古诗词

苏轼

送顾子敦奉使河朔

苏轼

我友顾子敦,躯胆两俊伟。wǒ yǒu gù zi dūn,qū dǎn liǎng jùn wěi。
便便十围腹,不但贮书史。biàn biàn shí wéi fù,bù dàn zhù shū shǐ。
容君数百人,一笑万事已。róng jūn shù bǎi rén,yī xiào wàn shì yǐ。
十年卧江海,了不见愠喜。shí nián wò jiāng hǎi,le bù jiàn yùn xǐ。
磨刀向猪羊,酾酒会邻里。mó dāo xiàng zhū yáng,shāi jiǔ huì lín lǐ。
归来如一梦,丰颊愈茂美。guī lái rú yī mèng,fēng jiá yù mào měi。
平生批敕手,浓墨写黄纸。píng shēng pī chì shǒu,nóng mò xiě huáng zhǐ。
会当勒燕然,廊庙登剑履。huì dāng lēi yàn rán,láng miào dēng jiàn lǚ。
翻然向河朔,坐念东郡水。fān rán xiàng hé shuò,zuò niàn dōng jùn shuǐ。
河来屹不去,如尊乃勇耳。hé lái yì bù qù,rú zūn nǎi yǒng ěr。

次韵子由送家退翁知怀安军

苏轼

吾州同年友,粲若琴上星。wú zhōu tóng nián yǒu,càn ruò qín shàng xīng。
当时功名意,岂止拾紫青。dāng shí gōng míng yì,qǐ zhǐ shí zǐ qīng。
事既喜违愿,天或不假龄。shì jì xǐ wéi yuàn,tiān huò bù jiǎ líng。
今如图中鹤,俯仰在一庭。jīn rú tú zhōng hè,fǔ yǎng zài yī tíng。
退翁守清约,霜菊有馀馨。tuì wēng shǒu qīng yuē,shuāng jú yǒu yú xīn。
鼓笛方入破,朱弦微莫听。gǔ dí fāng rù pò,zhū xián wēi mò tīng。
西南正春旱,废沼黏枯萍。xī nán zhèng chūn hàn,fèi zhǎo nián kū píng。
翩然一麾去,想见灵雨零。piān rán yī huī qù,xiǎng jiàn líng yǔ líng。
我无谪仙句,待诏沉香亭。wǒ wú zhé xiān jù,dài zhào chén xiāng tíng。
空骑内厩马,天仗随云軿。kōng qí nèi jiù mǎ,tiān zhàng suí yún píng。
竟无丝毫补,眷焉谁汝令。jìng wú sī háo bǔ,juàn yān shuí rǔ lìng。
永愧旧山叟,凭君寄丁宁。yǒng kuì jiù shān sǒu,píng jūn jì dīng níng。

诸公饯子敦,轼以病不往,复次前韵

苏轼

君为江南英,面作河朔伟。jūn wèi jiāng nán yīng,miàn zuò hé shuò wěi。
人间一好汉,谁似张长史。rén jiān yī hǎo hàn,shuí shì zhāng zhǎng shǐ。
上书苦留君,言拙辄报已。shàng shū kǔ liú jūn,yán zhuō zhé bào yǐ。
置之勿复道,出处俱可喜。zhì zhī wù fù dào,chū chù jù kě xǐ。
攀舆共六尺,食肉飞万里。pān yú gòng liù chǐ,shí ròu fēi wàn lǐ。
谁言远近殊,等是朝廷美。shuí yán yuǎn jìn shū,děng shì cháo tíng měi。
遥知送别处,醉墨争淋纸。yáo zhī sòng bié chù,zuì mò zhēng lín zhǐ。
我以病杜门,商颂空振履。wǒ yǐ bìng dù mén,shāng sòng kōng zhèn lǚ。
后会知何日,一欢如覆水。hòu huì zhī hé rì,yī huān rú fù shuǐ。
善保千金躯,前言戏之耳。shàn bǎo qiān jīn qū,qián yán xì zhī ěr。

送吕行甫司门倅河阳

苏轼

结交不在久,倾盖如平生。jié jiāo bù zài jiǔ,qīng gài rú píng shēng。
识子今几日,送别亦有情。shí zi jīn jǐ rì,sòng bié yì yǒu qíng。
子生公相家,高义久峥嵘。zi shēng gōng xiāng jiā,gāo yì jiǔ zhēng róng。
天才既超诣,世故亦屡更。tiān cái jì chāo yì,shì gù yì lǚ gèng。
譬如追风骥,岂免羁与缨。pì rú zhuī fēng jì,qǐ miǎn jī yǔ yīng。
念我山中人,久与麋鹿并。niàn wǒ shān zhōng rén,jiǔ yǔ mí lù bìng。
误出挂世网,举动俗所惊。wù chū guà shì wǎng,jǔ dòng sú suǒ jīng。
归田虽未果,已觉去就轻。guī tián suī wèi guǒ,yǐ jué qù jiù qīng。
河阳岂云远,出处恐异程。hé yáng qǐ yún yuǎn,chū chù kǒng yì chéng。
便当从此别,有酒无徒倾。biàn dāng cóng cǐ bié,yǒu jiǔ wú tú qīng。

偶与客饮,孔常父见访,方设席延请,忽上马驰去,已而有诗,戏用其韵答之

苏轼

扬雄他文不皆奇,独称观瓶居井眉。yáng xióng tā wén bù jiē qí,dú chēng guān píng jū jǐng méi。
酒客法士两小儿,陈遵、张竦何曾知。jiǔ kè fǎ shì liǎng xiǎo ér,chén zūn zhāng sǒng hé céng zhī。
主人有酒君独辞,蟹螯何不左手持。zhǔ rén yǒu jiǔ jūn dú cí,xiè áo hé bù zuǒ shǒu chí。
岂复见吾衡气机,遣人追君君绝驰。qǐ fù jiàn wú héng qì jī,qiǎn rén zhuī jūn jūn jué chí。
尽力去花君自痴,醍醐与酒同一卮,请君更问文殊师。jǐn lì qù huā jūn zì chī,tí hú yǔ jiǔ tóng yī zhī,qǐng jūn gèng wèn wén shū shī。

次韵子由书李伯时所藏韩干马

苏轼

潭潭古屋云幕垂,省中文书如乱丝。tán tán gǔ wū yún mù chuí,shěng zhōng wén shū rú luàn sī。
忽见伯时画天马,朔风胡沙生落锥。hū jiàn bó shí huà tiān mǎ,shuò fēng hú shā shēng luò zhuī。
天马西来从西极,势与落日争分驰。tiān mǎ xī lái cóng xī jí,shì yǔ luò rì zhēng fēn chí。
龙膺豹股头八尺,奋迅不受人间羁。lóng yīng bào gǔ tóu bā chǐ,fèn xùn bù shòu rén jiān jī。
元狩虎脊聊可友,开元玉花何足奇。yuán shòu hǔ jí liáo kě yǒu,kāi yuán yù huā hé zú qí。
伯时有道真吏隐,饮啄不羡山梁雌。bó shí yǒu dào zhēn lì yǐn,yǐn zhuó bù xiàn shān liáng cí。
丹青弄笔聊尔耳,意在万里谁知之。dān qīng nòng bǐ liáo ěr ěr,yì zài wàn lǐ shuí zhī zhī。
干惟画肉不画骨,而况失实空留皮。gàn wéi huà ròu bù huà gǔ,ér kuàng shī shí kōng liú pí。
烦君巧说腹中事,妙语欲遣黄泉知。fán jūn qiǎo shuō fù zhōng shì,miào yǔ yù qiǎn huáng quán zhī。
君不见韩生自言无所学,厩马万匹皆吾师。jūn bù jiàn hán shēng zì yán wú suǒ xué,jiù mǎ wàn pǐ jiē wú shī。

送宋构朝散知彭州迎侍二亲

苏轼

东来谁迎使君车,知是丈人屋上乌。dōng lái shuí yíng shǐ jūn chē,zhī shì zhàng rén wū shàng wū。
丈人今年二毛初,登楼上马不用扶。zhàng rén jīn nián èr máo chū,dēng lóu shàng mǎ bù yòng fú。
使君负弩为前驱,蜀人不复谈相如。shǐ jūn fù nǔ wèi qián qū,shǔ rén bù fù tán xiāng rú。
老幼化服一事无,有鞭不施安用蒲。lǎo yòu huà fú yī shì wú,yǒu biān bù shī ān yòng pú。
春波如天涨平湖,鞓红照坐香生肤。chūn bō rú tiān zhǎng píng hú,tīng hóng zhào zuò xiāng shēng fū。
帣鞲上寿白玉壶,公堂登歌《凤将雏》。juǎn gōu shàng shòu bái yù hú,gōng táng dēng gē fèng jiāng chú。
诸孙欢笑争挽须,蜀人画作西湖图。zhū sūn huān xiào zhēng wǎn xū,shǔ rén huà zuò xī hú tú。

郭熙画秋山平远

苏轼

玉堂昼掩春日闲,中有郭熙画春山。yù táng zhòu yǎn chūn rì xián,zhōng yǒu guō xī huà chūn shān。
鸣鸠乳燕初睡起,白波青嶂非人间。míng jiū rǔ yàn chū shuì qǐ,bái bō qīng zhàng fēi rén jiān。
离离短幅开平远,漠漠疏林寄秋晚。lí lí duǎn fú kāi píng yuǎn,mò mò shū lín jì qiū wǎn。
恰似江南送客时,中流回头望云巘。qià shì jiāng nán sòng kè shí,zhōng liú huí tóu wàng yún yǎn。
伊川佚老鬓如霜,卧看秋山思洛阳。yī chuān yì lǎo bìn rú shuāng,wò kàn qiū shān sī luò yáng。
为君纸尾作行草,炯如嵩洛浮秋光。wèi jūn zhǐ wěi zuò xíng cǎo,jiǒng rú sōng luò fú qiū guāng。
我从公游如一日,不觉青山映黄发。wǒ cóng gōng yóu rú yī rì,bù jué qīng shān yìng huáng fā。
为画龙门八节滩,待向伊川买泉石。wèi huà lóng mén bā jié tān,dài xiàng yī chuān mǎi quán shí。

和穆父新凉

苏轼

家居妻儿号,出仕猿鹤怨。jiā jū qī ér hào,chū shì yuán hè yuàn。
未能逐什一,安敢抟九万。wèi néng zhú shén yī,ān gǎn tuán jiǔ wàn。
常恐樗栎身,坐缠冠盖蔓。cháng kǒng chū lì shēn,zuò chán guān gài màn。
受知如负债,粗报乃焚券。shòu zhī rú fù zhài,cū bào nǎi fén quàn。
但知眠牛衣,宁免刺虎圈。dàn zhī mián niú yī,níng miǎn cì hǔ quān。
清风来既雨,新稻香可饭。qīng fēng lái jì yǔ,xīn dào xiāng kě fàn。
紫蟹应已肥,白酒谁能劝。zǐ xiè yīng yǐ féi,bái jiǔ shuí néng quàn。
君今崔、蔡手,政比赵、张健。jūn jīn cuī cài shǒu,zhèng bǐ zhào zhāng jiàn。
三公行可致,一语先自献。sān gōng xíng kě zhì,yī yǔ xiān zì xiàn。
幸推江湖心,适我鱼鸟愿。xìng tuī jiāng hú xīn,shì wǒ yú niǎo yuàn。

戏用晁补之韵

苏轼

昔我尝陪醉翁醉,今君但吟诗老诗。xī wǒ cháng péi zuì wēng zuì,jīn jūn dàn yín shī lǎo shī。
清诗咀嚼那得饱,瘦竹潇洒令人饥。qīng shī jǔ jué nà dé bǎo,shòu zhú xiāo sǎ lìng rén jī。
试问凤凰饥食竹,何如驽马肥苜蓿。shì wèn fèng huáng jī shí zhú,hé rú nú mǎ féi mù xu。
知君忍饥空诵诗,口颊澜翻如布谷。zhī jūn rěn jī kōng sòng shī,kǒu jiá lán fān rú bù gǔ。

书晁补之所藏与可画竹三首

苏轼

与可画竹时,见竹不见人。yǔ kě huà zhú shí,jiàn zhú bù jiàn rén。
岂独不见人,嗒然遗其身。qǐ dú bù jiàn rén,dā rán yí qí shēn。
其身与竹化,无穷出清新。qí shēn yǔ zhú huà,wú qióng chū qīng xīn。
庄周世无有,谁知此疑神。zhuāng zhōu shì wú yǒu,shuí zhī cǐ yí shén。

书晁补之所藏与可画竹三首

苏轼

若人今已无,此竹宁复有。ruò rén jīn yǐ wú,cǐ zhú níng fù yǒu。
那将春蚓笔,画作风中柳。nà jiāng chūn yǐn bǐ,huà zuò fēng zhōng liǔ。
君看断崖上,瘦节蛟蛇走。jūn kàn duàn yá shàng,shòu jié jiāo shé zǒu。
何时此霜竿,复入江湖手。hé shí cǐ shuāng gān,fù rù jiāng hú shǒu。

书晁补之所藏与可画竹三首

苏轼

晁子拙生事,举家闻食粥。cháo zi zhuō shēng shì,jǔ jiā wén shí zhōu。
朝来又绝倒,谀墓得霜竹。cháo lái yòu jué dào,yú mù dé shuāng zhú。
可怜先生盘,朝日照苜蓿。kě lián xiān shēng pán,cháo rì zhào mù xu。
吾诗固云尔,可使食无肉。wú shī gù yún ěr,kě shǐ shí wú ròu。

和张耒高丽松扇

苏轼

可怜堂堂十八公,老死不入明光宫。kě lián táng táng shí bā gōng,lǎo sǐ bù rù míng guāng gōng。
万牛不来难自献,裁作团团手中扇。wàn niú bù lái nán zì xiàn,cái zuò tuán tuán shǒu zhōng shàn。
屈身蒙垢君一洗,挂名君家诗集里。qū shēn méng gòu jūn yī xǐ,guà míng jūn jiā shī jí lǐ。
犹胜汉宫悲婕妤,网虫不见乘鸾子。yóu shèng hàn gōng bēi jié yú,wǎng chóng bù jiàn chéng luán zi。

故李诚之待制六丈挽词

苏轼

青青一寸松,中有梁栋姿。qīng qīng yī cùn sōng,zhōng yǒu liáng dòng zī。
天骥堕地走,万里端可期。tiān jì duò dì zǒu,wàn lǐ duān kě qī。
世无阿房宫,下建五丈旗。shì wú ā fáng gōng,xià jiàn wǔ zhàng qí。
又无穆天子,西征燕瑶池。yòu wú mù tiān zi,xī zhēng yàn yáo chí。
才大古难用,老死亦其宜。cái dà gǔ nán yòng,lǎo sǐ yì qí yí。
丈夫恐不免,岂患莫己知。zhàng fū kǒng bù miǎn,qǐ huàn mò jǐ zhī。
公如松与骥,少小称伟奇。gōng rú sōng yǔ jì,shǎo xiǎo chēng wěi qí。
俯仰自廊庙,笑谈无羌夷。fǔ yǎng zì láng miào,xiào tán wú qiāng yí。
清朝竟不用,白首仍忧时。qīng cháo jìng bù yòng,bái shǒu réng yōu shí。
愿斩横行将,请烹乾没儿。yuàn zhǎn héng xíng jiāng,qǐng pēng qián méi ér。
言虽不见省,坐折奸雄窥。yán suī bù jiàn shěng,zuò zhé jiān xióng kuī。
嗟我去公久,江湖生白髭。jiē wǒ qù gōng jiǔ,jiāng hú shēng bái zī。
归来耆旧尽,零落存者谁。guī lái qí jiù jǐn,líng luò cún zhě shuí。
比公嵇中散,龙性不可羁。bǐ gōng jī zhōng sàn,lóng xìng bù kě jī。
疑公李北海,慷慨多雄词。yí gōng lǐ běi hǎi,kāng kǎi duō xióng cí。
凄凉《五君咏》,沉痛《八哀诗》。qī liáng wǔ jūn yǒng,chén tòng bā āi shī。
邪正久乃明,人今属公思。xié zhèng jiǔ nǎi míng,rén jīn shǔ gōng sī。
九原不可作,千古有馀悲。jiǔ yuán bù kě zuò,qiān gǔ yǒu yú bēi。

书鄢陵王主簿所画折枝二首·其一

苏轼

论画以形似,见与儿童邻。lùn huà yǐ xíng shì,jiàn yǔ ér tóng lín。
赋诗必此诗,定非知诗人。fù shī bì cǐ shī,dìng fēi zhī shī rén。
诗画本一律,天工与清新。shī huà běn yī lǜ,tiān gōng yǔ qīng xīn。
边鸾雀写生,赵昌花传神。biān luán què xiě shēng,zhào chāng huā chuán shén。
何如此两幅,疏淡含精匀。hé rú cǐ liǎng fú,shū dàn hán jīng yún。
谁言一点红,解寄无边春。shuí yán yī diǎn hóng,jiě jì wú biān chūn。

书鄢陵王主簿所画折枝二首·其二

苏轼

瘦竹如幽人,幽花如处女。shòu zhú rú yōu rén,yōu huā rú chù nǚ。
低昂枝上雀,摇荡花间雨。dī áng zhī shàng què,yáo dàng huā jiān yǔ。
双翎决将起,众叶纷自举。shuāng líng jué jiāng qǐ,zhòng yè fēn zì jǔ。
可怜采花蜂,清蜜寄两股。kě lián cǎi huā fēng,qīng mì jì liǎng gǔ。
若人富天巧,春色入毫楮。ruò rén fù tiān qiǎo,chūn sè rù háo chǔ。
悬知君能诗,寄声求妙语。xuán zhī jūn néng shī,jì shēng qiú miào yǔ。

送张天觉得山字

苏轼

西登太行岭,北望清凉山。xī dēng tài xíng lǐng,běi wàng qīng liáng shān。
晴空浮五髻,晻霭卿云间。qíng kōng fú wǔ jì,àn ǎi qīng yún jiān。
馀光入岩石,神草出茅菅。yú guāng rù yán shí,shén cǎo chū máo jiān。
何人相指似,稍稍落人寰。hé rén xiāng zhǐ shì,shāo shāo luò rén huán。
能令堕指儿,虬髯茁冰颜。néng lìng duò zhǐ ér,qiú rán zhuó bīng yán。
祝君如此草,为民已痌瘝。zhù jūn rú cǐ cǎo,wèi mín yǐ tōng guān。
我亦老且病,眼花腰脚顽。wǒ yì lǎo qiě bìng,yǎn huā yāo jiǎo wán。
念当勤致此,莫作河东悭。niàn dāng qín zhì cǐ,mò zuò hé dōng qiān。

赠李道士,并叙

苏轼

世人只数曹将军,谁知虎头非痴人。shì rén zhǐ shù cáo jiāng jūn,shuí zhī hǔ tóu fēi chī rén。
腰间大羽何足道,颊上三毛自有神。yāo jiān dà yǔ hé zú dào,jiá shàng sān máo zì yǒu shén。
平生狎侮诸公子,戏著幼舆岩石里。píng shēng xiá wǔ zhū gōng zi,xì zhù yòu yú yán shí lǐ。
故教世世作黄冠,布袜青鞋弄云水。gù jiào shì shì zuò huáng guān,bù wà qīng xié nòng yún shuǐ。
千年鼻祖守关门,一念还为李耳孙。qiān nián bí zǔ shǒu guān mén,yī niàn hái wèi lǐ ěr sūn。
香火旧缘何日尽,丹青馀习至今存。xiāng huǒ jiù yuán hé rì jǐn,dān qīng yú xí zhì jīn cún。
五十之年初过二,衰颜记我今如此。wǔ shí zhī nián chū guò èr,shuāi yán jì wǒ jīn rú cǐ。
他时要指集贤人,知是香山老居士。tā shí yào zhǐ jí xián rén,zhī shì xiāng shān lǎo jū shì。

次韵米黻二王书跋尾二首

苏轼

三馆曝书防蠹毁,得见《来禽》与《青李》。sān guǎn pù shū fáng dù huǐ,dé jiàn lái qín yǔ qīng lǐ。
秋蛇春蚓久相杂,野鹜家鸡定谁美。qiū shé chūn yǐn jiǔ xiāng zá,yě wù jiā jī dìng shuí měi。
玉函金籥天上来,紫衣敕使亲临启。yù hán jīn yuè tiān shàng lái,zǐ yī chì shǐ qīn lín qǐ。
纷纶过眼未易识,磊落挂壁空云委。fēn lún guò yǎn wèi yì shí,lěi luò guà bì kōng yún wěi。
归来妙意独追求,坐想蓬山二十秋。guī lái miào yì dú zhuī qiú,zuò xiǎng péng shān èr shí qiū。
怪君何处得此本,上有桓玄寒具油。guài jūn hé chù dé cǐ běn,shàng yǒu huán xuán hán jù yóu。
巧偷豪夺古来有,一笑谁似痴虎头。qiǎo tōu háo duó gǔ lái yǒu,yī xiào shuí shì chī hǔ tóu。
君不见长安永宁里,王家破垣谁复修。jūn bù jiàn zhǎng ān yǒng níng lǐ,wáng jiā pò yuán shuí fù xiū。