古诗词

大热遣怀

刘基

盛夏火用事,长日不可堪。shèng xià huǒ yòng shì,zhǎng rì bù kě kān。
热汗发我肤,如泉溢穹嵁。rè hàn fā wǒ fū,rú quán yì qióng kān。
清晨登楼望,四野皆红岚。qīng chén dēng lóu wàng,sì yě jiē hóng lán。
坡坨会稽山,缥缈浮郁蓝。pō tuó huì jī shān,piāo miǎo fú yù lán。
何由作雨泽,一洗暍与酣。hé yóu zuò yǔ zé,yī xǐ yē yǔ hān。
须臾玻瓈盘,涌出琉璃潭。xū yú bō lí pán,yǒng chū liú lí tán。
杂气若绛旗,飘飖散空㟏。zá qì ruò jiàng qí,piāo yáo sàn kōng hán。
朱光熭九幽,天色熇以䣻。zhū guāng wèi jiǔ yōu,tiān sè hè yǐ hān。
树木首咸俯,鸟兽声尽韽。shù mù shǒu xián fǔ,niǎo shòu shēng jǐn ān。
玄冥将禺彊,侧身入埪龛。xuán míng jiāng yú jiàng,cè shēn rù kōng kān。
渊蛇葺短鳞,山龟灼枯?。yuān shé qì duǎn lín,shān guī zhuó kū rán。
悍熊伏朝鼢,困龙缩秋蚕。hàn xióng fú cháo fén,kùn lóng suō qiū cán。
蕉根裂埴断,毙鹬蚌脯含。jiāo gēn liè zhí duàn,bì yù bàng pú hán。
水井为汤池,冶容成病颔。shuǐ jǐng wèi tāng chí,yě róng chéng bìng hàn。
渡水翅帖帖,守门口舑舑。dù shuǐ chì tiē tiē,shǒu mén kǒu tān tān。
蜩螗轻绡翼,依阴萃枫楠。tiáo táng qīng xiāo yì,yī yīn cuì fēng nán。
沸渭泊静寂,噪聒乱语谈。fèi wèi pō jìng jì,zào guā luàn yǔ tán。
苍蝇丹砂头,群飞逐烹腤。cāng yíng dān shā tóu,qún fēi zhú pēng ān。
拍之适污手,驱之死仍耽。pāi zhī shì wū shǒu,qū zhī sǐ réng dān。
对食惮下肮,引饮辄倾甔。duì shí dàn xià āng,yǐn yǐn zhé qīng dān。
抚几炎欲燎,披衣重犹函。fǔ jǐ yán yù liáo,pī yī zhòng yóu hán。
慨彼征戍卒,荷戟忘寝?。kǎi bǐ zhēng shù zú,hé jǐ wàng qǐn。
弃绝骨肉爱,不得同苦甘。qì jué gǔ ròu ài,bù dé tóng kǔ gān。
但闻盗贼炽,未见王师戡。dàn wén dào zéi chì,wèi jiàn wáng shī kān。
郊原虏掠遍,馈饷那能覃。jiāo yuán lǔ lüè biàn,kuì xiǎng nà néng tán。
况乃隆暑节,蒸郁非所谙。kuàng nǎi lóng shǔ jié,zhēng yù fēi suǒ ān。
用兵贵拙速,将帅当怀惭。yòng bīng guì zhuō sù,jiāng shuài dāng huái cán。
沈冥及暮鼓,两目脂流泔。shěn míng jí mù gǔ,liǎng mù zhī liú gān。
拂袖招远风,众星烂天南。fú xiù zhāo yuǎn fēng,zhòng xīng làn tiān nán。
河汉上昭回,烟霞远䰐鬖。hé hàn shàng zhāo huí,yān xiá yuǎn lán sān。
且喜辰极明,愿睹戎马倓。qiě xǐ chén jí míng,yuàn dǔ róng mǎ tán。
云门连镜湖,林壑清且涵。yún mén lián jìng hú,lín hè qīng qiě hán。
岂惟隔埃壒,庶足憩负担。qǐ wéi gé āi ài,shù zú qì fù dān。
惜无五亩宅,偃蹇投吾簪。xī wú wǔ mǔ zhái,yǎn jiǎn tóu wú zān。
刘基

刘基

刘基(1311年7月1日-1375年5月16日)字伯温,谥曰文成,元末明初杰出的军事谋略家、政治家、文学家和思想家,明朝开国元勋,汉族,浙江文成南田(原属青田)人,故时人称他刘青田,明洪武三年(1370)封诚意伯,人们又称他刘诚意。武宗正德九年追赠太师,谥号文成,后人又称他刘文成、文成公。他以神机妙算、运筹帷幄著称于世。刘伯温是中国古代的一位传奇人物,至今在中国大陆、港澳台乃至东南亚、日韩等地仍有广泛深厚的民间影响力。 刘基的作品>>

猜您喜欢

和石末公种棘用胡元望韵

刘基

力役困年侵,种棘代遮逻。lì yì kùn nián qīn,zhǒng jí dài zhē luó。
豫防苟无失,有地孰敢唾。yù fáng gǒu wú shī,yǒu dì shú gǎn tuò。
风条曲抽乙,雨叶细垂个。fēng tiáo qū chōu yǐ,yǔ yè xì chuí gè。
是时春载阳,土脉如膏和。shì shí chūn zài yáng,tǔ mài rú gāo hé。
分疆督艺植,勤惰各有课。fēn jiāng dū yì zhí,qín duò gè yǒu kè。
挥锄绿烟披,转石苍藓破。huī chú lǜ yān pī,zhuǎn shí cāng xiǎn pò。
稍看萌蘖长,渐睹根株大。shāo kàn méng niè zhǎng,jiàn dǔ gēn zhū dà。
结荫冒长堤,开花映高座。jié yīn mào zhǎng dī,kāi huā yìng gāo zuò。
猿公不敢窥,貉子那得过。yuán gōng bù gǎn kuī,háo zi nà dé guò。
慨慕陶公言,罔俾分阴蹉。kǎi mù táo gōng yán,wǎng bǐ fēn yīn cuō。

夏中病疟戏作呈石末公

刘基

晚浴烝骨毛,蹭蹬张万孔。wǎn yù zhēng gǔ máo,cèng dēng zhāng wàn kǒng。
不虞小人风,堀堁触埲塕。bù yú xiǎo rén fēng,kū kè chù běng wěng。
长驱毒暑气,熇若燎发照。zhǎng qū dú shǔ qì,hè ruò liáo fā zhào。
钻肤入经络,键钥砉冲捅。zuān fū rù jīng luò,jiàn yào huò chōng tǒng。
蚩蚩水帝子,鼠伏伺腥絜。chī chī shuǐ dì zi,shǔ fú cì xīng jié。
痴琚与狡瓆,并出助摧挏。chī jū yǔ jiǎo zhì,bìng chū zhù cuī dòng。
天君赫斯怒,六军躬自董。tiān jūn hè sī nù,liù jūn gōng zì dǒng。
丹元将爽灵,逆击阚哮唝。dān yuán jiāng shuǎng líng,nì jī hǎn xiāo gòng。
主客相批亢,乾坤为摇动。zhǔ kè xiāng pī kàng,qián kūn wèi yáo dòng。
初交且躇躇,再接遂咏咏。chū jiāo qiě chú chú,zài jiē suì yǒng yǒng。
翛翛螽股切,嗅嗅鵙翅翪。xiāo xiāo zhōng gǔ qiè,xiù xiù jú chì zōng。
萧飕叶鸣軿,釐辘车转□。xiāo sōu yè míng píng,lí lù chē zhuǎn。
惊沙走窸窣,落雪旋蠛蠓。jīng shā zǒu xī sū,luò xuě xuán miè měng。
凌竞剥床辨,敲琢摇佩琫。líng jìng bō chuáng biàn,qiāo zuó yáo pèi běng。
玄冰结太阴,河海溢银汞。xuán bīng jié tài yīn,hé hǎi yì yín gǒng。
俄然一阳复,日脚舒暡曚。é rán yī yáng fù,rì jiǎo shū wěng méng。
微微细泉涌,拂拂轻烟翁。wēi wēi xì quán yǒng,fú fú qīng yān wēng。
柔枝披婀娜,弱叶散萋菶。róu zhī pī ē nà,ruò yè sàn qī běng。
值如九乌焰,炽烈昧窥祼。zhí rú jiǔ wū yàn,chì liè mèi kuī guàn。
炎炎祝融火,焮灼炀巃嵷。yán yán zhù róng huǒ,xìn zhuó yáng lóng sǒng。
龙奔归大漠,虎逝蛰空巃。lóng bēn guī dà mò,hǔ shì zhé kōng lóng。
烘惔熟金石,闪烁歊螮蝀。hōng tán shú jīn shí,shǎn shuò xiāo dì dōng。
肆伐殄嚚嚚,止齐安懵懵。sì fá tiǎn yín yín,zhǐ qí ān měng měng。
岑头释戴压,雨汗涣流滃。cén tóu shì dài yā,yǔ hàn huàn liú wēng。
黑酆群丑馘,黄庭百神总。hēi fēng qún chǒu guó,huáng tíng bǎi shén zǒng。
颇怪天地气,去来何倥偬。pǒ guài tiān dì qì,qù lái hé kōng zǒng。
集如蚁赴膻,散若蜂辞桶。jí rú yǐ fù shān,sàn ruò fēng cí tǒng。
弃置且勿思,宵鼓听谨谨。qì zhì qiě wù sī,xiāo gǔ tīng jǐn jǐn。

得令字

刘基

勾芒发陈根,北斗转东柄。gōu máng fā chén gēn,běi dòu zhuǎn dōng bǐng。
众星各参差,威弧何时正。zhòng xīng gè cān chà,wēi hú hé shí zhèng。
好生虽圣心,明刑亦王政。hǎo shēng suī shèng xīn,míng xíng yì wáng zhèng。
哲人慎谋始,斯焉获终庆。zhé rén shèn móu shǐ,sī yān huò zhōng qìng。
徒言两阶舞,可以怀逆命。tú yán liǎng jiē wǔ,kě yǐ huái nì mìng。
不见三危山,万里窜枭獍。bù jiàn sān wēi shān,wàn lǐ cuàn xiāo jìng。
世德异唐虞,民情好争竞。shì dé yì táng yú,mín qíng hǎo zhēng jìng。
那无跗扁医,而有膏肓病。nà wú fū biǎn yī,ér yǒu gāo huāng bìng。
波涛地轴臲,虎豹天关夐。bō tāo dì zhóu niè,hǔ bào tiān guān xiòng。
雨露当春滋,风霜及秋劲。yǔ lù dāng chūn zī,fēng shuāng jí qiū jìn。
谁能奉明主,顺天行号令。shuí néng fèng míng zhǔ,shùn tiān xíng hào lìng。

次韵和石末公春雨见寄

刘基

愁阴沴阳景,孟春犹苦寒。chóu yīn lì yáng jǐng,mèng chūn yóu kǔ hán。
腾云涌岩岫,落雪蔽江干。téng yún yǒng yán xiù,luò xuě bì jiāng gàn。
街衢溢黄潦,井谷生狂澜。jiē qú yì huáng lǎo,jǐng gǔ shēng kuáng lán。
误疑蛙黾窟,中有蛟龙蟠。wù yí wā mǐn kū,zhōng yǒu jiāo lóng pán。
复忧扶乘日,坐为黄浊漫。fù yōu fú chéng rì,zuò wèi huáng zhuó màn。
顾瞻望四郊,侧足不遑安。gù zhān wàng sì jiāo,cè zú bù huáng ān。
却秦慕鲁连,存齐想田单。què qín mù lǔ lián,cún qí xiǎng tián dān。
玄发虽向改,壮心终靡殚。xuán fā suī xiàng gǎi,zhuàng xīn zhōng mí dān。
小人务苟且,君子惭素餐。xiǎo rén wù gǒu qiě,jūn zi cán sù cān。
高牙对多垒,肉食徒王官。gāo yá duì duō lěi,ròu shí tú wáng guān。
周纲虽云弛,一匡赖齐桓。zhōu gāng suī yún chí,yī kuāng lài qí huán。
莫惊沟浍盈,雨息当自乾。mò jīng gōu huì yíng,yǔ xī dāng zì qián。

次韵和石末公春日感怀

刘基

下泽潢潦集,幽林光景迟。xià zé huáng lǎo jí,yōu lín guāng jǐng chí。
羁禽有哀响,槁叶无丰姿。jī qín yǒu āi xiǎng,gǎo yè wú fēng zī。
粱稊不同亩,世事久当遗。liáng tí bù tóng mǔ,shì shì jiǔ dāng yí。
便欲驾扁舟,泛彼湖上漪。biàn yù jià biǎn zhōu,fàn bǐ hú shàng yī。
慨怀祈招赋,怆恻感遐思。kǎi huái qí zhāo fù,chuàng cè gǎn xiá sī。
流光逐飘风,去若六马驰。liú guāng zhú piāo fēng,qù ruò liù mǎ chí。
干戈尚杂遝,举目多可悲。gàn gē shàng zá tà,jǔ mù duō kě bēi。
步登西城楼,还望东城陴。bù dēng xī chéng lóu,hái wàng dōng chéng pí。
近悼舂陵吟,远伤鸿雁诗。jìn dào chōng líng yín,yuǎn shāng hóng yàn shī。
未能巳怨怒,矧暇防笑嗤。wèi néng sì yuàn nù,shěn xiá fáng xiào chī。
赖有贤大夫,直道人不欺。lài yǒu xián dà fū,zhí dào rén bù qī。
相期各努力,共济艰难时。xiāng qī gè nǔ lì,gòng jì jiān nán shí。

正月廿三日得台州黄元徽书有感

刘基

世乱网恢恢,斯人亦沦翳。shì luàn wǎng huī huī,sī rén yì lún yì。
数奇当何如,穷途难为计。shù qí dāng hé rú,qióng tú nán wèi jì。
盲风振乔木,硕果失其蒂。máng fēng zhèn qiáo mù,shuò guǒ shī qí dì。
虎豹落机槛,坐服舆皂制。hǔ bào luò jī kǎn,zuò fú yú zào zhì。
玄珠迷罔象,白日惨阴曀。xuán zhū mí wǎng xiàng,bái rì cǎn yīn yì。
涉水水有蛟,入山山有彘。shè shuǐ shuǐ yǒu jiāo,rù shān shān yǒu zhì。
弃马感须无,直道怀柳惠。qì mǎ gǎn xū wú,zhí dào huái liǔ huì。
青冥无羽翼,悲来夜迢递。qīng míng wú yǔ yì,bēi lái yè tiáo dì。

正月廿三日得台州黄元徽书有感

刘基

结交无疏戚,艰难见平生。jié jiāo wú shū qī,jiān nán jiàn píng shēng。
金石苟不渝,万里如两楹。jīn shí gǒu bù yú,wàn lǐ rú liǎng yíng。
重山非云远,邈若辽与荆。zhòng shān fēi yún yuǎn,miǎo ruò liáo yǔ jīng。
嬿婉岂不怀,蛇虺正骄狞。yàn wǎn qǐ bù huái,shé huī zhèng jiāo níng。
手持故人书,心念故人情。shǒu chí gù rén shū,xīn niàn gù rén qíng。
开书问故人,泪下如雨倾。kāi shū wèn gù rén,lèi xià rú yǔ qīng。

正月廿三日得台州黄元徽书有感

刘基

客从何乡来,遗我尺素书。kè cóng hé xiāng lái,yí wǒ chǐ sù shū。
道路险且艰,故人情有馀。dào lù xiǎn qiě jiān,gù rén qíng yǒu yú。
妖气晦斗极,黄浊混龙鱼。yāo qì huì dòu jí,huáng zhuó hùn lóng yú。
何荃不为莸,何麟不为貙。hé quán bù wèi yóu,hé lín bù wèi chū。
殷勤故人心,炯若明月珠。yīn qín gù rén xīn,jiǒng ruò míng yuè zhū。
投之千丈泥,万古光不渝。tóu zhī qiān zhàng ní,wàn gǔ guāng bù yú。
安得致阊阖,以照君王车。ān dé zhì chāng hé,yǐ zhào jūn wáng chē。

紫虚周道士还俗多年而贫老如故元帅石末公怜其无依复令归观就养

刘基

白鹤栖青松,愿与人世违。bái hè qī qīng sōng,yuàn yǔ rén shì wéi。
松高风露寒,却向人间飞。sōng gāo fēng lù hán,què xiàng rén jiān fēi。
江湖无稻粱,岁莫将畴依。jiāng hú wú dào liáng,suì mò jiāng chóu yī。
稽首浮丘公,涕泪洒毛衣。jī shǒu fú qiū gōng,tì lèi sǎ máo yī。
浮丘怜老鹤,解悟既往非。fú qiū lián lǎo hè,jiě wù jì wǎng fēi。
浴以丹池泉,照以若木晖。yù yǐ dān chí quán,zhào yǐ ruò mù huī。
翛然骨髓清,还向青松归。xiāo rán gǔ suǐ qīng,hái xiàng qīng sōng guī。
松叶烟茸茸,松华雾菲菲。sōng yè yān rōng rōng,sōng huá wù fēi fēi。
可栖复可食,其乐天下稀。kě qī fù kě shí,qí lè tiān xià xī。
如何从雁骛,喋呻图身肥。rú hé cóng yàn wù,dié shēn tú shēn féi。

偶兴

刘基

劳人怨长途,壮士悲老别。láo rén yuàn zhǎng tú,zhuàng shì bēi lǎo bié。
那将望乡心,对此伤神月。nà jiāng wàng xiāng xīn,duì cǐ shāng shén yuè。
凄凉寒风至,惆怅芳草歇。qī liáng hán fēng zhì,chóu chàng fāng cǎo xiē。
瑶琴无子期,丝弦为君绝。yáo qín wú zi qī,sī xián wèi jūn jué。

杂感

刘基

畸穷伤往事,晚莫悔前非。jī qióng shāng wǎng shì,wǎn mò huǐ qián fēi。
流光不相待,逝川那可追。liú guāng bù xiāng dài,shì chuān nà kě zhuī。
佳期隔河溪,日夕千里思。jiā qī gé hé xī,rì xī qiān lǐ sī。
鸿雁西北来,安能从之飞。hóng yàn xī běi lái,ān néng cóng zhī fēi。
伫立望明月,天霜夜沾衣。zhù lì wàng míng yuè,tiān shuāng yè zhān yī。

郑同夫饯别图诗

刘基

江上潮始白,林端霞半紫。jiāng shàng cháo shǐ bái,lín duān xiá bàn zǐ。
微风扬归帆,红叶映行子。wēi fēng yáng guī fān,hóng yè yìng xíng zi。
芳醪耻金樽,清歌犹在耳。fāng láo chǐ jīn zūn,qīng gē yóu zài ěr。
马鸣不见人,愁来若流水。mǎ míng bù jiàn rén,chóu lái ruò liú shuǐ。

黄慎之自闽见访夜坐对酌怅然有感四首

刘基

故人一为别,七见秋夕月。gù rén yī wèi bié,qī jiàn qiū xī yuè。
今日见故人,故人须发新。jīn rì jiàn gù rén,gù rén xū fā xīn。
世情如须发,故人当识察。shì qíng rú xū fā,gù rén dāng shí chá。
车轮东北驰,车毂终不移。chē lún dōng běi chí,chē gǔ zhōng bù yí。

黄慎之自闽见访夜坐对酌怅然有感四首

刘基

倦暑伏管蒯,白汗如流泻。juàn shǔ fú guǎn kuǎi,bái hàn rú liú xiè。
开门见故人,谓是天上下。kāi mén jiàn gù rén,wèi shì tiān shàng xià。
新人各自媚,故人何为者。xīn rén gè zì mèi,gù rén hé wèi zhě。
斧斤入山林,松柏化灰灺。fǔ jīn rù shān lín,sōng bǎi huà huī xiè。
寄语风胡子,莫怪金跃冶。jì yǔ fēng hú zi,mò guài jīn yuè yě。

黄慎之自闽见访夜坐对酌怅然有感四首

刘基

煌煌华烛辉,扇扇飞蛾翼。huáng huáng huá zhú huī,shàn shàn fēi é yì。
羲和倚扶桑,恨无夸父力。xī hé yǐ fú sāng,hèn wú kuā fù lì。
大鹏虽有能,万里亦一息。dà péng suī yǒu néng,wàn lǐ yì yī xī。
可怜千斤牛,坐受鼷鼠食。kě lián qiān jīn niú,zuò shòu xī shǔ shí。