古诗词

裴侍中晋公以集贤林亭即事诗三十六韵见赠猥蒙徵和才拙词繁辄广为五百言以伸酬献

白居易

三江路千里,五湖天一涯。sān jiāng lù qiān lǐ,wǔ hú tiān yī yá。
何如集贤第,中有平津池。hé rú jí xián dì,zhōng yǒu píng jīn chí。
池胜主见觉,景新人未知。chí shèng zhǔ jiàn jué,jǐng xīn rén wèi zhī。
竹森翠琅玕,水深洞琉璃。zhú sēn cuì láng gān,shuǐ shēn dòng liú lí。
水竹以为质,质立而文随。shuǐ zhú yǐ wèi zhì,zhì lì ér wén suí。
文之者何人,公来亲指麾。wén zhī zhě hé rén,gōng lái qīn zhǐ huī。
疏凿出人意,结构得地宜。shū záo chū rén yì,jié gòu dé dì yí。
灵襟一搜索,胜概无遁遗。líng jīn yī sōu suǒ,shèng gài wú dùn yí。
因下张沼沚,依高筑阶基。yīn xià zhāng zhǎo zhǐ,yī gāo zhù jiē jī。
嵩峰见数片,伊水分一支。sōng fēng jiàn shù piàn,yī shuǐ fēn yī zhī。
南溪修且直,长波碧逶迤。nán xī xiū qiě zhí,zhǎng bō bì wēi yí。
北馆壮复丽,倒影红参差。běi guǎn zhuàng fù lì,dào yǐng hóng cān chà。
东岛号晨光,杲曜迎朝曦。dōng dǎo hào chén guāng,gǎo yào yíng cháo xī。
西岭名夕阳,杳暧留落晖。xī lǐng míng xī yáng,yǎo ài liú luò huī。
前有水心亭,动荡架涟漪。qián yǒu shuǐ xīn tíng,dòng dàng jià lián yī。
后有开阖堂,寒温变天时。hòu yǒu kāi hé táng,hán wēn biàn tiān shí。
幽泉镜泓澄,怪石山欹危。yōu quán jìng hóng chéng,guài shí shān yī wēi。
春葩雪漠漠,夏果珠离离。chūn pā xuě mò mò,xià guǒ zhū lí lí。
主人命方舟,宛在水中坻。zhǔ rén mìng fāng zhōu,wǎn zài shuǐ zhōng chí。
亲宾次第至,酒乐前后施。qīn bīn cì dì zhì,jiǔ lè qián hòu shī。
解缆始登泛,山游仍水嬉。jiě lǎn shǐ dēng fàn,shān yóu réng shuǐ xī。
沿洄无滞碍,向背穷幽奇。yán huí wú zhì ài,xiàng bèi qióng yōu qí。
瞥过远桥下,飘旋深涧陲。piē guò yuǎn qiáo xià,piāo xuán shēn jiàn chuí。
管弦去缥缈,罗绮来霏微。guǎn xián qù piāo miǎo,luó qǐ lái fēi wēi。
棹风逐舞回,梁尘随歌飞。zhào fēng zhú wǔ huí,liáng chén suí gē fēi。
宴馀日云暮,醉客未放归。yàn yú rì yún mù,zuì kè wèi fàng guī。
高声索彩笺,大笑催金卮。gāo shēng suǒ cǎi jiān,dà xiào cuī jīn zhī。
唱和笔走疾,问答杯行迟。chàng hé bǐ zǒu jí,wèn dá bēi xíng chí。
一咏清两耳,一酣畅四肢。yī yǒng qīng liǎng ěr,yī hān chàng sì zhī。
主客忘贵贱,不知俱是谁。zhǔ kè wàng guì jiàn,bù zhī jù shì shuí。
客有诗魔者,吟哦不知疲。kè yǒu shī mó zhě,yín ó bù zhī pí。
乞公残纸墨,一扫狂歌词。qǐ gōng cán zhǐ mò,yī sǎo kuáng gē cí。
维云社稷臣,赫赫文武姿。wéi yún shè jì chén,hè hè wén wǔ zī。
十授丞相印,五建大将旗。shí shòu chéng xiāng yìn,wǔ jiàn dà jiāng qí。
四朝致勋华,一身冠皋夔。sì cháo zhì xūn huá,yī shēn guān gāo kuí。
去年才七十,决赴悬车期。qù nián cái qī shí,jué fù xuán chē qī。
公志不可夺,君恩亦难希。gōng zhì bù kě duó,jūn ēn yì nán xī。
从容就中道,勉黾来保釐。cóng róng jiù zhōng dào,miǎn mǐn lái bǎo lí。
貂蝉虽未脱,鸾皇已不羁。diāo chán suī wèi tuō,luán huáng yǐ bù jī。
历徵今与古,独步无等夷。lì zhēng jīn yǔ gǔ,dú bù wú děng yí。
陆贾功业少,二疏官秩卑。lù jiǎ gōng yè shǎo,èr shū guān zhì bēi。
乘舟范蠡惧,辟谷留侯饥。chéng zhōu fàn lí jù,pì gǔ liú hóu jī。
岂若公今日,身安家国肥。qǐ ruò gōng jīn rì,shēn ān jiā guó féi。
羊祜在汉南,空留岘首碑。yáng hù zài hàn nán,kōng liú xiàn shǒu bēi。
柳恽在江南,祗赋汀洲诗。liǔ yùn zài jiāng nán,zhī fù tīng zhōu shī。
谢安入东山,但说携蛾眉。xiè ān rù dōng shān,dàn shuō xié é méi。
山简醉高阳,唯闻倒接䍦。shān jiǎn zuì gāo yáng,wéi wén dào jiē lí。
岂如公今日,馀力兼有之。qǐ rú gōng jīn rì,yú lì jiān yǒu zhī。
愿公寿如山,安乐长在兹。yuàn gōng shòu rú shān,ān lè zhǎng zài zī。
愿我比蒲稗,永得相因依。yuàn wǒ bǐ pú bài,yǒng dé xiāng yīn yī。
白居易

白居易

白居易(772年-846年),字乐天,号香山居士,又号醉吟先生,祖籍太原,到其曾祖父时迁居下邽,生于河南新郑。是唐代伟大的现实主义诗人,唐代三大诗人之一。白居易与元稹共同倡导新乐府运动,世称“元白”,与刘禹锡并称“刘白”。白居易的诗歌题材广泛,形式多样,语言平易通俗,有“诗魔”和“诗王”之称。官至翰林学士、左赞善大夫。公元846年,白居易在洛阳逝世,葬于香山。有《白氏长庆集》传世,代表诗作有《长恨歌》、《卖炭翁》、《琵琶行》等。 白居易的作品>>

猜您喜欢

秦中吟十首·其八· 五弦

白居易

清歌且罢唱,红袂亦停舞。qīng gē qiě bà chàng,hóng mèi yì tíng wǔ。
赵叟抱五弦,宛转当胸抚。zhào sǒu bào wǔ xián,wǎn zhuǎn dāng xiōng fǔ。
大声粗若散,飒飒风和雨。dà shēng cū ruò sàn,sà sà fēng hé yǔ。
小声细欲绝,切切鬼神语。xiǎo shēng xì yù jué,qiè qiè guǐ shén yǔ。
又如鹊报喜,转作猿啼苦。yòu rú què bào xǐ,zhuǎn zuò yuán tí kǔ。
十指无定音,颠倒宫徵羽。shí zhǐ wú dìng yīn,diān dào gōng zhēng yǔ。
坐客闻此声,形神若无主。zuò kè wén cǐ shēng,xíng shén ruò wú zhǔ。
行客闻此声,驻足不能举。xíng kè wén cǐ shēng,zhù zú bù néng jǔ。
嗟嗟俗人耳,好今不好古。jiē jiē sú rén ěr,hǎo jīn bù hǎo gǔ。
所以绿窗琴,日日生尘土。suǒ yǐ lǜ chuāng qín,rì rì shēng chén tǔ。

秦中吟十首·其九·歌舞

白居易

秦中岁云暮,大雪满皇州。qín zhōng suì yún mù,dà xuě mǎn huáng zhōu。
雪中退朝者,朱紫尽公侯。xuě zhōng tuì cháo zhě,zhū zǐ jǐn gōng hóu。
贵有风雪兴,富无饥寒忧。guì yǒu fēng xuě xīng,fù wú jī hán yōu。
所营唯第宅,所务在追游。suǒ yíng wéi dì zhái,suǒ wù zài zhuī yóu。
朱门车马客,红烛歌舞楼。zhū mén chē mǎ kè,hóng zhú gē wǔ lóu。
欢酣促密坐,醉暖脱重裘。huān hān cù mì zuò,zuì nuǎn tuō zhòng qiú。
秋官为主人,廷尉居上头。qiū guān wèi zhǔ rén,tíng wèi jū shàng tóu。
日中为一乐,夜半不能休。rì zhōng wèi yī lè,yè bàn bù néng xiū。
岂知阌乡狱,中有冻死囚。qǐ zhī wén xiāng yù,zhōng yǒu dòng sǐ qiú。

秦中吟十首·其十·买花

白居易

帝城春欲暮,喧喧车马度。dì chéng chūn yù mù,xuān xuān chē mǎ dù。
共道牡丹时,相随买花去。gòng dào mǔ dān shí,xiāng suí mǎi huā qù。
贵贱无常价,酬直看花数。guì jiàn wú cháng jià,chóu zhí kàn huā shù。
灼灼百朵红,戋戋五束素。zhuó zhuó bǎi duǒ hóng,jiān jiān wǔ shù sù。
上张幄幕庇,旁织巴篱护。shàng zhāng wò mù bì,páng zhī bā lí hù。
水洒复泥封,移来色如故。shuǐ sǎ fù ní fēng,yí lái sè rú gù。
家家习为俗,人人迷不悟。jiā jiā xí wèi sú,rén rén mí bù wù。
有一田舍翁,偶来买花处。yǒu yī tián shě wēng,ǒu lái mǎi huā chù。
低头独长叹,此叹无人喻。dī tóu dú zhǎng tàn,cǐ tàn wú rén yù。
一丛深色花,十户中人赋。yī cóng shēn sè huā,shí hù zhōng rén fù。

赠友五首

白居易

一年十二月,每月有常令。yī nián shí èr yuè,měi yuè yǒu cháng lìng。
君出臣奉行,谓之握金镜。jūn chū chén fèng xíng,wèi zhī wò jīn jìng。
由兹六气顺,以遂万物性。yóu zī liù qì shùn,yǐ suì wàn wù xìng。
时令一反常,生灵受其病。shí lìng yī fǎn cháng,shēng líng shòu qí bìng。
周汉德下衰,王风始不竞。zhōu hàn dé xià shuāi,wáng fēng shǐ bù jìng。
又从斩晁错,诸侯益强盛。yòu cóng zhǎn cháo cuò,zhū hóu yì qiáng shèng。
百里不同禁,四时自为政。bǎi lǐ bù tóng jìn,sì shí zì wèi zhèng。
盛夏兴土功,方春剿人命。shèng xià xīng tǔ gōng,fāng chūn jiǎo rén mìng。
谁能救其失,待君佐邦柄。shuí néng jiù qí shī,dài jūn zuǒ bāng bǐng。
峨峨象魏门,悬法彝伦正。é é xiàng wèi mén,xuán fǎ yí lún zhèng。

赠友五首

白居易

银生楚山曲,金生鄱溪滨。yín shēng chǔ shān qū,jīn shēng pó xī bīn。
南人弃农业,求之多苦辛。nán rén qì nóng yè,qiú zhī duō kǔ xīn。
披砂复凿石,矻矻无冬春。pī shā fù záo shí,kū kū wú dōng chūn。
手足尽皴胝,爱利不爱身。shǒu zú jǐn cūn zhī,ài lì bù ài shēn。
畬田既慵斫,稻田亦懒耘。shē tián jì yōng zhuó,dào tián yì lǎn yún。
相携作游手,皆道求金银。xiāng xié zuò yóu shǒu,jiē dào qiú jīn yín。
毕竟金与银,何殊泥与尘。bì jìng jīn yǔ yín,hé shū ní yǔ chén。
且非衣食物,不济饥寒人。qiě fēi yī shí wù,bù jì jī hán rén。
弃本以趋末,日富而岁贫。qì běn yǐ qū mò,rì fù ér suì pín。
所以先圣王,弃藏不为珍。suǒ yǐ xiān shèng wáng,qì cáng bù wèi zhēn。
谁能反古风,待君秉国钧。shuí néng fǎn gǔ fēng,dài jūn bǐng guó jūn。
捐金复抵璧,勿使劳生民。juān jīn fù dǐ bì,wù shǐ láo shēng mín。

赠友五首

白居易

私家无钱炉,平地无铜山。sī jiā wú qián lú,píng dì wú tóng shān。
胡为秋夏税,岁岁输铜钱。hú wèi qiū xià shuì,suì suì shū tóng qián。
钱力日已重,农力日已殚。qián lì rì yǐ zhòng,nóng lì rì yǐ dān。
贱粜粟与麦,贱贸丝与绵。jiàn tiào sù yǔ mài,jiàn mào sī yǔ mián。
岁暮衣食尽,焉得无饥寒。suì mù yī shí jǐn,yān dé wú jī hán。
吾闻国之初,有制垂不刊。wú wén guó zhī chū,yǒu zhì chuí bù kān。
庸必算丁口,租必计桑田。yōng bì suàn dīng kǒu,zū bì jì sāng tián。
不求土所无,不强人所难。bù qiú tǔ suǒ wú,bù qiáng rén suǒ nán。
量入以为出,上足下亦安。liàng rù yǐ wèi chū,shàng zú xià yì ān。
兵兴一变法,兵息遂不还。bīng xīng yī biàn fǎ,bīng xī suì bù hái。
使我农桑人,憔悴畎亩间。shǐ wǒ nóng sāng rén,qiáo cuì quǎn mǔ jiān。
谁能革此弊,待君秉利权。shuí néng gé cǐ bì,dài jūn bǐng lì quán。
复彼租庸法,令如贞观年。fù bǐ zū yōng fǎ,lìng rú zhēn guān nián。

赠友五首

白居易

京师四方则,王化之本根。jīng shī sì fāng zé,wáng huà zhī běn gēn。
长吏久于政,然后风教敦。zhǎng lì jiǔ yú zhèng,rán hòu fēng jiào dūn。
如何尹京者,迁次不逡巡。rú hé yǐn jīng zhě,qiān cì bù qūn xún。
请君屈指数,十年十五人。qǐng jūn qū zhǐ shù,shí nián shí wǔ rén。
科条日相矫,吏力亦已勤。kē tiáo rì xiāng jiǎo,lì lì yì yǐ qín。
宽猛政不一,民心安得淳。kuān měng zhèng bù yī,mín xīn ān dé chún。
九州雍为首,群牧之所遵。jiǔ zhōu yōng wèi shǒu,qún mù zhī suǒ zūn。
天下率如此,何以安吾民。tiān xià lǜ rú cǐ,hé yǐ ān wú mín。
谁能变此法,待君赞弥纶。shuí néng biàn cǐ fǎ,dài jūn zàn mí lún。
慎择循良吏,令其长子孙。shèn zé xún liáng lì,lìng qí zhǎng zi sūn。

赠友五首

白居易

三十男有室,二十女有归。sān shí nán yǒu shì,èr shí nǚ yǒu guī。
近代多离乱,婚姻多过期。jìn dài duō lí luàn,hūn yīn duō guò qī。
嫁娶既不早,生育常苦迟。jià qǔ jì bù zǎo,shēng yù cháng kǔ chí。
儿女未成人,父母已衰羸。ér nǚ wèi chéng rén,fù mǔ yǐ shuāi léi。
凡人贵达日,多在长大时。fán rén guì dá rì,duō zài zhǎng dà shí。
欲报亲不待,孝心无所施。yù bào qīn bù dài,xiào xīn wú suǒ shī。
哀哉三牲养,少得及庭闱。āi zāi sān shēng yǎng,shǎo dé jí tíng wéi。
惜哉万钟粟,多用饱妻儿。xī zāi wàn zhōng sù,duō yòng bǎo qī ér。
谁能正婚礼,待君张国维。shuí néng zhèng hūn lǐ,dài jūn zhāng guó wéi。
庶使孝子心,皆无风树悲。shù shǐ xiào zi xīn,jiē wú fēng shù bēi。

寓意诗五首

白居易

豫樟生深山,七年而后知。yù zhāng shēng shēn shān,qī nián ér hòu zhī。
挺高二百尺,本末皆十围。tǐng gāo èr bǎi chǐ,běn mò jiē shí wéi。
天子建明堂,此材独中规。tiān zi jiàn míng táng,cǐ cái dú zhōng guī。
匠人执斤墨,采度将有期。jiàng rén zhí jīn mò,cǎi dù jiāng yǒu qī。
孟冬草木枯,烈火燎山陂。mèng dōng cǎo mù kū,liè huǒ liáo shān bēi。
疾风吹猛燄,从根烧到枝。jí fēng chuī měng yàn,cóng gēn shāo dào zhī。
养材三十年,方成栋梁姿。yǎng cái sān shí nián,fāng chéng dòng liáng zī。
一朝为灰烬,柯叶无孑遗。yī cháo wèi huī jìn,kē yè wú jié yí。
地虽生尔材,天不与尔时。dì suī shēng ěr cái,tiān bù yǔ ěr shí。
不如粪土英,犹有人掇之。bù rú fèn tǔ yīng,yóu yǒu rén duō zhī。
已矣勿重陈,重陈令人悲。yǐ yǐ wù zhòng chén,zhòng chén lìng rén bēi。
不悲焚烧苦,但悲采用迟。bù bēi fén shāo kǔ,dàn bēi cǎi yòng chí。

寓意诗五首

白居易

赫赫京内史,炎炎中书郎。hè hè jīng nèi shǐ,yán yán zhōng shū láng。
昨传徵拜日,恩赐颇殊常。zuó chuán zhēng bài rì,ēn cì pǒ shū cháng。
貂冠水苍玉,紫绶黄金章。diāo guān shuǐ cāng yù,zǐ shòu huáng jīn zhāng。
佩服身未暖,已闻窜遐荒。pèi fú shēn wèi nuǎn,yǐ wén cuàn xiá huāng。
亲戚不得别,吞声泣路旁。qīn qī bù dé bié,tūn shēng qì lù páng。
宾客亦已散,门前雀罗张。bīn kè yì yǐ sàn,mén qián què luó zhāng。
富贵来不久,倏如瓦沟霜。fù guì lái bù jiǔ,shū rú wǎ gōu shuāng。
权势去尤速,瞥若石火光。quán shì qù yóu sù,piē ruò shí huǒ guāng。
不如守贫贱,贫贱可久长。bù rú shǒu pín jiàn,pín jiàn kě jiǔ zhǎng。
传语宦游子,且来归故乡。chuán yǔ huàn yóu zi,qiě lái guī gù xiāng。

寓意诗五首

白居易

促织不成章,提壶但闻声。cù zhī bù chéng zhāng,tí hú dàn wén shēng。
嗟哉虫与鸟,无实有虚名。jiē zāi chóng yǔ niǎo,wú shí yǒu xū míng。
与君定交日,久要如弟兄。yǔ jūn dìng jiāo rì,jiǔ yào rú dì xiōng。
何以示诚信,白水指为盟。hé yǐ shì chéng xìn,bái shuǐ zhǐ wèi méng。
云雨一为别,飞沈两难并。yún yǔ yī wèi bié,fēi shěn liǎng nán bìng。
君为得风鹏,我为失水鲸。jūn wèi dé fēng péng,wǒ wèi shī shuǐ jīng。
音信日已疏,恩分日已轻。yīn xìn rì yǐ shū,ēn fēn rì yǐ qīng。
穷通尚如此,何况死与生。qióng tōng shàng rú cǐ,hé kuàng sǐ yǔ shēng。
乃知择交难,须有知人明。nǎi zhī zé jiāo nán,xū yǒu zhī rén míng。
莫将山上松,结托水上萍。mò jiāng shān shàng sōng,jié tuō shuǐ shàng píng。

寓意诗五首

白居易

翩翩两玄鸟,本是同巢燕。piān piān liǎng xuán niǎo,běn shì tóng cháo yàn。
分飞来几时,秋夏炎凉变。fēn fēi lái jǐ shí,qiū xià yán liáng biàn。
一宿蓬筚庐,一栖明光殿。yī sù péng bì lú,yī qī míng guāng diàn。
偶因衔泥处,复得重相见。ǒu yīn xián ní chù,fù dé zhòng xiāng jiàn。
彼矜杏梁贵,此嗟茅栋贱。bǐ jīn xìng liáng guì,cǐ jiē máo dòng jiàn。
眼看秋社至,两处俱难恋。yǎn kàn qiū shè zhì,liǎng chù jù nán liàn。
所托各暂时,胡为相叹羡。suǒ tuō gè zàn shí,hú wèi xiāng tàn xiàn。

寓意诗五首

白居易

婆娑园中树,根株大合围。pó suō yuán zhōng shù,gēn zhū dà hé wéi。
蠢尔树间虫,形质一何微。chǔn ěr shù jiān chóng,xíng zhì yī hé wēi。
孰谓虫之微,虫蠹已无期。shú wèi chóng zhī wēi,chóng dù yǐ wú qī。
孰谓树之大,花叶有衰时。shú wèi shù zhī dà,huā yè yǒu shuāi shí。
花衰夏未实,叶病秋先萎。huā shuāi xià wèi shí,yè bìng qiū xiān wēi。
树心半为土,观者安得知。shù xīn bàn wèi tǔ,guān zhě ān dé zhī。
借问虫何在,在身不在枝。jiè wèn chóng hé zài,zài shēn bù zài zhī。
借问虫何食,食心不食皮。jiè wèn chóng hé shí,shí xīn bù shí pí。
岂无啄木鸟,觜长将何为。qǐ wú zhuó mù niǎo,zī zhǎng jiāng hé wèi。

读史五首

白居易

楚怀放灵均,国政亦荒淫。chǔ huái fàng líng jūn,guó zhèng yì huāng yín。
彷徨未忍决,绕泽行悲吟。páng huáng wèi rěn jué,rào zé xíng bēi yín。
汉文疑贾生,谪置湘之阴。hàn wén yí jiǎ shēng,zhé zhì xiāng zhī yīn。
是时刑方措,此去难为心。shì shí xíng fāng cuò,cǐ qù nán wèi xīn。
士生一代间,谁不有浮沉。shì shēng yī dài jiān,shuí bù yǒu fú chén。
良时真可惜,乱世何足钦。liáng shí zhēn kě xī,luàn shì hé zú qīn。
乃知汨罗恨,未抵长沙深。nǎi zhī mì luó hèn,wèi dǐ zhǎng shā shēn。

读史五首

白居易

祸患如棼丝,其来无端绪。huò huàn rú fén sī,qí lái wú duān xù。
马迁下蚕室,嵇康就囹圄。mǎ qiān xià cán shì,jī kāng jiù líng yǔ。
抱冤志气屈,忍耻形神沮。bào yuān zhì qì qū,rěn chǐ xíng shén jǔ。
当彼戮辱时,奋飞无翅羽。dāng bǐ lù rǔ shí,fèn fēi wú chì yǔ。
商山有黄绮,颍川有巢许。shāng shān yǒu huáng qǐ,yǐng chuān yǒu cháo xǔ。
何不从之游?超然离网罟。hé bù cóng zhī yóu?chāo rán lí wǎng gǔ。
山林少羁鞅,世路多艰阻。shān lín shǎo jī yāng,shì lù duō jiān zǔ。
寄谢伐檀人,慎勿嗟穷处。jì xiè fá tán rén,shèn wù jiē qióng chù。