古诗词

苏辙

次韵杨褒直讲揽镜

苏辙

鬓发年来日向衰,相宽不用强裁诗。bìn fā nián lái rì xiàng shuāi,xiāng kuān bù yòng qiáng cái shī。
壮心付与东流去,霜蟹何妨左手持。zhuàng xīn fù yǔ dōng liú qù,shuāng xiè hé fáng zuǒ shǒu chí。
花发黄鹂巧言语,池开杨柳斗腰肢。huā fā huáng lí qiǎo yán yǔ,chí kāi yáng liǔ dòu yāo zhī。
劝君行乐还听否,即是南风苦热时。quàn jūn xíng lè hái tīng fǒu,jí shì nán fēng kǔ rè shí。

送钱婺州纯老

苏辙

桃花汴水半河流,已作南行第一舟。táo huā biàn shuǐ bàn hé liú,yǐ zuò nán xíng dì yī zhōu。
倦报朝中言啧乱,喜闻淮上橹咿呦。juàn bào cháo zhōng yán zé luàn,xǐ wén huái shàng lǔ yī yōu。
平时答策词无枉,此去为邦学更优。píng shí dá cè cí wú wǎng,cǐ qù wèi bāng xué gèng yōu。
自古东阳足贤守,请君重赋沈公楼。zì gǔ dōng yáng zú xián shǒu,qǐng jūn zhòng fù shěn gōng lóu。

次韵柳子玉见赠

苏辙

壮心衰尽愧当年,刻意为文日几千。zhuàng xīn shuāi jǐn kuì dāng nián,kè yì wèi wén rì jǐ qiān。
老去读书聊度岁,春来多睡苦便毡。lǎo qù dú shū liáo dù suì,chūn lái duō shuì kǔ biàn zhān。
梦归似雁长飞去,才短如蚕只自缠。mèng guī shì yàn zhǎng fēi qù,cái duǎn rú cán zhǐ zì chán。
唯有闻诗尚思和,可能时寄最高篇。wéi yǒu wén shī shàng sī hé,kě néng shí jì zuì gāo piān。

次韵任遵圣见寄

苏辙

故国老成谁复先,壮心空记语当年。gù guó lǎo chéng shuí fù xiān,zhuàng xīn kōng jì yǔ dāng nián。
灌夫失意贫无友,梅福辞官晚作仙。guàn fū shī yì pín wú yǒu,méi fú cí guān wǎn zuò xiān。
诗句清新非世俗,退居安稳卜江天。shī jù qīng xīn fēi shì sú,tuì jū ān wěn bo jiāng tiān。
它年我亦从君隐,多买黄鱼煮复煎。tā nián wǒ yì cóng jūn yǐn,duō mǎi huáng yú zhǔ fù jiān。

送顿起及第还蔡州

苏辙

诏书京辅起沉沦,岁贡仍居第一人。zhào shū jīng fǔ qǐ chén lún,suì gòng réng jū dì yī rén。
不愧得官名暂屈,自夸对策语深淳。bù kuì dé guān míng zàn qū,zì kuā duì cè yǔ shēn chún。
读书饱足终无厌,从宦奔驰自此新。dú shū bǎo zú zhōng wú yàn,cóng huàn bēn chí zì cǐ xīn。
我去淮阳今不久,邻邦时得问音尘。wǒ qù huái yáng jīn bù jiǔ,lín bāng shí dé wèn yīn chén。

柳湖久无水怅然成咏

苏辙

平湖水尽起黄埃,惟有长堤万万栽。píng hú shuǐ jǐn qǐ huáng āi,wéi yǒu zhǎng dī wàn wàn zāi。
病鹤摧颓沙上舞,游人寂寞岸边回。bìng hè cuī tuí shā shàng wǔ,yóu rén jì mò àn biān huí。
秋风草木初摇落,日暮樵苏自往来。qiū fēng cǎo mù chū yáo luò,rì mù qiáo sū zì wǎng lái。
更试明年春絮起,共看飞雪乱成堆。gèng shì míng nián chūn xù qǐ,gòng kàn fēi xuě luàn chéng duī。

次韵孙户曹朴柳湖

苏辙

疏慵非敢独违时,野性颠狂不受羁。shū yōng fēi gǎn dú wéi shí,yě xìng diān kuáng bù shòu jī。
犹有曲湖容笑傲,谁言与物苦参差。yóu yǒu qū hú róng xiào ào,shuí yán yǔ wù kǔ cān chà。
水乾生草曾非恶,鹤舞因风忽自怡。shuǐ qián shēng cǎo céng fēi è,hè wǔ yīn fēng hū zì yí。
最爱柳阴迟日暖,幅巾轻屦肯相随。zuì ài liǔ yīn chí rì nuǎn,fú jīn qīng jù kěn xiāng suí。

赠李简夫司封

苏辙

平生谈笑接诸公,归老身心著苦空。píng shēng tán xiào jiē zhū gōng,guī lǎo shēn xīn zhù kǔ kōng。
往事少能陪晤语,新诗时喜挹清风。wǎng shì shǎo néng péi wù yǔ,xīn shī shí xǐ yì qīng fēng。
形骸摩诘羸偏健,笔札西台晚更工。xíng hái mó jí léi piān jiàn,bǐ zhá xī tái wǎn gèng gōng。
笑我壮年常苦病,异时何以作衰翁。xiào wǒ zhuàng nián cháng kǔ bìng,yì shí hé yǐ zuò shuāi wēng。

次韵李简夫因病不出

苏辙

十五年来一味闲,近来推病更安眠。shí wǔ nián lái yī wèi xián,jìn lái tuī bìng gèng ān mián。
鹤形知瘦非关老,僧定端居不计年。hè xíng zhī shòu fēi guān lǎo,sēng dìng duān jū bù jì nián。
坐上要须长满客,杖头何用出携钱。zuò shàng yào xū zhǎng mǎn kè,zhàng tóu hé yòng chū xié qián。
未嫌语笑妨清静,闲暇陪公几杖前。wèi xián yǔ xiào fáng qīng jìng,xián xiá péi gōng jǐ zhàng qián。

题滑州画舫斋赠李公择学士

苏辙

窗户重重向日明,船居气味此中生。chuāng hù zhòng zhòng xiàng rì míng,chuán jū qì wèi cǐ zhōng shēng。
汀洲出没丛花短,波浪澄虚两岸平。tīng zhōu chū méi cóng huā duǎn,bō làng chéng xū liǎng àn píng。
窜逐南来身未稳,安闲感物意犹惊。cuàn zhú nán lái shēn wèi wěn,ān xián gǎn wù yì yóu jīng。
前贤事迹君今似,不愧当年画舫名。qián xián shì jì jūn jīn shì,bù kuì dāng nián huà fǎng míng。

傅钦之学士济源草堂

苏辙

闻有高居直百金,西山南麓北山阴。wén yǒu gāo jū zhí bǎi jīn,xī shān nán lù běi shān yīn。
园通济水池塘好,花近洛川颜色深。yuán tōng jì shuǐ chí táng hǎo,huā jìn luò chuān yán sè shēn。
人去节旄分重镇,客来猿鹤感幽吟。rén qù jié máo fēn zhòng zhèn,kè lái yuán hè gǎn yōu yín。
潩溪雨过西湖涨,归兴萧然定不任。yì xī yǔ guò xī hú zhǎng,guī xīng xiāo rán dìng bù rèn。

故成都尹陆介夫挽词

苏辙

拥节西南未一年,凄凉道路泣东辕。yōng jié xī nán wèi yī nián,qī liáng dào lù qì dōng yuán。
蜀都富乐真当惜,民事艰难谁复论。shǔ dōu fù lè zhēn dāng xī,mín shì jiān nán shuí fù lùn。
白马何人趋远日,青刍盈束更无言。bái mǎ hé rén qū yuǎn rì,qīng chú yíng shù gèng wú yán。
异时归去逢遗老,空听咨嗟述旧恩。yì shí guī qù féng yí lǎo,kōng tīng zī jiē shù jiù ēn。

次韵柳子玉谪官寿春舟过宛丘见寄二首

苏辙

局冷曾非簿领迷,幽居浑似未官时。jú lěng céng fēi bù lǐng mí,yōu jū hún shì wèi guān shí。
忽闻客至惊还喜,出见泥深笑不知。hū wén kè zhì jīng hái xǐ,chū jiàn ní shēn xiào bù zhī。
谋拙未能忧岁计,身闲聊可饱晨炊。móu zhuō wèi néng yōu suì jì,shēn xián liáo kě bǎo chén chuī。
行舟借问何匆草,淮口无潮月正亏。xíng zhōu jiè wèn hé cōng cǎo,huái kǒu wú cháo yuè zhèng kuī。

次韵柳子玉谪官寿春舟过宛丘见寄二首

苏辙

献酬不用辞升斗,曲直何劳问尺寻。xiàn chóu bù yòng cí shēng dòu,qū zhí hé láo wèn chǐ xún。
要路风波无限恶,谪居情味最能深。yào lù fēng bō wú xiàn è,zhé jū qíng wèi zuì néng shēn。
交从锦水初无间,邻卜共山已有心。jiāo cóng jǐn shuǐ chū wú jiān,lín bo gòng shān yǐ yǒu xīn。
草圣诗豪并神速,数因南雁惠佳音。cǎo shèng shī háo bìng shén sù,shù yīn nán yàn huì jiā yīn。

次韵子瞻初出颍口见淮山

苏辙

清淮此日见沧浪,始觉南来道路长。qīng huái cǐ rì jiàn cāng làng,shǐ jué nán lái dào lù zhǎng。
窗转山光时隐见,船知水力故轩昂。chuāng zhuǎn shān guāng shí yǐn jiàn,chuán zhī shuǐ lì gù xuān áng。
白鱼受钓收寒玉,红稻堆场列远冈。bái yú shòu diào shōu hán yù,hóng dào duī chǎng liè yuǎn gāng。
波浪连天东近海,乘桴直恐渐茫茫。bō làng lián tiān dōng jìn hǎi,chéng fú zhí kǒng jiàn máng máng。

次韵子瞻寿州城东龙潭

苏辙

东行取次阅三州,击鼓清晨复解舟。dōng xíng qǔ cì yuè sān zhōu,jī gǔ qīng chén fù jiě zhōu。
车骑纷纭追过客,歌钟凄咽动潜虬。chē qí fēn yún zhuī guò kè,gē zhōng qī yàn dòng qián qiú。
宦游底处非巢燕,归计何嫌诮沐猴。huàn yóu dǐ chù fēi cháo yàn,guī jì hé xián qiào mù hóu。
赖有故人怜远适,殷勤屡劝酒行周。lài yǒu gù rén lián yuǎn shì,yīn qín lǚ quàn jiǔ xíng zhōu。

和柳子玉地炉

苏辙

凿地泥床不费功,山深炭贱火长红。záo dì ní chuáng bù fèi gōng,shān shēn tàn jiàn huǒ zhǎng hóng。
拥衾熟睡朝衙后,抱膝微吟莫雪中。yōng qīn shú shuì cháo yá hòu,bào xī wēi yín mò xuě zhōng。
宠辱两忘轻世味,冰霜不到傲天工。chǒng rǔ liǎng wàng qīng shì wèi,bīng shuāng bù dào ào tiān gōng。
遥知麻步无人客,寒夜清樽谁与同。yáo zhī má bù wú rén kè,hán yè qīng zūn shuí yǔ tóng。

和柳子玉纸帐

苏辙

夫子清贫不耐冬,书斋还费纸重重。fū zi qīng pín bù nài dōng,shū zhāi hái fèi zhǐ zhòng zhòng。
窗明晓日从教入,帐厚霜飙定不容。chuāng míng xiǎo rì cóng jiào rù,zhàng hòu shuāng biāo dìng bù róng。
京兆牛衣聊可藉,公孙布被旋须缝。jīng zhào niú yī liáo kě jí,gōng sūn bù bèi xuán xū fèng。
吴绫蜀锦非嫌汝,简淡为生要易供。wú líng shǔ jǐn fēi xián rǔ,jiǎn dàn wèi shēng yào yì gōng。

宛丘二咏

苏辙

旱湖堤上柳空多,倚岸轻舟奈汝何。hàn hú dī shàng liǔ kōng duō,yǐ àn qīng zhōu nài rǔ hé。
秋雨连渠添积润,春风吹冻忽生波。qiū yǔ lián qú tiān jī rùn,chūn fēng chuī dòng hū shēng bō。
虫鱼便尔来无数,凫雁犹疑未肯过。chóng yú biàn ěr lái wú shù,fú yàn yóu yí wèi kěn guò。
持诧钱塘应笑我,坳中浮芥两幺麽。chí chà qián táng yīng xiào wǒ,ào zhōng fú jiè liǎng yāo mó。

宛丘二咏

苏辙

古殿山花丛百围,故园曾见色依依。gǔ diàn shān huā cóng bǎi wéi,gù yuán céng jiàn sè yī yī。
凌寒强比松筠秀,吐艳空惊岁月非。líng hán qiáng bǐ sōng yún xiù,tǔ yàn kōng jīng suì yuè fēi。
冰雪纷纭真性在,根株老大众园希。bīng xuě fēn yún zhēn xìng zài,gēn zhū lǎo dà zhòng yuán xī。
山中草木谁携种,潦倒尘埃不复归。shān zhōng cǎo mù shuí xié zhǒng,lǎo dào chén āi bù fù guī。