古诗词

黄遵宪

养疴杂诗

黄遵宪

单衣白袷帐乌纱,寒暖时时十度差。dān yī bái jiá zhàng wū shā,hán nuǎn shí shí shí dù chà。
冬亦非冬夏非夏,案头常供四时花。dōng yì fēi dōng xià fēi xià,àn tóu cháng gōng sì shí huā。

养疴杂诗

黄遵宪

颓墙残月竹冥冥,闪闪微灯三两星。tuí qiáng cán yuè zhú míng míng,shǎn shǎn wēi dēng sān liǎng xīng。
绛帕白衣偏袒舞,时闻巷犬吠流萤。jiàng pà bái yī piān tǎn wǔ,shí wén xiàng quǎn fèi liú yíng。

养疴杂诗

黄遵宪

镫红月白可怜宵,羯鼓如雷记里遥。dèng hóng yuè bái kě lián xiāo,jié gǔ rú léi jì lǐ yáo。
异种名花新合乐,知谁金屋别藏娇。yì zhǒng míng huā xīn hé lè,zhī shuí jīn wū bié cáng jiāo。

养疴杂诗

黄遵宪

千形万态树扶疏,欲唤无名口又茹。qiān xíng wàn tài shù fú shū,yù huàn wú míng kǒu yòu rú。
重译补笺新草木,马留名字蟹行书。zhòng yì bǔ jiān xīn cǎo mù,mǎ liú míng zì xiè xíng shū。

养疴杂诗

黄遵宪

一声长啸海天空,声浪沈沈入海中。yī shēng zhǎng xiào hǎi tiān kōng,shēng làng shěn shěn rù hǎi zhōng。
又挟馀声上天去,天边嘐唳一归鸿。yòu xié yú shēng shàng tiān qù,tiān biān xiāo lì yī guī hóng。

养疴杂诗

黄遵宪

荡荡青天一纸铺,团团红日半轮孤。dàng dàng qīng tiān yī zhǐ pù,tuán tuán hóng rì bàn lún gū。
波摇海绿云翻墨,谁写须臾万变图?bō yáo hǎi lǜ yún fān mò,shuí xiě xū yú wàn biàn tú?

闰月饮集钟山送文芸阁学士廷式假归兼怀陈伯严吏部三立

黄遵宪

泼海红霞照我杯,江山如此故雄哉!pō hǎi hóng xiá zhào wǒ bēi,jiāng shān rú cǐ gù xióng zāi!
马蹄蹴踏西江水,相约扶桑濯足来。mǎ tí cù tà xī jiāng shuǐ,xiāng yuē fú sāng zhuó zú lái。

感怀三首

黄遵宪

世儒诵《诗书》,往往矜爪嘴。shì rú sòng shī shū,wǎng wǎng jīn zhǎo zuǐ。
昂头道皇古,抵掌说平治。áng tóu dào huáng gǔ,dǐ zhǎng shuō píng zhì。
上言三代隆,下言百世俟。shàng yán sān dài lóng,xià yán bǎi shì qí。
中言今日乱,痛哭继流涕。zhōng yán jīn rì luàn,tòng kū jì liú tì。
摹写车战图,胼胝过百纸。mó xiě chē zhàn tú,pián zhī guò bǎi zhǐ。
手持《井田谱》,画地期一试。shǒu chí jǐng tián pǔ,huà dì qī yī shì。
古人岂我欺,今昔奈势异。gǔ rén qǐ wǒ qī,jīn xī nài shì yì。
儒生不出门,勿论当世事。rú shēng bù chū mén,wù lùn dāng shì shì。
识时贵知今,通情贵阅世。shí shí guì zhī jīn,tōng qíng guì yuè shì。
卓哉千古贤,独能救时弊。zhuó zāi qiān gǔ xián,dú néng jiù shí bì。
贾生《治安策》,江统《徒戎议》。jiǎ shēng zhì ān cè,jiāng tǒng tú róng yì。

感怀三首

黄遵宪

有《清》膺天命,仁泽二百年。yǒu qīng yīng tiān mìng,rén zé èr bǎi nián。
圣君六七作,上追尧舜贤。shèng jūn liù qī zuò,shàng zhuī yáo shùn xián。
熙隆全盛时,盖如日中天。xī lóng quán shèng shí,gài rú rì zhōng tiān。
帷闼外戚患,干戈藩镇权。wéi tà wài qī huàn,gàn gē fān zhèn quán。
煽虐奄人毒,炀灶权臣奸。shān nüè yǎn rén dú,yáng zào quán chén jiān。
百弊咸荡涤,王道同平平。bǎi bì xián dàng dí,wáng dào tóng píng píng。
迩者盗潢池,神州洿腥膻。ěr zhě dào huáng chí,shén zhōu wū xīng shān。
治久必一乱,法弊无万全。zhì jiǔ bì yī luàn,fǎ bì wú wàn quán。
谓由吏惰窳,亦坐民殷阗。wèi yóu lì duò yǔ,yì zuò mín yīn tián。
当世得失林,未可稽陈编。dāng shì dé shī lín,wèi kě jī chén biān。
儒生拾古语,谓当罪己愆。rú shēng shí gǔ yǔ,wèi dāng zuì jǐ qiān。
显皇十一载,忧虞怵深渊。xiǎn huáng shí yī zài,yōu yú chù shēn yuān。
拔擢尽豪杰,力能扶危颠。bá zhuó jǐn háo jié,lì néng fú wēi diān。
惟念大乱平,正当补弊偏。wéi niàn dà luàn píng,zhèng dāng bǔ bì piān。
且濡浯溪笔,看取穹碑镌。qiě rú wú xī bǐ,kàn qǔ qióng bēi juān。

感怀三首

黄遵宪

吁嗟两楹奠,圣殁微言绝。xū jiē liǎng yíng diàn,shèng mò wēi yán jué。
战国诸子兴,大道几灭裂。zhàn guó zhū zi xīng,dà dào jǐ miè liè。
劫灰出秦燔,六籍半残缺。jié huī chū qín fán,liù jí bàn cán quē。
皇皇孝武诏,群言罢一切。huáng huáng xiào wǔ zhào,qún yán bà yī qiè。
别白定一尊,万世循轨辙。bié bái dìng yī zūn,wàn shì xún guǐ zhé。
遗书一萌芽,众儒互拾掇。yí shū yī méng yá,zhòng rú hù shí duō。
异同晰《石渠》,讲习布绵蕝。yì tóng xī shí qú,jiǎng xí bù mián jué。
戴凭席互争,五鹿角娄折。dài píng xí hù zhēng,wǔ lù jiǎo lóu zhé。
洎乎许郑出,袖然万人杰。jì hū xǔ zhèng chū,xiù rán wàn rén jié。
宋儒千载后,勃窣探理窟。sòng rú qiān zài hòu,bó sū tàn lǐ kū。
自诩不传学,乃剽思孟说。zì xǔ bù chuán xué,nǎi piāo sī mèng shuō。
讲道稍僻违,论事颇迂阔。jiǎng dào shāo pì wéi,lùn shì pǒ yū kuò。
万头趋科名,一意相媚悦。wàn tóu qū kē míng,yī yì xiāng mèi yuè。
圣清崇四术,众贤起颃颉。shèng qīng chóng sì shù,zhòng xián qǐ háng jié。
顾阎辟初涂,段王扬大烈。gù yán pì chū tú,duàn wáng yáng dà liè。
审意得古训,沈晦悉爬抉。shěn yì dé gǔ xùn,shěn huì xī pá jué。
读史辨豕亥,订礼分袒袭。dú shǐ biàn shǐ hài,dìng lǐ fēn tǎn xí。
上溯考据家,仅附文章列。shàng sù kǎo jù jiā,jǐn fù wén zhāng liè。
儒于九流中,亦只一竿揭。rú yú jiǔ liú zhōng,yì zhǐ yī gān jiē。
矧又某氏儒,涂径各歧别。shěn yòu mǒu shì rú,tú jìng gè qí bié。
均之筐箧物,操此何施设?大哉圣人道,百家尽囊括。jūn zhī kuāng qiè wù,cāo cǐ hé shī shè?dà zāi shèng rén dào,bǎi jiā jǐn náng kuò。
至德如渊骞,尚未一间达。zhì dé rú yuān qiān,shàng wèi yī jiān dá。
区区汉宋学,乌足尊圣哲。qū qū hàn sòng xué,wū zú zūn shèng zhé。
毕生事赞仰,所虑吾才竭。bì shēng shì zàn yǎng,suǒ lǜ wú cái jié。

拔自贼述所闻

黄遵宪

红巾系我腰,绿纱裹我头。hóng jīn xì wǒ yāo,lǜ shā guǒ wǒ tóu。
男儿重横行,阿嫂汝莫愁。nán ér zhòng héng xíng,ā sǎo rǔ mò chóu。

拔自贼述所闻

黄遵宪

朝倾百斛酒,暮饱千头羊。cháo qīng bǎi hú jiǔ,mù bǎo qiān tóu yáng。
时时赌博簺,夜夜迎新娘。shí shí dǔ bó sài,yè yè yíng xīn niáng。

拔自贼述所闻

黄遵宪

今日阿哥妻,明日旁人可。jīn rì ā gē qī,míng rì páng rén kě。
但付一马驮,何用分汝我。dàn fù yī mǎ tuó,hé yòng fēn rǔ wǒ。

拔自贼述所闻

黄遵宪

四更起开门,月黑阴云堆。sì gèng qǐ kāi mén,yuè hēi yīn yún duī。
几时踏杀羊,老虎来不来?jǐ shí tà shā yáng,lǎo hǔ lái bù lái?

潮洲行

黄遵宪

人生乱离中,所谋动乖忤。rén shēng luàn lí zhōng,suǒ móu dòng guāi wǔ。
一夕辄三迁,踪迹无定所。yī xī zhé sān qiān,zōng jì wú dìng suǒ。
自从居三河,谓是安乐土。zì cóng jū sān hé,wèi shì ān lè tǔ。
世情谁念乱,百事恣凌侮。shì qíng shuí niàn luàn,bǎi shì zì líng wǔ。
交交黄鸟啼,此邦不可处。jiāo jiāo huáng niǎo tí,cǐ bāng bù kě chù。
一水通潮州,且往潮州住。yī shuǐ tōng cháo zhōu,qiě wǎng cháo zhōu zhù。
是时北风寒,平江荡柔橹。shì shí běi fēng hán,píng jiāng dàng róu lǔ。
行行将近城,炊烟密如缕。xíng xíng jiāng jìn chéng,chuī yān mì rú lǚ。
行舟忽不前,有盗伏林莽。xíng zhōu hū bù qián,yǒu dào fú lín mǎng。
起惊贼已来,快橹飞如雨。qǐ jīng zéi yǐ lái,kuài lǔ fēi rú yǔ。
舟人急系舟,挥戈左右拒。zhōu rén jí xì zhōu,huī gē zuǒ yòu jù。
翻惧力不敌,转逢彼贼怒。fān jù lì bù dí,zhuǎn féng bǐ zéi nù。
扣舷急相呼,‘不如任携取’。kòu xián jí xiāng hū,bù rú rèn xié qǔ。
流离患难来,行箧无几许。liú lí huàn nán lái,xíng qiè wú jǐ xǔ。
但饱群贼囊,免更遭劫虏。dàn bǎo qún zéi náng,miǎn gèng zāo jié lǔ。
一声霹雳炮,杀贼贼遽去。yī shēng pī lì pào,shā zéi zéi jù qù。
虎口脱馀生,惊喜泣相语。hǔ kǒu tuō yú shēng,jīng xǐ qì xiāng yǔ。
回看诸弟妹,僵伏尚如鼠。huí kàn zhū dì mèi,jiāng fú shàng rú shǔ。
起起呼使坐,软语相慰抚。qǐ qǐ hū shǐ zuò,ruǎn yǔ xiāng wèi fǔ。
扶床面色灰,谬言不畏惧。fú chuáng miàn sè huī,miù yán bù wèi jù。
吁嗟患难中,例受一切苦。xū jiē huàn nán zhōng,lì shòu yī qiè kǔ。
须臾达潮州,急觅东道主。xū yú dá cháo zhōu,jí mì dōng dào zhǔ。
剪纸重招魂,招魂江之浦。jiǎn zhǐ zhòng zhāo hún,zhāo hún jiāng zhī pǔ。

送女弟

黄遵宪

阿爷有书来,言颇倾家赀。ā yé yǒu shū lái,yán pǒ qīng jiā zī。
箱奁四五事,莫嫌嫁衣希。xiāng lián sì wǔ shì,mò xián jià yī xī。
阿母开箧看,未看先长欷。ā mǔ kāi qiè kàn,wèi kàn xiān zhǎng xī。
吾家本富饶,频岁遭乱离。wú jiā běn fù ráo,pín suì zāo luàn lí。
累叶积珠翠,历劫无一遗。lèi yè jī zhū cuì,lì jié wú yī yí。
旧时典衣库,烂漫堆人衣。jiù shí diǎn yī kù,làn màn duī rén yī。
今日将衣质,库主知是谁?jīn rì jiāng yī zhì,kù zhǔ zhī shì shuí?
扫叶添作薪,烹谷持作糜。sǎo yè tiān zuò xīn,pēng gǔ chí zuò mí。
尺布尚可缝,亲手自维持。chǐ bù shàng kě fèng,qīn shǒu zì wéi chí。
行行手中线,离离五色丝。xíng xíng shǒu zhōng xiàn,lí lí wǔ sè sī。
一丝一泪痕,线短力既疲。yī sī yī lèi hén,xiàn duǎn lì jì pí。
即此区区物,艰难汝所知。jí cǐ qū qū wù,jiān nán rǔ suǒ zhī。
所重功德言,上报慈母慈。suǒ zhòng gōng dé yán,shàng bào cí mǔ cí。

送女弟

黄遵宪

中原有旧族,迁徒名客人。zhōng yuán yǒu jiù zú,qiān tú míng kè rén。
过江入八闽,展转来海滨。guò jiāng rù bā mǐn,zhǎn zhuǎn lái hǎi bīn。
俭啬唐魏风,盖犹三代民。jiǎn sè táng wèi fēng,gài yóu sān dài mín。
就中妇女劳,尤见风俗纯。jiù zhōng fù nǚ láo,yóu jiàn fēng sú chún。
鸡鸣起汲水,日落犹负薪。jī míng qǐ jí shuǐ,rì luò yóu fù xīn。
盛妆始脂粉,常饰惟綦巾。shèng zhuāng shǐ zhī fěn,cháng shì wéi qí jīn。
汝我张黄家,颇亦家不贫。rǔ wǒ zhāng huáng jiā,pǒ yì jiā bù pín。
上溯及太母,劬劳无不亲。shàng sù jí tài mǔ,qú láo wú bù qīn。
客民例操作,女子多苦辛。kè mín lì cāo zuò,nǚ zi duō kǔ xīn。
送汝转念汝,恨不男儿身。sòng rǔ zhuǎn niàn rǔ,hèn bù nán ér shēn。

送女弟

黄遵宪

阿母性慈爱,爱汝如珍珠。ā mǔ xìng cí ài,ài rǔ rú zhēn zhū。
一日三摩挲,未尝离须臾。yī rì sān mó sā,wèi cháng lí xū yú。
今日送汝去,执手劳踟蹰。jīn rì sòng rǔ qù,zhí shǒu láo chí chú。
汝姑哀寡鹄,哀肠多郁纡。rǔ gū āi guǎ gǔ,āi cháng duō yù yū。
弟妹尚稚幼,呀呀求乳雏。dì mèi shàng zhì yòu,ya ya qiú rǔ chú。
太母持门户,人言胜丈夫。tài mǔ chí mén hù,rén yán shèng zhàng fū。
靡密计米盐,辛勤种瓜壶。mí mì jì mǐ yán,xīn qín zhǒng guā hú。
一门多秀才,各自夸巾裾。yī mén duō xiù cái,gè zì kuā jīn jū。
粥粥扰群雌,申申詈女媭。zhōu zhōu rǎo qún cí,shēn shēn lì nǚ xū。
汝须婉以顺,朝夕承欢娱。rǔ xū wǎn yǐ shùn,cháo xī chéng huān yú。
欢娱一以承,我心一以愉。huān yú yī yǐ chéng,wǒ xīn yī yǐ yú。
待汝一月圆,归来话区区。dài rǔ yī yuè yuán,guī lái huà qū qū。

游丰湖

黄遵宪

西湖吾未到,梦想或遇之。xī hú wú wèi dào,mèng xiǎng huò yù zhī。
蒙蒙水云乡,荷花交柳枝。méng méng shuǐ yún xiāng,hé huā jiāo liǔ zhī。
今日见丰湖,万顷青琉璃。jīn rì jiàn fēng hú,wàn qǐng qīng liú lí。
持问老东坡,杭颍谁雄雌?chí wèn lǎo dōng pō,háng yǐng shuí xióng cí?
浃旬困积暑,泼眼惊此奇。jiā xún kùn jī shǔ,pō yǎn jīng cǐ qí。
恍如画图中,又疑梦寐时。huǎng rú huà tú zhōng,yòu yí mèng mèi shí。
人生为何事,毕世狂奔驰。rén shēng wèi hé shì,bì shì kuáng bēn chí。
黄尘没马头,劳劳不知疲?huáng chén méi mǎ tóu,láo láo bù zhī pí?
嗟我不能仙,岂能免人羁。jiē wǒ bù néng xiān,qǐ néng miǎn rén jī。
要留一片地,自谋老来私。yào liú yī piàn dì,zì móu lǎo lái sī。
悠悠湖上云,耿耿我所思。yōu yōu hú shàng yún,gěng gěng wǒ suǒ sī。
下与鸥鹭盟,上告云天知。xià yǔ ōu lù méng,shàng gào yún tiān zhī。

游丰湖

黄遵宪

浓绿泼雨洗,森森竹千个。nóng lǜ pō yǔ xǐ,sēn sēn zhú qiān gè。
亭亭立荷叶,万碧含露唾。tíng tíng lì hé yè,wàn bì hán lù tuò。
四围垂柳枝,随风任颠簸。sì wéi chuí liǔ zhī,suí fēng rèn diān bǒ。
中有屋数椽,周遭不为大。zhōng yǒu wū shù chuán,zhōu zāo bù wèi dà。
罗山峙其西,丰湖绕其左。luó shān zhì qí xī,fēng hú rào qí zuǒ。
关门不见山,凿穴叠石作。guān mén bù jiàn shān,záo xué dié shí zuò。
前檐乡䆉稏,后屋旋水磨。qián yán xiāng bà yà,hòu wū xuán shuǐ mó。
扶筇朝看花,入夜不一坐。fú qióng cháo kàn huā,rù yè bù yī zuò。
亭午垂湘帘,倦便枕书卧。tíng wǔ chuí xiāng lián,juàn biàn zhěn shū wò。
偕妇说家常,呼儿问书课。xié fù shuō jiā cháng,hū ér wèn shū kè。
敲门剥啄声,时有老农过。qiāo mén bō zhuó shēng,shí yǒu lǎo nóng guò。
君看此屋中,非他正是我。jūn kàn cǐ wū zhōng,fēi tā zhèng shì wǒ。
行移家具来,坐待邻里贺。xíng yí jiā jù lái,zuò dài lín lǐ hè。