古诗词

于谦

远别离

于谦

远别离,何时归,出门子女争牵衣。yuǎn bié lí,hé shí guī,chū mén zi nǚ zhēng qiān yī。
借问此行向何处,底事欲留留不住。jiè wèn cǐ xíng xiàng hé chù,dǐ shì yù liú liú bù zhù。
父子恩情深更深,可怜不得恒相聚。fù zi ēn qíng shēn gèng shēn,kě lián bù dé héng xiāng jù。
远别离,无限愁。yuǎn bié lí,wú xiàn chóu。
山行骑马水乘舟,行人一去蚤回头。shān xíng qí mǎ shuǐ chéng zhōu,xíng rén yī qù zǎo huí tóu。

折杨柳

于谦

折杨柳,折得柔条持在手。zhé yáng liǔ,zhé dé róu tiáo chí zài shǒu。
殷勤赠与远行人,人去书来莫厌频。yīn qín zèng yǔ yuǎn xíng rén,rén qù shū lái mò yàn pín。
明年柳发黄金芽,却望归辕早到家。míng nián liǔ fā huáng jīn yá,què wàng guī yuán zǎo dào jiā。
春来春去须臾事,莫待漫天飞雪花。chūn lái chūn qù xū yú shì,mò dài màn tiān fēi xuě huā。
折杨柳,愁思多。zhé yáng liǔ,chóu sī duō。
短长亭畔崎岖路,送尽行人奈尔何。duǎn zhǎng tíng pàn qí qū lù,sòng jǐn xíng rén nài ěr hé。

静夜思

于谦

静夜思,何时休,终宵展转听更筹。jìng yè sī,hé shí xiū,zhōng xiāo zhǎn zhuǎn tīng gèng chóu。
人生由来不满百,安得朝夕事隐忧。rén shēng yóu lái bù mǎn bǎi,ān dé cháo xī shì yǐn yōu。
功名富贵倘来物,目前渺渺春云浮。gōng míng fù guì tǎng lái wù,mù qián miǎo miǎo chūn yún fú。
甲第歌钟万户侯,五花骏马千金裘。jiǎ dì gē zhōng wàn hù hóu,wǔ huā jùn mǎ qiān jīn qiú。
春风秋月不相待,倏忽朱颜变白头。chūn fēng qiū yuè bù xiāng dài,shū hū zhū yán biàn bái tóu。
豪华一去难再得,壮气销沉土一丘。háo huá yī qù nán zài dé,zhuàng qì xiāo chén tǔ yī qiū。
但令名节不堕地,身外区区安用求。dàn lìng míng jié bù duò dì,shēn wài qū qū ān yòng qiú。
静夜思,谁与谋。jìng yè sī,shuí yǔ móu。
劝君高枕且熟睡,穷达由天不用愁。quàn jūn gāo zhěn qiě shú shuì,qióng dá yóu tiān bù yòng chóu。

渔父辞

于谦

水深得鱼多,水浅得鱼少。shuǐ shēn dé yú duō,shuǐ qiǎn dé yú shǎo。
人间径路漫崎岖,天际烟波长浩渺。rén jiān jìng lù màn qí qū,tiān jì yān bō zhǎng hào miǎo。
山妻稚子幸团圆,百岁生涯共一船。shān qī zhì zi xìng tuán yuán,bǎi suì shēng yá gòng yī chuán。
收纶罢钓晚风前,杨柳穿鱼当酒钱。shōu lún bà diào wǎn fēng qián,yáng liǔ chuān yú dāng jiǔ qián。
酒酣日暮船头宿,醒看江水捧团玉。jiǔ hān rì mù chuán tóu sù,xǐng kàn jiāng shuǐ pěng tuán yù。
浩歌一曲写幽情,欸乃声中山水绿。hào gē yī qū xiě yōu qíng,āi nǎi shēng zhōng shān shuǐ lǜ。
山水绿,快我心。shān shuǐ lǜ,kuài wǒ xīn。
船头有鱼可换酒,莫管兴亡与古今。chuán tóu yǒu yú kě huàn jiǔ,mò guǎn xīng wáng yǔ gǔ jīn。

节妇吟

于谦

凄凉复凄凉,世间好事难久长。qī liáng fù qī liáng,shì jiān hǎo shì nán jiǔ zhǎng。
月圆无奈阴云蔽,花发愁看风雨狂。yuè yuán wú nài yīn yún bì,huā fā chóu kàn fēng yǔ kuáng。
良人恩爱中道绝,秋月春花空断肠。liáng rén ēn ài zhōng dào jué,qiū yuè chūn huā kōng duàn cháng。
空断肠,心不移,玉洁冰清天自知。kōng duàn cháng,xīn bù yí,yù jié bīng qīng tiān zì zhī。
翁姑老病儿娇痴,萧然四壁无遗赀。wēng gū lǎo bìng ér jiāo chī,xiāo rán sì bì wú yí zī。
辛勤纺绩事家业,暮暮朝朝颦黛眉。xīn qín fǎng jì shì jiā yè,mù mù cháo cháo pín dài méi。
但愿翁姑无恙儿成立,独抱穷愁甘受饥。dàn yuàn wēng gū wú yàng ér chéng lì,dú bào qióng chóu gān shòu jī。
甘受饥,泪成血。gān shòu jī,lèi chéng xuè。
九原无路见良人,纵有衷情向谁说。jiǔ yuán wú lù jiàn liáng rén,zòng yǒu zhōng qíng xiàng shuí shuō。

出塞

于谦

健儿马上吹边笳,旌旗五色如云霞。jiàn ér mǎ shàng chuī biān jiā,jīng qí wǔ sè rú yún xiá。
紫髯将军挂金印,意气平吞瓦剌家。zǐ rán jiāng jūn guà jīn yìn,yì qì píng tūn wǎ lá jiā。
瓦剌蕃人手弓矢,敢向边疆挠赤子。wǎ lá fān rén shǒu gōng shǐ,gǎn xiàng biān jiāng náo chì zi。
云屯雨散去复来,大荒落日风尘起。yún tún yǔ sàn qù fù lái,dà huāng luò rì fēng chén qǐ。
将军出塞整戎行,十万戈矛映雪霜。jiāng jūn chū sāi zhěng róng xíng,shí wàn gē máo yìng xuě shuāng。
左将才看收部落,前军又报缚戎王。zuǒ jiāng cái kàn shōu bù luò,qián jūn yòu bào fù róng wáng。
羽书捷奏上神州,喜动天颜宠数优。yǔ shū jié zòu shàng shén zhōu,xǐ dòng tiān yán chǒng shù yōu。
不愿千金万户侯,凯歌但愿蚤回头。bù yuàn qiān jīn wàn hù hóu,kǎi gē dàn yuàn zǎo huí tóu。

入塞

于谦

将军归来气如虎,十万貔貅争鼓舞。jiāng jūn guī lái qì rú hǔ,shí wàn pí xiū zhēng gǔ wǔ。
凯歌驰入玉门关,邑屋参差认乡土。kǎi gē chí rù yù mén guān,yì wū cān chà rèn xiāng tǔ。
弟兄亲戚远相迎,拥道拦街不得行。dì xiōng qīn qī yuǎn xiāng yíng,yōng dào lán jiē bù dé xíng。
喜极成悲还堕泪,共言此会是更生。xǐ jí chéng bēi hái duò lèi,gòng yán cǐ huì shì gèng shēng。
将军令严不得住,羽书催入京城去。jiāng jūn lìng yán bù dé zhù,yǔ shū cuī rù jīng chéng qù。
朝廷受赏却还家,父子夫妻保相聚。cháo tíng shòu shǎng què hái jiā,fù zi fū qī bǎo xiāng jù。
人生从军可奈何,岁岁防边辛苦多。rén shēng cóng jūn kě nài hé,suì suì fáng biān xīn kǔ duō。
不须更奏边笳曲,请君听我入塞歌。bù xū gèng zòu biān jiā qū,qǐng jūn tīng wǒ rù sāi gē。

采莲曲

于谦

日出采莲去,日暮采莲归。rì chū cǎi lián qù,rì mù cǎi lián guī。
莲花如面叶如衣,船头对对鸳鸯飞。lián huā rú miàn yè rú yī,chuán tóu duì duì yuān yāng fēi。
鸳鸯飞入花深处,交颈绸缪无限趣。yuān yāng fēi rù huā shēn chù,jiāo jǐng chóu móu wú xiàn qù。
睹物关情可奈何,扣舷齐唱采莲歌。dǔ wù guān qíng kě nài hé,kòu xián qí chàng cǎi lián gē。
采莲歌未休,心中无限愁。cǎi lián gē wèi xiū,xīn zhōng wú xiàn chóu。
如何得似鸳鸯鸟,双去双来到白头。rú hé dé shì yuān yāng niǎo,shuāng qù shuāng lái dào bái tóu。

北风吹

于谦

北风吹,吹我庭前柏树枝。běi fēng chuī,chuī wǒ tíng qián bǎi shù zhī。
树坚不怕风吹动,节操棱棱还自持。shù jiān bù pà fēng chuī dòng,jié cāo léng léng hái zì chí。
冰霜历尽心不移,况复阳和景渐宜。bīng shuāng lì jǐn xīn bù yí,kuàng fù yáng hé jǐng jiàn yí。
闲花野草尚葳蕤,风吹柏树将何为。xián huā yě cǎo shàng wēi ruí,fēng chuī bǎi shù jiāng hé wèi。
北风吹,能几时。běi fēng chuī,néng jǐ shí。

春风吟

于谦

夕阳欲落还未落,垂杨拂地东风恶。xī yáng yù luò hái wèi luò,chuí yáng fú dì dōng fēng è。
东风虽恶还有情,岁岁能令芳草生。dōng fēng suī è hái yǒu qíng,suì suì néng lìng fāng cǎo shēng。
草生满地绿侵衣,时见阶前蛱蝶飞。cǎo shēng mǎn dì lǜ qīn yī,shí jiàn jiē qián jiá dié fēi。
却怪东风无气力,春深不解动芳菲。què guài dōng fēng wú qì lì,chūn shēn bù jiě dòng fāng fēi。

春日吟

于谦

东风浩荡吹花柳,春气薰人如醉酒。dōng fēng hào dàng chuī huā liǔ,chūn qì xūn rén rú zuì jiǔ。
草生满地绿敷茵,桃李无言也笑人。cǎo shēng mǎn dì lǜ fū yīn,táo lǐ wú yán yě xiào rén。
笑人年年常是客,底事欲归归未得。xiào rén nián nián cháng shì kè,dǐ shì yù guī guī wèi dé。
归未得,可奈何。guī wèi dé,kě nài hé。
太行南北千条路,不似离肠宛转多。tài xíng nán běi qiān tiáo lù,bù shì lí cháng wǎn zhuǎn duō。

眼前花

于谦

昨日看花开,今朝看花落。zuó rì kàn huā kāi,jīn cháo kàn huā luò。
花开花落两无情,莫怪夜来风雨恶人生。huā kāi huā luò liǎng wú qíng,mò guài yè lái fēng yǔ è rén shēng。
一似雨中花,老少须臾莫怨嗟。yī shì yǔ zhōng huā,lǎo shǎo xū yú mò yuàn jiē。
昨日朱颜生绿醑,今朝白发映乌纱。zuó rì zhū yán shēng lǜ xǔ,jīn cháo bái fā yìng wū shā。
看花对酒宁辞醉,醒后还投卖酒家。kàn huā duì jiǔ níng cí zuì,xǐng hòu hái tóu mài jiǔ jiā。
君不见,眼前花。jūn bù jiàn,yǎn qián huā。

落花吟

于谦

昨日花开树头红,今日花落树头空。zuó rì huā kāi shù tóu hóng,jīn rì huā luò shù tóu kōng。
花开花落寻常事,未必皆因一夜风。huā kāi huā luò xún cháng shì,wèi bì jiē yīn yī yè fēng。
人生为乐须少年,老后看花亦可怜。rén shēng wèi lè xū shǎo nián,lǎo hòu kàn huā yì kě lián。
典衣沽酒花前饮,醉扫落花铺地眠。diǎn yī gū jiǔ huā qián yǐn,zuì sǎo luò huā pù dì mián。
风吹花落依芳草,翠点胭脂颜色好。fēng chuī huā luò yī fāng cǎo,cuì diǎn yān zhī yán sè hǎo。
韶光有限蝶空忙,岁月无情人自老。sháo guāng yǒu xiàn dié kōng máng,suì yuè wú qíng rén zì lǎo。
眼看春尽为花愁,可惜朱颜变白头。yǎn kàn chūn jǐn wèi huā chóu,kě xī zhū yán biàn bái tóu。
莫遣花飞江上去,残红易逐水东流。mò qiǎn huā fēi jiāng shàng qù,cán hóng yì zhú shuǐ dōng liú。

悯农

于谦

无雨农怨咨,有雨农辛苦。wú yǔ nóng yuàn zī,yǒu yǔ nóng xīn kǔ。
农夫出门荷犁锄,村妇看家事缝补。nóng fū chū mén hé lí chú,cūn fù kàn jiā shì fèng bǔ。
可怜小女年十馀,赤脚蓬头衣蓝缕。kě lián xiǎo nǚ nián shí yú,chì jiǎo péng tóu yī lán lǚ。
提筐朝出暮始归,青菜挑来半沾土。tí kuāng cháo chū mù shǐ guī,qīng cài tiāo lái bàn zhān tǔ。
茅檐风急火难吹,旋爇山柴带根煮。máo yán fēng jí huǒ nán chuī,xuán ruò shān chái dài gēn zhǔ。
夜归夫妇聊充饥,食罢相看泪如雨。yè guī fū fù liáo chōng jī,shí bà xiāng kàn lèi rú yǔ。
泪如雨,将奈何。lèi rú yǔ,jiāng nài hé。
有口难论辛苦多,嗟尔县官当抚摩。yǒu kǒu nán lùn xīn kǔ duō,jiē ěr xiàn guān dāng fǔ mó。

收麦诗

于谦

大麦收割蚤,二麦收割迟。dà mài shōu gē zǎo,èr mài shōu gē chí。
带青摘穗不候熟,老稚藉此聊充饥。dài qīng zhāi suì bù hòu shú,lǎo zhì jí cǐ liáo chōng jī。
去年夏旱秋又水,榖麦无收民受馁。qù nián xià hàn qiū yòu shuǐ,gǔ mài wú shōu mín shòu něi。
今年种麦十二三,纵有收成无积累。jīn nián zhǒng mài shí èr sān,zòng yǒu shōu chéng wú jī lèi。
了却官租馀几何,女嫁男婚债负多。le què guān zū yú jǐ hé,nǚ jià nán hūn zhài fù duō。
公私用度皆仰给,可喜时清无重科。gōng sī yòng dù jiē yǎng gěi,kě xǐ shí qīng wú zhòng kē。
有司牧民当体此,爱养苍生如赤子。yǒu sī mù mín dāng tǐ cǐ,ài yǎng cāng shēng rú chì zi。
庶令禄位保始终,更有清名播青史。shù lìng lù wèi bǎo shǐ zhōng,gèng yǒu qīng míng bō qīng shǐ。
剥民肥已天地知,国法昭昭不尔私。bō mín féi yǐ tiān dì zhī,guó fǎ zhāo zhāo bù ěr sī。
琴堂公暇垂帘坐,请诵老夫收麦诗。qín táng gōng xiá chuí lián zuò,qǐng sòng lǎo fū shōu mài shī。

喜雨行

于谦

夏田得雨苗青青,秋田得雨容易耕。xià tián dé yǔ miáo qīng qīng,qiū tián dé yǔ róng yì gēng。
夏田秋田俱得雨,农家不用愁收成。xià tián qiū tián jù dé yǔ,nóng jiā bù yòng chóu shōu chéng。
收成有望人心悦,四方万国腾欢声。shōu chéng yǒu wàng rén xīn yuè,sì fāng wàn guó téng huān shēng。
嗟予菲才忝巡抚,惭无德泽被苍生。jiē yǔ fēi cái tiǎn xún fǔ,cán wú dé zé bèi cāng shēng。
但愿风调雨顺民安业,我亦走马看花归帝京。dàn yuàn fēng diào yǔ shùn mín ān yè,wǒ yì zǒu mǎ kàn huā guī dì jīng。

夏夜步月

于谦

明月入我户,清风吹我衣。míng yuè rù wǒ hù,qīng fēng chuī wǒ yī。
散步下瑶阶,仰看星斗辉。sàn bù xià yáo jiē,yǎng kàn xīng dòu huī。
万籁寂不闻,群动咸息机。wàn lài jì bù wén,qún dòng xián xī jī。
啸歌振林薮,鸟雀争分飞。xiào gē zhèn lín sǒu,niǎo què zhēng fēn fēi。
兴尽却归来,此意知者稀。xīng jǐn què guī lái,cǐ yì zhī zhě xī。

酒冻戏题

于谦

我有一樽酒,欲酌谁与共。wǒ yǒu yī zūn jiǔ,yù zhuó shuí yǔ gòng。
置之向床头,僮仆不敢动。zhì zhī xiàng chuáng tóu,tóng pū bù gǎn dòng。
岁暮天苦寒,忽然结成冻。suì mù tiān kǔ hán,hū rán jié chéng dòng。
开樽抚掌笑,有物必有用。kāi zūn fǔ zhǎng xiào,yǒu wù bì yǒu yòng。
更添曲蘖作酸醯,饱茹黄齑三百瓮。gèng tiān qū niè zuò suān xī,bǎo rú huáng jī sān bǎi wèng。

无题

于谦

人生不满百,常为千岁计。rén shēng bù mǎn bǎi,cháng wèi qiān suì jì。
图利与求名,昂昂争意气。tú lì yǔ qiú míng,áng áng zhēng yì qì。
昼营夜复思,顾恐力弗至。zhòu yíng yè fù sī,gù kǒng lì fú zhì。
一旦寿命终,万事皆委弃。yī dàn shòu mìng zhōng,wàn shì jiē wěi qì。
卓哉陶靖节,不为世故累。zhuó zāi táo jìng jié,bù wèi shì gù lèi。
解印归柴桑,清风满天地。jiě yìn guī chái sāng,qīng fēng mǎn tiān dì。
樽中幸有酒,自酌还自醉。zūn zhōng xìng yǒu jiǔ,zì zhuó hái zì zuì。
借问寰中人,谁能会此意。jiè wèn huán zhōng rén,shuí néng huì cǐ yì。

自叹

于谦

我生四十馀,已作十年客。wǒ shēng sì shí yú,yǐ zuò shí nián kè。
百岁能几何,少壮难再得。bǎi suì néng jǐ hé,shǎo zhuàng nán zài dé。
今朝太行南,明日太行北。jīn cháo tài xíng nán,míng rì tài xíng běi。
风雪敝貂裘,尘沙暗金勒。fēng xuě bì diāo qiú,chén shā àn jīn lēi。
寒暑互侵凌,凋我好颜色。hán shǔ hù qīn líng,diāo wǒ hǎo yán sè。
齿牙渐摇脱,须发日以白。chǐ yá jiàn yáo tuō,xū fā rì yǐ bái。
位重才不充,况此迟暮迫。wèi zhòng cái bù chōng,kuàng cǐ chí mù pò。
为上乏勋劳,为下无德泽。wèi shàng fá xūn láo,wèi xià wú dé zé。
揣分宜退休,非惟慕奇特。chuāi fēn yí tuì xiū,fēi wéi mù qí tè。
蚤赋归去来,庶免清议责。zǎo fù guī qù lái,shù miǎn qīng yì zé。