古诗词

和子瞻三游南山九首仙游潭五首

苏辙

扶风贵公子,早岁伴山家。fú fēng guì gōng zi,zǎo suì bàn shān jiā。
吹笛堕秋叶,读书随晓鸦。chuī dí duò qiū yè,dú shū suí xiǎo yā。
业成心自叛,学苦我长嗟。yè chéng xīn zì pàn,xué kǔ wǒ zhǎng jiē。
石室非人住,穷山雪似沙。shí shì fēi rén zhù,qióng shān xuě shì shā。
苏辙

苏辙

苏辙(1039—1112年),字子由,汉族,眉州眉山(今属四川)人。嘉祐二年(1057)与其兄苏轼同登进士科。神宗朝,为制置三司条例司属官。因反对王安石变法,出为河南推官。哲宗时,召为秘书省校书郎。元祐元年为右司谏,历官御史中丞、尚书右丞、门下侍郎因事忤哲宗及元丰诸臣,出知汝州,贬筠州、再谪雷州安置,移循州。徽宗立,徙永州、岳州复太中大夫,又降居许州,致仕。自号颍滨遗老。卒,谥文定。唐宋八大家之一,与父洵、兄轼齐名,合称三苏。 苏辙的作品>>

猜您喜欢

次韵子瞻留别三首

苏辙

公来十日坐东轩,手自披云出朝日。gōng lái shí rì zuò dōng xuān,shǒu zì pī yún chū cháo rì。
山川满目竟何有,波浪翻天同一湿。shān chuān mǎn mù jìng hé yǒu,bō làng fān tiān tóng yī shī。
诸门迭出惊异状,间道怀归终旧壁。zhū mén dié chū jīng yì zhuàng,jiān dào huái guī zhōng jiù bì。
此行千里隔江河,何人更问维摩疾。cǐ xíng qiān lǐ gé jiāng hé,hé rén gèng wèn wéi mó jí。

次韵子瞻留别三首

苏辙

野人性似修行僧,长愿幽居近林麓。yě rén xìng shì xiū xíng sēng,zhǎng yuàn yōu jū jìn lín lù。
南迁无计脱簪组,西归谁为栽松竹。nán qiān wú jì tuō zān zǔ,xī guī shuí wèi zāi sōng zhú。
头上白云即飞盖,耳畔清泉当鸣玉。tóu shàng bái yún jí fēi gài,ěr pàn qīng quán dāng míng yù。
洛川犹是冠盖林,更愿高飞逐黄鹄。luò chuān yóu shì guān gài lín,gèng yuàn gāo fēi zhú huáng gǔ。

次韵子瞻留别三首

苏辙

东西南北无住身,羯末封胡四男子。dōng xī nán běi wú zhù shēn,jié mò fēng hú sì nán zi。
雕锼不遣治章句,烂熳先令饱文字。diāo sōu bù qiǎn zhì zhāng jù,làn màn xiān lìng bǎo wén zì。
疏慵嗟我厉之人,生子夜中惟恐似。shū yōng jiē wǒ lì zhī rén,shēng zi yè zhōng wéi kǒng shì。
传家粗足不愿馀,同驾柴车还我里。chuán jiā cū zú bù yuàn yú,tóng jià chái chē hái wǒ lǐ。

次韵子瞻行至奉新见寄

苏辙

四年候公书,长视飞鸿背。sì nián hòu gōng shū,zhǎng shì fēi hóng bèi。
十日留公谈,欲作白莲会。shí rì liú gōng tán,yù zuò bái lián huì。
匏瓜一遭系,卖酒长不在。páo guā yī zāo xì,mài jiǔ zhǎng bù zài。
夜归步江漘,明月照清濑。yè guī bù jiāng chún,míng yuè zhào qīng lài。
心开忽自得,语异竟非背。xīn kāi hū zì dé,yǔ yì jìng fēi bèi。
一尊谈笑间,万事寂寥外。yī zūn tán xiào jiān,wàn shì jì liáo wài。
欲同千里行,奈此一官碍。yù tóng qiān lǐ xíng,nài cǐ yī guān ài。
何年真耦耕,举世无此大。hé nián zhēn ǒu gēng,jǔ shì wú cǐ dà。

勉子瞻失干子二首

苏辙

人生本无有,众幻妄聚耳。rén shēng běn wú yǒu,zhòng huàn wàng jù ěr。
手足非吾亲,何况妻与子。shǒu zú fēi wú qīn,hé kuàng qī yǔ zi。
偶来似可乐,强作室家喜。ǒu lái shì kě lè,qiáng zuò shì jiā xǐ。
忽去未免悲,欣成要矜毁。hū qù wèi miǎn bēi,xīn chéng yào jīn huǐ。
君家两岁儿,毕竟何自始。jūn jiā liǎng suì ér,bì jìng hé zì shǐ。
变化违初心,涕泗剧翻水。biàn huà wéi chū xīn,tì sì jù fān shuǐ。
吾侪近始悟,造物聊复试。wú chái jìn shǐ wù,zào wù liáo fù shì。
道力竟未完,聪明信难恃。dào lì jìng wèi wán,cōng míng xìn nán shì。

勉子瞻失干子二首

苏辙

破甑不复顾,彼无爱甑心。pò zèng bù fù gù,bǐ wú ài zèng xīn。
弃璧负赤子,始验爱子深。qì bì fù chì zi,shǐ yàn ài zi shēn。
诚知均非我,胡为有不能。chéng zhī jūn fēi wǒ,hú wèi yǒu bù néng。
一从三界游,久被百物侵。yī cóng sān jiè yóu,jiǔ bèi bǎi wù qīn。
朝与喜怒交,莫与宠辱临。cháo yǔ xǐ nù jiāo,mò yǔ chǒng rǔ lín。
四物皆不胜,生死独未曾。sì wù jiē bù shèng,shēng sǐ dú wèi céng。
不经大火烧,孰为真黄金。bù jīng dà huǒ shāo,shú wèi zhēn huáng jīn。
弃置父子恩,长住旃檀林。qì zhì fù zi ēn,zhǎng zhù zhān tán lín。

偶游大愚见馀杭明雅照师旧识子瞻能言西湖旧游将行赋诗送之

苏辙

五年卖盐酒,胜事不复知。wǔ nián mài yán jiǔ,shèng shì bù fù zhī。
城东古道场,萧瑟寒松姿。chéng dōng gǔ dào chǎng,xiāo sè hán sōng zī。
出游诚偶尔,相逢亦不期。chū yóu chéng ǒu ěr,xiāng féng yì bù qī。
西轩吴越僧,弛担未多时。xī xuān wú yuè sēng,chí dān wèi duō shí。
言住西湖中,岩谷涵清漪。yán zhù xī hú zhōng,yán gǔ hán qīng yī。
却背闾井喧,曲尽水石奇。què bèi lǘ jǐng xuān,qū jǐn shuǐ shí qí。
昔年苏夫子,杖屦无不之。xī nián sū fū zi,zhàng jù wú bù zhī。
三百六十寺,处处题清诗。sān bǎi liù shí sì,chù chù tí qīng shī。
麋鹿尽相识,况乃比丘师。mí lù jǐn xiāng shí,kuàng nǎi bǐ qiū shī。
辩净二老人,精明吐琉璃。biàn jìng èr lǎo rén,jīng míng tǔ liú lí。
笑言每忘去,蒲褐相依随。xiào yán měi wàng qù,pú hè xiāng yī suí。
门人几杖立,往往闻谈词。mén rén jǐ zhàng lì,wǎng wǎng wén tán cí。
风云一解散,变化何不为。fēng yún yī jiě sàn,biàn huà hé bù wèi。
辩入三昧火,卯塔长松攲。biàn rù sān mèi huǒ,mǎo tǎ zhǎng sōng qī。
净老不复出,麈尾清风施。jìng lǎo bù fù chū,zhǔ wěi qīng fēng shī。
苏公得罪去,布衣拂霜髭。sū gōng dé zuì qù,bù yī fú shuāng zī。
空存壁间字,郁屈蟠蛟螭。kōng cún bì jiān zì,yù qū pán jiāo chī。
知我即兄弟,微官此栖迟。zhī wǒ jí xiōng dì,wēi guān cǐ qī chí。
问何久自苦,五斗宁免饥。wèn hé jiǔ zì kǔ,wǔ dòu níng miǎn jī。
俯首笑不答,且尔聊敖嬉。fǔ shǒu xiào bù dá,qiě ěr liáo áo xī。
我兄次公狂,我复长康痴。wǒ xiōng cì gōng kuáng,wǒ fù zhǎng kāng chī。
反复自为计,定知山中宜。fǎn fù zì wèi jì,dìng zhī shān zhōng yí。
但欲毕婚娶,每为故人疑。dàn yù bì hūn qǔ,měi wèi gù rén yí。
君归漫洒扫,野鹤非长羁。jūn guī màn sǎ sǎo,yě hè fēi zhǎng jī。

赠方子明道人

苏辙

水银成银利十倍,丹砂为金世无对。shuǐ yín chéng yín lì shí bèi,dān shā wèi jīn shì wú duì。
此人靳术不肯传,阖户泥墙畏天戒。cǐ rén jìn shù bù kěn chuán,hé hù ní qiáng wèi tiān jiè。
今子何为与我言,人生贫富宁非天。jīn zi hé wèi yǔ wǒ yán,rén shēng pín fù níng fēi tiān。
钳锤橐籥枉心力,齑盐布被随因缘。qián chuí tuó yuè wǎng xīn lì,jī yán bù bèi suí yīn yuán。
我来江西晚闻道,一言契我心所好。wǒ lái jiāng xī wǎn wén dào,yī yán qì wǒ xīn suǒ hǎo。
廓然正若太虚空,平生伎俩都除扫。kuò rán zhèng ruò tài xū kōng,píng shēng jì liǎ dōu chú sǎo。
子言旧事净慈师,未断有为非净慈。zi yán jiù shì jìng cí shī,wèi duàn yǒu wèi fēi jìng cí。
此术要将救饥耳,人人有命何忧饥。cǐ shù yào jiāng jiù jī ěr,rén rén yǒu mìng hé yōu jī。

寄题孔氏颜乐亭

苏辙

颜巷久已空,颜井固不迁。yán xiàng jiǔ yǐ kōng,yán jǐng gù bù qiān。
荆榛翳蔓草,中有百尺泉。jīng zhēn yì màn cǎo,zhōng yǒu bǎi chǐ quán。
谁复饮此水,裹饭耕废田。shuí fù yǐn cǐ shuǐ,guǒ fàn gēng fèi tián。
有贤孔氏孙,芟夷发清源。yǒu xián kǒng shì sūn,shān yí fā qīng yuán。
废床见绠刻,古甃昏苔痕。fèi chuáng jiàn gěng kè,gǔ zhòu hūn tái hén。
引缸注瓢樽,千岁忽复然。yǐn gāng zhù piáo zūn,qiān suì hū fù rán。
嗟哉古君子,至此良独难。jiē zāi gǔ jūn zi,zhì cǐ liáng dú nán。
口腹不择味,四体不择安。kǒu fù bù zé wèi,sì tǐ bù zé ān。
遇物一皆可,孰为我忧患。yù wù yī jiē kě,shú wèi wǒ yōu huàn。
阮生未忘酒,嵇生未忘锻。ruǎn shēng wèi wàng jiǔ,jī shēng wèi wàng duàn。
欲忘富贵乐,托物仅自完。yù wàng fù guì lè,tuō wù jǐn zì wán。
无托中自得,嗟哉彼诚贤。wú tuō zhōng zì dé,jiē zāi bǐ chéng xián。

徐孺亭

苏辙

徐君郁郁涧底松,陈君落落堂上栋。xú jūn yù yù jiàn dǐ sōng,chén jūn luò luò táng shàng dòng。
涧深松茂不遭伐,堂毁栋折伤其躬。jiàn shēn sōng mào bù zāo fá,táng huǐ dòng zhé shāng qí gōng。
二人出处势不合,譬如日月行西东。èr rén chū chù shì bù hé,pì rú rì yuè xíng xī dōng。
胡为宾主两相好,一榻挂壁吹清风。hú wèi bīn zhǔ liǎng xiāng hǎo,yī tà guà bì chuī qīng fēng。
人生遇合何必同,一朝利尽更相攻。rén shēng yù hé hé bì tóng,yī cháo lì jǐn gèng xiāng gōng。
先号后笑不须怪,外物未可疑心胸。xiān hào hòu xiào bù xū guài,wài wù wèi kě yí xīn xiōng。
比干谏死微子去,自古不辨污与隆。bǐ gàn jiàn sǐ wēi zi qù,zì gǔ bù biàn wū yǔ lóng。
我来故国空叹息,城东旧宅生茅蓬。wǒ lái gù guó kōng tàn xī,chéng dōng jiù zhái shēng máo péng。
平湖十顷照清庙,独画徐子遗陈公。píng hú shí qǐng zhào qīng miào,dú huà xú zi yí chén gōng。
二人皆合配社稷,胡不相对祠堂中。èr rén jiē hé pèi shè jì,hú bù xiāng duì cí táng zhōng。

滕王阁

苏辙

客从筠溪来,攲仄困一叶。kè cóng yún xī lái,qī zè kùn yī yè。
忽逢章贡馀,滉荡天水接。hū féng zhāng gòng yú,huàng dàng tiān shuǐ jiē。
风霜出洲渚,草木见毫末。fēng shuāng chū zhōu zhǔ,cǎo mù jiàn háo mò。
势奔西山浮,声动古城嶪。shì bēn xī shān fú,shēng dòng gǔ chéng yè。
楼观却相倚,山川互开阖。lóu guān què xiāng yǐ,shān chuān hù kāi hé。
心惊鱼龙会,目送凫雁灭。xīn jīng yú lóng huì,mù sòng fú yàn miè。
遥瞻客帆久,更悟江流阔。yáo zhān kè fān jiǔ,gèng wù jiāng liú kuò。
史君东鲁儒,府有徐孺榻。shǐ jūn dōng lǔ rú,fǔ yǒu xú rú tà。
高谈对宾旅,确论精到骨。gāo tán duì bīn lǚ,què lùn jīng dào gǔ。
馀思属湖山,登临寄遗堞。yú sī shǔ hú shān,dēng lín jì yí dié。
骄王应笑滕,狂客亦怜勃。jiāo wáng yīng xiào téng,kuáng kè yì lián bó。
万钱罄一饭,千金卖丰碣。wàn qián qìng yī fàn,qiān jīn mài fēng jié。
豪风相凌荡,俳语终仓猝。háo fēng xiāng líng dàng,pái yǔ zhōng cāng cù。
事往空长江,人来逐飞楫。shì wǎng kōng zhǎng jiāng,rén lái zhú fēi jí。
短篇竟芜陋,绝景费弹压。duǎn piān jìng wú lòu,jué jǐng fèi dàn yā。
但当倒罂瓶,一醉付江月。dàn dāng dào yīng píng,yī zuì fù jiāng yuè。

除夜泊彭蠡湖遇大风雪

苏辙

莫发鄡阳市,晓榜彭蠡口。mò fā qiāo yáng shì,xiǎo bǎng péng lí kǒu。
微风吹人衣,雾绕庐山首。wēi fēng chuī rén yī,wù rào lú shān shǒu。
舟人释篙笑,此是风伯候。zhōu rén shì gāo xiào,cǐ shì fēng bó hòu。
杙舟未及深,飞沙忽狂走。yì zhōu wèi jí shēn,fēi shā hū kuáng zǒu。
暗空转车毂,渌水起冈阜。àn kōng zhuǎn chē gǔ,lù shuǐ qǐ gāng fù。
众帆落高张,断缆已不救。zhòng fān luò gāo zhāng,duàn lǎn yǐ bù jiù。
我舟旧如山,此日亦何有。wǒ zhōu jiù rú shān,cǐ rì yì hé yǒu。
老心畏波澜,归卧塞窗牖。lǎo xīn wèi bō lán,guī wò sāi chuāng yǒu。
土囊一已发,万窍无不奏。tǔ náng yī yǐ fā,wàn qiào wú bù zòu。
初疑丘山裂,复恐蛟蜃斗。chū yí qiū shān liè,fù kǒng jiāo shèn dòu。
鼓钟相轰豗,戈甲互磨叩。gǔ zhōng xiāng hōng huī,gē jiǎ hù mó kòu。
云霓黑旗展,林木万弩彀。yún ní hēi qí zhǎn,lín mù wàn nǔ gòu。
曳柴眩人心,振旅拥军后。yè chái xuàn rén xīn,zhèn lǚ yōng jūn hòu。
或为羁雌吟,或作苍兕吼。huò wèi jī cí yín,huò zuò cāng sì hǒu。
众音杂呼吸,异出殊圈臼。zhòng yīn zá hū xī,yì chū shū quān jiù。
中宵变凝冽,飞霰集粉糅。zhōng xiāo biàn níng liè,fēi xiàn jí fěn róu。
萧骚蓬响乾,晃荡窗光透。xiāo sāo péng xiǎng qián,huǎng dàng chuāng guāng tòu。
坚凝忽成积,澎湃殊未究。jiān níng hū chéng jī,pēng pài shū wèi jiū。
纻缟铺前洲,琼瑰琢遥岫。zhù gǎo pù qián zhōu,qióng guī zuó yáo xiù。
山川莽同色,高下齐一覆。shān chuān mǎng tóng sè,gāo xià qí yī fù。
渊深窜鱼鳖,野旷绝鸣鸲。yuān shēn cuàn yú biē,yě kuàng jué míng qú。
孤舟四邻断,馀食数升糗。gū zhōu sì lín duàn,yú shí shù shēng qiǔ。
寒齑仅盈盎,腊肉不满豆。hán jī jǐn yíng àng,là ròu bù mǎn dòu。
敝裘拥衾眠,微火拾薪构。bì qiú yōng qīn mián,wēi huǒ shí xīn gòu。
可怜道路穷,坐使妻子诟。kě lián dào lù qióng,zuò shǐ qī zi gòu。
幽奇虽云极,岑寂顿未觏。yōu qí suī yún jí,cén jì dùn wèi gòu。
一年行将除,兹岁真浪受。yī nián xíng jiāng chú,zī suì zhēn làng shòu。
朝来阴云剥,林表红日漏。cháo lái yīn yún bō,lín biǎo hóng rì lòu。
风棱恬已收,江练平不绉。fēng léng tián yǐ shōu,jiāng liàn píng bù zhòu。
两桨舞夷犹,连峰吐奇秀。liǎng jiǎng wǔ yí yóu,lián fēng tǔ qí xiù。
同行贺安稳,所识问癯瘦。tóng xíng hè ān wěn,suǒ shí wèn qú shòu。
惊馀空自怜,梦觉定真否。jīng yú kōng zì lián,mèng jué dìng zhēn fǒu。
春阳着城邑,屋瓦冻初溜。chūn yáng zhe chéng yì,wū wǎ dòng chū liū。
艰难当有偿,烂熳醉醇酎。jiān nán dāng yǒu cháng,làn màn zuì chún zhòu。

汲阳阻风

苏辙

钟陵距池阳,相望千里内。zhōng líng jù chí yáng,xiāng wàng qiān lǐ nèi。
江神欺我贫,屡作风雨碍。jiāng shén qī wǒ pín,lǚ zuò fēng yǔ ài。
欲投皖公宿,三日逢一噫。yù tóu wǎn gōng sù,sān rì féng yī yī。
孤篷面空山,朝食淡无菜。gū péng miàn kōng shān,cháo shí dàn wú cài。
白醪幸馀沥,黄卷漫相对。bái láo xìng yú lì,huáng juǎn màn xiāng duì。
饥吟非吾病,疾走老所戒。jī yín fēi wú bìng,jí zǒu lǎo suǒ jiè。
焦先近不远,蜗舍闻尚在。jiāo xiān jìn bù yuǎn,wō shě wén shàng zài。
区区问养生,借我一帆快。qū qū wèn yǎng shēng,jiè wǒ yī fān kuài。

张嘉祐

苏辙

道人何为者,阳狂时放言。dào rén hé wèi zhě,yáng kuáng shí fàng yán。
宝塔昔所构,铁券今尚存。bǎo tǎ xī suǒ gòu,tiě quàn jīn shàng cún。
漫浪难究悉,孰知彼根源。màn làng nán jiū xī,shú zhī bǐ gēn yuán。
草庵劣容膝,俯仰拳肩跟。cǎo ān liè róng xī,fǔ yǎng quán jiān gēn。
无食辄行乞,一饱常闭门。wú shí zhé xíng qǐ,yī bǎo cháng bì mén。
尔来二十年,未尝变寒温。ěr lái èr shí nián,wèi cháng biàn hán wēn。
嗟哉岂徒然,此意未易言。jiē zāi qǐ tú rán,cǐ yì wèi yì yán。
偶来一笑喜,但恐笑我昏。ǒu lái yī xiào xǐ,dàn kǒng xiào wǒ hūn。

次韵侯宣城叠嶂楼双溪阁长篇

苏辙

作官如负担,一负当且弛。zuò guān rú fù dān,yī fù dāng qiě chí。
不知息肩处,妄问道远迩。bù zhī xī jiān chù,wàng wèn dào yuǎn ěr。
我乘章江流,却入宛溪水。wǒ chéng zhāng jiāng liú,què rù wǎn xī shuǐ。
舍舟陟崔嵬,行路极句已。shě zhōu zhì cuī wéi,xíng lù jí jù yǐ。
名都便欲过,佳处赖公指。míng dōu biàn yù guò,jiā chù lài gōng zhǐ。
仰攀叠嶂高,俯阅双溪美。yǎng pān dié zhàng gāo,fǔ yuè shuāng xī měi。
不悟身乘空,但觉风吹耳。bù wù shēn chéng kōng,dàn jué fēng chuī ěr。
云烟变遥壑,歌吹闻近市。yún yān biàn yáo hè,gē chuī wén jìn shì。
倦游得清旷,行役有新喜。juàn yóu dé qīng kuàng,xíng yì yǒu xīn xǐ。
公言顷榛秽,斩伐从我始。gōng yán qǐng zhēn huì,zhǎn fá cóng wǒ shǐ。
堰水种蒲莲,开山莳梅李。yàn shuǐ zhǒng pú lián,kāi shān shí méi lǐ。
拥本待成阴,养花要食子。yōng běn dài chéng yīn,yǎng huā yào shí zi。
遗风揖桓谢,父老邀黄绮。yí fēng yī huán xiè,fù lǎo yāo huáng qǐ。
邦人鱼依蒲,食客莪在芷。bāng rén yú yī pú,shí kè é zài zhǐ。
春阴迫寒食,谓我姑且止。chūn yīn pò hán shí,wèi wǒ gū qiě zhǐ。
嗟余去乡国,屡把刀环视。jiē yú qù xiāng guó,lǚ bǎ dāo huán shì。
感公鹄鹭修,怜我凫鸭庳。gǎn gōng gǔ lù xiū,lián wǒ fú yā bì。
异邦逢故人,宁复固辞理。yì bāng féng gù rén,níng fù gù cí lǐ。
高谈云汉上,烂醉笙歌里。gāo tán yún hàn shàng,làn zuì shēng gē lǐ。
落日尽公欢,推挽未应起。luò rì jǐn gōng huān,tuī wǎn wèi yīng qǐ。