古诗词

曾国藩

失题四首

曾国藩

两度归帆溯上流,萧萧落木洞庭秋。liǎng dù guī fān sù shàng liú,xiāo xiāo luò mù dòng tíng qiū。
送君此去风前酒,忆我当时月夜舟。sòng jūn cǐ qù fēng qián jiǔ,yì wǒ dāng shí yuè yè zhōu。
弘景旧居勾曲洞,杜陵新卜烷溪头。hóng jǐng jiù jū gōu qū dòng,dù líng xīn bo wán xī tóu。
好栽修竹一千亩,更抵人间万户侯。hǎo zāi xiū zhú yī qiān mǔ,gèng dǐ rén jiān wàn hù hóu。

乙己春闱谢戴醇士前辈画竹

曾国藩

余少沦践贫,学书等画漫。yú shǎo lún jiàn pín,xué shū děng huà màn。
中岁愉太仓,误为金紫绊。zhōng suì yú tài cāng,wù wèi jīn zǐ bàn。
文字虽所攻,浅尝不能半。wén zì suī suǒ gōng,qiǎn cháng bù néng bàn。
迩来又十年,抛弃如土炭。ěr lái yòu shí nián,pāo qì rú tǔ tàn。
岂谓选佛场,谬来事襄赞!qǐ wèi xuǎn fú chǎng,miù lái shì xiāng zàn!
列仙盛瀛洲,腰鱼何璀璨!liè xiān shèng yíng zhōu,yāo yú hé cuǐ càn!
禁院扃重帐,沉沉窅挂观。jìn yuàn jiōng zhòng zhàng,chén chén yǎo guà guān。
键户无一营,驰笺斗豪翰。jiàn hù wú yī yíng,chí jiān dòu háo hàn。
蘸蓝扫秋叶,斯须复堆案。zhàn lán sǎo qiū yè,sī xū fù duī àn。
众雏亦好事,奔命极雨汗。zhòng chú yì hǎo shì,bēn mìng jí yǔ hàn。
戴嵩圣云孙,三绝天所叹。dài sōng shèng yún sūn,sān jué tiān suǒ tàn。
干谒填其庐,铁门说三换。gàn yè tián qí lú,tiě mén shuō sān huàn。
朅来困棘闱,逢人丐脱腕。qiè lái kùn jí wéi,féng rén gài tuō wàn。
为余写新竹,风筠兀缭乱。wèi yú xiě xīn zhú,fēng yún wù liáo luàn。
呵壁呼者可,笙采何足算!hē bì hū zhě kě,shēng cǎi hé zú suàn!
我虽不解画,嗜古颇知岸。wǒ suī bù jiě huà,shì gǔ pǒ zhī àn。
但得琴中趣,何必工抑按。dàn dé qín zhōng qù,hé bì gōng yì àn。
为报青玕玕,微诗庶一粲。wèi bào qīng gān gān,wēi shī shù yī càn。

又赠筠仙一幅

曾国藩

人生有乖隔,咫尺成关山。rén shēng yǒu guāi gé,zhǐ chǐ chéng guān shān。
我心田百转,从来输石顽。wǒ xīn tián bǎi zhuǎn,cóng lái shū shí wán。
日吞语戴侯,君在张李间。rì tūn yǔ dài hóu,jūn zài zhāng lǐ jiān。
为君画新竹,幽淡不容攀。wèi jūn huà xīn zhú,yōu dàn bù róng pān。
我家双溪上,万竹固沙湾。wǒ jiā shuāng xī shàng,wàn zhú gù shā wān。
凉夜幽篁里,月冷水潺潺。liáng yè yōu huáng lǐ,yuè lěng shuǐ chán chán。
行携子借隐,鹿豕相往还。xíng xié zi jiè yǐn,lù shǐ xiāng wǎng hái。
诗名满天地,踪迹混榛菅。shī míng mǎn tiān dì,zōng jì hùn zhēn jiān。

小池

曾国藩

屋后一枯池,夜雨生波澜。wū hòu yī kū chí,yè yǔ shēng bō lán。
勿言一勺水,会有蛟龙幡。wù yán yī sháo shuǐ,huì yǒu jiāo lóng fān。
物理无定资,须臾变众窍。wù lǐ wú dìng zī,xū yú biàn zhòng qiào。
男儿未盖棺,进取谁能料。nán ér wèi gài guān,jìn qǔ shuí néng liào。

丁未六月七日考试汉教习试院作二首其一

曾国藩

潭潭深院鐍扃牢,阙日湿云作郁陶。tán tán shēn yuàn jué jiōng láo,quē rì shī yún zuò yù táo。
薄茗何曾解消渴?纤絺便欲等重饱。báo míng hé céng jiě xiāo kě?xiān chī biàn yù děng zhòng bǎo。
高堂燕息尚如此,矮屋蜂屯毋已劳!得失升沉纷满眼,世间人事等牛毛。gāo táng yàn xī shàng rú cǐ,ǎi wū fēng tún wú yǐ láo!dé shī shēng chén fēn mǎn yǎn,shì jiān rén shì děng niú máo。

失题

曾国藩

西山一夜雨,秋气入庭除。xī shān yī yè yǔ,qiū qì rù tíng chú。
清晨展书坐,翛然乐有馀。qīng chén zhǎn shū zuò,xiāo rán lè yǒu yú。
天宇一何廓,荡荡真吾庐。tiān yǔ yī hé kuò,dàng dàng zhēn wú lú。
熇熇夸毗子,夺隘无旷居。hè hè kuā pí zi,duó ài wú kuàng jū。
众鳞争勒潦,鬣耆安得舒!zhòng lín zhēng lēi lǎo,liè qí ān dé shū!
岂知逃闲寂,放荡得尾闾。qǐ zhī táo xián jì,fàng dàng dé wěi lǘ。
吾乐正如此,君乐复何如?wú lè zhèng rú cǐ,jūn lè fù hé rú?

次韵何廉昉太守感怀述事十六首

曾国藩

二月长安春姑归,觚棱回首梦魂飞。èr yuè zhǎng ān chūn gū guī,gū léng huí shǒu mèng hún fēi。
宫鸦掠日槐阴瘦,厩马嘶风柳絮肥。gōng yā lüè rì huái yīn shòu,jiù mǎ sī fēng liǔ xù féi。
东阁赐茶双凤阙,西效扈跸九龙旗。dōng gé cì chá shuāng fèng quē,xī xiào hù bì jiǔ lóng qí。
十年苦忆钧天奏,老大真怜未拂农。shí nián kǔ yì jūn tiān zòu,lǎo dà zhēn lián wèi fú nóng。

次韵何廉昉太守感怀述事十六首

曾国藩

惨淡兵戎春复秋,浊醪谁信造千忧?战场故鬼把新鬼,世事前沤散后沤。cǎn dàn bīng róng chūn fù qiū,zhuó láo shuí xìn zào qiān yōu?zhàn chǎng gù guǐ bǎ xīn guǐ,shì shì qián ōu sàn hòu ōu。
驱逐几同秦失鹿,动势只愧鲁无鸠。qū zhú jǐ tóng qín shī lù,dòng shì zhǐ kuì lǔ wú jiū。
何时浩荡轻鸥去?一舸鸱夷得少休。hé shí hào dàng qīng ōu qù?yī gě chī yí dé shǎo xiū。

次韵何廉昉太守感怀述事十六首

曾国藩

域中哀怨广场开,屈来而还第二回。yù zhōng āi yuàn guǎng chǎng kāi,qū lái ér hái dì èr huí。
幻想更无天可问,牢愁宁有地能埋!huàn xiǎng gèng wú tiān kě wèn,láo chóu níng yǒu dì néng mái!
秦瓜钩带何人种?社栎支离几日培?大冶最憎金踊跃,那容世界有奇材!qín guā gōu dài hé rén zhǒng?shè lì zhī lí jǐ rì péi?dà yě zuì zēng jīn yǒng yuè,nà róng shì jiè yǒu qí cái!

里胥

曾国藩

牛羊忽窜突,村社杂喧虺。niú yáng hū cuàn tū,cūn shè zá xuān huī。
昨闻府牒下,今见里胥来。zuó wén fǔ dié xià,jīn jiàn lǐ xū lái。
召募赴戎行,羽檄驰如雷。zhào mù fù róng xíng,yǔ xí chí rú léi。
“后期不汝有,行矣胡迟回!”hòu qī bù rǔ yǒu,xíng yǐ hú chí huí!
老妪捶胸哭,哭声亦何哀!龙钟六十馀,伶什惟一地。lǎo yù chuí xiōng kū,kū shēng yì hé āi!lóng zhōng liù shí yú,líng shén wéi yī dì。
弱小不识事,黄犊母之随。ruò xiǎo bù shí shì,huáng dú mǔ zhī suí。
筋力倘可食,或免一家饥。jīn lì tǎng kě shí,huò miǎn yī jiā jī。
薄命木足惜,儿去伤永离。báo mìng mù zú xī,ér qù shāng yǒng lí。
老妪泣未阑,老翁跪致辞:“主事亦云棘,妇人那得知!lǎo yù qì wèi lán,lǎo wēng guì zhì cí zhǔ shì yì yún jí,fù rén nà dé zhī!
蝼蚁穴寸土,自荷皇天慈。lóu yǐ xué cùn tǔ,zì hé huáng tiān cí。
天威有震叠,小人敢疑猜。tiān wēi yǒu zhèn dié,xiǎo rén gǎn yí cāi。
贫者当故汽,富者当输财。pín zhě dāng gù qì,fù zhě dāng shū cái。
便当遣儿去,木劳火急催。biàn dāng qiǎn ér qù,mù láo huǒ jí cuī。
所愧无酒食,与吏佐晨炊。suǒ kuì wú jiǔ shí,yǔ lì zuǒ chén chuī。
”贫者勉自效,富者更可悲。pín zhě miǎn zì xiào,fù zhě gèng kě bēi。
隶卒突兀至,诛求百不支。lì zú tū wù zhì,zhū qiú bǎi bù zhī。
茜茜纨裤子,累累饱鞭笞。qiàn qiàn wán kù zi,lèi lèi bǎo biān chī。
前卒贪如狼,后队健如{赦库}。qián zú tān rú láng,hòu duì jiàn rú shè kù。
应募幸脱免,倾荡无涂资。yīng mù xìng tuō miǎn,qīng dàng wú tú zī。
吁嗟朝廷意,兵以卫民为。xū jiē cháo tíng yì,bīng yǐ wèi mín wèi。
守令慎其柄,无使前吏持!shǒu lìng shèn qí bǐng,wú shǐ qián lì chí!
此辈如狐鼠,蓁蓁肆恣睢。cǐ bèi rú hú shǔ,zhēn zhēn sì zì suī。
聊为遒人徇,敢告良有司。liáo wèi qiú rén xùn,gǎn gào liáng yǒu sī。

废丘关

曾国藩

项王西入关,叱咤何雄哉。xiàng wáng xī rù guān,chì zhà hé xióng zāi。
鼻息撼山岳,号令如轰雷。bí xī hàn shān yuè,hào lìng rú hōng léi。
分茅割大地,驾驭英雄才。fēn máo gē dà dì,jià yù yīng xióng cái。
六王既立后,三将还西来。liù wáng jì lì hòu,sān jiāng hái xī lái。
降臣剖符竹,洪度方洞开。jiàng chén pōu fú zhú,hóng dù fāng dòng kāi。
废邱亦善地,百里辟蒿莱。fèi qiū yì shàn dì,bǎi lǐ pì hāo lái。
桓桓章将军,仡仡貔虎材。huán huán zhāng jiāng jūn,gē gē pí hǔ cái。
奸竖主帷幄,大将终疑猜。jiān shù zhǔ wéi wò,dà jiāng zhōng yí cāi。
望夷不足惜,此类良可哀。wàng yí bù zú xī,cǐ lèi liáng kě āi。
行人一长叹,万壑悲风回。xíng rén yī zhǎng tàn,wàn hè bēi fēng huí。

曾国藩

稍稍车尘隔,安闲一闭门。shāo shāo chē chén gé,ān xián yī bì mén。
高歌亦未辍,骤雨方此喧。gāo gē yì wèi chuò,zhòu yǔ fāng cǐ xuān。
宿雾依城静,低云人树昏。sù wù yī chéng jìng,dī yún rén shù hūn。
空庭储盛水,容易即江村。kōng tíng chǔ shèng shuǐ,róng yì jí jiāng cūn。

兹晨

曾国藩

兹晨何不乐?端念良自尤。zī chén hé bù lè?duān niàn liáng zì yóu。
自吾有爪觜,半啄匪躬谋。zì wú yǒu zhǎo zī,bàn zhuó fěi gōng móu。
俯视见后土,仰视见光浮。fǔ shì jiàn hòu tǔ,yǎng shì jiàn guāng fú。
关门赫婢仆,雄长如诸侯。guān mén hè bì pū,xióng zhǎng rú zhū hóu。
专精事羹饭,馀政及干糇。zhuān jīng shì gēng fàn,yú zhèng jí gàn hóu。
兵后物力绌,平世生齿稠。bīng hòu wù lì chù,píng shì shēng chǐ chóu。
人人似我饱,实重黄屋忧。rén rén shì wǒ bǎo,shí zhòng huáng wū yōu。
吾皇惕味爽,彼相争前筹。wú huáng tì wèi shuǎng,bǐ xiāng zhēng qián chóu。
圣者自危厉,愚者自优游。shèng zhě zì wēi lì,yú zhě zì yōu yóu。
六哉六合内,人类难等俦。liù zāi liù hé nèi,rén lèi nán děng chóu。

送吴荣楷之官浙江三首

曾国藩

西湖吾未到,梦想若遇之。xī hú wú wèi dào,mèng xiǎng ruò yù zhī。
荷花夏如海,当春万柳垂。hé huā xià rú hǎi,dāng chūn wàn liǔ chuí。
秋月随潮涌,暮雾天无涯。qiū yuè suí cháo yǒng,mù wù tiān wú yá。
三百六十寺,岚翠渺迷离。sān bǎi liù shí sì,lán cuì miǎo mí lí。
君去事幽讨,抉剔发天倪。jūn qù shì yōu tǎo,jué tī fā tiān ní。
馀悭收昔遁,奇赏获新知。yú qiān shōu xī dùn,qí shǎng huò xīn zhī。
朝餐吸山绿,暮雨张水馆。cháo cān xī shān lǜ,mù yǔ zhāng shuǐ guǎn。
寻碑嗅梅蕊,独往无人随。xún bēi xiù méi ruǐ,dú wǎng wú rén suí。
政成无一事,风流方在兹。zhèng chéng wú yī shì,fēng liú fāng zài zī。
怀抱一如彼,江山复如斯。huái bào yī rú bǐ,jiāng shān fù rú sī。
此乐可持赠,寄我于首诗。cǐ lè kě chí zèng,jì wǒ yú shǒu shī。

秋怀诗五首

曾国藩

大叶下如雨,西风吹我衣。dà yè xià rú yǔ,xī fēng chuī wǒ yī。
天地气一肃,回头万事非。tiān dì qì yī sù,huí tóu wàn shì fēi。
虚舟无抵件,恩怨召杀机。xū zhōu wú dǐ jiàn,ēn yuàn zhào shā jī。
年年绊物累,俯仰邻诟讥。nián nián bàn wù lèi,fǔ yǎng lín gòu jī。
终然学黄鹤,浩荡沧溟飞。zhōng rán xué huáng hè,hào dàng cāng míng fēi。

秋怀诗五首

曾国藩

吾爱耶夫子,古之三益者。wú ài yé fū zi,gǔ zhī sān yì zhě。
凿凿攻我瑕,不随世人哑。záo záo gōng wǒ xiá,bù suí shì rén yǎ。
薄俗等文章,吾亦事苟且。báo sú děng wén zhāng,wú yì shì gǒu qiě。
赫赫扬子云,末途裂如瓦。hè hè yáng zi yún,mò tú liè rú wǎ。
再拜谢援人,斤斧行可舍!zài bài xiè yuán rén,jīn fǔ xíng kě shě!

秋怀诗五首

曾国藩

城头昨宵月,今夕亏其圆。chéng tóu zuó xiāo yuè,jīn xī kuī qí yuán。
丈夫矜小节,一缺谁复全。zhàng fū jīn xiǎo jié,yī quē shuí fù quán。
蜗庐抱奇景,高视羲皇前。wō lú bào qí jǐng,gāo shì xī huáng qián。
苍蝇黦尺璧,江汉难洗蠲。cāng yíng yuè chǐ bì,jiāng hàn nán xǐ juān。
马融颂西第,今为时所怜。mǎ róng sòng xī dì,jīn wèi shí suǒ lián。

秋怀诗五首

曾国藩

吾友刘孟容,遗我两好书。wú yǒu liú mèng róng,yí wǒ liǎng hǎo shū。
三年不报答,幽怨今何如?sān nián bù bào dá,yōu yuàn jīn hé rú?
深山间大宝,光气塞州闾。shēn shān jiān dà bǎo,guāng qì sāi zhōu lǘ。
樊英履坛席,名业箕斗虚。fán yīng lǚ tán xí,míng yè jī dòu xū。
补天倘无术,不如且荷锄。bǔ tiān tǎng wú shù,bù rú qiě hé chú。

送吴荣楷之官浙江三首

曾国藩

读书三十年,今来始一试。dú shū sān shí nián,jīn lái shǐ yī shì。
自抱轮因材,构厦随所置。zì bào lún yīn cái,gòu shà suí suǒ zhì。
世人苦寒俭,舞袖先择地。shì rén kǔ hán jiǎn,wǔ xiù xiān zé dì。
斤削不能迁,罂盎各自器。jīn xuē bù néng qiān,yīng àng gè zì qì。
君子储百用,多藏如列肆。jūn zi chǔ bǎi yòng,duō cáng rú liè sì。
深厉与浅揭,所向皆如志。shēn lì yǔ qiǎn jiē,suǒ xiàng jiē rú zhì。
看本青云主,摩空排健翅。kàn běn qīng yún zhǔ,mó kōng pái jiàn chì。
置之承明庐,枚马当偃帜。zhì zhī chéng míng lú,méi mǎ dāng yǎn zhì。
才多厌闲散,翩然去作吏。cái duō yàn xián sàn,piān rán qù zuò lì。
方今清华秩,骈拇仅云备。fāng jīn qīng huá zhì,pián mǔ jǐn yún bèi。
不如膺专城,张驰从吾意。bù rú yīng zhuān chéng,zhāng chí cóng wú yì。
观鱼莫结网,网过酷于饵。guān yú mò jié wǎng,wǎng guò kù yú ěr。
治囗莫求多,绪多乱神智。zhì wéi mò qiú duō,xù duō luàn shén zhì。
圣朝沦洽恩,陬噬实渐被。shèng cháo lún qià ēn,zōu shì shí jiàn bèi。
可怜蚩蚩氓,茕惺还好义。kě lián chī chī máng,qióng xīng hái hǎo yì。
愿君他弟思,随时劳抚字。yuàn jūn tā dì sī,suí shí láo fǔ zì。

秋怀其一

曾国藩

蟋蟀吟西轩,商声方兹始。xī shuài yín xī xuān,shāng shēng fāng zī shǐ。
小人快一鸣,得时亦如此。xiǎo rén kuài yī míng,dé shí yì rú cǐ。
大泽藏蛰龙,严冬卧不起。dà zé cáng zhé lóng,yán dōng wò bù qǐ。
明岁泽九州,功成返湫底。míng suì zé jiǔ zhōu,gōng chéng fǎn jiǎo dǐ。
吾道恶多言,喧嚣空复尔。wú dào è duō yán,xuān xiāo kōng fù ěr。
761234