古诗词

诲侄等书

元稹

告崳等:吾谪窜方始,见汝未期,粗以所怀,贻诲于汝。gào yú děng wú zhé cuàn fāng shǐ,jiàn rǔ wèi qī,cū yǐ suǒ huái,yí huì yú rǔ。
汝等心志未立,冠岁行登,古人讥十九童心,能不自惧?吾不能远谕他人,汝独不见吾兄之奉家法乎?吾家世俭贫,先人遗训,常恐置产怠子孙,故家无樵苏之地,尔所详也。rǔ děng xīn zhì wèi lì,guān suì xíng dēng,gǔ rén jī shí jiǔ tóng xīn,néng bù zì jù?wú bù néng yuǎn yù tā rén,rǔ dú bù jiàn wú xiōng zhī fèng jiā fǎ hū?wú jiā shì jiǎn pín,xiān rén yí xùn,cháng kǒng zhì chǎn dài zi sūn,gù jiā wú qiáo sū zhī dì,ěr suǒ xiáng yě。
吾窃见吾兄自二十年来,以下士之禄,持窘绝之家,其间半是乞丐、羁游,以相给足。wú qiè jiàn wú xiōng zì èr shí nián lái,yǐ xià shì zhī lù,chí jiǒng jué zhī jiā,qí jiān bàn shì qǐ gài jī yóu,yǐ xiāng gěi zú。
然而吾生三十二年矣,知衣食之所自,始东都为御史时。rán ér wú shēng sān shí èr nián yǐ,zhī yī shí zhī suǒ zì,shǐ dōng dōu wèi yù shǐ shí。
吾常自思,尚不省受吾兄正色之训,而况于鞭笞诘责乎?呜呼!吾所以幸而为兄者,则汝等又幸而为父矣。wú cháng zì sī,shàng bù shěng shòu wú xiōng zhèng sè zhī xùn,ér kuàng yú biān chī jí zé hū?wū hū!wú suǒ yǐ xìng ér wèi xiōng zhě,zé rǔ děng yòu xìng ér wèi fù yǐ。
有父如此,尚不足为汝师乎?yǒu fù rú cǐ,shàng bù zú wèi rǔ shī hū?
吾尚有血诚,将告于汝:吾幼乏岐嶷,十岁知方,严毅之训不闻,师友之资尽废。wú shàng yǒu xuè chéng,jiāng gào yú rǔ wú yòu fá qí yí,shí suì zhī fāng,yán yì zhī xùn bù wén,shī yǒu zhī zī jǐn fèi。
忆得初读书时,感慈旨一言之叹,遂志于学。yì dé chū dú shū shí,gǎn cí zhǐ yī yán zhī tàn,suì zhì yú xué。
是时尚在凤翔,每借书于齐仓曹家,徒步执卷,就陆姊夫师授,栖栖勤勤,其始也若此。shì shí shàng zài fèng xiáng,měi jiè shū yú qí cāng cáo jiā,tú bù zhí juǎn,jiù lù zǐ fū shī shòu,qī qī qín qín,qí shǐ yě ruò cǐ。
至年十五,得明经及第,因捧先人旧书于西窗下钻仰沉吟,仅于不窥园井矣。zhì nián shí wǔ,dé míng jīng jí dì,yīn pěng xiān rén jiù shū yú xī chuāng xià zuān yǎng chén yín,jǐn yú bù kuī yuán jǐng yǐ。
如是者十年,然后粗沾一命,粗成一名。rú shì zhě shí nián,rán hòu cū zhān yī mìng,cū chéng yī míng。
及今思之,上不能及乌鸟之报复,下未能减亲戚之饥寒,抱衅终身,偷活今日,故李密云「生愿为人兄,得奉养之日长」,吾每念此言,无不雨涕。jí jīn sī zhī,shàng bù néng jí wū niǎo zhī bào fù,xià wèi néng jiǎn qīn qī zhī jī hán,bào xìn zhōng shēn,tōu huó jīn rì,gù lǐ mì yún shēng yuàn wèi rén xiōng,dé fèng yǎng zhī rì zhǎng,wú měi niàn cǐ yán,wú bù yǔ tì。
汝等又见吾自为御史来,效职无避祸之心,临事有致命之志,尚知之乎?吾此意虽吾弟兄未忍及此。rǔ děng yòu jiàn wú zì wèi yù shǐ lái,xiào zhí wú bì huò zhī xīn,lín shì yǒu zhì mìng zhī zhì,shàng zhī zhī hū?wú cǐ yì suī wú dì xiōng wèi rěn jí cǐ。
荩以往岁忝职谏官,不忍小见,妄干朝听,谪弃河南,泣血西归,生死无告。jìn yǐ wǎng suì tiǎn zhí jiàn guān,bù rěn xiǎo jiàn,wàng gàn cháo tīng,zhé qì hé nán,qì xuè xī guī,shēng sǐ wú gào。
不幸馀命不殒,重戴冠缨,常誓效死君前,扬名后代,殁有以谢先人于地下耳。bù xìng yú mìng bù yǔn,zhòng dài guān yīng,cháng shì xiào sǐ jūn qián,yáng míng hòu dài,mò yǒu yǐ xiè xiān rén yú dì xià ěr。
呜呼!及其时而不思,既思之而不及,尚何言哉。wū hū!jí qí shí ér bù sī,jì sī zhī ér bù jí,shàng hé yán zāi。
今汝等父母天地,兄弟成行,不于此时佩服《诗》《书》,以求荣达,其为人耶?其曰人耶?吾又以吾兄所识,易涉悔尤,汝等出入游从,亦宜切慎。jīn rǔ děng fù mǔ tiān dì,xiōng dì chéng xíng,bù yú cǐ shí pèi fú shī shū,yǐ qiú róng dá,qí wèi rén yé?qí yuē rén yé?wú yòu yǐ wú xiōng suǒ shí,yì shè huǐ yóu,rǔ děng chū rù yóu cóng,yì yí qiè shèn。
吾诚不宜言及于此,吾生长京城,朋从不少,然而未尝识倡优之门,不曾于喧哗纵观,汝信之乎?wú chéng bù yí yán jí yú cǐ,wú shēng zhǎng jīng chéng,péng cóng bù shǎo,rán ér wèi cháng shí chàng yōu zhī mén,bù céng yú xuān huā zòng guān,rǔ xìn zhī hū?
吾终鲜姊妹,陆氏诸生,念之倍汝。wú zhōng xiān zǐ mèi,lù shì zhū shēng,niàn zhī bèi rǔ。
小婢子等既抱吾殁身之恨,未有吾克己之诚,日夜思之,若忘生次,汝因便录吾此书寄之。xiǎo bì zi děng jì bào wú mò shēn zhī hèn,wèi yǒu wú kè jǐ zhī chéng,rì yè sī zhī,ruò wàng shēng cì,rǔ yīn biàn lù wú cǐ shū jì zhī。
庶其自发,千万努力,无弃斯须。shù qí zì fā,qiān wàn nǔ lì,wú qì sī xū。
稹付崳、郑等。zhěn fù yú zhèng děng。
元稹

元稹

元稹(779年-831年,或唐代宗大历十四年至文宗大和五年),字微之,别字威明,唐洛阳人(今河南洛阳)。父元宽,母郑氏。为北魏宗室鲜卑族拓跋部后裔,是什翼犍之十四世孙。早年和白居易共同提倡“新乐府”。世人常把他和白居易并称“元白”。 元稹的作品>>

猜您喜欢

酬复言长庆四年元日郡斋感怀见寄

元稹

腊尽残销春又归,逢新别故欲沾衣。là jǐn cán xiāo chūn yòu guī,féng xīn bié gù yù zhān yī。
自惊身上添年纪,休系心中小是非。zì jīng shēn shàng tiān nián jì,xiū xì xīn zhōng xiǎo shì fēi。
富贵祝来何所遂,聪明鞭得转无机。fù guì zhù lái hé suǒ suì,cōng míng biān dé zhuǎn wú jī。
羞看稚子先拈酒,怅望平生旧采薇。xiū kàn zhì zi xiān niān jiǔ,chàng wàng píng shēng jiù cǎi wēi。
去日渐加馀日少,贺人虽闹故人稀。qù rì jiàn jiā yú rì shǎo,hè rén suī nào gù rén xī。
椒花丽句闲重检,艾发衰容惜寸辉。jiāo huā lì jù xián zhòng jiǎn,ài fā shuāi róng xī cùn huī。
苦思正旦酬白雪,闲观风色动青旗。kǔ sī zhèng dàn chóu bái xuě,xián guān fēng sè dòng qīng qí。
千官仗下炉烟里,东海西头意独违。qiān guān zhàng xià lú yān lǐ,dōng hǎi xī tóu yì dú wéi。

和乐天重题别东楼

元稹

山容水态使君知,楼上从容万状移。shān róng shuǐ tài shǐ jūn zhī,lóu shàng cóng róng wàn zhuàng yí。
日映文章霞细丽,风驱鳞甲浪参差。rì yìng wén zhāng xiá xì lì,fēng qū lín jiǎ làng cān chà。
鼓催潮户凌晨击,笛赛婆官彻夜吹。gǔ cuī cháo hù líng chén jī,dí sài pó guān chè yè chuī。
唤客潜挥远红袖,卖垆高挂小青旗。huàn kè qián huī yuǎn hóng xiù,mài lú gāo guà xiǎo qīng qí。
剩铺床席春眠处,乍卷帘帷月上时。shèng pù chuáng xí chūn mián chù,zhà juǎn lián wéi yuè shàng shí。
光景无因将得去,为郎抄在和郎诗。guāng jǐng wú yīn jiāng dé qù,wèi láng chāo zài hé láng shī。

咏廿四气诗·冬至十一月中

元稹

二气俱生处,周家正立年。èr qì jù shēng chù,zhōu jiā zhèng lì nián。
岁星瞻北极,舜日照南天。suì xīng zhān běi jí,shùn rì zhào nán tiān。
拜庆朝金殿,欢娱列绮筵。bài qìng cháo jīn diàn,huān yú liè qǐ yán。

咏廿四气诗·白露八月节

元稹

露沾蔬草白,天气转青高。lù zhān shū cǎo bái,tiān qì zhuǎn qīng gāo。
叶下和秋吹,惊看两鬓毛。yè xià hé qiū chuī,jīng kàn liǎng bìn máo。
养羞因野鸟,为客讶蓬蒿。yǎng xiū yīn yě niǎo,wèi kè yà péng hāo。
火急收田种,晨昏莫辞劳。huǒ jí shōu tián zhǒng,chén hūn mò cí láo。

咏廿四气诗·立秋七月节

元稹

不期朱夏尽,凉吹暗迎秋。bù qī zhū xià jǐn,liáng chuī àn yíng qiū。
天汉成桥鹊,星娥会玉楼。tiān hàn chéng qiáo què,xīng é huì yù lóu。
寒声喧耳外,白露滴林头。hán shēng xuān ěr wài,bái lù dī lín tóu。

咏廿四气诗·秋分八月中

元稹

琴弹南吕调,风色已高清。qín dàn nán lǚ diào,fēng sè yǐ gāo qīng。
云散飘飖影,雷收振怒声。yún sàn piāo yáo yǐng,léi shōu zhèn nù shēng。
乾坤能静肃,寒暑喜均平。qián kūn néng jìng sù,hán shǔ xǐ jūn píng。
忽见新来雁,人心敢不惊?hū jiàn xīn lái yàn,rén xīn gǎn bù jīng?

咏廿四气诗·夏至五月中

元稹

处处闻蝉响,须知五月中。chù chù wén chán xiǎng,xū zhī wǔ yuè zhōng。
龙潜渌水坑,火助太阳宫。lóng qián lù shuǐ kēng,huǒ zhù tài yáng gōng。
过雨频飞电,行云屡带虹。guò yǔ pín fēi diàn,xíng yún lǚ dài hóng。
蕤宾移去后,二气各西东。ruí bīn yí qù hòu,èr qì gè xī dōng。

咏莺

元稹

天下金衣侣,还能贶草莱。tiān xià jīn yī lǚ,hái néng kuàng cǎo lái。
风流晋王谢,言语汉邹枚。fēng liú jìn wáng xiè,yán yǔ hàn zōu méi。
公等久安在,今绝何处来?gōng děng jiǔ ān zài,jīn jué hé chù lái?
山禽正嘈杂,慰我日徘徊。shān qín zhèng cáo zá,wèi wǒ rì pái huái。

分流水

元稹

古时愁别泪,滴作分流水。gǔ shí chóu bié lèi,dī zuò fēn liú shuǐ。
日夜东西流,分流几千里。rì yè dōng xī liú,fēn liú jǐ qiān lǐ。
通塞两不见,波澜各自起。tōng sāi liǎng bù jiàn,bō lán gè zì qǐ。
与君相背飞,去去心如此。yǔ jūn xiāng bèi fēi,qù qù xīn rú cǐ。

思归乐

元稹

山中思归乐,尽作思归鸣。shān zhōng sī guī lè,jǐn zuò sī guī míng。
尔是此山鸟,安得失乡名。ěr shì cǐ shān niǎo,ān dé shī xiāng míng。
应缘此山路,自古离人征。yīng yuán cǐ shān lù,zì gǔ lí rén zhēng。
阴愁感和气,俾尔从此生。yīn chóu gǎn hé qì,bǐ ěr cóng cǐ shēng。
我虽失乡去,我无失乡情。wǒ suī shī xiāng qù,wǒ wú shī xiāng qíng。
惨舒在方寸,宠辱将何惊。cǎn shū zài fāng cùn,chǒng rǔ jiāng hé jīng。
浮生居大块,寻丈可寄形。fú shēng jū dà kuài,xún zhàng kě jì xíng。
身安即形乐,岂独乐咸京。shēn ān jí xíng lè,qǐ dú lè xián jīng。
命者道之本,死者天之平。mìng zhě dào zhī běn,sǐ zhě tiān zhī píng。
安问远与近,何言殇与彭。ān wèn yuǎn yǔ jìn,hé yán shāng yǔ péng。
君看赵工部,八十支体轻。jūn kàn zhào gōng bù,bā shí zhī tǐ qīng。
交州二十载,一到长安城。jiāo zhōu èr shí zài,yī dào zhǎng ān chéng。
长安不须臾,复作交州行。zhǎng ān bù xū yú,fù zuò jiāo zhōu xíng。
交州又累岁,移镇广与荆。jiāo zhōu yòu lèi suì,yí zhèn guǎng yǔ jīng。
归朝新天子,济济为上卿。guī cháo xīn tiān zi,jì jì wèi shàng qīng。
肌肤无瘴色,饮食康且宁。jī fū wú zhàng sè,yǐn shí kāng qiě níng。
长安一昼夜,死者如霣星。zhǎng ān yī zhòu yè,sǐ zhě rú yǔn xīng。
丧车四门出,何关炎瘴萦。sàng chē sì mén chū,hé guān yán zhàng yíng。
况我三十二,百年未半程。kuàng wǒ sān shí èr,bǎi nián wèi bàn chéng。
江陵道涂近,楚俗云水清。jiāng líng dào tú jìn,chǔ sú yún shuǐ qīng。
遐想玉泉寺,久闻岘山亭。xiá xiǎng yù quán sì,jiǔ wén xiàn shān tíng。
此去尽绵历,岂无心赏并。cǐ qù jǐn mián lì,qǐ wú xīn shǎng bìng。
红餐日充腹,碧涧朝析酲。hóng cān rì chōng fù,bì jiàn cháo xī chéng。
开门待宾客,寄书安弟兄。kāi mén dài bīn kè,jì shū ān dì xiōng。
闲穷四声韵,闷阅九部经。xián qióng sì shēng yùn,mèn yuè jiǔ bù jīng。
身外皆委顺,眼前随所营。shēn wài jiē wěi shùn,yǎn qián suí suǒ yíng。
此意久已定,谁能求苟荣。cǐ yì jiǔ yǐ dìng,shuí néng qiú gǒu róng。
所以官甚小,不畏权势倾。suǒ yǐ guān shén xiǎo,bù wèi quán shì qīng。
倾心岂不易,巧诈神之刑。qīng xīn qǐ bù yì,qiǎo zhà shén zhī xíng。
万物有本性,况复人性灵。wàn wù yǒu běn xìng,kuàng fù rén xìng líng。
金埋无土色,玉坠无瓦声。jīn mái wú tǔ sè,yù zhuì wú wǎ shēng。
剑折有寸利,镜破有片明。jiàn zhé yǒu cùn lì,jìng pò yǒu piàn míng。
我可俘为囚,我可刃为兵。wǒ kě fú wèi qiú,wǒ kě rèn wèi bīng。
我心终不死,金石贯以诚。wǒ xīn zhōng bù sǐ,jīn shí guàn yǐ chéng。
此诚患不至,诚至道亦亨。cǐ chéng huàn bù zhì,chéng zhì dào yì hēng。
微哉满山鸟,叫噪何足听。wēi zāi mǎn shān niǎo,jiào zào hé zú tīng。

春鸠

元稹

春鸠与百舌,音响讵同年。chūn jiū yǔ bǎi shé,yīn xiǎng jù tóng nián。
如何一时语,俱得春风怜。rú hé yī shí yǔ,jù dé chūn fēng lián。
犹知化工意,当春不生蝉。yóu zhī huà gōng yì,dāng chūn bù shēng chán。
免教争叫噪,沸渭桃花前。miǎn jiào zhēng jiào zào,fèi wèi táo huā qián。

春蝉

元稹

我自东归日,厌苦春鸠声。wǒ zì dōng guī rì,yàn kǔ chūn jiū shēng。
作诗怜化工,不遣春蝉生。zuò shī lián huà gōng,bù qiǎn chūn chán shēng。
及来商山道,山深气不平。jí lái shāng shān dào,shān shēn qì bù píng。
春秋两相似,虫豸百种鸣。chūn qiū liǎng xiāng shì,chóng zhì bǎi zhǒng míng。
风松不成韵,蜩螗沸如羹。fēng sōng bù chéng yùn,tiáo táng fèi rú gēng。
岂无朝阳凤,羞与微物争。qǐ wú cháo yáng fèng,xiū yǔ wēi wù zhēng。
安得天上雨,奔浑河海倾。ān dé tiān shàng yǔ,bēn hún hé hǎi qīng。
荡涤反时气,然后好晴明。dàng dí fǎn shí qì,rán hòu hǎo qíng míng。

兔丝

元稹

人生莫依倚,依倚事不成。rén shēng mò yī yǐ,yī yǐ shì bù chéng。
君看兔丝蔓,依倚榛与荆。jūn kàn tù sī màn,yī yǐ zhēn yǔ jīng。
荆榛易蒙密,百鸟撩乱鸣。jīng zhēn yì méng mì,bǎi niǎo liāo luàn míng。
下有狐兔穴,奔走亦纵横。xià yǒu hú tù xué,bēn zǒu yì zòng héng。
樵童斫将去,柔蔓与之并。qiáo tóng zhuó jiāng qù,róu màn yǔ zhī bìng。
翳荟生可耻,束缚死无名。yì huì shēng kě chǐ,shù fù sǐ wú míng。
桂树月中出,珊瑚石上生。guì shù yuè zhōng chū,shān hú shí shàng shēng。
俊鹘度海食,应龙升天行。jùn gǔ dù hǎi shí,yīng lóng shēng tiān xíng。
灵物本特达,不复相缠萦。líng wù běn tè dá,bù fù xiāng chán yíng。
缠萦竟何者,荆棘与飞茎。chán yíng jìng hé zhě,jīng jí yǔ fēi jīng。

古社

元稹

古社基阯在,人散社不神。gǔ shè jī zhǐ zài,rén sàn shè bù shén。
惟有空心树,妖狐藏魅人。wéi yǒu kōng xīn shù,yāo hú cáng mèi rén。
狐惑意颠倒,臊腥不复闻。hú huò yì diān dào,sāo xīng bù fù wén。
丘坟变城郭,花草仍荆榛。qiū fén biàn chéng guō,huā cǎo réng jīng zhēn。
良田千万顷,占作天荒田。liáng tián qiān wàn qǐng,zhàn zuò tiān huāng tián。
主人议芟斫,怪见不敢前。zhǔ rén yì shān zhuó,guài jiàn bù gǎn qián。
那言空山烧,夜随风马奔。nà yán kōng shān shāo,yè suí fēng mǎ bēn。
飞声鼓鼙震,高燄旗帜翻。fēi shēng gǔ pí zhèn,gāo yàn qí zhì fān。
逡巡荆棘尽,狐兔无子孙。qūn xún jīng jí jǐn,hú tù wú zi sūn。
狐死魅人灭,烟消坛墠存。hú sǐ mèi rén miè,yān xiāo tán shàn cún。
绕坛旧田地,给授有等伦。rào tán jiù tián dì,gěi shòu yǒu děng lún。
农收村落盛,社树新团圆。nóng shōu cūn luò shèng,shè shù xīn tuán yuán。
社公千万岁,永保村中民。shè gōng qiān wàn suì,yǒng bǎo cūn zhōng mín。

松树

元稹

华山高幢幢,上有高高松。huá shān gāo chuáng chuáng,shàng yǒu gāo gāo sōng。
株株遥各各,叶叶相重重。zhū zhū yáo gè gè,yè yè xiāng zhòng zhòng。
槐树夹道植,枝叶俱冥蒙。huái shù jiā dào zhí,zhī yè jù míng méng。
既无贞直干,复有罥挂虫。jì wú zhēn zhí gàn,fù yǒu juàn guà chóng。
何不种松树,使之摇清风。hé bù zhǒng sōng shù,shǐ zhī yáo qīng fēng。
秦时已曾种,憔悴种不供。qín shí yǐ céng zhǒng,qiáo cuì zhǒng bù gōng。
可怜孤松意,不与槐树同。kě lián gū sōng yì,bù yǔ huái shù tóng。
闲在高山顶,樛盘虬与龙。xián zài gāo shān dǐng,jiū pán qiú yǔ lóng。
屈为大厦栋,庇荫侯与公。qū wèi dà shà dòng,bì yīn hóu yǔ gōng。
不肯作行伍,俱在尘土中。bù kěn zuò xíng wǔ,jù zài chén tǔ zhōng。