古诗词

擢彼乔松一首

刘基

擢彼乔松,在彼丘阿。zhuó bǐ qiáo sōng,zài bǐ qiū ā。
岁莫凄风,飒为枯柯。suì mò qī fēng,sà wèi kū kē。
忧来伤心,云如之何。yōu lái shāng xīn,yún rú zhī hé。
瞻彼昊天,曷其有宜。zhān bǐ hào tiān,hé qí yǒu yí。
天降淫德,痡于下国。tiān jiàng yín dé,fū yú xià guó。
稻粱黍稷,暨于螟蜮。dào liáng shǔ jì,jì yú míng yù。
不稼不穑,寇攘以食。bù jià bù sè,kòu rǎng yǐ shí。
哀此下民,曷其有极。āi cǐ xià mín,hé qí yǒu jí。
心之忧矣,如烹如煎。xīn zhī yōu yǐ,rú pēng rú jiān。
丧乱靡底,如渊如泉。sàng luàn mí dǐ,rú yuān rú quán。
如彼奥草,孔蔓以延。rú bǐ ào cǎo,kǒng màn yǐ yán。
呜呼昊天,伊谁之愆。wū hū hào tiān,yī shuí zhī qiān。
有罻者罿,曷施于宇。yǒu wèi zhě chōng,hé shī yú yǔ。
胡罾于林,觊彼鲂鱮。hú zēng yú lín,jì bǐ fáng xù。
小人所怃,君子所与。xiǎo rén suǒ wǔ,jūn zi suǒ yǔ。
弗询弗犹,曷其有愈。fú xún fú yóu,hé qí yǒu yù。
君子不畏,乱日以炽。jūn zi bù wèi,luàn rì yǐ chì。
君子不忧,乱日以悠。jūn zi bù yōu,luàn rì yǐ yōu。
正言谔谔,謟言诺诺。zhèng yán è è,tāo yán nuò nuò。
欢言孔怡,丧乱所基。huān yán kǒng yí,sàng luàn suǒ jī。
邦家维车,庶民维舆。bāng jiā wéi chē,shù mín wéi yú。
庶僚维服,大臣维御。shù liáo wéi fú,dà chén wéi yù。
慎尔驱驰,俾险作夷。shèn ěr qū chí,bǐ xiǎn zuò yí。
无然汶汶,无俾车偾。wú rán wèn wèn,wú bǐ chē fèn。
无曰予知,民各有思。wú yuē yǔ zhī,mín gè yǒu sī。
无曰予圣,庶民孔竞。wú yuē yǔ shèng,shù mín kǒng jìng。
无竞维德,四方之则。wú jìng wéi dé,sì fāng zhī zé。
无为回遹,以纵枉慝。wú wèi huí yù,yǐ zòng wǎng tè。
瞻彼高原,翳翳其云。zhān bǐ gāo yuán,yì yì qí yún。
眄彼大水,浩矣无津。miǎn bǐ dà shuǐ,hào yǐ wú jīn。
嗷嗷飞雁,各念尔群。áo áo fēi yàn,gè niàn ěr qún。
哀我人斯,胡胥以沦。āi wǒ rén sī,hú xū yǐ lún。
莫高匪天,莫明匪日。mò gāo fěi tiān,mò míng fěi rì。
何纤勿冒,何昧勿晢。hé xiān wù mào,hé mèi wù zhé。
维此圣人,庶民是葵。wéi cǐ shèng rén,shù mín shì kuí。
维彼愚人,则各有谋。wéi bǐ yú rén,zé gè yǒu móu。
原隰之瘁,夫妇云之。yuán xí zhī cuì,fū fù yún zhī。
闾巷之呻,君子闻之。lǘ xiàng zhī shēn,jūn zi wén zhī。
弗闻弗惟,则各有思。fú wén fú wéi,zé gè yǒu sī。
式谤式詈,腑肠以离。shì bàng shì lì,fǔ cháng yǐ lí。
谷斯之秕,农以为殃。gǔ sī zhī bǐ,nóng yǐ wèi yāng。
匪鹰匪隼,曷云能翔。fěi yīng fěi sǔn,hé yún néng xiáng。
维天有船,不可以航。wéi tiān yǒu chuán,bù kě yǐ háng。
眷言顾之,心焉恻伤。juàn yán gù zhī,xīn yān cè shāng。
相彼茂草,飞鸟依之。xiāng bǐ mào cǎo,fēi niǎo yī zhī。
淠彼深渊,鲂鲤归之。pì bǐ shēn yuān,fáng lǐ guī zhī。
靡依靡归,胡能勿悲。mí yī mí guī,hú néng wù bēi。
我有隐忧,人莫之知。wǒ yǒu yǐn yōu,rén mò zhī zhī。
中途有棘,庶民伐之。zhōng tú yǒu jí,shù mín fá zhī。
执讯弗笃,君子堲之。zhí xùn fú dǔ,jūn zi cí zhī。
不瞆不聋,孰填尔聪。bù kuì bù lóng,shú tián ěr cōng。
靡瞻靡顾,自贻伊瞽。mí zhān mí gù,zì yí yī gǔ。
如彼沸鼎,无增尔薪。rú bǐ fèi dǐng,wú zēng ěr xīn。
无从尔言,以逖远人。wú cóng ěr yán,yǐ tì yuǎn rén。
迩人营营,远人兢兢。ěr rén yíng yíng,yuǎn rén jīng jīng。
弗讹尔心,曷其有惩。fú é ěr xīn,hé qí yǒu chéng。
嗟尔君子,戒慎尔止。jiē ěr jūn zi,jiè shèn ěr zhǐ。
靡谦不光,靡盈不毁。mí qiān bù guāng,mí yíng bù huǐ。
维山有杞,维泽有芷。wéi shān yǒu qǐ,wéi zé yǒu zhǐ。
庶民所履,维君子使。shù mín suǒ lǚ,wéi jūn zi shǐ。
陟彼高原,维风飗飗。zhì bǐ gāo yuán,wéi fēng liú liú。
靡草不凋,无木不刘。mí cǎo bù diāo,wú mù bù liú。
忧来伤心,如焚如抽。yōu lái shāng xīn,rú fén rú chōu。
瞻仰昊天,曷其有瘳。zhān yǎng hào tiān,hé qí yǒu chōu。
刘基

刘基

刘基(1311年7月1日-1375年5月16日)字伯温,谥曰文成,元末明初杰出的军事谋略家、政治家、文学家和思想家,明朝开国元勋,汉族,浙江文成南田(原属青田)人,故时人称他刘青田,明洪武三年(1370)封诚意伯,人们又称他刘诚意。武宗正德九年追赠太师,谥号文成,后人又称他刘文成、文成公。他以神机妙算、运筹帷幄著称于世。刘伯温是中国古代的一位传奇人物,至今在中国大陆、港澳台乃至东南亚、日韩等地仍有广泛深厚的民间影响力。 刘基的作品>>

猜您喜欢

静夜思

刘基

静夜思,一思肠百转。jìng yè sī,yī sī cháng bǎi zhuǎn。
啼螀当户听不闻,明月在庭看不见。tí jiāng dāng hù tīng bù wén,míng yuè zài tíng kàn bù jiàn。
方将入海剸猛蛟,复欲度岭邀飞猱。fāng jiāng rù hǎi tuán měng jiāo,fù yù dù lǐng yāo fēi náo。
胸中倏忽乱忧喜,得丧纷纷竟何是。xiōng zhōng shū hū luàn yōu xǐ,dé sàng fēn fēn jìng hé shì。
静夜思,思无穷。jìng yè sī,sī wú qióng。
天鸡一声海日红,满头白发吹秋风。tiān jī yī shēng hǎi rì hóng,mǎn tóu bái fā chuī qiū fēng。

华山畿

刘基

华山畿,劳劳渚,割弃父母恩,相随黄泉去。huá shān jī,láo láo zhǔ,gē qì fù mǔ ēn,xiāng suí huáng quán qù。
男婚女嫁当及时,标梅不见周南诗。nán hūn nǚ jià dāng jí shí,biāo méi bù jiàn zhōu nán shī。
王风荡荡散荆棘,帷薄日夕生狂痴。wáng fēng dàng dàng sàn jīng jí,wéi báo rì xī shēng kuáng chī。
当歌怅然有所思,华山畿,何足悲。dāng gē chàng rán yǒu suǒ sī,huá shān jī,hé zú bēi。

冬暖行

刘基

孟冬十月暖,桃李花盛开。mèng dōng shí yuè nuǎn,táo lǐ huā shèng kāi。
胡蝶草间出,飞上花枝来。hú dié cǎo jiān chū,fēi shàng huā zhī lái。
蝶知爱花为花出,不知冬暖无多日。dié zhī ài huā wèi huā chū,bù zhī dōng nuǎn wú duō rì。
霜风一夕花作尘,坠粉飘黄愁杀人。shuāng fēng yī xī huā zuò chén,zhuì fěn piāo huáng chóu shā rén。

节妇吟

刘基

凄切复凄切,绿萍初生池水竭。qī qiè fù qī qiè,lǜ píng chū shēng chí shuǐ jié。
兰根压霜芽不茁,春风泠泠逐秋月。lán gēn yā shuāng yá bù zhuó,chūn fēng líng líng zhú qiū yuè。
蓼虫食苦甘如酒,卷葹虽生心巳朽。liǎo chóng shí kǔ gān rú jiǔ,juǎn shī suī shēng xīn sì xiǔ。
扬州青镜蚀土花,玉匣琼台复何有?yáng zhōu qīng jìng shí tǔ huā,yù xiá qióng tái fù hé yǒu?
君不见人间日月如飞梭,地下相从应始多。jūn bù jiàn rén jiān rì yuè rú fēi suō,dì xià xiāng cóng yīng shǐ duō。

登高丘而望远海

刘基

登高丘,望远海。dēng gāo qiū,wàng yuǎn hǎi。
长风簸浪高于山,蓬莱宫阙无光采。zhǎng fēng bǒ làng gāo yú shān,péng lái gōng quē wú guāng cǎi。
云雾翳阳谷,羲和安所之?鲸鲵作队行,鳞鬣如朱旗。yún wù yì yáng gǔ,xī hé ān suǒ zhī?jīng ní zuò duì xíng,lín liè rú zhū qí。
精卫衔石空有心,口角流血天不知。jīng wèi xián shí kōng yǒu xīn,kǒu jiǎo liú xuè tiān bù zhī。
登高丘,望远海。dēng gāo qiū,wàng yuǎn hǎi。
弱水浩荡不可航,一望令人玄发改。ruò shuǐ hào dàng bù kě háng,yī wàng lìng rén xuán fā gǎi。

江上曲

刘基

江上风吹沙石走,江中涛浪如牛吼。jiāng shàng fēng chuī shā shí zǒu,jiāng zhōng tāo làng rú niú hǒu。
鄂君绣被寒无香,江水不如残夜长。è jūn xiù bèi hán wú xiāng,jiāng shuǐ bù rú cán yè zhǎng。

北风行

刘基

城外萧萧北风起,城上健儿吹落耳。chéng wài xiāo xiāo běi fēng qǐ,chéng shàng jiàn ér chuī luò ěr。
将军玉帐貂鼠衣,手持酒杯看雪飞。jiāng jūn yù zhàng diāo shǔ yī,shǒu chí jiǔ bēi kàn xuě fēi。

铜爵台

刘基

高台突兀连苍穹,中有艳质如花红。gāo tái tū wù lián cāng qióng,zhōng yǒu yàn zhì rú huā hóng。
君王巳作西陵土,穗帷王座空秋风。jūn wáng sì zuò xī líng tǔ,suì wéi wáng zuò kōng qiū fēng。
向陵舞罢寒月白,苍狐夜啼松泪滴。xiàng líng wǔ bà hán yuè bái,cāng hú yè tí sōng lèi dī。
冢中枯骨宁有知,翠袖珠袍为谁色。zhǒng zhōng kū gǔ níng yǒu zhī,cuì xiù zhū páo wèi shuí sè。
当其奋臂谯许间,手挥群雄如刈菅。dāng qí fèn bì qiáo xǔ jiān,shǒu huī qún xióng rú yì jiān。
横矛赋诗逞豪杰,猛气可以移南山。héng máo fù shī chěng háo jié,měng qì kě yǐ yí nán shān。
宁知暮年壮心死,遗教但闻令卖履。níng zhī mù nián zhuàng xīn sǐ,yí jiào dàn wén lìng mài lǚ。
唏嘘涕泣儿女态,遗臭至今犹未已。xī xū tì qì ér nǚ tài,yí chòu zhì jīn yóu wèi yǐ。
君不见永安宫中顾命时,天下英雄人得知。jūn bù jiàn yǒng ān gōng zhōng gù mìng shí,tiān xià yīng xióng rén dé zhī。

薤露歌

刘基

蜀琴且勿弹,齐竽且莫吹。shǔ qín qiě wù dàn,qí yú qiě mò chuī。
四筵并寂听,听我薤露诗。sì yán bìng jì tīng,tīng wǒ xiè lù shī。
昨日七尺躯,今日为死尸。zuó rì qī chǐ qū,jīn rì wèi sǐ shī。
亲戚空满堂,魂气安所之。qīn qī kōng mǎn táng,hún qì ān suǒ zhī。
金玉素所爱,弃捐箧笥中。jīn yù sù suǒ ài,qì juān qiè sì zhōng。
佩服素所爱,凄凉挂悲风。pèi fú sù suǒ ài,qī liáng guà bēi fēng。
妻妾素所爱,洒泪空房栊。qī qiè sù suǒ ài,sǎ lèi kōng fáng lóng。
宾客素所爱,分散各西东。bīn kè sù suǒ ài,fēn sàn gè xī dōng。
雠者自相快,亲者自相悲。chóu zhě zì xiāng kuài,qīn zhě zì xiāng bēi。
有耳不复闻,有目不复窥。yǒu ěr bù fù wén,yǒu mù bù fù kuī。
譬彼烛上火,一灭无光辉。pì bǐ zhú shàng huǒ,yī miè wú guāng huī。
譬彼空中云,散去绝馀姿。pì bǐ kōng zhōng yún,sàn qù jué yú zī。
人生无百岁,百岁复如何。rén shēng wú bǎi suì,bǎi suì fù rú hé。
谁能将两手,挽彼东逝波。shuí néng jiāng liǎng shǒu,wǎn bǐ dōng shì bō。
古来英雄士,俱巳归山阿。gǔ lái yīng xióng shì,jù sì guī shān ā。
有酒且尽欢,听我薤露歌。yǒu jiǔ qiě jǐn huān,tīng wǒ xiè lù gē。

沭浴子

刘基

沭发不如清神,浴身不如洗心。shù fā bù rú qīng shén,yù shēn bù rú xǐ xīn。
仁义非外铄,矜容防内淫。rén yì fēi wài shuò,jīn róng fáng nèi yín。
登山望汉京,楼观蔚嵚岑。dēng shān wàng hàn jīng,lóu guān wèi qīn cén。
轩车拥衡禹,几杖尊雄歆。xuān chē yōng héng yǔ,jǐ zhàng zūn xióng xīn。
著书拟周孔,吐论跻骞参。zhù shū nǐ zhōu kǒng,tǔ lùn jī qiān cān。
青衿来济济,白日去骎骎。qīng jīn lái jì jì,bái rì qù qīn qīn。
驱车泗水曲,揽辔长淮阴。qū chē sì shuǐ qū,lǎn pèi zhǎng huái yīn。
悠悠黄石略,杳杳天风吟。yōu yōu huáng shí lüè,yǎo yǎo tiān fēng yín。
盛时不可再,感叹为沾襟。shèng shí bù kě zài,gǎn tàn wèi zhān jīn。

秋闺曲

刘基

天上伤心月,秋来情更亲。tiān shàng shāng xīn yuè,qiū lái qíng gèng qīn。
那能照幽独,不照远行人。nà néng zhào yōu dú,bù zhào yuǎn xíng rén。

莲塘曲

刘基

落日下莲塘,轻舟赴晚凉。luò rì xià lián táng,qīng zhōu fù wǎn liáng。
偶然花片落,飞出两鸳鸯。ǒu rán huā piàn luò,fēi chū liǎng yuān yāng。

促织词

刘基

草间小虫名促织,夜夜隔窗鸣不息。cǎo jiān xiǎo chóng míng cù zhī,yè yè gé chuāng míng bù xī。
小儿侧足潜听声,雕笼铁栅闭尔形。xiǎo ér cè zú qián tīng shēng,diāo lóng tiě zhà bì ěr xíng。
金钱纵斗争相妒,得胜转多扃转固。jīn qián zòng dòu zhēng xiāng dù,dé shèng zhuǎn duō jiōng zhuǎn gù。
高秋九月严霜飞,开笼却放枯蔓归。gāo qiū jiǔ yuè yán shuāng fēi,kāi lóng què fàng kū màn guī。
旧穴无踪故帷去,生死凄凉向何处?jiù xué wú zōng gù wéi qù,shēng sǐ qī liáng xiàng hé chù?

衔泥燕

刘基

衔泥燕,尾涎涎,衔泥点污几席间,更捉飞虫扑人面。xián ní yàn,wěi xián xián,xián ní diǎn wū jǐ xí jiān,gèng zhuō fēi chóng pū rén miàn。
衔泥燕,人言尔巢长满尺,主人仓廪多蓄积。xián ní yàn,rén yán ěr cháo zhǎng mǎn chǐ,zhǔ rén cāng lǐn duō xù jī。
借尔华屋好安居,年年垒巢生尔雏。jiè ěr huá wū hǎo ān jū,nián nián lěi cháo shēng ěr chú。

蒿里曲

刘基

涧草萋萋泉汩汩,紫兰香老棠梨发。jiàn cǎo qī qī quán gǔ gǔ,zǐ lán xiāng lǎo táng lí fā。
山中无人松柏寒,卧听狐狸啸明月。shān zhōng wú rén sōng bǎi hán,wò tīng hú lí xiào míng yuè。