古诗词

次韵子瞻题长安王氏中隐堂五首

苏辙

唐朝卿相宅,此外更应无。táng cháo qīng xiāng zhái,cǐ wài gèng yīng wú。
请看庭前树,曾攀屋里姝。qǐng kàn tíng qián shù,céng pān wū lǐ shū。
流传渐失实,遗老不禁徂。liú chuán jiàn shī shí,yí lǎo bù jìn cú。
试问归登物,林间翠石孤。shì wèn guī dēng wù,lín jiān cuì shí gū。
苏辙

苏辙

苏辙(1039—1112年),字子由,汉族,眉州眉山(今属四川)人。嘉祐二年(1057)与其兄苏轼同登进士科。神宗朝,为制置三司条例司属官。因反对王安石变法,出为河南推官。哲宗时,召为秘书省校书郎。元祐元年为右司谏,历官御史中丞、尚书右丞、门下侍郎因事忤哲宗及元丰诸臣,出知汝州,贬筠州、再谪雷州安置,移循州。徽宗立,徙永州、岳州复太中大夫,又降居许州,致仕。自号颍滨遗老。卒,谥文定。唐宋八大家之一,与父洵、兄轼齐名,合称三苏。 苏辙的作品>>

猜您喜欢

南窗

苏辙

京师三日雪,雪尽泥方深。jīng shī sān rì xuě,xuě jǐn ní fāng shēn。
闭门谢还往,不闻车马音。bì mén xiè hái wǎng,bù wén chē mǎ yīn。
西斋书帙乱,南窗初日升。xī zhāi shū zhì luàn,nán chuāng chū rì shēng。
展转守床榻,欲起复不能。zhǎn zhuǎn shǒu chuáng tà,yù qǐ fù bù néng。
开户失琼玉,满阶松竹阴。kāi hù shī qióng yù,mǎn jiē sōng zhú yīn。
客从远方来,疑我何苦心。kè cóng yuǎn fāng lái,yí wǒ hé kǔ xīn。
疏拙自当尔,有酒聊共斟。shū zhuō zì dāng ěr,yǒu jiǔ liáo gòng zhēn。

次韵刘贡甫学士画松石图歌

苏辙

长松大石生长见,朅游尘土嗟空羡。zhǎng sōng dà shí shēng zhǎng jiàn,qiè yóu chén tǔ jiē kōng xiàn。
寒翠关心失旧交,荣华过眼惊流电。hán cuì guān xīn shī jiù jiāo,róng huá guò yǎn jīng liú diàn。
破缯买得古画图,遗墨参差随断线。pò zēng mǎi dé gǔ huà tú,yí mò cān chà suí duàn xiàn。
蟉枝倒挂风自舞,直干孤生看面面。liú zhī dào guà fēng zì wǔ,zhí gàn gū shēng kàn miàn miàn。
故山旧物远莫致,爱此随人共流转。gù shān jiù wù yuǎn mò zhì,ài cǐ suí rén gòng liú zhuǎn。
物生真伪竟何有,适意一时宁复辨。wù shēng zhēn wěi jìng hé yǒu,shì yì yī shí níng fù biàn。
少年所好老成癖,傍人指笑嗟矜炫。shǎo nián suǒ hǎo lǎo chéng pǐ,bàng rén zhǐ xiào jiē jīn xuàn。
京城宅舍松石希,买费百金犹恐贱。jīng chéng zhái shě sōng shí xī,mǎi fèi bǎi jīn yóu kǒng jiàn。

柳湖感物

苏辙

柳湖万柳作云屯,种时乱插不须根。liǔ hú wàn liǔ zuò yún tún,zhǒng shí luàn chā bù xū gēn。
根如卧蛇身合抱,仰视不见蜩蝉喧。gēn rú wò shé shēn hé bào,yǎng shì bù jiàn tiáo chán xuān。
开花三月乱飞雪,过墙度水无复还。kāi huā sān yuè luàn fēi xuě,guò qiáng dù shuǐ wú fù hái。
穷高极远风力尽,弃坠泥土颜色昏。qióng gāo jí yuǎn fēng lì jǐn,qì zhuì ní tǔ yán sè hūn。
偶然直堕湖中水,化为浮萍轻且繁。ǒu rán zhí duò hú zhōng shuǐ,huà wèi fú píng qīng qiě fán。
随波上下去无定,物性不改天使然。suí bō shàng xià qù wú dìng,wù xìng bù gǎi tiān shǐ rán。
南山老松长百尺,根入石底蛟龙蟠。nán shān lǎo sōng zhǎng bǎi chǐ,gēn rù shí dǐ jiāo lóng pán。
秋深叶上露如雨,倾流入土明珠圆。qiū shēn yè shàng lù rú yǔ,qīng liú rù tǔ míng zhū yuán。
乘春发生叶短短,根大如指长而坚。chéng chūn fā shēng yè duǎn duǎn,gēn dà rú zhǐ zhǎng ér jiān。
神农尝药最上品,气力直压钟乳温。shén nóng cháng yào zuì shàng pǐn,qì lì zhí yā zhōng rǔ wēn。
物生禀受久已异,世俗何始分愚贤。wù shēng bǐng shòu jiǔ yǐ yì,shì sú hé shǐ fēn yú xián。

送刘道原学士归南康

苏辙

大川倾流万物俱,根旋脚脱争奔徂。dà chuān qīng liú wàn wù jù,gēn xuán jiǎo tuō zhēng bēn cú。
流萍断梗谁复数,长林巨石曾须臾。liú píng duàn gěng shuí fù shù,zhǎng lín jù shí céng xū yú。
轩昂颠倒唯恐后,嗟子何独强根株。xuān áng diān dào wéi kǒng hòu,jiē zi hé dú qiáng gēn zhū。
三年一语未尝屈,拟学文举惊当涂。sān nián yī yǔ wèi cháng qū,nǐ xué wén jǔ jīng dāng tú。
心知势力非汝敌,独恐清议无遗馀。xīn zhī shì lì fēi rǔ dí,dú kǒng qīng yì wú yí yú。
扁舟岁晚告归觐,家膳欲及羞莼鲈。biǎn zhōu suì wǎn gào guī jìn,jiā shàn yù jí xiū chún lú。
隐居高节世所尚,挂冠早岁还州闾。yǐn jū gāo jié shì suǒ shàng,guà guān zǎo suì hái zhōu lǘ。
纷纭世事不著耳,得失岂复分锱铢。fēn yún shì shì bù zhù ěr,dé shī qǐ fù fēn zī zhū。
投身固已陷泥滓,独立未免遭沾濡。tóu shēn gù yǐ xiàn ní zǐ,dú lì wèi miǎn zāo zhān rú。
君归左右识高趣,牛毛细数分贤愚。jūn guī zuǒ yòu shí gāo qù,niú máo xì shù fēn xián yú。

送张公安道南都留台

苏辙

识公岁已深,从公非一日。shí gōng suì yǐ shēn,cóng gōng fēi yī rì。
仰公如重云,庇我贫贱迹。yǎng gōng rú zhòng yún,bì wǒ pín jiàn jì。
公归无留意,我处念平昔。gōng guī wú liú yì,wǒ chù niàn píng xī。
少年喜文字,东行始观国。shǎo nián xǐ wén zì,dōng xíng shǐ guān guó。
成都多游士,投谒密如栉。chéng dōu duō yóu shì,tóu yè mì rú zhì。
纷然众人中,顾我好颜色。fēn rán zhòng rén zhōng,gù wǒ hǎo yán sè。
猖狂感一遇,邂逅登仕籍。chāng kuáng gǎn yī yù,xiè hòu dēng shì jí。
尔来十六年,鬓发就衰白。ěr lái shí liù nián,bìn fā jiù shuāi bái。
谋身日已谬,处世复何益。móu shēn rì yǐ miù,chù shì fù hé yì。
从来学俎豆,渐老信典册。cóng lái xué zǔ dòu,jiàn lǎo xìn diǎn cè。
自知百不堪,偶未三见黜。zì zhī bǎi bù kān,ǒu wèi sān jiàn chù。
譬如沟中断,谁复强收拾。pì rú gōu zhōng duàn,shuí fù qiáng shōu shí。
高怀绝尘土,旧好等金石。gāo huái jué chén tǔ,jiù hǎo děng jīn shí。
庠斋幸无事,樽俎奉清适。xiáng zhāi xìng wú shì,zūn zǔ fèng qīng shì。
居然远忧患,况复取矜式。jū rán yuǎn yōu huàn,kuàng fù qǔ jīn shì。
汪洋际海深,淡泊朱弦直。wāng yáng jì hǎi shēn,dàn pō zhū xián zhí。
徇时非所安,归去亦何失。xùn shí fēi suǒ ān,guī qù yì hé shī。
道存尚可卷,功成古难必。dào cún shàng kě juǎn,gōng chéng gǔ nán bì。
还寻赤松子,独就丹砂术。hái xún chì sōng zi,dú jiù dān shā shù。
恨无二顷田,伴公老蓬荜。hèn wú èr qǐng tián,bàn gōng lǎo péng bì。

文与可学士墨君堂

苏辙

虚堂竹丛间,那复厌竹远。xū táng zhú cóng jiān,nà fù yàn zhú yuǎn。
风庭响交戛,月牖散凌乱。fēng tíng xiǎng jiāo jiá,yuè yǒu sàn líng luàn。
尚恐昼掩关,婵娟不长见。shàng kǒng zhòu yǎn guān,chán juān bù zhǎng jiàn。
中堂开素壁,萧飒起霜干。zhōng táng kāi sù bì,xiāo sà qǐ shuāng gàn。
随宜赋生意,落笔皆葱茜。suí yí fù shēng yì,luò bǐ jiē cōng qiàn。
根茎杂土石,枝叶互长短。gēn jīng zá tǔ shí,zhī yè hù zhǎng duǎn。
依依露下绿,冉冉风中展。yī yī lù xià lǜ,rǎn rǎn fēng zhōng zhǎn。
开门视丛薄,与此终何辨。kāi mén shì cóng báo,yǔ cǐ zhōng hé biàn。

次韵子瞻颍州留别二首

苏辙

托身游宦乡,终老羡箕颍。tuō shēn yóu huàn xiāng,zhōng lǎo xiàn jī yǐng。
隐居亦何乐,亲爱形随影。yǐn jū yì hé lè,qīn ài xíng suí yǐng。
念兄适吴越,霜降水初冷。niàn xiōng shì wú yuè,shuāng jiàng shuǐ chū lěng。
翩然事舟楫,弃此室庐静。piān rán shì zhōu jí,qì cǐ shì lú jìng。
平明知当发,中夜抱虚警。píng míng zhī dāng fā,zhōng yè bào xū jǐng。
永怀江上宅,归计失不猛。yǒng huái jiāng shàng zhái,guī jì shī bù měng。
人生徇所役,有若鱼堕井。rén shēng xùn suǒ yì,yǒu ruò yú duò jǐng。
远行岂易还,剧饮终难醒。yuǎn xíng qǐ yì hái,jù yǐn zhōng nán xǐng。
不如早自乞,闲日庶犹永。bù rú zǎo zì qǐ,xián rì shù yóu yǒng。
世事非所忧,多忧亦谁省。shì shì fēi suǒ yōu,duō yōu yì shuí shěng。

次韵子瞻颍州留别二首

苏辙

放舟清淮上,荡潏洗心胸。fàng zhōu qīng huái shàng,dàng yù xǐ xīn xiōng。
所遇日转胜,恨我不得同。suǒ yù rì zhuǎn shèng,hèn wǒ bù dé tóng。
江淮忽中断,陂埭何重重。jiāng huái hū zhōng duàn,bēi dài hé zhòng zhòng。
紫蟹三寸筐,白凫五尺童。zǐ xiè sān cùn kuāng,bái fú wǔ chǐ tóng。
赤鲤寒在汕,红粳满霜风。chì lǐ hán zài shàn,hóng jīng mǎn shuāng fēng。
西成百物贱,加餐慰贫穷。xī chéng bǎi wù jiàn,jiā cān wèi pín qióng。
胡为复相念,未肯安南东。hú wèi fù xiāng niàn,wèi kěn ān nán dōng。
人生免饥寒,不受外物攻。rén shēng miǎn jī hán,bù shòu wài wù gōng。
不见田野人,四壁编茅蓬。bù jiàn tián yě rén,sì bì biān máo péng。
有食辄自乐,谁知富家翁。yǒu shí zhé zì lè,shuí zhī fù jiā wēng。

陪欧阳少师永叔燕颍州西湖

苏辙

西湖草木公所种,仁人实使甘棠重。xī hú cǎo mù gōng suǒ zhǒng,rén rén shí shǐ gān táng zhòng。
归来筑室傍湖东,胜游还与邦人共。guī lái zhù shì bàng hú dōng,shèng yóu hái yǔ bāng rén gòng。
公年未老发先衰,对酒清欢似昔时。gōng nián wèi lǎo fā xiān shuāi,duì jiǔ qīng huān shì xī shí。
功成业就了无事,令名付与他人知。gōng chéng yè jiù le wú shì,lìng míng fù yǔ tā rén zhī。
平生著书今绝笔,闭门燕居未尝出。píng shēng zhù shū jīn jué bǐ,bì mén yàn jū wèi cháng chū。
忽来湖上寻旧游,坐令湖水生颜色。hū lái hú shàng xún jiù yóu,zuò lìng hú shuǐ shēng yán sè。
酒行乐作游人多,争观窃语谁能呵。jiǔ xíng lè zuò yóu rén duō,zhēng guān qiè yǔ shuí néng hē。
十年思颍今在颍,不饮耐此游人何。shí nián sī yǐng jīn zài yǐng,bù yǐn nài cǐ yóu rén hé。

欧阳公所蓄石屏

苏辙

石中枯木双扶疏,粲然脉理通肌肤。shí zhōng kū mù shuāng fú shū,càn rán mài lǐ tōng jī fū。
剖开左右两相属,细看不见毫发殊。pōu kāi zuǒ yòu liǎng xiāng shǔ,xì kàn bù jiàn háo fā shū。
老樗剥落但存骨,病松憔悴空留须。lǎo chū bō luò dàn cún gǔ,bìng sōng qiáo cuì kōng liú xū。
丘陵迤逦山麓近,云烟澹䨴风雨馀。qiū líng yí lǐ shān lù jìn,yún yān dàn duì fēng yǔ yú。
我惊造物巧如此,刻画琐细供人须。wǒ jīng zào wù qiǎo rú cǐ,kè huà suǒ xì gōng rén xū。
公家此类尚非一,客至不识空嗟吁。gōng jiā cǐ lèi shàng fēi yī,kè zhì bù shí kōng jiē xū。
案头紫云抱明月,床上寒木翻饥乌。àn tóu zǐ yún bào míng yuè,chuáng shàng hán mù fān jī wū。
赋形简易神自足,鄙弃笔墨嗟勤劬。fù xíng jiǎn yì shén zì zú,bǐ qì bǐ mò jiē qín qú。
天工此意与人竞,杂出变怪惊群愚。tiān gōng cǐ yì yǔ rén jìng,zá chū biàn guài jīng qún yú。
世间浅拙无与敌,比拟赖有公新书。shì jiān qiǎn zhuō wú yǔ dí,bǐ nǐ lài yǒu gōng xīn shū。

和子瞻涡口遇风

苏辙

长淮暮生风,来自涡河口。zhǎng huái mù shēng fēng,lái zì wō hé kǒu。
新舟虽云固,波浪亦难受。xīn zhōu suī yún gù,bō làng yì nán shòu。
诗来话艰厄,惊恐及儿妇。shī lái huà jiān è,jīng kǒng jí ér fù。
忆同溯荆峡,终夜愁石首。yì tóng sù jīng xiá,zhōng yè chóu shí shǒu。
馀飙入帏幄,跳沫溅窗牖。yú biāo rù wéi wò,tiào mò jiàn chuāng yǒu。
平生未省见,惊顾欲狂走。píng shēng wèi shěng jiàn,jīng gù yù kuáng zǒu。
尔来涉忧患,渐觉成老丑。ěr lái shè yōu huàn,jiàn jué chéng lǎo chǒu。
遥喜波浪中,时能饮醇酒。yáo xǐ bō làng zhōng,shí néng yǐn chún jiǔ。

和子瞻泗州僧伽塔

苏辙

清淮浊汴争强雄,龟山下閟支祁宫。qīng huái zhuó biàn zhēng qiáng xióng,guī shān xià bì zhī qí gōng。
高秋水来无远近,荡灭洲渚乘城墉。gāo qiū shuǐ lái wú yuǎn jìn,dàng miè zhōu zhǔ chéng chéng yōng。
千艘衔尾谁复惜,万人雨泣哀将穷。qiān sōu xián wěi shuí fù xī,wàn rén yǔ qì āi jiāng qióng。
城中古塔高百尺,下有蜕骨黄金容。chéng zhōng gǔ tǎ gāo bǎi chǐ,xià yǒu tuì gǔ huáng jīn róng。
蛟龙百怪不敢近,回风倒浪归无踪。jiāo lóng bǎi guài bù gǎn jìn,huí fēng dào làng guī wú zōng。
越商胡贾岂知道,脱身献宝酬元功。yuè shāng hú jiǎ qǐ zhī dào,tuō shēn xiàn bǎo chóu yuán gōng。
至人已立万物表,劫火仅置毛孔中。zhì rén yǐ lì wàn wù biǎo,jié huǒ jǐn zhì máo kǒng zhōng。
区区淮汴亦何有,一挹可注沧溟东。qū qū huái biàn yì hé yǒu,yī yì kě zhù cāng míng dōng。
胡为尚与水族较,时出变怪惊愚聋。hú wèi shàng yǔ shuǐ zú jiào,shí chū biàn guài jīng yú lóng。
于乎此意不可诘,仰观飞栱凌晴空。yú hū cǐ yì bù kě jí,yǎng guān fēi gǒng líng qíng kōng。

次韵子瞻发洪泽遇大风却还宿

苏辙

昨夜宿洪泽,再来遂如归。zuó yè sù hóng zé,zài lái suì rú guī。
却行虽云拙,乘险谅亦非。què xíng suī yún zhuō,chéng xiǎn liàng yì fēi。
谁言淮阴近,阻此骇浪飞。shuí yán huái yīn jìn,zǔ cǐ hài làng fēi。
长风径千里,蛟蜃相因依。zhǎng fēng jìng qiān lǐ,jiāo shèn xiāng yīn yī。
眇然恃一叶,此势安可违。miǎo rán shì yī yè,cǐ shì ān kě wéi。
冒涉彼何人,勇决生虑微。mào shè bǐ hé rén,yǒng jué shēng lǜ wēi。
欲速有不达,鱼腹岂足肥。yù sù yǒu bù dá,yú fù qǐ zú féi。
风帆尚可转,野庙谁能祈。fēng fān shàng kě zhuǎn,yě miào shuí néng qí。
但当拥衾睡,慎闭窗与扉。dàn dāng yōng qīn shuì,shèn bì chuāng yǔ fēi。
夜闻声尚恶,起视聊披衣。yè wén shēng shàng è,qǐ shì liáo pī yī。

次韵子瞻记十月十六日所见

苏辙

君不见天高后土黄,变化出入唯阴阳。jūn bù jiàn tiān gāo hòu tǔ huáng,biàn huà chū rù wéi yīn yáng。
旋凝细雾作飞雹,复遣震雷追日光。xuán níng xì wù zuò fēi báo,fù qiǎn zhèn léi zhuī rì guāng。
可怜万物甚微细,坐听百变随颠僵。kě lián wàn wù shén wēi xì,zuò tīng bǎi biàn suí diān jiāng。
深根固蒂无计遁,倏来忽返安能防。shēn gēn gù dì wú jì dùn,shū lái hū fǎn ān néng fáng。
平生未见实惊耳,稍远不知如隔墙。píng shēng wèi jiàn shí jīng ěr,shāo yuǎn bù zhī rú gé qiáng。
君看歌舞醉华屋,下有累絷排两廊。jūn kàn gē wǔ zuì huá wū,xià yǒu lèi zhí pái liǎng láng。
眼前苦乐尚悬绝,空中造化知有亡。yǎn qián kǔ lè shàng xuán jué,kōng zhōng zào huà zhī yǒu wáng。
我居宛丘厌凝冱,雪翻海水填陂塘。wǒ jū wǎn qiū yàn níng hù,xuě fān hǎi shuǐ tián bēi táng。
但知膏泽利牟麦,恣食饼饵真嘉祥。dàn zhī gāo zé lì móu mài,zì shí bǐng ěr zhēn jiā xiáng。
山阳所记亦何事,有酒胡不尽一觞。shān yáng suǒ jì yì hé shì,yǒu jiǔ hú bù jǐn yī shāng。

次韵子瞻广陵会三同舍各以其字为韵刘贡甫

苏辙

贡甫少多才,交游一何众。gòng fǔ shǎo duō cái,jiāo yóu yī hé zhòng。
谈词坐倾倒,玉麈日挥弄。tán cí zuò qīng dào,yù zhǔ rì huī nòng。
逡巡不为虐,巧捷有微中。qūn xún bù wèi nüè,qiǎo jié yǒu wēi zhōng。
群情忌超迈,微过出嘲讽。qún qíng jì chāo mài,wēi guò chū cháo fěng。
南迁时已久,未见肯力贡。nán qiān shí yǐ jiǔ,wèi jiàn kěn lì gòng。
舌在终自奇,髀满安足痛。shé zài zhōng zì qí,bì mǎn ān zú tòng。
人生百年内,仅比一朝梦。rén shēng bǎi nián nèi,jǐn bǐ yī cháo mèng。
骎骎就消涸,斗水倾漏瓮。qīn qīn jiù xiāo hé,dòu shuǐ qīng lòu wèng。
江淮未可嫌,迟晚聊自送。jiāng huái wèi kě xián,chí wǎn liáo zì sòng。
试观终日闲,何似两耳哄。shì guān zhōng rì xián,hé shì liǎng ěr hǒng。