古诗词

县楼独酌

文同

向晚无公事,身如太古闲。xiàng wǎn wú gōng shì,shēn rú tài gǔ xián。
县楼明夕照,樽酒对南山。xiàn lóu míng xī zhào,zūn jiǔ duì nán shān。
放意利名外,游心天地间。fàng yì lì míng wài,yóu xīn tiān dì jiān。
生来不能饮,到此学酡颜。shēng lái bù néng yǐn,dào cǐ xué tuó yán。
文同

文同

文同(1018~1079年),字与可,号笑笑居士、笑笑先生,人称石室先生。北宋梓州梓潼郡永泰县(今属四川绵阳市盐亭县)人。著名画家、诗人。宋仁宗皇祐元年(1049年)进士,迁太常博士、集贤校理,历官邛州、大邑、陵州、洋州(今陕西洋县)等知州或知县。元丰初年,文同赴湖州(今浙江吴兴)就任,世人称文湖州。元丰二年(1079)正月二十日,文同在陈州(今河南省淮阳县)病逝,未到任而卒,享年61岁。他与苏轼是表兄弟,以学名世,擅诗文书画,深为文彦博、司马光等人赞许,尤受其从表弟苏轼敬重。 文同的作品>>

猜您喜欢

西冈僦居

文同

出官在秦蜀,始末凡十年。chū guān zài qín shǔ,shǐ mò fán shí nián。
所治得公宇,靡不完且坚。suǒ zhì dé gōng yǔ,mí bù wán qiě jiān。
中堂与挟廊,角翼相钩联。zhōng táng yǔ xié láng,jiǎo yì xiāng gōu lián。
领属仅十口,出处皆安便。lǐng shǔ jǐn shí kǒu,chū chù jiē ān biàn。
冬夏恶风日,侵薄曾无缘。dōng xià è fēng rì,qīn báo céng wú yuán。
今年归中都,职事叨磨铅。jīn nián guī zhōng dōu,zhí shì dāo mó qiān。
未免僦屋住,敢谓须华鲜。wèi miǎn jiù wū zhù,gǎn wèi xū huá xiān。
西冈颇幽僻,爱此远市廛。xī gāng pǒ yōu pì,ài cǐ yuǎn shì chán。
问得王氏居,十楹月四千。wèn dé wáng shì jū,shí yíng yuè sì qiān。
床榻案几外,空处无一椽。chuáng tà àn jǐ wài,kōng chù wú yī chuán。
匽溷及井灶,坼壁皆相连。yǎn hùn jí jǐng zào,chè bì jiē xiāng lián。
经庳须俯首,过隘常侧肩。jīng bì xū fǔ shǒu,guò ài cháng cè jiān。
所谓十口者,日绕蜗壳旋。suǒ wèi shí kǒu zhě,rì rào wō ké xuán。
前时大暑中,几不禁袢延。qián shí dà shǔ zhōng,jǐ bù jìn pàn yán。
郁若鼎釜炊,局如狴犴挛。yù ruò dǐng fǔ chuī,jú rú bì àn luán。
走蝎过乱蚁,飞蚊剧群蝉。zǒu xiē guò luàn yǐ,fēi wén jù qún chán。
今日幸过之,复畏明日然。jīn rì xìng guò zhī,fù wèi míng rì rán。
喜见白露节,相贺肌肉全。xǐ jiàn bái lù jié,xiāng hè jī ròu quán。
如何下淫雨,晓夕常绵绵。rú hé xià yín yǔ,xiǎo xī cháng mián mián。
瓦破榱栋漏,柱陷墙垣穿。wǎ pò cuī dòng lòu,zhù xiàn qiáng yuán chuān。
惟供改席坐,岂暇安枕眠。wéi gōng gǎi xí zuò,qǐ xiá ān zhěn mián。
中庭止数步,深已可载船。zhōng tíng zhǐ shù bù,shēn yǐ kě zài chuán。
尽室徒跣行,一起复一颠。jǐn shì tú xiǎn xíng,yī qǐ fù yī diān。
京师费耗地,居止实重迁。jīng shī fèi hào dì,jū zhǐ shí zhòng qiān。
俸料计月入,外得无几钱。fèng liào jì yuè rù,wài dé wú jǐ qián。
却思已过分,仅免亲犁田。què sī yǐ guò fēn,jǐn miǎn qīn lí tián。
自望于古人,若地而升天。zì wàng yú gǔ rén,ruò dì ér shēng tiān。
小庐焦生高,陋巷颜子贤。xiǎo lú jiāo shēng gāo,lòu xiàng yán zi xián。
引之谕妻孥,吾道宜此焉。yǐn zhī yù qī nú,wú dào yí cǐ yān。
犹胜比邻者,寒突无晨烟。yóu shèng bǐ lín zhě,hán tū wú chén yān。

阌乡值风

文同

烈风吹华阴,古槐若长呼。liè fēng chuī huá yīn,gǔ huái ruò zhǎng hū。
高沙起黄碛,四望如一铺。gāo shā qǐ huáng qì,sì wàng rú yī pù。
上马低便面,据鞍兀长途。shàng mǎ dī biàn miàn,jù ān wù zhǎng tú。
日晚过潼关,行客亦已疏。rì wǎn guò tóng guān,xíng kè yì yǐ shū。
守吏索姓名,沸乱如虫蛆。shǒu lì suǒ xìng míng,fèi luàn rú chóng qū。
两目不可开,说之使自书。liǎng mù bù kě kāi,shuō zhī shǐ zì shū。
夜至阌乡县,僮仆相欷歔。yè zhì wén xiāng xiàn,tóng pū xiāng xī xū。
困定即洗濯,泥土扪短须。kùn dìng jí xǐ zhuó,ní tǔ mén duǎn xū。
草草具盘飧,零落饭与蔬。cǎo cǎo jù pán sūn,líng luò fàn yǔ shū。
恨无姜少府,为脍黄河鱼。hèn wú jiāng shǎo fǔ,wèi kuài huáng hé yú。

积雨

文同

京师值积雨,浮淖皆满城。jīng shī zhí jī yǔ,fú nào jiē mǎn chéng。
况当淘决时,左右罗深坑。kuàng dāng táo jué shí,zuǒ yòu luó shēn kēng。
有客南河居,旦夕堤上行。yǒu kè nán hé jū,dàn xī dī shàng xíng。
病仆挟羸马,十步八九倾。bìng pū xié léi mǎ,shí bù bā jiǔ qīng。
职事有出入,长抱落胆惊。zhí shì yǒu chū rù,zhǎng bào luò dǎn jīng。
都人素豪恣,小官常见轻。dōu rén sù háo zì,xiǎo guān cháng jiàn qīng。
排辟要稳道,敛避不敢争。pái pì yào wěn dào,liǎn bì bù gǎn zhēng。
试欲效呵止,圜目根姓名。shì yù xiào hē zhǐ,huán mù gēn xìng míng。
往往被溅污,直落舌与睛。wǎng wǎng bèi jiàn wū,zhí luò shé yǔ jīng。
归来事洗濯,袍裤纷纵横。guī lái shì xǐ zhuó,páo kù fēn zòng héng。
仰首问天公,春泽当早晴。yǎng shǒu wèn tiān gōng,chūn zé dāng zǎo qíng。
幸有好日月,何惜施光明。xìng yǒu hǎo rì yuè,hé xī shī guāng míng。

大热过散关因寄里中友人

文同

六月日正午,大暑若沸镬。liù yuè rì zhèng wǔ,dà shǔ ruò fèi huò。
时行古关道,十步九立脚。shí xíng gǔ guān dào,shí bù jiǔ lì jiǎo。
烟云炙尽散,树木晒欲落。yān yún zhì jǐn sàn,shù mù shài yù luò。
喉鼻喘不接,齿舌津屡涸。hóu bí chuǎn bù jiē,chǐ shé jīn lǚ hé。
担血僮破领,鞍汗马濡膊。dān xuè tóng pò lǐng,ān hàn mǎ rú bó。
幽坑困猿狖,密莽渴鸟雀。yōu kēng kùn yuán yòu,mì mǎng kě niǎo què。
至此因自谓,胡为就名缚。zhì cǐ yīn zì wèi,hú wèi jiù míng fù。
所利缘底物,奔走冒炎恶。suǒ lì yuán dǐ wù,bēn zǒu mào yán è。
尘心日夜迫,欲住不能略。chén xīn rì yè pò,yù zhù bù néng lüè。
因念吾故园,左右悉林薄。yīn niàn wú gù yuán,zuǒ yòu xī lín báo。
昔我未第时,此有文酒乐。xī wǒ wèi dì shí,cǐ yǒu wén jiǔ lè。
长松借高荫,飞瀑与清濯。zhǎng sōng jiè gāo yīn,fēi pù yǔ qīng zhuó。
层崖对僧咏,大石引客酌。céng yá duì sēng yǒng,dà shí yǐn kè zhuó。
畏景虽赫然,无由此流烁。wèi jǐng suī hè rán,wú yóu cǐ liú shuò。
于今只梦想,欲往途路邈。yú jīn zhǐ mèng xiǎng,yù wǎng tú lù miǎo。
所效殊未立,期归尚谁约。suǒ xiào shū wèi lì,qī guī shàng shuí yuē。
徒尔发短歌,西首谢岩壑。tú ěr fā duǎn gē,xī shǒu xiè yán hè。

问景逊借梅圣俞诗卷

文同

前日读子诗,快我烦病躯。qián rì dú zi shī,kuài wǒ fán bìng qū。
若坐大暑中,琼杯饮琳腴。ruò zuò dà shǔ zhōng,qióng bēi yǐn lín yú。
辞严意清绝,敢谓人所无。cí yán yì qīng jué,gǎn wèi rén suǒ wú。
子乃不自高,尚尔尊圣俞。zi nǎi bù zì gāo,shàng ěr zūn shèng yú。
为我诵佳句,实亦郊岛徒。wèi wǒ sòng jiā jù,shí yì jiāo dǎo tú。
遂云有家藏,两轴如椽粗。suì yún yǒu jiā cáng,liǎng zhóu rú chuán cū。
我方嗜此学,常恨失所趋。wǒ fāng shì cǐ xué,cháng hèn shī suǒ qū。
愿子少假之,使之识夷途。yuàn zi shǎo jiǎ zhī,shǐ zhī shí yí tú。

秋居览景因感所事

文同

闲居闭穷巷,拙者诚所宜。xián jū bì qióng xiàng,zhuō zhě chéng suǒ yí。
掩书坐前楹,默与天理期。yǎn shū zuò qián yíng,mò yǔ tiān lǐ qī。
是时新雨收,物物含秋姿。shì shí xīn yǔ shōu,wù wù hán qiū zī。
疏檐正残日,曲几方凉飔。shū yán zhèng cán rì,qū jǐ fāng liáng sī。
群雀下空阶,逐逐顾且随。qún què xià kōng jiē,zhú zhú gù qiě suí。
微虫出幽隙,绕绕行复飞。wēi chóng chū yōu xì,rào rào xíng fù fēi。
疏篁挺坚劲,不并草木衰。shū huáng tǐng jiān jìn,bù bìng cǎo mù shuāi。
丛兰吐芬芳,岂畏霜露知。cóng lán tǔ fēn fāng,qǐ wèi shuāng lù zhī。
观此动与植,一一全天资。guān cǐ dòng yǔ zhí,yī yī quán tiān zī。
因念物禀生,有性各异持。yīn niàn wù bǐng shēng,yǒu xìng gè yì chí。
夫人为灵者,仁义实所尸。fū rén wèi líng zhě,rén yì shí suǒ shī。
胡为智巧役,所有日夜隳。hú wèi zhì qiǎo yì,suǒ yǒu rì yè huī。
不能保其元,妄事纷扰为。bù néng bǎo qí yuán,wàng shì fēn rǎo wèi。
汲汲以就死,所耗无纤釐。jí jí yǐ jiù sǐ,suǒ hào wú xiān lí。
还本既不完,何用冠且衣。hái běn jì bù wán,hé yòng guān qiě yī。
余因激所遇,揽笔成此诗。yú yīn jī suǒ yù,lǎn bǐ chéng cǐ shī。
庶哉学者心,读已而悟兹。shù zāi xué zhě xīn,dú yǐ ér wù zī。

彦思示望南山诗因答

文同

余于岐雍间,屡走官道上。yú yú qí yōng jiān,lǚ zǒu guān dào shàng。
终南百里近,不得迂马访。zhōng nán bǎi lǐ jìn,bù dé yū mǎ fǎng。
徒常饫双眼,引首旦夕望。tú cháng yù shuāng yǎn,yǐn shǒu dàn xī wàng。
群峦突天起,气势颇豪王。qún luán tū tiān qǐ,qì shì pǒ háo wáng。
余名爱山者,所见亦无量。yú míng ài shān zhě,suǒ jiàn yì wú liàng。
嵩华最魁杰,诗之岂曾让。sōng huá zuì kuí jié,shī zhī qǐ céng ràng。
至此觉才弱,不敢辄名状。zhì cǐ jué cái ruò,bù gǎn zhé míng zhuàng。
世谓秦土强,舍是孰为壮。shì wèi qín tǔ qiáng,shě shì shú wèi zhuàng。
彦思奇伟士,雅志同所尚。yàn sī qí wěi shì,yǎ zhì tóng suǒ shàng。
近自山中来,满幅以诗贶。jìn zì shān zhōng lái,mǎn fú yǐ shī kuàng。
凡是山胜绝,钩罥付心匠。fán shì shān shèng jué,gōu juàn fù xīn jiàng。
驱联以大语,句度实奔放。qū lián yǐ dà yǔ,jù dù shí bēn fàng。
豁若展图画,压纸千万嶂。huō ruò zhǎn tú huà,yā zhǐ qiān wàn zhàng。
读之未云彻,早自肝胆丧。dú zhī wèi yún chè,zǎo zì gān dǎn sàng。
试欲效其说,无迹可依傍。shì yù xiào qí shuō,wú jì kě yī bàng。
坐见山所有,已若一携杖。zuò jiàn shān suǒ yǒu,yǐ ruò yī xié zhàng。
何当俯清渭,解带濯尘坱。hé dāng fǔ qīng wèi,jiě dài zhuó chén yǎng。
掉手入岩谷,琴樽乐幽旷。diào shǒu rù yán gǔ,qín zūn lè yōu kuàng。
浩漭八极大,冥心恣飘扬。hào mǎng bā jí dà,míng xīn zì piāo yáng。
此意殊未谐,临风一悽怆。cǐ yì shū wèi xié,lín fēng yī qī chuàng。

嘲中条

文同

荆山赴太华,百万如走驼。jīng shān fù tài huá,bǎi wàn rú zǒu tuó。
嘴尾不相殊,前后翻海波。zuǐ wěi bù xiāng shū,qián hòu fān hǎi bō。
既至拥而蹲,仰首争列罗。jì zhì yōng ér dūn,yǎng shǒu zhēng liè luó。
太华势愈尊,引手欲下摩。tài huá shì yù zūn,yǐn shǒu yù xià mó。
中条从北来,亦愿依巍峨。zhōng tiáo cóng běi lái,yì yuàn yī wēi é。
岂知队伍弱,只类马与骡。qǐ zhī duì wǔ ruò,zhǐ lèi mǎ yǔ luó。
奔腾气力尽,群伏饮大河。bēn téng qì lì jǐn,qún fú yǐn dà hé。
饮已只南望,岌然将奈何。yǐn yǐ zhǐ nán wàng,jí rán jiāng nài hé。

寄题威胜军守居高明榭

文同

石侯守铜鞮,暑居念烦愀。shí hóu shǒu tóng dī,shǔ jū niàn fán qiǎo。
营基切城角,列础出树杪。yíng jī qiè chéng jiǎo,liè chǔ chū shù miǎo。
窗横四野外,转目可俱了。chuāng héng sì yě wài,zhuǎn mù kě jù le。
长风落霄极,万里吹缥缈。zhǎng fēng luò xiāo jí,wàn lǐ chuī piāo miǎo。
主人白羽扇,日日上清晓。zhǔ rén bái yǔ shàn,rì rì shàng qīng xiǎo。
琴樽啸佳侣,以乐军事少。qín zūn xiào jiā lǚ,yǐ lè jūn shì shǎo。
晴烟抹阛阓,暮角送禽鸟。qíng yān mǒ huán huì,mù jiǎo sòng qín niǎo。
语客莫遽归,前林月将皎。yǔ kè mò jù guī,qián lín yuè jiāng jiǎo。

仙禽送景逊赴阶州监税

文同

肃肃彼灵羽,英英下瑶台。sù sù bǐ líng yǔ,yīng yīng xià yáo tái。
扬翘俗采暗,振响仙籁回。yáng qiào sú cǎi àn,zhèn xiǎng xiān lài huí。
凡鸟只敛避,众人亦惊猜。fán niǎo zhǐ liǎn bì,zhòng rén yì jīng cāi。
罗以万目网,离以双翼摧。luó yǐ wàn mù wǎng,lí yǐ shuāng yì cuī。
十载困尘土,一身伏蒿莱。shí zài kùn chén tǔ,yī shēn fú hāo lái。
晦色不敢耀,藏音岂能哀。huì sè bù gǎn yào,cáng yīn qǐ néng āi。
饥肠金屑实,渴吻琼浆开。jī cháng jīn xiè shí,kě wěn qióng jiāng kāi。
俯首事澡刷,一飞游九垓。fǔ shǒu shì zǎo shuā,yī fēi yóu jiǔ gāi。

送吕希彦司门通判河阳

文同

行父须生公相家,修洁不类在纨绮。xíng fù xū shēng gōng xiāng jiā,xiū jié bù lèi zài wán qǐ。
岂惟浩荡爱古学,实亦纵横晓时事。qǐ wéi hào dàng ài gǔ xué,shí yì zòng héng xiǎo shí shì。
孟州之民尔何幸,一旦得此贤半刺。mèng zhōu zhī mín ěr hé xìng,yī dàn dé cǐ xián bàn cì。
定知未几政清简,日日案头诗满纸。dìng zhī wèi jǐ zhèng qīng jiǎn,rì rì àn tóu shī mǎn zhǐ。
河阳花开酒休䛏,太行云飞楼好倚。hé yáng huā kāi jiǔ xiū ní,tài xíng yún fēi lóu hǎo yǐ。
若因行县至盘谷,为访其间隐君子。ruò yīn xíng xiàn zhì pán gǔ,wèi fǎng qí jiān yǐn jūn zi。

送周介之学士通判定州

文同

紫垣之东藩,群宇合四翼。zǐ yuán zhī dōng fān,qún yǔ hé sì yì。
天家积图史,编简何万亿。tiān jiā jī tú shǐ,biān jiǎn hé wàn yì。
介之才艺选,此地典文墨。jiè zhī cái yì xuǎn,cǐ dì diǎn wén mò。
纵横四部内,骋骤千古力。zòng héng sì bù nèi,chěng zhòu qiān gǔ lì。
久为光禄校,颇倦承明直。jiǔ wèi guāng lù xiào,pǒ juàn chéng míng zhí。
尝言石渠树,五见弄春色。cháng yán shí qú shù,wǔ jiàn nòng chūn sè。
前自启君相,得请均外职。qián zì qǐ jūn xiāng,dé qǐng jūn wài zhí。
翩然驾别乘,去矣大河北。piān rán jià bié chéng,qù yǐ dà hé běi。

送周介之学士通判定州

文同

河北扼虏要,定武承其咽。hé běi è lǔ yào,dìng wǔ chéng qí yàn。
分道宿劲兵,望之为中权。fēn dào sù jìn bīng,wàng zhī wèi zhōng quán。
朝廷倚注地,择用须材贤。cháo tíng yǐ zhù dì,zé yòng xū cái xián。
黠猃詟所闻,射猎不敢边。xiá xiǎn zhé suǒ wén,shè liè bù gǎn biān。
兹焉势愈重,岂谓甲马然。zī yān shì yù zhòng,qǐ wèi jiǎ mǎ rán。
将军庙堂老,御史蓬瀛仙。jiāng jūn miào táng lǎo,yù shǐ péng yíng xiān。
合谋运潜略,胜气压古燕。hé móu yùn qián lüè,shèng qì yā gǔ yàn。
惟当陪缓带,壶觞铃阁前。wéi dāng péi huǎn dài,hú shāng líng gé qián。

送柳才佥判蔡州

文同

翩翩河东孙,豪迈有祖德。piān piān hé dōng sūn,háo mài yǒu zǔ dé。
二十补楚掾,能用口破贼。èr shí bǔ chǔ yuàn,néng yòng kǒu pò zéi。
归来入京寺,不借推挽力。guī lái rù jīng sì,bù jiè tuī wǎn lì。
骄夸固其宜,了不见颜色。jiāo kuā gù qí yí,le bù jiàn yán sè。
题舆盖本乘,入幕乃屈职。tí yú gài běn chéng,rù mù nǎi qū zhí。
淮西号剧府,君也兹敛翼。huái xī hào jù fǔ,jūn yě zī liǎn yì。
朝廷选材吏,闻下前日敕。cháo tíng xuǎn cái lì,wén xià qián rì chì。
奉诏者云谁,此章君可塞。fèng zhào zhě yún shuí,cǐ zhāng jūn kě sāi。

新霜

文同

新霜著庭树,叶下如猛剉。xīn shuāng zhù tíng shù,yè xià rú měng cuò。
萧然物容改,有若惧凌挫。xiāo rán wù róng gǎi,yǒu ruò jù líng cuò。
砌下丹橘落,墙边紫榴破。qì xià dān jú luò,qiáng biān zǐ liú pò。
精光竹劲健,沮丧柳怯懦。jīng guāng zhú jìn jiàn,jǔ sàng liǔ qiè nuò。
览景惜向暮,感时惊忽过。lǎn jǐng xī xiàng mù,gǎn shí jīng hū guò。
胜事实可乐,闲愁本堪唾。shèng shì shí kě lè,xián chóu běn kān tuò。
何当共佳客,对此酌香糯。hé dāng gòng jiā kè,duì cǐ zhuó xiāng nuò。