古诗词

送饶州周沃秀才免解

苏辙

少年工作赋,中岁复穷经。shǎo nián gōng zuò fù,zhōng suì fù qióng jīng。
骥老终知道,剑埋新发硎。jì lǎo zhōng zhī dào,jiàn mái xīn fā xíng。
束装邻里助,答策友朋听。shù zhuāng lín lǐ zhù,dá cè yǒu péng tīng。
还似临淄贡,随风起北溟。hái shì lín zī gòng,suí fēng qǐ běi míng。
苏辙

苏辙

苏辙(1039—1112年),字子由,汉族,眉州眉山(今属四川)人。嘉祐二年(1057)与其兄苏轼同登进士科。神宗朝,为制置三司条例司属官。因反对王安石变法,出为河南推官。哲宗时,召为秘书省校书郎。元祐元年为右司谏,历官御史中丞、尚书右丞、门下侍郎因事忤哲宗及元丰诸臣,出知汝州,贬筠州、再谪雷州安置,移循州。徽宗立,徙永州、岳州复太中大夫,又降居许州,致仕。自号颍滨遗老。卒,谥文定。唐宋八大家之一,与父洵、兄轼齐名,合称三苏。 苏辙的作品>>

猜您喜欢

庭中种花

苏辙

空庭一无有,初种六株花。kōng tíng yī wú yǒu,chū zhǒng liù zhū huā。
青桐绿杨柳,相映成田家。qīng tóng lǜ yáng liǔ,xiāng yìng chéng tián jiā。
春雨散膏油,朝暾发萌牙。chūn yǔ sàn gāo yóu,cháo tūn fā méng yá。
造物知我心,初来尽枯槎。zào wù zhī wǒ xīn,chū lái jǐn kū chá。
开花已可贵,结子成益佳。kāi huā yǐ kě guì,jié zi chéng yì jiā。
百事尽如此,一生复何嗟。bǎi shì jǐn rú cǐ,yī shēng fù hé jiē。
我生本穷陋,中年旅朝衙。wǒ shēng běn qióng lòu,zhōng nián lǚ cháo yá。
失脚堕南海,生还梦荒遐。shī jiǎo duò nán hǎi,shēng hái mèng huāng xiá。
筑室虽不多,于我则已奢。zhù shì suī bù duō,yú wǒ zé yǐ shē。
松筠伴衰老,已矣无复加。sōng yún bàn shuāi lǎo,yǐ yǐ wú fù jiā。

闭门

苏辙

闭门颍昌市,不识颍昌人。bì mén yǐng chāng shì,bù shí yǐng chāng rén。
身闲未易过,闲久生暗尘。shēn xián wèi yì guò,xián jiǔ shēng àn chén。
我念作闲计,欲与黄卷亲。wǒ niàn zuò xián jì,yù yǔ huáng juǎn qīn。
少年病书史,未老目先昏。shǎo nián bìng shū shǐ,wèi lǎo mù xiān hūn。
掩卷默无言,闭目中自存。yǎn juǎn mò wú yán,bì mù zhōng zì cún。
心光定中发,廓然四无邻。xīn guāng dìng zhōng fā,kuò rán sì wú lín。
不知心已空,不见外物纷。bù zhī xīn yǐ kōng,bù jiàn wài wù fēn。
瞿昙昔尝云,咄哉不肯信。qú tán xī cháng yún,duō zāi bù kěn xìn。
一见勿复失,愈久当愈真。yī jiàn wù fù shī,yù jiǔ dāng yù zhēn。

林笋复生

苏辙

春寒侵竹竹憔悴,父老皆云未尝记。chūn hán qīn zhú zhú qiáo cuì,fù lǎo jiē yún wèi cháng jì。
偶然雷雨一尺深,知为南园众君子。ǒu rán léi yǔ yī chǐ shēn,zhī wèi nán yuán zhòng jūn zi。
从地涌出长如人,一一便有凌云气。cóng dì yǒng chū zhǎng rú rén,yī yī biàn yǒu líng yún qì。
吾家老圃倦栽接,但以岁寒相妩媚。wú jiā lǎo pǔ juàn zāi jiē,dàn yǐ suì hán xiāng wǔ mèi。
一朝纷纷看黄落,嵇阮相过无醉地。yī cháo fēn fēn kàn huáng luò,jī ruǎn xiāng guò wú zuì dì。
阴阳往复知有数,已病还瘳非即死。yīn yáng wǎng fù zhī yǒu shù,yǐ bìng hái chōu fēi jí sǐ。
呼童径语邻舍翁,种竹未改当年意。hū tóng jìng yǔ lín shě wēng,zhǒng zhú wèi gǎi dāng nián yì。
姚黄左紫终误人,千叶重台定何事。yáo huáng zuǒ zǐ zhōng wù rén,qiān yè zhòng tái dìng hé shì。

老柏

苏辙

柏根可合抱,柏身长百尺。bǎi gēn kě hé bào,bǎi shēn zhǎng bǎi chǐ。
我年类汝老,我心同汝直。wǒ nián lèi rǔ lǎo,wǒ xīn tóng rǔ zhí。
我贫初无居,爱汝买此宅。wǒ pín chū wú jū,ài rǔ mǎi cǐ zhái。
索居怀旧友,开轩得三益。suǒ jū huái jiù yǒu,kāi xuān dé sān yì。
风中有馀劲,雪后不改色。fēng zhōng yǒu yú jìn,xuě hòu bù gǎi sè。
我贫不栽花,绕屋多种竹。wǒ pín bù zāi huā,rào wū duō zhǒng zhú。
全家谬闻道,举目无他物。quán jiā miù wén dào,jǔ mù wú tā wù。
晨兴辄相对,知我有惭德。chén xīng zhé xiāng duì,zhī wǒ yǒu cán dé。

蚕麦

苏辙

春寒风雨淫,蚕麦止半熟。chūn hán fēng yǔ yín,cán mài zhǐ bàn shú。
耕桑未尝亲,有获敢求足。gēng sāng wèi cháng qīn,yǒu huò gǎn qiú zú。
邻田老翁妪,囊空庾无粟。lín tián lǎo wēng yù,náng kōng yǔ wú sù。
机张久乏纬,食晏惟薄粥。jī zhāng jiǔ fá wěi,shí yàn wéi báo zhōu。
熟耕种未下,屡祷云不族。shú gēng zhǒng wèi xià,lǚ dǎo yún bù zú。
私忧止寒饿,王事念鞭扑。sī yōu zhǐ hán è,wáng shì niàn biān pū。
为农良未易,为吏畏简牍。wèi nóng liáng wèi yì,wèi lì wèi jiǎn dú。
闭门差似可,忍饥有馀福。bì mén chà shì kě,rěn jī yǒu yú fú。

题东坡遗墨卷后

苏辙

少年喜为文,兄弟俱有名。shǎo nián xǐ wèi wén,xiōng dì jù yǒu míng。
世人不妄言,知我不如兄。shì rén bù wàng yán,zhī wǒ bù rú xiōng。
篇章散人间,堕地皆琼英。piān zhāng sàn rén jiān,duò dì jiē qióng yīng。
凛然自一家,岂与馀人争。lǐn rán zì yī jiā,qǐ yǔ yú rén zhēng。
多难晚流落,归来分死生。duō nán wǎn liú luò,guī lái fēn sǐ shēng。
晨光迫残月,回顾失长庚。chén guāng pò cán yuè,huí gù shī zhǎng gēng。
展卷得遗草,流涕湿冠缨。zhǎn juǎn dé yí cǎo,liú tì shī guān yīng。
斯文久衰弊,泾流自为清。sī wén jiǔ shuāi bì,jīng liú zì wèi qīng。
科斗藏壁中,见者空叹惊。kē dòu cáng bì zhōng,jiàn zhě kōng tàn jīng。
废兴自有时,诗书付西京。fèi xīng zì yǒu shí,shī shū fù xī jīng。

赠德仲

苏辙

我昔见子京邑时,须发如漆无一丝。wǒ xī jiàn zi jīng yì shí,xū fā rú qī wú yī sī。
今年相见颍昌市,霜雪满面知为谁。jīn nián xiāng jiàn yǐng chāng shì,shuāng xuě mǎn miàn zhī wèi shuí。
故人分散隔生死,孑然惟以影自随。gù rén fēn sàn gé shēng sǐ,jié rán wéi yǐ yǐng zì suí。
怜子肝心如铁石,昔所谓可今不移。lián zi gān xīn rú tiě shí,xī suǒ wèi kě jīn bù yí。
世间取舍竟谁是,惟有古佛终难欺。shì jiān qǔ shě jìng shuí shì,wéi yǒu gǔ fú zhōng nán qī。
嗟哉我自不知子,意子清净持律师。jiē zāi wǒ zì bù zhī zi,yì zi qīng jìng chí lǜ shī。
忽然微笑不言语,袖中锦绣开新诗。hū rán wēi xiào bù yán yǔ,xiù zhōng jǐn xiù kāi xīn shī。
可怜相识二十载,终日对面初不知。kě lián xiāng shí èr shí zài,zhōng rì duì miàn chū bù zhī。
蚌含明珠不肯吐,暗行沙底藏光辉。bàng hán míng zhū bù kěn tǔ,àn xíng shā dǐ cáng guāng huī。
蚌为身计良可耳,旁人不悟宁非嗤。bàng wèi shēn jì liáng kě ěr,páng rén bù wù níng fēi chī。

木冰

苏辙

老病不眠知夜寒,晨兴薄冰满庭前。lǎo bìng bù mián zhī yè hán,chén xīng báo bīng mǎn tíng qián。
枯榆老柳变精妍,细稍如苗粗如椽。kū yú lǎo liǔ biàn jīng yán,xì shāo rú miáo cū rú chuán。
风敲碎玉落纷然,冰裹槲叶谁雕镌。fēng qiāo suì yù luò fēn rán,bīng guǒ hú yè shuí diāo juān。
邻家父老呼东垣,欲沽官酒囊无钱。lín jiā fù lǎo hū dōng yuán,yù gū guān jiǔ náng wú qián。
我亦强起试一观,树稼不见今十年。wǒ yì qiáng qǐ shì yī guān,shù jià bù jiàn jīn shí nián。

夜坐

苏辙

少年读书目力耗,老怯灯光睡常早。shǎo nián dú shū mù lì hào,lǎo qiè dēng guāng shuì cháng zǎo。
一阳来复夜正长,城上鼓声寒考考。yī yáng lái fù yè zhèng zhǎng,chéng shàng gǔ shēng hán kǎo kǎo。
老僧劝我习禅定,跏趺正坐推不倒。lǎo sēng quàn wǒ xí chán dìng,jiā fū zhèng zuò tuī bù dào。
一心无著徐自静,六尘消尽何曾扫。yī xīn wú zhù xú zì jìng,liù chén xiāo jǐn hé céng sǎo。
湛然已似须陀洹,久尔不负瞿昙老。zhàn rán yǐ shì xū tuó huán,jiǔ ěr bù fù qú tán lǎo。
回看尘劳但微笑,欲度群迷先自了。huí kàn chén láo dàn wēi xiào,yù dù qún mí xiān zì le。
平生误与道士游,妄意交梨求火枣。píng shēng wù yǔ dào shì yóu,wàng yì jiāo lí qiú huǒ zǎo。
知有毗卢一径通,信脚直前无别巧。zhī yǒu pí lú yī jìng tōng,xìn jiǎo zhí qián wú bié qiǎo。

老史

苏辙

口食阳翟粟,身衣阳谷丝。kǒu shí yáng dí sù,shēn yī yáng gǔ sī。
二物不相即,饱暖常不时。èr wù bù xiāng jí,bǎo nuǎn cháng bù shí。
老史知我穷,一岁一奔驰。lǎo shǐ zhī wǒ qióng,yī suì yī bēn chí。
方暑劝脂车,苦寒伺来归。fāng shǔ quàn zhī chē,kǔ hán cì lái guī。
嗟我垂老年,未免忧寒饥。jiē wǒ chuí lǎo nián,wèi miǎn yōu hán jī。
老史甚忠信,但恨性重迟。lǎo shǐ shén zhōng xìn,dàn hèn xìng zhòng chí。
事我三十年,闵闵不相离。shì wǒ sān shí nián,mǐn mǐn bù xiāng lí。
我门了无求,辛苦终不辞。wǒ mén le wú qiú,xīn kǔ zhōng bù cí。
平生金石交,至此或已携。píng shēng jīn shí jiāo,zhì cǐ huò yǐ xié。
老史未易得,试复养其儿。lǎo shǐ wèi yì dé,shì fù yǎng qí ér。

腊雪次迟韵

苏辙

冬储久未办,佳雪为人留。dōng chǔ jiǔ wèi bàn,jiā xuě wèi rén liú。
谷豆入高廪,薪蒸转十辀。gǔ dòu rù gāo lǐn,xīn zhēng zhuǎn shí zhōu。
纷纷了岁事,闵闵念农畴。fēn fēn le suì shì,mǐn mǐn niàn nóng chóu。
家有二顷田,一顷种米麰。jiā yǒu èr qǐng tián,yī qǐng zhǒng mǐ móu。
风声夜中变,飞霰晓未休。fēng shēng yè zhōng biàn,fēi xiàn xiǎo wèi xiū。
粗毕今岁寒,复免来年忧。cū bì jīn suì hán,fù miǎn lái nián yōu。
天公知人心,未祷得所求。tiān gōng zhī rén xīn,wèi dǎo dé suǒ qiú。
倾瓢有遗酌,起和田中讴。qīng piáo yǒu yí zhuó,qǐ hé tián zhōng ōu。

土牛

苏辙

天地非不仁,万物自刍狗。tiān dì fēi bù rén,wàn wù zì chú gǒu。
土牛适成象,逡巡见屠剖。tǔ niú shì chéng xiàng,qūn xún jiàn tú pōu。
田家挽双角,归理缫丝釜。tián jiā wǎn shuāng jiǎo,guī lǐ sāo sī fǔ。
生无负重力,死作初耕候。shēng wú fù zhòng lì,sǐ zuò chū gēng hòu。
碎身本不辞,及物稍无负。suì shēn běn bù cí,jí wù shāo wú fù。
君看刘表牛,岂脱曹公手。jūn kàn liú biǎo niú,qǐ tuō cáo gōng shǒu。

龙川道士

苏辙

昔我迁龙川,不见平生人。xī wǒ qiān lóng chuān,bù jiàn píng shēng rén。
倾囊买破屋,风雨庇病身。qīng náng mǎi pò wū,fēng yǔ bì bìng shēn。
颀然一道士,野鹤堕鸡群。qí rán yī dào shì,yě hè duò jī qún。
飞鸣闾巷中,稍与季子亲。fēi míng lǘ xiàng zhōng,shāo yǔ jì zi qīn。
刺口问生事,褰裳观运斤。cì kǒu wèn shēng shì,qiān shang guān yùn jīn。
俯仰忽三年,愈久意愈真。fǔ yǎng hū sān nián,yù jiǔ yì yù zhēn。
送我出重岭,长揖清江滨。sòng wǒ chū zhòng lǐng,zhǎng yī qīng jiāng bīn。
方营玉皇宫,栋宇期一新。fāng yíng yù huáng gōng,dòng yǔ qī yī xīn。
成功十年后,脱身走中原。chéng gōng shí nián hòu,tuō shēn zǒu zhōng yuán。
见公心自足,徒步非我勤。jiàn gōng xīn zì zú,tú bù fēi wǒ qín。
我归客箕颍,昼日长掩关。wǒ guī kè jī yǐng,zhòu rì zhǎng yǎn guān。
仆夫忽告我,门有万里宾。pū fū hū gào wǒ,mén yǒu wàn lǐ bīn。
问其所从来,笑指南天云。wèn qí suǒ cóng lái,xiào zhǐ nán tiān yún。
心知故人到,惊喜不食言。xīn zhī gù rén dào,jīng xǐ bù shí yán。
我老益不堪,惟有二顷田。wǒ lǎo yì bù kān,wéi yǒu èr qǐng tián。
年年种麦禾,仅能免饥寒。nián nián zhǒng mài hé,jǐn néng miǎn jī hán。
君来亦何为,助我耕且耘。jūn lái yì hé wèi,zhù wǒ gēng qiě yún。
嗟古或有是,今世非所闻。jiē gǔ huò yǒu shì,jīn shì fēi suǒ wén。

重赠

苏辙

出家无复家,视身等云浮。chū jiā wú fù jiā,shì shēn děng yún fú。
东西随风行,忽然遍九州。dōng xī suí fēng xíng,hū rán biàn jiǔ zhōu。
君居龙川城,筑室星一周。jūn jū lóng chuān chéng,zhù shì xīng yī zhōu。
屋瓦如翚飞,象设具冕旒。wū wǎ rú huī fēi,xiàng shè jù miǎn liú。
弟子五六人,门徒散林丘。dì zi wǔ liù rén,mén tú sàn lín qiū。
本为百年计,自可一世留。běn wèi bǎi nián jì,zì kě yī shì liú。
胡为不复顾,脱去如敝裘。hú wèi bù fù gù,tuō qù rú bì qiú。
万里一藤杖,来从故人游。wàn lǐ yī téng zhàng,lái cóng gù rén yóu。
故人病老翁,轻重恐未酬。gù rén bìng lǎo wēng,qīng zhòng kǒng wèi chóu。
疑君了心法,万物皆浮沤。yí jūn le xīn fǎ,wàn wù jiē fú ōu。
去彼非有嫌,来此亦无求。qù bǐ fēi yǒu xián,lái cǐ yì wú qiú。
是心摩尼珠,不受箧笥收。shì xīn mó ní zhū,bù shòu qiè sì shōu。
故人感君意,一言还信不。gù rén gǎn jūn yì,yī yán hái xìn bù。
远行不为此,浪走非良谋。yuǎn xíng bù wèi cǐ,làng zǒu fēi liáng móu。

西轩画枯木怪石

苏辙

西轩素屏开白云,婆娑老桂依霜轮。xī xuān sù píng kāi bái yún,pó suō lǎo guì yī shuāng lún。
顾兔出走蟾蜍奔,河汉卷海机石蹲。gù tù chū zǒu chán chú bēn,hé hàn juǎn hǎi jī shí dūn。
牵牛自载倚桂根,清风飒然吹四邻。qiān niú zì zài yǐ guì gēn,qīng fēng sà rán chuī sì lín。
东坡妙思传子孙,作诗仿佛追前人。dōng pō miào sī chuán zi sūn,zuò shī fǎng fú zhuī qián rén。
笔墨堕地称奇珍,闭藏不听落泥尘。bǐ mò duò dì chēng qí zhēn,bì cáng bù tīng luò ní chén。
老人读书眼病昏,一看落笔生精神。lǎo rén dú shū yǎn bìng hūn,yī kàn luò bǐ shēng jīng shén。