古诗词

二鬼

刘基

忆昔盘古初开天地时,以土为肉石为骨,水为血脉天为皮,昆仑为头颅,江海为胃肠,嵩岳为背膂,其外四岳为四肢。yì xī pán gǔ chū kāi tiān dì shí,yǐ tǔ wèi ròu shí wèi gǔ,shuǐ wèi xuè mài tiān wèi pí,kūn lún wèi tóu lú,jiāng hǎi wèi wèi cháng,sōng yuè wèi bèi lǚ,qí wài sì yuè wèi sì zhī。
四肢百体咸定位,乃以日月为两眼,循环照烛三百六十骨节,八万四千毛窍,勿使淫邪发泄生疮痍。sì zhī bǎi tǐ xián dìng wèi,nǎi yǐ rì yuè wèi liǎng yǎn,xún huán zhào zhú sān bǎi liù shí gǔ jié,bā wàn sì qiān máo qiào,wù shǐ yín xié fā xiè shēng chuāng yí。
两眼相逐走不歇,天帝悯其劳逸不调生病患,申命守以两鬼,名曰结璘与郁仪。liǎng yǎn xiāng zhú zǒu bù xiē,tiān dì mǐn qí láo yì bù diào shēng bìng huàn,shēn mìng shǒu yǐ liǎng guǐ,míng yuē jié lín yǔ yù yí。
郁仪手捉三足老鸦脚,脚踏火轮蟠九螭。yù yí shǒu zhuō sān zú lǎo yā jiǎo,jiǎo tà huǒ lún pán jiǔ chī。
咀嚼五色若木英,身上五色光陆离。jǔ jué wǔ sè ruò mù yīng,shēn shàng wǔ sè guāng lù lí。
朝发旸谷暮金枢,清晨还上扶桑枝。cháo fā yáng gǔ mù jīn shū,qīng chén hái shàng fú sāng zhī。
扬鞭驱龙扶海若,蒸霞沸浪煎鱼龟。yáng biān qū lóng fú hǎi ruò,zhēng xiá fèi làng jiān yú guī。
辉煌焜耀启幽暗,燠煦草木生芳蕤。huī huáng kūn yào qǐ yōu àn,yù xù cǎo mù shēng fāng ruí。
结璘坐在广寒桂树根,漱咽桂露芬柏菲。jié lín zuò zài guǎng hán guì shù gēn,shù yàn guì lù fēn bǎi fēi。
啖服白兔所捣之灵药,跳上蟾蜍背脊骑。dàn fú bái tù suǒ dǎo zhī líng yào,tiào shàng chán chú bèi jí qí。
播光弄影荡云汉,闪奎烁璧葩花摛。bō guāng nòng yǐng dàng yún hàn,shǎn kuí shuò bì pā huā chī。
手摘桂树子,撒入大海中,散与蚌蛤为珠玑。shǒu zhāi guì shù zi,sā rù dà hǎi zhōng,sàn yǔ bàng há wèi zhū jī。
或落岩谷间,化作珣玕琪。huò luò yán gǔ jiān,huà zuò xún gān qí。
人拾得吃者,胸臆生明翚。rén shí dé chī zhě,xiōng yì shēng míng huī。
内外星官各职职,惟有两鬼两眼昼夜长相追。nèi wài xīng guān gè zhí zhí,wéi yǒu liǎng guǐ liǎng yǎn zhòu yè zhǎng xiāng zhuī。
有物来掩犯,两鬼随即挥刀鉟。yǒu wù lái yǎn fàn,liǎng guǐ suí jí huī dāo pī。
禁制虾蟆与老鸦,低头屏气服役使,不敢起意为奸欺。jìn zhì xiā má yǔ lǎo yā,dī tóu píng qì fú yì shǐ,bù gǎn qǐ yì wèi jiān qī。
天帝怜两鬼,暂放两鬼人间娭。tiān dì lián liǎng guǐ,zàn fàng liǎng guǐ rén jiān āi。
一鬼乘白狗,走向织女黄姑矶。yī guǐ chéng bái gǒu,zǒu xiàng zhī nǚ huáng gū jī。
槌河鼓,褰两旗,跳下皇初平牧羊群,烹羊食肉口吻流膏脂。chuí hé gǔ,qiān liǎng qí,tiào xià huáng chū píng mù yáng qún,pēng yáng shí ròu kǒu wěn liú gāo zhī。
却入天台山,呼龙唤虎听指麾。què rù tiān tái shān,hū lóng huàn hǔ tīng zhǐ huī。
东岩凿石取金卯,西岩掘土求琼葳。dōng yán záo shí qǔ jīn mǎo,xī yán jué tǔ qiú qióng wēi。
岩訇洞砉石梁折,惊起五百罗汉半夜拨剌冲天飞。yán hōng dòng huò shí liáng zhé,jīng qǐ wǔ bǎi luó hàn bàn yè bō lá chōng tiān fēi。
一鬼乘白豕,从以青羊青兔赤鼠儿。yī guǐ chéng bái shǐ,cóng yǐ qīng yáng qīng tù chì shǔ ér。
便从阁道出西清,入少微,浴咸池。biàn cóng gé dào chū xī qīng,rù shǎo wēi,yù xián chí。
身骑青田鹤,去采青田芝。shēn qí qīng tián hè,qù cǎi qīng tián zhī。
仙都赤城三十六,洞主骑鸾翳凤来陪随。xiān dōu chì chéng sān shí liù,dòng zhǔ qí luán yì fèng lái péi suí。
神鬼清唱毛女和,长烟袅袅飘熊旗。shén guǐ qīng chàng máo nǚ hé,zhǎng yān niǎo niǎo piāo xióng qí。
蜚廉吹笙虎击筑,罔象出舞奔冯夷。fēi lián chuī shēng hǔ jī zhù,wǎng xiàng chū wǔ bēn féng yí。
两鬼自从天上别,别后道路阻隔,不得相闻知。liǎng guǐ zì cóng tiān shàng bié,bié hòu dào lù zǔ gé,bù dé xiāng wén zhī。
忽闻韩山子,往来说因依。hū wén hán shān zi,wǎng lái shuō yīn yī。
两鬼各借问,始知相去近不远,何得不一相见叙情词。liǎng guǐ gè jiè wèn,shǐ zhī xiāng qù jìn bù yuǎn,hé dé bù yī xiāng jiàn xù qíng cí。
情词不得叙,焉得不相思。qíng cí bù dé xù,yān dé bù xiāng sī。
相思人间五十年,未抵天上五十炊。xiāng sī rén jiān wǔ shí nián,wèi dǐ tiān shàng wǔ shí chuī。
忽然宇宙变差异,六月落雪冰天逵。hū rán yǔ zhòu biàn chà yì,liù yuè luò xuě bīng tiān kuí。
鼋鼍上山作窟穴,蛇头生角角有歧。yuán tuó shàng shān zuò kū xué,shé tóu shēng jiǎo jiǎo yǒu qí。
鳄鱼掉尾斫折巨鳌脚,蓬莱宫倒水没楣。è yú diào wěi zhuó zhé jù áo jiǎo,péng lái gōng dào shuǐ méi méi。
搀枪枉矢争出逞妖怪,或大如瓮盎,或长如蜲蛇。chān qiāng wǎng shǐ zhēng chū chěng yāo guài,huò dà rú wèng àng,huò zhǎng rú wēi shé。
光烁烁,形躨躨。guāng shuò shuò,xíng kuí kuí。
叫鹿豕,呼熊罴。jiào lù shǐ,hū xióng pí。
煽吴回,翔魌魑。shān wú huí,xiáng qī chī。
天帝左右无扶持,蚊虻蚤虱蝇蚋蜞,噆肤咂血图饱肥,扰扰不可挥筋节。tiān dì zuǒ yòu wú fú chí,wén méng zǎo shī yíng ruì qí,zǎn fū zā xuè tú bǎo féi,rǎo rǎo bù kě huī jīn jié。
解折两眼眵,不辨妍与媸。jiě zhé liǎng yǎn chī,bù biàn yán yǔ chī。
两鬼大惕伤,身如受榜笞,便欲相约讨药与天帝医。liǎng guǐ dà tì shāng,shēn rú shòu bǎng chī,biàn yù xiāng yuē tǎo yào yǔ tiān dì yī。
先去两眼翳,使识青黄红白黑。xiān qù liǎng yǎn yì,shǐ shí qīng huáng hóng bái hēi。
便下天潢天一水,洗涤盘古肠胃心肾肝肺脾。biàn xià tiān huáng tiān yī shuǐ,xǐ dí pán gǔ cháng wèi xīn shèn gān fèi pí。
却取女娲所抟黄土块,改换耳目口鼻牙舌眉。què qǔ nǚ wā suǒ tuán huáng tǔ kuài,gǎi huàn ěr mù kǒu bí yá shé méi。
然后请轩辕,邀伏羲、风后、力牧、老龙告泰山稽。rán hòu qǐng xuān yuán,yāo fú xī fēng hòu lì mù lǎo lóng gào tài shān jī。
命鲁般,诏工倕,使丰隆,役黔羸,砺斧凿,具炉锤,取金蓐,收伐材尾箕。mìng lǔ bān,zhào gōng chuí,shǐ fēng lóng,yì qián léi,lì fǔ záo,jù lú chuí,qǔ jīn rù,shōu fá cái wěi jī。
修理南极北极枢,斡运太阴太阳机。xiū lǐ nán jí běi jí shū,wò yùn tài yīn tài yáng jī。
檄召皇地示部署,岳渎神受约天皇墀。xí zhào huáng dì shì bù shǔ,yuè dú shén shòu yuē tiān huáng chí。
生鸟必凤凰,勿生枭与鸱。shēng niǎo bì fèng huáng,wù shēng xiāo yǔ chī。
生兽必麒麟,勿生豺与狸。shēng shòu bì qí lín,wù shēng chái yǔ lí。
生鳞必龙鲤,勿生蛇与?。shēng lín bì lóng lǐ,wù shēng shé yǔ wèi。
生甲必龟贝,勿生蝓与蜞。shēng jiǎ bì guī bèi,wù shēng yú yǔ qí。
生木必松楠,生草必荠葵,勿生钩吻含毒断人肠,勿生枳棘覃利伤人肌。shēng mù bì sōng nán,shēng cǎo bì jì kuí,wù shēng gōu wěn hán dú duàn rén cháng,wù shēng zhǐ jí tán lì shāng rén jī。
螟蝗害禾稼,必绝其蝝蚳。míng huáng hài hé jià,bì jué qí yuán chí。
虎狼妨畜牧,必遏其孕孽。hǔ láng fáng chù mù,bì è qí yùn niè。
启迪天下蠢蠢氓,悉蹈礼义尊父师。qǐ dí tiān xià chǔn chǔn máng,xī dǎo lǐ yì zūn fù shī。
奉事周文公、鲁仲尼、曾子舆、孔子思,启习书易礼乐春秋诗。fèng shì zhōu wén gōng lǔ zhòng ní céng zi yú kǒng zi sī,qǐ xí shū yì lǐ lè chūn qiū shī。
履正直,屏邪欹,引顽嚚,入规矩。lǚ zhèng zhí,píng xié yī,yǐn wán yín,rù guī jǔ。
雍雍熙熙,不冻不饥,避刑远罪趋祥祺。yōng yōng xī xī,bù dòng bù jī,bì xíng yuǎn zuì qū xiáng qí。
谋之不能行,不意天帝错怪恚,谓此是我所当为,眇眇末两鬼,何敢越分生思惟。móu zhī bù néng xíng,bù yì tiān dì cuò guài huì,wèi cǐ shì wǒ suǒ dāng wèi,miǎo miǎo mò liǎng guǐ,hé gǎn yuè fēn shēng sī wéi。
呶呶向喑盲,泄漏造化微。náo náo xiàng yīn máng,xiè lòu zào huà wēi。
急诏飞天神王与我捉此两鬼拘囚之,勿使在人寰做出妖怪奇。jí zhào fēi tiān shén wáng yǔ wǒ zhuō cǐ liǎng guǐ jū qiú zhī,wù shǐ zài rén huán zuò chū yāo guài qí。
飞天神王得天帝诏,立召五百夜叉带金绳将铁网,寻踪逐迹莫放两鬼走逸入崄巇。fēi tiān shén wáng dé tiān dì zhào,lì zhào wǔ bǎi yè chā dài jīn shéng jiāng tiě wǎng,xún zōng zhú jì mò fàng liǎng guǐ zǒu yì rù xiǎn xī。
五百夜叉个个口吐火,搜天刮地走不疲。wǔ bǎi yè chā gè gè kǒu tǔ huǒ,sōu tiān guā dì zǒu bù pí。
吹风放火烈山谷,不问杉柏樗栎兰艾蒿芷蘅茅茨,燔焱熨灼无馀遗。chuī fēng fàng huǒ liè shān gǔ,bù wèn shān bǎi chū lì lán ài hāo zhǐ héng máo cí,fán yàn yùn zhuó wú yú yí。
搜到九万九千九百九十九仞幽谷底,捉住两鬼,眼睛光活如琉璃。sōu dào jiǔ wàn jiǔ qiān jiǔ bǎi jiǔ shí jiǔ rèn yōu gǔ dǐ,zhuō zhù liǎng guǐ,yǎn jīng guāng huó rú liú lí。
养在剑丝铁栅内,衣以文采食以麋。yǎng zài jiàn sī tiě zhà nèi,yī yǐ wén cǎi shí yǐ mí。
莫教突出笼络外,踏折地轴倾天维。mò jiào tū chū lóng luò wài,tà zhé dì zhóu qīng tiān wéi。
两鬼亦自相顾笑,但得不寒不馁长乐无忧悲。liǎng guǐ yì zì xiāng gù xiào,dàn dé bù hán bù něi zhǎng lè wú yōu bēi。
自可等待天帝息怒解猜惑,依旧天上作伴同游戏。zì kě děng dài tiān dì xī nù jiě cāi huò,yī jiù tiān shàng zuò bàn tóng yóu xì。
刘基

刘基

刘基(1311年7月1日-1375年5月16日)字伯温,谥曰文成,元末明初杰出的军事谋略家、政治家、文学家和思想家,明朝开国元勋,汉族,浙江文成南田(原属青田)人,故时人称他刘青田,明洪武三年(1370)封诚意伯,人们又称他刘诚意。武宗正德九年追赠太师,谥号文成,后人又称他刘文成、文成公。他以神机妙算、运筹帷幄著称于世。刘伯温是中国古代的一位传奇人物,至今在中国大陆、港澳台乃至东南亚、日韩等地仍有广泛深厚的民间影响力。 刘基的作品>>

猜您喜欢

上云乐

刘基

混沌结,玄黄开,人生其中,称为三才。hùn dùn jié,xuán huáng kāi,rén shēng qí zhōng,chēng wèi sān cái。
一人身有一天地,形质虽异众理该。yī rén shēn yǒu yī tiān dì,xíng zhì suī yì zhòng lǐ gāi。
欲淫物诱滋巧伪,遂使真淳耗斁玄风颓。yù yín wù yòu zī qiǎo wěi,suì shǐ zhēn chún hào yì xuán fēng tuí。
乃有朝生而暮死者,本根浅短无栽培。nǎi yǒu cháo shēng ér mù sǐ zhě,běn gēn qiǎn duǎn wú zāi péi。
惟有西天老胡名文康,自从盘古到今日,不老不少,气体充实如婴孩。wéi yǒu xī tiān lǎo hú míng wén kāng,zì cóng pán gǔ dào jīn rì,bù lǎo bù shǎo,qì tǐ chōng shí rú yīng hái。
性情和易颜色好,恰似初酿匐萄醅。xìng qíng hé yì yán sè hǎo,qià shì chū niàng fú táo pēi。
激之而不见其怒,挠之而不见其咍,甘之而不见其喜,苦之而不见其款。jī zhī ér bù jiàn qí nù,náo zhī ér bù jiàn qí hāi,gān zhī ér bù jiàn qí xǐ,kǔ zhī ér bù jiàn qí kuǎn。
所以于物无所忤,于人无所猜,于事无所碍,于艺无所能。suǒ yǐ yú wù wú suǒ wǔ,yú rén wú suǒ cāi,yú shì wú suǒ ài,yú yì wú suǒ néng。
不生不死在人世,借问老胡何修得此哉?老胡答言我亦不自解,请说伏羲神农皇帝在日一二事,不知得失汝自挨。bù shēng bù sǐ zài rén shì,jiè wèn lǎo hú hé xiū dé cǐ zāi?lǎo hú dá yán wǒ yì bù zì jiě,qǐng shuō fú xī shén nóng huáng dì zài rì yī èr shì,bù zhī dé shī rǔ zì āi。
伏羲始画八八六十有四卦,罗天网地括五材。fú xī shǐ huà bā bā liù shí yǒu sì guà,luó tiān wǎng dì kuò wǔ cái。
老胡不识单与耦,谓是乌曹重叠堆砖坯。lǎo hú bù shí dān yǔ ǒu,wèi shì wū cáo zhòng dié duī zhuān pī。
仓颉制文字,鬼母夜哭声哀哀。cāng jié zhì wén zì,guǐ mǔ yè kū shēng āi āi。
老胡不识点与画,谓是蜗牛之泪萦莓苔。lǎo hú bù shí diǎn yǔ huà,wèi shì wō niú zhī lèi yíng méi tái。
容成隶首造历数,上收坤灵之精爽,下掇乾象之根荄。róng chéng lì shǒu zào lì shù,shàng shōu kūn líng zhī jīng shuǎng,xià duō qián xiàng zhī gēn gāi。
大挠作甲子,编户星宿来当差。dà náo zuò jiǎ zi,biān hù xīng sù lái dāng chà。
老胡不识一二三四五,但见暖则出,寒则伏,一似虫豸听命霜与雷。lǎo hú bù shí yī èr sān sì wǔ,dàn jiàn nuǎn zé chū,hán zé fú,yī shì chóng zhì tīng mìng shuāng yǔ léi。
羲和常仪占日月,拘束乌飞兔走、翼足相排挼。xī hé cháng yí zhàn rì yuè,jū shù wū fēi tù zǒu yì zú xiāng pái ruá。
鬼臾区占星气,指斥王蓬絮,周伯老子、无所藏匿其祥灾。guǐ yú qū zhàn xīng qì,zhǐ chì wáng péng xù,zhōu bó lǎo zi wú suǒ cáng nì qí xiáng zāi。
老胡不识金木水火土,但见昊天森列众光怪,大者如缶小者如杯。lǎo hú bù shí jīn mù shuǐ huǒ tǔ,dàn jiàn hào tiān sēn liè zhòng guāng guài,dà zhě rú fǒu xiǎo zhě rú bēi。
伶伦截竹作律吕,中间实以葭莩灰。líng lún jié zhú zuò lǜ lǚ,zhōng jiān shí yǐ jiā fú huī。
玄问老鬼二十四,俯首受命同舆佁。xuán wèn lǎo guǐ èr shí sì,fǔ shǒu shòu mìng tóng yú yǐ。
又用子谷秬黍起度量,教得蠢动狡猾而不呆。yòu yòng zi gǔ jù shǔ qǐ dù liàng,jiào dé chǔn dòng jiǎo huá ér bù dāi。
老胡不识轻重长短多与寡,但觉饥则食,饱则止,明则起,暗则卧,有力即往倦即回。lǎo hú bù shí qīng zhòng zhǎng duǎn duō yǔ guǎ,dàn jué jī zé shí,bǎo zé zhǐ,míng zé qǐ,àn zé wò,yǒu lì jí wǎng juàn jí huí。
轩辕黄帝与岐伯,口尝毒药一日生死八九遍,皮肉黑瘦生烟煤。xuān yuán huáng dì yǔ qí bó,kǒu cháng dú yào yī rì shēng sǐ bā jiǔ biàn,pí ròu hēi shòu shēng yān méi。
老胡但见颜色差异即不吃,牙齿牢,硬无龇。lǎo hú dàn jiàn yán sè chà yì jí bù chī,yá chǐ láo,yìng wú zī。
九天玄女说兵法,风云鸟蛇掌上排。jiǔ tiān xuán nǚ shuō bīng fǎ,fēng yún niǎo shé zhǎng shàng pái。
教人斗阋逞雄杰,致使阪泉涿鹿之野,它它藉藉撑枯骸。jiào rén dòu xì chěng xióng jié,zhì shǐ bǎn quán zhuō lù zhī yě,tā tā jí jí chēng kū hái。
尔时众贤圣,尾尾相继轰轳濆。ěr shí zhòng xián shèng,wěi wěi xiāng jì hōng lú fén。
雕肝琢肾镂心肺,倾泻精髓通脊脢。diāo gān zuó shèn lòu xīn fèi,qīng xiè jīng suǐ tōng jí méi。
攘攘扰扰竞神知,虚名不朽身先隤。rǎng rǎng rǎo rǎo jìng shén zhī,xū míng bù xiǔ shēn xiān tuí。
惟有老胡混沌无孔窍,不与人世分仇侪。wéi yǒu lǎo hú hùn dùn wú kǒng qiào,bù yǔ rén shì fēn chóu chái。
尧舜相传授,四海玉烛无氛埃。yáo shùn xiāng chuán shòu,sì hǎi yù zhú wú fēn āi。
老胡随众歌击壤,帝力于我何有哉?lǎo hú suí zhòng gē jī rǎng,dì lì yú wǒ hé yǒu zāi?
汤武行放伐,鹰化为雀驹为裛。tāng wǔ xíng fàng fá,yīng huà wèi què jū wèi yì。
龙逢被杀夷叔饿,何如老胡终日瞑坐山之隈。lóng féng bèi shā yí shū è,hé rú lǎo hú zhōng rì míng zuò shān zhī wēi。
五伯与七国,角力争喧豗。wǔ bó yǔ qī guó,jiǎo lì zhēng xuān huī。
谋臣辨士神出而鬼没,口乾舌拔眉眼。móu chén biàn shì shén chū ér guǐ méi,kǒu qián shé bá méi yǎn。
到头毕竟成就者,土坟三尺埋蒿莱。dào tóu bì jìng chéng jiù zhě,tǔ fén sān chǐ mái hāo lái。
老胡万事皆不理,厓厓坐得四肢百骨如干柴。lǎo hú wàn shì jiē bù lǐ,yá yá zuò dé sì zhī bǎi gǔ rú gàn chái。
所以天地鬼神不怪怒,容得老胡永远在世上,时复一出歌笑呈诙谐。suǒ yǐ tiān dì guǐ shén bù guài nù,róng dé lǎo hú yǒng yuǎn zài shì shàng,shí fù yī chū gē xiào chéng huī xié。
况遇天子圣,德泽浃九垓。kuàng yù tiān zi shèng,dé zé jiā jiǔ gāi。
青云应吕风应律,遐方感化神民怀。qīng yún yīng lǚ fēng yīng lǜ,xiá fāng gǎn huà shén mín huái。
老胡再拜稽首、献天子寿,愿天子与天地相似,老胡岁岁舞蹈玉墀下,跪进玻璃杯。lǎo hú zài bài jī shǒu xiàn tiān zi shòu,yuàn tiān zi yǔ tiān dì xiāng shì,lǎo hú suì suì wǔ dǎo yù chí xià,guì jìn bō lí bēi。

感怀三十一首

刘基

闲夜坐中庭,逍遥散烦襟。xián yè zuò zhōng tíng,xiāo yáo sàn fán jīn。
素月出高云,清风来远林。sù yuè chū gāo yún,qīng fēng lái yuǎn lín。
仰观河汉流,俯聆鶗鴂吟。yǎng guān hé hàn liú,fǔ líng tí jué yín。
伫立起长歌,感叹一何深!zhù lì qǐ zhǎng gē,gǎn tàn yī hé shēn!

感怀三十一首

刘基

驱车出门去,四顾不见人。qū chē chū mén qù,sì gù bù jiàn rén。
回风卷落叶,飒飒带沙尘。huí fēng juǎn luò yè,sà sà dài shā chén。
平原旷千里,莽莽尽荆榛。píng yuán kuàng qiān lǐ,mǎng mǎng jǐn jīng zhēn。
繁华能几何,憔悴及兹辰。fán huá néng jǐ hé,qiáo cuì jí zī chén。
所以芳桂枝,不争桃李春。suǒ yǐ fāng guì zhī,bù zhēng táo lǐ chūn。
云林耿幽独,霜雪空相亲。yún lín gěng yōu dú,shuāng xuě kōng xiāng qīn。

感怀三十一首

刘基

谁云鲁酒薄,邯郸被戈矛。shuí yún lǔ jiǔ báo,hán dān bèi gē máo。
楚馆困两君,乃为马与裘。chǔ guǎn kùn liǎng jūn,nǎi wèi mǎ yǔ qiú。
举世共如此,太息复何尤。jǔ shì gòng rú cǐ,tài xī fù hé yóu。
振衣箕山顶,引领望许由。zhèn yī jī shān dǐng,yǐn lǐng wàng xǔ yóu。
终然不可见,涕泪交膺流。zhōng rán bù kě jiàn,tì lèi jiāo yīng liú。

感怀三十一首

刘基

古人盗天地,利源不可穷。gǔ rén dào tiān dì,lì yuán bù kě qióng。
今人盗农夫,岁莫山泽空。jīn rén dào nóng fū,suì mò shān zé kōng。
纷纷九衢内,连袖如长虹。fēn fēn jiǔ qú nèi,lián xiù rú zhǎng hóng。
共笑沮溺鄙,各事游冶雄。gòng xiào jǔ nì bǐ,gè shì yóu yě xióng。
悠悠方自此,衮衮何时终。yōu yōu fāng zì cǐ,gǔn gǔn hé shí zhōng。

感怀三十一首

刘基

啾啾草间雀,日随黄鸟飞。jiū jiū cǎo jiān què,rì suí huáng niǎo fēi。
争先赴稻粱,宁顾野人机。zhēng xiān fù dào liáng,níng gù yě rén jī。
便便善柔子,怀利近相依。biàn biàn shàn róu zi,huái lì jìn xiāng yī。
但慕春荑好,不见秋霜霏。dàn mù chūn tí hǎo,bù jiàn qiū shuāng fēi。
驱车逐走鹿,中路忘所归。qū chē zhú zǒu lù,zhōng lù wàng suǒ guī。
岂不爱其躬,天命与心违。qǐ bù ài qí gōng,tiān mìng yǔ xīn wéi。
古道今巳矣,感悟空涕欷。gǔ dào jīn sì yǐ,gǎn wù kōng tì xī。

感怀三十一首

刘基

柔桑生中园,婀娜当阳春。róu sāng shēng zhōng yuán,ē nà dāng yáng chūn。
下滋灵泉液,上承膏露津。xià zī líng quán yè,shàng chéng gāo lù jīn。
美人望蚕月,倾筐竞明晨。měi rén wàng cán yuè,qīng kuāng jìng míng chén。
荣盛方及时,采捋一何频。róng shèng fāng jí shí,cǎi lǚ yī hé pín。
枯根不盈拱,何以御霜辰。kū gēn bù yíng gǒng,hé yǐ yù shuāng chén。
复闻刍荛子,磨砺待为薪。fù wén chú ráo zi,mó lì dài wèi xīn。
冥观成感激,踯躅含酸辛。míng guān chéng gǎn jī,zhí zhú hán suān xīn。

感怀三十一首

刘基

无恤得尹铎,晋阳以为归。wú xù dé yǐn duó,jìn yáng yǐ wèi guī。
冯谖劝市义,孟尝能不宜?féng xuān quàn shì yì,mèng cháng néng bù yí?
战国有如此,况乃商周时。zhàn guó yǒu rú cǐ,kuàng nǎi shāng zhōu shí。
汉武任叶羊,朘剥尽膏脂。hàn wǔ rèn yè yáng,zuī bō jǐn gāo zhī。
向非轮台诏,持斧空绣衣。xiàng fēi lún tái zhào,chí fǔ kōng xiù yī。
悠悠复何道,咄咄令人悲。yōu yōu fù hé dào,duō duō lìng rén bēi。

感怀三十一首

刘基

伏枕候明发,梦游沧海中。fú zhěn hòu míng fā,mèng yóu cāng hǎi zhōng。
中有万斛船,荡漾随天风。zhōng yǒu wàn hú chuán,dàng yàng suí tiān fēng。
舵师兀昏睡,环视立众工。duò shī wù hūn shuì,huán shì lì zhòng gōng。
波涛正汹涌,欲往迷西东。bō tāo zhèng xiōng yǒng,yù wǎng mí xī dōng。
寤寐惕惊起,魂魄犹忡忡。wù mèi tì jīng qǐ,hún pò yóu chōng chōng。

感怀三十一首

刘基

苏秦佩六印,宾从何纵横。sū qín pèi liù yìn,bīn cóng hé zòng héng。
当时机中妇,倩笑远相迎。dāng shí jī zhōng fù,qiàn xiào yuǎn xiāng yíng。
黄金生意气,蚕蠋见人情。huáng jīn shēng yì qì,cán zhú jiàn rén qíng。
岂无箪瓢士,今为时所轻。qǐ wú dān piáo shì,jīn wèi shí suǒ qīng。

感怀三十一首

刘基

种树当中庭,不识美与恶。zhǒng shù dāng zhōng tíng,bù shí měi yǔ è。
微阴未盈户,枝叶犹荏弱。wēi yīn wèi yíng hù,zhī yè yóu rěn ruò。
一朝根柢成,延蔓蔽楼阁。yī cháo gēn dǐ chéng,yán màn bì lóu gé。
离披引剌蚝,蒙昧喧鸟雀。lí pī yǐn lá háo,méng mèi xuān niǎo què。
毁垣施斧斤,得丧亦相若。huǐ yuán shī fǔ jīn,dé sàng yì xiāng ruò。
万事不早谋,日暮徒骇愕。wàn shì bù zǎo móu,rì mù tú hài è。

感怀三十一首

刘基

东园多桃李,擢干何交加。dōng yuán duō táo lǐ,zhuó gàn hé jiāo jiā。
春秋互递代,衰荣竞相夸。chūn qiū hù dì dài,shuāi róng jìng xiāng kuā。
槭槭去故物,英英发新花。qī qī qù gù wù,yīng yīng fā xīn huā。
花谢叶复作,空令人叹嗟。huā xiè yè fù zuò,kōng lìng rén tàn jiē。

感怀三十一首

刘基

翡翠翔江湖,亡身为毛羽。fěi cuì xiáng jiāng hú,wáng shēn wèi máo yǔ。
不如道傍李,尚得滋味苦。bù rú dào bàng lǐ,shàng dé zī wèi kǔ。
驱车上太行,还顾望梁甫。qū chē shàng tài xíng,hái gù wàng liáng fǔ。
高冈多烈风,茂林化为岵。gāo gāng duō liè fēng,mào lín huà wèi hù。
空馀涧底藤,蒙茏蔓烟雨。kōng yú jiàn dǐ téng,méng lóng màn yān yǔ。

感怀三十一首

刘基

浮萍不依山,女萝不移根。fú píng bù yī shān,nǚ luó bù yí gēn。
草木非有心,天道更何言。cǎo mù fēi yǒu xīn,tiān dào gèng hé yán。
如何三春子,磬折随凉温。rú hé sān chūn zi,qìng zhé suí liáng wēn。
朝乘晋主车,暮集韩魏门。cháo chéng jìn zhǔ chē,mù jí hán wèi mén。
巧笑发容辉,驰骋矜愚昏。qiǎo xiào fā róng huī,chí chěng jīn yú hūn。
谁见陶彭泽,叶麻满田园。shuí jiàn táo péng zé,yè má mǎn tián yuán。

感怀三十一首

刘基

上山采幽兰,尽日未盈手。shàng shān cǎi yōu lán,jǐn rì wèi yíng shǒu。
持赠故交人,长唤不回首。chí zèng gù jiāo rén,zhǎng huàn bù huí shǒu。
兰花岂不芬,故情岂不厚。lán huā qǐ bù fēn,gù qíng qǐ bù hòu。
投之非所好,良意翻成丑。tóu zhī fēi suǒ hǎo,liáng yì fān chéng chǒu。