颜。yòng jiāng jì zhū rén,shě dé yè kǒng yán。
百年讵几时,君子不可闲。bǎi nián jù jǐ shí,jūn zi bù kě xián。

路傍堠

韩愈

堆堆路傍堠,一双复一只。duī duī lù bàng hòu,yī shuāng fù yī zhǐ。
迎我出秦关,送我入楚泽。yíng wǒ chū qín guān,sòng wǒ rù chǔ zé。
千以高山遮,万以远水隔。qiān yǐ gāo shān zhē,wàn yǐ yuǎn shuǐ gé。
吾君勤听治,照与日月敌。wú jūn qín tīng zhì,zhào yǔ rì yuè dí。
臣愚幸可哀,臣罪庶可释。chén yú xìng kě āi,chén zuì shù kě shì。
何当迎送归,缘路高历历。hé dāng yíng sòng guī,yuán lù gāo lì lì。

食曲河驿

韩愈

晨及曲河驿,悽然自伤情。chén jí qū hé yì,qī rán zì shāng qíng。
群乌巢庭树,乳燕飞檐楹。qún wū cháo tíng shù,rǔ yàn fēi yán yíng。
而我抱重罪,孑孑万里程。ér wǒ bào zhòng zuì,jié jié wàn lǐ chéng。
亲戚顿乖角,图史弃纵横。qīn qī dùn guāi jiǎo,tú shǐ qì zòng héng。
下负明义重,上孤朝命荣。xià fù míng yì zhòng,shàng gū cháo mìng róng。
杀身谅无补,何用答生成。shā shēn liàng wú bǔ,hé yòng dá shēng chéng。

过南阳

韩愈

南阳郭门外,桑下麦青青。nán yáng guō mén wài,sāng xià mài qīng qīng。
行子去未已,春鸠鸣不停。xíng zi qù wèi yǐ,chūn jiū míng bù tíng。
秦商邈既远,湖海浩将经。qín shāng miǎo jì yuǎn,hú hǎi hào jiāng jīng。
孰忍生以戚,吾其寄馀龄。shú rěn shēng yǐ qī,wú qí jì yú líng。