古诗词

顾炎武

刘谏议祠

顾炎武

皂囊有史漫传名,白日黄泉气未平。zào náng yǒu shǐ màn chuán míng,bái rì huáng quán qì wèi píng。
自古国亡缘宦者,可怜身没尚书生。zì gǔ guó wáng yuán huàn zhě,kě lián shēn méi shàng shū shēng。
荒阡草长妖狐出,旧驿风寒劣马行。huāng qiān cǎo zhǎng yāo hú chū,jiù yì fēng hán liè mǎ xíng。
一自德陵升驭后,山河祠庙总沦倾。yī zì dé líng shēng yù hòu,shān hé cí miào zǒng lún qīng。

与江南诸子别

顾炎武

绝色飘零苦著书,朅来行李问何如。jué sè piāo líng kǔ zhù shū,qiè lái xíng lǐ wèn hé rú。
云生岱北天多雨,水决淮壖地上鱼。yún shēng dài běi tiān duō yǔ,shuǐ jué huái ruán dì shàng yú。
浊酒不忘千载上,荒鸡犹唱二更余。zhuó jiǔ bù wàng qiān zài shàng,huāng jī yóu chàng èr gèng yú。
诸公莫效王尼叹,随处容身足草庐。zhū gōng mò xiào wáng ní tàn,suí chù róng shēn zú cǎo lú。

三月十九日有事于攒宫时闻缅国之报

顾炎武

此日空阶荐一觞,轩台云气久芒芒。cǐ rì kōng jiē jiàn yī shāng,xuān tái yún qì jiǔ máng máng。
时来夏后还存祀,识定凡君自未亡。shí lái xià hòu hái cún sì,shí dìng fán jūn zì wèi wáng。
宿鸟乍归陵树稳,春花初放果园香。sù niǎo zhà guī líng shù wěn,chūn huā chū fàng guǒ yuán xiāng。
年年沾洒频寒食,咫尺龙髯近帝旁。nián nián zhān sǎ pín hán shí,zhǐ chǐ lóng rán jìn dì páng。

五十初度时在昌平

顾炎武

居然濩落念无成,隙驷流萍度此生。jū rán huò luò niàn wú chéng,xì sì liú píng dù cǐ shēng。
远路不须愁日暮,老年终自望河清。yuǎn lù bù xū chóu rì mù,lǎo nián zhōng zì wàng hé qīng。
常随黄鹄翔山影,惯听青骢别塞声。cháng suí huáng gǔ xiáng shān yǐng,guàn tīng qīng cōng bié sāi shēng。
举目陵京犹旧国,可能钟鼎一扬名。jǔ mù líng jīng yóu jiù guó,kě néng zhōng dǐng yī yáng míng。

过苏禄国王墓

顾炎武

丰碑遥见炳奎题,尚忆先朝宠日磾。fēng bēi yáo jiàn bǐng kuí tí,shàng yì xiān cháo chǒng rì dī。
世有国人供洒扫,每勤词客驻轮蹄。shì yǒu guó rén gōng sǎ sǎo,měi qín cí kè zhù lún tí。
九河冰壮尨狐出,十二城荒白鹤栖。jiǔ hé bīng zhuàng máng hú chū,shí èr chéng huāng bái hè qī。
下马一为郯子问,中原云鸟正凄迷。xià mǎ yī wèi tán zi wèn,zhōng yuán yún niǎo zhèng qī mí。

五台山

顾炎武

东临真定北云中,盘薄幽并一气通。dōng lín zhēn dìng běi yún zhōng,pán báo yōu bìng yī qì tōng。
欲得宝符山上是,不须参礼化人宫。yù dé bǎo fú shān shàng shì,bù xū cān lǐ huà rén gōng。

古北口

顾炎武

雾灵山上杂花生,山下流泉入塞声。wù líng shān shàng zá huā shēng,shān xià liú quán rù sāi shēng。
却恨不逢张少保,碛南犹筑受降城。què hèn bù féng zhāng shǎo bǎo,qì nán yóu zhù shòu jiàng chéng。

路舍人客居太湖东山三十年,寄此代柬

顾炎武

翡翠年深伴侣稀,清霜憔悴减毛衣。fěi cuì nián shēn bàn lǚ xī,qīng shuāng qiáo cuì jiǎn máo yī。
自从一上南枝宿,更不回身向北飞!zì cóng yī shàng nán zhī sù,gèng bù huí shēn xiàng běi fēi!

重谒孝陵

顾炎武

旧识中官及老僧,相看多怪往来曾。jiù shí zhōng guān jí lǎo sēng,xiāng kàn duō guài wǎng lái céng。
问君何事三千里,春谒长陵秋孝陵。wèn jūn hé shì sān qiān lǐ,chūn yè zhǎng líng qiū xiào líng。

秋山

顾炎武

秋山复秋水,秋花红未已。qiū shān fù qiū shuǐ,qiū huā hóng wèi yǐ。
烈风吹山冈,磷火来城市。liè fēng chuī shān gāng,lín huǒ lái chéng shì。
天狗下巫门,白虹属军垒。tiān gǒu xià wū mén,bái hóng shǔ jūn lěi。
可怜壮哉县,一旦生荆杞。kě lián zhuàng zāi xiàn,yī dàn shēng jīng qǐ。
归元贤大夫,断脰良家子。guī yuán xián dà fū,duàn dòu liáng jiā zi。
楚人固焚麇,庶几歆旧祀。chǔ rén gù fén jūn,shù jǐ xīn jiù sì。
勾践栖山中,国人能致死。gōu jiàn qī shān zhōng,guó rén néng zhì sǐ。
叹息思古人,存亡自今始。tàn xī sī gǔ rén,cún wáng zì jīn shǐ。

禹陵

顾炎武

大禹巡南守,相传此地崩。dà yǔ xún nán shǒu,xiāng chuán cǐ dì bēng。
礼同虞帝陟,神契鼎湖升。lǐ tóng yú dì zhì,shén qì dǐng hú shēng。
窆石形模古,墟宫世代仍。biǎn shí xíng mó gǔ,xū gōng shì dài réng。
探奇疑是穴,考典或言陵。tàn qí yí shì xué,kǎo diǎn huò yán líng。
玉帛千年会,山河一气凭。yù bó qiān nián huì,shān hé yī qì píng。
御香来敕使,主守付髡僧。yù xiāng lái chì shǐ,zhǔ shǒu fù kūn sēng。
树暗岩云积,苔深壑雨蒸。shù àn yán yún jī,tái shēn hè yǔ zhēng。
鸺鹠呼冢柏,蝙蝠下祠镫。xiū liú hū zhǒng bǎi,biān fú xià cí dèng。
余烈犹于越,分封并杞鄫。yú liè yóu yú yuè,fēn fēng bìng qǐ zēng。
国诒明德胙,人有霸图称。guó yí míng dé zuò,rén yǒu bà tú chēng。
往者三光坠,江干一障乘。wǎng zhě sān guāng zhuì,jiāng gàn yī zhàng chéng。
投戈降北固,授孑守西兴。tóu gē jiàng běi gù,shòu jié shǒu xī xīng。
冲主常虚己,谋臣动自矜。chōng zhǔ cháng xū jǐ,móu chén dòng zì jīn。
普天皆爵禄,无地使贤能。pǔ tiān jiē jué lù,wú dì shǐ xián néng。
合战山回雾,穷追海践冰。hé zhàn shān huí wù,qióng zhuī hǎi jiàn bīng。
蠡城迷白草,镜沼烂红菱。lí chéng mí bái cǎo,jìng zhǎo làn hóng líng。
樵采冈林遍,弓刀坞壁增。qiáo cǎi gāng lín biàn,gōng dāo wù bì zēng。
遗文留仆碣,仄径长荒藤。yí wén liú pū jié,zè jìng zhǎng huāng téng。
望古频搔首,嗟今更抚膺。wàng gǔ pín sāo shǒu,jiē jīn gèng fǔ yīng。
会稽山色好,凄恻独攀登。huì jī shān sè hǎo,qī cè dú pān dēng。

华山

顾炎武

四序乘金气,三峰压大河。sì xù chéng jīn qì,sān fēng yā dà hé。
巨灵雄赑屃,白帝俨巍峨。jù líng xióng bì xì,bái dì yǎn wēi é。
地劣窥天井,云深拜斗阿。dì liè kuī tiān jǐng,yún shēn bài dòu ā。
夕岚开翠巘,初月上青柯。xī lán kāi cuì yǎn,chū yuè shàng qīng kē。
欲摘星辰堕,还虞虎豹诃。yù zhāi xīng chén duò,hái yú hǔ bào hē。
正冠朝殿阖,持杖叱羲和。zhèng guān cháo diàn hé,chí zhàng chì xī hé。
势扼双崤壮,功从驷伐多。shì è shuāng xiáo zhuàng,gōng cóng sì fá duō。
未归桃塞马,终负鲁阳戈。wèi guī táo sāi mǎ,zhōng fù lǔ yáng gē。
山鬼知秦帝,蛮王属赵佗。shān guǐ zhī qín dì,mán wáng shǔ zhào tuó。
出关收楚魏,浮水下江沱。chū guān shōu chǔ wèi,fú shuǐ xià jiāng tuó。
老尚思三辅,愁仍续《九歌》。lǎo shàng sī sān fǔ,chóu réng xù jiǔ gē。
唯应王景略,岁晚一来过。wéi yīng wáng jǐng lüè,suì wǎn yī lái guò。

将去关中别中尉存杠于慈恩寺塔下

顾炎武

廓落悲王子,栖迟爱友朋。kuò luò bēi wáng zi,qī chí ài yǒu péng。
荒郊纡策马,猎径傍韝鹰。huāng jiāo yū cè mǎ,liè jìng bàng gōu yīng。
土室人稀到,衡门客少应。tǔ shì rén xī dào,héng mén kè shǎo yīng。
倾壶频进酒,散帙每挑灯。qīng hú pín jìn jiǔ,sàn zhì měi tiāo dēng。
叹昔当忧患,先人独战兢。tàn xī dāng yōu huàn,xiān rén dú zhàn jīng。
薄田遗豆面,童阜剩薪蒸。báo tián yí dòu miàn,tóng fù shèng xīn zhēng。
疾病嗟年老,虔恭尚夙兴。jí bìng jiē nián lǎo,qián gōng shàng sù xīng。
芋魁收蜀郡,瓜种送东陵。yù kuí shōu shǔ jùn,guā zhǒng sòng dōng líng。
世业为奴有,空名任盗憎。shì yè wèi nú yǒu,kōng míng rèn dào zēng。
幸余忠厚福,犹见子孙承。xìng yú zhōng hòu fú,yóu jiàn zi sūn chéng。
渭水徂年赤,岐山一夜崩。wèi shuǐ cú nián chì,qí shān yī yè bēng。
低头从灶养,脱迹溷林僧。dī tóu cóng zào yǎng,tuō jì hùn lín sēng。
毒计哀坑赵,淫刑虐用鄫。dú jì āi kēng zhào,yín xíng nüè yòng zēng。
忠魂依井植,碧血到泉凝。zhōng hún yī jǐng zhí,bì xuè dào quán níng。
困鬣时防罟,惊禽早避矰。kùn liè shí fáng gǔ,jīng qín zǎo bì zēng。
屡扪追驷舌,莫运击蛇肱。lǚ mén zhuī sì shé,mò yùn jī shé gōng。
谬忝师资敬,多将气谊凭。miù tiǎn shī zī jìng,duō jiāng qì yì píng。
深情占复始,积德望高升。shēn qíng zhàn fù shǐ,jī dé wàng gāo shēng。
子建工诗早,河间好学称。zi jiàn gōng shī zǎo,hé jiān hǎo xué chēng。
堂垣逾旧大,国邑与前增。táng yuán yú jiù dà,guó yì yǔ qián zēng。
九鼎知犹重,三光信有徵。jiǔ dǐng zhī yóu zhòng,sān guāng xìn yǒu zhēng。
沈埋随剑玺,变化待鲲鹏。shěn mái suí jiàn xǐ,biàn huà dài kūn péng。
树落龙池雪,风悬雁塔冰。shù luò lóng chí xuě,fēng xuán yàn tǎ bīng。
更期他日会,拄杖许同登。gèng qī tā rì huì,zhǔ zhàng xǔ tóng dēng。

赠孙徵君奇逢

顾炎武

海内人师少,中原世运屯。hǎi nèi rén shī shǎo,zhōng yuán shì yùn tún。
微言垂旧学,懿德本先民。wēi yán chuí jiù xué,yì dé běn xiān mín。
早岁多良友,同时尽诤臣。zǎo suì duō liáng yǒu,tóng shí jǐn zhèng chén。
苍黄悲诏狱,慷慨急交亲。cāng huáng bēi zhào yù,kāng kǎi jí jiāo qīn。
党锢时方解,儒林气始申。dǎng gù shí fāng jiě,rú lín qì shǐ shēn。
明廷来尺一,空谷贲蒲轮。míng tíng lái chǐ yī,kōng gǔ bēn pú lún。
未改幽栖志,聊存不辱身。wèi gǎi yōu qī zhì,liáo cún bù rǔ shēn。
名高悬白日,道大屈黄巾。míng gāo xuán bái rì,dào dà qū huáng jīn。
卫国容尼父,燕山住子春。wèi guó róng ní fù,yàn shān zhù zi chūn。
门人持笈满,郡守式庐频。mén rén chí jí mǎn,jùn shǒu shì lú pín。
竹柏心弥劲,陶镕化益醇。zhú bǎi xīn mí jìn,táo róng huà yì chún。
登年几上寿,乐道即长贫。dēng nián jǐ shàng shòu,lè dào jí zhǎng pín。
尚有传经日,非无拜老辰。shàng yǒu chuán jīng rì,fēi wú bài lǎo chén。
伏生终入汉,绮里只辞秦。fú shēng zhōng rù hàn,qǐ lǐ zhǐ cí qín。
自愧材能劣,深承意谊真。zì kuì cái néng liè,shēn chéng yì yì zhēn。
惟应从卜筑,长与讲堂邻。wéi yīng cóng bo zhù,zhǎng yǔ jiǎng táng lín。

子德李子闻余在难特走燕中告急诸友人复驰至济南省视于其行也作诗赠之

顾炎武

急难良朋节,扶危烈士情。jí nán liáng péng jié,fú wēi liè shì qíng。
平居高独行,此去为同盟。píng jū gāo dú xíng,cǐ qù wèi tóng méng。
抚剑来燕市,扬鞭走易京。fǔ jiàn lái yàn shì,yáng biān zǒu yì jīng。
黄埃随马涨,黑水系船横。huáng āi suí mǎ zhǎng,hēi shuǐ xì chuán héng。
救宋裳初裹,囚梁狱未成。jiù sòng shang chū guǒ,qiú liáng yù wèi chéng。
盈庭多首鼠,中路复怔营。yíng tíng duō shǒu shǔ,zhōng lù fù zhēng yíng。
已涉平原里,遄驱历下城。yǐ shè píng yuán lǐ,chuán qū lì xià chéng。
云浮泉气活,日丽岳林明。yún fú quán qì huó,rì lì yuè lín míng。
夜树蝉初引,晨巢鹊亟鸣。yè shù chán chū yǐn,chén cháo què jí míng。
喜犹存卞璞,幸不蹈秦坑。xǐ yóu cún biàn pú,xìng bù dǎo qín kēng。
劳苦词难毕,悲欢事忽并。láo kǔ cí nán bì,bēi huān shì hū bìng。
橐饘勤问遗,寝息共论评。tuó zhān qín wèn yí,qǐn xī gòng lùn píng。
发愤皆公正,姱修自幼清。fā fèn jiē gōng zhèng,kuā xiū zì yòu qīng。
君贤关羽弟,我愧季心兄。jūn xián guān yǔ dì,wǒ kuì jì xīn xiōng。
将伯呼朝士,同人召友生。jiāng bó hū cháo shì,tóng rén zhào yǒu shēng。
《诗》《书》仍烬溺,禹稷竟冠缨。shī shū réng jìn nì,yǔ jì jìng guān yīng。
颇忆过从数,深嗟岁序更。pǒ yì guò cóng shù,shēn jiē suì xù gèng。
川岩句注险,池馆蓟丘平。chuān yán jù zhù xiǎn,chí guǎn jì qiū píng。
每并登山屐,常随泛月觥。měi bìng dēng shān jī,cháng suí fàn yuè gōng。
诗从歌伎采,辩使坐宾惊。shī cóng gē jì cǎi,biàn shǐ zuò bīn jīng。
禄位扬雄小,囊钱赵壹轻。lù wèi yáng xióng xiǎo,náng qián zhào yī qīng。
与君俱好遁,于世本无争。yǔ jūn jù hǎo dùn,yú shì běn wú zhēng。
史论悲钩党,儒流薄近名。shǐ lùn bēi gōu dǎng,rú liú báo jìn míng。
材能尊选懦,仁义怵孤茕。cái néng zūn xuǎn nuò,rén yì chù gū qióng。
自得忘年老,聊存处困贞。zì dé wàng nián lǎo,liáo cún chù kùn zhēn。
不才偏累友,有胆尚谈兵。bù cái piān lèi yǒu,yǒu dǎn shàng tán bīng。
坎窞何当出,虞机讵可撄。kǎn dàn hé dāng chū,yú jī jù kě yīng。
殷勤申别款,落寞感精诚。yīn qín shēn bié kuǎn,luò mò gǎn jīng chéng。
禽海填应满,鳌山抃岂倾。qín hǎi tián yīng mǎn,áo shān biàn qǐ qīng。
相期非早暮,渭钓与莘耕。xiāng qī fēi zǎo mù,wèi diào yǔ shēn gēng。

雨中至华下宿王山史家

顾炎武

重寻荒径一冲泥,谷口墙东路不迷。zhòng xún huāng jìng yī chōng ní,gǔ kǒu qiáng dōng lù bù mí。
万里河山人落落,三秦兵甲雨凄凄。wàn lǐ hé shān rén luò luò,sān qín bīng jiǎ yǔ qī qī。
松阴旧翠长浮院,菊芯初黄欲照畦。sōng yīn jiù cuì zhǎng fú yuàn,jú xīn chū huáng yù zhào qí。
自笑漂萍垂老客,独骑羸马上关西。zì xiào piāo píng chuí lǎo kè,dú qí léi mǎ shàng guān xī。

秋山

顾炎武

秋山复秋山,秋雨连山殷。qiū shān fù qiū shān,qiū yǔ lián shān yīn。
昨日战江口,今日战山边。zuó rì zhàn jiāng kǒu,jīn rì zhàn shān biān。
已闻右甄溃,复见左拒残。yǐ wén yòu zhēn kuì,fù jiàn zuǒ jù cán。
旌旗埋地中,梯冲舞城端。jīng qí mái dì zhōng,tī chōng wǔ chéng duān。
一朝长平败,伏尸遍冈峦。yī cháo zhǎng píng bài,fú shī biàn gāng luán。
北去三百舸,舸舸好红颜。běi qù sān bǎi gě,gě gě hǎo hóng yán。
吴口拥橐驼,鸣笳入燕关。wú kǒu yōng tuó tuó,míng jiā rù yàn guān。
昔时鄢郢人,犹在城南间。xī shí yān yǐng rén,yóu zài chéng nán jiān。

精卫

顾炎武

万事有不平,尔何空自苦;长将一寸身,衔木到终古?wàn shì yǒu bù píng,ěr hé kōng zì kǔ;zhǎng jiāng yī cùn shēn,xián mù dào zhōng gǔ?
我愿平东海,身沉心不改;大海无平期,我心无绝时。wǒ yuàn píng dōng hǎi,shēn chén xīn bù gǎi;dà hǎi wú píng qī,wǒ xīn wú jué shí。
呜呼!君不见,西山衔木众鸟多,鹊来燕去自成窠。wū hū!jūn bù jiàn,xī shān xián mù zhòng niǎo duō,què lái yàn qù zì chéng kē。

义士行

顾炎武

饮此一杯酒,浩然思古人。yǐn cǐ yī bēi jiǔ,hào rán sī gǔ rén。
自来三晋多义士,程婴公孙杵臼无其伦。zì lái sān jìn duō yì shì,chéng yīng gōng sūn chǔ jiù wú qí lún。
下宫之难何仓卒,宾客衣冠非旧日。xià gōng zhī nán hé cāng zú,bīn kè yī guān fēi jiù rì。
裤中孤儿未可知,十五年后当何时。kù zhōng gū ér wèi kě zhī,shí wǔ nián hòu dāng hé shí。
有如不幸先朝露,此恨悠悠谁与诉。yǒu rú bù xìng xiān cháo lù,cǐ hèn yōu yōu shuí yǔ sù。
一心立赵事竟成,存亡死生非所顾。yī xīn lì zhào shì jìng chéng,cún wáng sǐ shēng fēi suǒ gù。
呜呼赵朔之客真奇特,人主之尊或不能得,独有人兮长叹空山侧。wū hū zhào shuò zhī kè zhēn qí tè,rén zhǔ zhī zūn huò bù néng dé,dú yǒu rén xī zhǎng tàn kōng shān cè。

怀人

顾炎武

秋风下南国,江上来飞鸢。qiū fēng xià nán guó,jiāng shàng lái fēi yuān。
江头估客几千辈,其中别有东吴船。jiāng tóu gū kè jǐ qiān bèi,qí zhōng bié yǒu dōng wú chuán。
吴儿解作吴中曲,扣舷一唱悲歌续。wú ér jiě zuò wú zhōng qū,kòu xián yī chàng bēi gē xù。
乍回别鹤下重云,一叫哀猿坠深木。zhà huí bié hè xià zhòng yún,yī jiào āi yuán zhuì shēn mù。
曲中山水不分明,似是衡山与洞庭。qū zhōng shān shuǐ bù fēn míng,shì shì héng shān yǔ dòng tíng。
日出长风送舟去,只留江树青冥冥。rì chū zhǎng fēng sòng zhōu qù,zhǐ liú jiāng shù qīng míng míng。
湘山削立天之角,五岭盘纡同一握。xiāng shān xuē lì tiān zhī jiǎo,wǔ lǐng pán yū tóng yī wò。
嵚崟七十有二峰,紫盖独不朝衡岳。qīn yín qī shí yǒu èr fēng,zǐ gài dú bù cháo héng yuè。
万里江天木叶稀,行人相见客沾衣。wàn lǐ jiāng tiān mù yè xī,xíng rén xiāng jiàn kè zhān yī。
寄言此日南征雁,一到春来早北归。jì yán cǐ rì nán zhēng yàn,yī dào chūn lái zǎo běi guī。
54123