古诗词

涿州道中录野人语

程敏政

我行范阳道,水次遇老叟。wǒ xíng fàn yáng dào,shuǐ cì yù lǎo sǒu。
时当孟冬尽,破褐露两肘。shí dāng mèng dōng jǐn,pò hè lù liǎng zhǒu。
邂逅一咨诹,向我再三剖。xiè hòu yī zī zōu,xiàng wǒ zài sān pōu。
哭言水为沴,天意苦难究。kū yán shuǐ wèi lì,tiān yì kǔ nán jiū。
今年六月间,一日夜当丑。jīn nián liù yuè jiān,yī rì yè dāng chǒu。
山水从西来,声若万雷吼。shān shuǐ cóng xī lái,shēng ruò wàn léi hǒu。
水头高十丈,没我堤上柳。shuǐ tóu gāo shí zhàng,méi wǒ dī shàng liǔ。
手指官路旁,瓦砾半榛莽。shǒu zhǐ guān lù páng,wǎ lì bàn zhēn mǎng。
昔有十数家,青帘市村酒。xī yǒu shí shù jiā,qīng lián shì cūn jiǔ。
人物与屋庐,平明荡无有。rén wù yǔ wū lú,píng míng dàng wú yǒu。
水面沈沈来,忽见铁枢牖。shuǐ miàn shěn shěn lái,hū jiàn tiě shū yǒu。
数日得传闻,水蚀紫荆口。shù rì dé chuán wén,shuǐ shí zǐ jīng kǒu。
老稚随波流,积尸比山阜。lǎo zhì suí bō liú,jī shī bǐ shān fù。
远近皆汤汤,昏垫弗可救。yuǎn jìn jiē tāng tāng,hūn diàn fú kě jiù。
如此数月馀,乃可辨疆亩。rú cǐ shù yuè yú,nǎi kě biàn jiāng mǔ。
下田尽沮洳,高田剩稂莠。xià tián jǐn jǔ rù,gāo tián shèng láng yǒu。
农家一岁计,不复望升斗。nóng jiā yī suì jì,bù fù wàng shēng dòu。
官府当秋来,催租不容后。guān fǔ dāng qiū lái,cuī zū bù róng hòu。
嗟嗟下小民,命在令与守。jiē jiē xià xiǎo mín,mìng zài lìng yǔ shǒu。
更有观风使,仰若大父母。gèng yǒu guān fēng shǐ,yǎng ruò dà fù mǔ。
见此如不闻,恐或坐其咎。jiàn cǐ rú bù wén,kǒng huò zuò qí jiù。
我民千馀人,血首当道叩。wǒ mín qiān yú rén,xuè shǒu dāng dào kòu。
始获免三分,有若释重负。shǐ huò miǎn sān fēn,yǒu ruò shì zhòng fù。
奈何急馀徵,日日事鞭殴。nài hé jí yú zhēng,rì rì shì biān ōu。
夫征又百出,一一尽豪取。fū zhēng yòu bǎi chū,yī yī jǐn háo qǔ。
悲哉一村中,窜者已八九。bēi zāi yī cūn zhōng,cuàn zhě yǐ bā jiǔ。
老夫家无妻,一儿并一妇。lǎo fū jiā wú qī,yī ér bìng yī fù。
两孙方提携,尽可慰衰朽。liǎng sūn fāng tí xié,jǐn kě wèi shuāi xiǔ。
岂期天不吊,一旦遂穷疚。qǐ qī tiān bù diào,yī dàn suì qióng jiù。
一儿水中没,一妇嫁邻某。yī ér shuǐ zhōng méi,yī fù jià lín mǒu。
两孙鬻他人,偿官尚难勾。liǎng sūn yù tā rén,cháng guān shàng nán gōu。
老身自执役,有气孰敢抖。lǎo shēn zì zhí yì,yǒu qì shú gǎn dǒu。
反羡死者安,苦恨生多寿。fǎn xiàn sǐ zhě ān,kǔ hèn shēng duō shòu。
诏书开赈济,奉者有贤否。zhào shū kāi zhèn jì,fèng zhě yǒu xián fǒu。
终为吏所欺,此食亦难就。zhōng wèi lì suǒ qī,cǐ shí yì nán jiù。
与其馁填壑,不若举身走。yǔ qí něi tián hè,bù ruò jǔ shēn zǒu。
一饱死即休,宁复念丘首。yī bǎo sǐ jí xiū,níng fù niàn qiū shǒu。
呼天一何高,呼地一何厚。hū tiān yī hé gāo,hū dì yī hé hòu。
我闻老叟言,垂涕者良久。wǒ wén lǎo sǒu yán,chuí tì zhě liáng jiǔ。
恭惟天子圣,化泽被寰囿。gōng wéi tiān zi shèng,huà zé bèi huán yòu。
声色弗自御,游畋敢谁诱。shēng sè fú zì yù,yóu tián gǎn shuí yòu。
稼穑深所知,真如古明后。jià sè shēn suǒ zhī,zhēn rú gǔ míng hòu。
庶徵岂不谙,一变故非偶。shù zhēng qǐ bù ān,yī biàn gù fēi ǒu。
无乃诸皋夔,此责当敬受。wú nǎi zhū gāo kuí,cǐ zé dāng jìng shòu。
谁谓斯民痛,不可事焫灸。shuí wèi sī mín tòng,bù kě shì ruò jiǔ。
我亦食人禄,深惭结朱绶。wǒ yì shí rén lù,shēn cán jié zhū shòu。
岂无致泽心,无地可藉手。qǐ wú zhì zé xīn,wú dì kě jí shǒu。
立马野踟蹰,悲风动林薮。lì mǎ yě chí chú,bēi fēng dòng lín sǒu。

程敏政

明徽州府休宁人,字克勤。程信子。成化二年进士。授编修,历左谕德,以学问该博著称。弘治中官至礼部右侍郎兼侍读学士。见唐寅乡试卷,激赏之。十二年,主持会试,以试题外泄,被劾为通关节于唐寅等,下狱。寻勒致仕卒。有《新安文献志》、《明文衡》、《篁墩集》。 程敏政的作品>>

猜您喜欢

咏史十四首

程敏政

洸洸死后名,赫赫生前功。guāng guāng sǐ hòu míng,hè hè shēng qián gōng。
古来贤达士,谦伐心靡同。gǔ lái xián dá shì,qiān fá xīn mí tóng。
洒涕岘山顶,沈碑襄水中。sǎ tì xiàn shān dǐng,shěn bēi xiāng shuǐ zhōng。
惜哉羊与杜,此念何匆匆。xī zāi yáng yǔ dù,cǐ niàn hé cōng cōng。

咏史十四首

程敏政

炀帝伐炀公,亲自提戈戟。yáng dì fá yáng gōng,qīn zì tí gē jǐ。
殷鉴尚不远,何况目所击。yīn jiàn shàng bù yuǎn,hé kuàng mù suǒ jī。
如何大业纪,半是亡陈迹。rú hé dà yè jì,bàn shì wáng chén jì。
由来昏德主,先后同一失。yóu lái hūn dé zhǔ,xiān hòu tóng yī shī。
所惜贞观君,再发辽东役。suǒ xī zhēn guān jūn,zài fā liáo dōng yì。

咏史十四首

程敏政

太宗内巢妇,不惧辰嬴耻。tài zōng nèi cháo fù,bù jù chén yíng chǐ。
后来聘充华,闻谏即能止。hòu lái pìn chōng huá,wén jiàn jí néng zhǐ。
昏昏复昭昭,哲后固如此。hūn hūn fù zhāo zhāo,zhé hòu gù rú cǐ。
古云狂作圣,敛袂观唐史。gǔ yún kuáng zuò shèng,liǎn mèi guān táng shǐ。

咏史十四首

程敏政

赵氏有家法,不戮士大夫。zhào shì yǒu jiā fǎ,bù lù shì dà fū。
秦济两宗王,恨骨犹号呼。qín jì liǎng zōng wáng,hèn gǔ yóu hào hū。
亲亲既如此,朝野将何如。qīn qīn jì rú cǐ,cháo yě jiāng hé rú。
飞愚社稷臣,东澈周孔徒。fēi yú shè jì chén,dōng chè zhōu kǒng tú。
一朝恣砧斧,不啻厖与猪。yī cháo zì zhēn fǔ,bù chì páng yǔ zhū。
宋人善粉饰,此语良不诬。sòng rén shàn fěn shì,cǐ yǔ liáng bù wū。

咏史十四首

程敏政

宏范北元帅,世杰南将军。hóng fàn běi yuán shuài,shì jié nán jiāng jūn。
两人本兄弟,奉主各致身。liǎng rén běn xiōng dì,fèng zhǔ gè zhì shēn。
厓山?风起,顷刻生死分。yá shān fēng qǐ,qǐng kè shēng sǐ fēn。
烈烈万古忠,矫矫一世勋。liè liè wàn gǔ zhōng,jiǎo jiǎo yī shì xūn。
我方编二史,执笔扬其芬。wǒ fāng biān èr shǐ,zhí bǐ yáng qí fēn。

杂诗二首

程敏政

苦暑夜不寐,起读月令章。kǔ shǔ yè bù mèi,qǐ dú yuè lìng zhāng。
乃知季夏后,有土居中央。nǎi zhī jì xià hòu,yǒu tǔ jū zhōng yāng。
下以开素景,上以承朱阳。xià yǐ kāi sù jǐng,shàng yǐ chéng zhū yáng。
寒暑相代谢,天运固有常。hán shǔ xiāng dài xiè,tiān yùn gù yǒu cháng。
如何历家算,视此殊乖张。rú hé lì jiā suàn,shì cǐ shū guāi zhāng。
谓是大火西,柔金遇而藏。wèi shì dà huǒ xī,róu jīn yù ér cáng。
三庚作三伏,坐使元化戕。sān gēng zuò sān fú,zuò shǐ yuán huà qiāng。
试问创者谁,眇眇秦汉王。shì wèn chuàng zhě shuí,miǎo miǎo qín hàn wáng。
恭惟大统历,贤者宜消详。gōng wéi dà tǒng lì,xián zhě yí xiāo xiáng。

杂诗二首

程敏政

西域当晦时,微月见西北。xī yù dāng huì shí,wēi yuè jiàn xī běi。
元有耶律氏,遂作庚午历。yuán yǒu yé lǜ shì,suì zuò gēng wǔ lì。
斯人非妄者,乃是目所击。sī rén fēi wàng zhě,nǎi shì mù suǒ jī。
流沙与昧谷,万古地不易。liú shā yǔ mèi gǔ,wàn gǔ dì bù yì。
相传无此语,止谓哉生魄。xiāng chuán wú cǐ yǔ,zhǐ wèi zāi shēng pò。
天道岂不常,推移在异域。tiān dào qǐ bù cháng,tuī yí zài yì yù。
何得起巫咸,为我究其迹。hé dé qǐ wū xián,wèi wǒ jiū qí jì。

出塞行

程敏政

汉家将军如虎貔,铁衣炯炯登肜墀。hàn jiā jiāng jūn rú hǔ pí,tiě yī jiǒng jiǒng dēng róng chí。
鞠躬再拜向天子,肘系金印盘双螭。jū gōng zài bài xiàng tiān zi,zhǒu xì jīn yìn pán shuāng chī。
阴山之阴单于宅,名王渠帅相出没。yīn shān zhī yīn dān yú zhái,míng wáng qú shuài xiāng chū méi。
天诛一顾不可留,旌旗如云戒明发。tiān zhū yī gù bù kě liú,jīng qí rú yún jiè míng fā。
袖中剑气吞长虹,指麾白日回苍穹。xiù zhōng jiàn qì tūn zhǎng hóng,zhǐ huī bái rì huí cāng qióng。
偏师五路捣沙碛,铁骑十万屯云中。piān shī wǔ lù dǎo shā qì,tiě qí shí wàn tún yún zhōng。
皇威四驰掣惊电,胆落旄头逐飞箭。huáng wēi sì chí chè jīng diàn,dǎn luò máo tóu zhú fēi jiàn。
降车昼走穹庐王,捷书夜报明光殿。jiàng chē zhòu zǒu qióng lú wáng,jié shū yè bào míng guāng diàn。
君王有诏无穷追,凯歌散入边城陴。jūn wáng yǒu zhào wú qióng zhuī,kǎi gē sàn rù biān chéng pí。
满决银河洗兵马,尽收土宇归华夷。mǎn jué yín hé xǐ bīng mǎ,jǐn shōu tǔ yǔ guī huá yí。
明廷告勒有尊敦,钜笔如椽我当载。míng tíng gào lēi yǒu zūn dūn,jù bǐ rú chuán wǒ dāng zài。
酒酣击节聊载歌,一为将军歌出塞。jiǔ hān jī jié liáo zài gē,yī wèi jiāng jūn gē chū sāi。

隐士五首楚狂

程敏政

天王不西狩,列国多游士。tiān wáng bù xī shòu,liè guó duō yóu shì。
楚狂独何人,长歌向夫子。chǔ kuáng dú hé rén,zhǎng gē xiàng fū zi。
慷慨凤德衰,当已胡弗已。kāng kǎi fèng dé shuāi,dāng yǐ hú fú yǐ。
晏岁草木蕃,吾道亦云否。yàn suì cǎo mù fān,wú dào yì yún fǒu。
岐山鸟不至,吾已方自此。qí shān niǎo bù zhì,wú yǐ fāng zì cǐ。

隐士五首楚狂

程敏政

辨士朝入境,莫享禄万钟。biàn shì cháo rù jìng,mò xiǎng lù wàn zhōng。
胡为两遗老,垦此荒田中。hú wèi liǎng yí lǎo,kěn cǐ huāng tián zhōng。
行行问津者,日晚悲途穷。xíng xíng wèn jīn zhě,rì wǎn bēi tú qióng。
邯郸杀鸣犊,颈血流殷红。hán dān shā míng dú,jǐng xuè liú yīn hóng。
临河返车辔,太息尼山翁。lín hé fǎn chē pèi,tài xī ní shān wēng。

隐士五首楚狂

程敏政

丈人皓须眉,以杖荷其筱。zhàng rén hào xū méi,yǐ zhàng hé qí xiǎo。
不暇与客言,耘此田间草。bù xiá yǔ kè yán,yún cǐ tián jiān cǎo。
日暮游客来,鸡黍聊结好。rì mù yóu kè lái,jī shǔ liáo jié hǎo。
膝前两儿郎,终岁足温饱。xī qián liǎng ér láng,zhōng suì zú wēn bǎo。
栖栖陈蔡间,弦歌向谁道。qī qī chén cài jiān,xián gē xiàng shuí dào。

隐士五首楚狂

程敏政

石门何巍巍,下有司晨者。shí mén hé wēi wēi,xià yǒu sī chén zhě。
击柝夜不堪,随分老田野。jī tuò yè bù kān,suí fēn lǎo tián yě。
中原多战伐,仁义若土苴。zhōng yuán duō zhàn fá,rén yì ruò tǔ jū。
栖迟复何为,所幸知者寡。qī chí fù hé wèi,suǒ xìng zhī zhě guǎ。
何意鲁乘田,终年走车马。hé yì lǔ chéng tián,zhōng nián zǒu chē mǎ。

隐士五首楚狂

程敏政

于于田舍翁,行行荷其蒉。yú yú tián shě wēng,xíng xíng hé qí kuì。
过馆闻磬声,知是客游卫。guò guǎn wén qìng shēng,zhī shì kè yóu wèi。
嗟此行路难,莫道隐居易。jiē cǐ xíng lù nán,mò dào yǐn jū yì。
彷徨野水侧,浅揭深则厉。páng huáng yě shuǐ cè,qiǎn jiē shēn zé lì。
多少乘桴心,终成半途废。duō shǎo chéng fú xīn,zhōng chéng bàn tú fèi。

古诗二首

程敏政

墙东马缨蕊,朝开夜还合。qiáng dōng mǎ yīng ruǐ,cháo kāi yè hái hé。
墙西木槿花,朝放夜已落。qiáng xī mù jǐn huā,cháo fàng yè yǐ luò。
化机有常运,物性固难凿。huà jī yǒu cháng yùn,wù xìng gù nán záo。
胡乃万物灵,冥行苦不觉。hú nǎi wàn wù líng,míng xíng kǔ bù jué。
得失觉何有,终身浪悲乐。dé shī jué hé yǒu,zhōng shēn làng bēi lè。

古诗二首

程敏政

新秋原野净,闲步西山麓。xīn qiū yuán yě jìng,xián bù xī shān lù。
山上有骁媒,山下有麀鹿。shān shàng yǒu xiāo méi,shān xià yǒu yōu lù。
见之感物理,不觉心烦促。jiàn zhī gǎn wù lǐ,bù jué xīn fán cù。
天生本同类,何忍自鱼肉。tiān shēng běn tóng lèi,hé rěn zì yú ròu。
弋人前致词,弋具未为毒。yì rén qián zhì cí,yì jù wèi wèi dú。
不见馀耳交,一旦成翻覆。bù jiàn yú ěr jiāo,yī dàn chéng fān fù。