古诗词

菩萨蛮·七首集句

刘基

东城江水西飞燕。dōng chéng jiāng shuǐ xī fēi yàn。
黄姑织女时相见。huáng gū zhī nǚ shí xiāng jiàn。
见少别离多。jiàn shǎo bié lí duō。
浮生能几何。fú shēng néng jǐ hé。
梧桐相待老。wú tóng xiāng dài lǎo。
常恐秋风早。cháng kǒng qiū fēng zǎo。
万恨在蛾眉。wàn hèn zài é méi。
傍人那得知。bàng rén nà dé zhī。
刘基

刘基

刘基(1311年7月1日-1375年5月16日)字伯温,谥曰文成,元末明初杰出的军事谋略家、政治家、文学家和思想家,明朝开国元勋,汉族,浙江文成南田(原属青田)人,故时人称他刘青田,明洪武三年(1370)封诚意伯,人们又称他刘诚意。武宗正德九年追赠太师,谥号文成,后人又称他刘文成、文成公。他以神机妙算、运筹帷幄著称于世。刘伯温是中国古代的一位传奇人物,至今在中国大陆、港澳台乃至东南亚、日韩等地仍有广泛深厚的民间影响力。 刘基的作品>>

猜您喜欢

遣兴六首

刘基

溽暑百体倦,晓凉正堪眠。rù shǔ bǎi tǐ juàn,xiǎo liáng zhèng kān mián。
飞蚊何营营,绕鬓鸣相煎。fēi wén hé yíng yíng,rào bìn míng xiāng jiān。
拍之不胜多,挥去还复前。pāi zhī bù shèng duō,huī qù hái fù qián。
世乱有骨肉,逃生幸完全。shì luàn yǒu gǔ ròu,táo shēng xìng wán quán。
细微何足较,此意谁当传。xì wēi hé zú jiào,cǐ yì shuí dāng chuán。

遣兴六首

刘基

绿树何阴阴,良苗亦离离。lǜ shù hé yīn yīn,liáng miáo yì lí lí。
开窗招远风,赤鲤跃清池。kāi chuāng zhāo yuǎn fēng,chì lǐ yuè qīng chí。
云日酿晴光,芰荷有馀姿,宴坐偶自得,悠然遂忘饥。yún rì niàng qíng guāng,jì hé yǒu yú zī,yàn zuò ǒu zì dé,yōu rán suì wàng jī。
富贵不可求,守分勿复疑。fù guì bù kě qiú,shǒu fēn wù fù yí。

遣兴六首

刘基

迂疏乏世用,矫情非所安。yū shū fá shì yòng,jiǎo qíng fēi suǒ ān。
投簪谢时辈,聊得心中宽。tóu zān xiè shí bèi,liáo dé xīn zhōng kuān。
回首望故乡,枳棘日以繁。huí shǒu wàng gù xiāng,zhǐ jí rì yǐ fán。
譬彼水上萍,随流且盘桓。pì bǐ shuǐ shàng píng,suí liú qiě pán huán。
楼头好山色,晴雨皆可观。lóu tóu hǎo shān sè,qíng yǔ jiē kě guān。
未知明朝事,且尽今日欢。wèi zhī míng cháo shì,qiě jǐn jīn rì huān。

题春江送别图

刘基

春江水悠悠,行人上兰舟。chūn jiāng shuǐ yōu yōu,xíng rén shàng lán zhōu。
春云散江树,行人重回顾。chūn yún sàn jiāng shù,xíng rén zhòng huí gù。
嘉会未有期,离心渺千里。jiā huì wèi yǒu qī,lí xīn miǎo qiān lǐ。
愿作还山云,莫作东流水。yuàn zuò hái shān yún,mò zuò dōng liú shuǐ。

琴清堂诗

刘基

亭亭峄阳桐,斫为绿绮琴。tíng tíng yì yáng tóng,zhuó wèi lǜ qǐ qín。
縆之朱丝弦,弹我白雪音。gēng zhī zhū sī xián,dàn wǒ bái xuě yīn。
虚堂夜迢迢,华月耿疏林。xū táng yè tiáo tiáo,huá yuè gěng shū lín。
凤凰天上来,虬龙水中吟。fèng huáng tiān shàng lái,qiú lóng shuǐ zhōng yín。
由罢起太息,无人知此心。yóu bà qǐ tài xī,wú rén zhī cǐ xīn。

次韵和脱因宗道感兴三首

刘基

索居守贞素,久巳忘世机。suǒ jū shǒu zhēn sù,jiǔ sì wàng shì jī。
晨兴夕还寐,不知时节违。chén xīng xī hái mèi,bù zhī shí jié wéi。
庭前有芳树,宿昔容颜非。tíng qián yǒu fāng shù,sù xī róng yán fēi。
巢鸟去安之,寒蝉鸣亦稀。cháo niǎo qù ān zhī,hán chán míng yì xī。
居人歌北风,客子叹无衣。jū rén gē běi fēng,kè zi tàn wú yī。
浮云结阴翳,白日少光辉。fú yún jié yīn yì,bái rì shǎo guāng huī。
鸿雁号南翔,蟋蟀在中闱。hóng yàn hào nán xiáng,xī shuài zài zhōng wéi。
荣华如流水,一往何当归。róng huá rú liú shuǐ,yī wǎng hé dāng guī。

次韵和脱因宗道感兴三首

刘基

松柏守孤直,不争桃李色。sōng bǎi shǒu gū zhí,bù zhēng táo lǐ sè。
明星在青天,有时化为石。míng xīng zài qīng tiān,yǒu shí huà wèi shí。
春风车马尘,竟日翳紫陌。chūn fēng chē mǎ chén,jìng rì yì zǐ mò。
宁知禾黍地,旧是王侯宅。níng zhī hé shǔ dì,jiù shì wáng hóu zhái。
蓬莱有仙药,求之不可得。péng lái yǒu xiān yào,qiú zhī bù kě dé。
霜风吹林木,岁暮徒怆恻。shuāng fēng chuī lín mù,suì mù tú chuàng cè。

次韵和脱因宗道感兴三首

刘基

铅刀方用世,挂壁干将闲。qiān dāo fāng yòng shì,guà bì gàn jiāng xián。
剪松养荆棘,匠石空悲酸。jiǎn sōng yǎng jīng jí,jiàng shí kōng bēi suān。
驱车陟大行,日暮多险艰。qū chē zhì dà xíng,rì mù duō xiǎn jiān。
玄冰胶大谷,脱粟贵琅玕。xuán bīng jiāo dà gǔ,tuō sù guì láng gān。
魑魅揽人魂,豺狼食人肝。chī mèi lǎn rén hún,chái láng shí rén gān。
路远无羽翼,何由得飞还。lù yuǎn wú yǔ yì,hé yóu dé fēi hái。

田家

刘基

田家无所求,所求在衣食;丈夫事耕稼,妇女攻纺绩,侵晨荷锄出,暮夜不遑息。tián jiā wú suǒ qiú,suǒ qiú zài yī shí;zhàng fū shì gēng jià,fù nǚ gōng fǎng jì,qīn chén hé chú chū,mù yè bù huáng xī。
饱暖匪天降,赖尔筋与力。bǎo nuǎn fěi tiān jiàng,lài ěr jīn yǔ lì。
租税所从来,官府宜爱惜。zū shuì suǒ cóng lái,guān fǔ yí ài xī。
如何恣刻剥,渗漉尽涓滴。rú hé zì kè bō,shèn lù jǐn juān dī。
怪当休明时,狼藉多盗贼。guài dāng xiū míng shí,láng jí duō dào zéi。
岂无仁义矛,可以弭锋镝。qǐ wú rén yì máo,kě yǐ mǐ fēng dī。
安得廉循吏,与国共欣戚,清心罢苞苴,养民瘳国脉。ān dé lián xún lì,yǔ guó gòng xīn qī,qīng xīn bà bāo jū,yǎng mín chōu guó mài。

渡江遣怀

刘基

东风吹沧江,白日照花柳。dōng fēng chuī cāng jiāng,bái rì zhào huā liǔ。
山川半显晦,积雨晴未久。shān chuān bàn xiǎn huì,jī yǔ qíng wèi jiǔ。
青阳好气候,群物竞苞剖。qīng yáng hǎo qì hòu,qún wù jìng bāo pōu。
农夫荷锄犁,各自登陇亩。nóng fū hé chú lí,gè zì dēng lǒng mǔ。
鸤鸠鸣相应,陂水光浏浏。shī jiū míng xiāng yīng,bēi shuǐ guāng liú liú。
天地起戈兵,荆榛塞原阜。tiān dì qǐ gē bīng,jīng zhēn sāi yuán fù。
兹邦特按堵,庶足憩奔走。zī bāng tè àn dǔ,shù zú qì bēn zǒu。
故乡有园田,委弃没藜莠。gù xiāng yǒu yuán tián,wěi qì méi lí yǒu。
老母年八十,头童齿牙朽。lǎo mǔ nián bā shí,tóu tóng chǐ yá xiǔ。
痴儿始垂髫,出入寡朋友。chī ér shǐ chuí tiáo,chū rù guǎ péng yǒu。
衣衾杂絮毳,羹食乏菘韭。yī qīn zá xù cuì,gēng shí fá sōng jiǔ。
傫然多病身,全家倚糊口。lěi rán duō bìng shēn,quán jiā yǐ hú kǒu。
那今更远去,忧念成疾首。nà jīn gèng yuǎn qù,yōu niàn chéng jí shǒu。
千金聘宿瘤,顾谓西施丑。qiān jīn pìn sù liú,gù wèi xī shī chǒu。
盬车摧太行,骅骝不如狗。gǔ chē cuī tài xíng,huá liú bù rú gǒu。
况我驽蹇质,困踣畏培塿。kuàng wǒ nú jiǎn zhì,kùn bó wèi péi lǒu。
济河须巨舫,将焉用罂缶。jì hé xū jù fǎng,jiāng yān yòng yīng fǒu。
朱弦絙琴瑟,曷中洪钟纽。zhū xián huán qín sè,hé zhōng hóng zhōng niǔ。
剡蒿射犀革,空贻养由咎。shàn hāo shè xī gé,kōng yí yǎng yóu jiù。
巍巍神祖烈,乾坤壤高厚。wēi wēi shén zǔ liè,qián kūn rǎng gāo hòu。
蠢兹蛇豕俦,乘间恣哮吼。chǔn zī shé shǐ chóu,chéng jiān zì xiāo hǒu。
非无熊罴臣,土产分左右。fēi wú xióng pí chén,tǔ chǎn fēn zuǒ yòu。
更张吾岂能,习惯彼巳狙。gèng zhāng wú qǐ néng,xí guàn bǐ sì jū。
鹿麋曾伤虎,宵迈詟狸蹂。lù mí céng shāng hǔ,xiāo mài zhé lí róu。
寤言乱心绪,忽若醉醇酒。wù yán luàn xīn xù,hū ruò zuì chún jiǔ。
疏贱等蚍蜉,捐驱复何有。shū jiàn děng pí fú,juān qū fù hé yǒu。
夷吾匪每生,鞠育未宜负。yí wú fěi měi shēng,jū yù wèi yí fù。
怆恨忆松楸,泪湿蓬鬓垢。chuàng hèn yì sōng qiū,lèi shī péng bìn gòu。
道途正艰阻,进退维窊臼。dào tú zhèng jiān zǔ,jìn tuì wéi wā jiù。
向风一陈情,何由达南斗。xiàng fēng yī chén qíng,hé yóu dá nán dòu。

题山水图

刘基

江上何所有,高低千万峰。jiāng shàng hé suǒ yǒu,gāo dī qiān wàn fēng。
结庐覆以茅,取足聊自容。jié lú fù yǐ máo,qǔ zú liáo zì róng。
绿树既蓊郁,清溪亦溶溶。lǜ shù jì wěng yù,qīng xī yì róng róng。
地僻重车马,猿鸟得相从。dì pì zhòng chē mǎ,yuán niǎo dé xiāng cóng。
日落沙际明,寒烟澹疏松。rì luò shā jì míng,hán yān dàn shū sōng。
苍茫云霞外,隐见青芙蓉。cāng máng yún xiá wài,yǐn jiàn qīng fú róng。
悠然一舸还,好景时独逢。yōu rán yī gě hái,hǎo jǐng shí dú féng。
归来山月出,古刹鸣昏钟。guī lái shān yuè chū,gǔ shā míng hūn zhōng。

若耶溪杳郭深居精舍

刘基

上人好山居,入山惟恐浅。shàng rén hǎo shān jū,rù shān wéi kǒng qiǎn。
纡馀涉渊沄,结搆依㟞嵃。yū yú shè yuān yún,jié gòu yī zhàn yǎn。
冈峦外挺拔,水木终隐显。gāng luán wài tǐng bá,shuǐ mù zhōng yǐn xiǎn。
其前对鹅鼻,突兀正冠冕。qí qián duì é bí,tū wù zhèng guān miǎn。
其傍连木禾,积翠森偃蹇。qí bàng lián mù hé,jī cuì sēn yǎn jiǎn。
后有狮子岩,崷崒露龈齴。hòu yǒu shī zi yán,qiú zú lù kěn yǎn。
春花炫阳林,秋草馥阴畎。chūn huā xuàn yáng lín,qiū cǎo fù yīn quǎn。
高通云雨过,侧见星斗转。gāo tōng yún yǔ guò,cè jiàn xīng dòu zhuǎn。
桃源不远求,箕颍安足践。táo yuán bù yuǎn qiú,jī yǐng ān zú jiàn。
我来三伏凉,羁怀忽如展。wǒ lái sān fú liáng,jī huái hū rú zhǎn。
谈经道心融,听法俗虑剪。tán jīng dào xīn róng,tīng fǎ sú lǜ jiǎn。
疏窗夜深启,孤月挂遥岘。shū chuāng yè shēn qǐ,gū yuè guà yáo xiàn。
空蒙白毫光,闪铄动崖巘。kōng méng bái háo guāng,shǎn shuò dòng yá yǎn。
何当此卜邻,永用辞淟湎。hé dāng cǐ bo lín,yǒng yòng cí tiǎn miǎn。

大热遣怀

刘基

盛夏火用事,长日不可堪。shèng xià huǒ yòng shì,zhǎng rì bù kě kān。
热汗发我肤,如泉溢穹嵁。rè hàn fā wǒ fū,rú quán yì qióng kān。
清晨登楼望,四野皆红岚。qīng chén dēng lóu wàng,sì yě jiē hóng lán。
坡坨会稽山,缥缈浮郁蓝。pō tuó huì jī shān,piāo miǎo fú yù lán。
何由作雨泽,一洗暍与酣。hé yóu zuò yǔ zé,yī xǐ yē yǔ hān。
须臾玻瓈盘,涌出琉璃潭。xū yú bō lí pán,yǒng chū liú lí tán。
杂气若绛旗,飘飖散空㟏。zá qì ruò jiàng qí,piāo yáo sàn kōng hán。
朱光熭九幽,天色熇以䣻。zhū guāng wèi jiǔ yōu,tiān sè hè yǐ hān。
树木首咸俯,鸟兽声尽韽。shù mù shǒu xián fǔ,niǎo shòu shēng jǐn ān。
玄冥将禺彊,侧身入埪龛。xuán míng jiāng yú jiàng,cè shēn rù kōng kān。
渊蛇葺短鳞,山龟灼枯?。yuān shé qì duǎn lín,shān guī zhuó kū rán。
悍熊伏朝鼢,困龙缩秋蚕。hàn xióng fú cháo fén,kùn lóng suō qiū cán。
蕉根裂埴断,毙鹬蚌脯含。jiāo gēn liè zhí duàn,bì yù bàng pú hán。
水井为汤池,冶容成病颔。shuǐ jǐng wèi tāng chí,yě róng chéng bìng hàn。
渡水翅帖帖,守门口舑舑。dù shuǐ chì tiē tiē,shǒu mén kǒu tān tān。
蜩螗轻绡翼,依阴萃枫楠。tiáo táng qīng xiāo yì,yī yīn cuì fēng nán。
沸渭泊静寂,噪聒乱语谈。fèi wèi pō jìng jì,zào guā luàn yǔ tán。
苍蝇丹砂头,群飞逐烹腤。cāng yíng dān shā tóu,qún fēi zhú pēng ān。
拍之适污手,驱之死仍耽。pāi zhī shì wū shǒu,qū zhī sǐ réng dān。
对食惮下肮,引饮辄倾甔。duì shí dàn xià āng,yǐn yǐn zhé qīng dān。
抚几炎欲燎,披衣重犹函。fǔ jǐ yán yù liáo,pī yī zhòng yóu hán。
慨彼征戍卒,荷戟忘寝?。kǎi bǐ zhēng shù zú,hé jǐ wàng qǐn。
弃绝骨肉爱,不得同苦甘。qì jué gǔ ròu ài,bù dé tóng kǔ gān。
但闻盗贼炽,未见王师戡。dàn wén dào zéi chì,wèi jiàn wáng shī kān。
郊原虏掠遍,馈饷那能覃。jiāo yuán lǔ lüè biàn,kuì xiǎng nà néng tán。
况乃隆暑节,蒸郁非所谙。kuàng nǎi lóng shǔ jié,zhēng yù fēi suǒ ān。
用兵贵拙速,将帅当怀惭。yòng bīng guì zhuō sù,jiāng shuài dāng huái cán。
沈冥及暮鼓,两目脂流泔。shěn míng jí mù gǔ,liǎng mù zhī liú gān。
拂袖招远风,众星烂天南。fú xiù zhāo yuǎn fēng,zhòng xīng làn tiān nán。
河汉上昭回,烟霞远䰐鬖。hé hàn shàng zhāo huí,yān xiá yuǎn lán sān。
且喜辰极明,愿睹戎马倓。qiě xǐ chén jí míng,yuàn dǔ róng mǎ tán。
云门连镜湖,林壑清且涵。yún mén lián jìng hú,lín hè qīng qiě hán。
岂惟隔埃壒,庶足憩负担。qǐ wéi gé āi ài,shù zú qì fù dān。
惜无五亩宅,偃蹇投吾簪。xī wú wǔ mǔ zhái,yǎn jiǎn tóu wú zān。

六月十八日自天章入城作

刘基

天净山气凉,溪浑夜来雨。tiān jìng shān qì liáng,xī hún yè lái yǔ。
篮舆度疏翠,初日照平楚。lán yú dù shū cuì,chū rì zhào píng chǔ。
高林半长烟,好鸟时自语。gāo lín bàn zhǎng yān,hǎo niǎo shí zì yǔ。
烦襟得萧散,似欲忘羁旅。fán jīn dé xiāo sàn,shì yù wàng jī lǚ。
何当盗贼息,比屋丰禾黍。hé dāng dào zéi xī,bǐ wū fēng hé shǔ。
逍遥丘壑间,鹿麋以为伍。xiāo yáo qiū hè jiān,lù mí yǐ wèi wǔ。

晚同方舟上人登师子岩作

刘基

落日下前峰,轻烟生远林。luò rì xià qián fēng,qīng yān shēng yuǎn lín。
云霞媚馀姿,松柏澹清阴。yún xiá mèi yú zī,sōng bǎi dàn qīng yīn。
振策纵幽步,披榛陟层岑。zhèn cè zòng yōu bù,pī zhēn zhì céng cén。
槿花篱上明,莎鸡草间吟。jǐn huā lí shàng míng,shā jī cǎo jiān yín。
凉风自西来,飗飗吹我襟。liáng fēng zì xī lái,liú liú chuī wǒ jīn。
荣华龙几时,摇落方自冷。róng huá lóng jǐ shí,yáo luò fāng zì lěng。
逝川无停波,急弦有哀音。shì chuān wú tíng bō,jí xián yǒu āi yīn。
顾瞻望四方,怅焉愁思深。gù zhān wàng sì fāng,chàng yān chóu sī shēn。