古诗词

吴敬梓

登周处台同王溯山作

吴敬梓

高台多春风,旭日照彼岨。gāo tái duō chūn fēng,xù rì zhào bǐ qū。
揽袂试登临,怀古遥踟蹰。lǎn mèi shì dēng lín,huái gǔ yáo chí chú。
昔者周孝侯,奋身三恶除。xī zhě zhōu xiào hóu,fèn shēn sān è chú。
家本罨画溪,折节此读书。jiā běn yǎn huà xī,zhé jié cǐ dú shū。
古今同一辙,与君皆侨居。gǔ jīn tóng yī zhé,yǔ jūn jiē qiáo jū。
工愁吴季重,深情王伯舆。gōng chóu wú jì zhòng,shēn qíng wáng bó yú。
抗志慕贤达,悠悠千载馀。kàng zhì mù xián dá,yōu yōu qiān zài yú。

古意

吴敬梓

妾年十四五,自矜颜如花。qiè nián shí sì wǔ,zì jīn yán rú huā。
靡容翳鲛绡,腻理覆蝉纱。mí róng yì jiāo xiāo,nì lǐ fù chán shā。
耳珰垂明月,脸晕凝朝霞。ěr dāng chuí míng yuè,liǎn yūn níng cháo xiá。
黄金饰钗纛,碧珠缀鬓鸦。huáng jīn shì chāi dào,bì zhū zhuì bìn yā。
褰帷当户坐,皎皎灿天葩。qiān wéi dāng hù zuò,jiǎo jiǎo càn tiān pā。
麝火博山然,云母屏风遮。shè huǒ bó shān rán,yún mǔ píng fēng zhē。
女师勤针薾,侍婢理筝琶。nǚ shī qín zhēn ěr,shì bì lǐ zhēng pá。
母兄命良媒,交口称柔嘉。mǔ xiōng mìng liáng méi,jiāo kǒu chēng róu jiā。
自缘根本好,那复委泥沙。zì yuán gēn běn hǎo,nà fù wěi ní shā。
岂知盛年去,空闺自长嗟。qǐ zhī shèng nián qù,kōng guī zì zhǎng jiē。
五陵轻薄儿,纷纷斗骄奢。wǔ líng qīng báo ér,fēn fēn dòu jiāo shē。
遂言邻女美,弃妾不复夸。suì yán lín nǚ měi,qì qiè bù fù kuā。
含羞临晓镜,恐似鸠盘茶。hán xiū lín xiǎo jìng,kǒng shì jiū pán chá。

题王溯山左茅右蒋图

吴敬梓

平生我爱王摩诘,辋川图画妙入神。píng shēng wǒ ài wáng mó jí,wǎng chuān tú huà miào rù shén。
箧藏此图三十载,晴窗拂拭无纤尘。qiè cáng cǐ tú sān shí zài,qíng chuāng fú shì wú xiān chén。
有时酌酒与裴迪,花枝草色眼中新。yǒu shí zhuó jiǔ yǔ péi dí,huā zhī cǎo sè yǎn zhōng xīn。
浮云富贵非所好,爱山成癖乐其真。fú yún fù guì fēi suǒ hǎo,ài shān chéng pǐ lè qí zhēn。
披图沉吟仍怏怏,辋川野色平于掌。pī tú chén yín réng yàng yàng,wǎng chuān yě sè píng yú zhǎng。
那似江南烟水区,丹青紫翠多骀荡。nà shì jiāng nán yān shuǐ qū,dān qīng zǐ cuì duō dài dàng。
嵚崟埼礒仍硱磳,崔嵬历陵人观仰。qīn yín qí yǐ réng kǔn zēng,cuī wéi lì líng rén guān yǎng。
白门佳丽古所称,谁其峙者茅与蒋。bái mén jiā lì gǔ suǒ chēng,shuí qí zhì zhě máo yǔ jiǎng。
几年卜筑板桥住,秦淮水色钟山树。jǐ nián bo zhù bǎn qiáo zhù,qín huái shuǐ sè zhōng shān shù。
木兰舟内急觞飞,杨柳楼边歌板度。mù lán zhōu nèi jí shāng fēi,yáng liǔ lóu biān gē bǎn dù。
著书仰屋差自娱,无端拟献金门赋。zhù shū yǎng wū chà zì yú,wú duān nǐ xiàn jīn mén fù。
授简曾传幕府招,蜡言栀貌还枝梧。shòu jiǎn céng chuán mù fǔ zhāo,là yán zhī mào hái zhī wú。
秋风襆被返白门,窗外寒潮退旧痕。qiū fēng fú bèi fǎn bái mén,chuāng wài hán cháo tuì jiù hén。
咄嗟独凭阑干立,长者叩户笑言温。duō jiē dú píng lán gàn lì,zhǎng zhě kòu hù xiào yán wēn。
手持绝妙倪迂画,画出逍遥庄叟园。shǒu chí jué miào ní yū huà,huà chū xiāo yáo zhuāng sǒu yuán。
短松少鹤相随久,修竹啼莺古意存。duǎn sōng shǎo hè xiāng suí jiǔ,xiū zhú tí yīng gǔ yì cún。
两山翠色烟云绕,中有草堂深窈窕。liǎng shān cuì sè yān yún rào,zhōng yǒu cǎo táng shēn yǎo tiǎo。
书卷应堪比邺侯,樵苏时复思庄蹻。shū juǎn yīng kān bǐ yè hóu,qiáo sū shí fù sī zhuāng juē。
几棱欣看远近田,一条寒玉溪光晓。jǐ léng xīn kàn yuǎn jìn tián,yī tiáo hán yù xī guāng xiǎo。
春秋佳日快登临,高怀那许尘容扰。chūn qiū jiā rì kuài dēng lín,gāo huái nà xǔ chén róng rǎo。
雅志高怀见此贤,何须服食求神仙。yǎ zhì gāo huái jiàn cǐ xián,hé xū fú shí qiú shén xiān。
兰台家世千秋重,艺苑文章四海传。lán tái jiā shì qiān qiū zhòng,yì yuàn wén zhāng sì hǎi chuán。
只此蓬瀛共瑶岛,休言绿野与平泉。zhǐ cǐ péng yíng gòng yáo dǎo,xiū yán lǜ yě yǔ píng quán。
便拟将身入图画,不羡王维居辋川。biàn nǐ jiāng shēn rù tú huà,bù xiàn wáng wéi jū wǎng chuān。

丙辰除夕述怀

吴敬梓

岁序倏云暮,群动日以迫。suì xù shū yún mù,qún dòng rì yǐ pò。
青帝将乘权,玄冥又如客。qīng dì jiāng chéng quán,xuán míng yòu rú kè。
寄居秦淮上,五载星霜易。jì jū qín huái shàng,wǔ zài xīng shuāng yì。
令节空坐愁,北风吹窗隙。lìng jié kōng zuò chóu,běi fēng chuī chuāng xì。
霸子俱跳荡,莱妻只羸瘠。bà zi jù tiào dàng,lái qī zhǐ léi jí。
商陆火添红,屠苏酒浮碧。shāng lù huǒ tiān hóng,tú sū jiǔ fú bì。
唯有虎宜画,那无鸡可磔。wéi yǒu hǔ yí huà,nà wú jī kě zhé。
指囷复何人,助予呼将伯。zhǐ qūn fù hé rén,zhù yǔ hū jiāng bó。
堪笑谢仁祖,转向修龄索。kān xiào xiè rén zǔ,zhuǎn xiàng xiū líng suǒ。
入夜醉司命,陈辞多自责。rù yè zuì sī mìng,chén cí duō zì zé。
回思一年事,栖栖为形役。huí sī yī nián shì,qī qī wèi xíng yì。
相如封禅书,仲舒天人策。xiāng rú fēng chán shū,zhòng shū tiān rén cè。
夫何采薪忧,遽为连茹阨。fū hé cǎi xīn yōu,jù wèi lián rú è。
人生不得意,万事皆愬愬。rén shēng bù dé yì,wàn shì jiē sù sù。
有如在网罗,无由振羽翮。yǒu rú zài wǎng luó,wú yóu zhèn yǔ hé。
严霜覆我檐,木介声槭槭。yán shuāng fù wǒ yán,mù jiè shēng qī qī。
短歌与长叹,搔首以终夕。duǎn gē yǔ zhǎng tàn,sāo shǒu yǐ zhōng xī。

挽王宓草

吴敬梓

白鬓负人望,今见玉棺成。bái bìn fù rén wàng,jīn jiàn yù guān chéng。
高隐五十载,画苑推耆英。gāo yǐn wǔ shí zài,huà yuàn tuī qí yīng。
箧贮宣和谱,图藏佛菻形。qiè zhù xuān hé pǔ,tú cáng fú lǐn xíng。
九朽岂颊拟,一笔能写生。jiǔ xiǔ qǐ jiá nǐ,yī bǐ néng xiě shēng。
毫端臻神妙,墨晕势纵横。háo duān zhēn shén miào,mò yūn shì zòng héng。
装池抽玉燮,观者愕然惊。zhuāng chí chōu yù xiè,guān zhě è rán jīng。
悬金在都市,往往收奇赢。xuán jīn zài dōu shì,wǎng wǎng shōu qí yíng。
幽居三山下,江水濯尘缨。yōu jū sān shān xià,jiāng shuǐ zhuó chén yīng。
窗前野竹秀,户外汀花明。chuāng qián yě zhú xiù,hù wài tīng huā míng。
挥手谢人世,缑岭空箫声。huī shǒu xiè rén shì,gōu lǐng kōng xiāo shēng。
卿辈哀挽言,或恐非生平。qīng bèi āi wǎn yán,huò kǒng fēi shēng píng。
顾陆与张吴,卓然身后名。gù lù yǔ zhāng wú,zhuó rán shēn hòu míng。

酬青然兄

吴敬梓

鸣鸠飞戾天,诗人独长叹。míng jiū fēi lì tiān,shī rén dú zhǎng tàn。
明发念先人,不寐涕汍澜。míng fā niàn xiān rén,bù mèi tì wán lán。
况当明圣代,敢忘振羽翰。kuàng dāng míng shèng dài,gǎn wàng zhèn yǔ hàn。
兄昔膺荐牍,驱车赴长安。xiōng xī yīng jiàn dú,qū chē fù zhǎng ān。
待诏三殿下,簪笔五云端。dài zhào sān diàn xià,zān bǐ wǔ yún duān。
月领少府钱,朝赐大官餐。yuè lǐng shǎo fǔ qián,cháo cì dà guān cān。
卿士交口言,屈宋堪衙官。qīng shì jiāo kǒu yán,qū sòng kān yá guān。
如何不上第,蕉萃归江干。rú hé bù shàng dì,jiāo cuì guī jiāng gàn。
酌酒呼弟语,却聘尔良难。zhuó jiǔ hū dì yǔ,què pìn ěr liáng nán。
淮南旧业荒,江左春色阑。huái nán jiù yè huāng,jiāng zuǒ chūn sè lán。
酒人复延访,词客且盘桓。jiǔ rén fù yán fǎng,cí kè qiě pán huán。
歌场酌大斗,狂呼颜渥丹。gē chǎng zhuó dà dòu,kuáng hū yán wò dān。
忽焉独书空,中心信鲜欢。hū yān dú shū kōng,zhōng xīn xìn xiān huān。
行道会有时,岂能终涧盘。xíng dào huì yǒu shí,qǐ néng zhōng jiàn pán。
兄其崇明德,无为摧肺肝。xiōng qí chóng míng dé,wú wèi cuī fèi gān。

美女篇

吴敬梓

夷光与修明,艳色天下殊。yí guāng yǔ xiū míng,yàn sè tiān xià shū。
一朝入吴宫,权与人主俱。yī cháo rù wú gōng,quán yǔ rén zhǔ jù。
不妒比螽斯,妙选聘名姝。bù dù bǐ zhōng sī,miào xuǎn pìn míng shū。
红楼富家女,芳年春华敷。hóng lóu fù jiā nǚ,fāng nián chūn huá fū。
头上何所有,木难间珊瑚。tóu shàng hé suǒ yǒu,mù nán jiān shān hú。
身上何所有,金缕绣罗襦。shēn shàng hé suǒ yǒu,jīn lǚ xiù luó rú。
佩间何所有,环珥皆瑶瑜。pèi jiān hé suǒ yǒu,huán ěr jiē yáo yú。
足下何所有,龙缟覆氍毹。zú xià hé suǒ yǒu,lóng gǎo fù qú shū。
歌舞君不顾,低头独长吁。gē wǔ jūn bù gù,dī tóu dú zhǎng xū。
遂疑入宫嫉,母乃此言诬。suì yí rù gōng jí,mǔ nǎi cǐ yán wū。
何若汉皋女,丽服佩两珠。hé ruò hàn gāo nǚ,lì fú pèi liǎng zhū。
独赠郑交甫,奇缘千载无。dú zèng zhèng jiāo fǔ,qí yuán qiān zài wú。

左伯桃墓

吴敬梓

元辰余俶装,叠垛浥朝露。yuán chén yú chù zhuāng,dié duǒ yì cháo lù。
兰蕙被光风,松篁夹广路。lán huì bèi guāng fēng,sōng huáng jiā guǎng lù。
烟黯蒲塘桥,遥指左桃墓。yān àn pú táng qiáo,yáo zhǐ zuǒ táo mù。
忆昔并衣粮,含笑入深树。yì xī bìng yī liáng,hán xiào rù shēn shù。
良朋相楚归,死骨终相附。liáng péng xiāng chǔ guī,sǐ gǔ zhōng xiāng fù。
怀古抚残碑,想见交情固。huái gǔ fǔ cán bēi,xiǎng jiàn jiāo qíng gù。
良足敦友谊,胡乃急荣遇。liáng zú dūn yǒu yì,hú nǎi jí róng yù。
亦有却聘人,灌园葆贞素。yì yǒu què pìn rén,guàn yuán bǎo zhēn sù。

投金濑

吴敬梓

春风花落溪水羕,贫家柴门闭水上。chūn fēng huā luò xī shuǐ yàng,pín jiā chái mén bì shuǐ shàng。
女儿三十无夫家,日月临流洴澼絖。nǚ ér sān shí wú fū jiā,rì yuè lín liú píng pì kuàng。
芦中穷士伍子胥,星奔乞食来村墟。lú zhōng qióng shì wǔ zi xū,xīng bēn qǐ shí lái cūn xū。
壶浆岂为投金报,感激沈身鱼鳖猪。hú jiāng qǐ wèi tóu jīn bào,gǎn jī shěn shēn yú biē zhū。
白蜺为裳玉为佩,昌容练色烟染黛。bái ní wèi shang yù wèi pèi,chāng róng liàn sè yān rǎn dài。
岸草汀花无限愁,雾鬓风鬟竟安在。àn cǎo tīng huā wú xiàn chóu,wù bìn fēng huán jìng ān zài。
人生遇合信难期,倾城颜色无人知。rén shēng yù hé xìn nán qī,qīng chéng yán sè wú rén zhī。
若教身入吴王苑,尊荣宁得让西施。ruò jiào shēn rù wú wáng yuàn,zūn róng níng dé ràng xī shī。

石臼湖吊邢孟贞

吴敬梓

石臼湖中春水平,石臼湖边春草生。shí jiù hú zhōng chūn shuǐ píng,shí jiù hú biān chūn cǎo shēng。
团蒲为屋交枝格,棘庭蓬霤幽人宅。tuán pú wèi wū jiāo zhī gé,jí tíng péng liù yōu rén zhái。
幽人半世狎樵渔,身没名湮强著书。yōu rén bàn shì xiá qiáo yú,shēn méi míng yān qiáng zhù shū。
海内宗工王司寇,丁宁贤令式其庐。hǎi nèi zōng gōng wáng sī kòu,dīng níng xián lìng shì qí lú。
式庐姝子何以告,惆怅姓名为鬼录。shì lú shū zi hé yǐ gào,chóu chàng xìng míng wèi guǐ lù。
捡点遗书付梨枣,顿使斯文重金玉。jiǎn diǎn yí shū fù lí zǎo,dùn shǐ sī wén zhòng jīn yù。
前辈风流难再闻,只今湖水年年绿。qián bèi fēng liú nán zài wén,zhǐ jīn hú shuǐ nián nián lǜ。

神弦曲并序

吴敬梓

挟日兮朝暄,蠲为饎兮赤虋。xié rì xī cháo xuān,juān wèi chì xī chì mén。
酌清酤兮刲黝牲,扬灵旗兮采幡。zhuó qīng gū xī kuī yǒu shēng,yáng líng qí xī cǎi fān。
击坎侯兮鼍鼓,神之来兮江浒。jī kǎn hóu xī tuó gǔ,shén zhī lái xī jiāng hǔ。
驾翔凤兮飞龙舟,樯风落兮缆锦浮。jià xiáng fèng xī fēi lóng zhōu,qiáng fēng luò xī lǎn jǐn fú。
被犀皮兮衷兕革,操吴戈兮带楚铁。bèi xī pí xī zhōng sì gé,cāo wú gē xī dài chǔ tiě。
剖鱼兽兮珠文,弭象骨兮解辔紒。pōu yú shòu xī zhū wén,mǐ xiàng gǔ xī jiě pèi jì。
巫再拜兮陈词,神去兮江之涯。wū zài bài xī chén cí,shén qù xī jiāng zhī yá。
乘云车兮风马,渺翩翩兮将下。chéng yún chē xī fēng mǎ,miǎo piān piān xī jiāng xià。
仲春兮振旅,神之的兮捍吾圉。zhòng chūn xī zhèn lǚ,shén zhī de xī hàn wú yǔ。

酬李蘧门

吴敬梓

子性极和缓,余怀多壮惫。zi xìng jí hé huǎn,yú huái duō zhuàng bèi。
相约同远行,十日九睚眦。xiāng yuē tóng yuǎn xíng,shí rì jiǔ yá zì。
吴舟六幅帆,其中小于芥。wú zhōu liù fú fān,qí zhōng xiǎo yú jiè。
瑟缩同眠食,讵敢共哕噫。sè suō tóng mián shí,jù gǎn gòng huì yī。
回望秣陵城,小李将军画。huí wàng mò líng chéng,xiǎo lǐ jiāng jūn huà。
因之诗思动,伸纸书倒薤。yīn zhī shī sī dòng,shēn zhǐ shū dào xiè。
竟忘局促苦,连宵意不败。jìng wàng jú cù kǔ,lián xiāo yì bù bài。
君子淡以成,小人甘以坏。jūn zi dàn yǐ chéng,xiǎo rén gān yǐ huài。
愿得常携手,互作韦弦佩。yuàn dé cháng xié shǒu,hù zuò wéi xián pèi。

夏日读书正觉庵示儿烺

吴敬梓

仲夏草木莽,离慜郁长鞠。zhòng xià cǎo mù mǎng,lí mǐn yù zhǎng jū。
凉台不可得,仁祠映林麓。liáng tái bù kě dé,rén cí yìng lín lù。
呼儿移卧具,来就老尊宿。hū ér yí wò jù,lái jiù lǎo zūn sù。
板榻欹云眠,草裳离尘服。bǎn tà yī yún mián,cǎo shang lí chén fú。
炎光大火灼,惟期就汤沭。yán guāng dà huǒ zhuó,wéi qī jiù tāng shù。
忽然玉虎鸣,但觉金鸡伏。hū rán yù hǔ míng,dàn jué jīn jī fú。
奋铎振天关,冲孔回地轴。fèn duó zhèn tiān guān,chōng kǒng huí dì zhóu。
顿忘瘅暑心,愿言被雾縠。dùn wàng dān shǔ xīn,yuàn yán bèi wù hú。
始知转眼间,世事多翻覆。shǐ zhī zhuǎn yǎn jiān,shì shì duō fān fù。
贫贱安足悲,篝灯向西塾。pín jiàn ān zú bēi,gōu dēng xiàng xī shú。

送别曹明湖

吴敬梓

清风戒寒衣沾露,与君相遇青溪渡。qīng fēng jiè hán yī zhān lù,yǔ jūn xiāng yù qīng xī dù。
秋江骇浪布帆轻,送君归去阖闾城。qiū jiāng hài làng bù fān qīng,sòng jūn guī qù hé lǘ chéng。
今夜扁舟润州地,烂熳花开鹤林寺。jīn yè biǎn zhōu rùn zhōu dì,làn màn huā kāi hè lín sì。
鲈脍莼羹取次尝,橙黄橘绿强人意。lú kuài chún gēng qǔ cì cháng,chéng huáng jú lǜ qiáng rén yì。
十月闻君又远游,北道严霜渗敝裘。shí yuè wén jūn yòu yuǎn yóu,běi dào yán shuāng shèn bì qiú。
长安卿相旧相识,应须笑傲凌五侯。zhǎng ān qīng xiāng jiù xiāng shí,yīng xū xiào ào líng wǔ hóu。
人生知遇真难得,挥手别君泪沾臆。rén shēng zhī yù zhēn nán dé,huī shǒu bié jūn lèi zhān yì。

赠杨督府江亭

吴敬梓

狻猊产西域,本非百兽伦。suān ní chǎn xī yù,běn fēi bǎi shòu lún。
一朝同率舞,图画高麒麟。yī cháo tóng lǜ wǔ,tú huà gāo qí lín。
三苗昔梗化,戈鋋扰边垠。sān miáo xī gěng huà,gē chán rǎo biān yín。
桓桓杨督府,钲鼓靖烟尘。huán huán yáng dū fǔ,zhēng gǔ jìng yān chén。
功成身既退,投老归江滨。gōng chéng shēn jì tuì,tóu lǎo guī jiāng bīn。
廉颇犹健饭,羊祜常角巾。lián pǒ yóu jiàn fàn,yáng hù cháng jiǎo jīn。
明月张乐席,晴日坐花裀。míng yuè zhāng lè xí,qíng rì zuò huā yīn。
丹心依天桴,白发感萧晨。dān xīn yī tiān fú,bái fā gǎn xiāo chén。
方今履泰交,礼乐重敷陈。fāng jīn lǚ tài jiāo,lǐ lè zhòng fū chén。
天子闻鼓鼙,应恩将帅臣。tiān zi wén gǔ pí,yīng ēn jiāng shuài chén。

吴敬梓

皇天不雨五阅月,谁鞭阴石向很山。huáng tiān bù yǔ wǔ yuè yuè,shuí biān yīn shí xiàng hěn shān。
我今客游二百里,真州僧舍掩松关。wǒ jīn kè yóu èr bǎi lǐ,zhēn zhōu sēng shě yǎn sōng guān。
维时季商律无射,肃霜纳火细菊斑。wéi shí jì shāng lǜ wú shè,sù shuāng nà huǒ xì jú bān。
夜静薄寒拥衾卧,忽然挥汗热面颜。yè jìng báo hán yōng qīn wò,hū rán huī hàn rè miàn yán。
阿香唤汝推雷车,殷殷雷鸣盈清湾。ā xiāng huàn rǔ tuī léi chē,yīn yīn léi míng yíng qīng wān。
初疑江边巨艘发,诘朝骤雨声峥潺。chū yí jiāng biān jù sōu fā,jí cháo zhòu yǔ shēng zhēng chán。
翻盆三日不复止,慧门丈室苔斑斓。fān pén sān rì bù fù zhǐ,huì mén zhàng shì tái bān lán。
寒花幽草俱漂没,惟见阶下水潺湲。hán huā yōu cǎo jù piāo méi,wéi jiàn jiē xià shuǐ chán yuán。
老夫顾此情怀恶,客居幸得半日闲。lǎo fū gù cǐ qíng huái è,kè jū xìng dé bàn rì xián。
呼童邻家赊美酒,其踞一醉气疏顽。hū tóng lín jiā shē měi jiǔ,qí jù yī zuì qì shū wán。
明晨冲泥问杨子,妻儿待米何时还。míng chén chōng ní wèn yáng zi,qī ér dài mǐ hé shí hái。
1361234567