古诗词

苏轼

次韵答孙侔

苏轼

十年身不到朝廷,欲伴骚人赋落英。shí nián shēn bù dào cháo tíng,yù bàn sāo rén fù luò yīng。
但得低头拜东野,不辞中路伺渊明。dàn dé dī tóu bài dōng yě,bù cí zhōng lù cì yuān míng。
舣舟苕霅人安在,卜筑江淮计已成。yǐ zhōu sháo zhà rén ān zài,bo zhù jiāng huái jì yǐ chéng。
千里论交一言足,与君盖亦不须倾。qiān lǐ lùn jiāo yī yán zú,yǔ jūn gài yì bù xū qīng。

重寄

苏轼

凛然高节照时人,不信微官解免君。lǐn rán gāo jié zhào shí rén,bù xìn wēi guān jiě miǎn jūn。
蒋济谓能来阮籍,薛宣真欲吏朱云。jiǎng jì wèi néng lái ruǎn jí,xuē xuān zhēn yù lì zhū yún。
好诗冲口谁能择,俗子疑人未遣闻。hǎo shī chōng kǒu shuí néng zé,sú zi yí rén wèi qiǎn wén。
乞取千篇持俊逸,不将轻比鲍参军。qǐ qǔ qiān piān chí jùn yì,bù jiāng qīng bǐ bào cān jūn。

己未十月十五日,狱中恭闻太皇太后不豫,有赦,作诗

苏轼

庭柏阴阴昼掩门,乌知有赦闹黄昏。tíng bǎi yīn yīn zhòu yǎn mén,wū zhī yǒu shè nào huáng hūn。
汉宫自种三生福,楚客还招九死魂。hàn gōng zì zhǒng sān shēng fú,chǔ kè hái zhāo jiǔ sǐ hún。
纵有锄犁及田亩,已无面目见丘园。zòng yǒu chú lí jí tián mǔ,yǐ wú miàn mù jiàn qiū yuán。
只应圣主如尧舜,犹许先生作正言。zhǐ yīng shèng zhǔ rú yáo shùn,yóu xǔ xiān shēng zuò zhèng yán。

狱中寄子由二首·其一

苏轼

圣主如天万物春,小臣愚暗自亡身。shèng zhǔ rú tiān wàn wù chūn,xiǎo chén yú àn zì wáng shēn。
百年未满先偿债,十口无归更累人。bǎi nián wèi mǎn xiān cháng zhài,shí kǒu wú guī gèng lèi rén。
是处青山可埋骨,他时夜雨独伤神。shì chù qīng shān kě mái gǔ,tā shí yè yǔ dú shāng shén。
与君世世为兄弟,又结来生未了因。yǔ jūn shì shì wèi xiōng dì,yòu jié lái shēng wèi le yīn。

狱中寄子由二首·其二

苏轼

柏台霜气夜凄凄,风动琅珰月向低。bǎi tái shuāng qì yè qī qī,fēng dòng láng dāng yuè xiàng dī。
梦绕云山心似鹿,魂飞汤火命如鸡。mèng rào yún shān xīn shì lù,hún fēi tāng huǒ mìng rú jī。
眼中犀角真吾子,身后牛衣愧老妻。yǎn zhōng xī jiǎo zhēn wú zi,shēn hòu niú yī kuì lǎo qī。
百岁神游定何处,桐乡知葬浙江西。bǎi suì shén yóu dìng hé chù,tóng xiāng zhī zàng zhè jiāng xī。

十月二十日,恭闻太皇太后升遐,以轼罪人,不许成服,欲哭则不敢,欲泣则不可,故作挽词二章

苏轼

巍然开济两朝勋,信矣才难十乱臣。wēi rán kāi jì liǎng cháo xūn,xìn yǐ cái nán shí luàn chén。
原庙固应祠百世,先王何止活千人。yuán miào gù yīng cí bǎi shì,xiān wáng hé zhǐ huó qiān rén。
和熹未圣犹贪位,明德虽贤不及民。hé xī wèi shèng yóu tān wèi,míng dé suī xián bù jí mín。
月落风悲天雨泣,谁将椽笔写光尘。yuè luò fēng bēi tiān yǔ qì,shuí jiāng chuán bǐ xiě guāng chén。

十月二十日,恭闻太皇太后升遐,以轼罪人,不许成服,欲哭则不敢,欲泣则不可,故作挽词二章

苏轼

未报山陵国士知,绕林松柏已猗猗。wèi bào shān líng guó shì zhī,rào lín sōng bǎi yǐ yī yī。
一声恸哭犹无所,万死酬恩更有时。yī shēng tòng kū yóu wú suǒ,wàn sǐ chóu ēn gèng yǒu shí。
梦里天衢隘云仗,人间雨泪变彤帷。mèng lǐ tiān qú ài yún zhàng,rén jiān yǔ lèi biàn tóng wéi。
《关雎》、《卷耳》平生事,白首累臣正坐诗。guān jū juǎn ěr píng shēng shì,bái shǒu lèi chén zhèng zuò shī。

陈州与文郎逸民饮别,携手河堤上,作此诗

苏轼

白酒无声滑泻油,醉行堤上散吾愁。bái jiǔ wú shēng huá xiè yóu,zuì xíng dī shàng sàn wú chóu。
春风料峭羊角转,河水渺绵瓜蔓流。chūn fēng liào qiào yáng jiǎo zhuǎn,hé shuǐ miǎo mián guā màn liú。
君已思归梦巴峡,我能未到说黄州。jūn yǐ sī guī mèng bā xiá,wǒ néng wèi dào shuō huáng zhōu。
此身聚散何穷已,未忍悲歌学楚囚。cǐ shēn jù sàn hé qióng yǐ,wèi rěn bēi gē xué chǔ qiú。

十二月二十八日,蒙恩责授检校水部员外郎黄州团练副使,复用韵二首(其一)

苏轼

百日归期恰及春,馀年乐事最关身。bǎi rì guī qī qià jí chūn,yú nián lè shì zuì guān shēn。
出门便旋风吹面,走马联翩鹊啅人。chū mén biàn xuán fēng chuī miàn,zǒu mǎ lián piān què zhuó rén。
却对酒杯疑是梦,试拈诗笔已如神。què duì jiǔ bēi yí shì mèng,shì niān shī bǐ yǐ rú shén。
此灾何必深追咎,窃禄从来岂有因。cǐ zāi hé bì shēn zhuī jiù,qiè lù cóng lái qǐ yǒu yīn。

十二月二十八日,蒙恩责授检校水部员外郎黄州团练副使,复用韵二首(其二)

苏轼

平生文字为吾累,此去声名不厌低。píng shēng wén zì wèi wú lèi,cǐ qù shēng míng bù yàn dī。
塞上纵归他日马,城东不斗少年鸡。sāi shàng zòng guī tā rì mǎ,chéng dōng bù dòu shǎo nián jī。
休官彭泽贫无酒,隐几维摩病有妻。xiū guān péng zé pín wú jiǔ,yǐn jǐ wéi mó bìng yǒu qī。
堪笑睢阳老从事,为余投檄向江西。kān xiào suī yáng lǎo cóng shì,wèi yú tóu xí xiàng jiāng xī。

万松亭,并叙

苏轼

十年栽种百年规,好德无人助我仪。shí nián zāi zhǒng bǎi nián guī,hǎo dé wú rén zhù wǒ yí。
县令若同仓庾氏,亭松应长子孙枝。xiàn lìng ruò tóng cāng yǔ shì,tíng sōng yīng zhǎng zi sūn zhī。
天公不救斧斤厄,野火解怜冰雪姿。tiān gōng bù jiù fǔ jīn è,yě huǒ jiě lián bīng xuě zī。
为问几株能合抱,殷勤记取《角弓》诗。wèi wèn jǐ zhū néng hé bào,yīn qín jì qǔ jiǎo gōng shī。

张先生,并叙

苏轼

熟视空堂竟不言,故应知我未天全。shú shì kōng táng jìng bù yán,gù yīng zhī wǒ wèi tiān quán。
肯来传舍人皆说,能致先生子亦贤。kěn lái chuán shě rén jiē shuō,néng zhì xiān shēng zi yì xián。
脱屣不妨眠粪屋,流澌争看浴冰川。tuō xǐ bù fáng mián fèn wū,liú sī zhēng kàn yù bīng chuān。
士廉岂识桃椎妙,妄意称量未必然。shì lián qǐ shí táo chuí miào,wàng yì chēng liàng wèi bì rán。

初到黄州

苏轼

自笑平生为口忙,老来事业转荒唐。zì xiào píng shēng wèi kǒu máng,lǎo lái shì yè zhuǎn huāng táng。
长江绕郭知鱼美,好竹连山觉笋香。zhǎng jiāng rào guō zhī yú měi,hǎo zhú lián shān jué sǔn xiāng。
逐客不妨员外置,诗人例作水曹郎。zhú kè bù fáng yuán wài zhì,shī rén lì zuò shuǐ cáo láng。
只惭无补丝毫事,尚费官家压酒囊。zhǐ cán wú bǔ sī háo shì,shàng fèi guān jiā yā jiǔ náng。

今年正月十四日,与子由别于陈州,五月,子由复至齐安,以诗迎之

苏轼

惊尘急雪满貂裘,泪洒东风别宛丘。jīng chén jí xuě mǎn diāo qiú,lèi sǎ dōng fēng bié wǎn qiū。
又向邯郸枕中见,却来云梦泽南州。yòu xiàng hán dān zhěn zhōng jiàn,què lái yún mèng zé nán zhōu。
暌离动作三年计,牵挽当为十日留。kuí lí dòng zuò sān nián jì,qiān wǎn dāng wèi shí rì liú。
早晚青山映黄发,相看万事一时休。zǎo wǎn qīng shān yìng huáng fā,xiāng kàn wàn shì yī shí xiū。

次韵答子由

苏轼

平生弱羽寄冲风,此去归飞识所从。píng shēng ruò yǔ jì chōng fēng,cǐ qù guī fēi shí suǒ cóng。
好语似珠穿一一,妄心如膜退重重。hǎo yǔ shì zhū chuān yī yī,wàng xīn rú mó tuì zhòng zhòng。
山僧有味宁知子,泷吏无言只笑侬。shān sēng yǒu wèi níng zhī zi,lóng lì wú yán zhǐ xiào nóng。
尚有读书清净业,未容春睡敌千钟。shàng yǒu dú shū qīng jìng yè,wèi róng chūn shuì dí qiān zhōng。

观张师正所蓄辰砂

苏轼

将军结发战蛮溪,箧有殊珍胜象犀。jiāng jūn jié fā zhàn mán xī,qiè yǒu shū zhēn shèng xiàng xī。
漫说玉床收箭镞,何曾金鼎识刀圭。màn shuō yù chuáng shōu jiàn zú,hé céng jīn dǐng shí dāo guī。
近闻猛士收丹穴,欲助君王铸袅蹄。jìn wén měng shì shōu dān xué,yù zhù jūn wáng zhù niǎo tí。
多少空岩人不见,自随初日吐虹蜺。duō shǎo kōng yán rén bù jiàn,zì suí chū rì tǔ hóng ní。

正月二十日,往岐亭,郡人潘、古、郭、三人送余于女王城东禅庄院

苏轼

十日春寒不出门,不知江柳已摇村。shí rì chūn hán bù chū mén,bù zhī jiāng liǔ yǐ yáo cūn。
稍闻决决流冰谷,尽放青青没烧痕。shāo wén jué jué liú bīng gǔ,jǐn fàng qīng qīng méi shāo hén。
数亩荒园留我住,半瓶浊酒待君温。shù mǔ huāng yuán liú wǒ zhù,bàn píng zhuó jiǔ dài jūn wēn。
去年今日关山路,细雨梅花正断魂。qù nián jīn rì guān shān lù,xì yǔ méi huā zhèng duàn hún。

岐亭道上见梅花,戏赠季常

苏轼

蕙死兰枯菊亦摧,返魂香入岭头梅。huì sǐ lán kū jú yì cuī,fǎn hún xiāng rù lǐng tóu méi。
数枝残绿风吹尽,一点芳心雀啅开。shù zhī cán lǜ fēng chuī jǐn,yī diǎn fāng xīn què zhuó kāi。
野店初尝竹叶酒,江云欲落豆秸灰。yě diàn chū cháng zhú yè jiǔ,jiāng yún yù luò dòu jiē huī。
行当更向钗头见,病起乌云正作堆。xíng dāng gèng xiàng chāi tóu jiàn,bìng qǐ wū yún zhèng zuò duī。

与潘三失解后饮酒

苏轼

千金敝帚人谁买,半额蛾眉世所妍。qiān jīn bì zhǒu rén shuí mǎi,bàn é é méi shì suǒ yán。
顾我自为都眊氉,怜君欲斗小婵娟。gù wǒ zì wèi dōu mào sào,lián jūn yù dòu xiǎo chán juān。
青云岂易量他日,黄菊犹应似去年。qīng yún qǐ yì liàng tā rì,huáng jú yóu yīng shì qù nián。
醉里未知谁得丧,满江风月不论钱。zuì lǐ wèi zhī shuí dé sàng,mǎn jiāng fēng yuè bù lùn qián。

太守徐君猷、通守孟亨之,皆不饮酒,以诗戏之

苏轼

孟嘉嗜酒桓温笑,徐邈狂言孟德疑。mèng jiā shì jiǔ huán wēn xiào,xú miǎo kuáng yán mèng dé yí。
公独未知其趣尔,臣今时复一中之。gōng dú wèi zhī qí qù ěr,chén jīn shí fù yī zhōng zhī。
风流自有高人识,通介宁随薄俗移。fēng liú zì yǒu gāo rén shí,tōng jiè níng suí báo sú yí。
二子有灵应抚掌,吾孙还有独醒时。èr zi yǒu líng yīng fǔ zhǎng,wú sūn hái yǒu dú xǐng shí。