古诗词

和崔刑部凭栏

徐积

伏读凭栏意,私心辄慨然。fú dú píng lán yì,sī xīn zhé kǎi rán。
圣徒须企圣,贤党必思贤。shèng tú xū qǐ shèng,xián dǎng bì sī xián。
主上方高枕,民闲正息肩。zhǔ shàng fāng gāo zhěn,mín xián zhèng xī jiān。
使君当自逸,治状已光前。shǐ jūn dāng zì yì,zhì zhuàng yǐ guāng qián。
徐积

徐积

徐积(1028—1103)北宋聋人教官。字仲车,楚州山阳(今江苏淮安)人。因晚年居楚州南门外,故自号南郭翁。生于宋仁宗天圣六年,卒于徽宗崇宁二年,年七十六岁。政和六年(1116),赐谥节孝处士。家乡人为其建 “徐节孝祠”,明清两代均有修缮,毁于解放初期。《宋史》卷四五九有传。 徐积的作品>>

猜您喜欢

哭张六

徐积

欲视目已瞑,欲语口已噤。yù shì mù yǐ míng,yù yǔ kǒu yǐ jìn。
欲动肉已寒,欲书手已硬。yù dòng ròu yǐ hán,yù shū shǒu yǐ yìng。
惟有心上热,惟存心中悲。wéi yǒu xīn shàng rè,wéi cún xīn zhōng bēi。
此热须臾闲,此悲无休时。cǐ rè xū yú xián,cǐ bēi wú xiū shí。
所悲孤儿寒,所悲孤儿饥。suǒ bēi gū ér hán,suǒ bēi gū ér jī。
苦苦复苦苦,此悲遂入土。kǔ kǔ fù kǔ kǔ,cǐ bēi suì rù tǔ。

忠烈诗

徐积

在昔皇祐,蛮党交构。zài xī huáng yòu,mán dǎng jiāo gòu。
聚为伏枭,起为攫兽。jù wèi fú xiāo,qǐ wèi jué shòu。
出人不意,其锋甚锐。chū rén bù yì,qí fēng shén ruì。
州无敌兵,城无守备。zhōu wú dí bīng,chéng wú shǒu bèi。
所在奔亡,贼势益张。suǒ zài bēn wáng,zéi shì yì zhāng。
横身捍蔽,爰有晋康。héng shēn hàn bì,yuán yǒu jìn kāng。
羸兵数百,摧坚沮敌。léi bīng shù bǎi,cuī jiān jǔ dí。
殊死血战,气吞逆贼。shū sǐ xuè zhàn,qì tūn nì zéi。
按剑一呼,眦裂吻拆。àn jiàn yī hū,zì liè wěn chāi。
凶焰方炽,公方虎视。xiōng yàn fāng chì,gōng fāng hǔ shì。
人方忧死,饱食鼾睡。rén fāng yōu sǐ,bǎo shí hān shuì。
勇如项籍,哀歌恻恻,为虞姬泣。yǒng rú xiàng jí,āi gē cè cè,wèi yú jī qì。
康州不然,忘其妻息。kāng zhōu bù rán,wàng qí qī xī。
猛如敖曹,强梁粗豪,伏藏于桥。měng rú áo cáo,qiáng liáng cū háo,fú cáng yú qiáo。
康州不然,坐叱凶妖。kāng zhōu bù rán,zuò chì xiōng yāo。
李陵壮夫,终降匈奴,老母何辜。lǐ líng zhuàng fū,zhōng jiàng xiōng nú,lǎo mǔ hé gū。
颜鲁虽贤,所守不坚,大节不全。yán lǔ suī xián,suǒ shǒu bù jiān,dà jié bù quán。
奇哉康州,其勇绝类。qí zāi kāng zhōu,qí yǒng jué lèi。
以义配勇,其本在内。yǐ yì pèi yǒng,qí běn zài nèi。
不动如山,不倾如地。bù dòng rú shān,bù qīng rú dì。
何物可摇,何兵可制。hé wù kě yáo,hé bīng kě zhì。
如令不死,社稷所恃。rú lìng bù sǐ,shè jì suǒ shì。
如令复生,可备宿卫。rú lìng fù shēng,kě bèi sù wèi。
佩刀骖乘,势戟殿陛。pèi dāo cān chéng,shì jǐ diàn bì。
用之朝廷,朝廷之纲。yòng zhī cháo tíng,cháo tíng zhī gāng。
使当一面,胜于金汤。shǐ dāng yī miàn,shèng yú jīn tāng。
无疆无界,人迹鬼方。wú jiāng wú jiè,rén jì guǐ fāng。
知有斯人,中国之光。zhī yǒu sī rén,zhōng guó zhī guāng。
若斯人者,决不徇利。ruò sī rén zhě,jué bù xùn lì。
肝胆可沥,头璧可碎。gān dǎn kě lì,tóu bì kě suì。
生乎由是,死乎由是。shēng hū yóu shì,sǐ hū yóu shì。
生亦可贵,死亦可贵。shēng yì kě guì,sǐ yì kě guì。
死而有子,时方三岁。sǐ ér yǒu zi,shí fāng sān suì。
死中得活,此乃天意。sǐ zhōng dé huó,cǐ nǎi tiān yì。
使世其家,世为忠义。shǐ shì qí jiā,shì wèi zhōng yì。
子子孙孙,永不失坠。zi zi sūn sūn,yǒng bù shī zhuì。
我为此诗,激励万世。wǒ wèi cǐ shī,jī lì wàn shì。

送程守

徐积

蜀之有眉,有山有江。shǔ zhī yǒu méi,yǒu shān yǒu jiāng。
江大而浚,山形甚庞。jiāng dà ér jùn,shān xíng shén páng。
是生程公,为国重器。shì shēng chéng gōng,wèi guó zhòng qì。
可处大任,可决大事。kě chù dà rèn,kě jué dà shì。
凡有措置,凡有施设。fán yǒu cuò zhì,fán yǒu shī shè。
坚不可摇,牢不可拔。jiān bù kě yáo,láo bù kě bá。
所以蜀人,号为铁塔。suǒ yǐ shǔ rén,hào wèi tiě tǎ。
维公有子,为山阳守。wéi gōng yǒu zi,wèi shān yáng shǒu。
所性所养,质直真厚。suǒ xìng suǒ yǎng,zhì zhí zhēn hòu。
维其质直,不浮不苟。wéi qí zhì zhí,bù fú bù gǒu。
不生巧心,不为利口。bù shēng qiǎo xīn,bù wèi lì kǒu。
维其真厚,不矫不激。wéi qí zhēn hòu,bù jiǎo bù jī。
体无邪气,面无邪色。tǐ wú xié qì,miàn wú xié sè。
视其气貌,察其动静。shì qí qì mào,chá qí dòng jìng。
可知所养,可知所性。kě zhī suǒ yǎng,kě zhī suǒ xìng。
可知其德,可知其政。kě zhī qí dé,kě zhī qí zhèng。
质直真厚,故不生事。zhì zhí zhēn hòu,gù bù shēng shì。
不为小数,不任小智。bù wèi xiǎo shù,bù rèn xiǎo zhì。
以恕辅法,因法行恕。yǐ shù fǔ fǎ,yīn fǎ xíng shù。
不烦不苛,不暴不怒。bù fán bù kē,bù bào bù nù。
遂使斯民,如行大路。suì shǐ sī mín,rú xíng dà lù。
无险可虞,无伤可虑。wú xiǎn kě yú,wú shāng kě lǜ。
肌肤以完,手足可措。jī fū yǐ wán,shǒu zú kě cuò。
奸凶以衰,盗贼亦沮。jiān xiōng yǐ shuāi,dào zéi yì jǔ。
父母妻子,邑居田庐。fù mǔ qī zi,yì jū tián lú。
各安其故,各保其居。gè ān qí gù,gè bǎo qí jū。
为政如此,民是以和。wèi zhèng rú cǐ,mín shì yǐ hé。
是以可慕,是以可歌。shì yǐ kě mù,shì yǐ kě gē。
不能歌者,太守之量。bù néng gē zhě,tài shǒu zhī liàng。
可歌可传,可法可尚。kě gē kě chuán,kě fǎ kě shàng。
可以容众,可以任重。kě yǐ róng zhòng,kě yǐ rèn zhòng。
无适不可,惟上所用。wú shì bù kě,wéi shàng suǒ yòng。

送蒋宪颖叔

徐积

五岭之南,其极西徼。wǔ lǐng zhī nán,qí jí xī jiǎo。
其旁大海,木深山峭。qí páng dà hǎi,mù shēn shān qiào。
内有溪洞,外有交趾。nèi yǒu xī dòng,wài yǒu jiāo zhǐ。
皮厚肉坚,铁为骨髓。pí hòu ròu jiān,tiě wèi gǔ suǐ。
雉兔伏藏,猱猿突起。zhì tù fú cáng,náo yuán tū qǐ。
动如飘风,猛如湍水。dòng rú piāo fēng,měng rú tuān shuǐ。
独恩不畏,独威不怀。dú ēn bù wèi,dú wēi bù huái。
扰之则去,抚之则来。rǎo zhī zé qù,fǔ zhī zé lái。
恩之与威,不可去一。ēn zhī yǔ wēi,bù kě qù yī。
宽猛交济,不可无术。kuān měng jiāo jì,bù kě wú shù。
坐当一面,则有帅臣。zuò dāng yī miàn,zé yǒu shuài chén。
按刑将漕,要皆得人。àn xíng jiāng cáo,yào jiē dé rén。
以德以才,公称其选。yǐ dé yǐ cái,gōng chēng qí xuǎn。
能不择官,义不辞远。néng bù zé guān,yì bù cí yuǎn。
始闻有命,严装以需。shǐ wén yǒu mìng,yán zhuāng yǐ xū。
青毡角簟,药鼎茶炉。qīng zhān jiǎo diàn,yào dǐng chá lú。
琴堂旧谱,铃阁新书。qín táng jiù pǔ,líng gé xīn shū。
史帙签重,诗囊卷粗。shǐ zhì qiān zhòng,shī náng juǎn cū。
前施斋舫,后设行厨。qián shī zhāi fǎng,hòu shè xíng chú。
公既拜命,不敢宁居。gōng jì bài mìng,bù gǎn níng jū。
乃戒徒御,乃建帆樯。nǎi jiè tú yù,nǎi jiàn fān qiáng。
鸣刁击鼓,旗帜开张。míng diāo jī gǔ,qí zhì kāi zhāng。
州人感恩,父老童稚。zhōu rén gǎn ēn,fù lǎo tóng zhì。
知不可留,以足顿地。zhī bù kě liú,yǐ zú dùn dì。
或前塞路,或后从行。huò qián sāi lù,huò hòu cóng xíng。
或献花酒,或犒从兵。huò xiàn huā jiǔ,huò kào cóng bīng。
或望于野,或送一程。huò wàng yú yě,huò sòng yī chéng。
即日渡江,江南春早。jí rì dù jiāng,jiāng nán chūn zǎo。
雪尽冰消,江山如扫。xuě jǐn bīng xiāo,jiāng shān rú sǎo。
柳径桃蹊,梅花芳草。liǔ jìng táo qī,méi huā fāng cǎo。
沽酒村遥,卖鱼船小。gū jiǔ cūn yáo,mài yú chuán xiǎo。
晨散乌群,暮归白鸟。chén sàn wū qún,mù guī bái niǎo。
春正好时,已到岳阳。chūn zhèng hǎo shí,yǐ dào yuè yáng。
岳阳楼下,苍苍茫茫。yuè yáng lóu xià,cāng cāng máng máng。
岳阳楼上,飞沫浮光。yuè yáng lóu shàng,fēi mò fú guāng。
江山旧物,吴楚凄凉。jiāng shān jiù wù,wú chǔ qī liáng。
夜宿巴陵,晓过洞庭。yè sù bā líng,xiǎo guò dòng tíng。
湖中水绿,湖口山青。hú zhōng shuǐ lǜ,hú kǒu shān qīng。
黄陵古祠,长沙古路。huáng líng gǔ cí,zhǎng shā gǔ lù。
潇江湘江,风烟古渡。xiāo jiāng xiāng jiāng,fēng yān gǔ dù。
岳麓茶林,沙洲橘树。yuè lù chá lín,shā zhōu jú shù。
此时春深,衡阳雁去。cǐ shí chūn shēn,héng yáng yàn qù。
时饮一杯,时吟几句。shí yǐn yī bēi,shí yín jǐ jù。
更望九嶷,清诗无数。gèng wàng jiǔ yí,qīng shī wú shù。
揽辔登山,日日西南。lǎn pèi dēng shān,rì rì xī nán。
褰帷叱驭,车不停骖。qiān wéi chì yù,chē bù tíng cān。
乃有部吏,乃有蛮酋。nǎi yǒu bù lì,nǎi yǒu mán qiú。
青衫负弩,锦帕缠头。qīng shān fù nǔ,jǐn pà chán tóu。
公曰使者,实典兵刑。gōng yuē shǐ zhě,shí diǎn bīng xíng。
增置强弩,多募土兵。zēng zhì qiáng nǔ,duō mù tǔ bīng。
宜浚其隍,宜坚其城。yí jùn qí huáng,yí jiān qí chéng。
公曰弓手,宜如旧制。gōng yuē gōng shǒu,yí rú jiù zhì。
加之训练,可使精锐。jiā zhī xùn liàn,kě shǐ jīng ruì。
可代城郭,为民捍蔽。kě dài chéng guō,wèi mín hàn bì。
公曰民命,悬在狱官。gōng yuē mín mìng,xuán zài yù guān。
不可不慎,不可不宽。bù kě bù shèn,bù kě bù kuān。
宽于善良,勿失有罪。kuān yú shàn liáng,wù shī yǒu zuì。
恶人如虎,养之成害。è rén rú hǔ,yǎng zhī chéng hài。
公曰生民,不可无教。gōng yuē shēng mín,bù kě wú jiào。
教民之官,县令最要。jiào mín zhī guān,xiàn lìng zuì yào。
今则不然,困于簿领。jīn zé bù rán,kùn yú bù lǐng。
甚者可除,烦者可省。shén zhě kě chú,fán zhě kě shěng。
仍复乡官,则无所病。réng fù xiāng guān,zé wú suǒ bìng。
凡我部吏,各恭厥职。fán wǒ bù lì,gè gōng jué zhí。
夜则精思,昼则宣力。yè zé jīng sī,zhòu zé xuān lì。
一节当官,赤心为国。yī jié dāng guān,chì xīn wèi guó。
如此教告,如此施设。rú cǐ jiào gào,rú cǐ shī shè。
吏则心服,民则心悦。lì zé xīn fú,mín zé xīn yuè。
诸公闻之,荐者交章。zhū gōng wén zhī,jiàn zhě jiāo zhāng。
朝廷器之,下诏褒扬。cháo tíng qì zhī,xià zhào bāo yáng。
召而用之,优于冯唐。zhào ér yòng zhī,yōu yú féng táng。

所祝送宁秀才

徐积

所祝君者,岂敢如息。suǒ zhù jūn zhě,qǐ gǎn rú xī。
在养在正,在进在德。zài yǎng zài zhèng,zài jìn zài dé。
在好闻过,在亲亮直。zài hǎo wén guò,zài qīn liàng zhí。
精讲明辨,所以臧也。jīng jiǎng míng biàn,suǒ yǐ zāng yě。
早夜思索,不可忘也。zǎo yè sī suǒ,bù kě wàng yě。
以正而通,以正而穷。yǐ zhèng ér tōng,yǐ zhèng ér qióng。
以义而始,以义而终。yǐ yì ér shǐ,yǐ yì ér zhōng。
勉之戒之,其所养者,勿使害之。miǎn zhī jiè zhī,qí suǒ yǎng zhě,wù shǐ hài zhī。

送秦漕

徐积

维古之人,厥修有道。wéi gǔ zhī rén,jué xiū yǒu dào。
使臣之美,于诗可考。shǐ chén zhī měi,yú shī kě kǎo。
其马维良,曰骐曰驹。qí mǎ wéi liáng,yuē qí yuē jū。
六辔贲如,如沃如濡。liù pèi bēn rú,rú wò rú rú。
而况其身,洁不可污。ér kuàng qí shēn,jié bù kě wū。
身不可污,其可辱乎。shēn bù kě wū,qí kě rǔ hū。
载驱载驰,载驰载驱。zài qū zài chí,zài chí zài qū。
虽则驰驱,咨询咨诹。suī zé chí qū,zī xún zī zōu。
以来厥修,聚其所闻。yǐ lái jué xiū,jù qí suǒ wén。
使于四方,如圭如璋。shǐ yú sì fāng,rú guī rú zhāng。
烨烨煌煌,为国之光。yè yè huáng huáng,wèi guó zhī guāng。
其美无疆,后人不忘。qí měi wú jiāng,hòu rén bù wàng。
维时不忘,而有斯人。wéi shí bù wàng,ér yǒu sī rén。
斯人维何,维古人是思。sī rén wéi hé,wéi gǔ rén shì sī。
古人是思,是思是为,如璋如圭。gǔ rén shì sī,shì sī shì wèi,rú zhāng rú guī。
如圭如璋,维德之辉。rú guī rú zhāng,wéi dé zhī huī。
如酝如藉,维德之仪。rú yùn rú jí,wéi dé zhī yí。
维德在躬,维日不足。wéi dé zài gōng,wéi rì bù zú。
是问是辩,善也弥笃。shì wèn shì biàn,shàn yě mí dǔ。
美哉是乎,诚自中出。měi zāi shì hū,chéng zì zhōng chū。
诚隐而显,成己成物。chéng yǐn ér xiǎn,chéng jǐ chéng wù。
维诚则然,亦在所勉。wéi chéng zé rán,yì zài suǒ miǎn。
勉而弗已,终之不倦。miǎn ér fú yǐ,zhōng zhī bù juàn。
所往所居,老生腐儒。suǒ wǎng suǒ jū,lǎo shēng fǔ rú。
穷商贱贾,野人山夫。qióng shāng jiàn jiǎ,yě rén shān fū。
彼所知者,出于精专。bǐ suǒ zhī zhě,chū yú jīng zhuān。
情伪利害,穷根到源。qíng wěi lì hài,qióng gēn dào yuán。
其可遗乎,可使之言。qí kě yí hū,kě shǐ zhī yán。

寄太康知县周宣德

徐积

冬之季月,月及上弦。dōng zhī jì yuè,yuè jí shàng xián。
太康书来,慰此皤然。tài kāng shū lái,wèi cǐ pó rán。
并其成法,别为一书。bìng qí chéng fǎ,bié wèi yī shū。
敏而有术,使我嗟吁。mǐn ér yǒu shù,shǐ wǒ jiē xū。
考其大指,官之楷模。kǎo qí dà zhǐ,guān zhī kǎi mó。
官守其约,事总其要。guān shǒu qí yuē,shì zǒng qí yào。
何弊不除,何隐弗照。hé bì bù chú,hé yǐn fú zhào。
如陛高台,俯视四旁。rú bì gāo tái,fǔ shì sì páng。
不持度量,是物可量。bù chí dù liàng,shì wù kě liàng。
挈裘之领,提纲之纲。qiè qiú zhī lǐng,tí gāng zhī gāng。
维简维能,维能维精。wéi jiǎn wéi néng,wéi néng wéi jīng。
维精维思,维思维诚。wéi jīng wéi sī,wéi sī wéi chéng。
既诚既明,既信既行。jì chéng jì míng,jì xìn jì xíng。
日有馀力,民亦闲暇。rì yǒu yú lì,mín yì xián xiá。
不肯顽恶,孰为欺诈。bù kěn wán è,shú wèi qī zhà。
不出一符,不遗一力。bù chū yī fú,bù yí yī lì。
或将尔车,或负尔穑。huò jiāng ěr chē,huò fù ěr sè。
四境之内,如云坌集。sì jìng zhī nèi,rú yún bèn jí。
一岁之事,先期以办。yī suì zhī shì,xiān qī yǐ bàn。
私无所扰,公无所患。sī wú suǒ rǎo,gōng wú suǒ huàn。
至于盗贼,无处伏藏。zhì yú dào zéi,wú chù fú cáng。
情既暴露,脱身奔亡。qíng jì bào lù,tuō shēn bēn wáng。
吏案可空,刑书可阁。lì àn kě kōng,xíng shū kě gé。
俾尔室家,既安且乐。bǐ ěr shì jiā,jì ān qiě lè。
岂唯太康,世蒙其业。qǐ wéi tài kāng,shì méng qí yè。
凡百有司,皆来取法。fán bǎi yǒu sī,jiē lái qǔ fǎ。
勿毁其成,在彼后人。wù huǐ qí chéng,zài bǐ hòu rén。
勿有所嫉,勿摇勿倾。wù yǒu suǒ jí,wù yáo wù qīng。
如川斯流,勿窒其行。rú chuān sī liú,wù zhì qí xíng。
美哉太康,不负厥官。měi zāi tài kāng,bù fù jué guān。
到官之日,坐席未安。dào guān zhī rì,zuò xí wèi ān。
所成者大,所及者远。suǒ chéng zhě dà,suǒ jí zhě yuǎn。
何以加之,加于所勉。hé yǐ jiā zhī,jiā yú suǒ miǎn。
又何加焉,不倦于终。yòu hé jiā yān,bù juàn yú zhōng。
遗之无穷,智者之功。yí zhī wú qióng,zhì zhě zhī gōng。

送张漕正

徐积

以正名官,居官以正。yǐ zhèng míng guān,jū guān yǐ zhèng。
岂惟朝廷,生民之幸。qǐ wéi cháo tíng,shēng mín zhī xìng。
名官以正,居官以直。míng guān yǐ zhèng,jū guān yǐ zhí。
岂惟生民,宗庙社稷。qǐ wéi shēng mín,zōng miào shè jì。
积者为庆,流者为泽。jī zhě wèi qìng,liú zhě wèi zé。
远者无疆,久者无极。yuǎn zhě wú jiāng,jiǔ zhě wú jí。
此奚有他,一言之力。cǐ xī yǒu tā,yī yán zhī lì。
维时我后,智勇兼有。wéi shí wǒ hòu,zhì yǒng jiān yǒu。
揭日当天,操杓运斗。jiē rì dāng tiān,cāo biāo yùn dòu。
随手如意,不劳而治。suí shǒu rú yì,bù láo ér zhì。
明明赫赫,有因有革。míng míng hè hè,yǒu yīn yǒu gé。
所因者宜,所革者当。suǒ yīn zhě yí,suǒ gé zhě dāng。
维当维宜,生民之望。wéi dāng wéi yí,shēng mín zhī wàng。
维正维言,民之望之。wéi zhèng wéi yán,mín zhī wàng zhī。
维言维正,何以尚之。wéi yán wéi zhèng,hé yǐ shàng zhī。
越有诤臣,义不顾身。yuè yǒu zhèng chén,yì bù gù shēn。
白刃可蹈,赤心可倾。bái rèn kě dǎo,chì xīn kě qīng。
既曰真矣,弗变弗移。jì yuē zhēn yǐ,fú biàn fú yí。
既曰直矣,弗阿弗随。jì yuē zhí yǐ,fú ā fú suí。
何事可沮,何利可回。hé shì kě jǔ,hé lì kě huí。
不可则止,其可则为。bù kě zé zhǐ,qí kě zé wèi。
往司厥官,往成厥功。wǎng sī jué guān,wǎng chéng jué gōng。
回天论事,有祖之风。huí tiān lùn shì,yǒu zǔ zhī fēng。

送赵漕称

徐积

人之古貌,心未必醇。rén zhī gǔ mào,xīn wèi bì chún。
心醇貌古,或非通人。xīn chún mào gǔ,huò fēi tōng rén。
我视赵公,其貌甚古。wǒ shì zhào gōng,qí mào shén gǔ。
心德俱醇,通达明悟。xīn dé jù chún,tōng dá míng wù。
我曹山野,岂足尽知。wǒ cáo shān yě,qǐ zú jǐn zhī。
但据所见,以类可推。dàn jù suǒ jiàn,yǐ lèi kě tuī。
大河之说,何其通达。dà hé zhī shuō,hé qí tōng dá。
精简平允,明辨昭皙。jīng jiǎn píng yǔn,míng biàn zhāo xī。
盖其心得,身至自阅。gài qí xīn dé,shēn zhì zì yuè。
坐而可言,起而可设。zuò ér kě yán,qǐ ér kě shè。
又云九河,勿守故迹。yòu yún jiǔ hé,wù shǒu gù jì。
但求禹意,然后为得。dàn qiú yǔ yì,rán hòu wèi dé。
此说尤奇,汉儒不及。cǐ shuō yóu qí,hàn rú bù jí。
我自黑头,尽心河渠。wǒ zì hēi tóu,jǐn xīn hé qú。
逢人辄问,三十年馀。féng rén zhé wèn,sān shí nián yú。
得公此说,庶几成书。dé gōng cǐ shuō,shù jǐ chéng shū。
既讲大河,遂及赈饥。jì jiǎng dà hé,suì jí zhèn jī。
如此方略,所系甚大。rú cǐ fāng lüè,suǒ xì shén dà。
乡官胥徒,实为巨害。xiāng guān xū tú,shí wèi jù hài。
使领虽贤,吏不可乏。shǐ lǐng suī xián,lì bù kě fá。
必得官吏,斯为善法。bì dé guān lì,sī wèi shàn fǎ。
可为利泽,可制奸猾。kě wèi lì zé,kě zhì jiān huá。
如其备预,莫若义仓。rú qí bèi yù,mò ruò yì cāng。
勿取军民,勿法隋唐。wù qǔ jūn mín,wù fǎ suí táng。
裒多益寡,斯谋乃臧。póu duō yì guǎ,sī móu nǎi zāng。
损上益下,民悦无疆。sǔn shàng yì xià,mín yuè wú jiāng。
可自王公,下至选人。kě zì wáng gōng,xià zhì xuǎn rén。
每月之俸,百取一分。měi yuè zhī fèng,bǎi qǔ yī fēn。
凡千钱者,其出钱十。fán qiān qián zhě,qí chū qián shí。
斛取一升,缣取一疋。hú qǔ yī shēng,jiān qǔ yī pǐ。
各从本所,贮其本色。gè cóng běn suǒ,zhù qí běn sè。
主者不劳,但视其籍。zhǔ zhě bù láo,dàn shì qí jí。
不移一符,不烦一力。bù yí yī fú,bù fán yī lì。
月知所增,岁知所积。yuè zhī suǒ zēng,suì zhī suǒ jī。
出者不劳,如无所出。chū zhě bù láo,rú wú suǒ chū。
其所损者,毫毛涓滴。qí suǒ sǔn zhě,háo máo juān dī。
一仓之内,诸所畜聚,尽是官俸。yī cāng zhī nèi,zhū suǒ chù jù,jǐn shì guān fèng。
凡皆为民,不得移用。fán jiē wèi mín,bù dé yí yòng。
即移用者,法不可纵。jí yí yòng zhě,fǎ bù kě zòng。
不以去官,不以赦原。bù yǐ qù guān,bù yǐ shè yuán。
设法如此,其谁敢干。shè fǎ rú cǐ,qí shuí gǎn gàn。
古人所贵,讲辨之学。gǔ rén suǒ guì,jiǎng biàn zhī xué。
应而弗精,询谋诹度。yīng ér fú jīng,xún móu zōu dù。
惟是陋生,不足待问。wéi shì lòu shēng,bù zú dài wèn。
问而不应,应而不精。wèn ér bù yīng,yīng ér bù jīng。
君子不为,非人之情。jūn zi bù wèi,fēi rén zhī qíng。
惟是弗精,面目腼然。wéi shì fú jīng,miàn mù miǎn rán。
在乎复教,庶无后愆。zài hū fù jiào,shù wú hòu qiān。

送赵守

徐积

齐有高密,有沂有沐。qí yǒu gāo mì,yǒu yí yǒu mù。
旁有泰山,莒鲁郊关。páng yǒu tài shān,jǔ lǔ jiāo guān。
粤有人焉,气清神耸。yuè yǒu rén yān,qì qīng shén sǒng。
立节以高,处义而重。lì jié yǐ gāo,chù yì ér zhòng。
维节维义,肇自布衣。wéi jié wéi yì,zhào zì bù yī。
根本渊源,所养可知。gēn běn yuān yuán,suǒ yǎng kě zhī。
以义为文,洪畅精微。yǐ yì wèi wén,hóng chàng jīng wēi。
以义持守,隐如坚城。yǐ yì chí shǒu,yǐn rú jiān chéng。
以义作为,动如精兵。yǐ yì zuò wèi,dòng rú jīng bīng。
面有正色,口无谀声。miàn yǒu zhèng sè,kǒu wú yú shēng。
赤心可割,肝胆可倾。chì xīn kě gē,gān dǎn kě qīng。
以义接物,不矜不骄。yǐ yì jiē wù,bù jīn bù jiāo。
以义临民,实庇汝曹。yǐ yì lín mín,shí bì rǔ cáo。
实康实济,实恺实悌。shí kāng shí jì,shí kǎi shí tì。
民实宜之,实受其惠。mín shí yí zhī,shí shòu qí huì。
方今天下,虽曰治安。fāng jīn tiān xià,suī yuē zhì ān。
正在所恤,民有饥寒。zhèng zài suǒ xù,mín yǒu jī hán。
公所往居,岂肯草草。gōng suǒ wǎng jū,qǐ kěn cǎo cǎo。
戒吏侵渔,欲民温饱。jiè lì qīn yú,yù mín wēn bǎo。
言者为准,行者为表。yán zhě wèi zhǔn,xíng zhě wèi biǎo。
维恕维平,除烦去扰。wéi shù wéi píng,chú fán qù rǎo。
狼摧其牙,虎缩其爪。láng cuī qí yá,hǔ suō qí zhǎo。
父子室家,足以相保。fù zi shì jiā,zú yǐ xiāng bǎo。
作此诗者,岂徒然乎。zuò cǐ shī zhě,qǐ tú rán hū。
庶使其民,传告欢呼。shù shǐ qí mín,chuán gào huān hū。

送云鹤山人

徐积

星非甘公,卦非焦赣。xīng fēi gān gōng,guà fēi jiāo gàn。
善言五部,枝干迭用。shàn yán wǔ bù,zhī gàn dié yòng。
所据甚精,所发必中。suǒ jù shén jīng,suǒ fā bì zhōng。
辅之以教,其益弥众。fǔ zhī yǐ jiào,qí yì mí zhòng。
以刚止邪,以柔止讼。yǐ gāng zhǐ xié,yǐ róu zhǐ sòng。
躁者使静,义者使动。zào zhě shǐ jìng,yì zhě shǐ dòng。
仁使之修,虐戒之纵。rén shǐ zhī xiū,nüè jiè zhī zòng。
险者使平,浮者使重。xiǎn zhě shǐ píng,fú zhě shǐ zhòng。
如此庶乎,殆可折衷。rú cǐ shù hū,dài kě zhé zhōng。
行矣勉之,斯言可诵。xíng yǐ miǎn zhī,sī yán kě sòng。

送李守孝博

徐积

外官之重,其惟使乎。wài guān zhī zhòng,qí wéi shǐ hū。
使者之重,兵政刑诛。shǐ zhě zhī zhòng,bīng zhèng xíng zhū。
持挈纲领,设施楷模。chí qiè gāng lǐng,shè shī kǎi mó。
以实去伪,以清革污。yǐ shí qù wěi,yǐ qīng gé wū。
善本须养,恶根必锄。shàn běn xū yǎng,è gēn bì chú。
非严不肃,非宽不舒。fēi yán bù sù,fēi kuān bù shū。
非威不行,非信不孚。fēi wēi bù xíng,fēi xìn bù fú。
诸如此类,一不可无。zhū rú cǐ lèi,yī bù kě wú。
而况百粤,岭阳海隅。ér kuàng bǎi yuè,lǐng yáng hǎi yú。
其俗彍悍,戒吏侵渔。qí sú guō hàn,jiè lì qīn yú。
缓之则怀,扰之则吁。huǎn zhī zé huái,rǎo zhī zé xū。
又况其徼,溪洞蛮居。yòu kuàng qí jiǎo,xī dòng mán jū。
虑要先定,戒须早图。lǜ yào xiān dìng,jiè xū zǎo tú。
使臣之重,不其然欤。shǐ chén zhī zhòng,bù qí rán yú。
命使维何,曰山阳守。mìng shǐ wéi hé,yuē shān yáng shǒu。
维山阳守,其质忠厚。wéi shān yáng shǒu,qí zhì zhōng hòu。
既明而恕,惟所自有。jì míng ér shù,wéi suǒ zì yǒu。
以严以威,以左以右。yǐ yán yǐ wēi,yǐ zuǒ yǐ yòu。
维恕维平,维详维精。wéi shù wéi píng,wéi xiáng wéi jīng。
所济维敏,所孚维诚。suǒ jì wéi mǐn,suǒ fú wéi chéng。
刑无必用,事皆原情。xíng wú bì yòng,shì jiē yuán qíng。
或虚其狱,或空其庭。huò xū qí yù,huò kōng qí tíng。
称者盈巷,传者盈城。chēng zhě yíng xiàng,chuán zhě yíng chéng。
四境之内,尽为欢声。sì jìng zhī nèi,jǐn wèi huān shēng。
其体则庄,面无浮气。qí tǐ zé zhuāng,miàn wú fú qì。
其目则瞭,心无所蔽。qí mù zé liǎo,xīn wú suǒ bì。
不激不诡,不迁不泥。bù jī bù guǐ,bù qiān bù ní。
亦不自务,亦不自恃。yì bù zì wù,yì bù zì shì。
好谋好询,使臣所贵。hǎo móu hǎo xún,shǐ chén suǒ guì。
维询维谋,何以酬之。wéi xún wéi móu,hé yǐ chóu zhī。
维时武备,为国修之。wéi shí wǔ bèi,wèi guó xiū zhī。
我闻番禺,熙宁之前。wǒ wén fān yú,xī níng zhī qián。
弓手之外,枪手三千。gōng shǒu zhī wài,qiāng shǒu sān qiān。
总计一路,何啻万数。zǒng jì yī lù,hé chì wàn shù。
因而循之,不烦招募。yīn ér xún zhī,bù fán zhāo mù。
可增其籍,可当土兵。kě zēng qí jí,kě dāng tǔ bīng。
不费斗粟,不用尺缯。bù fèi dòu sù,bù yòng chǐ zēng。
其便如此,何惮弗兴。qí biàn rú cǐ,hé dàn fú xīng。
付之善吏,以成其能。fù zhī shàn lì,yǐ chéng qí néng。
训之练之,按阅有程。xùn zhī liàn zhī,àn yuè yǒu chéng。
可如汉制,选择骁锐。kě rú hàn zhì,xuǎn zé xiāo ruì。
号为奔命,无所不备。hào wèi bēn mìng,wú suǒ bù bèi。
岂惟广东,自广而西。qǐ wéi guǎng dōng,zì guǎng ér xī。
闻命即赴,势张力齐。wén mìng jí fù,shì zhāng lì qí。
如声如响,如鸷如飞。rú shēng rú xiǎng,rú zhì rú fēi。
如决大水,从山赴溪。rú jué dà shuǐ,cóng shān fù xī。
盖神速者,用兵之奇。gài shén sù zhě,yòng bīng zhī qí。
仍坚其城,仍浚其池。réng jiān qí chéng,réng jùn qí chí。
虽有交趾,正如狐狸。suī yǒu jiāo zhǐ,zhèng rú hú lí。
伏藏窟穴,其何能为。fú cáng kū xué,qí hé néng wèi。

赠武夷旅人

徐积

武夷旅人,而有气节。wǔ yí lǚ rén,ér yǒu qì jié。
不肯琐琐,亦不屑屑。bù kěn suǒ suǒ,yì bù xiè xiè。
持此守身,归慰其亲。chí cǐ shǒu shēn,guī wèi qí qīn。
既慰其亲,亦告乡人。jì wèi qí qīn,yì gào xiāng rén。

赠庞公

徐积

司马德操,来就庞公。sī mǎ dé cāo,lái jiù páng gōng。
杖履直入,名姓不通。zhàng lǚ zhí rù,míng xìng bù tōng。
坐其堂上,指挥呼索。zuò qí táng shàng,zhǐ huī hū suǒ。
催令作黍,云我有客。cuī lìng zuò shǔ,yún wǒ yǒu kè。
庞公妻子,堂下罗列。páng gōng qī zi,táng xià luó liè。
拜且听命,奔走陈设。bài qiě tīng mìng,bēn zǒu chén shè。
此时庞公,适自外归。cǐ shí páng gōng,shì zì wài guī。
忽见司马,其喜可知。hū jiàn sī mǎ,qí xǐ kě zhī。
一堂之上,相从笑语。yī táng zhī shàng,xiāng cóng xiào yǔ。
其旁观者,莫分客主。qí páng guān zhě,mò fēn kè zhǔ。
我读其书,爱其古风。wǒ dú qí shū,ài qí gǔ fēng。
真厚如此,精诚交通。zhēn hòu rú cǐ,jīng chéng jiāo tōng。
量如溟海,义薄云空。liàng rú míng hǎi,yì báo yún kōng。
至于妻子,亦为叹者。zhì yú qī zi,yì wèi tàn zhě。
苟非其人,往往见骂。gǒu fēi qí rén,wǎng wǎng jiàn mà。
盖有是夫,而有是妇。gài yǒu shì fū,ér yǒu shì fù。
能佐夫义,善敬夫友。néng zuǒ fū yì,shàn jìng fū yǒu。
可警薄俗,可示厥后。kě jǐng báo sú,kě shì jué hòu。

送裴守

徐积

维时西南,巴蜀一道。wéi shí xī nán,bā shǔ yī dào。
强楚侵疆,故蜀东徼。qiáng chǔ qīn jiāng,gù shǔ dōng jiǎo。
水激以猛,山迫而峭。shuǐ jī yǐ měng,shān pò ér qiào。
人性坚悍,地形险要。rén xìng jiān hàn,dì xíng xiǎn yào。
孰往而使,孰抚而教。shú wǎng ér shǐ,shú fǔ ér jiào。
惟帝难之,乃眷东顾。wéi dì nán zhī,nǎi juàn dōng gù。
曰山阳守,智足知务。yuē shān yáng shǒu,zhì zú zhī wù。
能正而和,能察而恕。néng zhèng ér hé,néng chá ér shù。
严所以立,宽所以辅。yán suǒ yǐ lì,kuān suǒ yǐ fǔ。
性不狎侮,躬有法度。xìng bù xiá wǔ,gōng yǒu fǎ dù。
是表是仪,可俾可付。shì biǎo shì yí,kě bǐ kě fù。
其往钦哉,所居必裕。qí wǎng qīn zāi,suǒ jū bì yù。
公拜稽首,驰传以起。gōng bài jī shǒu,chí chuán yǐ qǐ。
入境褰帷,登山叱驭。rù jìng qiān wéi,dēng shān chì yù。
设施有本,先后有序。shè shī yǒu běn,xiān hòu yǒu xù。
可者立行,不可立去。kě zhě lì xíng,bù kě lì qù。
公曰来汝,吏受约束。gōng yuē lái rǔ,lì shòu yuē shù。
天子圣人,汝勿苛酷。tiān zi shèng rén,rǔ wù kē kù。
民心无他,罪生不足。mín xīn wú tā,zuì shēng bù zú。
穷阎荒村,颓垣破屋。qióng yán huāng cūn,tuí yuán pò wū。
岂可罗网,更入牢狱。qǐ kě luó wǎng,gèng rù láo yù。
公曰兵官,当去其懦。gōng yuē bīng guān,dāng qù qí nuò。
贼侮则犯,贼畏则挫。zéi wǔ zé fàn,zéi wèi zé cuò。
勉之在勤,戒之在惰。miǎn zhī zài qín,jiè zhī zài duò。
兵要素练,慎勿安坐。bīng yào sù liàn,shèn wù ān zuò。
公曰县尉,县无城郭。gōng yuē xiàn wèi,xiàn wú chéng guō。
奸者鼠伺,狂者兽攫。jiān zhě shǔ cì,kuáng zhě shòu jué。
一邑性命,弓手是持。yī yì xìng mìng,gōng shǒu shì chí。
选择补之,训练使之。xuǎn zé bǔ zhī,xùn liàn shǐ zhī。
即有能者,有以劳之。jí yǒu néng zhě,yǒu yǐ láo zhī。
即不能者,戒之告之。jí bù néng zhě,jiè zhī gào zhī。
在昔汉氏,蛮多变者。zài xī hàn shì,mán duō biàn zhě。
失信失恩,扰之故也。shī xìn shī ēn,rǎo zhī gù yě。
今则不然,有以处汝。jīn zé bù rán,yǒu yǐ chù rǔ。
德以服汝,威以御汝。dé yǐ fú rǔ,wēi yǐ yù rǔ。
恩以结汝,信以固汝。ēn yǐ jié rǔ,xìn yǐ gù rǔ。
汝无自恃,皇帝神武。rǔ wú zì shì,huáng dì shén wǔ。
凡公敕戒,吏皆奉行。fán gōng chì jiè,lì jiē fèng xíng。
何法不恕,何刑不平。hé fǎ bù shù,hé xíng bù píng。
何兵不练,何技不精。hé bīng bù liàn,hé jì bù jīng。
一纲尽举,百为大成。yī gāng jǐn jǔ,bǎi wèi dà chéng。
盗贼衰息,蛮夷信服。dào zéi shuāi xī,mán yí xìn fú。
四封之内,截然整肃。sì fēng zhī nèi,jié rán zhěng sù。
小人有依,良民受福。xiǎo rén yǒu yī,liáng mín shòu fú。
天子嘉之,驰传以召。tiān zi jiā zhī,chí chuán yǐ zhào。
慈母喜之,载色载笑。cí mǔ xǐ zhī,zài sè zài xiào。
神亦祚之,永锡难老。shén yì zuò zhī,yǒng xī nán lǎo。