古诗词

琴道喻五十韵以勉忘忧进道

耶律楚材

昔我学鼓琴,豪气凌青天。xī wǒ xué gǔ qín,háo qì líng qīng tiān。
轻笑此小技,何必师成连。qīng xiào cǐ xiǎo jì,hé bì shī chéng lián。
宝架翻旧谱,对谱寻冰弦。bǎo jià fān jiù pǔ,duì pǔ xún bīng xián。
自弹数十弄,以为无差肩。zì dàn shù shí nòng,yǐ wèi wú chà jiān。
有客来劝予,因举庄生篇。yǒu kè lái quàn yǔ,yīn jǔ zhuāng shēng piān。
时君方诵书,轮扁居其前。shí jūn fāng sòng shū,lún biǎn jū qí qián。
释椎而入请,何故读残编。shì chuí ér rù qǐng,hé gù dú cán biān。
上古已久矣,不得见圣贤。shàng gǔ yǐ jiǔ yǐ,bù dé jiàn shèng xián。
遗书糟粕馀,与道云泥悬。yí shū zāo pò yú,yǔ dào yún ní xuán。
臣年七十秋,双鬓如垂绵。chén nián qī shí qiū,shuāng bìn rú chuí mián。
斫轮固小巧,巧性非方圆。zhuó lún gù xiǎo qiǎo,qiǎo xìng fēi fāng yuán。
心手两相应,不能语子焉。xīn shǒu liǎng xiāng yīng,bù néng yǔ zi yān。
是知圣人道,安得形言诠。shì zhī shèng rén dào,ān dé xíng yán quán。
至今千载间,此论不可迁。zhì jīn qiān zài jiān,cǐ lùn bù kě qiān。
琴书纸上语,妙趣焉能传?qín shū zhǐ shàng yǔ,miào qù yān néng chuán?
不学妄穿凿,是为谁之愆。bù xué wàng chuān záo,shì wèi shuí zhī qiān。
今方谒弭君,服膺乃拳拳。jīn fāng yè mǐ jūn,fú yīng nǎi quán quán。
相对授指诀,初请歌水仙。xiāng duì shòu zhǐ jué,chū qǐng gē shuǐ xiān。
吟猱不逾矩,节奏能平平。yín náo bù yú jǔ,jié zòu néng píng píng。
起伏与神会,态状如云烟。qǐ fú yǔ shén huì,tài zhuàng rú yún yān。
朝夕从之游,琴事得大全。cháo xī cóng zhī yóu,qín shì dé dà quán。
小艺尚如此,大道宁不然。xiǎo yì shàng rú cǐ,dà dào níng bù rán。
当年嗜佛书,经论穷疏笺。dāng nián shì fú shū,jīng lùn qióng shū jiān。
公案助谈柄,卖弄猾头禅。gōng àn zhù tán bǐng,mài nòng huá tóu chán。
一遇万松师,驽骀蒙策鞭。yī yù wàn sōng shī,nú dài méng cè biān。
委身事洒扫,抠衣且三年。wěi shēn shì sǎ sǎo,kōu yī qiě sān nián。
圆教摄万法,始觉担板偏。yuán jiào shè wàn fǎ,shǐ jué dān bǎn piān。
回视平昔学,尚未及埃涓。huí shì píng xī xué,shàng wèi jí āi juān。
渐能入堂奥,稍稍穷高坚。jiàn néng rù táng ào,shāo shāo qióng gāo jiān。
疑团一旦碎,桶底七八穿。yí tuán yī dàn suì,tǒng dǐ qī bā chuān。
洪炉片雪飞,石上栽白莲。hóng lú piàn xuě fēi,shí shàng zāi bái lián。
佛祖立下风,俯视威音先。fú zǔ lì xià fēng,fǔ shì wēi yīn xiān。
忘忧西域时,师我求真筌。wàng yōu xī yù shí,shī wǒ qiú zhēn quán。
经今十五春,进退犹迁延。jīng jīn shí wǔ chūn,jìn tuì yóu qiān yán。
望涯自退缩,甘心嗟无缘。wàng yá zì tuì suō,gān xīn jiē wú yuán。
将求无价宝,未肯酬一钱。jiāng qiú wú jià bǎo,wèi kěn chóu yī qián。
未启半篑土,欲酌九仞泉。wèi qǐ bàn kuì tǔ,yù zhuó jiǔ rèn quán。
美玉付良工,良工得雕镌。měi yù fù liáng gōng,liáng gōng dé diāo juān。
良金不受冶,徒费炉韝煽。liáng jīn bù shòu yě,tú fèi lú gōu shān。
闻君近好琴,停烛夜不眠。wén jūn jìn hǎo qín,tíng zhú yè bù mián。
弹之未期月,曲调能相联。dàn zhī wèi qī yuè,qū diào néng xiāng lián。
君初未弹时,曾不知勾蠲。jūn chū wèi dàn shí,céng bù zhī gōu juān。
学道亦如此,惟患无精专。xué dào yì rú cǐ,wéi huàn wú jīng zhuān。
谁无摩尼珠,谁无般若船。shuí wú mó ní zhū,shuí wú bān ruò chuán。
立志勿犹豫,叩参宜勉旃。lì zhì wù yóu yù,kòu cān yí miǎn zhān。
他时大彻悟,沛然如决川。tā shí dà chè wù,pèi rán rú jué chuān。
毛端吞巨海,芥子含大千。máo duān tūn jù hǎi,jiè zi hán dà qiān。
瞬息一世过,生死相萦缠。shùn xī yī shì guò,shēng sǐ xiāng yíng chán。
此生不得觉,旷劫徒悲煎。cǐ shēng bù dé jué,kuàng jié tú bēi jiān。
吾言真药石,疗子沈疴痊。wú yán zhēn yào shí,liáo zi shěn kē quán。
耶律楚材

耶律楚材

金元间义州弘政人,字晋卿,号湛然居士。契丹族。耶律履子。博极群书,旁通天文、地理、律历、术数及释老、医卜之说。金末辟为左右司员外郎。元太祖定燕,召见,处之左右。呼为长髯人(蒙语:吾图撒合里),每征讨,必命之卜。太宗即位,命为主管汉人文书之必阇赤,汉称中书令,事无巨细,皆先白之。定君臣礼仪;反对以汉地为牧场之议,立燕京等十路征收课税使,建立赋税制度;请军民分治,州县长吏治民事,万户府理军政,课税所管钱谷。太宗五年入汴时,请废“攻城不降,矢石一发即屠城”之制。九年,定以经义、词赋、策论取士之制。乃马真后称制时,渐失信任,抑郁而死。卒谥文正。有《湛然居士集》等。 耶律楚材的作品>>

猜您喜欢

送德润南行

耶律楚材

燕然民庶久疮痍,摩抚疮痍正此时。yàn rán mín shù jiǔ chuāng yí,mó fǔ chuāng yí zhèng cǐ shí。
暴吏猾胥谄君日,开缄三复味予诗。bào lì huá xū chǎn jūn rì,kāi jiān sān fù wèi yǔ shī。

景贤召予饮以事不果翌日予访景贤值出予开樽尽醉而归留诗戏之

耶律楚材

昨朝命我初无兴,今日寻君不在家。zuó cháo mìng wǒ chū wú xīng,jīn rì xún jūn bù zài jiā。
不问主人都饮尽,醉吟倒载黑毡车。bù wèn zhǔ rén dōu yǐn jǐn,zuì yín dào zài hēi zhān chē。

和景贤召饮韵

耶律楚材

书满穹庐酒满樽,龙冈召我谢殷勤。shū mǎn qióng lú jiǔ mǎn zūn,lóng gāng zhào wǒ xiè yīn qín。
琴中别有无弦曲,醉里开怀举似君。qín zhōng bié yǒu wú xián qū,zuì lǐ kāi huái jǔ shì jūn。

丙申上元夜梦中有得

耶律楚材

超佛越祖透真空,也与沩山说梦同。chāo fú yuè zǔ tòu zhēn kōng,yě yǔ wéi shān shuō mèng tóng。
面貌眼睛鼻孔里,大千沙界一沤中。miàn mào yǎn jīng bí kǒng lǐ,dà qiān shā jiè yī ōu zhōng。

赵州柏树颂

耶律楚材

古佛犹存旧道场,庭前依旧柏苍苍。gǔ fú yóu cún jiù dào chǎng,tíng qián yī jiù bǎi cāng cāng。
莫谤诸州无此语,禅林奔走错商量。mò bàng zhū zhōu wú cǐ yǔ,chán lín bēn zǒu cuò shāng liàng。

喜和林新居落成

耶律楚材

登车凭轼我怡颜,饱看和林一带山。dēng chē píng shì wǒ yí yán,bǎo kàn hé lín yī dài shān。
新构幽斋堪偃息,不闲闲处得闲闲。xīn gòu yōu zhāi kān yǎn xī,bù xián xián chù dé xián xián。

黄龙三关颂我手何似佛手

耶律楚材

称头斤两须端的,短少毫厘不可欺。chēng tóu jīn liǎng xū duān de,duǎn shǎo háo lí bù kě qī。
函关辨认合同券,未肯轻轻放过伊。hán guān biàn rèn hé tóng quàn,wèi kěn qīng qīng fàng guò yī。

黄龙三关颂我手何似佛手

耶律楚材

行令如同车脚圆,你三文后我三钱。xíng lìng rú tóng chē jiǎo yuán,nǐ sān wén hòu wǒ sān qián。
直饶道底分明是,也是当年鹦鹉禅。zhí ráo dào dǐ fēn míng shì,yě shì dāng nián yīng wǔ chán。

黄龙三关颂我手何似佛手

耶律楚材

只打野盘无寺宿,不供糊口趁村斋。zhǐ dǎ yě pán wú sì sù,bù gōng hú kǒu chèn cūn zhāi。
上户莫桩虚物力,僧司无得错推排。shàng hù mò zhuāng xū wù lì,sēng sī wú dé cuò tuī pái。

题新居壁

耶律楚材

旧隐西山五亩宫,和林新院典刑同。jiù yǐn xī shān wǔ mǔ gōng,hé lín xīn yuàn diǎn xíng tóng。
此斋唤醒当年梦,白昼谁知是梦中。cǐ zhāi huàn xǐng dāng nián mèng,bái zhòu shuí zhī shì mèng zhōng。

太原修夫子庙疏

耶律楚材

并门连岁不年丰,证父攘羊礼义空。bìng mén lián suì bù nián fēng,zhèng fù rǎng yáng lǐ yì kōng。
既倒狂澜扶不起,直须急手建庠宫。jì dào kuáng lán fú bù qǐ,zhí xū jí shǒu jiàn xiáng gōng。

和林建佛寺疏

耶律楚材

龙沙玄教未全行,故筑精蓝近帝城。lóng shā xuán jiào wèi quán xíng,gù zhù jīng lán jìn dì chéng。
须仗檀那垂手力,一轮佛日焕然明。xū zhàng tán nà chuí shǒu lì,yī lún fú rì huàn rán míng。

怀亲二首其一

耶律楚材

黄犬不来愁耿耿,白云望断思依依。huáng quǎn bù lái chóu gěng gěng,bái yún wàng duàn sī yī yī。
欲凭鳞羽传音信,海水西流雁北飞。yù píng lín yǔ chuán yīn xìn,hǎi shuǐ xī liú yàn běi fēi。

和李世荣韵

耶律楚材

圣主题华旦,熊罴百万强。shèng zhǔ tí huá dàn,xióng pí bǎi wàn qiáng。
兵行从纪律,敌溃自奔忙。bīng xíng cóng jì lǜ,dí kuì zì bēn máng。
百谷朝沧海,群阴畏太阳。bǎi gǔ cháo cāng hǎi,qún yīn wèi tài yáng。
黎民欢仰德,万国喜观光。lí mín huān yǎng dé,wàn guó xǐ guān guāng。
尧舜规模远,萧曹筹策长。yáo shùn guī mó yuǎn,xiāo cáo chóu cè zhǎng。
巍然周礼乐,盛矣汉文章。wēi rán zhōu lǐ lè,shèng yǐ hàn wén zhāng。
神武威兼德,徽猷柔济刚。shén wǔ wēi jiān dé,huī yóu róu jì gāng。
自甘头戴白,误受诏批黄。zì gān tóu dài bái,wù shòu zhào pī huáng。
我道将兴启,吾侪有激昂。wǒ dào jiāng xīng qǐ,wú chái yǒu jī áng。
厚颜悬相印,否德忝朝纲。hòu yán xuán xiāng yìn,fǒu dé tiǎn cháo gāng。
佐主难及圣,为臣每愿良。zuǒ zhǔ nán jí shèng,wèi chén měi yuàn liáng。
翠华来北阙,黄钺讨南疆。cuì huá lái běi quē,huáng yuè tǎo nán jiāng。
明德传双叶,宽仁洽万方。míng dé chuán shuāng yè,kuān rén qià wàn fāng。
九服无不轨,四海愿来王。jiǔ fú wú bù guǐ,sì hǎi yuàn lái wáng。
兵革虽开创,诗书何可忘。bīng gé suī kāi chuàng,shī shū hé kě wàng。
洪恩浮晓露,严令肃秋霜。hóng ēn fú xiǎo lù,yán lìng sù qiū shuāng。
符应千龄运,功垂万世昌。fú yīng qiān líng yùn,gōng chuí wàn shì chāng。
绵绵延国祚,烨烨受天祥。mián mián yán guó zuò,yè yè shòu tiān xiáng。
多士咸登用,群生无败戕。duō shì xián dēng yòng,qún shēng wú bài qiāng。
此行将告老,松菊未全荒。cǐ xíng jiāng gào lǎo,sōng jú wèi quán huāng。

和冀先生韵

耶律楚材

运出三爻兑,龙飞九五乾。yùn chū sān yáo duì,lóng fēi jiǔ wǔ qián。
要荒归化育,豪哲入陶甄。yào huāng guī huà yù,háo zhé rù táo zhēn。
有幸恩涵海,无私德应天。yǒu xìng ēn hán hǎi,wú sī dé yīng tiān。
偏师收百越,一鼓下三川。piān shī shōu bǎi yuè,yī gǔ xià sān chuān。
天子能身正,元戎不自贤。tiān zi néng shēn zhèng,yuán róng bù zì xián。
重光道同轨,累圣德相联。zhòng guāng dào tóng guǐ,lèi shèng dé xiāng lián。
策决九重内,功归万乘权。cè jué jiǔ zhòng nèi,gōng guī wàn chéng quán。
群雄哀稽颡,多士喜摩肩。qún xióng āi jī sǎng,duō shì xǐ mó jiān。
辅弼规左右,丞疑赞后前。fǔ bì guī zuǒ yòu,chéng yí zàn hòu qián。
开夷逾汉武,平叛跨周宣。kāi yí yú hàn wǔ,píng pàn kuà zhōu xuān。
冠盖通穷域,车书过古埏。guān gài tōng qióng yù,chē shū guò gǔ shān。
览机云母障,受谏翠华軿。lǎn jī yún mǔ zhàng,shòu jiàn cuì huá píng。
款塞诸蛮洞,来朝百济船。kuǎn sāi zhū mán dòng,lái cháo bǎi jì chuán。
降王趋陛阙,强虏列氓编。jiàng wáng qū bì quē,qiáng lǔ liè máng biān。
净扫妖氛变,潜消烽火烟。jìng sǎo yāo fēn biàn,qián xiāo fēng huǒ yān。
词臣游馆阁,幽隐起林泉。cí chén yóu guǎn gé,yōu yǐn qǐ lín quán。
尧舜文明盛,商姬礼乐全。yáo shùn wén míng shèng,shāng jī lǐ lè quán。
九成合古奏,二雅咏新篇。jiǔ chéng hé gǔ zòu,èr yǎ yǒng xīn piān。
世卜千百世,年斯亿万年。shì bo qiān bǎi shì,nián sī yì wàn nián。
宗亲成蒂固,国祚等瓜绵。zōng qīn chéng dì gù,guó zuò děng guā mián。
圣政舆人颂,天威万古传。shèng zhèng yú rén sòng,tiān wēi wàn gǔ chuán。
勉旃封禅事,不用策安边。miǎn zhān fēng chán shì,bù yòng cè ān biān。