古诗词

苏轼

次韵借观《睢阳老五图》

苏轼

国老安荣心自闲,紫袍金带旧簪冠。guó lǎo ān róng xīn zì xián,zǐ páo jīn dài jiù zān guān。
星骑箕簸扬糠秕秕,斗掌权衡表汉桓。xīng qí jī bǒ yáng kāng bǐ bǐ,dòu zhǎng quán héng biǎo hàn huán。
冬有愆阳嫌薄热,夏多沴气畏轻寒。dōng yǒu qiān yáng xián báo rè,xià duō lì qì wèi qīng hán。
赖得五贤清雅出,俾人敬慕肃容看。lài dé wǔ xián qīng yǎ chū,bǐ rén jìng mù sù róng kàn。

双井白龙

苏轼

岩泉未入井,蒙然冒沙石。yán quán wèi rù jǐng,méng rán mào shā shí。
泉嫩石为厌,石老生罅隙。quán nèn shí wèi yàn,shí lǎo shēng xià xì。
异哉寸波中,露此横海脊。yì zāi cùn bō zhōng,lù cǐ héng hǎi jí。
先生酌泉笑,泉秀神龙蛰。xiān shēng zhuó quán xiào,quán xiù shén lóng zhé。
举手玉箸插,忽去银钉掷。jǔ shǒu yù zhù chā,hū qù yín dīng zhì。
大身何时布,大翮翔霹雳。dà shēn hé shí bù,dà hé xiáng pī lì。
谁言鹏背大,更觉宇宙窄。shuí yán péng bèi dà,gèng jué yǔ zhòu zhǎi。

登庐山

苏轼

读书庐山中,作郡庐山下。dú shū lú shān zhōng,zuò jùn lú shān xià。
平湖浸山脚,云峰对虚榭。píng hú jìn shān jiǎo,yún fēng duì xū xiè。
红蕖纷欲落,白鸟时来下。hóng qú fēn yù luò,bái niǎo shí lái xià。
犹思隐居胜,乱石惊湍泻。yóu sī yǐn jū shèng,luàn shí jīng tuān xiè。

送冯判官之昌国

苏轼

斩蛟将军飞上天,十年海水生红烟。zhǎn jiāo jiāng jūn fēi shàng tiān,shí nián hǎi shuǐ shēng hóng yān。
惊涛怒浪尽壁立,楼橹万艘屯战船。jīng tāo nù làng jǐn bì lì,lóu lǔ wàn sōu tún zhàn chuán。
兰山摇动秀山舞,小白桃花半吞吐。lán shān yáo dòng xiù shān wǔ,xiǎo bái táo huā bàn tūn tǔ。
鸱夷不裹壮士尸,白日貔貅雄帅府。chī yí bù guǒ zhuàng shì shī,bái rì pí xiū xióng shuài fǔ。
长鲸东来驱海鱿鳅,天吴九首龟六眸。zhǎng jīng dōng lái qū hǎi yóu qiū,tiān wú jiǔ shǒu guī liù móu。
锯牙凿齿烂如雪,屠杀小民如有仇。jù yá záo chǐ làn rú xuě,tú shā xiǎo mín rú yǒu chóu。
春雷一震海帖伏,龙变海鱼安海族。chūn léi yī zhèn hǎi tiē fú,lóng biàn hǎi yú ān hǎi zú。
鱼盐生计稍得苏,职贡重修远岛服。yú yán shēng jì shāo dé sū,zhí gòng zhòng xiū yuǎn dǎo fú。
判官家世忠孝门,独松节士之奇孙。pàn guān jiā shì zhōng xiào mén,dú sōng jié shì zhī qí sūn。
经纶手段饱周孔,岂与弓马同等伦。jīng lún shǒu duàn bǎo zhōu kǒng,qǐ yǔ gōng mǎ tóng děng lún。
昼穷经史夜兵律,麟角凤毛多异质。zhòu qióng jīng shǐ yè bīng lǜ,lín jiǎo fèng máo duō yì zhì。
直将仁义化笞榜,羞与奸赃竞刀笔。zhí jiāng rén yì huà chī bǎng,xiū yǔ jiān zāng jìng dāo bǐ。
吾闻判官昔佐元戎幕,三军进退出筹度。wú wén pàn guān xī zuǒ yuán róng mù,sān jūn jìn tuì chū chóu dù。
使移韬略事刑名,坐使剽游归礼乐。shǐ yí tāo lüè shì xíng míng,zuò shǐ piāo yóu guī lǐ lè。
凤凰池,麒麟阁,酬德报功殊不薄。fèng huáng chí,qí lín gé,chóu dé bào gōng shū bù báo。
九天雨露圣恩深,万里扶摇云外廓。jiǔ tiān yǔ lù shèng ēn shēn,wàn lǐ fú yáo yún wài kuò。

苏轼

风师挟帝令,号呼肆徂征。fēng shī xié dì lìng,hào hū sì cú zhēng。
云师畏推逐,蓄意不敢争。yún shī wèi tuī zhú,xù yì bù gǎn zhēng。
雨师旷厥官,所苟朝夕生。yǔ shī kuàng jué guān,suǒ gǒu cháo xī shēng。
帝眷一夕回,旱议旦暮行。dì juàn yī xī huí,hàn yì dàn mù xíng。
翻然沛膏泽,夜半来无声。fān rán pèi gāo zé,yè bàn lái wú shēng。
青秧发广亩,白水涵孤城。qīng yāng fā guǎng mǔ,bái shuǐ hán gū chéng。

假山

苏轼

安石作假山,其中多诡怪。ān shí zuò jiǎ shān,qí zhōng duō guǐ guài。
虽然知是假,争奈主人爱。suī rán zhī shì jiǎ,zhēng nài zhǔ rén ài。

老翁井

苏轼

井中老翁误年华,白沙翠石公之家。jǐng zhōng lǎo wēng wù nián huá,bái shā cuì shí gōng zhī jiā。
公来无踪去无迹,井面团团水生花。gōng lái wú zōng qù wú jì,jǐng miàn tuán tuán shuǐ shēng huā。
翁今与世两何与,无事纷纷惊牧竖。wēng jīn yǔ shì liǎng hé yǔ,wú shì fēn fēn jīng mù shù。
改颜易服与世同,无使世人知有翁。gǎi yán yì fú yǔ shì tóng,wú shǐ shì rén zhī yǒu wēng。

黄州

苏轼

南山一尺雪,雪尽山苍然。nán shān yī chǐ xuě,xuě jǐn shān cāng rán。
涧谷深自暖,梅花应已繁。jiàn gǔ shēn zì nuǎn,méi huā yīng yǐ fán。
使君厌骑从,车马留山前。shǐ jūn yàn qí cóng,chē mǎ liú shān qián。
行歌招野叟,共步青林间。xíng gē zhāo yě sǒu,gòng bù qīng lín jiān。
长松得高荫,盘石堪醉眠。zhǎng sōng dé gāo yīn,pán shí kān zuì mián。
祇乐听山鸟,携琴写幽泉。qí lè tīng shān niǎo,xié qín xiě yōu quán。
爱之欲忘反,但苦世俗牵。ài zhī yù wàng fǎn,dàn kǔ shì sú qiān。
归来始觉远,明月高峰颠。guī lái shǐ jué yuǎn,míng yuè gāo fēng diān。

古风

苏轼

精神洞元化,白日升高旻。jīng shén dòng yuán huà,bái rì shēng gāo mín。
俯仰凌倒景,龙行逸如神。fǔ yǎng líng dào jǐng,lóng xíng yì rú shén。
半道过紫府,弭节聊逡巡。bàn dào guò zǐ fǔ,mǐ jié liáo qūn xún。
金床设宝几,璀璨明月珍。jīn chuáng shè bǎo jǐ,cuǐ càn míng yuè zhēn。
仙者二三子,眷然骨肉亲。xiān zhě èr sān zi,juàn rán gǔ ròu qīn。
饮我霞石杯,放杯恍如春。yǐn wǒ xiá shí bēi,fàng bēi huǎng rú chūn。
遂朝玉虚上,冠剑班列真。suì cháo yù xū shàng,guān jiàn bān liè zhēn。
无端拜失仪,放弃令自新。wú duān bài shī yí,fàng qì lìng zì xīn。
云霄难遽反,下土多埃尘。yún xiāo nán jù fǎn,xià tǔ duō āi chén。
淮南守天庖,嗟我复何人。huái nán shǒu tiān páo,jiē wǒ fù hé rén。

送淡公二首

苏轼

燕本冰雪骨,越淡莲花风。yàn běn bīng xuě gǔ,yuè dàn lián huā fēng。
五言双宝刀,联响高飞鸿。wǔ yán shuāng bǎo dāo,lián xiǎng gāo fēi hóng。
翰苑钱舍人,诗韵铿雷公。hàn yuàn qián shě rén,shī yùn kēng léi gōng。
识本不识淡,仰咏嗟无穷。shí běn bù shí dàn,yǎng yǒng jiē wú qióng。
清韵生物表,朗玉倾壶中。qīng yùn shēng wù biǎo,lǎng yù qīng hú zhōng。
常于冷竹坐,相语道意冲。cháng yú lěng zhú zuò,xiāng yǔ dào yì chōng。
嵩洛兴不薄,稽江事难同。sōng luò xīng bù báo,jī jiāng shì nán tóng。
明日若不来,我作黄石翁。míng rì ruò bù lái,wǒ zuò huáng shí wēng。
何以兀其心,为君学虚空。hé yǐ wù qí xīn,wèi jūn xué xū kōng。

送淡公二首

苏轼

坐重青草公,意合沧海滨。zuò zhòng qīng cǎo gōng,yì hé cāng hǎi bīn。
渺渺独见水,悠悠不闻人。miǎo miǎo dú jiàn shuǐ,yōu yōu bù wén rén。
镜浪洗手渌,剡花入心春。jìng làng xǐ shǒu lù,shàn huā rù xīn chūn。
虽然防外触,眼前绕衣新。suī rán fáng wài chù,yǎn qián rào yī xīn。
行当译文字,慰此吟殷勤。xíng dāng yì wén zì,wèi cǐ yín yīn qín。

无题

苏轼

引手攀红樱,红樱落如线。yǐn shǒu pān hóng yīng,hóng yīng luò rú xiàn。
仰首看红日,红日走如箭。yǎng shǒu kàn hóng rì,hóng rì zǒu rú jiàn。
年光与时景,顷刻互衰变。nián guāng yǔ shí jǐng,qǐng kè hù shuāi biàn。
何当血肉身,安得常强健。hé dāng xuè ròu shēn,ān dé cháng qiáng jiàn。
人心苦执迷,富贵忧贫贱。rén xīn kǔ zhí mí,fù guì yōu pín jiàn。
忧色常在眉,欢容不上面。yōu sè cháng zài méi,huān róng bù shàng miàn。
吾今头半白,把镜非不见。wú jīn tóu bàn bái,bǎ jìng fēi bù jiàn。
惟应花下杯,更待他人劝。wéi yīng huā xià bēi,gèng dài tā rén quàn。

古意

苏轼

儿童鞭笞学官府,翁怜儿痴旁笑侮。ér tóng biān chī xué guān fǔ,wēng lián ér chī páng xiào wǔ。
翁出坐曹鞭复呵,贤于群儿能几何。wēng chū zuò cáo biān fù hē,xián yú qún ér néng jǐ hé。
儿曹鞭人以为戏,公怒鞭人血流地。ér cáo biān rén yǐ wèi xì,gōng nù biān rén xuè liú dì。
等为戏剧谁复先,我笑谓翁儿更贤。děng wèi xì jù shuí fù xiān,wǒ xiào wèi wēng ér gèng xián。

申王画马图

苏轼

天宝诸王爱名马,千金争致华轩下。tiān bǎo zhū wáng ài míng mǎ,qiān jīn zhēng zhì huá xuān xià。
当时不独玉花骢,飞电流云绝潇洒。dāng shí bù dú yù huā cōng,fēi diàn liú yún jué xiāo sǎ。
两坊岐薛宁与申,凭陵内厩多清新。liǎng fāng qí xuē níng yǔ shēn,píng líng nèi jiù duō qīng xīn。
肉騣汗血尽龙种,紫袍玉带真天人。ròu zōng hàn xuè jǐn lóng zhǒng,zǐ páo yù dài zhēn tiān rén。
骊山射猎包原隰,御前急诏穿围入。lí shān shè liè bāo yuán xí,yù qián jí zhào chuān wéi rù。
扬鞭一蹙破霜蹄,万骑如风不能及。yáng biān yī cù pò shuāng tí,wàn qí rú fēng bù néng jí。
雁飞兔走惊弦开,翠华按辔从天回。yàn fēi tù zǒu jīng xián kāi,cuì huá àn pèi cóng tiān huí。
五家锦绣变山谷,百里舄珥遗纤埃。wǔ jiā jǐn xiù biàn shān gǔ,bǎi lǐ xì ěr yí xiān āi。
青骡蜀栈西超忽,高准浓娥散荆棘。qīng luó shǔ zhàn xī chāo hū,gāo zhǔn nóng é sàn jīng jí。
苜蓿连天鸟自飞,五陵佳气春萧瑟。mù xu lián tiān niǎo zì fēi,wǔ líng jiā qì chūn xiāo sè。

老人行

苏轼

有一老翁老无齿,处处无人问年纪。yǒu yī lǎo wēng lǎo wú chǐ,chù chù wú rén wèn nián jì。
白发如丝向下垂,一双眸子碧如水。bái fā rú sī xiàng xià chuí,yī shuāng móu zi bì rú shuǐ。
不裹头,又无履,相识虽多少知己。bù guǒ tóu,yòu wú lǚ,xiāng shí suī duō shǎo zhī jǐ。
问翁毕竟何所止,笑言只在红尘里。wèn wēng bì jìng hé suǒ zhǐ,xiào yán zhǐ zài hóng chén lǐ。
秋风猎猎行云飞,老人此意无人会,目注云归心自知。qiū fēng liè liè xíng yún fēi,lǎo rén cǐ yì wú rén huì,mù zhù yún guī xīn zì zhī。
黄口小儿莫相笑,老人旧日曾年少。huáng kǒu xiǎo ér mò xiāng xiào,lǎo rén jiù rì céng nián shǎo。
浪迹常如不系舟,地角天涯知自跳。làng jì cháng rú bù xì zhōu,dì jiǎo tiān yá zhī zì tiào。
亦曾乐半夜,传筹醉朱阁。yì céng lè bàn yè,chuán chóu zuì zhū gé。
美人如花弄弦索,只恨尊前明月落。měi rén rú huā nòng xián suǒ,zhǐ hèn zūn qián míng yuè luò。
亦曾忧羁旅,他乡迫暮秋。yì céng yōu jī lǚ,tā xiāng pò mù qiū。
故国日边无信息,断鸿空逐水长流。gù guó rì biān wú xìn xī,duàn hóng kōng zhú shuǐ zhǎng liú。
或安贫,或安富,或爵通侯封万户。huò ān pín,huò ān fù,huò jué tōng hóu fēng wàn hù。
一任秋霜换鬓毛,本来面目长如故。yī rèn qiū shuāng huàn bìn máo,běn lái miàn mù zhǎng rú gù。
水有蘋兮山有芝,人意虽存事已非。shuǐ yǒu píng xī shān yǒu zhī,rén yì suī cún shì yǐ fēi。
有时却忆经游处,都似茫茫春梦归。yǒu shí què yì jīng yóu chù,dōu shì máng máng chūn mèng guī。
尔来尤解安贫贱,不为公卿强陪面。ěr lái yóu jiě ān pín jiàn,bù wèi gōng qīng qiáng péi miàn。
皎如明月在秋潭,动著依前还不见。jiǎo rú míng yuè zài qiū tán,dòng zhù yī qián hái bù jiàn。
还不见,可奈何,空使远人增眷恋。hái bù jiàn,kě nài hé,kōng shǐ yuǎn rén zēng juàn liàn。
但祗从他随物转,青楼黄阁长相见。dàn zhī cóng tā suí wù zhuǎn,qīng lóu huáng gé zhǎng xiāng jiàn。
若相见,莫殷勤,却是翁家旧主人。ruò xiāng jiàn,mò yīn qín,què shì wēng jiā jiù zhǔ rén。

雷州八首

苏轼

白发坐钩党,南迁濒海州。bái fā zuò gōu dǎng,nán qiān bīn hǎi zhōu。
灌园以糊口,身自杂苍头。guàn yuán yǐ hú kǒu,shēn zì zá cāng tóu。
篱落秋暑中,碧花蔓牵牛。lí luò qiū shǔ zhōng,bì huā màn qiān niú。
谁知把锄人,旧日东陵侯。shuí zhī bǎ chú rén,jiù rì dōng líng hóu。

雷州八首

苏轼

荔子无几何,黄甘遽如许。lì zi wú jǐ hé,huáng gān jù rú xǔ。
迁臣不惜日,恣意移寒暑。qiān chén bù xī rì,zì yì yí hán shǔ。
层巢俯云木,信美非吾土。céng cháo fǔ yún mù,xìn měi fēi wú tǔ。
草芳自有时,鶗鴂何关汝。cǎo fāng zì yǒu shí,tí jué hé guān rǔ。

雷州八首

苏轼

下居近流水,小巢依岭岑。xià jū jìn liú shuǐ,xiǎo cháo yī lǐng cén。
终日数椽间,但闻鸟遗音。zhōng rì shù chuán jiān,dàn wén niǎo yí yīn。
炉香入幽梦,海月明孤斟。lú xiāng rù yōu mèng,hǎi yuè míng gū zhēn。
鹪鹩一枝足,所恨非故林。jiāo liáo yī zhī zú,suǒ hèn fēi gù lín。

雷州八首

苏轼

培塿无松柏,驾言此焉游。péi lǒu wú sōng bǎi,jià yán cǐ yān yóu。
读书与意会,却扫可忘忧。dú shū yǔ yì huì,què sǎo kě wàng yōu。
尺蠖以时屈,其伸亦非求。chǐ huò yǐ shí qū,qí shēn yì fēi qiú。
得归良不恶,未归且淹留。dé guī liáng bù è,wèi guī qiě yān liú。

雷州八首

苏轼

粤岭风俗殊,有疾时勿药。yuè lǐng fēng sú shū,yǒu jí shí wù yào。
束带趋房祀,用史巫纷若。shù dài qū fáng sì,yòng shǐ wū fēn ruò。
弦歌荐茧栗,奴至洽觞酌。xián gē jiàn jiǎn lì,nú zhì qià shāng zhuó。
呻吟殊未已,更把鸡骨灼。shēn yín shū wèi yǐ,gèng bǎ jī gǔ zhuó。