古诗词

次韵子瞻题长安王氏中隐堂五首

苏辙

唐朝卿相宅,此外更应无。táng cháo qīng xiāng zhái,cǐ wài gèng yīng wú。
请看庭前树,曾攀屋里姝。qǐng kàn tíng qián shù,céng pān wū lǐ shū。
流传渐失实,遗老不禁徂。liú chuán jiàn shī shí,yí lǎo bù jìn cú。
试问归登物,林间翠石孤。shì wèn guī dēng wù,lín jiān cuì shí gū。
苏辙

苏辙

苏辙(1039—1112年),字子由,汉族,眉州眉山(今属四川)人。嘉祐二年(1057)与其兄苏轼同登进士科。神宗朝,为制置三司条例司属官。因反对王安石变法,出为河南推官。哲宗时,召为秘书省校书郎。元祐元年为右司谏,历官御史中丞、尚书右丞、门下侍郎因事忤哲宗及元丰诸臣,出知汝州,贬筠州、再谪雷州安置,移循州。徽宗立,徙永州、岳州复太中大夫,又降居许州,致仕。自号颍滨遗老。卒,谥文定。唐宋八大家之一,与父洵、兄轼齐名,合称三苏。 苏辙的作品>>

猜您喜欢

悟老住慧林

苏辙

能公住岭南,正观呼不起。néng gōng zhù lǐng nán,zhèng guān hū bù qǐ。
忠公客中禁,朝恩不为累。zhōng gōng kè zhōng jìn,cháo ēn bù wèi lèi。
道人无净秽,所遇忘嗔喜。dào rén wú jìng huì,suǒ yù wàng chēn xǐ。
悟公清净人,心厌纷华地。wù gōng qīng jìng rén,xīn yàn fēn huá dì。
慧林虚法席,去有迟迟意。huì lín xū fǎ xí,qù yǒu chí chí yì。
投身淤泥中,佛法何处是。tóu shēn yū ní zhōng,fú fǎ hé chù shì。
引身山林间,过患差无几。yǐn shēn shān lín jiān,guò huàn chà wú jǐ。
力小难自欺,心安似无愧。lì xiǎo nán zì qī,xīn ān shì wú kuì。
悟世常失人,违心辄丧己。wù shì cháng shī rén,wéi xīn zhé sàng jǐ。
徐行勿与较,乘流得坎止。xú xíng wù yǔ jiào,chéng liú dé kǎn zhǐ。
君看净因揩,志以直自遂。jūn kàn jìng yīn kāi,zhì yǐ zhí zì suì。
杀身竟何益,犯难岂为智。shā shēn jìng hé yì,fàn nán qǐ wèi zhì。
去住本由天,毋求亦无避。qù zhù běn yóu tiān,wú qiú yì wú bì。
相期明且哲,大雅亦如此。xiāng qī míng qiě zhé,dà yǎ yì rú cǐ。

北堂

苏辙

吾庐虽不华,粗有南北堂。wú lú suī bù huá,cū yǒu nán běi táng。
通廊开十窗,爽气来四方。tōng láng kāi shí chuāng,shuǎng qì lái sì fāng。
风长日气远,六月有馀凉。fēng zhǎng rì qì yuǎn,liù yuè yǒu yú liáng。
儿女避不居,留此奉爷娘。ér nǚ bì bù jū,liú cǐ fèng yé niáng。
爷娘发如丝,不耐寒暑伤。yé niáng fā rú sī,bù nài hán shǔ shāng。
单衣蕉葛轻,软饭菘芥香。dān yī jiāo gé qīng,ruǎn fàn sōng jiè xiāng。
无客恣卧起,有客罗壶觞。wú kè zì wò qǐ,yǒu kè luó hú shāng。
今年得风痹,摩膏沃椒汤。jīn nián dé fēng bì,mó gāo wò jiāo tāng。
念终舍此去,故山松柏苍。niàn zhōng shě cǐ qù,gù shān sōng bǎi cāng。
此地亦何为,岁时但烝尝。cǐ dì yì hé wèi,suì shí dàn zhēng cháng。

秋旅

苏辙

雨晴秋稼如云屯,豆没鸡兔禾没人。yǔ qíng qiū jià rú yún tún,dòu méi jī tù hé méi rén。
老农欢笑语行路,十年俭薄无今晨。lǎo nóng huān xiào yǔ xíng lù,shí nián jiǎn báo wú jīn chén。
无风无雨更一月,藜羹黍饭供四邻。wú fēng wú yǔ gèng yī yuè,lí gēng shǔ fàn gōng sì lín。
天公似许百姓足,人事未可一二论。tiān gōng shì xǔ bǎi xìng zú,rén shì wèi kě yī èr lùn。
穷边逃卒到处满,烧场入室才逡巡。qióng biān táo zú dào chù mǎn,shāo chǎng rù shì cái qūn xún。
县符星火杂鞭棰,解衣乞与犹怒嗔。xiàn fú xīng huǒ zá biān chuí,jiě yī qǐ yǔ yóu nù chēn。
我愿人心似天意,爱惜老弱怜孤贫。wǒ yuàn rén xīn shì tiān yì,ài xī lǎo ruò lián gū pín。
古来尧舜知有否,诗书到此皆空文。gǔ lái yáo shùn zhī yǒu fǒu,shī shū dào cǐ jiē kōng wén。

早睡

苏辙

老人如婴儿,起晏睡常早。lǎo rén rú yīng ér,qǐ yàn shuì cháng zǎo。
粗毡薄絮被,孤枕自媚好。cū zhān báo xù bèi,gū zhěn zì mèi hǎo。
倒床作龟息,逡巡辄复觉。dào chuáng zuò guī xī,qūn xún zhé fù jué。
隔门灯火明,仿佛闻语笑。gé mén dēng huǒ míng,fǎng fú wén yǔ xiào。
杯棬相劝酬,往往见讥诮。bēi quān xiāng quàn chóu,wǎng wǎng jiàn jī qiào。
披衣坐跏趺,衰老当自了。pī yī zuò jiā fū,shuāi lǎo dāng zì le。
室空窗亦虚,半夜明月到。shì kōng chuāng yì xū,bàn yè míng yuè dào。
老卢下种法,从古无此妙。lǎo lú xià zhǒng fǎ,cóng gǔ wú cǐ miào。
根生花辄开,得者自不少。gēn shēng huā zhé kāi,dé zhě zì bù shǎo。
要须海底行,更问药山老。yào xū hǎi dǐ xíng,gèng wèn yào shān lǎo。

厅前柏

苏辙

稚柏如婴儿,冉冉三尺长。zhì bǎi rú yīng ér,rǎn rǎn sān chǐ zhǎng。
移根出涧石,植干对华堂。yí gēn chū jiàn shí,zhí gàn duì huá táng。
重露恣膏沐,清风时抑扬。zhòng lù zì gāo mù,qīng fēng shí yì yáng。
我老不耐寒,怜汝堪风霜。wǒ lǎo bù nài hán,lián rǔ kān fēng shuāng。
朝夕望尔长,尺寸常度量。cháo xī wàng ěr zhǎng,chǐ cùn cháng dù liàng。
知非老人伴,可入诸孙行。zhī fēi lǎo rén bàn,kě rù zhū sūn xíng。
想见十年后,檐前蔚苍苍。xiǎng jiàn shí nián hòu,yán qián wèi cāng cāng。
人来顾汝笑,诵我此诗章。rén lái gù rǔ xiào,sòng wǒ cǐ shī zhāng。

画学董生画山水屏风

苏辙

承平百事足,鸿都无不有。chéng píng bǎi shì zú,hóng dōu wú bù yǒu。
策牍试篆隶,丹青写飞走。cè dú shì zhuàn lì,dān qīng xiě fēi zǒu。
纷然四方集,狐兔萃林薮。fēn rán sì fāng jí,hú tù cuì lín sǒu。
何人知有益,长啸呼鹰狗。hé rén zhī yǒu yì,zhǎng xiào hū yīng gǒu。
奔逃走城邑,惊顾念糊口。bēn táo zǒu chéng yì,jīng gù niàn hú kǒu。
素屏开白云,称我茅檐陋。sù píng kāi bái yún,chēng wǒ máo yán lòu。
濡毫愿挥洒,峰峦映岩窦。rú háo yuàn huī sǎ,fēng luán yìng yán dòu。
巨石连地轴,飞布泻天漏。jù shí lián dì zhóu,fēi bù xiè tiān lòu。
萦山一径通,过水微桥构。yíng shān yī jìng tōng,guò shuǐ wēi qiáo gòu。
山家烟火然,远寺晨钟叩。shān jiā yān huǒ rán,yuǎn sì chén zhōng kòu。
僧从何方来,行速午斋后。sēng cóng hé fāng lái,xíng sù wǔ zhāi hòu。
有客呼渡船,隔水惟病叟。yǒu kè hū dù chuán,gé shuǐ wéi bìng sǒu。
听然发一笑,此处定真否。tīng rán fā yī xiào,cǐ chù dìng zhēn fǒu。
人生初偶然,与此谁夭寿。rén shēng chū ǒu rán,yǔ cǐ shuí yāo shòu。
厄穷妄自怜,一醉辄日富。è qióng wàng zì lián,yī zuì zhé rì fù。
客至亦茫然,邀我沽斗酒。kè zhì yì máng rán,yāo wǒ gū dòu jiǔ。

冬至日作

苏辙

羲和飞辔留不住,小儿逢节喜欲舞。xī hé fēi pèi liú bù zhù,xiǎo ér féng jié xǐ yù wǔ。
人言老翁似小儿,烝豚酿酒多为具。rén yán lǎo wēng shì xiǎo ér,zhēng tún niàng jiǔ duō wèi jù。
颍川本自非吾乡,邻里十年成旧故。yǐng chuān běn zì fēi wú xiāng,lín lǐ shí nián chéng jiù gù。
谁令闭户谢往还,寿酒独向儿孙举。shuí lìng bì hù xiè wǎng hái,shòu jiǔ dú xiàng ér sūn jǔ。
饮罢跏趺闭双目,寂然自有安心处。yǐn bà jiā fū bì shuāng mù,jì rán zì yǒu ān xīn chù。
心安自谓无老少,不知须发已如素。xīn ān zì wèi wú lǎo shǎo,bù zhī xū fā yǐ rú sù。
似闻钱重薪炭轻,今年九九不难数。shì wén qián zhòng xīn tàn qīng,jīn nián jiǔ jiǔ bù nán shù。

记病

苏辙

我病在脾胃,一病四十年。wǒ bìng zài pí wèi,yī bìng sì shí nián。
微伤辄暴下,倾注如流泉。wēi shāng zhé bào xià,qīng zhù rú liú quán。
去年医告我,此病犹可痊。qù nián yī gào wǒ,cǐ bìng yóu kě quán。
试取姜豆附,三物相和丸。shì qǔ jiāng dòu fù,sān wù xiāng hé wán。
服之不旬浃,病去如医言。fú zhī bù xún jiā,bìng qù rú yī yán。
医言药有毒,病已当速捐。yī yán yào yǒu dú,bìng yǐ dāng sù juān。
我意药有功,服久功则全。wǒ yì yào yǒu gōng,fú jiǔ gōng zé quán。
侵寻作风痹,两足几蹒跚。qīn xún zuò fēng bì,liǎng zú jǐ pán shān。
徐悟药过量,医初固云然。xú wù yào guò liàng,yī chū gù yún rán。
旧病则已除,奈此新病缠。jiù bìng zé yǐ chú,nài cǐ xīn bìng chán。
医言无甚忧,前药姑舍旃。yī yán wú shén yōu,qián yào gū shě zhān。
药毒久自消,真气从此完。yào dú jiǔ zì xiāo,zhēn qì cóng cǐ wán。
鄙夫不信医,私智每自贤。bǐ fū bù xìn yī,sī zhì měi zì xián。
咄哉已往咎,终身此韦弦。duō zāi yǐ wǎng jiù,zhōng shēn cǐ wéi xián。

西轩种山丹

苏辙

淮阳千叶花,到此三百里。huái yáng qiān yè huā,dào cǐ sān bǎi lǐ。
城中众名园,栽接比桃李。chéng zhōng zhòng míng yuán,zāi jiē bǐ táo lǐ。
吾庐适新成,西有数畦地。wú lú shì xīn chéng,xī yǒu shù qí dì。
乘秋种山丹,得雨生可喜。chéng qiū zhǒng shān dān,dé yǔ shēng kě xǐ。
山丹非佳花,老圃有深意。shān dān fēi jiā huā,lǎo pǔ yǒu shēn yì。
宿根已得土,绝品皆可寄。sù gēn yǐ dé tǔ,jué pǐn jiē kě jì。
明年春阳升,盈尺烂如绮。míng nián chūn yáng shēng,yíng chǐ làn rú qǐ。
居然盗天功,信矣斯人智。jū rán dào tiān gōng,xìn yǐ sī rén zhì。
根苗相因依,非真亦非伪。gēn miáo xiāng yīn yī,fēi zhēn yì fēi wěi。
客来但一笑,勿问所从致。kè lái dàn yī xiào,wù wèn suǒ cóng zhì。

风痹三作

苏辙

年老百病生,风痹已三作。nián lǎo bǎi bìng shēng,fēng bì yǐ sān zuò。
主家长患聋,说法仍害脚。zhǔ jiā zhǎng huàn lóng,shuō fǎ réng hài jiǎo。
十年学趺坐,从此罢雀跃。shí nián xué fū zuò,cóng cǐ bà què yuè。
闭目时自观,寸田饱耕凿。bì mù shí zì guān,cùn tián bǎo gēng záo。
下种本无种,服药亦非药。xià zhǒng běn wú zhǒng,fú yào yì fēi yào。
田熟根自生,病去如花落。tián shú gēn zì shēng,bìng qù rú huā luò。
吾生默已定,有数谁能却。wú shēng mò yǐ dìng,yǒu shù shuí néng què。
数尽吾则行,未应堕冥漠。shù jǐn wú zé xíng,wèi yīng duò míng mò。

新作南门

苏辙

于公决狱多阴功,自知有子当三公,高作里门车马通。yú gōng jué yù duō yīn gōng,zì zhī yǒu zi dāng sān gōng,gāo zuò lǐ mén chē mǎ tōng。
定国精明有父风,饮酒一石耳目聪。dìng guó jīng míng yǒu fù fēng,yǐn jiǔ yī shí ěr mù cōng。
汉家宰相仍侯封,左右中兴始且终。hàn jiā zǎi xiāng réng hóu fēng,zuǒ yòu zhōng xīng shǐ qiě zhōng。
我家读书自我翁,耻言法律羞兵戎。wǒ jiā dú shū zì wǒ wēng,chǐ yán fǎ lǜ xiū bīng róng。
中年出入黄门中,智巧不足称愚忠,虽云寡过亦无功。zhōng nián chū rù huáng mén zhōng,zhì qiǎo bù zú chēng yú zhōng,suī yún guǎ guò yì wú gōng。
不忮不求心粗空,举世知我惟天工。bù zhì bù qiú xīn cū kōng,jǔ shì zhī wǒ wéi tiān gōng。
恃此知不累儿童,作门不庳亦不隆。shì cǐ zhī bù lèi ér tóng,zuò mén bù bì yì bù lóng。
陋巷正与颜生同,势家笑唾傥见容。lòu xiàng zhèng yǔ yán shēng tóng,shì jiā xiào tuò tǎng jiàn róng。

春旱

苏辙

旧俸存无几,生齿日益多。jiù fèng cún wú jǐ,shēng chǐ rì yì duō。
敝庐虽粗完,空廪无麦禾。bì lú suī cū wán,kōng lǐn wú mài hé。
首种二顷田,奈此春旱何。shǒu zhǒng èr qǐng tián,nài cǐ chūn hàn hé。
谁能持只鸡,一酹邢山阿。shuí néng chí zhǐ jī,yī lèi xíng shān ā。
饥寒谁相念,幸龙未见呵。jī hán shuí xiāng niàn,xìng lóng wèi jiàn hē。
去年投虎头,叩门用干戈。qù nián tóu hǔ tóu,kòu mén yòng gàn gē。
邂逅一尺雨,岂复阴阳和。xiè hòu yī chǐ yǔ,qǐ fù yīn yáng hé。
幽明初不隔,诚意岂在多。yōu míng chū bù gé,chéng yì qǐ zài duō。
恻然上通天,矧此一盘涡。cè rán shàng tōng tiān,shěn cǐ yī pán wō。
云兴雨随至,父老行且歌。yún xīng yǔ suí zhì,fù lǎo xíng qiě gē。

溽暑

苏辙

东风吹鼎方然薪,游鱼出没一世人。dōng fēng chuī dǐng fāng rán xīn,yóu yú chū méi yī shì rén。
随汤上下犹欣欣,不识河汉清凉津。suí tāng shàng xià yóu xīn xīn,bù shí hé hàn qīng liáng jīn。
十年我已不出门,可怜尚寄生死滨。shí nián wǒ yǐ bù chū mén,kě lián shàng jì shēng sǐ bīn。
老知下种功力新,开花结子当有辰。lǎo zhī xià zhǒng gōng lì xīn,kāi huā jié zi dāng yǒu chén。
寒暑一过聊颦呻,至此有道非有神。hán shǔ yī guò liáo pín shēn,zhì cǐ yǒu dào fēi yǒu shén。

外孙文九伏中入村晒麦

苏辙

春田不雨忧无麦,入囷得半犹足食。chūn tián bù yǔ yōu wú mài,rù qūn dé bàn yóu zú shí。
伏中一晒不可缓,旱田苍耳犹难得。fú zhōng yī shài bù kě huǎn,hàn tián cāng ěr yóu nán dé。
人言春旱夏当潦,入伏未保天日好。rén yán chūn hàn xià dāng lǎo,rù fú wèi bǎo tiān rì hǎo。
老农经事言不虚,防风防雨如防盗。lǎo nóng jīng shì yán bù xū,fáng fēng fáng yǔ rú fáng dào。
外孙读书旧有功,五言七字传祖风。wài sūn dú shū jiù yǒu gōng,wǔ yán qī zì chuán zǔ fēng。
旋投诗笔到田舍,知我老来馋且慵。xuán tóu shī bǐ dào tián shě,zhī wǒ lǎo lái chán qiě yōng。
秋田正急车难起,汗滴肩赪愧邻里。qiū tián zhèng jí chē nán qǐ,hàn dī jiān chēng kuì lín lǐ。
磨声细转雪花飞,举家百口磨牙齿。mó shēng xì zhuǎn xuě huā fēi,jǔ jiā bǎi kǒu mó yá chǐ。
食前方丈我所无,烝饼十字或有诸。shí qián fāng zhàng wǒ suǒ wú,zhēng bǐng shí zì huò yǒu zhū。
孙归何用慰勤苦,烹鸡亦有烝胡卢。sūn guī hé yòng wèi qín kǔ,pēng jī yì yǒu zhēng hú lú。

送迟赴登封丞

苏辙

昔我过嵩阳,秋高日重九。xī wǒ guò sōng yáng,qiū gāo rì zhòng jiǔ。
晨邀同行客,共举登高酒。chén yāo tóng xíng kè,gòng jǔ dēng gāo jiǔ。
藤鞋生胼胝,一览河山富。téng xié shēng pián zhī,yī lǎn hé shān fù。
封坛土消尽,中夜扪星斗。fēng tán tǔ xiāo jǐn,zhōng yè mén xīng dòu。
下山双足废,欲上知难又。xià shān shuāng zú fèi,yù shàng zhī nán yòu。
回首烟云中,隐约见岩岫。huí shǒu yān yún zhōng,yǐn yuē jiàn yán xiù。
未老约来游,何意七十后。wèi lǎo yuē lái yóu,hé yì qī shí hòu。
吾儿性静默,丞邑山路口。wú ér xìng jìng mò,chéng yì shān lù kǒu。
秋暑山尚烦,冬雪山方瘦。qiū shǔ shān shàng fán,dōng xuě shān fāng shòu。
春山利游观,安舆即迎父。chūn shān lì yóu guān,ān yú jí yíng fù。