古诗词

为兄轼下狱上书

苏辙

臣闻困急而呼天,疾痛而呼父母者,人之至情也。chén wén kùn jí ér hū tiān,jí tòng ér hū fù mǔ zhě,rén zhī zhì qíng yě。
臣虽草芥之微,而有危迫之恳,惟天地父母哀而怜之。chén suī cǎo jiè zhī wēi,ér yǒu wēi pò zhī kěn,wéi tiān dì fù mǔ āi ér lián zhī。
臣早失怙恃,惟兄轼一人相须为命。chén zǎo shī hù shì,wéi xiōng shì yī rén xiāng xū wèi mìng。
今者窃闻其得罪,逮捕赴狱,举家惊号,忧在不测。jīn zhě qiè wén qí dé zuì,dǎi bǔ fù yù,jǔ jiā jīng hào,yōu zài bù cè。
臣窃思念轼居家在官,无大过恶。chén qiè sī niàn shì jū jiā zài guān,wú dà guò è。
惟是赋性愚直,好谈古今得失,前后上章论事,其言不一。wéi shì fù xìng yú zhí,hǎo tán gǔ jīn dé shī,qián hòu shàng zhāng lùn shì,qí yán bù yī。
陛下圣德广大,不加谴责。bì xià shèng dé guǎng dà,bù jiā qiǎn zé。
轼狂狷寡虑,窃恃天地包含之恩,不自抑畏。shì kuáng juàn guǎ lǜ,qiè shì tiān dì bāo hán zhī ēn,bù zì yì wèi。
顷年通判杭州及知密州日,每遇物托兴,作为歌诗,语或轻发。qǐng nián tōng pàn háng zhōu jí zhī mì zhōu rì,měi yù wù tuō xīng,zuò wèi gē shī,yǔ huò qīng fā。
向者曾经臣寮缴进,陛下置而不问。xiàng zhě céng jīng chén liáo jiǎo jìn,bì xià zhì ér bù wèn。
轼感荷恩贷,自此深自悔咎,不敢复有所为,但其旧诗已自传播。shì gǎn hé ēn dài,zì cǐ shēn zì huǐ jiù,bù gǎn fù yǒu suǒ wèi,dàn qí jiù shī yǐ zì chuán bō。
臣诚哀轼愚于自信,不知文字轻易,迹涉不逊。chén chéng āi shì yú yú zì xìn,bù zhī wén zì qīng yì,jì shè bù xùn。
虽改过自新,而已陷于刑辟,不可救止。suī gǎi guò zì xīn,ér yǐ xiàn yú xíng pì,bù kě jiù zhǐ。
轼之将就逮也,使谓臣曰:「轼早衰多病,必死于牢狱,死固分也。shì zhī jiāng jiù dǎi yě,shǐ wèi chén yuē shì zǎo shuāi duō bìng,bì sǐ yú láo yù,sǐ gù fēn yě。
然所恨者,少抱有为之志,而遇不世出之主,虽龃龉于当年,终欲效尺寸于晚节。rán suǒ hèn zhě,shǎo bào yǒu wèi zhī zhì,ér yù bù shì chū zhī zhǔ,suī jǔ yǔ yú dāng nián,zhōng yù xiào chǐ cùn yú wǎn jié。
今遇此祸,虽欲改过自新,洗心以事明主,其道无由。jīn yù cǐ huò,suī yù gǎi guò zì xīn,xǐ xīn yǐ shì míng zhǔ,qí dào wú yóu。
况立朝最孤,左右亲近,必无为言者。kuàng lì cháo zuì gū,zuǒ yòu qīn jìn,bì wú wèi yán zhě。
惟兄弟之亲,试求哀于陛下而已。wéi xiōng dì zhī qīn,shì qiú āi yú bì xià ér yǐ。
」臣窃哀其志,不胜手足之情,故为冒死一言。chén qiè āi qí zhì,bù shèng shǒu zú zhī qíng,gù wèi mào sǐ yī yán。
昔汉淳于公得罪,其女子缇萦请没为官婢,以赎其父,汉文因之遂罢肉刑。xī hàn chún yú gōng dé zuì,qí nǚ zi tí yíng qǐng méi wèi guān bì,yǐ shú qí fù,hàn wén yīn zhī suì bà ròu xíng。
今臣蝼蚁之诚,虽万万不及缇萦,而陛下聪明仁圣,过于汉文远甚。jīn chén lóu yǐ zhī chéng,suī wàn wàn bù jí tí yíng,ér bì xià cōng míng rén shèng,guò yú hàn wén yuǎn shén。
臣欲乞纳在身官以赎兄轼,非敢望末减其罪,但得免下狱死为幸。chén yù qǐ nà zài shēn guān yǐ shú xiōng shì,fēi gǎn wàng mò jiǎn qí zuì,dàn dé miǎn xià yù sǐ wèi xìng。
兄轼所犯,若显有文字,必不敢拒抗不承,以重得罪。xiōng shì suǒ fàn,ruò xiǎn yǒu wén zì,bì bù gǎn jù kàng bù chéng,yǐ zhòng dé zuì。
若蒙陛下哀怜,赦其万死,使得出于牢狱,则死而复生,宜何以报?臣愿与兄轼,洗心改过,粉骨报效,惟陛下所使,死而后已。ruò méng bì xià āi lián,shè qí wàn sǐ,shǐ dé chū yú láo yù,zé sǐ ér fù shēng,yí hé yǐ bào?chén yuàn yǔ xiōng shì,xǐ xīn gǎi guò,fěn gǔ bào xiào,wéi bì xià suǒ shǐ,sǐ ér hòu yǐ。
臣不胜孤危迫切,无所告诉,归诚陛下。chén bù shèng gū wēi pò qiè,wú suǒ gào sù,guī chéng bì xià。
惟宽其狂妄,特许所乞。wéi kuān qí kuáng wàng,tè xǔ suǒ qǐ。
臣无任祈天请命激切陨越之至。chén wú rèn qí tiān qǐng mìng jī qiè yǔn yuè zhī zhì。
苏辙

苏辙

苏辙(1039—1112年),字子由,汉族,眉州眉山(今属四川)人。嘉祐二年(1057)与其兄苏轼同登进士科。神宗朝,为制置三司条例司属官。因反对王安石变法,出为河南推官。哲宗时,召为秘书省校书郎。元祐元年为右司谏,历官御史中丞、尚书右丞、门下侍郎因事忤哲宗及元丰诸臣,出知汝州,贬筠州、再谪雷州安置,移循州。徽宗立,徙永州、岳州复太中大夫,又降居许州,致仕。自号颍滨遗老。卒,谥文定。唐宋八大家之一,与父洵、兄轼齐名,合称三苏。 苏辙的作品>>

猜您喜欢

曾子宣郡太挽词二首

苏辙

族大徽音远,年高福祚多。zú dà huī yīn yuǎn,nián gāo fú zuò duō。
生儿尽龙虎,封国裂山河。shēng ér jǐn lóng hǔ,fēng guó liè shān hé。
象服惊初掩,埋文信不磨。xiàng fú jīng chū yǎn,mái wén xìn bù mó。
送车江郭满,咽绝听哀歌。sòng chē jiāng guō mǎn,yàn jué tīng āi gē。

曾子宣郡太挽词二首

苏辙

安舆遍西北,丹旐历江湖。ān yú biàn xī běi,dān zhào lì jiāng hú。
存没终无憾,哀荣两得俱。cún méi zhōng wú hàn,āi róng liǎng dé jù。
新封崇马鬣,馀福荐浮图。xīn fēng chóng mǎ liè,yú fú jiàn fú tú。
家法蘋蘩在,空堂始一虞。jiā fǎ píng fán zài,kōng táng shǐ yī yú。

食菱

苏辙

野沼涨清泉,乌菱不直钱。yě zhǎo zhǎng qīng quán,wū líng bù zhí qián。
蟹肥螯正满,石破髓初坚。xiè féi áo zhèng mǎn,shí pò suǐ chū jiān。
节物秋风早,樽罍夜月偏。jié wù qiū fēng zǎo,zūn léi yè yuè piān。
令人思淮上,小舫藕如椽。lìng rén sī huái shàng,xiǎo fǎng ǒu rú chuán。

将之绩溪梦中赋泊舟野步

苏辙

扁舟逢野岸,试出步崇冈。biǎn zhōu féng yě àn,shì chū bù chóng gāng。
山转得幽谷,人家馀夕阳。shān zhuǎn dé yōu gǔ,rén jiā yú xī yáng。
被畦多绿茹,堆屋剩黄粱。bèi qí duō lǜ rú,duī wū shèng huáng liáng。
深羡安居乐,谁令志四方。shēn xiàn ān jū lè,shuí lìng zhì sì fāng。

逢章户掾赴澧州

苏辙

江船不厌窄,船窄始宜行。jiāng chuán bù yàn zhǎi,chuán zhǎi shǐ yí xíng。
风里长先过,滩头一倍轻。fēng lǐ zhǎng xiān guò,tān tóu yī bèi qīng。
迎亲无恶处,禄养胜躬耕。yíng qīn wú è chù,lù yǎng shèng gōng gēng。
澧上春兰早,犹堪吊屈生。lǐ shàng chūn lán zǎo,yóu kān diào qū shēng。

次韵迟初入宣河

苏辙

远客安长道,低蓬称小溪。yuǎn kè ān zhǎng dào,dī péng chēng xiǎo xī。
云添湿帆雨,舟滞没篙泥。yún tiān shī fān yǔ,zhōu zhì méi gāo ní。
草绿耕牛健,村深候鸟啼。cǎo lǜ gēng niú jiàn,cūn shēn hòu niǎo tí。
陶翁方作令,归去未成题。táo wēng fāng zuò lìng,guī qù wèi chéng tí。

官舍小池有鸂鶒遗二小雏二首其二

苏辙

清池定谁至,鸂鶒自来驯。qīng chí dìng shuí zhì,xī chì zì lái xùn。
知我无伤意,怜渠解托身。zhī wǒ wú shāng yì,lián qú jiě tuō shēn。
桥阴栖息稳,岛外往来频。qiáo yīn qī xī wěn,dǎo wài wǎng lái pín。
勿食游鱼子,从交长细鳞。wù shí yóu yú zi,cóng jiāo zhǎng xì lín。

次韵答人槛竹

苏辙

猗猗元自直,落落不须扶。yī yī yuán zì zhí,luò luò bù xū fú。
密节风吹展,清阴月共铺。mì jié fēng chuī zhǎn,qīng yīn yuè gòng pù。
丛长傲霜雪,根瘦耻泥涂。cóng zhǎng ào shuāng xuě,gēn shòu chǐ ní tú。
更种愁无地,应须剪碧芦。gèng zhǒng chóu wú dì,yīng xū jiǎn bì lú。

复病三首

苏辙

病作日短至,病消秋气初。bìng zuò rì duǎn zhì,bìng xiāo qiū qì chū。
山深足氛瘴,俗俭少肴蔬。shān shēn zú fēn zhàng,sú jiǎn shǎo yáo shū。
药乱曾何补,心安当自除。yào luàn céng hé bǔ,xīn ān dāng zì chú。
朝廷闵流落,已是脱迁居。cháo tíng mǐn liú luò,yǐ shì tuō qiān jū。

复病三首

苏辙

寒作埋冰雪,热攻投火汤。hán zuò mái bīng xuě,rè gōng tóu huǒ tāng。
今生那有此,宿业未应亡。jīn shēng nà yǒu cǐ,sù yè wèi yīng wáng。
委顺一无损,力争徒自伤。wěi shùn yī wú sǔn,lì zhēng tú zì shāng。
颓然付一榻,是处得清凉。tuí rán fù yī tà,shì chù dé qīng liáng。

复病三首

苏辙

一病五十日,复尔当解官。yī bìng wǔ shí rì,fù ěr dāng jiě guān。
不才归亦乐,无食去犹难。bù cái guī yì lè,wú shí qù yóu nán。
黾勉人应笑,低徊意已阑。mǐn miǎn rén yīng xiào,dī huái yì yǐ lán。
旧师摩诘老,把卷静中看。jiù shī mó jí lǎo,bǎ juǎn jìng zhōng kàn。

病后白发

苏辙

枯木自少叶,不堪经晓霜。kū mù zì shǎo yè,bù kān jīng xiǎo shuāng。
病添衰发白,梳落细丝长。bìng tiān shuāi fā bái,shū luò xì sī zhǎng。
筋力从凋朽,肝心罢激昂。jīn lì cóng diāo xiǔ,gān xīn bà jī áng。
势如秋后雨,一度一凄凉。shì rú qiū hòu yǔ,yī dù yī qī liáng。

次韵侯宣城题叠嶂楼

苏辙

小邑来时路,宣城最近邻。xiǎo yì lái shí lù,xuān chéng zuì jìn lín。
楼台百年旧,花竹一番新。lóu tái bǎi nián jiù,huā zhú yī fān xīn。
登览春深日,凝思病后身。dēng lǎn chūn shēn rì,níng sī bìng hòu shēn。
何时对樽酒,重为洗埃尘。hé shí duì zūn jiǔ,zhòng wèi xǐ āi chén。

神宗皇帝挽词三首

苏辙

稽古尧无作,勤邦禹有功。jī gǔ yáo wú zuò,qín bāng yǔ yǒu gōng。
政新天地力,事改汉唐风。zhèng xīn tiān dì lì,shì gǎi hàn táng fēng。
礼乐寰中盛,梯航海外通。lǐ lè huán zhōng shèng,tī háng hǎi wài tōng。
华封徒有诵,龙御忽乘空。huá fēng tú yǒu sòng,lóng yù hū chéng kōng。

神宗皇帝挽词三首

苏辙

承平终不处,付托重艰难。chéng píng zhōng bù chù,fù tuō zhòng jiān nán。
统接神孙正,人依圣母安。tǒng jiē shén sūn zhèng,rén yī shèng mǔ ān。
桥山封剑佩,原庙见衣冠。qiáo shān fēng jiàn pèi,yuán miào jiàn yī guān。
万国缠哀处,嵩阳桧柏寒。wàn guó chán āi chù,sōng yáng guì bǎi hán。
1732«3456789»