古诗词

竹枝歌

刘基

阳台云雨漫荒唐,巫峡啼猿枉断肠。yáng tái yún yǔ màn huāng táng,wū xiá tí yuán wǎng duàn cháng。
莫向苍梧山下去,九疑愁色满潇湘。mò xiàng cāng wú shān xià qù,jiǔ yí chóu sè mǎn xiāo xiāng。
刘基

刘基

刘基(1311年7月1日-1375年5月16日)字伯温,谥曰文成,元末明初杰出的军事谋略家、政治家、文学家和思想家,明朝开国元勋,汉族,浙江文成南田(原属青田)人,故时人称他刘青田,明洪武三年(1370)封诚意伯,人们又称他刘诚意。武宗正德九年追赠太师,谥号文成,后人又称他刘文成、文成公。他以神机妙算、运筹帷幄著称于世。刘伯温是中国古代的一位传奇人物,至今在中国大陆、港澳台乃至东南亚、日韩等地仍有广泛深厚的民间影响力。 刘基的作品>>

猜您喜欢

行路难

刘基

君不见白日光,不照幽草心。jūn bù jiàn bái rì guāng,bù zhào yōu cǎo xīn。
又不见石上云,肤寸遂成阴。yòu bù jiàn shí shàng yún,fū cùn suì chéng yīn。
世间会合良难得,况有巧言能烁金。shì jiān huì hé liáng nán dé,kuàng yǒu qiǎo yán néng shuò jīn。
伏波槁葬魏碑仆,当时岂是非知音?fú bō gǎo zàng wèi bēi pū,dāng shí qǐ shì fēi zhī yīn?
智谋启疑忠逆耳,平地反掌生崎嵚。zhì móu qǐ yí zhōng nì ěr,píng dì fǎn zhǎng shēng qí qīn。
行路难,愁最深。xíng lù nán,chóu zuì shēn。

射虎词

刘基

长戈如林夹弓弩,言向深山射猛虎。zhǎng gē rú lín jiā gōng nǔ,yán xiàng shēn shān shè měng hǔ。
獠儿蒙鹖走如风,所过犬羊皆为空。liáo ér méng hé zǒu rú fēng,suǒ guò quǎn yáng jiē wèi kōng。
纷纷散入人家宿,丁男上山妇女哭。fēn fēn sàn rù rén jiā sù,dīng nán shàng shān fù nǚ kū。
前行闻虎心先畏,一虎当头万夫弃。qián xíng wén hǔ xīn xiān wèi,yī hǔ dāng tóu wàn fū qì。
折弓坠刃委如土,却向人前作威武。zhé gōng zhuì rèn wěi rú tǔ,què xiàng rén qián zuò wēi wǔ。

苦哉行

刘基

鸡不可使守门,狗不可使司晨。jī bù kě shǐ shǒu mén,gǒu bù kě shǐ sī chén。
驱车梁弱水,日暮空悲辛。qū chē liáng ruò shuǐ,rì mù kōng bēi xīn。
我欲乘风谒阊阖,虹蜺弥天云雾合。wǒ yù chéng fēng yè chāng hé,hóng ní mí tiān yún wù hé。
九关虎豹森骇人,长跪陈辞阍不答。jiǔ guān hǔ bào sēn hài rén,zhǎng guì chén cí hūn bù dá。
错石作玙璠,鬼神惊见欺。cuò shí zuò yú fán,guǐ shén jīng jiàn qī。
截梁为欂栌,般垂拊膺泪交颐。jié liáng wèi bó lú,bān chuí fǔ yīng lèi jiāo yí。
冲风结玄冰,道恶不可履。chōng fēng jié xuán bīng,dào è bù kě lǚ。
巫咸上天去,泽冻神蓍死。wū xián shàng tiān qù,zé dòng shén shī sǐ。
我欲竟此曲,此曲多苦声。wǒ yù jìng cǐ qū,cǐ qū duō kǔ shēng。
鸿雁向天北,因之寄遐情。hóng yàn xiàng tiān běi,yīn zhī jì xiá qíng。

起夜来

刘基

微月就没银河烂,城乌哑哑夜将半。wēi yuè jiù méi yín hé làn,chéng wū yǎ yǎ yè jiāng bàn。
忧愁不寐揽衣起,仰看明星坐待旦。yōu chóu bù mèi lǎn yī qǐ,yǎng kàn míng xīng zuò dài dàn。
威弧历落连天狼,两旗欲动风不扬。wēi hú lì luò lián tiān láng,liǎng qí yù dòng fēng bù yáng。
槐根王侯梦未觉,岂知鸡声堪断肠。huái gēn wáng hóu mèng wèi jué,qǐ zhī jī shēng kān duàn cháng。

无愁果有愁曲

刘基

君不见陈家天子春茫茫,后庭玉树凝冷光。jūn bù jiàn chén jiā tiān zi chūn máng máng,hòu tíng yù shù níng lěng guāng。
楼船江上走龙阵,宫中只报平安信。lóu chuán jiāng shàng zǒu lóng zhèn,gōng zhōng zhǐ bào píng ān xìn。
酒波滟滟蒸粉香,暖翠烘烟妒娇鬓。jiǔ bō yàn yàn zhēng fěn xiāng,nuǎn cuì hōng yān dù jiāo bìn。
无愁老夫貂鼠裘,降旗摇动台城秋。wú chóu lǎo fū diāo shǔ qiú,jiàng qí yáo dòng tái chéng qiū。
生绡束缚槛车去,始信人间果有愁。shēng xiāo shù fù kǎn chē qù,shǐ xìn rén jiān guǒ yǒu chóu。

妾安所居

刘基

忆昔嫁君时,红颜艳春华。yì xī jià jūn shí,hóng yán yàn chūn huá。
今与君别离,明珠化为沙。jīn yǔ jūn bié lí,míng zhū huà wèi shā。
女儿嫁夫愿偕老,何异青菘缠蔓草。nǚ ér jià fū yuàn xié lǎo,hé yì qīng sōng chán màn cǎo。
一枝一叶俱有心,生死长当两萦抱。yī zhī yī yè jù yǒu xīn,shēng sǐ zhǎng dāng liǎng yíng bào。
谁言妾心君不知,芳兰委弃同蒺藜。shuí yán qiè xīn jūn bù zhī,fāng lán wěi qì tóng jí lí。
妾欲有言君不见,君车遥遥妾空恋。qiè yù yǒu yán jūn bù jiàn,jūn chē yáo yáo qiè kōng liàn。
君家犬宅荒路隅,可怜弃妾安所居?jūn jiā quǎn zhái huāng lù yú,kě lián qì qiè ān suǒ jū?

放歌行

刘基

鸿鹄抟紫霄,鹁鸠守苞桑。hóng gǔ tuán zǐ xiāo,bó jiū shǒu bāo sāng。
岂惟异所志,羽翼有短长。qǐ wéi yì suǒ zhì,yǔ yì yǒu duǎn zhǎng。
玄阴变白昼,闇虚侵太阳。xuán yīn biàn bái zhòu,àn xū qīn tài yáng。
一鹿走中原,熊虎竞腾骧。yī lù zǒu zhōng yuán,xióng hǔ jìng téng xiāng。
植竿成垒壁,举袂为搀枪。zhí gān chéng lěi bì,jǔ mèi wèi chān qiāng。
叱咤倒江河,蹴蹋摧山冈。chì zhà dào jiāng hé,cù tà cuī shān gāng。
犬牙据险要,瓜瓣割土疆。quǎn yá jù xiǎn yào,guā bàn gē tǔ jiāng。
六奇夸曲逆,三略称子房。liù qí kuā qū nì,sān lüè chēng zi fáng。
磨牙各有伺,裂眦遥相望。mó yá gè yǒu cì,liè zì yáo xiāng wàng。
龙蛇未分明,智力正争强。lóng shé wèi fēn míng,zhì lì zhèng zhēng qiáng。
孔明鱼得水,毛遂锥脱囊。kǒng míng yú dé shuǐ,máo suì zhuī tuō náng。
雾晦豹始变,海激鹏乃翔。wù huì bào shǐ biàn,hǎi jī péng nǎi xiáng。
嗟尔独何为,抱己自摧藏。jiē ěr dú hé wèi,bào jǐ zì cuī cáng。

雁门太守行

刘基

赤符复汉祚,褒德先侯封。chì fú fù hàn zuò,bāo dé xiān hóu fēng。
阳熺焰发燧,霜皠山鸣钟。yáng xī yàn fā suì,shuāng cuǐ shān míng zhōng。
驯雉集中牟,乳虎去弘农。xùn zhì jí zhōng móu,rǔ hǔ qù hóng nóng。
抱鼓夜无声,桑阴麦芃芃。bào gǔ yè wú shēng,sāng yīn mài péng péng。
循良一何多,谣歌满儿童。xún liáng yī hé duō,yáo gē mǎn ér tóng。
贤哉洛阳令,卓鲁相继踪。xián zāi luò yáng lìng,zhuó lǔ xiāng jì zōng。
擿奸若明神,外猛中有容。tī jiān ruò míng shén,wài měng zhōng yǒu róng。
正狱除烦苛,平赋宽畸穷。zhèng yù chú fán kē,píng fù kuān jī qióng。
黎民拜恩惠,吏卒服至公。lí mín bài ēn huì,lì zú fú zhì gōng。
身殁德不隳,弦歌祠庙崇。shēn mò dé bù huī,xián gē cí miào chóng。
望美安阳亭,顽懦兴廉风。wàng měi ān yáng tíng,wán nuò xīng lián fēng。
彼哉肉食者,舆马愧肓聋。bǐ zāi ròu shí zhě,yú mǎ kuì huāng lóng。

艳歌行

刘基

亭亭松柏树,结根幽涧隈。tíng tíng sōng bǎi shù,jié gēn yōu jiàn wēi。
高标拂云日,直干排风雷。gāo biāo fú yún rì,zhí gàn pái fēng léi。
曾经匠石顾,谓是梁栋材。céng jīng jiàng shí gù,wèi shì liáng dòng cái。
明堂未构架,厚地深栽培。míng táng wèi gòu jià,hòu dì shēn zāi péi。
荧星入天阙,武库一朝灾。yíng xīng rù tiān quē,wǔ kù yī cháo zāi。
搜求到栎朴,谷赤山城垓。sōu qiú dào lì pǔ,gǔ chì shān chéng gāi。
般尔死无人,钩绳付舆台。bān ěr sǐ wú rén,gōu shéng fù yú tái。
路阻莫自致,弃之于草莱。lù zǔ mò zì zhì,qì zhī yú cǎo lái。
天寒斧斤集,岁莫空摧颓。tiān hán fǔ jīn jí,suì mò kōng cuī tuí。
三光无偏照,四气有还回。sān guāng wú piān zhào,sì qì yǒu hái huí。
斫丧在须臾,成长何艰哉。zhuó sàng zài xū yú,chéng zhǎng hé jiān zāi。
孰知真宰意,怅望使心哀。shú zhī zhēn zǎi yì,chàng wàng shǐ xīn āi。

门有车马客行

刘基

门有车马客,云是故乡人。mén yǒu chē mǎ kè,yún shì gù xiāng rén。
执手前借问,乡语知情真。zhí shǒu qián jiè wèn,xiāng yǔ zhī qíng zhēn。
自云别故乡,观光京国尘。zì yún bié gù xiāng,guān guāng jīng guó chén。
经商涉代北,薄宦往西秦。jīng shāng shè dài běi,báo huàn wǎng xī qín。
绣凤锦鸳鸯,金鞍紫骐驎。xiù fèng jǐn yuān yāng,jīn ān zǐ qí lín。
结交贵公卿,出入拥众宾。jié jiāo guì gōng qīng,chū rù yōng zhòng bīn。
剧孟气方锐,郭解家不贫。jù mèng qì fāng ruì,guō jiě jiā bù pín。
但见三春花,宁思秋露晨。dàn jiàn sān chūn huā,níng sī qiū lù chén。
断蓬失其根,风沙歘漂沦。duàn péng shī qí gēn,fēng shā chuā piāo lún。
前途塞虎狼,故里荒荆榛。qián tú sāi hǔ láng,gù lǐ huāng jīng zhēn。
昔为横海鲸,今为涸辙鳞。xī wèi héng hǎi jīng,jīn wèi hé zhé lín。
话言未及竟,涕泪各盈巾。huà yán wèi jí jìng,tì lèi gè yíng jīn。
居家倚骨肉,出家倚交亲。jū jiā yǐ gǔ ròu,chū jiā yǐ jiāo qīn。
何当在异县,见此旧里邻。hé dāng zài yì xiàn,jiàn cǐ jiù lǐ lín。
园蔬如蜜甘,市酒若醴醇。yuán shū rú mì gān,shì jiǔ ruò lǐ chún。
悲欢且弃置,生死同苦辛。bēi huān qiě qì zhì,shēng sǐ tóng kǔ xīn。
短歌有深情,情深难具陈。duǎn gē yǒu shēn qíng,qíng shēn nán jù chén。

煌煌京洛行

刘基

齐讴且辍唱,吴趍亦停声。qí ōu qiě chuò chàng,wú chí yì tíng shēng。
请君倾耳听,听我歌洛京。qǐng jūn qīng ěr tīng,tīng wǒ gē luò jīng。
京洛何煌煌,卜宅自周王。jīng luò hé huáng huáng,bo zhái zì zhōu wáng。
五服画九州,兹惟土中央。wǔ fú huà jiǔ zhōu,zī wéi tǔ zhōng yāng。
用文四战地,恃德不恃强。yòng wén sì zhàn dì,shì dé bù shì qiáng。
叔世道虽微,灵源泻流长。shū shì dào suī wēi,líng yuán xiè liú zhǎng。
汉祖殪秦项,定都由子房。hàn zǔ yì qín xiàng,dìng dōu yóu zi fáng。
马上得天下,继周焉敢当。mǎ shàng dé tiān xià,jì zhōu yān gǎn dāng。
光武起白水,龙飞扫搀抢。guāng wǔ qǐ bái shuǐ,lóng fēi sǎo chān qiǎng。
应天顺民心,戡暴安痍伤。yīng tiān shùn mín xīn,kān bào ān yí shāng。
冕旒正宸极,圭组崇俊良。miǎn liú zhèng chén jí,guī zǔ chóng jùn liáng。
功臣列爵土,循吏劝耕桑。gōng chén liè jué tǔ,xún lì quàn gēng sāng。
诏书报臧马,玉关闭西羌。zhào shū bào zāng mǎ,yù guān bì xī qiāng。
周严播高风,卓鲁树甘棠。zhōu yán bō gāo fēng,zhuó lǔ shù gān táng。
廷无乳虎伏,邑有驯雉翔。tíng wú rǔ hǔ fú,yì yǒu xùn zhì xiáng。
涓涓醴泉液,烨烨朱草芳。juān juān lǐ quán yè,yè yè zhū cǎo fāng。
继体更贤能,守成不逾常。jì tǐ gèng xián néng,shǒu chéng bù yú cháng。
南郊尊上帝,宗祀亲明堂。nán jiāo zūn shàng dì,zōng sì qīn míng táng。
辟雍养耆德,灵台观祲祥。pì yōng yǎng qí dé,líng tái guān jìn xiáng。
南宫画元勋,东观昭文章。nán gōng huà yuán xūn,dōng guān zhāo wén zhāng。
诗书母后训,淫侈蕃封防。shī shū mǔ hòu xùn,yín chǐ fān fēng fáng。
百年天再辟,四帝日重光。bǎi nián tiān zài pì,sì dì rì zhòng guāng。
倾昃自满盈,宴安生怠荒。qīng zè zì mǎn yíng,yàn ān shēng dài huāng。
刑官窃威柄,义士死道旁。xíng guān qiè wēi bǐng,yì shì sǐ dào páng。
衅积千里草,祸成一星黄。xìn jī qiān lǐ cǎo,huò chéng yī xīng huáng。
大命始不挚,馀晖尚悠扬。dà mìng shǐ bù zhì,yú huī shàng yōu yáng。
典午亦有初,言治称太康。diǎn wǔ yì yǒu chū,yán zhì chēng tài kāng。
用人混哲否,孽芽出萧墙。yòng rén hùn zhé fǒu,niè yá chū xiāo qiáng。
兄弟相啖食,同气成豺狼。xiōng dì xiāng dàn shí,tóng qì chéng chái láng。
金墉岂不固,清谈漫洋洋。jīn yōng qǐ bù gù,qīng tán màn yáng yáng。
妖星入太极,胡雏登御床。yāo xīng rù tài jí,hú chú dēng yù chuáng。
铜驼荆棘没,寝庙狐狸藏。tóng tuó jīng jí méi,qǐn miào hú lí cáng。
落日照西城,寒云归北邙。luò rì zhào xī chéng,hán yún guī běi máng。
轘辕无人行,伊洛广且长。huán yuán wú rén xíng,yī luò guǎng qiě zhǎng。
衰荣若旦暮,道德信金汤。shuāi róng ruò dàn mù,dào dé xìn jīn tāng。
殷勤京洛篇,厥鉴不可忘。yīn qín jīng luò piān,jué jiàn bù kě wàng。

升天行

刘基

太仪转神枢,日月飞两丸。tài yí zhuǎn shén shū,rì yuè fēi liǎng wán。
荣华如电火,瞬息无留颜。róng huá rú diàn huǒ,shùn xī wú liú yán。
谁能与蟪蛄,争鸣秋草间。shuí néng yǔ huì gū,zhēng míng qiū cǎo jiān。
中夜集五灵,步虚款天关。zhōng yè jí wǔ líng,bù xū kuǎn tiān guān。
摆脱尘土累,廓落真境宽。bǎi tuō chén tǔ lèi,kuò luò zhēn jìng kuān。
玉髓充晚食,璚霞足晨餐。yù suǐ chōng wǎn shí,qióng xiá zú chén cān。
妙合五色光,化为九转丹。miào hé wǔ sè guāng,huà wèi jiǔ zhuǎn dān。
洞朗照无极,逍遥出人寰。dòng lǎng zhào wú jí,xiāo yáo chū rén huán。
象载六苍虬,翼以双紫鸾。xiàng zài liù cāng qiú,yì yǐ shuāng zǐ luán。
濯足北河津,弭节蓬莱山。zhuó zú běi hé jīn,mǐ jié péng lái shān。
伶伦歌九韶,眉连舞七盘。líng lún gē jiǔ sháo,méi lián wǔ qī pán。
浮丘吹参差,宓妃鸣佩环。fú qiū chuī cān chà,mì fēi míng pèi huán。
娱乐竟日夕,还归玉宸班。yú lè jìng rì xī,hái guī yù chén bān。

长安有狭邪行

刘基

大道坦荡荡,狭路能摧车。dà dào tǎn dàng dàng,xiá lù néng cuī chē。
大道少人行,狭路争走趋。dà dào shǎo rén xíng,xiá lù zhēng zǒu qū。
狭路险以捷,大道平而迂。xiá lù xiǎn yǐ jié,dà dào píng ér yū。
所以狭路间,叠足不惮劬。suǒ yǐ xiá lù jiān,dié zú bù dàn qú。
嶒崚磨为光,窊坳辗成渠。céng léng mó wèi guāng,wā ào niǎn chéng qú。
峻滑无涩踵,攀缘有牵裾。jùn huá wú sè zhǒng,pān yuán yǒu qiān jū。
騧骊踠蹄踸,仆从赪肩呼。guā lí wǎn tí chěn,pū cóng chēng jiān hū。
清霜晨入袂,白露夜沾襦。qīng shuāng chén rù mèi,bái lù yè zhān rú。
扰扰极追奔,营营竞须臾。rǎo rǎo jí zhuī bēn,yíng yíng jìng xū yú。
穷通乃定命,得丧岂异途。qióng tōng nǎi dìng mìng,dé sàng qǐ yì tú。
君子遵义路,诡御非吾驱。jūn zi zūn yì lù,guǐ yù fēi wú qū。
灭趾祸难悔,素履戒匆逾。miè zhǐ huò nán huǐ,sù lǚ jiè cōng yú。
那能恸阮籍,何用泣扬朱。nà néng tòng ruǎn jí,hé yòng qì yáng zhū。
长安有狭邪,虽捷焉所如。zhǎng ān yǒu xiá xié,suī jié yān suǒ rú。

飞龙引

刘基

轩辕黄帝上天时,五龙垂髯下接之,后宫彩女咸相随。xuān yuán huáng dì shàng tiān shí,wǔ lóng chuí rán xià jiē zhī,hòu gōng cǎi nǚ xián xiāng suí。
云轻龙健不可追,彩女化作黄金芝。yún qīng lóng jiàn bù kě zhuī,cǎi nǚ huà zuò huáng jīn zhī。
金芝千年一作花,花光五色明朝霞。jīn zhī qiān nián yī zuò huā,huā guāng wǔ sè míng cháo xiá。
扶疏荫映玉皇家,沉精降液为丹砂。fú shū yīn yìng yù huáng jiā,chén jīng jiàng yè wèi dān shā。
炼丹砂,成水银,水银流汞浴火轮。liàn dān shā,chéng shuǐ yín,shuǐ yín liú gǒng yù huǒ lún。
火轮照曜十二辰,黄龙归来天帝嗔。huǒ lún zhào yào shí èr chén,huáng lóng guī lái tiān dì chēn。

春思

刘基

忆昔东风入芳草,柳绿花红看总好。yì xī dōng fēng rù fāng cǎo,liǔ lǜ huā hóng kàn zǒng hǎo。
今日风吹陌上尘,莺啼燕语俱伤神。jīn rì fēng chuī mò shàng chén,yīng tí yàn yǔ jù shāng shén。
忧来感人泪沾臆,未必春光不如昔。yōu lái gǎn rén lèi zhān yì,wèi bì chūn guāng bù rú xī。