古诗词

陆游

五月十一日夜且半梦从大驾亲征尽复汉唐故地见城邑人物繁丽云西凉府也喜甚马上作长句未终篇而觉乃足成之

陆游

天宝胡兵陷两京,北庭安西无汉营。tiān bǎo hú bīng xiàn liǎng jīng,běi tíng ān xī wú hàn yíng。
五百年间置不问,圣主下诏初亲征。wǔ bǎi nián jiān zhì bù wèn,shèng zhǔ xià zhào chū qīn zhēng。
熊罴百万从銮驾,故地不劳传檄下。xióng pí bǎi wàn cóng luán jià,gù dì bù láo chuán xí xià。
筑城绝塞进新图,排仗行宫宣大赦。zhù chéng jué sāi jìn xīn tú,pái zhàng xíng gōng xuān dà shè。
冈峦极目汉山川,文书初用淳熙年。gāng luán jí mù hàn shān chuān,wén shū chū yòng chún xī nián。
驾前六军错锦绣,秋风鼓角声满天。jià qián liù jūn cuò jǐn xiù,qiū fēng gǔ jiǎo shēng mǎn tiān。
苜蓿峰前尽亭障,平安火在交河上。mù xu fēng qián jǐn tíng zhàng,píng ān huǒ zài jiāo hé shàng。
凉州女儿满高楼,梳头已学京都样。liáng zhōu nǚ ér mǎn gāo lóu,shū tóu yǐ xué jīng dōu yàng。

雨夜二首

陆游

墙西泥三寸,墙东草三尺。qiáng xī ní sān cùn,qiáng dōng cǎo sān chǐ。
可怜白鹿泉,蛙黾纷狼籍。kě lián bái lù quán,wā mǐn fēn láng jí。
湿萤如陨星,入户黏几席。shī yíng rú yǔn xīng,rù hù nián jǐ xí。
病夫本嗜睡,况此风雨夕。bìng fū běn shì shuì,kuàng cǐ fēng yǔ xī。
永怀瀼西寺,更忆山南驿。yǒng huái ráng xī sì,gèng yì shān nán yì。
陈迹不可追,昏然堕吾帻。chén jì bù kě zhuī,hūn rán duò wú zé。

雨夜二首

陆游

檐高雨声壮,堂豁雾气入。yán gāo yǔ shēng zhuàng,táng huō wù qì rù。
飞萤照画栋,相逐光熠熠。fēi yíng zhào huà dòng,xiāng zhú guāng yì yì。
向来经春旱,苍耳暗原隰。xiàng lái jīng chūn hàn,cāng ěr àn yuán xí。
微官又厚责,抚事百忧集。wēi guān yòu hòu zé,fǔ shì bǎi yōu jí。
三日雨不休,四野苗尽立。sān rì yǔ bù xiū,sì yě miáo jǐn lì。
登高思赋诗,簿书缚人急。dēng gāo sī fù shī,bù shū fù rén jí。

蛱蝶词

陆游

蛱蝶子,去复来,草长齐腰花乱开。jiá dié zi,qù fù lái,cǎo zhǎng qí yāo huā luàn kāi。
蜜蜂辛苦为人计,林莺百啭胡为哉。mì fēng xīn kǔ wèi rén jì,lín yīng bǎi zhuàn hú wèi zāi。
嗟尔蛱蝶独得意,飞来飞去无嫌猜。jiē ěr jiá dié dú dé yì,fēi lái fēi qù wú xián cāi。
追花逐絮阑干角,人生安得如汝乐。zhuī huā zhú xù lán gàn jiǎo,rén shēng ān dé rú rǔ lè。

大雨逾旬既止复作江遂大涨二首

陆游

墙角蚊雷喧甲夜,湿星昏昏出云罅。qiáng jiǎo wén léi xuān jiǎ yè,shī xīng hūn hūn chū yún xià。
临堂仰占久叹咤,悬知龙君未税驾。lín táng yǎng zhàn jiǔ tàn zhà,xuán zhī lóng jūn wèi shuì jià。
行人困苦泥没胯,居人悲啼江入舍。xíng rén kùn kǔ ní méi kuà,jū rén bēi tí jiāng rù shě。
便晴犹可望秋稼,努力共祷城南社。biàn qíng yóu kě wàng qiū jià,nǔ lì gòng dǎo chéng nán shè。

大雨逾旬既止复作江遂大涨二首

陆游

一春少雨忧旱暵,熟睡湫潭坐龙懒。yī chūn shǎo yǔ yōu hàn hàn,shú shuì jiǎo tán zuò lóng lǎn。
以勤赎懒护其短,水浸城门渠不管。yǐ qín shú lǎn hù qí duǎn,shuǐ jìn chéng mén qú bù guǎn。
传闻霖潦千里远,榜舟发粟敢不勉。chuán wén lín lǎo qiān lǐ yuǎn,bǎng zhōu fā sù gǎn bù miǎn。
空村避水无鸡犬,茆舍夜深萤火满。kōng cūn bì shuǐ wú jī quǎn,máo shě yè shēn yíng huǒ mǎn。

烧丹示道流

陆游

昔烧大药青牛谷,磊落玉床收箭镞。xī shāo dà yào qīng niú gǔ,lěi luò yù chuáng shōu jiàn zú。
扶桑朝暾谨火候,仙掌秋露勤沐浴。fú sāng cháo tūn jǐn huǒ hòu,xiān zhǎng qiū lù qín mù yù。
带间小瓢鬼神卫,异气如虹夜穿屋。dài jiān xiǎo piáo guǐ shén wèi,yì qì rú hóng yè chuān wū。
点成黄金弃山海,挥手人间一裘足。diǎn chéng huáng jīn qì shān hǎi,huī shǒu rén jiān yī qiú zú。
明年服丹径仙去,洞庭月冷吹横玉。míng nián fú dān jìng xiān qù,dòng tíng yuè lěng chuī héng yù。
相逢只恐惊倒君,毛发毵毵垂地绿。xiāng féng zhǐ kǒng jīng dào jūn,máo fā sān sān chuí dì lǜ。

寄统

陆游

大儿挈药囊,小儿负书笈。dà ér qiè yào náng,xiǎo ér fù shū jí。
共作兰亭游,讵必群贤集。gòng zuò lán tíng yóu,jù bì qún xián jí。
言此二十年,白首终未践。yán cǐ èr shí nián,bái shǒu zhōng wèi jiàn。
汝复守荆扉,经年不相见。rǔ fù shǒu jīng fēi,jīng nián bù xiāng jiàn。
楚越天一涯,书疏何由频。chǔ yuè tiān yī yá,shū shū hé yóu pín。
诸弟亦可怜,说兄辄酸辛。zhū dì yì kě lián,shuō xiōng zhé suān xīn。
江城秋尚远,桐叶落可扫。jiāng chéng qiū shàng yuǎn,tóng yè luò kě sǎo。
怅然怀故溪,菱丝雨中老。chàng rán huái gù xī,líng sī yǔ zhōng lǎo。

自嘲

陆游

夜作看花梦,朝赋饮酒诗。yè zuò kàn huā mèng,cháo fù yǐn jiǔ shī。
吾梦固忘矣,诗亦聊自欺。wú mèng gù wàng yǐ,shī yì liáo zì qī。
荒园无佳花,牵牛漫疏篱。huāng yuán wú jiā huā,qiān niú màn shū lí。
给酒月四斗,一觞难屡持。gěi jiǔ yuè sì dòu,yī shāng nán lǚ chí。
悲欢有定数,未至谁得知。bēi huān yǒu dìng shù,wèi zhì shuí dé zhī。
愿从大钧问,一笑在何时。yuàn cóng dà jūn wèn,yī xiào zài hé shí。

长歌行

陆游

燕燕尾涎涎,横穿乞巧楼,低入吹笙院。yàn yàn wěi xián xián,héng chuān qǐ qiǎo lóu,dī rù chuī shēng yuàn。
鸭鸭觜唼唼,朝浮杜若洲,暮宿芦花夹。yā yā zī shà shà,cháo fú dù ruò zhōu,mù sù lú huā jiā。
嗟尔自适天地间,将俦命侣意甚闲。jiē ěr zì shì tiān dì jiān,jiāng chóu mìng lǚ yì shén xián。
我今独何为,一笑乃尔悭。wǒ jīn dú hé wèi,yī xiào nǎi ěr qiān。
世上悲欢亦偶然,何时烂醉锦江边。shì shàng bēi huān yì ǒu rán,hé shí làn zuì jǐn jiāng biān。
人归华表三千岁,春入箜篌十四弦。rén guī huá biǎo sān qiān suì,chūn rù kōng hóu shí sì xián。

对酒

陆游

檐铎鸣杂佩,帘旌动微波。yán duó míng zá pèi,lián jīng dòng wēi bō。
我老懒读书,如此长日何。wǒ lǎo lǎn dú shū,rú cǐ zhǎng rì hé。
名酒来清江,嫩色如新鹅。míng jiǔ lái qīng jiāng,nèn sè rú xīn é。
奇菹映玉盘,珍鲊开绿荷。qí jū yìng yù pán,zhēn zhǎ kāi lǜ hé。
万事姑置之,逌然酣且歌。wàn shì gū zhì zhī,yōu rán hān qiě gē。
宦游亦何好,且复小婆娑。huàn yóu yì hé hǎo,qiě fù xiǎo pó suō。
秋风云门道,踏月扪青萝。qiū fēng yún mén dào,tà yuè mén qīng luó。

夏日睡起

陆游

簟纹似秋水,含风蹙微漪。diàn wén shì qiū shuǐ,hán fēng cù wēi yī。
帐幅如春烟,缥缈不受吹。zhàng fú rú chūn yān,piāo miǎo bù shòu chuī。
团扇堕枕边,皎皎素月晖。tuán shàn duò zhěn biān,jiǎo jiǎo sù yuè huī。
非睡复非觉,心定息自迟。fēi shuì fù fēi jué,xīn dìng xī zì chí。
茶熟我亦起,寒泉掬珠玑。chá shú wǒ yì qǐ,hán quán jū zhū jī。
浮瓜空把玩,甚矣今年衰。fú guā kōng bǎ wán,shén yǐ jīn nián shuāi。

堂中以大盆渍白莲花石菖蒲翛然无复暑意睡起戏书

陆游

海东铜盆面五尺,中贮涧泉涵浅碧。hǎi dōng tóng pén miàn wǔ chǐ,zhōng zhù jiàn quán hán qiǎn bì。
岂惟冷浸玉芙蕖,青青菖蒲络奇石。qǐ wéi lěng jìn yù fú qú,qīng qīng chāng pú luò qí shí。
长安火云行日车,此间暑气一点无。zhǎng ān huǒ yún xíng rì chē,cǐ jiān shǔ qì yī diǎn wú。
纱幮竹簟睡正美,鼻端雷起惊僮奴。shā chú zhú diàn shuì zhèng měi,bí duān léi qǐ jīng tóng nú。
觉来隐几日初午,碾就壑源分细乳。jué lái yǐn jǐ rì chū wǔ,niǎn jiù hè yuán fēn xì rǔ。
却拈燥笔写新图,八幅冰绡瘦蛟舞。què niān zào bǐ xiě xīn tú,bā fú bīng xiāo shòu jiāo wǔ。

雨后极凉料简箧中旧书有感

陆游

日昳小雨不至晡,雨虽未足凉有馀。rì dié xiǎo yǔ bù zhì bū,yǔ suī wèi zú liáng yǒu yú。
细泉泠泠咽幽窦,清吹策策惊高梧。xì quán líng líng yàn yōu dòu,qīng chuī cè cè jīng gāo wú。
笠泽老翁病苏醒,欣然起理西斋书。lì zé lǎo wēng bìng sū xǐng,xīn rán qǐ lǐ xī zhāi shū。
十年灯前手自校,行间颠倒黄与朱。shí nián dēng qián shǒu zì xiào,xíng jiān diān dào huáng yǔ zhū。
区区朴学老自信,要与万卷归林庐。qū qū pǔ xué lǎo zì xìn,yào yǔ wàn juǎn guī lín lú。
尔来世俗喜变古,凿空饰诈无根株。ěr lái shì sú xǐ biàn gǔ,záo kōng shì zhà wú gēn zhū。
愀然抚几三太息,力薄抱恨何由袪。qiǎo rán fǔ jǐ sān tài xī,lì báo bào hèn hé yóu qū。
兰台漆书非己责,且为签幐除蠹鱼。lán tái qī shū fēi jǐ zé,qiě wèi qiān téng chú dù yú。

钞书

陆游

书生习气重,见书喜欲狂。shū shēng xí qì zhòng,jiàn shū xǐ yù kuáng。
捣蘖潢剡藤,辛苦补散亡。dǎo niè huáng shàn téng,xīn kǔ bǔ sàn wáng。
且作短檠伴,未暇名山藏。qiě zuò duǎn qíng bàn,wèi xiá míng shān cáng。
故家借签帙,旧友饷朱黄。gù jiā jiè qiān zhì,jiù yǒu xiǎng zhū huáng。
皇坟探八索,奇字穷三苍。huáng fén tàn bā suǒ,qí zì qióng sān cāng。
储积山崇崇,探求海茫茫。chǔ jī shān chóng chóng,tàn qiú hǎi máng máng。
一笑语儿子,此是却老方。yī xiào yǔ ér zi,cǐ shì què lǎo fāng。

碧海行

陆游

碧海如镜天无云,众真东谒青童君。bì hǎi rú jìng tiān wú yún,zhòng zhēn dōng yè qīng tóng jūn。
九奏铿锵洞庭乐,八角森茫龙汉文。jiǔ zòu kēng qiāng dòng tíng lè,bā jiǎo sēn máng lóng hàn wén。
共传上帝新有诏,蚩尤下统旄头军。gòng chuán shàng dì xīn yǒu zhào,chī yóu xià tǒng máo tóu jūn。
径持河洛还圣主,更度辽碣清妖氛。jìng chí hé luò hái shèng zhǔ,gèng dù liáo jié qīng yāo fēn。
幽州蚁垤一炬尽,安用咸阳三月焚。yōu zhōu yǐ dié yī jù jǐn,ān yòng xián yáng sān yuè fén。
艺祖骑龙在帝左,世上但策云台勋。yì zǔ qí lóng zài dì zuǒ,shì shàng dàn cè yún tái xūn。

病目废书终日危坐

陆游

肺渴常止酒,目昏复捐书。fèi kě cháng zhǐ jiǔ,mù hūn fù juān shū。
蒲团坐袖手,一窗宽有馀。pú tuán zuò xiù shǒu,yī chuāng kuān yǒu yú。
心知世缘薄,分与钟鼎疏。xīn zhī shì yuán báo,fēn yǔ zhōng dǐng shū。
湛然千仞渊,养此径寸珠。zhàn rán qiān rèn yuān,yǎng cǐ jìng cùn zhū。
光明照忧患,何适不自娱。guāng míng zhào yōu huàn,hé shì bù zì yú。
白云可与友,晴空闲卷舒。bái yún kě yǔ yǒu,qíng kōng xián juǎn shū。

村舍小酌

陆游

野性安衡茅,杰屋愁耽耽。yě xìng ān héng máo,jié wū chóu dān dān。
上不补县官,下有肉食惭。shàng bù bǔ xiàn guān,xià yǒu ròu shí cán。
虽非策云骥,实鄙作茧蚕。suī fēi cè yún jì,shí bǐ zuò jiǎn cán。
失计不容悔,渔蓑换朱蓝。shī jì bù róng huǐ,yú suō huàn zhū lán。
少壮尚可力,老大真难堪。shǎo zhuàng shàng kě lì,lǎo dà zhēn nán kān。
今朝意颇豁,村舍寄半酣。jīn cháo yì pǒ huō,cūn shě jì bàn hān。
玉版烹雪笋,金苞擘霜柑。yù bǎn pēng xuě sǔn,jīn bāo bāi shuāng gān。
岂惟写我忧,亦以税我骖。qǐ wéi xiě wǒ yōu,yì yǐ shuì wǒ cān。
弄笔作一笑,何用与客谈。nòng bǐ zuò yī xiào,hé yòng yǔ kè tán。
逡巡上车去,湿翠浮烟岚。qūn xún shàng chē qù,shī cuì fú yān lán。

白塔道中乘卧舆行

陆游

小疾载卧舆,独饮亦薄醉。xiǎo jí zài wò yú,dú yǐn yì báo zuì。
朝离战平馆,午过白塔市。cháo lí zhàn píng guǎn,wǔ guò bái tǎ shì。
清寒正宜懒,摇兀更益睡。qīng hán zhèng yí lǎn,yáo wù gèng yì shuì。
所嗟下程早,不得究此味。suǒ jiē xià chéng zǎo,bù dé jiū cǐ wèi。
忽忆从军时,雪夜驰铁骑。hū yì cóng jūn shí,xuě yè chí tiě qí。
壮心谁复识,抚事有馀愧。zhuàng xīn shuí fù shí,fǔ shì yǒu yú kuì。

发丰城县

陆游

丰城古县已再迁,出郭十步江渺然。fēng chéng gǔ xiàn yǐ zài qiān,chū guō shí bù jiāng miǎo rán。
冷云四合欲下雪,柔橹数声初放船。lěng yún sì hé yù xià xuě,róu lǔ shù shēng chū fàng chuán。
孤村灯火照破驿,客子何以娱今夕。gū cūn dēng huǒ zhào pò yì,kè zi hé yǐ yú jīn xī。
不辞金碗醉十分,要看玉花深一尺。bù cí jīn wǎn zuì shí fēn,yào kàn yù huā shēn yī chǐ。