古诗词

文同

夏日闲书墨君堂壁二首

文同

归来山中住,便作山中人。guī lái shān zhōng zhù,biàn zuò shān zhōng rén。
冠带亦自闲,累月不著身。guān dài yì zì xián,lèi yuè bù zhù shēn。
散发层岩阿,濯足清涧滨。sàn fā céng yán ā,zhuó zú qīng jiàn bīn。
石藓黏简册,松风堕衣巾。shí xiǎn nián jiǎn cè,sōng fēng duò yī jīn。
乡里多旧游,不厌过从频。xiāng lǐ duō jiù yóu,bù yàn guò cóng pín。
山肴与野酿,待我如佳宾。shān yáo yǔ yě niàng,dài wǒ rú jiā bīn。
有召即走赴,爱其爱我真。yǒu zhào jí zǒu fù,ài qí ài wǒ zhēn。
常恐礼数乖,取问吾交亲。cháng kǒng lǐ shù guāi,qǔ wèn wú jiāo qīn。
正此一夏乐,忽兹遘萧辰。zhèng cǐ yī xià lè,hū zī gòu xiāo chén。
还愧拥千骑,又走西道尘。hái kuì yōng qiān qí,yòu zǒu xī dào chén。

送冯允南倅梓

文同

去年父老送督邮,衣上泪痕犹未变。qù nián fù lǎo sòng dū yóu,yī shàng lèi hén yóu wèi biàn。
今年吏民迎别乘,马前欢声挽不断。jīn nián lì mín yíng bié chéng,mǎ qián huān shēng wǎn bù duàn。
梓州城中十万家,家家尽喜见君面。zǐ zhōu chéng zhōng shí wàn jiā,jiā jiā jǐn xǐ jiàn jūn miàn。
以君乡里最相近,物态人情素谙练。yǐ jūn xiāng lǐ zuì xiāng jìn,wù tài rén qíng sù ān liàn。
况复才力强且明,中理之的无漫箭。kuàng fù cái lì qiáng qiě míng,zhōng lǐ zhī de wú màn jiàn。
从来府政号少事,今更得君愈清简。cóng lái fǔ zhèng hào shǎo shì,jīn gèng dé jūn yù qīng jiǎn。
太守李公词掖老,淘汰心源无滓淀。tài shǒu lǐ gōng cí yē lǎo,táo tài xīn yuán wú zǐ diàn。
时携宾从访山寺,惟以高谭侑清宴。shí xié bīn cóng fǎng shān sì,wéi yǐ gāo tán yòu qīng yàn。
苍崖素壁多自书,是处新诗题欲遍。cāng yá sù bì duō zì shū,shì chù xīn shī tí yù biàn。
君今到彼亦尔为,异日唱酬知几卷。jūn jīn dào bǐ yì ěr wèi,yì rì chàng chóu zhī jǐ juǎn。

宿东山村舍

文同

八十雪眉翁,灯前屡歔欷。bā shí xuě méi wēng,dēng qián lǚ xū xī。
问之尔何者,不语惟抆泪。wèn zhī ěr hé zhě,bù yǔ wéi wěn lèi。
良久云老矣,未始逢此事。liáng jiǔ yún lǎo yǐ,wèi shǐ féng cǐ shì。
种粟满川原,幸已皆茂遂。zhǒng sù mǎn chuān yuán,xìng yǐ jiē mào suì。
喜闻欲登熟,近复失所冀。xǐ wén yù dēng shú,jìn fù shī suǒ jì。
有虫大如蚕,日夜啮其穗。yǒu chóng dà rú cán,rì yè niè qí suì。
群鸦利虫食,剪摘俱在地。qún yā lì chóng shí,jiǎn zhāi jù zài dì。
驱呵力难及,十止馀三四。qū hē lì nán jí,shí zhǐ yú sān sì。
供家固未足,王税何由备。gōng jiā gù wèi zú,wáng shuì hé yóu bèi。
瘠土耕至骨,所得几何利。jí tǔ gēng zhì gǔ,suǒ dé jǐ hé lì。
又令遭此祸,不晓上天意。yòu lìng zāo cǐ huò,bù xiǎo shàng tiān yì。
在世幸许年,必以饥馑死。zài shì xìng xǔ nián,bì yǐ jī jǐn sǐ。
闻之不敢诘,但愧有禄位。wén zhī bù gǎn jí,dàn kuì yǒu lù wèi。
移灯面空壁,到晓曾不寐。yí dēng miàn kōng bì,dào xiǎo céng bù mèi。

季夏己亥大雨

文同

黑云堆空天地昏,风势猛恶山岳掀。hēi yún duī kōng tiān dì hūn,fēng shì měng è shān yuè xiān。
怪电烧爇嗔霆喧,鲸海起立星汉翻。guài diàn shāo ruò chēn tíng xuān,jīng hǎi qǐ lì xīng hàn fān。
玉竿银索倾瓶盆,豪威怒力凌乾坤。yù gān yín suǒ qīng píng pén,háo wēi nù lì líng qián kūn。
川陆浩渺同一源,泛滥直欲浮高原。chuān lù hào miǎo tóng yī yuán,fàn làn zhí yù fú gāo yuán。
涧谷汹涌龙蛇奔,沟渠溪壑相吐吞。jiàn gǔ xiōng yǒng lóng shé bēn,gōu qú xī hè xiāng tǔ tūn。
土肉刮尽惟骨存,漂荡秋稼无一根。tǔ ròu guā jǐn wéi gǔ cún,piāo dàng qiū jià wú yī gēn。
天生烝民主仁恩,覆露养育生理蕃。tiān shēng zhēng mín zhǔ rén ēn,fù lù yǎng yù shēng lǐ fān。
谁持害钥开祸门,绝灭黍豆灾元元。shuí chí hài yào kāi huò mén,jué miè shǔ dòu zāi yuán yuán。
无路能去陈九阍,此事是非安可论。wú lù néng qù chén jiǔ hūn,cǐ shì shì fēi ān kě lùn。

谢任遵圣光禄惠诗

文同

常念文选诗,最爱颜光禄。cháng niàn wén xuǎn shī,zuì ài yán guāng lù。
君今作此官,诗亦颜之躅。jūn jīn zuò cǐ guān,shī yì yán zhī zhú。
寻常得君诗,如隼饥见肉。xún cháng dé jūn shī,rú sǔn jī jiàn ròu。
凡当忧愤际,不可不取读。fán dāng yōu fèn jì,bù kě bù qǔ dú。
我自山南归,幽居值炎溽。wǒ zì shān nán guī,yōu jū zhí yán rù。
六月久不雨,万物蒸煮熟。liù yuè jiǔ bù yǔ,wàn wù zhēng zhǔ shú。
正在墨君堂,流体汗可掬。zhèng zài mò jūn táng,liú tǐ hàn kě jū。
单絺与圆素,岂解疗烦毒。dān chī yǔ yuán sù,qǐ jiě liáo fán dú。
闻君有诗至,猛起捧大轴。wén jūn yǒu shī zhì,měng qǐ pěng dà zhóu。
拆开得累纸,半日了一幅。chāi kāi dé lèi zhǐ,bàn rì le yī fú。
使我困病除,如药清头目。shǐ wǒ kùn bìng chú,rú yào qīng tóu mù。
把诗坐前轩,愤惋几欲哭。bǎ shī zuò qián xuān,fèn wǎn jǐ yù kū。
君也实高才,径庭无骫曲。jūn yě shí gāo cái,jìng tíng wú wěi qū。
六十尚为县,不自耻碌碌。liù shí shàng wèi xiàn,bù zì chǐ lù lù。
近闻移小麾,所用愈局促。jìn wén yí xiǎo huī,suǒ yòng yù jú cù。
安得长康庄,走此老骥騄。ān dé zhǎng kāng zhuāng,zǒu cǐ lǎo jì lù。
哲士甘藜藿,鄙夫厌粱肉。zhé shì gān lí huò,bǐ fū yàn liáng ròu。
天理不可问,长吁倚乔木。tiān lǐ bù kě wèn,zhǎng xū yǐ qiáo mù。

谢任泸州师中寄荔枝

文同

有客来山中,云附泸南信。yǒu kè lái shān zhōng,yún fù lú nán xìn。
开门得君书,欢喜失鄙吝。kāi mén dé jūn shū,huān xǐ shī bǐ lìn。
筠奁包荔子,四角具封印。yún lián bāo lì zi,sì jiǎo jù fēng yìn。
童稚瞥闻之,群来立如阵。tóng zhì piē wén zhī,qún lái lì rú zhèn。
竞言此佳果,生眼不识认。jìng yán cǐ jiā guǒ,shēng yǎn bù shí rèn。
相前求拆观,颗颗红且润。xiāng qián qiú chāi guān,kē kē hóng qiě rùn。
众手攫之去,争夺递追趁。zhòng shǒu jué zhī qù,zhēng duó dì zhuī chèn。
贪多乃为得,廉耻曾不问。tān duō nǎi wèi dé,lián chǐ céng bù wèn。
喧闹俄顷闻,咀嚼一时尽。xuān nào é qǐng wén,jǔ jué yī shí jǐn。
空馀皮与核,狼籍入煨烬。kōng yú pí yǔ hé,láng jí rù wēi jìn。

霹雳

文同

君不见,前时忽疑天地坼,万里一声晴霹雳。jūn bù jiàn,qián shí hū yí tiān dì chè,wàn lǐ yī shēng qíng pī lì。
彼某氏者尔何人,敢自欺诬被诛磔。bǐ mǒu shì zhě ěr hé rén,gǎn zì qī wū bèi zhū zhé。
子烂华容神火燎,父碎梓潼灵䃸劈。zi làn huá róng shén huǒ liáo,fù suì zǐ tóng líng xiàn pī。
惟震与曜今晓然,谁对君亲肆奸逆。wéi zhèn yǔ yào jīn xiǎo rán,shuí duì jūn qīn sì jiān nì。

后溪

文同

新晴揉蓝染溪色,我爱常来坐溪侧。xīn qíng róu lán rǎn xī sè,wǒ ài cháng lái zuò xī cè。
一林奇石宛如画,两岸野花殊不识。yī lín qí shí wǎn rú huà,liǎng àn yě huā shū bù shí。
蝉鸣尽日竞何事,鹭下多时犹未食。chán míng jǐn rì jìng hé shì,lù xià duō shí yóu wèi shí。
细观物理须静中,归去无辞更昏黑。xì guān wù lǐ xū jìng zhōng,guī qù wú cí gèng hūn hēi。

黄功垂秘书岚城阁

文同

群峰绕高轩,四望如城密。qún fēng rào gāo xuān,sì wàng rú chéng mì。
晴岚逼窗户,净若新洗熨。qíng lán bī chuāng hù,jìng ruò xīn xǐ yùn。
杳杳其中人,衣襟照寒碧。yǎo yǎo qí zhōng rén,yī jīn zhào hán bì。
临风设横几,萧洒坐终日。lín fēng shè héng jǐ,xiāo sǎ zuò zhōng rì。
门前车马道,扰扰乱如虱。mén qián chē mǎ dào,rǎo rǎo luàn rú shī。
转眼不复观,长歌傲簪绂。zhuǎn yǎn bù fù guān,zhǎng gē ào zān fú。

凤山古祠

文同

林木摧折堂庑倾,其中塑像犹纵横。lín mù cuī zhé táng wǔ qīng,qí zhōng sù xiàng yóu zòng héng。
狂巫腾踏野老拜,瘦鸡薄酒邀神明。kuáng wū téng tà yě lǎo bài,shòu jī báo jiǔ yāo shén míng。
形容诡怪蛇虺乱,声音丑恶鸱枭鸣。xíng róng guǐ guài shé huī luàn,shēng yīn chǒu è chī xiāo míng。
灾牛祸犬亦可作,世有此事何由平。zāi niú huò quǎn yì kě zuò,shì yǒu cǐ shì hé yóu píng。

静中吟

文同

客去复掩户,高松下清阴。kè qù fù yǎn hù,gāo sōng xià qīng yīn。
微风动其间,对语双珍禽。wēi fēng dòng qí jiān,duì yǔ shuāng zhēn qín。
幽人独凭几,听此古意深。yōu rén dú píng jǐ,tīng cǐ gǔ yì shēn。
起来南窗下,被以朱弦琴。qǐ lái nán chuāng xià,bèi yǐ zhū xián qín。
弹之代佳话,俚耳谁知音。dàn zhī dài jiā huà,lǐ ěr shuí zhī yīn。

送黄庶先岷州赴举

文同

朝庭取士及洮西,君今去就岷州荐。cháo tíng qǔ shì jí táo xī,jūn jīn qù jiù mín zhōu jiàn。
男儿致身自有地,六月万里君莫惮。nán ér zhì shēn zì yǒu dì,liù yuè wàn lǐ jūn mò dàn。
君也经术三十年,此发必中后羿箭。jūn yě jīng shù sān shí nián,cǐ fā bì zhōng hòu yì jiàn。
声名大抵重文章,慎莫便从班定远。shēng míng dà dǐ zhòng wén zhāng,shèn mò biàn cóng bān dìng yuǎn。

呈里中诸友

文同

君莫怪我不读书,君莫笑我不饮酒。jūn mò guài wǒ bù dú shū,jūn mò xiào wǒ bù yǐn jiǔ。
更精文史岂足用,渐老欢娱复何有。gèng jīng wén shǐ qǐ zú yòng,jiàn lǎo huān yú fù hé yǒu。
负郭安得二百亩,举家已聚三十口。fù guō ān dé èr bǎi mǔ,jǔ jiā yǐ jù sān shí kǒu。
且来伴我数月闲,未几区区又西走。qiě lái bàn wǒ shù yuè xián,wèi jǐ qū qū yòu xī zǒu。

寄彰明任光禄遵圣

文同

轩轩任公子,本是钓鳌人。xuān xuān rèn gōng zi,běn shì diào áo rén。
手把虹蜺竿,一举百万钧。shǒu bǎ hóng ní gān,yī jǔ bǎi wàn jūn。
得鳌谓无用,坐卷千丈纶。dé áo wèi wú yòng,zuò juǎn qiān zhàng lún。
却自絓蚯蚓,浅濑收纤鳞。què zì guà qiū yǐn,qiǎn lài shōu xiān lín。
悠悠世上儿,不识此有神。yōu yōu shì shàng ér,bù shí cǐ yǒu shén。
但将俗士眼,下视穷水滨。dàn jiāng sú shì yǎn,xià shì qióng shuǐ bīn。

谢王庶轲秀才见赠诸篇

文同

览君山中诗,多有赠我篇。lǎn jūn shān zhōng shī,duō yǒu zèng wǒ piān。
感此意爱厚,使我将潸然。gǎn cǐ yì ài hòu,shǐ wǒ jiāng shān rán。
世态日衰薄,交道君独全。shì tài rì shuāi báo,jiāo dào jūn dú quán。
岂若贱丈夫,心丑貌甚妍。qǐ ruò jiàn zhàng fū,xīn chǒu mào shén yán。
我已婴组绶,君方傲林泉。wǒ yǐ yīng zǔ shòu,jūn fāng ào lín quán。
出处虽有殊,所乐同一天。chū chù suī yǒu shū,suǒ lè tóng yī tiān。

青山道

文同

冥冥青山道,丛木含古烟。míng míng qīng shān dào,cóng mù hán gǔ yān。
远客事行役,未晚不敢前。yuǎn kè shì xíng yì,wèi wǎn bù gǎn qián。
乳虎正养子,采食大路边。rǔ hǔ zhèng yǎng zi,cǎi shí dà lù biān。
但顾己所急,其谁辨愚贤。dàn gù jǐ suǒ jí,qí shuí biàn yú xián。

野老

文同

野老扶白头,耕垦事田垄。yě lǎo fú bái tóu,gēng kěn shì tián lǒng。
岂无儿与孙,冻馁实我恐。qǐ wú ér yǔ sūn,dòng něi shí wǒ kǒng。
地产止数出,财用知几种。dì chǎn zhǐ shù chū,cái yòng zhī jǐ zhǒng。
食肉与衣帛,贤者何言冗。shí ròu yǔ yī bó,xián zhě hé yán rǒng。

谁氏子

文同

缥缈谁氏子,学道要升仙。piāo miǎo shuí shì zi,xué dào yào shēng xiān。
人世岂不乐,何苦求上天。rén shì qǐ bù lè,hé kǔ qiú shàng tiān。
反首顾我语,子岂得谓贤。fǎn shǒu gù wǒ yǔ,zi qǐ dé wèi xián。
智如扑灯蛾,甘就膏火煎。zhì rú pū dēng é,gān jiù gāo huǒ jiān。

秋兴二首

文同

晨风吹茂林,夕露下芳畹。chén fēng chuī mào lín,xī lù xià fāng wǎn。
秋容变憔悴,复此白日短。qiū róng biàn qiáo cuì,fù cǐ bái rì duǎn。
萧萧岁华暮,冉冉节物换。xiāo xiāo suì huá mù,rǎn rǎn jié wù huàn。
浩叹倚前楹,使我心曲乱。hào tàn yǐ qián yíng,shǐ wǒ xīn qū luàn。

秋兴二首

文同

百虫感秋阴,入夜声更切。bǎi chóng gǎn qiū yīn,rù yè shēng gèng qiè。
问尔苦何事,到晓啼不歇。wèn ěr kǔ hé shì,dào xiǎo tí bù xiē。
盈庭不可止,蓊秽藏万穴。yíng tíng bù kě zhǐ,wěng huì cáng wàn xué。
会是天使然,相将送凋节。huì shì tiān shǐ rán,xiāng jiāng sòng diāo jié。