古诗词

夏夜台州城中作

刘基

江上火云蒸热风,欲雨不雨天瞢瞢。jiāng shàng huǒ yún zhēng rè fēng,yù yǔ bù yǔ tiān méng méng。
良田半作龟兆坼,粳稻日夕成蒿蓬。liáng tián bàn zuò guī zhào chè,jīng dào rì xī chéng hāo péng。
去年海贼杀元帅,黎民星散劫火红。qù nián hǎi zéi shā yuán shuài,lí mín xīng sàn jié huǒ hóng。
耕牛剥皮作战具,锄犁化尽刀剑锋。gēng niú bō pí zuò zhàn jù,chú lí huà jǐn dāo jiàn fēng。
农夫有田不得种,白日惨淡衡茅空。nóng fū yǒu tián bù dé zhǒng,bái rì cǎn dàn héng máo kōng。
将军虎毛深玉帐,野哭不入辕门中。jiāng jūn hǔ máo shēn yù zhàng,yě kū bù rù yuán mén zhōng。
健儿斗死乌自食,何人幕下矜奇功。jiàn ér dòu sǐ wū zì shí,hé rén mù xià jīn qí gōng。
今年大军荡淮甸,分命上宰麾元戎。jīn nián dà jūn dàng huái diān,fēn mìng shàng zǎi huī yuán róng。
舞干再见有苗格,山川鬼神当效忠。wǔ gàn zài jiàn yǒu miáo gé,shān chuān guǐ shén dāng xiào zhōng。
胡为旱魃还肆虐,坐令毒沴伤和冲。hú wèi hàn bá hái sì nüè,zuò lìng dú lì shāng hé chōng。
传闻逆党尚攻剽,所过丘垄皆成童。chuán wén nì dǎng shàng gōng piāo,suǒ guò qiū lǒng jiē chéng tóng。
阃司恐畏破和议,斥堠悉罢云边烽。kǔn sī kǒng wèi pò hé yì,chì hòu xī bà yún biān fēng。
杀降共说有大禁,无人更敢弯弧弓。shā jiàng gòng shuō yǒu dà jìn,wú rén gèng gǎn wān hú gōng。
山中悲啼海中笑,蜃气绕日生长虹。shān zhōng bēi tí hǎi zhōng xiào,shèn qì rào rì shēng zhǎng hóng。
古时东海辟孝妇,草木枯瘁连三冬。gǔ shí dōng hǎi pì xiào fù,cǎo mù kū cuì lián sān dōng。
六月降霜良有以,天公未必长喑聋。liù yuè jiàng shuāng liáng yǒu yǐ,tiān gōng wèi bì zhǎng yīn lóng。
只今幅员广无外,东至日出西太蒙。zhǐ jīn fú yuán guǎng wú wài,dōng zhì rì chū xī tài méng。
一民一物吾肺腑,仁者自是哀鳏恫。yī mín yī wù wú fèi fǔ,rén zhě zì shì āi guān dòng。
养枭殈凤天所厌,谁能抗疏回宸衷。yǎng xiāo xù fèng tiān suǒ yàn,shuí néng kàng shū huí chén zhōng。
夜凉木末挂河汉,海峤月出光玲珑。yè liáng mù mò guà hé hàn,hǎi jiào yuè chū guāng líng lóng。
仰视皇天转北斗,呜呼愁叹何时终。yǎng shì huáng tiān zhuǎn běi dòu,wū hū chóu tàn hé shí zhōng。
刘基

刘基

刘基(1311年7月1日-1375年5月16日)字伯温,谥曰文成,元末明初杰出的军事谋略家、政治家、文学家和思想家,明朝开国元勋,汉族,浙江文成南田(原属青田)人,故时人称他刘青田,明洪武三年(1370)封诚意伯,人们又称他刘诚意。武宗正德九年追赠太师,谥号文成,后人又称他刘文成、文成公。他以神机妙算、运筹帷幄著称于世。刘伯温是中国古代的一位传奇人物,至今在中国大陆、港澳台乃至东南亚、日韩等地仍有广泛深厚的民间影响力。 刘基的作品>>

猜您喜欢

秋怀

刘基

中庭有枣,累累其实。zhōng tíng yǒu zǎo,lèi lèi qí shí。
零露既降,岁事孔疾。líng lù jì jiàng,suì shì kǒng jí。
循彼阶轩,有鸣蟋蟀。xún bǐ jiē xuān,yǒu míng xī shuài。
岂其觱发,而不栗烈。qǐ qí bì fā,ér bù lì liè。
南山崒嵂,松柏萧瑟。nán shān zú lǜ,sōng bǎi xiāo sè。
彼兰斯莸,彼枳斯橘。bǐ lán sī yóu,bǐ zhǐ sī jú。
安得羽翼,载飞载鸣。ān dé yǔ yì,zài fēi zài míng。
泛滥八荒,以终永日。fàn làn bā huāng,yǐ zhōng yǒng rì。

秋怀

刘基

有爝者萤,载飞载扬。yǒu jué zhě yíng,zài fēi zài yáng。
有倬云汉,载炳其章。yǒu zhuō yún hàn,zài bǐng qí zhāng。
白日易徂,玄夜何长。bái rì yì cú,xuán yè hé zhǎng。
繁思交横,浮念无方。fán sī jiāo héng,fú niàn wú fāng。
慨怀古人,中心怛伤。kǎi huái gǔ rén,zhōng xīn dá shāng。
离娄冥行,历坎而僵。lí lóu míng xíng,lì kǎn ér jiāng。
循墙以趍,虽瞽不伥。xún qiáng yǐ chí,suī gǔ bù chāng。
猛虎雷咆,斑文在床。měng hǔ léi páo,bān wén zài chuáng。
妖狐鬼潜,毳裘黄黄。yāo hú guǐ qián,cuì qiú huáng huáng。
悠悠多岐,荡荡周行。yōu yōu duō qí,dàng dàng zhōu xíng。
慎尔驰驱,天命有常。shèn ěr chí qū,tiān mìng yǒu cháng。

秋怀

刘基

夕簟既清,瓶水既寒。xī diàn jì qīng,píng shuǐ jì hán。
浩歌临风,忧来多端。hào gē lín fēng,yōu lái duō duān。
悬崖而栖,瞽以为安。xuán yá ér qī,gǔ yǐ wèi ān。
菅茅在门,蒙以为兰。jiān máo zài mén,méng yǐ wèi lán。
黍稷弗膳,腐鲍是餐。shǔ jì fú shàn,fǔ bào shì cān。
干将挂壁,敝履加冠。gàn jiāng guà bì,bì lǚ jiā guān。
宛其悲矣,能不永叹。wǎn qí bēi yǐ,néng bù yǒng tàn。

秋怀

刘基

郁彼晨烟,亦曼于楚。yù bǐ chén yān,yì màn yú chǔ。
瑟彼枯杨,策策其语。sè bǐ kū yáng,cè cè qí yǔ。
良辰几何,亦既徂暑。liáng chén jǐ hé,yì jì cú shǔ。
溥彼郊原,有禾有黍。pǔ bǐ jiāo yuán,yǒu hé yǒu shǔ。
凄风夕兴,雁鹜如雨。qī fēng xī xīng,yàn wù rú yǔ。

秋怀

刘基

今日何日,岁聿其秋。jīn rì hé rì,suì yù qí qiū。
候雁北来,星火西流。hòu yàn běi lái,xīng huǒ xī liú。
怀我故乡,道阻且修。huái wǒ gù xiāng,dào zǔ qiě xiū。
俯察渊潜,仰睇天游。fǔ chá yuān qián,yǎng dì tiān yóu。
孰翱匪鸢,孰跃匪虬。shú áo fěi yuān,shú yuè fěi qiú。
瞻望日月,中心如抽。zhān wàng rì yuè,zhōng xīn rú chōu。
岂无美酒,焉得良俦。qǐ wú měi jiǔ,yān dé liáng chóu。
矢诗不多,聊以解忧。shǐ shī bù duō,liáo yǐ jiě yōu。

擢彼乔松一首

刘基

擢彼乔松,在彼丘阿。zhuó bǐ qiáo sōng,zài bǐ qiū ā。
岁莫凄风,飒为枯柯。suì mò qī fēng,sà wèi kū kē。
忧来伤心,云如之何。yōu lái shāng xīn,yún rú zhī hé。
瞻彼昊天,曷其有宜。zhān bǐ hào tiān,hé qí yǒu yí。
天降淫德,痡于下国。tiān jiàng yín dé,fū yú xià guó。
稻粱黍稷,暨于螟蜮。dào liáng shǔ jì,jì yú míng yù。
不稼不穑,寇攘以食。bù jià bù sè,kòu rǎng yǐ shí。
哀此下民,曷其有极。āi cǐ xià mín,hé qí yǒu jí。
心之忧矣,如烹如煎。xīn zhī yōu yǐ,rú pēng rú jiān。
丧乱靡底,如渊如泉。sàng luàn mí dǐ,rú yuān rú quán。
如彼奥草,孔蔓以延。rú bǐ ào cǎo,kǒng màn yǐ yán。
呜呼昊天,伊谁之愆。wū hū hào tiān,yī shuí zhī qiān。
有罻者罿,曷施于宇。yǒu wèi zhě chōng,hé shī yú yǔ。
胡罾于林,觊彼鲂鱮。hú zēng yú lín,jì bǐ fáng xù。
小人所怃,君子所与。xiǎo rén suǒ wǔ,jūn zi suǒ yǔ。
弗询弗犹,曷其有愈。fú xún fú yóu,hé qí yǒu yù。
君子不畏,乱日以炽。jūn zi bù wèi,luàn rì yǐ chì。
君子不忧,乱日以悠。jūn zi bù yōu,luàn rì yǐ yōu。
正言谔谔,謟言诺诺。zhèng yán è è,tāo yán nuò nuò。
欢言孔怡,丧乱所基。huān yán kǒng yí,sàng luàn suǒ jī。
邦家维车,庶民维舆。bāng jiā wéi chē,shù mín wéi yú。
庶僚维服,大臣维御。shù liáo wéi fú,dà chén wéi yù。
慎尔驱驰,俾险作夷。shèn ěr qū chí,bǐ xiǎn zuò yí。
无然汶汶,无俾车偾。wú rán wèn wèn,wú bǐ chē fèn。
无曰予知,民各有思。wú yuē yǔ zhī,mín gè yǒu sī。
无曰予圣,庶民孔竞。wú yuē yǔ shèng,shù mín kǒng jìng。
无竞维德,四方之则。wú jìng wéi dé,sì fāng zhī zé。
无为回遹,以纵枉慝。wú wèi huí yù,yǐ zòng wǎng tè。
瞻彼高原,翳翳其云。zhān bǐ gāo yuán,yì yì qí yún。
眄彼大水,浩矣无津。miǎn bǐ dà shuǐ,hào yǐ wú jīn。
嗷嗷飞雁,各念尔群。áo áo fēi yàn,gè niàn ěr qún。
哀我人斯,胡胥以沦。āi wǒ rén sī,hú xū yǐ lún。
莫高匪天,莫明匪日。mò gāo fěi tiān,mò míng fěi rì。
何纤勿冒,何昧勿晢。hé xiān wù mào,hé mèi wù zhé。
维此圣人,庶民是葵。wéi cǐ shèng rén,shù mín shì kuí。
维彼愚人,则各有谋。wéi bǐ yú rén,zé gè yǒu móu。
原隰之瘁,夫妇云之。yuán xí zhī cuì,fū fù yún zhī。
闾巷之呻,君子闻之。lǘ xiàng zhī shēn,jūn zi wén zhī。
弗闻弗惟,则各有思。fú wén fú wéi,zé gè yǒu sī。
式谤式詈,腑肠以离。shì bàng shì lì,fǔ cháng yǐ lí。
谷斯之秕,农以为殃。gǔ sī zhī bǐ,nóng yǐ wèi yāng。
匪鹰匪隼,曷云能翔。fěi yīng fěi sǔn,hé yún néng xiáng。
维天有船,不可以航。wéi tiān yǒu chuán,bù kě yǐ háng。
眷言顾之,心焉恻伤。juàn yán gù zhī,xīn yān cè shāng。
相彼茂草,飞鸟依之。xiāng bǐ mào cǎo,fēi niǎo yī zhī。
淠彼深渊,鲂鲤归之。pì bǐ shēn yuān,fáng lǐ guī zhī。
靡依靡归,胡能勿悲。mí yī mí guī,hú néng wù bēi。
我有隐忧,人莫之知。wǒ yǒu yǐn yōu,rén mò zhī zhī。
中途有棘,庶民伐之。zhōng tú yǒu jí,shù mín fá zhī。
执讯弗笃,君子堲之。zhí xùn fú dǔ,jūn zi cí zhī。
不瞆不聋,孰填尔聪。bù kuì bù lóng,shú tián ěr cōng。
靡瞻靡顾,自贻伊瞽。mí zhān mí gù,zì yí yī gǔ。
如彼沸鼎,无增尔薪。rú bǐ fèi dǐng,wú zēng ěr xīn。
无从尔言,以逖远人。wú cóng ěr yán,yǐ tì yuǎn rén。
迩人营营,远人兢兢。ěr rén yíng yíng,yuǎn rén jīng jīng。
弗讹尔心,曷其有惩。fú é ěr xīn,hé qí yǒu chéng。
嗟尔君子,戒慎尔止。jiē ěr jūn zi,jiè shèn ěr zhǐ。
靡谦不光,靡盈不毁。mí qiān bù guāng,mí yíng bù huǐ。
维山有杞,维泽有芷。wéi shān yǒu qǐ,wéi zé yǒu zhǐ。
庶民所履,维君子使。shù mín suǒ lǚ,wéi jūn zi shǐ。
陟彼高原,维风飗飗。zhì bǐ gāo yuán,wéi fēng liú liú。
靡草不凋,无木不刘。mí cǎo bù diāo,wú mù bù liú。
忧来伤心,如焚如抽。yōu lái shāng xīn,rú fén rú chōu。
瞻仰昊天,曷其有瘳。zhān yǎng hào tiān,hé qí yǒu chōu。

题画竹

刘基

叶间重露犹滴,林表寒烟未开。yè jiān zhòng lù yóu dī,lín biǎo hán yān wèi kāi。
想见沅湘江上,月明环佩归来。xiǎng jiàn yuán xiāng jiāng shàng,yuè míng huán pèi guī lái。

题山水小画二首

刘基

鄂渚轻舟未发,潇湘倦客多愁。è zhǔ qīng zhōu wèi fā,xiāo xiāng juàn kè duō chóu。
可恨一江春水,无情日夜东流。kě hèn yī jiāng chūn shuǐ,wú qíng rì yè dōng liú。

题山水小画二首

刘基

碧草桃源路断,紫芝商岭云深。bì cǎo táo yuán lù duàn,zǐ zhī shāng lǐng yún shēn。
高树月明啼鴂,一声一度伤心。gāo shù yuè míng tí jué,yī shēng yī dù shāng xīn。

艾如张

刘基

有菀者林,众鸟萃之。yǒu wǎn zhě lín,zhòng niǎo cuì zhī。
我欲张罗,榛楛翳之。wǒ yù zhāng luó,zhēn hù yì zhī。
既砺我斧,又饬我徒。jì lì wǒ fǔ,yòu chì wǒ tú。
孰是奥秽,而不剪除。shú shì ào huì,ér bù jiǎn chú。
爰升于虚,以相乃麓。yuán shēng yú xū,yǐ xiāng nǎi lù。
有条我纲,载秩我目。yǒu tiáo wǒ gāng,zài zhì wǒ mù。
有鸟有鸟,五采其章。yǒu niǎo yǒu niǎo,wǔ cǎi qí zhāng。
??喈喈,率彼高冈。jiē jiē,lǜ bǐ gāo gāng。
张之弗获,忧心且伤。zhāng zhī fú huò,yōu xīn qiě shāng。
寤寐怀思,曷云能忘。wù mèi huái sī,hé yún néng wàng。
有鸟五采,亦既来止。yǒu niǎo wǔ cǎi,yì jì lái zhǐ。
昭其德音,以相君子。zhāo qí dé yīn,yǐ xiāng jūn zi。
君子岂弟,其仪是若。jūn zi qǐ dì,qí yí shì ruò。
艾而张矣,云胡不乐!ài ér zhāng yǐ,yún hú bù lè!

芳树

刘基

蔚彼芳树,生于兰池。wèi bǐ fāng shù,shēng yú lán chí。
景风昼拂,荣泉夜滋。jǐng fēng zhòu fú,róng quán yè zī。
烨如其光,炫于朱曦。yè rú qí guāng,xuàn yú zhū xī。
含华吐芬,嘤鸣满枝。hán huá tǔ fēn,yīng míng mǎn zhī。
君子有酒,以遨以嬉。jūn zi yǒu jiǔ,yǐ áo yǐ xī。
羽觞交横,吹竹弹丝。yǔ shāng jiāo héng,chuī zhú dàn sī。
相彼草木,允惟厥时。xiāng bǐ cǎo mù,yǔn wéi jué shí。
良辰易徂,能不怀思。liáng chén yì cú,néng bù huái sī。
沛其迈矣,其谁女悲?pèi qí mài yǐ,qí shuí nǚ bēi?

上陵

刘基

零雨霏霏,亦降于桑。líng yǔ fēi fēi,yì jiàng yú sāng。
怆悢中怀,念昔先皇。chuàng liàng zhōng huái,niàn xī xiān huáng。
惟昔先皇,创业孔艰。wéi xī xiān huáng,chuàng yè kǒng jiān。
寤寐兴怀,能不永叹。wù mèi xīng huái,néng bù yǒng tàn。
精灵安所,体魄焉依?幽明隔绝,曷巳其思。jīng líng ān suǒ,tǐ pò yān yī?yōu míng gé jué,hé sì qí sī。
堂堂梓宫,在彼高冈。táng táng zǐ gōng,zài bǐ gāo gāng。
霜露是萃,能不慨伤。shuāng lù shì cuì,néng bù kǎi shāng。
礼起由情,将情繄物。lǐ qǐ yóu qíng,jiāng qíng yī wù。
溥斯索矣,庶其罔阙。pǔ sī suǒ yǐ,shù qí wǎng quē。
郊社既虔,宗庙孔威。jiāo shè jì qián,zōng miào kǒng wēi。
上陵是申,式昭孝思。shàng líng shì shēn,shì zhāo xiào sī。

将进酒

刘基

有酒湛湛,亦盈于觞。yǒu jiǔ zhàn zhàn,yì yíng yú shāng。
酌言进之,思心洋洋。zhuó yán jìn zhī,sī xīn yáng yáng。
亦有兄弟,在天一方。yì yǒu xiōng dì,zài tiān yī fāng。
安得致之,乐以徜徉。ān dé zhì zhī,lè yǐ cháng yáng。
有酒在尊,既旨且清。yǒu jiǔ zài zūn,jì zhǐ qiě qīng。
何以酌之,有觓其觥。hé yǐ zhuó zhī,yǒu qiú qí gōng。
岂不欲饮,惜无友生。qǐ bù yù yǐn,xī wú yǒu shēng。
怆悢伤怀,曷云其平。chuàng liàng shāng huái,hé yún qí píng。
兄弟之合,如埙如篪。xiōng dì zhī hé,rú xūn rú chí。
朋友既比,如纲如维。péng yǒu jì bǐ,rú gāng rú wéi。
死丧急难,是责是庇。sǐ sàng jí nán,shì zé shì bì。
今日有酒,如何勿思。jīn rì yǒu jiǔ,rú hé wù sī。
人亦有言,解忧惟酒。rén yì yǒu yán,jiě yōu wéi jiǔ。
载惛载呶,亦孔之咎。zài hūn zài náo,yì kǒng zhī jiù。
我觞维琼,我斝维玖。wǒ shāng wéi qióng,wǒ jiǎ wéi jiǔ。
以乐兄弟,以宴朋友。yǐ lè xiōng dì,yǐ yàn péng yǒu。

上之回

刘基

上之回,六龙矫;揵光耀,拂鹥鸟。shàng zhī huí,liù lóng jiǎo;qián guāng yào,fú yī niǎo。
轥石关,匝棠梨。lìn shí guān,zā táng lí。
扬灵旗,县月支。yáng líng qí,xiàn yuè zhī。
天马来,宛居劙。tiān mǎ lái,wǎn jū lí。
穆上玄,釐穰穰。mù shàng xuán,lí ráng ráng。
坐明堂,朝万方。zuò míng táng,cháo wàn fāng。
翕披离,王烛光。xī pī lí,wáng zhú guāng。
于亿年,乐未央。yú yì nián,lè wèi yāng。

朱鹭

刘基

朱鹭来,玉山巅。zhū lù lái,yù shān diān。
赪翁引,熛臆延。chēng wēng yǐn,biāo yì yán。
朱鹭来,赩流霞。zhū lù lái,xì liú xiá。
饮赤水,食丹砂。yǐn chì shuǐ,shí dān shā。
朱鹭来,炎德加。zhū lù lái,yán dé jiā。
威昆明,滇僰讹。wēi kūn míng,diān bó é。
朱鹭来,集太液。zhū lù lái,jí tài yè。
帝锡祐,荒广斥。dì xī yòu,huāng guǎng chì。
朱鹭来,烨煌煌。zhū lù lái,yè huáng huáng。
挟鹪雕,媒凤凰。xié jiāo diāo,méi fèng huáng。
朱鹭来,皇之辉。zhū lù lái,huáng zhī huī。
神筴滨,无穷期。shén cè bīn,wú qióng qī。