古诗词

上云乐

刘基

混沌结,玄黄开,人生其中,称为三才。hùn dùn jié,xuán huáng kāi,rén shēng qí zhōng,chēng wèi sān cái。
一人身有一天地,形质虽异众理该。yī rén shēn yǒu yī tiān dì,xíng zhì suī yì zhòng lǐ gāi。
欲淫物诱滋巧伪,遂使真淳耗斁玄风颓。yù yín wù yòu zī qiǎo wěi,suì shǐ zhēn chún hào yì xuán fēng tuí。
乃有朝生而暮死者,本根浅短无栽培。nǎi yǒu cháo shēng ér mù sǐ zhě,běn gēn qiǎn duǎn wú zāi péi。
惟有西天老胡名文康,自从盘古到今日,不老不少,气体充实如婴孩。wéi yǒu xī tiān lǎo hú míng wén kāng,zì cóng pán gǔ dào jīn rì,bù lǎo bù shǎo,qì tǐ chōng shí rú yīng hái。
性情和易颜色好,恰似初酿匐萄醅。xìng qíng hé yì yán sè hǎo,qià shì chū niàng fú táo pēi。
激之而不见其怒,挠之而不见其咍,甘之而不见其喜,苦之而不见其款。jī zhī ér bù jiàn qí nù,náo zhī ér bù jiàn qí hāi,gān zhī ér bù jiàn qí xǐ,kǔ zhī ér bù jiàn qí kuǎn。
所以于物无所忤,于人无所猜,于事无所碍,于艺无所能。suǒ yǐ yú wù wú suǒ wǔ,yú rén wú suǒ cāi,yú shì wú suǒ ài,yú yì wú suǒ néng。
不生不死在人世,借问老胡何修得此哉?老胡答言我亦不自解,请说伏羲神农皇帝在日一二事,不知得失汝自挨。bù shēng bù sǐ zài rén shì,jiè wèn lǎo hú hé xiū dé cǐ zāi?lǎo hú dá yán wǒ yì bù zì jiě,qǐng shuō fú xī shén nóng huáng dì zài rì yī èr shì,bù zhī dé shī rǔ zì āi。
伏羲始画八八六十有四卦,罗天网地括五材。fú xī shǐ huà bā bā liù shí yǒu sì guà,luó tiān wǎng dì kuò wǔ cái。
老胡不识单与耦,谓是乌曹重叠堆砖坯。lǎo hú bù shí dān yǔ ǒu,wèi shì wū cáo zhòng dié duī zhuān pī。
仓颉制文字,鬼母夜哭声哀哀。cāng jié zhì wén zì,guǐ mǔ yè kū shēng āi āi。
老胡不识点与画,谓是蜗牛之泪萦莓苔。lǎo hú bù shí diǎn yǔ huà,wèi shì wō niú zhī lèi yíng méi tái。
容成隶首造历数,上收坤灵之精爽,下掇乾象之根荄。róng chéng lì shǒu zào lì shù,shàng shōu kūn líng zhī jīng shuǎng,xià duō qián xiàng zhī gēn gāi。
大挠作甲子,编户星宿来当差。dà náo zuò jiǎ zi,biān hù xīng sù lái dāng chà。
老胡不识一二三四五,但见暖则出,寒则伏,一似虫豸听命霜与雷。lǎo hú bù shí yī èr sān sì wǔ,dàn jiàn nuǎn zé chū,hán zé fú,yī shì chóng zhì tīng mìng shuāng yǔ léi。
羲和常仪占日月,拘束乌飞兔走、翼足相排挼。xī hé cháng yí zhàn rì yuè,jū shù wū fēi tù zǒu yì zú xiāng pái ruá。
鬼臾区占星气,指斥王蓬絮,周伯老子、无所藏匿其祥灾。guǐ yú qū zhàn xīng qì,zhǐ chì wáng péng xù,zhōu bó lǎo zi wú suǒ cáng nì qí xiáng zāi。
老胡不识金木水火土,但见昊天森列众光怪,大者如缶小者如杯。lǎo hú bù shí jīn mù shuǐ huǒ tǔ,dàn jiàn hào tiān sēn liè zhòng guāng guài,dà zhě rú fǒu xiǎo zhě rú bēi。
伶伦截竹作律吕,中间实以葭莩灰。líng lún jié zhú zuò lǜ lǚ,zhōng jiān shí yǐ jiā fú huī。
玄问老鬼二十四,俯首受命同舆佁。xuán wèn lǎo guǐ èr shí sì,fǔ shǒu shòu mìng tóng yú yǐ。
又用子谷秬黍起度量,教得蠢动狡猾而不呆。yòu yòng zi gǔ jù shǔ qǐ dù liàng,jiào dé chǔn dòng jiǎo huá ér bù dāi。
老胡不识轻重长短多与寡,但觉饥则食,饱则止,明则起,暗则卧,有力即往倦即回。lǎo hú bù shí qīng zhòng zhǎng duǎn duō yǔ guǎ,dàn jué jī zé shí,bǎo zé zhǐ,míng zé qǐ,àn zé wò,yǒu lì jí wǎng juàn jí huí。
轩辕黄帝与岐伯,口尝毒药一日生死八九遍,皮肉黑瘦生烟煤。xuān yuán huáng dì yǔ qí bó,kǒu cháng dú yào yī rì shēng sǐ bā jiǔ biàn,pí ròu hēi shòu shēng yān méi。
老胡但见颜色差异即不吃,牙齿牢,硬无龇。lǎo hú dàn jiàn yán sè chà yì jí bù chī,yá chǐ láo,yìng wú zī。
九天玄女说兵法,风云鸟蛇掌上排。jiǔ tiān xuán nǚ shuō bīng fǎ,fēng yún niǎo shé zhǎng shàng pái。
教人斗阋逞雄杰,致使阪泉涿鹿之野,它它藉藉撑枯骸。jiào rén dòu xì chěng xióng jié,zhì shǐ bǎn quán zhuō lù zhī yě,tā tā jí jí chēng kū hái。
尔时众贤圣,尾尾相继轰轳濆。ěr shí zhòng xián shèng,wěi wěi xiāng jì hōng lú fén。
雕肝琢肾镂心肺,倾泻精髓通脊脢。diāo gān zuó shèn lòu xīn fèi,qīng xiè jīng suǐ tōng jí méi。
攘攘扰扰竞神知,虚名不朽身先隤。rǎng rǎng rǎo rǎo jìng shén zhī,xū míng bù xiǔ shēn xiān tuí。
惟有老胡混沌无孔窍,不与人世分仇侪。wéi yǒu lǎo hú hùn dùn wú kǒng qiào,bù yǔ rén shì fēn chóu chái。
尧舜相传授,四海玉烛无氛埃。yáo shùn xiāng chuán shòu,sì hǎi yù zhú wú fēn āi。
老胡随众歌击壤,帝力于我何有哉?lǎo hú suí zhòng gē jī rǎng,dì lì yú wǒ hé yǒu zāi?
汤武行放伐,鹰化为雀驹为裛。tāng wǔ xíng fàng fá,yīng huà wèi què jū wèi yì。
龙逢被杀夷叔饿,何如老胡终日瞑坐山之隈。lóng féng bèi shā yí shū è,hé rú lǎo hú zhōng rì míng zuò shān zhī wēi。
五伯与七国,角力争喧豗。wǔ bó yǔ qī guó,jiǎo lì zhēng xuān huī。
谋臣辨士神出而鬼没,口乾舌拔眉眼。móu chén biàn shì shén chū ér guǐ méi,kǒu qián shé bá méi yǎn。
到头毕竟成就者,土坟三尺埋蒿莱。dào tóu bì jìng chéng jiù zhě,tǔ fén sān chǐ mái hāo lái。
老胡万事皆不理,厓厓坐得四肢百骨如干柴。lǎo hú wàn shì jiē bù lǐ,yá yá zuò dé sì zhī bǎi gǔ rú gàn chái。
所以天地鬼神不怪怒,容得老胡永远在世上,时复一出歌笑呈诙谐。suǒ yǐ tiān dì guǐ shén bù guài nù,róng dé lǎo hú yǒng yuǎn zài shì shàng,shí fù yī chū gē xiào chéng huī xié。
况遇天子圣,德泽浃九垓。kuàng yù tiān zi shèng,dé zé jiā jiǔ gāi。
青云应吕风应律,遐方感化神民怀。qīng yún yīng lǚ fēng yīng lǜ,xiá fāng gǎn huà shén mín huái。
老胡再拜稽首、献天子寿,愿天子与天地相似,老胡岁岁舞蹈玉墀下,跪进玻璃杯。lǎo hú zài bài jī shǒu xiàn tiān zi shòu,yuàn tiān zi yǔ tiān dì xiāng shì,lǎo hú suì suì wǔ dǎo yù chí xià,guì jìn bō lí bēi。
刘基

刘基

刘基(1311年7月1日-1375年5月16日)字伯温,谥曰文成,元末明初杰出的军事谋略家、政治家、文学家和思想家,明朝开国元勋,汉族,浙江文成南田(原属青田)人,故时人称他刘青田,明洪武三年(1370)封诚意伯,人们又称他刘诚意。武宗正德九年追赠太师,谥号文成,后人又称他刘文成、文成公。他以神机妙算、运筹帷幄著称于世。刘伯温是中国古代的一位传奇人物,至今在中国大陆、港澳台乃至东南亚、日韩等地仍有广泛深厚的民间影响力。 刘基的作品>>

猜您喜欢

宿蜡烛庵俊上人房

刘基

城外春江动客愁,江边细草绿悠悠。chéng wài chūn jiāng dòng kè chóu,jiāng biān xì cǎo lǜ yōu yōu。
还将短发临岐路,畏向东风忆旧游。hái jiāng duǎn fā lín qí lù,wèi xiàng dōng fēng yì jiù yóu。
斜日远天归雁急,薄寒孤馆落花稠。xié rì yuǎn tiān guī yàn jí,báo hán gū guǎn luò huā chóu。
青灯不放还乡梦,一夜肠回一万周。qīng dēng bù fàng hái xiāng mèng,yī yè cháng huí yī wàn zhōu。

二月七日夜泊许村遇雨

刘基

漫喜晴天出北门,还愁急雨送黄昏。màn xǐ qíng tiān chū běi mén,hái chóu jí yǔ sòng huáng hūn。
山风度水喧林麓,野树翻云动石根。shān fēng dù shuǐ xuān lín lù,yě shù fān yún dòng shí gēn。
宿麦巳随江草烂,新泉休共井泥浑。sù mài sì suí jiāng cǎo làn,xīn quán xiū gòng jǐng ní hún。
鱼龙浩漫沧溟阔,泽畔谁招楚客魂。yú lóng hào màn cāng míng kuò,zé pàn shuí zhāo chǔ kè hún。

嘉兴寄王昌言学正

刘基

去年相别雁来初,今日相思柳拂渠。qù nián xiāng bié yàn lái chū,jīn rì xiāng sī liǔ fú qú。
对酒放歌难再得,登高作赋近何如。duì jiǔ fàng gē nán zài dé,dēng gāo zuò fù jìn hé rú。
黄华烨烨轻烟里,碧草油油小雨馀。huáng huá yè yè qīng yān lǐ,bì cǎo yóu yóu xiǎo yǔ yú。
欲棹扁舟寻逸少,为愁妨写换鹅书。yù zhào biǎn zhōu xún yì shǎo,wèi chóu fáng xiě huàn é shū。

寄台郎张质夫

刘基

春愁忽得故人书,喜极成悲泪满裾。chūn chóu hū dé gù rén shū,xǐ jí chéng bēi lèi mǎn jū。
冀野驽骀虚伯乐,鲁门钟鼓骇爰居。jì yě nú dài xū bó lè,lǔ mén zhōng gǔ hài yuán jū。
全家荡析饥寒切,病骨支离志虑疏。quán jiā dàng xī jī hán qiè,bìng gǔ zhī lí zhì lǜ shū。
敢以浮名误知己,缄辞写意愧何如。gǎn yǐ fú míng wù zhī jǐ,jiān cí xiě yì kuì hé rú。

水西寺东楼晓起闻莺

刘基

日上高城柳影齐,风轩临水看莺啼。rì shàng gāo chéng liǔ yǐng qí,fēng xuān lín shuǐ kàn yīng tí。
初来木杪鸣相应,稍入花间听却迷。chū lái mù miǎo míng xiāng yīng,shāo rù huā jiān tīng què mí。
芳草自深句践国,行人犹隔御儿溪。fāng cǎo zì shēn jù jiàn guó,xíng rén yóu gé yù ér xī。
思家每恨无轻翼,可对莺华不憯悽。sī jiā měi hèn wú qīng yì,kě duì yīng huá bù cǎn qī。

感怀二首

刘基

新晴杨柳散春丝,长路行人有所思。xīn qíng yáng liǔ sàn chūn sī,zhǎng lù xíng rén yǒu suǒ sī。
愁上容颜青镜识,寒生亭馆落花知。chóu shàng róng yán qīng jìng shí,hán shēng tíng guǎn luò huā zhī。
高云送雨来无定,独鸟惊风去自迟。gāo yún sòng yǔ lái wú dìng,dú niǎo jīng fēng qù zì chí。
闷对亭前紫荆树,同根那得却相离。mèn duì tíng qián zǐ jīng shù,tóng gēn nà dé què xiāng lí。

感怀二首

刘基

不到西州又十年,青山白水独依然。bù dào xī zhōu yòu shí nián,qīng shān bái shuǐ dú yī rán。
徒闻鸡狗供输尽,无那干戈迤逦延。tú wén jī gǒu gōng shū jǐn,wú nà gàn gē yí lǐ yán。
天上九霄空玉烛,人间万井共贪泉。tiān shàng jiǔ xiāo kōng yù zhú,rén jiān wàn jǐng gòng tān quán。
草中攫取云中送,坐待连茹紫闼边。cǎo zhōng jué qǔ yún zhōng sòng,zuò dài lián rú zǐ tà biān。

茶园别朱伯言郭公葵

刘基

细水吹烟送客舟,离情恰似水东流。xì shuǐ chuī yān sòng kè zhōu,lí qíng qià shì shuǐ dōng liú。
此时对酒难为乐,何处寻春可纵游。cǐ shí duì jiǔ nán wèi lè,hé chù xún chūn kě zòng yóu。
去雨来云天渺渺,轻蜂乱蝶日悠悠。qù yǔ lái yún tiān miǎo miǎo,qīng fēng luàn dié rì yōu yōu。
绝怜短发无聊赖,一夜如丝白满头。jué lián duǎn fā wú liáo lài,yī yè rú sī bái mǎn tóu。

二月二十三日自黄冈还杭途中作

刘基

日照江边春树林,繁花乱叶感人心。rì zhào jiāng biān chūn shù lín,fán huā luàn yè gǎn rén xīn。
花间蛱蝶漫多事,叶底杜鹃非好音。huā jiān jiá dié màn duō shì,yè dǐ dù juān fēi hǎo yīn。
举目山川成皓首,侧身天地一沾襟。jǔ mù shān chuān chéng hào shǒu,cè shēn tiān dì yī zhān jīn。
解忧惟有尊中酒,疾病年来巳厌斟。jiě yōu wéi yǒu zūn zhōng jiǔ,jí bìng nián lái sì yàn zhēn。

晚泊海宁州舟中作

刘基

春雾今宵气稍清,空江一舸客心惊。chūn wù jīn xiāo qì shāo qīng,kōng jiāng yī gě kè xīn jīng。
东流浊浪冲山动,西望长庚似月明。dōng liú zhuó làng chōng shān dòng,xī wàng zhǎng gēng shì yuè míng。
不有龚黄为郡县,徒令耒耜化戈兵。bù yǒu gōng huáng wèi jùn xiàn,tú lìng lěi sì huà gē bīng。
溥天何处非王土,无地安身愧此生。pǔ tiān hé chù fēi wáng tǔ,wú dì ān shēn kuì cǐ shēng。

忧怀

刘基

群盗纵横半九州,干戈满目几时休。qún dào zòng héng bàn jiǔ zhōu,gàn gē mǎn mù jǐ shí xiū。
官曹各有营身计,将帅何曾为国谋。guān cáo gè yǒu yíng shēn jì,jiāng shuài hé céng wèi guó móu。
猛虎封狼安荐食,农夫田父困诛求。měng hǔ fēng láng ān jiàn shí,nóng fū tián fù kùn zhū qiú。
抑强扶弱须天讨,可惭无人借箸筹。yì qiáng fú ruò xū tiān tǎo,kě cán wú rén jiè zhù chóu。

雨中遣怀

刘基

青春苦寒雨太多,野水极目似秋波。qīng chūn kǔ hán yǔ tài duō,yě shuǐ jí mù shì qiū bō。
湖上芳草生巳遍,山中美人愁柰何。hú shàng fāng cǎo shēng sì biàn,shān zhōng měi rén chóu nài hé。
思家无计铲荆棘,避地只恐触蛟鼍。sī jiā wú jì chǎn jīng jí,bì dì zhǐ kǒng chù jiāo tuó。
落花零乱晚风起,坐看城头乌尾讹。luò huā líng luàn wǎn fēng qǐ,zuò kàn chéng tóu wū wěi é。

送岳季坚入计筹山

刘基

阳羡先生故将孤,拂衣高蹈入玄门。yáng xiàn xiān shēng gù jiāng gū,fú yī gāo dǎo rù xuán mén。
瓮盈五粒松花酒,食有千年枸杞根。wèng yíng wǔ lì sōng huā jiǔ,shí yǒu qiān nián gǒu qǐ gēn。
自得诗篇留客诵,频来猿鸟识人言。zì dé shī piān liú kè sòng,pín lái yuán niǎo shí rén yán。
浮云富贵非吾愿,此意陶公可与论。fú yún fù guì fēi wú yuàn,cǐ yì táo gōng kě yǔ lùn。

春兴七首

刘基

柳暖花融草满汀,日酣烟淡麦青青。liǔ nuǎn huā róng cǎo mǎn tīng,rì hān yān dàn mài qīng qīng。
枝间好鸟鸣求友,水底寒鱼陟负萍。zhī jiān hǎo niǎo míng qiú yǒu,shuǐ dǐ hán yú zhì fù píng。
异县光阴空荏苒,故乡蛇豕尚膻腥。yì xiàn guāng yīn kōng rěn rǎn,gù xiāng shé shǐ shàng shān xīng。
感时对景情何极,悼往悲来总涕零。gǎn shí duì jǐng qíng hé jí,dào wǎng bēi lái zǒng tì líng。

春兴七首

刘基

勿听屋角闹晨鸠,起看园林绿渐稠。wù tīng wū jiǎo nào chén jiū,qǐ kàn yuán lín lǜ jiàn chóu。
小雨霏霏涵日过,新泉细细入河流。xiǎo yǔ fēi fēi hán rì guò,xīn quán xì xì rù hé liú。
残花断柳虚归计,远水他山聚客愁。cán huā duàn liǔ xū guī jì,yuǎn shuǐ tā shān jù kè chóu。
鸿雁南飞限苍岭,伤心何处问松楸。hóng yàn nán fēi xiàn cāng lǐng,shāng xīn hé chù wèn sōng qiū。