古诗词

顾炎武

秀州

顾炎武

秀州城下水,日夜生春云。xiù zhōu chéng xià shuǐ,rì yè shēng chūn yún。
云舍秀州塔,鸟下吴江濆。yún shě xiù zhōu tǎ,niǎo xià wú jiāng fén。
我愿乘此鸟,一见沧海君。wǒ yuàn chéng cǐ niǎo,yī jiàn cāng hǎi jūn。
异人不可遇,力士难再得。yì rén bù kě yù,lì shì nán zài dé。
海内不乏贤,何以酬六国。hǎi nèi bù fá xián,hé yǐ chóu liù guó。
将从马伏波,田牧边郡北。jiāng cóng mǎ fú bō,tián mù biān jùn běi。
复念少游言,凭高一凄恻。fù niàn shǎo yóu yán,píng gāo yī qī cè。

桃叶歌

顾炎武

桃叶歌,歌宛转。táo yè gē,gē wǎn zhuǎn。
旧日秦淮水清浅,此曲之兴自早晚。jiù rì qín huái shuǐ qīng qiǎn,cǐ qū zhī xīng zì zǎo wǎn。
青溪桥边日欲斜,白土冈下驱虞车。qīng xī qiáo biān rì yù xié,bái tǔ gāng xià qū yú chē。
越州女子颜如花,中官采取来天家,可怜马上弹琵琶。yuè zhōu nǚ zi yán rú huā,zhōng guān cǎi qǔ lái tiān jiā,kě lián mǎ shàng dàn pí pá。
三月桃花四月叶,已报北兵屯六合。sān yuè táo huā sì yuè yè,yǐ bào běi bīng tún liù hé。
宫车塞上行,塞马江东猎。gōng chē sāi shàng xíng,sāi mǎ jiāng dōng liè。
桃叶复桃根,残英委白门。táo yè fù táo gēn,cán yīng wěi bái mén。
相逢冶城下,犹有六朝魂。xiāng féng yě chéng xià,yóu yǒu liù cháo hún。

劳山歌

顾炎武

劳山拔地九千丈,崔嵬势压齐之东。láo shān bá dì jiǔ qiān zhàng,cuī wéi shì yā qí zhī dōng。
下视大海出日月,上接元气包鸿蒙。xià shì dà hǎi chū rì yuè,shàng jiē yuán qì bāo hóng méng。
幽岩秘洞难具状,烟雾合沓来千峰。yōu yán mì dòng nán jù zhuàng,yān wù hé dá lái qiān fēng。
华楼独收众山景,一一环立生姿容。huá lóu dú shōu zhòng shān jǐng,yī yī huán lì shēng zī róng。
上有巨峰最崱力,数载榛莽无人踪。shàng yǒu jù fēng zuì zè lì,shù zài zhēn mǎng wú rén zōng。
重厓复岭行未极,涧壑窈窕来相通。zhòng yá fù lǐng xíng wèi jí,jiàn hè yǎo tiǎo lái xiāng tōng。
天高日入不闻语,悄然众籁如秋冬。tiān gāo rì rù bù wén yǔ,qiāo rán zhòng lài rú qiū dōng。
奇花名药绝凡境,世人不识疑天工。qí huā míng yào jué fán jìng,shì rén bù shí yí tiān gōng。
云是老子曾过此,后有济北黄石公。yún shì lǎo zi céng guò cǐ,hòu yǒu jì běi huáng shí gōng。
至今号作神人宅,凭高结构留仙宫。zhì jīn hào zuò shén rén zhái,píng gāo jié gòu liú xiān gōng。
吾闻东岳泰山为最大,虞帝柴望秦皇封。wú wén dōng yuè tài shān wèi zuì dà,yú dì chái wàng qín huáng fēng。
其东直走千余里,山形不绝连虚空。qí dōng zhí zǒu qiān yú lǐ,shān xíng bù jué lián xū kōng。
自此一山奠海右,截然世界称域中。zì cǐ yī shān diàn hǎi yòu,jié rán shì jiè chēng yù zhōng。
以外岛屿不可计,纷纭出没多鱼龙。yǐ wài dǎo yǔ bù kě jì,fēn yún chū méi duō yú lóng。
八神祠宇在其内,往往棋置生金铜。bā shén cí yǔ zài qí nèi,wǎng wǎng qí zhì shēng jīn tóng。
古言齐国之富临淄次即墨,何以满目皆蒿蓬。gǔ yán qí guó zhī fù lín zī cì jí mò,hé yǐ mǎn mù jiē hāo péng。
捕鱼山之旁,伐木山之中。bǔ yú shān zhī páng,fá mù shān zhī zhōng。
犹见山樵与村童,春日会鼓声逢逢。yóu jiàn shān qiáo yǔ cūn tóng,chūn rì huì gǔ shēng féng féng。
此山之高过岱宗,或者其让云雨功。cǐ shān zhī gāo guò dài zōng,huò zhě qí ràng yún yǔ gōng。
宣气生物理则同,旁薄万古无终穷。xuān qì shēng wù lǐ zé tóng,páng báo wàn gǔ wú zhōng qióng。
何时结屋依长松,啸歌山椒一老翁。hé shí jié wū yī zhǎng sōng,xiào gē shān jiāo yī lǎo wēng。

秋雨

顾炎武

生无一锥土,常有四海心。shēng wú yī zhuī tǔ,cháng yǒu sì hǎi xīn。
流转三数年,不得归园林。liú zhuǎn sān shù nián,bù dé guī yuán lín。
蹠地每涂淖,窥天久曀阴。zhí dì měi tú nào,kuī tiān jiǔ yì yīn。
尚冀异州贤,山川恣搜寻。shàng jì yì zhōu xián,shān chuān zì sōu xún。
秋雨合淮泗,一望无高深。qiū yǔ hé huái sì,yī wàng wú gāo shēn。
眼中隔泰山,斧柯未能任。yǎn zhōng gé tài shān,fǔ kē wèi néng rèn。
车没断崖底,路转崇冈岑。chē méi duàn yá dǐ,lù zhuǎn chóng gāng cén。
客子何所之,停骖且长吟。kè zi hé suǒ zhī,tíng cān qiě zhǎng yín。
夸父念西渴,精卫怜东沈。kuā fù niàn xī kě,jīng wèi lián dōng shěn。
何以解吾怀,嗣宗有遗音。hé yǐ jiě wú huái,sì zōng yǒu yí yīn。

赠林处士古度

顾炎武

老者人所敬,于今乃贱之。lǎo zhě rén suǒ jìng,yú jīn nǎi jiàn zhī。
临财但苟得,不复知廉维。lín cái dàn gǒu dé,bù fù zhī lián wéi。
五官既不全,造请无虚时。wǔ guān jì bù quán,zào qǐng wú xū shí。
赵孟语谆谆,烦乱不可治。zhào mèng yǔ zhūn zhūn,fán luàn bù kě zhì。
期颐悲褚渊,耄齿嗟苏威。qī yí bēi chǔ yuān,mào chǐ jiē sū wēi。
以此住人间,动辄为世嗤。yǐ cǐ zhù rén jiān,dòng zhé wèi shì chī。
嶷嶷林先生,自小工文辞。yí yí lín xiān shēng,zì xiǎo gōng wén cí。
彬彬万历中,名硕相因依。bīn bīn wàn lì zhōng,míng shuò xiāng yīn yī。
高会白下亭,卜筑青溪湄。gāo huì bái xià tíng,bo zhù qīng xī méi。
同心游岱宗,谊友从湘累。tóng xīn yóu dài zōng,yì yǒu cóng xiāng lèi。
江山忽改色,草木皆枯萎。jiāng shān hū gǎi sè,cǎo mù jiē kū wēi。
受命松柏独,不改青青姿。shòu mìng sōng bǎi dú,bù gǎi qīng qīng zī。
今年八十一,小字书新诗。jīn nián bā shí yī,xiǎo zì shū xīn shī。
方正既无诎,聪明矧未衰。fāng zhèng jì wú qū,cōng míng shěn wèi shuāi。
吾闻王者兴,巡狩名山来。wú wén wáng zhě xīng,xún shòu míng shān lái。
百年且就见,况德为人师。bǎi nián qiě jiù jiàn,kuàng dé wèi rén shī。
唯此耇成人,皇天所慭遗。wéi cǐ gǒu chéng rén,huáng tiān suǒ yìn yí。
以洗多寿辱,以作邦家基。yǐ xǐ duō shòu rǔ,yǐ zuò bāng jiā jī。

王官谷

顾炎武

士有负盛名,卒以亏大节。shì yǒu fù shèng míng,zú yǐ kuī dà jié。
咎在见事迟,不能自引决。jiù zài jiàn shì chí,bù néng zì yǐn jué。
所以贵知几,介石称贞洁。suǒ yǐ guì zhī jǐ,jiè shí chēng zhēn jié。
唐至昭宗时,干戈满天阙。táng zhì zhāo zōng shí,gàn gē mǎn tiān quē。
贤人虽发愤,无计匡杌隉。xián rén suī fā fèn,wú jì kuāng wù niè。
邈矣司空君,保身类明哲。miǎo yǐ sī kōng jūn,bǎo shēn lèi míng zhé。
坠笏雒阳墀,归来卧积雪。zhuì hù luò yáng chí,guī lái wò jī xuě。
视彼六臣流,耻与冠裳列。shì bǐ liù chén liú,chǐ yǔ guān shang liè。
遗像在山厓,清风动岩穴。yí xiàng zài shān yá,qīng fēng dòng yán xué。
堂茅一亩深,壁树千寻绝。táng máo yī mǔ shēn,bì shù qiān xún jué。
不复见斯人,有怀徒郁切。bù fù jiàn sī rén,yǒu huái tú yù qiè。

重过代州赠李处士因笃在陈君上年署中

顾炎武

雁门春草碧,且复过滹沱。yàn mén chūn cǎo bì,qiě fù guò hū tuó。
为念离群友,三年愁绪多。wèi niàn lí qún yǒu,sān nián chóu xù duō。
鲁酒千钟意不快,龟山蔽目齐都隘。lǔ jiǔ qiān zhōng yì bù kuài,guī shān bì mù qí dōu ài。
却来赵国访廉颇,还到关中寻郭解。què lái zhào guó fǎng lián pǒ,hái dào guān zhōng xún guō jiě。
陈君心事望诸俦,吾友高才冠雍州。chén jūn xīn shì wàng zhū chóu,wú yǒu gāo cái guān yōng zhōu。
玉轴香浮铃阁晓,彩毫光照射堂秋。yù zhóu xiāng fú líng gé xiǎo,cǎi háo guāng zhào shè táng qiū。
人来楚客三闾后,赋似梁园枚马游。rén lái chǔ kè sān lǘ hòu,fù shì liáng yuán méi mǎ yóu。
句注山边余旧垒,五原关下临河水。jù zhù shān biān yú jiù lěi,wǔ yuán guān xià lín hé shuǐ。
青冢哀笳出汉宫,白登奇计还天子。qīng zhǒng āi jiā chū hàn gōng,bái dēng qí jì hái tiān zi。
穷愁那得一篇书,幸有心期托后车。qióng chóu nà dé yī piān shū,xìng yǒu xīn qī tuō hòu chē。
又逐天风归大海,好凭春水寄双鱼。yòu zhú tiān fēng guī dà hǎi,hǎo píng chūn shuǐ jì shuāng yú。

得伯常中尉书却寄并示朱烈王太和二门人

顾炎武

岱云东浮日西晻,下有畸人事铅椠。dài yún dōng fú rì xī àn,xià yǒu jī rén shì qiān qiàn。
忽来青岛衔尺书,月入轩棂灯吐焰。hū lái qīng dǎo xián chǐ shū,yuè rù xuān líng dēng tǔ yàn。
别子三年断音问,敝裘白发空冉冉。bié zi sān nián duàn yīn wèn,bì qiú bái fā kōng rǎn rǎn。
引领常睎函谷关,停骖尚忆终南广。yǐn lǐng cháng xī hán gǔ guān,tíng cān shàng yì zhōng nán guǎng。
濒行把酒送余去,重来何日当分陕。bīn xíng bǎ jiǔ sòng yú qù,zhòng lái hé rì dāng fēn shǎn。
腐儒衰老岂所望,感此深情刻琬琰。fǔ rú shuāi lǎo qǐ suǒ wàng,gǎn cǐ shēn qíng kè wǎn yǎn。
担簦百舍不自量,可能再上三峰险。dān dēng bǎi shě bù zì liàng,kě néng zài shàng sān fēng xiǎn。
君家贤甥与令嗣,舞雩归咏同曾点。jūn jiā xián shēng yǔ lìng sì,wǔ yú guī yǒng tóng céng diǎn。
尚论千秋品并堪,以吾一日年犹忝。shàng lùn qiān qiū pǐn bìng kān,yǐ wú yī rì nián yóu tiǎn。
期君且复慰离愁,勿向流光悲荏苒。qī jūn qiě fù wèi lí chóu,wù xiàng liú guāng bēi rěn rǎn。

太原寄王高士锡阐

顾炎武

游子一去家,十年愁不见。yóu zi yī qù jiā,shí nián chóu bù jiàn。
愁如汾水东,不到吴江岸。chóu rú fén shuǐ dōng,bù dào wú jiāng àn。
异地各荣衰,何繇共言宴。yì dì gè róng shuāi,hé yáo gòng yán yàn。
忽睹子纲书,欣然一称善。hū dǔ zi gāng shū,xīn rán yī chēng shàn。
知交尽四海,岂必无英彦。zhī jiāo jǐn sì hǎi,qǐ bì wú yīng yàn。
贵此金石情,出处同一贯。guì cǐ jīn shí qíng,chū chù tóng yī guàn。
太行冰雪积,沙塞飞蓬转。tài xíng bīng xuě jī,shā sāi fēi péng zhuǎn。
何能久不老,坐看人间换。hé néng jiǔ bù lǎo,zuò kàn rén jiān huàn。
惟有方寸心,不与玄鬟变。wéi yǒu fāng cùn xīn,bù yǔ xuán huán biàn。

灵石县东北三十五里神林晋介之推祠

顾炎武

古人有至心,不在狷与忍。gǔ rén yǒu zhì xīn,bù zài juàn yǔ rěn。
国禄既弗加,吾身可以隐。guó lù jì fú jiā,wú shēn kě yǐ yǐn。
去矣适其时,耕此荒山畛。qù yǐ shì qí shí,gēng cǐ huāng shān zhěn。
更与贤母偕,丘壑情同允。gèng yǔ xián mǔ xié,qiū hè qíng tóng yǔn。
卓哉鸾凤姿,飘飘高自引。zhuó zāi luán fèng zī,piāo piāo gāo zì yǐn。
向使属戎行,岂其逊枝轸。xiàng shǐ shǔ róng xíng,qǐ qí xùn zhī zhěn。
出处何必齐,此心期各尽。chū chù hé bì qí,cǐ xīn qī gè jǐn。
末世多浮谈,有类激小忿。mò shì duō fú tán,yǒu lèi jī xiǎo fèn。
割股固荒唐,焚山事可哂。gē gǔ gù huāng táng,fén shān shì kě shěn。
微哉仲子廉,立操同蚯蚓。wēi zāi zhòng zi lián,lì cāo tóng qiū yǐn。
遗祠君故乡,父老事惟谨。yí cí jūn gù xiāng,fù lǎo shì wéi jǐn。
牡丹异凡花,春深洗铅粉。mǔ dān yì fán huā,chūn shēn xǐ qiān fěn。
况此黄芦林,晚送秋风紧。kuàng cǐ huáng lú lín,wǎn sòng qiū fēng jǐn。
厉彼顽钝徒,英名代无陨。lì bǐ wán dùn tú,yīng míng dài wú yǔn。

冬至寓汾州之阳城里中尉敏滹家祭毕而饮有作其一

顾炎武

岁时常祭祀,朝夕自饔飧。suì shí cháng jì sì,cháo xī zì yōng sūn。
尚是先人祚,谁非故国恩。shàng shì xiān rén zuò,shuí fēi gù guó ēn。
枯畦残宿雪,冻树出初皦。kū qí cán sù xuě,dòng shù chū chū jiǎo。
奠醊求何所,邻家借小园。diàn zhuì qiú hé suǒ,lín jiā jiè xiǎo yuán。

桃花溪歌赠陈处士梅

顾炎武

陶君有五柳,更想桃花源。táo jūn yǒu wǔ liǔ,gèng xiǎng táo huā yuán。
山徊路转不知处,到今高士留空言。shān huái lù zhuǎn bù zhī chù,dào jīn gāo shì liú kōng yán。
太丘之后多君子,门前正对桃花水。tài qiū zhī hòu duō jūn zi,mén qián zhèng duì táo huā shuǐ。
嘉蔬名木本先畴,海志山经成外史。jiā shū míng mù běn xiān chóu,hǎi zhì shān jīng chéng wài shǐ。
曾作诸生三十年,老来自种溪前田。céng zuò zhū shēng sān shí nián,lǎo lái zì zhǒng xī qián tián。
四百甲子颜犹少,有与疑年但一笑。sì bǎi jiǎ zi yán yóu shǎo,yǒu yǔ yí nián dàn yī xiào。
有时提壶过比邻,笑谈烂漫皆天真。yǒu shí tí hú guò bǐ lín,xiào tán làn màn jiē tiān zhēn。
酒酣却说神光始,感慨酒澜不可止。jiǔ hān què shuō shén guāng shǐ,gǎn kǎi jiǔ lán bù kě zhǐ。
老人尚记为儿时,烟火万里连江畿。lǎo rén shàng jì wèi ér shí,yān huǒ wàn lǐ lián jiāng jī。
斗米三十谷如土,春花秋月同游嬉。dòu mǐ sān shí gǔ rú tǔ,chūn huā qiū yuè tóng yóu xī。
定陵龙驭归苍昊,国事人情亦草草。dìng líng lóng yù guī cāng hào,guó shì rén qíng yì cǎo cǎo。
桑田沧海几回更,只今尚有遗民老。sāng tián cāng hǎi jǐ huí gèng,zhǐ jīn shàng yǒu yí mín lǎo。
语罢长谣更浮白,七十年来似畴昔。yǔ bà zhǎng yáo gèng fú bái,qī shí nián lái shì chóu xī。
与君同是避秦人,不醉春光良可惜。yǔ jūn tóng shì bì qín rén,bù zuì chūn guāng liáng kě xī。
春非我春,秋非我秋。chūn fēi wǒ chūn,qiū fēi wǒ qiū。
惟有桃花年年开,溪水年年流,为君酌酒长无愁。wéi yǒu táo huā nián nián kāi,xī shuǐ nián nián liú,wèi jūn zhuó jiǔ zhǎng wú chóu。

酬王处士九日见怀之作

顾炎武

是日惊秋老,相望各一涯。shì rì jīng qiū lǎo,xiāng wàng gè yī yá。
离怀消浊酒,愁眼见黄花。lí huái xiāo zhuó jiǔ,chóu yǎn jiàn huáng huā。
天地存肝胆,江山阅鬓华。tiān dì cún gān dǎn,jiāng shān yuè bìn huá。
多蒙千里讯,逐客已无家。duō méng qiān lǐ xùn,zhú kè yǐ wú jiā。

又酬傅处士次韵二首(其二)

顾炎武

愁听关塞遍吹笳,不见中原有战车。chóu tīng guān sāi biàn chuī jiā,bù jiàn zhōng yuán yǒu zhàn chē。
三户已亡熊绎国,一成犹启少康家。sān hù yǐ wáng xióng yì guó,yī chéng yóu qǐ shǎo kāng jiā。
苍龙日暮还行雨,老树春深更着花。cāng lóng rì mù hái xíng yǔ,lǎo shù chūn shēn gèng zhe huā。
待得汉廷明诏近,五湖同觅钓鱼槎。dài dé hàn tíng míng zhào jìn,wǔ hú tóng mì diào yú chá。
54123