古诗词

戏咏端州石砚放言

黎遂球

我闻自昔盘古既开乾坤异,爰以轻清为天重浊为地。wǒ wén zì xī pán gǔ jì kāi qián kūn yì,yuán yǐ qīng qīng wèi tiān zhòng zhuó wèi dì。
惟有磊磊落落之石质重而韵清,在乎山水之间各安置。wéi yǒu lěi lěi luò luò zhī shí zhì zhòng ér yùn qīng,zài hū shān shuǐ zhī jiān gè ān zhì。
奈何天无石,肆有触之崩而柱折。nài hé tiān wú shí,sì yǒu chù zhī bēng ér zhù zhé。
有女娲取而炼以补之,所馀者青玄赤白皆分别。yǒu nǚ wā qǔ ér liàn yǐ bǔ zhī,suǒ yú zhě qīng xuán chì bái jiē fēn bié。
迨夫百千万年,有祖龙骑之向东,而端州之石亶称奇绝。dài fū bǎi qiān wàn nián,yǒu zǔ lóng qí zhī xiàng dōng,ér duān zhōu zhī shí dǎn chēng qí jué。
此石当时既补天,至今天色尚依然。cǐ shí dāng shí jì bǔ tiān,zhì jīn tiān sè shàng yī rán。
云胡得此以为砚,我想女娲岂难煮而燥之,乃听其益笔发墨呵气则泉。yún hú dé cǐ yǐ wèi yàn,wǒ xiǎng nǚ wā qǐ nán zhǔ ér zào zhī,nǎi tīng qí yì bǐ fā mò hē qì zé quán。
吁嗟乎,女娲何不悟补天之微理,惜也此彼不知此。xū jiē hū,nǚ wā hé bù wù bǔ tiān zhī wēi lǐ,xī yě cǐ bǐ bù zhī cǐ。
粤自苍颉作书混沌凿,伏义八卦聊为尔。yuè zì cāng jié zuò shū hùn dùn záo,fú yì bā guà liáo wèi ěr。
而乃上典谟,下风史。ér nǎi shàng diǎn mó,xià fēng shǐ。
民伪兹,圣人死。mín wěi zī,shèng rén sǐ。
东家老儒炼六经以补之,而大儒曰仁,小儒曰理。dōng jiā lǎo rú liàn liù jīng yǐ bǔ zhī,ér dà rú yuē rén,xiǎo rú yuē lǐ。
岂若太古三民,不相往来而已。qǐ ruò tài gǔ sān mín,bù xiāng wǎng lái ér yǐ。
祖龙焚书亦似矣,而何复有管城子。zǔ lóng fén shū yì shì yǐ,ér hé fù yǒu guǎn chéng zi。
管城子,舍此石而不可得。guǎn chéng zi,shě cǐ shí ér bù kě dé。
又千百年,而山之混沌是与人而俱蚀。yòu qiān bǎi nián,ér shān zhī hùn dùn shì yǔ rén ér jù shí。
八分变体点画便,遂使君子小人交相美其文墨。bā fēn biàn tǐ diǎn huà biàn,suì shǐ jūn zi xiǎo rén jiāo xiāng měi qí wén mò。
尔来文妖墨祟皆绝奇。ěr lái wén yāo mò suì jiē jué qí。
家家书,人人诗。jiā jiā shū,rén rén shī。
宝此一片石,而矻矻然仰天而思。bǎo cǐ yī piàn shí,ér kū kū rán yǎng tiān ér sī。
镂心刻骨,以裂此浑浑之元气。lòu xīn kè gǔ,yǐ liè cǐ hún hún zhī yuán qì。
吁嗟乎,我欲补之,而几夜可补也。xū jiē hū,wǒ yù bǔ zhī,ér jǐ yè kě bǔ yě。
我欲毁此石以补之,夫谁解其意者。wǒ yù huǐ cǐ shí yǐ bǔ zhī,fū shuí jiě qí yì zhě。
我闻石之精,与三皇五帝在天之灵而俱愁。wǒ wén shí zhī jīng,yǔ sān huáng wǔ dì zài tiān zhī líng ér jù chóu。
夫何寸裂我石,而圣人之糟粕,尽以供伪儒之摹写。fū hé cùn liè wǒ shí,ér shèng rén zhī zāo pò,jǐn yǐ gōng wěi rú zhī mó xiě。
岂不闻当尧之时水逆行,泛滥于天下使禹治之。qǐ bù wén dāng yáo zhī shí shuǐ nì xíng,fàn làn yú tiān xià shǐ yǔ zhì zhī。
巨灵一擘,水皆东泻。jù líng yī bāi,shuǐ jiē dōng xiè。
夫石可擘,则亦可取而为砚。fū shí kě bāi,zé yì kě qǔ ér wèi yàn。
禹若曰,余知其然。yǔ ruò yuē,yú zhī qí rán。
肆任土作贡,惟有怪石浮磬,与筱簜竹箭。sì rèn tǔ zuò gòng,wéi yǒu guài shí fú qìng,yǔ xiǎo dàng zhú jiàn。
无毛颖管,无砚田片。wú máo yǐng guǎn,wú yàn tián piàn。
何意于今数千年,山灵剥面谁为怜。hé yì yú jīn shù qiān nián,shān líng bō miàn shuí wèi lián。
我今一片大于拳,取而怀之袖中。wǒ jīn yī piàn dà yú quán,qǔ ér huái zhī xiù zhōng。
是亦伪儒之流也。shì yì wěi rú zhī liú yě。
安得圣人尽驱此衣冠之盗,置之标枝野鹿之田。ān dé shèng rén jǐn qū cǐ yī guān zhī dào,zhì zhī biāo zhī yě lù zhī tián。
使之思悠悠,腹便便。shǐ zhī sī yōu yōu,fù biàn biàn。
礼仪三百,威仪三千,还之未始有始之前。lǐ yí sān bǎi,wēi yí sān qiān,hái zhī wèi shǐ yǒu shǐ zhī qián。
谁为福始,谁为祸先。shuí wèi fú shǐ,shuí wèi huò xiān。
无表无得,日出而作,日入而眠。wú biǎo wú dé,rì chū ér zuò,rì rù ér mián。
我亦投此石于众人,众人不受,投彼女娲,女祸亦不必以供其补天。wǒ yì tóu cǐ shí yú zhòng rén,zhòng rén bù shòu,tóu bǐ nǚ wā,nǚ huò yì bù bì yǐ gōng qí bǔ tiān。
夫何使我与文妖墨祟争此一片石,不耕获不菑畬,惟蠡测夫脉望之残编。fū hé shǐ wǒ yǔ wén yāo mò suì zhēng cǐ yī piàn shí,bù gēng huò bù zāi shē,wéi lí cè fū mài wàng zhī cán biān。

黎遂球

明广东番禺人,字美周。天启七年举人。再应会试不第。善诗、古文,工画山水。崇祯中,陈子壮荐遂球为经济名儒,以母老不赴。明亡,方应陈子壮荐,为南明隆武朝,兵部职方司主事,提督广东兵援赣州,城破殉难。谥忠悯。有《莲须阁诗文集》。 黎遂球的作品>>

猜您喜欢

醉题斋壁二首

黎遂球

兴至撮襟成字,狂来散发长歌。xīng zhì cuō jīn chéng zì,kuáng lái sàn fā zhǎng gē。
五柳腰肢可惜,三闾醉醒如何。wǔ liǔ yāo zhī kě xī,sān lǘ zuì xǐng rú hé。

醉题斋壁二首

黎遂球

庄生任呼牛马,介子不辨龙蛇。zhuāng shēng rèn hū niú mǎ,jiè zi bù biàn lóng shé。
眼底乾坤悬行,身边花酒为家。yǎn dǐ qián kūn xuán xíng,shēn biān huā jiǔ wèi jiā。

短歌行

黎遂球

酒酣月满地,为君歌短歌。jiǔ hān yuè mǎn dì,wèi jūn gē duǎn gē。
愿君漏壶箭,刻作鲁阳戈。yuàn jūn lòu hú jiàn,kè zuò lǔ yáng gē。
夏姬老矣,嬴女如何。xià jī lǎo yǐ,yíng nǚ rú hé。
维南有箕,维北有斗。wéi nán yǒu jī,wéi běi yǒu dòu。
持播南山尘,载挹东海酒。chí bō nán shān chén,zài yì dōng hǎi jiǔ。
明明如月,仙人见之肠断绝。míng míng rú yuè,xiān rén jiàn zhī cháng duàn jué。
嫦娥倩灵药,玉兔如春雪。cháng é qiàn líng yào,yù tù rú chūn xuě。
何不醉挟罗敷采扶桑,烛龙移照合欢床。hé bù zuì xié luó fū cǎi fú sāng,zhú lóng yí zhào hé huān chuáng。

西门行

黎遂球

出西门,衣裘轻,策马肥。chū xī mén,yī qiú qīng,cè mǎ féi。
愚人贪财,爱惜费思,举手代为散之。yú rén tān cái,ài xī fèi sī,jǔ shǒu dài wèi sàn zhī。
含美酒,唼西施。hán měi jiǔ,shà xī shī。
少年冯子都,吹箫鼓瑟,随我驱驰。shǎo nián féng zi dōu,chuī xiāo gǔ sè,suí wǒ qū chí。
人生不行乐,即不死,老尚何为。rén shēng bù xíng lè,jí bù sǐ,lǎo shàng hé wèi。
即不死,老尚何为。jí bù sǐ,lǎo shàng hé wèi。
积金欲遗子孙,子孙愚痴。jī jīn yù yí zi sūn,zi sūn yú chī。
子孙贤,愧畏人嗤。zi sūn xián,kuì wèi rén chī。

将进酒

黎遂球

糟如丘,曲作尘。zāo rú qiū,qū zuò chén。
送花落,迎花新。sòng huā luò,yíng huā xīn。
笑君不饮,何以为亲。xiào jūn bù yǐn,hé yǐ wèi qīn。
吴儿娇,楚臣苦。wú ér jiāo,chǔ chén kǔ。
醉无忧,醒无主,黄莺自歌蝶自舞。zuì wú yōu,xǐng wú zhǔ,huáng yīng zì gē dié zì wǔ。
杯盘出古窑,未必坟头土。bēi pán chū gǔ yáo,wèi bì fén tóu tǔ。
朝为云,暮为雨。cháo wèi yún,mù wèi yǔ。
安所得杜康,变作巫山女。ān suǒ dé dù kāng,biàn zuò wū shān nǚ。
朝朝莫莫,不知其数。cháo cháo mò mò,bù zhī qí shù。
蒸香滴酪沉青天,花间酩酊宁须钱。zhēng xiāng dī lào chén qīng tiān,huā jiān mǐng dīng níng xū qián。
富贵自不暇,贫贱且陶然。fù guì zì bù xiá,pín jiàn qiě táo rán。
死愿作天上星,生愿为地上仙。sǐ yuàn zuò tiān shàng xīng,shēng yuàn wèi dì shàng xiān。
今宵但可浸明月,倒泻珍珠那不前。jīn xiāo dàn kě jìn míng yuè,dào xiè zhēn zhū nà bù qián。

塞下曲

黎遂球

尘动起秋风,灯黄夜帐中。chén dòng qǐ qiū fēng,dēng huáng yè zhàng zhōng。
不寐磨长剑,明朝第一功。bù mèi mó zhǎng jiàn,míng cháo dì yī gōng。

乌夜啼二首

黎遂球

门前一树乌,双双背背啼。mén qián yī shù wū,shuāng shuāng bèi bèi tí。
双栖尚自啼,不顾儿郎妻。shuāng qī shàng zì tí,bù gù ér láng qī。

乌夜啼二首

黎遂球

侬歌乌夜啼,郎行白马蹄。nóng gē wū yè tí,láng xíng bái mǎ tí。
白颈不如乌,白头当自归。bái jǐng bù rú wū,bái tóu dāng zì guī。

子夜歌

黎遂球

狂风灭烛光,房栊映飞雪。kuáng fēng miè zhú guāng,fáng lóng yìng fēi xuě。
解衣莫畏寒,见侬情自热。jiě yī mò wèi hán,jiàn nóng qíng zì rè。

采莲曲

黎遂球

湖头采莲女,不向藕花前。hú tóu cǎi lián nǚ,bù xiàng ǒu huā qián。
笑脸晕芙蓉,相看名采莲。xiào liǎn yūn fú róng,xiāng kàn míng cǎi lián。

古别离曲

黎遂球

泪珠若可穿,串成千万尺。lèi zhū ruò kě chuān,chuàn chéng qiān wàn chǐ。
系足送郎行,缚郎回与妾。xì zú sòng láng xíng,fù láng huí yǔ qiè。

懊恼歌三首

黎遂球

欢初恋侬时,夜夜门前立。huān chū liàn nóng shí,yè yè mén qián lì。
今日欢弃侬,对人不敢泣。jīn rì huān qì nóng,duì rén bù gǎn qì。

懊恼歌三首

黎遂球

开门认欢船,行前笑相语。kāi mén rèn huān chuán,xíng qián xiào xiāng yǔ。
春风打布帆,回头下滩去。chūn fēng dǎ bù fān,huí tóu xià tān qù。

懊恼歌三首

黎遂球

打散双鸳鸯,莫与欢侬似。dǎ sàn shuāng yuān yāng,mò yǔ huān nóng shì。
不似欢去时,欢来便如此。bù shì huān qù shí,huān lái biàn rú cǐ。