古诗词

叶梦得

自和

叶梦得

生涯一茅屋,物役忘万殊。shēng yá yī máo wū,wù yì wàng wàn shū。
再为东诸侯,作军蒐被庐。zài wèi dōng zhū hóu,zuò jūn sōu bèi lú。
追寻念往迹,六鹢惭宋都。zhuī xún niàn wǎng jì,liù yì cán sòng dōu。
浩歌记土风,谁能和且趋。hào gē jì tǔ fēng,shuí néng hé qiě qū。
自笑良巳隘,真成撅株拘。zì xiào liáng sì ài,zhēn chéng juē zhū jū。
聊云效知止,未敢伤廉隅。liáo yún xiào zhī zhǐ,wèi gǎn shāng lián yú。
兹山阅人多,龙蟠委崎岖。zī shān yuè rén duō,lóng pán wěi qí qū。
寄我千里目,筇枝尚堪扶。jì wǒ qiān lǐ mù,qióng zhī shàng kān fú。
但愁见中原,惊心怆嗟吁。dàn chóu jiàn zhōng yuán,jīng xīn chuàng jiē xū。
何由返我室,小径遵芋区。hé yóu fǎn wǒ shì,xiǎo jìng zūn yù qū。
未用怀远游,苍茫赋三闾。wèi yòng huái yuǎn yóu,cāng máng fù sān lǘ。
明当秣吾马,解组戒仆夫。míng dāng mò wú mǎ,jiě zǔ jiè pū fū。

雨夜西堂独宿

叶梦得

华屋非所安,忆我三间茅。huá wū fēi suǒ ān,yì wǒ sān jiān máo。
闭关傲初寒,坐听风雨交。bì guān ào chū hán,zuò tīng fēng yǔ jiāo。
灯火微黯淡,松篁杂萧梢。dēng huǒ wēi àn dàn,sōng huáng zá xiāo shāo。
一枝寄宿鸟,自许无倾巢。yī zhī jì sù niǎo,zì xǔ wú qīng cháo。
我非乘桴翁,讵敢辞系匏。wǒ fēi chéng fú wēng,jù gǎn cí xì páo。
朅来亦何事,大似从僧包。qiè lái yì hé shì,dà shì cóng sēng bāo。
忽闻报严更,鼓钟乱钲铙。hū wén bào yán gèng,gǔ zhōng luàn zhēng náo。
慨然念故栖,此地宁久抛。kǎi rán niàn gù qī,cǐ dì níng jiǔ pāo。
君知芥舟微,但可浮杯坳。jūn zhī jiè zhōu wēi,dàn kě fú bēi ào。
去矣无更疑,作诗聊自嘲。qù yǐ wú gèng yí,zuò shī liáo zì cháo。

雨夜与模论中原旦起模与徐惇济

叶梦得

千年石头城,突兀真虎踞。qiān nián shí tóu chéng,tū wù zhēn hǔ jù。
苍茫劫火馀,尚复留故处。cāng máng jié huǒ yú,shàng fù liú gù chù。
大江转洪涛,腾踏不可御。dà jiāng zhuǎn hóng tāo,téng tà bù kě yù。
空城寂寞潮,日暮独东去。kōng chéng jì mò cháo,rì mù dú dōng qù。
登临欲吊古,俯视极千虑。dēng lín yù diào gǔ,fǔ shì jí qiān lǜ。
吾儿勇过我,蓐食穿沮洳。wú ér yǒng guò wǒ,rù shí chuān jǔ rù。
谓言抚中原,未暇论割据。wèi yán fǔ zhōng yuán,wèi xiá lùn gē jù。
功名亦何人,我老聊自恕。gōng míng yì hé rén,wǒ lǎo liáo zì shù。
他年报国心,或可借前箸。tā nián bào guó xīn,huò kě jiè qián zhù。
无为笑颓然,已饱安用饫。wú wèi xiào tuí rán,yǐ bǎo ān yòng yù。

怀西山

叶梦得

西山十亩强,高下略不齐。xī shān shí mǔ qiáng,gāo xià lüè bù qí。
嵌空抱奇秀,上有凌云梯。qiàn kōng bào qí xiù,shàng yǒu líng yún tī。
小屋八九间,茅檐敢辞低。xiǎo wū bā jiǔ jiān,máo yán gǎn cí dī。
所欣面势好,老稚通扶携。suǒ xīn miàn shì hǎo,lǎo zhì tōng fú xié。
密竹转修径,老松故成蹊。mì zhú zhuǎn xiū jìng,lǎo sōng gù chéng qī。
仲冬景气肃,碧草犹萋萋。zhòng dōng jǐng qì sù,bì cǎo yóu qī qī。
仰视天宇大,四观渺回溪。yǎng shì tiān yǔ dà,sì guān miǎo huí xī。
徐行信足力,未畏成颠跻。xú xíng xìn zú lì,wèi wèi chéng diān jī。
用意各有适,孰云无町畦。yòng yì gè yǒu shì,shú yún wú tīng qí。
平生几濡首,末路多噬脐。píng shēng jǐ rú shǒu,mò lù duō shì qí。
不作巢幕燕,肯从触藩羝。bù zuò cháo mù yàn,kěn cóng chù fān dī。
胡为滥麾钺,坐听鸣鼓鼙。hú wèi làn huī yuè,zuò tīng míng gǔ pí。
外物委虫臂,全生思马蹄。wài wù wěi chóng bì,quán shēng sī mǎ tí。
可能三径草,归路老更迷。kě néng sān jìng cǎo,guī lù lǎo gèng mí。

杜坚大夫作南窗求诗为赋

叶梦得

意得不愿多,心闲本长虚。yì dé bù yuàn duō,xīn xián běn zhǎng xū。
超然适有契,天地良有馀。chāo rán shì yǒu qì,tiān dì liáng yǒu yú。
颇念彭泽老,所怀常晏如。pǒ niàn péng zé lǎo,suǒ huái cháng yàn rú。
南窗仅几何,盘薄万古初。nán chuāng jǐn jǐ hé,pán báo wàn gǔ chū。
束带悟已往,世纷便能疏。shù dài wù yǐ wǎng,shì fēn biàn néng shū。
悬知千载情,共有三间庐。xuán zhī qiān zài qíng,gòng yǒu sān jiān lú。
杜子老不遇,买田赋归欤。dù zi lǎo bù yù,mǎi tián fù guī yú。
西山郁攒空,江水绕故墟。xī shān yù zǎn kōng,jiāng shuǐ rào gù xū。
衡门闭松菊,亦有琴与书。héng mén bì sōng jú,yì yǒu qín yǔ shū。
邂逅一杯酒,安知我非渠。xiè hòu yī bēi jiǔ,ān zhī wǒ fēi qú。

送光上人还湖南光丞相吴元忠之母弟旧名惇字元常以进士入官已而弃家祝发云

叶梦得

弃家忽若遗,四海吴元常。qì jiā hū ruò yí,sì hǎi wú yuán cháng。
轩冕安足轻,妻孥等毫芒。xuān miǎn ān zú qīng,qī nú děng háo máng。
古来惟仁者,有勇故莫当。gǔ lái wéi rén zhě,yǒu yǒng gù mò dāng。
枨也自多欲,此心焉得刚。chéng yě zì duō yù,cǐ xīn yān dé gāng。
相君抱壮烈,慷慨志亦偿。xiāng jūn bào zhuàng liè,kāng kǎi zhì yì cháng。
徒悲萧长倩,屡折终堂堂。tú bēi xiāo zhǎng qiàn,lǚ zhé zhōng táng táng。
子居真俗间,袖手每在傍。zi jū zhēn sú jiān,xiù shǒu měi zài bàng。
十载复相见,挂帆上潇湘。shí zài fù xiāng jiàn,guà fān shàng xiāo xiāng。
我居卞峰颠,万仞凌穹苍。wǒ jū biàn fēng diān,wàn rèn líng qióng cāng。
何时一茅屋,共结两道场。hé shí yī máo wū,gòng jié liǎng dào chǎng。

山间每岁正月望夜梅花正

叶梦得

山头野梅白玉花,月明弄影纷横斜。shān tóu yě méi bái yù huā,yuè míng nòng yǐng fēn héng xié。
青天无云万峰立,下有十亩幽人家。qīng tiān wú yún wàn fēng lì,xià yǒu shí mǔ yōu rén jiā。
年年春归不暇省,但扫雪径寻寒葩。nián nián chūn guī bù xiá shěng,dàn sǎo xuě jìng xún hán pā。
老夫已忘少年事,灯火岂念更繁华。lǎo fū yǐ wàng shǎo nián shì,dēng huǒ qǐ niàn gèng fán huá。
一杯起步遍空谷,破屋归卧暾朝霞。yī bēi qǐ bù biàn kōng gǔ,pò wū guī wò tūn cháo xiá。
陪都复来亦何有,凛凛杀气浮高牙。péi dōu fù lái yì hé yǒu,lǐn lǐn shā qì fú gāo yá。
重关深锁夜漏永,忽记昨梦翻长嗟。zhòng guān shēn suǒ yè lòu yǒng,hū jì zuó mèng fān zhǎng jiē。
景龙门前一月会,金碗赐酒馀雄夸。jǐng lóng mén qián yī yuè huì,jīn wǎn cì jiǔ yú xióng kuā。
神州陆沉近归我,汉节方议通胡沙。shén zhōu lù chén jìn guī wǒ,hàn jié fāng yì tōng hú shā。
天翻地覆那得料,忍复更听渔阳挝。tiān fān dì fù nà dé liào,rěn fù gèng tīng yú yáng wō。

二月六日虏兵犯历阳方出师客自吴江来有寄声道湖山之适趣其归者慨然写怀

叶梦得

松江浪静如镜平,菰蒲长春秋水生。sōng jiāng làng jìng rú jìng píng,gū pú zhǎng chūn qiū shuǐ shēng。
晴沙回雁久未到,坐想白鸥增眼明。qíng shā huí yàn jiǔ wèi dào,zuò xiǎng bái ōu zēng yǎn míng。
五年辜负钓船约,故人疑我真逃盟。wǔ nián gū fù diào chuán yuē,gù rén yí wǒ zhēn táo méng。
岂知尘缨不易濯,正想沧浪之水清。qǐ zhī chén yīng bù yì zhuó,zhèng xiǎng cāng làng zhī shuǐ qīng。
朝来铁马暗江北,中流叠鼓云涛倾。cháo lái tiě mǎ àn jiāng běi,zhōng liú dié gǔ yún tāo qīng。
楼船十万下采石,旗纛灭没天戈横。lóu chuán shí wàn xià cǎi shí,qí dào miè méi tiān gē héng。
书生事业今乃尔,授钺孰敢辞专征。shū shēng shì yè jīn nǎi ěr,shòu yuè shú gǎn cí zhuān zhēng。
岂无传檄走飞骑,漫复长啸登高城。qǐ wú chuán xí zǒu fēi qí,màn fù zhǎng xiào dēng gāo chéng。
文思天子民父母,大度未忍鏖奇兵。wén sī tiān zi mín fù mǔ,dà dù wèi rěn áo qí bīng。
澶渊一矢安五世,明日傥或传诸营。chán yuān yī shǐ ān wǔ shì,míng rì tǎng huò chuán zhū yíng。

小饮示幕府

叶梦得

边书日夜急,王旅方徂征。biān shū rì yè jí,wáng lǚ fāng cú zhēng。
我非刘越石,长啸徒登城。wǒ fēi liú yuè shí,zhǎng xiào tú dēng chéng。
缅想豺与虎,行当筑鲵鲸。miǎn xiǎng chái yǔ hǔ,xíng dāng zhù ní jīng。
传车日边来,风雷走天声。chuán chē rì biān lái,fēng léi zǒu tiān shēng。
黄旗三面至,捷奏纷纷横。huáng qí sān miàn zhì,jié zòu fēn fēn héng。
天险限南北,长江正东倾。tiān xiǎn xiàn nán běi,zhǎng jiāng zhèng dōng qīng。
诸君亦良苦,唾口争请缨。zhū jūn yì liáng kǔ,tuò kǒu zhēng qǐng yīng。
谁云凌烟阁,自昔无书生。shuí yún líng yān gé,zì xī wú shū shēng。
卮酒安足辞,勉当建雄名。zhī jiǔ ān zú cí,miǎn dāng jiàn xióng míng。

夜听莫抚干弹琴流水操

叶梦得

故山不在眼,远想流水声。gù shān bù zài yǎn,yuǎn xiǎng liú shuǐ shēng。
佳人南风手,起我涧谷情。jiā rén nán fēng shǒu,qǐ wǒ jiàn gǔ qíng。
十载厌鼙鼓,嚣尘乱鸣钲。shí zài yàn pí gǔ,xiāo chén luàn míng zhēng。
萧然洗病耳,为鼓一再行。xiāo rán xǐ bìng ěr,wèi gǔ yī zài xíng。
度险微断续,奔前忽琮琤。dù xiǎn wēi duàn xù,bēn qián hū cóng chēng。
凄风拉远响,薄月当微明。qī fēng lā yuǎn xiǎng,báo yuè dāng wēi míng。
乱石拱高下,回环亦峥嵘。luàn shí gǒng gāo xià,huí huán yì zhēng róng。
吾归正自尔,猛士方西征。wú guī zhèng zì ěr,měng shì fāng xī zhēng。
年少勇过我,犬羊膻王城。nián shǎo yǒng guò wǒ,quǎn yáng shān wáng chéng。
请更平戎操,尽扫洛河清。qǐng gèng píng róng cāo,jǐn sǎo luò hé qīng。

送沈传曜

叶梦得

卞峰摩青空,东望乌氐墩。biàn fēng mó qīng kōng,dōng wàng wū dī dūn。
岂忘宿舂粮,终愧一款门。qǐ wàng sù chōng liáng,zhōng kuì yī kuǎn mén。
邂逅此相过,倾怀得徐论。xiè hòu cǐ xiāng guò,qīng huái dé xú lùn。
人言解牛刀,要使治剧烦。rén yán jiě niú dāo,yào shǐ zhì jù fán。
未悟清庙器,朱弦列罍尊。wèi wù qīng miào qì,zhū xián liè léi zūn。
我衰百虑息,但念三亩园。wǒ shuāi bǎi lǜ xī,dàn niàn sān mǔ yuán。
王师肃西征,万马先云屯。wáng shī sù xī zhēng,wàn mǎ xiān yún tún。
何力偿赐履,缅惭羡归轩。hé lì cháng cì lǚ,miǎn cán xiàn guī xuān。
寄声舴艋舟,想见浮雁村。jì shēng zé měng zhōu,xiǎng jiàn fú yàn cūn。
清冷尚可钓,无使霅水浑。qīng lěng shàng kě diào,wú shǐ zhà shuǐ hún。

八月二十日

叶梦得

觉凉风入,轩窗自亦幽。jué liáng fēng rù,xuān chuāng zì yì yōu。
漫能持麈尾,终忆钓槎头。màn néng chí zhǔ wěi,zhōng yì diào chá tóu。
故我从添老,愁予不为秋。gù wǒ cóng tiān lǎo,chóu yǔ bù wèi qiū。
新醅知熟未,衰谢若为酬。xīn pēi zhī shú wèi,shuāi xiè ruò wèi chóu。

题晁公耄惠崇溪山

叶梦得

荒林翳宿莽,脱木寒无烟。huāng lín yì sù mǎng,tuō mù hán wú yān。
不知三间茅,中有几醉眠。bù zhī sān jiān máo,zhōng yǒu jǐ zuì mián。
山远尚见雪,江空欲吞天。shān yuǎn shàng jiàn xuě,jiāng kōng yù tūn tiān。
归舟定何许,沧波方渺然。guī zhōu dìng hé xǔ,cāng bō fāng miǎo rán。

祈雨

叶梦得

老农酣歌望扪腹,旱魃何为敢予毒。lǎo nóng hān gē wàng mén fù,hàn bá hé wèi gǎn yǔ dú。
九渊再拜款神龙,仰空但见屯云簇。jiǔ yuān zài bài kuǎn shén lóng,yǎng kōng dàn jiàn tún yún cù。
天公爱民亦自惜,我愧无功神弗福。tiān gōng ài mín yì zì xī,wǒ kuì wú gōng shén fú fú。
愿看一洗注天瓢,未须震暴如车轴。yuàn kàn yī xǐ zhù tiān piáo,wèi xū zhèn bào rú chē zhóu。

祈雨

叶梦得

今年淮西蹙胡骑,王师尽扫无馀类。jīn nián huái xī cù hú qí,wáng shī jǐn sǎo wú yú lèi。
武王伐纣报丰年,今者骄阳岂天意。wǔ wáng fá zhòu bào fēng nián,jīn zhě jiāo yáng qǐ tiān yì。
东求三茅西采石,塔中至人肯徒视。dōng qiú sān máo xī cǎi shí,tǎ zhōng zhì rén kěn tú shì。
明朝掣电骇翻盆,妇子犹能饱遗滞。míng cháo chè diàn hài fān pén,fù zi yóu néng bǎo yí zhì。

祈雨未应复请于茅山采石庶几遂得之

叶梦得

苗当七八月之间,甘膏不濡何太悭。miáo dāng qī bā yuè zhī jiān,gān gāo bù rú hé tài qiān。
飞尘蓬勃昼欲暝,坐视云物占群山。fēi chén péng bó zhòu yù míng,zuò shì yún wù zhàn qún shān。
五日一风十日雨,天方勤民辅明主。wǔ rì yī fēng shí rì yǔ,tiān fāng qín mín fǔ míng zhǔ。
作书未敢颂风伯,寄谢群龙少劳苦。zuò shū wèi gǎn sòng fēng bó,jì xiè qún lóng shǎo láo kǔ。

祈雨未应复请于茅山采石庶几遂得之

叶梦得

群龙分驰不难兴,喷薄云雾随飞腾。qún lóng fēn chí bù nán xīng,pēn báo yún wù suí fēi téng。
中田勿忧龟兆坼,倏忽便看盈沟塍。zhōng tián wù yōu guī zhào chè,shū hū biàn kàn yíng gōu chéng。
老农何功报神力,但趣官租饱军食。lǎo nóng hé gōng bào shén lì,dàn qù guān zū bǎo jūn shí。
中原卷尽胡无人,尔土明年更开辟。zhōng yuán juǎn jǐn hú wú rén,ěr tǔ míng nián gèng kāi pì。

同惇立游蒋山谒宝公塔王荆公墓晚过草堂寺周颙故宅也

叶梦得

我居在城府,再至俄二年。wǒ jū zài chéng fǔ,zài zhì é èr nián。
岂无山水心,可奈簿领缠。qǐ wú shān shuǐ xīn,kě nài bù lǐng chán。
今晨偶乘兴,适此宾从贤。jīn chén ǒu chéng xīng,shì cǐ bīn cóng xián。
零雨洗骄阳,谷中听流泉。líng yǔ xǐ jiāo yáng,gǔ zhōng tīng liú quán。
凭高快远览,正见江浮天。píng gāo kuài yuǎn lǎn,zhèng jiàn jiāng fú tiān。
至人本无心,与我常周旋。zhì rén běn wú xīn,yǔ wǒ cháng zhōu xuán。
谁云唤不应,汝意自不虔。shuí yún huàn bù yīng,rǔ yì zì bù qián。
麦陇稍已滋,横水涨微涟。mài lǒng shāo yǐ zī,héng shuǐ zhǎng wēi lián。
佳城倚华表,拱木埋貂蝉。jiā chéng yǐ huá biǎo,gǒng mù mái diāo chán。
暮过草堂寺,借榻聊暂眠。mù guò cǎo táng sì,jiè tà liáo zàn mián。
不复闻怨鹤,茅檐但连延。bù fù wén yuàn hè,máo yán dàn lián yán。
归路践落日,群峰郁相先。guī lù jiàn luò rì,qún fēng yù xiāng xiān。
回风送远响,墟里生晚烟。huí fēng sòng yuǎn xiǎng,xū lǐ shēng wǎn yān。
吾庐怅何许,东望良慨然。wú lú chàng hé xǔ,dōng wàng liáng kǎi rán。

明日复游石头城清凉寺再用前韵

叶梦得

大江汹西来,故国今几年。dà jiāng xiōng xī lái,gù guó jīn jǐ nián。
我衰倦登临,坐愧双行缠。wǒ shuāi juàn dēng lín,zuò kuì shuāng xíng chán。
忽惊山阴集,邂逅来群贤。hū jīng shān yīn jí,xiè hòu lái qún xián。
俯仰吊前古,高谈注渊泉。fǔ yǎng diào qián gǔ,gāo tán zhù yuān quán。
千岩过宿雨,馀润滋麦天。qiān yán guò sù yǔ,yú rùn zī mài tiān。
颓檐翳崖壁,过午不得旋。tuí yán yì yá bì,guò wǔ bù dé xuán。
像佛再经始,此邦心亦虔。xiàng fú zài jīng shǐ,cǐ bāng xīn yì qián。
稍欣台殿新,废沼依沦涟。shāo xīn tái diàn xīn,fèi zhǎo yī lún lián。
坐怀马化龙,仅作螂捕蝉。zuò huái mǎ huà lóng,jǐn zuò láng bǔ chán。
相倾走掣电,讵暇安枕眠。xiāng qīng zǒu chè diàn,jù xiá ān zhěn mián。
六飞暂东巡,恨尔不少延。liù fēi zàn dōng xún,hèn ěr bù shǎo yán。
单于久凋残,屈已今我先。dān yú jiǔ diāo cán,qū yǐ jīn wǒ xiān。
衰惫乘一障,无功记凌烟。shuāi bèi chéng yī zhàng,wú gōng jì líng yān。
乞身自兹始,此计君傥然。qǐ shēn zì zī shǐ,cǐ jì jūn tǎng rán。

又明日复同惇立总领吴德素运使章思台过天禧寺登雨花台再用前韵

叶梦得

言经朱雀桁,复度白鸡年。yán jīng zhū què héng,fù dù bái jī nián。
谢公不可见,废垒蔓草缠。xiè gōng bù kě jiàn,fèi lěi màn cǎo chán。
三日瞰坰牧,所怀多昔贤。sān rì kàn jiōng mù,suǒ huái duō xī xián。
陂陀北城墩,谁可作九泉。bēi tuó běi chéng dūn,shuí kě zuò jiǔ quán。
石头控峥嵘,目尽西南天。shí tóu kòng zhēng róng,mù jǐn xī nán tiān。
定都记孔明,赤壁方凯旋。dìng dōu jì kǒng míng,chì bì fāng kǎi xuán。
惟初鼎足计,用意良已虔。wéi chū dǐng zú jì,yòng yì liáng yǐ qián。
更作长干行,秦淮乱清涟。gèng zuò zhǎng gàn xíng,qín huái luàn qīng lián。
残春扫馀花,密叶未有蝉。cán chūn sǎo yú huā,mì yè wèi yǒu chán。
高台略四远,绿野浮芊眠。gāo tái lüè sì yuǎn,lǜ yě fú qiān mián。
午阴久未移,幽景为我延。wǔ yīn jiǔ wèi yí,yōu jǐng wèi wǒ yán。
使君固不凡,况有嘉客先。shǐ jūn gù bù fán,kuàng yǒu jiā kè xiān。
老大百念息,爨馀岂遗烟。lǎo dà bǎi niàn xī,cuàn yú qǐ yí yān。
了知尘外心,本自无间然。le zhī chén wài xīn,běn zì wú jiān rán。
181«45678910