古诗词

湛若水

九思九歌

湛若水

我所思兮白鹿洞,风吹五老毛发动。wǒ suǒ sī xī bái lù dòng,fēng chuī wǔ lǎo máo fā dòng。
书院枕流漱齿清,心性一图王子供。shū yuàn zhěn liú shù chǐ qīng,xīn xìng yī tú wáng zi gōng。
予将往观亮非远,鞭龙化杖云仍送。yǔ jiāng wǎng guān liàng fēi yuǎn,biān lóng huà zhàng yún réng sòng。

九思九歌

湛若水

我所思兮在九华,中华顶上为吾家。wǒ suǒ sī xī zài jiǔ huá,zhōng huá dǐng shàng wèi wú jiā。
洒落中居控四维,如精中军敌四邪。sǎ luò zhōng jū kòng sì wéi,rú jīng zhōng jūn dí sì xié。
予将欲往亮非远,湛然发轫齐山崖。yǔ jiāng yù wǎng liàng fēi yuǎn,zhàn rán fā rèn qí shān yá。

九思九歌

湛若水

我所思兮在新泉,地发蟹眼长涓涓。wǒ suǒ sī xī zài xīn quán,dì fā xiè yǎn zhǎng juān juān。
诸贤云集观我生,积累可以成大川。zhū xián yún jí guān wǒ shēng,jī lèi kě yǐ chéng dà chuān。
萧子台高系去思,院中百卉弼唐迁。xiāo zi tái gāo xì qù sī,yuàn zhōng bǎi huì bì táng qiān。
咏归一调久欲绝,诸贤翕与端溪传。yǒng guī yī diào jiǔ yù jué,zhū xián xī yǔ duān xī chuán。
予欲从之亮非远,自然堂外同此天。yǔ yù cóng zhī liàng fēi yuǎn,zì rán táng wài tóng cǐ tiān。

九思九歌

湛若水

我所思兮在维阳,弘开书院葛氏倡。wǒ suǒ sī xī zài wéi yáng,hóng kāi shū yuàn gé shì chàng。
甘泉山麓江湖缃,楼栖云汉摘星象。gān quán shān lù jiāng hú xiāng,lóu qī yún hàn zhāi xīng xiàng。
恭书敬一维天章,杏树坛前柳道长,执经诸子还相将。gōng shū jìng yī wéi tiān zhāng,xìng shù tán qián liǔ dào zhǎng,zhí jīng zhū zi hái xiāng jiāng。
我欲一往亮非难,锡飞瞬息无长江。wǒ yù yī wǎng liàng fēi nán,xī fēi shùn xī wú zhǎng jiāng。

九思九歌

湛若水

我所思兮在南岳,紫云旧有甘泉宅。wǒ suǒ sī xī zài nán yuè,zǐ yún jiù yǒu gān quán zhái。
奥泉梽泉流㶁㶁,天柱南台全胜得,中夜神明玩莫测。ào quán zhì quán liú guó guó,tiān zhù nán tái quán shèng dé,zhōng yè shén míng wán mò cè。
予欲反坐观自然,暂将柱杖倚南极。yǔ yù fǎn zuò guān zì rán,zàn jiāng zhù zhàng yǐ nán jí。

扫壁歌

湛若水

扫壁歌,造物小儿如我何。sǎo bì gē,zào wù xiǎo ér rú wǒ hé。
小身觅身不见身,大身天地民物同包罗。xiǎo shēn mì shēn bù jiàn shēn,dà shēn tiān dì mín wù tóng bāo luó。
不见身,从他陵轹如他人,同包罗,一体痛痒知搔爬。bù jiàn shēn,cóng tā líng lì rú tā rén,tóng bāo luó,yī tǐ tòng yǎng zhī sāo pá。
一体痛痒知搔爬,挤井下石何心邪。yī tǐ tòng yǎng zhī sāo pá,jǐ jǐng xià shí hé xīn xié。
已闻闻言反笑语,自乡自毁自可嗟。yǐ wén wén yán fǎn xiào yǔ,zì xiāng zì huǐ zì kě jiē。
夫子同人道不行,乘桴浩叹空遗声。fū zi tóng rén dào bù xíng,chéng fú hào tàn kōng yí shēng。
乱曰:扫壁歌穷,亦已矣兮。luàn yuē sǎo bì gē qióng,yì yǐ yǐ xī。
咄咄伯有,自为厉兮。duō duō bó yǒu,zì wèi lì xī。
昨宵天地,亦噫气兮。zuó xiāo tiān dì,yì yī qì xī。
长叹一声,天地闭兮。zhǎng tàn yī shēng,tiān dì bì xī。

奕世交禋行

湛若水

东海潮头撞虎门,扶胥浴日来黄湾。dōng hǎi cháo tóu zhuàng hǔ mén,fú xū yù rì lái huáng wān。
西江之水如羊肠,五岭之下出洋洋。xī jiāng zhī shuǐ rú yáng cháng,wǔ lǐng zhī xià chū yáng yáng。
不啻千里回省顾,白云员峤趋粤峦。bù chì qiān lǐ huí shěng gù,bái yún yuán jiào qū yuè luán。
西樵渡海赴弼山,中有小水经洛交合干其间。xī qiáo dù hǎi fù bì shān,zhōng yǒu xiǎo shuǐ jīng luò jiāo hé gàn qí jiān。
产有梁氏与李氏,奕世结交有如潮汐绎络相往还,信义直与管鲍相后先。chǎn yǒu liáng shì yǔ lǐ shì,yì shì jié jiāo yǒu rú cháo xī yì luò xiāng wǎng hái,xìn yì zhí yǔ guǎn bào xiāng hòu xiān。
二氏之子寻冈海屋相交契,永慕如二考之生存。èr shì zhī zi xún gāng hǎi wū xiāng jiāo qì,yǒng mù rú èr kǎo zhī shēng cún。
今年合祭黄华馆,明年合祭汾水埏。jīn nián hé jì huáng huá guǎn,míng nián hé jì fén shuǐ shān。
尚期孙子千百世,世世奕叶永不谖。shàng qī sūn zi qiān bǎi shì,shì shì yì yè yǒng bù xuān。
买田百亩供常事,籍名梁李相转旋。mǎi tián bǎi mǔ gōng cháng shì,jí míng liáng lǐ xiāng zhuǎn xuán。
于乎,此义闻之天下少,义门郑氏差可班。yú hū,cǐ yì wén zhī tiān xià shǎo,yì mén zhèng shì chà kě bān。
拍肩执袂为气合,反眼不识如途人。pāi jiān zhí mèi wèi qì hé,fǎn yǎn bù shí rú tú rén。
甚者交兵如耳馀,挤井下石未少悛。shén zhě jiāo bīng rú ěr yú,jǐ jǐng xià shí wèi shǎo quān。
于乎,对面胡越何足言。yú hū,duì miàn hú yuè hé zú yán。
于乎,对面胡越何足言,回视二子无厚颜。yú hū,duì miàn hú yuè hé zú yán,huí shì èr zi wú hòu yán。

洛城园三径三歌与李三洲中丞罗念山明府

湛若水

三径一歌兮歌洛城,芳草凄兮青青。sān jìng yī gē xī gē luò chéng,fāng cǎo qī xī qīng qīng。
元卿二仲兮日相从,去不将兮来不迎。yuán qīng èr zhòng xī rì xiāng cóng,qù bù jiāng xī lái bù yíng。

失题

湛若水

神女前身谢自然,及笄将相二十前。shén nǚ qián shēn xiè zì rán,jí jī jiāng xiāng èr shí qián。
无藏不见是女身,女身不见见一天。wú cáng bù jiàn shì nǚ shēn,nǚ shēn bù jiàn jiàn yī tiān。
父母许聘欧郎贤,指挥甫袭身即捐。fù mǔ xǔ pìn ōu láng xián,zhǐ huī fǔ xí shēn jí juān。
贞心分定合卺先,号泣于归守柩筵。zhēn xīn fēn dìng hé jǐn xiān,hào qì yú guī shǒu jiù yán。
誓死相从永不迁,呼天扣地怜为怜。shì sǐ xiāng cóng yǒng bù qiān,hū tiān kòu dì lián wèi lián。
有司闻之表其门,风动四省人人传。yǒu sī wén zhī biǎo qí mén,fēng dòng sì shěng rén rén chuán。
吾尝缔观节烈编,未成妇斯罕闻焉。wú cháng dì guān jié liè biān,wèi chéng fù sī hǎn wén yān。
龙江宋时吴贞女,李子亲迎溺渡船。lóng jiāng sòng shí wú zhēn nǚ,lǐ zi qīn yíng nì dù chuán。
吴誓不嫁心日悬,化为姮娥月娟娟。wú shì bù jià xīn rì xuán,huà wèi héng é yuè juān juān。
又为牛女天河边,引虹为桥济江魂。yòu wèi niú nǚ tiān hé biān,yǐn hóng wèi qiáo jì jiāng hún。
至今桥跨龙江川,兹可媲美无赧然。zhì jīn qiáo kuà lóng jiāng chuān,zī kě pì měi wú nǎn rán。
差可媲美无赧然,煌煌女德父母全。chà kě pì měi wú nǎn rán,huáng huáng nǚ dé fù mǔ quán。
过而不过谁云偏,啸也歌者老甘泉。guò ér bù guò shuí yún piān,xiào yě gē zhě lǎo gān quán。

送觉山外补之温州

湛若水

白云苍苍兮珠江泱泱,觉山之去兮谁与翱翔。bái yún cāng cāng xī zhū jiāng yāng yāng,jué shān zhī qù xī shuí yǔ áo xiáng。
江水泱泱兮山云长,我思觉山兮安可忘。jiāng shuǐ yāng yāng xī shān yún zhǎng,wǒ sī jué shān xī ān kě wàng。
飞云蒙头兮隐青霞,揽云月兮为家,觉山不来兮令我长嗟。fēi yún méng tóu xī yǐn qīng xiá,lǎn yún yuè xī wèi jiā,jué shān bù lái xī lìng wǒ zhǎng jiē。
长嗟兮舒啸,四山暮兮猿鸟号噭。zhǎng jiē xī shū xiào,sì shān mù xī yuán niǎo hào jiào。
山容蹙兮予怀悄悄,青衿送子兮三水之表。shān róng cù xī yǔ huái qiāo qiāo,qīng jīn sòng zi xī sān shuǐ zhī biǎo。

吊崖辞

湛若水

悲宇宙之无穷兮,而生人之多艰。bēi yǔ zhòu zhī wú qióng xī,ér shēng rén zhī duō jiān。
慨兴亡之交迭兮,而天运好常还。kǎi xīng wáng zhī jiāo dié xī,ér tiān yùn hǎo cháng hái。
奕举措之垣舛兮,一子以之乱盘。yì jǔ cuò zhī yuán chuǎn xī,yī zi yǐ zhī luàn pán。
惟岳王之死忠死其所也,惜在军之君命犹执义之罔坚也。wéi yuè wáng zhī sǐ zhōng sǐ qí suǒ yě,xī zài jūn zhī jūn mìng yóu zhí yì zhī wǎng jiān yě。
何有宋之忠厚兮,而辗转亡于海堧也。hé yǒu sòng zhī zhōng hòu xī,ér niǎn zhuǎn wáng yú hǎi ruán yě。
自古莫不有丧兮,繄独使百世有馀叹也。zì gǔ mò bù yǒu sàng xī,yī dú shǐ bǎi shì yǒu yú tàn yě。
惟国君之死社稷兮,何逐逐极地而穷天也。wéi guó jūn zhī sǐ shè jì xī,hé zhú zhú jí dì ér qióng tiān yě。
胡群公之忠耿耿以蹇蹇兮,不能济主于艰难也。hú qún gōng zhī zhōng gěng gěng yǐ jiǎn jiǎn xī,bù néng jì zhǔ yú jiān nán yě。
岂大运之既去而莫留兮,人胜而天则然也。qǐ dà yùn zhī jì qù ér mò liú xī,rén shèng ér tiān zé rán yě。
彼胡元之诚夷兮,昧此三恪而舍旃存宋祀于崖之一丸也。bǐ hú yuán zhī chéng yí xī,mèi cǐ sān kè ér shě zhān cún sòng sì yú yá zhī yī wán yě。
宜国祚之不昌兮,嘻猗哉繄我明之表大忠而显慈元也。yí guó zuò zhī bù chāng xī,xī yī zāi yī wǒ míng zhī biǎo dà zhōng ér xiǎn cí yuán yě。
揭日月而中天兮,扶纲常于既颠也。jiē rì yuè ér zhōng tiān xī,fú gāng cháng yú jì diān yě。

云中人三章

湛若水

云中人兮云为幕,终日蒙头兮白云漠漠。yún zhōng rén xī yún wèi mù,zhōng rì méng tóu xī bái yún mò mò。
鸡空闻声兮犬吠叶落。jī kōng wén shēng xī quǎn fèi yè luò。
云关闭兮谢游客,中思无为兮永与世隔。yún guān bì xī xiè yóu kè,zhōng sī wú wèi xī yǒng yǔ shì gé。

云中人三章

湛若水

云中人兮云为衣,天地鸿蒙兮不知东西。yún zhōng rén xī yún wèi yī,tiān dì hóng méng xī bù zhī dōng xī。
东西不知兮南北,身不见兮独行无依。dōng xī bù zhī xī nán běi,shēn bù jiàn xī dú xíng wú yī。
槁坐兀兀兮永与世忘机。gǎo zuò wù wù xī yǒng yǔ shì wàng jī。

云中人三章

湛若水

云中人兮云为床,抱云眠兮游羲皇。yún zhōng rén xī yún wèi chuáng,bào yún mián xī yóu xī huáng。
日高三丈兮始转身,展开眉头兮视日光。rì gāo sān zhàng xī shǐ zhuǎn shēn,zhǎn kāi méi tóu xī shì rì guāng。
睡法莫传兮宵有息,中夜存存兮永不忘。shuì fǎ mò chuán xī xiāo yǒu xī,zhōng yè cún cún xī yǒng bù wàng。

行废吟

湛若水

道之将行,人将争称。dào zhī jiāng xíng,rén jiāng zhēng chēng。
人将重名,人将传声,人将与荣。rén jiāng zhòng míng,rén jiāng chuán shēng,rén jiāng yǔ róng。
人欤匪能,天之所兴。rén yú fěi néng,tiān zhī suǒ xīng。
道之将废,人将䀝睨,人将指议,人将排挤,人将污秽。dào zhī jiāng fèi,rén jiāng nì,rén jiāng zhǐ yì,rén jiāng pái jǐ,rén jiāng wū huì。
其人犹是,人心自异。qí rén yóu shì,rén xīn zì yì。
既欲行之,又欲废之,惑也不知,盖未之思一人之身,一已信疑,天欤人欤,悟此其几。jì yù xíng zhī,yòu yù fèi zhī,huò yě bù zhī,gài wèi zhī sī yī rén zhī shēn,yī yǐ xìn yí,tiān yú rén yú,wù cǐ qí jǐ。

我所思三章

湛若水

我所思兮在天台。wǒ suǒ sī xī zài tiān tái。
抱耿介兮蔑脂韦。bào gěng jiè xī miè zhī wéi。
立怅望兮渺予怀。lì chàng wàng xī miǎo yǔ huái。
烟霞合兮午不开。yān xiá hé xī wǔ bù kāi。
望不见兮登日台。wàng bù jiàn xī dēng rì tái。

兼卜朱明两洞

湛若水

遂卜朱明西,乃兼朱明东。suì bo zhū míng xī,nǎi jiān zhū míng dōng。
东西如日月,天地普悬同。dōng xī rú rì yuè,tiān dì pǔ xuán tóng。
何以爱东洞,虾蟆起青空。hé yǐ ài dōng dòng,xiā má qǐ qīng kōng。
何以爱西洞,麻姑笑芙蓉。hé yǐ ài xī dòng,má gū xiào fú róng。
朝日未出时,先见东海红。cháo rì wèi chū shí,xiān jiàn dōng hǎi hóng。
新月欲吐夜,坐待西岩中。xīn yuè yù tǔ yè,zuò dài xī yán zhōng。
日月互来往,吾以观无穷。rì yuè hù lái wǎng,wú yǐ guān wú qióng。

丙申十二月七日偕文明府汤县博伍太和诸友同游娥眉山莲花洞有作

湛若水

淩晨巾我车,天宇极清廓。líng chén jīn wǒ chē,tiān yǔ jí qīng kuò。
闲从同心人,莲洞视兴作。xián cóng tóng xīn rén,lián dòng shì xīng zuò。
兴作夫何为,讲堂开正学。xīng zuò fū hé wèi,jiǎng táng kāi zhèng xué。
正学谁同心,令君与县博。zhèng xué shuí tóng xīn,lìng jūn yǔ xiàn bó。
共结逍遥游,散此无怀乐。gòng jié xiāo yáo yóu,sàn cǐ wú huái lè。
天路入虚无,地势干碧落。tiān lù rù xū wú,dì shì gàn bì luò。
三心浣飞泉,千仞书石壁。sān xīn huàn fēi quán,qiān rèn shū shí bì。
遥望飞云峰,忆我朱明宅。yáo wàng fēi yún fēng,yì wǒ zhū míng zhái。
浩气穷八纮,聊兹寄鸿迹。hào qì qióng bā hóng,liáo zī jì hóng jì。

再宿莲洞作

湛若水

吾爱娥眉山,娥眉淡不如。wú ài é méi shān,é méi dàn bù rú。
吾爱莲花蕊,花光映太虚。wú ài lián huā ruǐ,huā guāng yìng tài xū。
出门重延望,随意命柴车。chū mén zhòng yán wàng,suí yì mìng chái chē。
淩虚入鸟道,绝境寻吾庐。líng xū rù niǎo dào,jué jìng xún wú lú。
入暮迅登陟,志往忘崎岖。rù mù xùn dēng zhì,zhì wǎng wàng qí qū。
后蹑聚星石,前望三台虚。hòu niè jù xīng shí,qián wàng sān tái xū。
侧身度飞流,秉烛观崖书。cè shēn dù fēi liú,bǐng zhú guān yá shū。
险尽履平地,孤笑多艰馀。xiǎn jǐn lǚ píng dì,gū xiào duō jiān yú。
枕簟依云岫,玉露沾衣裾。zhěn diàn yī yún xiù,yù lù zhān yī jū。
衣裾沾尚可,毋使愿相违。yī jū zhān shàng kě,wú shǐ yuàn xiāng wéi。

笔峰山

湛若水

万里历危途,芙蓉是小歇。wàn lǐ lì wēi tú,fú róng shì xiǎo xiē。
幸逢地主贤,庶燕开漻泬。xìng féng dì zhǔ xián,shù yàn kāi liáo jué。
拍手仪凤来,高歌韶石裂。pāi shǒu yí fèng lái,gāo gē sháo shí liè。
九鱼人馔筵,两溪尊俎列。jiǔ yú rén zhuàn yán,liǎng xī zūn zǔ liè。
乐矣忘主宾,天籁天际发。lè yǐ wàng zhǔ bīn,tiān lài tiān jì fā。