古诗词

题富好礼所畜村乐图

刘基

我昔住在南山头,连山下带清溪幽。wǒ xī zhù zài nán shān tóu,lián shān xià dài qīng xī yōu。
山巅出泉宜种稻,绕屋尽是良田畴。shān diān chū quán yí zhǒng dào,rào wū jǐn shì liáng tián chóu。
家家种田耻商贩,有足懒踏县与州。jiā jiā zhǒng tián chǐ shāng fàn,yǒu zú lǎn tà xiàn yǔ zhōu。
西风八月淋潦尽,稻穗栉比无蝗蟊。xī fēng bā yuè lín lǎo jǐn,dào suì zhì bǐ wú huáng máo。
黄鸡长大白鸭重,瓦瓮琥珀香新篘。huáng jī zhǎng dà bái yā zhòng,wǎ wèng hǔ pò xiāng xīn chōu。
芋魁如拳栗壳赤,献罢地主还相酬。yù kuí rú quán lì ké chì,xiàn bà dì zhǔ hái xiāng chóu。
东邻西舍迭宾主,老幼合坐意绸缪。dōng lín xī shě dié bīn zhǔ,lǎo yòu hé zuò yì chóu móu。
山花野叶插巾帽,竹箸漆碗蒹瓷瓯。shān huā yě yè chā jīn mào,zhú zhù qī wǎn jiān cí ōu。
酒酣大笑杂语话,跪拜交错礼数稠。jiǔ hān dà xiào zá yǔ huà,guì bài jiāo cuò lǐ shù chóu。
或起顿足舞侏儒,或坐拍手歌瓯篓。huò qǐ dùn zú wǔ zhū rú,huò zuò pāi shǒu gē ōu lǒu。
倾盆倒榼混醯酱,烂熳沾渍方未休。qīng pén dào kē hùn xī jiàng,làn màn zhān zì fāng wèi xiū。
儿童跳跃助諠噪,执遁逐走同俘囚。ér tóng tiào yuè zhù xuān zào,zhí dùn zhú zǒu tóng fú qiú。
出门不记舍前路,颠倒扶掖迷去留。chū mén bù jì shě qián lù,diān dào fú yē mí qù liú。
朝阳照屋且熟睡,官府亦简少所求。cháo yáng zhào wū qiě shú shuì,guān fǔ yì jiǎn shǎo suǒ qiú。
宁知宴安含鸩毒,耒耜一变成戈矛。níng zhī yàn ān hán zhèn dú,lěi sì yī biàn chéng gē máo。
高门大宅化灰烬,蓬蒿瓦砾塞道周。gāo mén dà zhái huà huī jìn,péng hāo wǎ lì sāi dào zhōu。
春燕营巢在林木,深山露宿随猿猴。chūn yàn yíng cháo zài lín mù,shēn shān lù sù suí yuán hóu。
三年避乱客异县,侧身天地如浮沤。sān nián bì luàn kè yì xiàn,cè shēn tiān dì rú fú ōu。
亲朋阻隔童仆散,疏食水饮不自谋。qīn péng zǔ gé tóng pū sàn,shū shí shuǐ yǐn bù zì móu。
有时惝恍梦闾里,惊觉五内攒百忧。yǒu shí chǎng huǎng mèng lǘ lǐ,jīng jué wǔ nèi zǎn bǎi yōu。
君家画图称绝妙,鉴别曾遇柯丹丘。jūn jiā huà tú chēng jué miào,jiàn bié céng yù kē dān qiū。
想应临榻出秘府,笔意精到世罕俦。xiǎng yīng lín tà chū mì fǔ,bǐ yì jīng dào shì hǎn chóu。
村歌社舞自真率,何用广乐张公侯。cūn gē shè wǔ zì zhēn lǜ,hé yòng guǎng lè zhāng gōng hóu。
太平气象忽在眼,令我感怆涕泪流。tài píng qì xiàng hū zài yǎn,lìng wǒ gǎn chuàng tì lèi liú。
近者乡人来报喜,今岁高下俱有秋。jìn zhě xiāng rén lái bào xǐ,jīn suì gāo xià jù yǒu qiū。
豺狼食饱卧窟穴,军师巳运招安筹。chái láng shí bǎo wò kū xué,jūn shī sì yùn zhāo ān chóu。
人情自古共怀土,况乃霜雨凄松楸。rén qíng zì gǔ gòng huái tǔ,kuàng nǎi shuāng yǔ qī sōng qiū。
神龟且被预且困,予所弗念天我尤。shén guī qiě bèi yù qiě kùn,yǔ suǒ fú niàn tiān wǒ yóu。
积薪厝火非远计,谁能献纳陈嘉猷。jī xīn cuò huǒ fēi yuǎn jì,shuí néng xiàn nà chén jiā yóu。
长江波浪接淮泗,白日惨澹腾蛟虬。zhǎng jiāng bō làng jiē huái sì,bái rì cǎn dàn téng jiāo qiú。
天下农夫总供给,陇亩不得安锄耰。tiān xià nóng fū zǒng gōng gěi,lǒng mǔ bù dé ān chú yōu。
市中食物贵百倍,一豕之价过于牛。shì zhōng shí wù guì bǎi bèi,yī shǐ zhī jià guò yú niú。
鱼盐菜果悉卖米,官币束阁若赘瘤。yú yán cài guǒ xī mài mǐ,guān bì shù gé ruò zhuì liú。
朝餐仅了愁夕膳,谁复有酒浇其喉。cháo cān jǐn le chóu xī shàn,shuí fù yǒu jiǔ jiāo qí hóu。
循环天运往必复,邪气暂至不远瘳。xún huán tiān yùn wǎng bì fù,xié qì zàn zhì bù yuǎn chōu。
此生此景须再睹,引领怅望心悠悠。cǐ shēng cǐ jǐng xū zài dǔ,yǐn lǐng chàng wàng xīn yōu yōu。
刘基

刘基

刘基(1311年7月1日-1375年5月16日)字伯温,谥曰文成,元末明初杰出的军事谋略家、政治家、文学家和思想家,明朝开国元勋,汉族,浙江文成南田(原属青田)人,故时人称他刘青田,明洪武三年(1370)封诚意伯,人们又称他刘诚意。武宗正德九年追赠太师,谥号文成,后人又称他刘文成、文成公。他以神机妙算、运筹帷幄著称于世。刘伯温是中国古代的一位传奇人物,至今在中国大陆、港澳台乃至东南亚、日韩等地仍有广泛深厚的民间影响力。 刘基的作品>>

猜您喜欢

黄慎之自闽见访夜坐对酌怅然有感四首

刘基

煌煌华烛辉,扇扇飞蛾翼。huáng huáng huá zhú huī,shàn shàn fēi é yì。
羲和倚扶桑,恨无夸父力。xī hé yǐ fú sāng,hèn wú kuā fù lì。
大鹏虽有能,万里亦一息。dà péng suī yǒu néng,wàn lǐ yì yī xī。
可怜千斤牛,坐受鼷鼠食。kě lián qiān jīn niú,zuò shòu xī shǔ shí。

黄慎之自闽见访夜坐对酌怅然有感四首

刘基

故人发犹黑,故人心尚赤。gù rén fā yóu hēi,gù rén xīn shàng chì。
人生一世间,几见驹过隙。rén shēng yī shì jiān,jǐ jiàn jū guò xì。
南山有乔松,翠鹬斗颜色。nán shān yǒu qiáo sōng,cuì yù dòu yán sè。
般倕不收录,野火恣焚炙。bān chuí bù shōu lù,yě huǒ zì fén zhì。
枝枯干亦折,雪霰交洒淅。zhī kū gàn yì zhé,xuě xiàn jiāo sǎ xī。
中心有流液,入地化为石。zhōng xīn yǒu liú yè,rù dì huà wèi shí。
遗之五百年,犹堪补青天。yí zhī wǔ bǎi nián,yóu kān bǔ qīng tiān。

远游篇

刘基

三山六鳌背,翠水扶桑东。sān shān liù áo bèi,cuì shuǐ fú sāng dōng。
鸡鸣上海日,海面玻瓈红。jī míng shàng hǎi rì,hǎi miàn bō lí hóng。
仙人骑鸾凤,呼我游云中。xiān rén qí luán fèng,hū wǒ yóu yún zhōng。
云中有金阙,谓是天帝宫。yún zhōng yǒu jīn quē,wèi shì tiān dì gōng。
明星列两藩,琪树光玲珑。míng xīng liè liǎng fān,qí shù guāng líng lóng。
太一坐端门,白发映青瞳。tài yī zuò duān mén,bái fā yìng qīng tóng。
授我玉篆文,赤蛇蟠九虹。shòu wǒ yù zhuàn wén,chì shé pán jiǔ hóng。
出入元化先,寿命齐老童。chū rù yuán huà xiān,shòu mìng qí lǎo tóng。
因逢青鸟使,遂造东王公。yīn féng qīng niǎo shǐ,suì zào dōng wáng gōng。
素女如莲华,歌喉弦管同。sù nǚ rú lián huá,gē hóu xián guǎn tóng。
顾盼动环佩,振迅若轻鸿。gù pàn dòng huán pèi,zhèn xùn ruò qīng hóng。
化为五色光,倏然随长风。huà wèi wǔ sè guāng,shū rán suí zhǎng fēng。

旅兴

刘基

初秋积雨过,众绿光如濡。chū qiū jī yǔ guò,zhòng lǜ guāng rú rú。
莎鸡啼高树,蟋蟀鸣阶除。shā jī tí gāo shù,xī shuài míng jiē chú。
时物巳改故,芳年从此徂。shí wù sì gǎi gù,fāng nián cóng cǐ cú。
荣名非我愿,守分敢求馀。róng míng fēi wǒ yuàn,shǒu fēn gǎn qiú yú。
登楼眺远郊,肆目望天衢。dēng lóu tiào yuǎn jiāo,sì mù wàng tiān qú。
明月出云中,照我华发疏。míng yuè chū yún zhōng,zhào wǒ huá fā shū。
还归掩关卧,梦到园田居。hái guī yǎn guān wò,mèng dào yuán tián jū。

旅兴

刘基

忆年二三十,笑人不能勤。yì nián èr sān shí,xiào rén bù néng qín。
诵书歘万言,落笔飞烟云。sòng shū chuā wàn yán,luò bǐ fēi yān yún。
有朋自远来,讲论穷朝曛。yǒu péng zì yuǎn lái,jiǎng lùn qióng cháo xūn。
一艺耻不知,高蹈躐前闻。yī yì chǐ bù zhī,gāo dǎo liè qián wén。
宁知有衰老,耳聋目如熏。níng zhī yǒu shuāi lǎo,ěr lóng mù rú xūn。
身世且未保,况敢言功勋。shēn shì qiě wèi bǎo,kuàng gǎn yán gōng xūn。

旅兴

刘基

老不与懒期,身老懒自至。lǎo bù yǔ lǎn qī,shēn lǎo lǎn zì zhì。
懒不与傲期,力惫难强事。lǎn bù yǔ ào qī,lì bèi nán qiáng shì。
茫茫视天宇,忽忽心如醉。máng máng shì tiān yǔ,hū hū xīn rú zuì。
劳生谅何庸,顾为形所累。láo shēng liàng hé yōng,gù wèi xíng suǒ lèi。
弱水隔蓬莱,安得生两翅。ruò shuǐ gé péng lái,ān dé shēng liǎng chì。

旅兴

刘基

秋风肃万物,百虫竞号鸣。qiū fēng sù wàn wù,bǎi chóng jìng hào míng。
蟪蛄最可怜,切切悲其生。huì gū zuì kě lián,qiè qiè bēi qí shēng。
屣履步庭除,素月圆且明。xǐ lǚ bù tíng chú,sù yuè yuán qiě míng。
玩之不可掇,渺焉忽西倾。wán zhī bù kě duō,miǎo yān hū xī qīng。
回身掩房闼,怆恍烦虑盈。huí shēn yǎn fáng tà,chuàng huǎng fán lǜ yíng。
太息以终宵,展转难为情。tài xī yǐ zhōng xiāo,zhǎn zhuǎn nán wèi qíng。

旅兴

刘基

侥福非所希,避祸敢不慎。jiǎo fú fēi suǒ xī,bì huò gǎn bù shèn。
富贵实祸枢,寡欲自鲜吝。fù guì shí huò shū,guǎ yù zì xiān lìn。
疏食可以饱,肥甘乃锋刃。shū shí kě yǐ bǎo,féi gān nǎi fēng rèn。
探珠入龙堂,生死在一瞬。tàn zhū rù lóng táng,shēng sǐ zài yī shùn。
何如坐蓬荜,默默观大运。hé rú zuò péng bì,mò mò guān dà yùn。

旅兴

刘基

紫燕来我檐,营巢养其雏。zǐ yàn lái wǒ yán,yíng cháo yǎng qí chú。
拾虫扑我衣,衔泥污我书。shí chóng pū wǒ yī,xián ní wū wǒ shū。
雏成复生子,风雨同安居。chú chéng fù shēng zi,fēng yǔ tóng ān jū。
一旦舍我去,瞻之起长吁。yī dàn shě wǒ qù,zhān zhī qǐ zhǎng xū。
死别不可追,生别那可思。sǐ bié bù kě zhuī,shēng bié nà kě sī。
悼往恨节促,待来恚时迟。dào wǎng hèn jié cù,dài lái huì shí chí。

旅兴

刘基

人生百岁间,苦乐相牵攀。rén shēng bǎi suì jiān,kǔ lè xiāng qiān pān。
念生复念死,何时一开颜。niàn shēng fù niàn sǐ,hé shí yī kāi yán。
登高望八荒,目眷飞鸟还。dēng gāo wàng bā huāng,mù juàn fēi niǎo hái。
有愿不克遂,泪下空潺湲。yǒu yuàn bù kè suì,lèi xià kōng chán yuán。

旅兴

刘基

秋气虽可悲,秋色亦可悦。qiū qì suī kě bēi,qiū sè yì kě yuè。
寥寥天宇旷,皎皎县象晢。liáo liáo tiān yǔ kuàng,jiǎo jiǎo xiàn xiàng zhé。
雁来山叶红,龙卧江潭洁。yàn lái shān yè hóng,lóng wò jiāng tán jié。
彼美黄金花,含英耀穷节。bǐ měi huáng jīn huā,hán yīng yào qióng jié。
佳人不可期,明月圆复缺。jiā rén bù kě qī,míng yuè yuán fù quē。
空庭夕阴尽,露草白如雪。kōng tíng xī yīn jǐn,lù cǎo bái rú xuě。
伫立望四方,弥使忧念结。zhù lì wàng sì fāng,mí shǐ yōu niàn jié。

旅兴

刘基

穷巷屏人迹,开门见青山。qióng xiàng píng rén jì,kāi mén jiàn qīng shān。
青山似故乡,客子何当还。qīng shān shì gù xiāng,kè zi hé dāng hái。
蟪蛄日夜鸣,绿树亦巳殷。huì gū rì yè míng,lǜ shù yì sì yīn。
白日驶西征,浮云不可攀。bái rì shǐ xī zhēng,fú yún bù kě pān。
安得生羽翼,奋飞出玄间。ān dé shēng yǔ yì,fèn fēi chū xuán jiān。

旅兴

刘基

雨来群山暗,雨过群山明。yǔ lái qún shān àn,yǔ guò qún shān míng。
山明猿鸟喜,山暗猿鸟惊。shān míng yuán niǎo xǐ,shān àn yuán niǎo jīng。
岁暮阴风起,白日西南倾。suì mù yīn fēng qǐ,bái rì xī nán qīng。
寒蝉枝上号,阜螽草闲鸣。hán chán zhī shàng hào,fù zhōng cǎo xián míng。
人生非草木,能无感中情。rén shēng fēi cǎo mù,néng wú gǎn zhōng qíng。

旅兴

刘基

赤霞变玄云,风起烟雾塞。chì xiá biàn xuán yún,fēng qǐ yān wù sāi。
飕飕木叶响,曀曀原野黑。sōu sōu mù yè xiǎng,yì yì yuán yě hēi。
青泥没委巷,关塞生咫尺。qīng ní méi wěi xiàng,guān sāi shēng zhǐ chǐ。
水深蛟龙恣,山湿鸟兽寂。shuǐ shēn jiāo lóng zì,shān shī niǎo shòu jì。
留滞荷戈人,艰难去乡客。liú zhì hé gē rén,jiān nán qù xiāng kè。
翘首望太阳,忧思萃朝夕。qiào shǒu wàng tài yáng,yōu sī cuì cháo xī。

旅兴

刘基

望舒乘罕车,潜蜦跃重渊。wàng shū chéng hǎn chē,qián lún yuè zhòng yuān。
二仪烟雾交,九泽风云连。èr yí yān wù jiāo,jiǔ zé fēng yún lián。
丘陵冒潢潦,沟浍成通川。qiū líng mào huáng lǎo,gōu huì chéng tōng chuān。
鹳鹤失其巢,穷猿鸣可怜。guàn hè shī qí cháo,qióng yuán míng kě lián。
蛙黾一何乐,喧呼聒宵眠。wā mǐn yī hé lè,xuān hū guā xiāo mián。