古诗词

张耒

次韵钱大尹公庭种菊

张耒

人才困齐量,能尺不能咫。rén cái kùn qí liàng,néng chǐ bù néng zhǐ。
谁知钱京兆,狱讼间书史。shuí zhī qián jīng zhào,yù sòng jiān shū shǐ。
平明吏拥堂,过午扫阶戺。píng míng lì yōng táng,guò wǔ sǎo jiē shì。
风威变奸傲,应若度淮枳。fēng wēi biàn jiān ào,yīng ruò dù huái zhǐ。
清秋动高兴,庭菊粲可喜。qīng qiū dòng gāo xīng,tíng jú càn kě xǐ。
栽培岂无情,收拾自弃委。zāi péi qǐ wú qíng,shōu shí zì qì wěi。
客来撷芳秀,岁晏聊尔耳。kè lái xié fāng xiù,suì yàn liáo ěr ěr。
新凉一尊酒,九日意在彼。xīn liáng yī zūn jiǔ,jiǔ rì yì zài bǐ。
平生经济手,张赵一泥滓。píng shēng jīng jì shǒu,zhāng zhào yī ní zǐ。
何必餐落英,离忧对兰芷。hé bì cān luò yīng,lí yōu duì lán zhǐ。

堂下幽草

张耒

烈日三万里,所至坏金石。liè rì sān wàn lǐ,suǒ zhì huài jīn shí。
嗟哉庭中草,独不改佳色。jiē zāi tíng zhōng cǎo,dú bù gǎi jiā sè。
日中虽暂萎,晨露发鲜碧。rì zhōng suī zàn wēi,chén lù fā xiān bì。
深根通九地,变化有微测。shēn gēn tōng jiǔ dì,biàn huà yǒu wēi cè。
应知一气移,不得常炎赫。yīng zhī yī qì yí,bù dé cháng yán hè。

咏双槐

张耒

花开虽可怜,采色不坚久。huā kāi suī kě lián,cǎi sè bù jiān jiǔ。
譬如玩冰雪,随执随去手。pì rú wán bīng xuě,suí zhí suí qù shǒu。
可悦则生爱,爱灭恼随后。kě yuè zé shēng ài,ài miè nǎo suí hòu。
美好称不祥,此语端易究。měi hǎo chēng bù xiáng,cǐ yǔ duān yì jiū。
中庭两苍槐,老蘖独晚秀。zhōng tíng liǎng cāng huái,lǎo niè dú wǎn xiù。
残春馀十日,万叶舒欲覆。cán chūn yú shí rì,wàn yè shū yù fù。
森森翠羽盖,植立分左右。sēn sēn cuì yǔ gài,zhí lì fēn zuǒ yòu。
波涛起风夜,幄幕护炎昼。bō tāo qǐ fēng yè,wò mù hù yán zhòu。
其荣无可悦,衰变亦何咎。qí róng wú kě yuè,shuāi biàn yì hé jiù。
欲攀无足玩,欲撷无足嗅。yù pān wú zú wán,yù xié wú zú xiù。
泊兮初无情,淡也故可守。pō xī chū wú qíng,dàn yě gù kě shǒu。
病来捐众嗜,味道有真觏。bìng lái juān zhòng shì,wèi dào yǒu zhēn gòu。
寄言两苍翁,请与汝此寿。jì yán liǎng cāng wēng,qǐng yǔ rǔ cǐ shòu。

大榆

张耒

高榆百馀年,其大数十围。gāo yú bǎi yú nián,qí dà shù shí wéi。
修柯遏云日,老蘖干虹霓。xiū kē è yún rì,lǎo niè gàn hóng ní。
嗟尔拥肿材,大匠已见遗。jiē ěr yōng zhǒng cái,dà jiàng yǐ jiàn yí。
何人失剪伐,养此顽钝姿。hé rén shī jiǎn fá,yǎng cǐ wán dùn zī。
夏叶穴虫蚁,繁柯蔽凉飔。xià yè xué chóng yǐ,fán kē bì liáng sī。
寒凭烈风怒,号白陵冬曦。hán píng liè fēng nù,hào bái líng dōng xī。
鸾凤不女巢,所藏鸦与鸱。luán fèng bù nǚ cháo,suǒ cáng yā yǔ chī。
吾宁爱弹射,念尔不适宜。wú níng ài dàn shè,niàn ěr bù shì yí。
蟠据起墙屋,斧斤谅难施。pán jù qǐ qiáng wū,fǔ jīn liàng nán shī。
去恶不慎微,既成安可追。qù è bù shèn wēi,jì chéng ān kě zhuī。

张耒

自吾居山中,默默无与欢。zì wú jū shān zhōng,mò mò wú yǔ huān。
朝晡谁相对,赖此青琅玕。cháo bū shuí xiāng duì,lài cǐ qīng láng gān。
堂东一亩池,远分西涧泉。táng dōng yī mǔ chí,yuǎn fēn xī jiàn quán。
萧萧一万竿,结根护池壖。xiāo xiāo yī wàn gān,jié gēn hù chí ruán。
婉婉翠凤凰,舞风照清澜。wǎn wǎn cuì fèng huáng,wǔ fēng zhào qīng lán。
微飙自天来,新佩鸣已喧。wēi biāo zì tiān lái,xīn pèi míng yǐ xuān。
王子骨已朽,后来岂有贤。wáng zi gǔ yǐ xiǔ,hòu lái qǐ yǒu xián。
谅非聋与盲,敢慢回与骞。liàng fēi lóng yǔ máng,gǎn màn huí yǔ qiān。
灌溉养春茁,芟除去其繁。guàn gài yǎng chūn zhuó,shān chú qù qí fán。
终日淡相对,俗车无至门。zhōng rì dàn xiāng duì,sú chē wú zhì mén。

石竹

张耒

真竹乃不华,尔独艳暮春。zhēn zhú nǎi bù huá,ěr dú yàn mù chūn。
何妨儿女眼,谓尔胜霜筠。hé fáng ér nǚ yǎn,wèi ěr shèng shuāng yún。
世无王子猷,岂有知竹人。shì wú wáng zi yóu,qǐ yǒu zhī zhú rén。
粲粲好自持,时来称此君。càn càn hǎo zì chí,shí lái chēng cǐ jūn。

乞竹赠邠老

张耒

与君共一山,修竹居其间。yǔ jūn gòng yī shān,xiū zhú jū qí jiān。
义当给两家,潘子不得悭。yì dāng gěi liǎng jiā,pān zi bù dé qiān。
带甲十万夫,不战终日闲。dài jiǎ shí wàn fū,bù zhàn zhōng rì xián。
辱使支敝庐,令我愧满颜。rǔ shǐ zhī bì lú,lìng wǒ kuì mǎn yán。
代竹为洗竹,义取洗益繁。dài zhú wèi xǐ zhú,yì qǔ xǐ yì fán。
乞我万之一,令君风月宽。qǐ wǒ wàn zhī yī,lìng jūn fēng yuè kuān。
裒多以益寡,天道自古然。póu duō yǐ yì guǎ,tiān dào zì gǔ rán。
诗成复自笑,诗礼资儒奸。shī chéng fù zì xiào,shī lǐ zī rú jiān。

理东堂隙地自种菜

张耒

幽居无一事,隙地自畦蔬。yōu jū wú yī shì,xì dì zì qí shū。
秋雨忽甲坼,青青千万馀。qiū yǔ hū jiǎ chè,qīng qīng qiān wàn yú。
江乡盛菘芥,烹咀亦甘腴。jiāng xiāng shèng sōng jiè,pēng jǔ yì gān yú。
岂惟供晨餐,庶用备冬菹。qǐ wéi gōng chén cān,shù yòng bèi dōng jū。
桓桓左将军,英气横八区。huán huán zuǒ jiāng jūn,yīng qì héng bā qū。
邂逅无事时,弛弓曾把锄。xiè hòu wú shì shí,chí gōng céng bǎ chú。
矧我放逐者,终年守敝庐。shěn wǒ fàng zhú zhě,zhōng nián shǒu bì lú。
谅非勤四体,寓意以为娱。liàng fēi qín sì tǐ,yù yì yǐ wèi yú。

种薤

张耒

薤实菜中芝,仙圣之所嗜。xiè shí cài zhōng zhī,xiān shèng zhī suǒ shì。
轻身彊骨干,却老卫正气。qīng shēn jiàng gǔ gàn,què lǎo wèi zhèng qì。
持钱易百本,僻处多隙地。chí qián yì bǎi běn,pì chù duō xì dì。
雨馀土壤滋,栽植勤我隶。yǔ yú tǔ rǎng zī,zāi zhí qín wǒ lì。
今年时泽足,灌汲免远致。jīn nián shí zé zú,guàn jí miǎn yuǎn zhì。
朝畦已芬敷,零落发鲜翠。cháo qí yǐ fēn fū,líng luò fā xiān cuì。
嗟余百不偶,六尺自知愧。jiē yú bǎi bù ǒu,liù chǐ zì zhī kuì。
虽甘老支床,同愿寿阅世。suī gān lǎo zhī chuáng,tóng yuàn shòu yuè shì。
晨餐入匕箸,美不俪羹胾。chén cān rù bǐ zhù,měi bù lì gēng zì。
神农岂欺予,魏姥有前志。shén nóng qǐ qī yǔ,wèi lǎo yǒu qián zhì。

春蔬

张耒

苣甲如刀圭,蒌蒿未生叶。jù jiǎ rú dāo guī,lóu hāo wèi shēng yè。
紫芥绿如指,芜菁苗过茁。zǐ jiè lǜ rú zhǐ,wú jīng miáo guò zhuó。
先生家四壁,食案稍罗列。xiān shēng jiā sì bì,shí àn shāo luó liè。
芬芳芼姜芥,每彻有馀啜。fēn fāng mào jiāng jiè,měi chè yǒu yú chuài。
公侯烹五鼎,一饱厨流血。gōng hóu pēng wǔ dǐng,yī bǎo chú liú xuè。
神官计功罪,沉魄受阴杀。shén guān jì gōng zuì,chén pò shòu yīn shā。
先生饱扪腹,万事致琐屑。xiān shēng bǎo mén fù,wàn shì zhì suǒ xiè。
载览损益篇,终古守斯说。zài lǎn sǔn yì piān,zhōng gǔ shǒu sī shuō。

食菝葜苗

张耒

江乡有奇蔬,本草记菝葜。jiāng xiāng yǒu qí shū,běn cǎo jì bá qiā。
驱风利顽痹,解疫补体节。qū fēng lì wán bì,jiě yì bǔ tǐ jié。
春深土膏肥,紫笋迸玉裂。chūn shēn tǔ gāo féi,zǐ sǔn bèng yù liè。
烹之芼姜橘,尽取无可辍。pēng zhī mào jiāng jú,jǐn qǔ wú kě chuò。
应同玉井莲,已过猫头茁。yīng tóng yù jǐng lián,yǐ guò māo tóu zhuó。
异时中州去,买子携根拨。yì shí zhōng zhōu qù,mǎi zi xié gēn bō。
免令食蔬人,区区美薇蕨。miǎn lìng shí shū rén,qū qū měi wēi jué。

七日晚同潘郎乘月到栾家观鹤问石生羚羊角偶有之今早惠角一对良真是也吾药遂成欣然作诗

张耒

昨宵风月好,携手得吾人。zuó xiāo fēng yuè hǎo,xié shǒu dé wú rén。
南街访老鹤,夜扣主人门。nán jiē fǎng lǎo hè,yè kòu zhǔ rén mén。
入门未相见,清唳已可闻。rù mén wèi xiāng jiàn,qīng lì yǐ kě wén。
见我展双翅,俯啄意甚驯。jiàn wǒ zhǎn shuāng chì,fǔ zhuó yì shén xùn。
访药偶有之,初尚疑未真。fǎng yào ǒu yǒu zhī,chū shàng yí wèi zhēn。
今晨堕我前,获此万里珍。jīn chén duò wǒ qián,huò cǐ wàn lǐ zhēn。
披图验良是,入药定有神。pī tú yàn liáng shì,rù yào dìng yǒu shén。
望兹以试方,辅此老病身。wàng zī yǐ shì fāng,fǔ cǐ lǎo bìng shēn。
嗟我天所穷,一事百苦辛。jiē wǒ tiān suǒ qióng,yī shì bǎi kǔ xīn。
兹游乃辄遂,造物良已仁。zī yóu nǎi zhé suì,zào wù liáng yǐ rén。
因歌遂成诗,往调柯山君。yīn gē suì chéng shī,wǎng diào kē shān jūn。

食蟹

张耒

世言蟹毒甚,过食风乃乘。shì yán xiè dú shén,guò shí fēng nǎi chéng。
风淫为末疾,能败股与肱。fēng yín wèi mò jí,néng bài gǔ yǔ gōng。
我读本草书,美恶未有凭。wǒ dú běn cǎo shū,měi è wèi yǒu píng。
筋绝不可理,蟹续牢如縆。jīn jué bù kě lǐ,xiè xù láo rú gēng。
骨萎用蟹补,可使无骞崩。gǔ wēi yòng xiè bǔ,kě shǐ wú qiān bēng。
凡风待火出,热甚风乃腾。fán fēng dài huǒ chū,rè shén fēng nǎi téng。
中炎若遇蟹,其快如霜泠。zhōng yán ruò yù xiè,qí kuài rú shuāng líng。
俗传未必妄,但恐殊爱憎。sú chuán wèi bì wàng,dàn kǒng shū ài zēng。
本草起东汉,要之出贤能。běn cǎo qǐ dōng hàn,yào zhī chū xián néng。
虽失谅不远,尧蹠终殊称。suī shī liàng bù yuǎn,yáo zhí zhōng shū chēng。
书生自信书,俚说徒营营。shū shēng zì xìn shū,lǐ shuō tú yíng yíng。

谷鸟

张耒

谷鸟有和声,杖藜北园路。gǔ niǎo yǒu hé shēng,zhàng lí běi yuán lù。
悠悠雪委泥,霭霭春浮树。yōu yōu xuě wěi ní,ǎi ǎi chūn fú shù。
樱包欲破红,梅葩粉坠素。yīng bāo yù pò hóng,méi pā fěn zhuì sù。
幸兹沉疴间,复此赏心遇。xìng zī chén kē jiān,fù cǐ shǎng xīn yù。
晴阳山气昏,积雨溪光露。qíng yáng shān qì hūn,jī yǔ xī guāng lù。
四郊农事起,兴怀田野趣。sì jiāo nóng shì qǐ,xīng huái tián yě qù。

昼睡

张耒

雨去天已秋,暑归日犹永。yǔ qù tiān yǐ qiū,shǔ guī rì yóu yǒng。
聊为清昼眠,度此亭午景。liáo wèi qīng zhòu mián,dù cǐ tíng wǔ jǐng。
虫鸣篱落晚,地僻邻里静。chóng míng lí luò wǎn,dì pì lín lǐ jìng。
起坐晚闻鸡,虚堂无俗听。qǐ zuò wǎn wén jī,xū táng wú sú tīng。
我非汲汲者,失脚陷机阱。wǒ fēi jí jí zhě,shī jiǎo xiàn jī jǐng。
天道不吾欺,兹焉遣朝暝。tiān dào bù wú qī,zī yān qiǎn cháo míng。

十三夜风雨作暑气顿尽明日与晁郎小饮

张耒

雨洗风扫除,老火不复燎。yǔ xǐ fēng sǎo chú,lǎo huǒ bù fù liáo。
蓐收行正令,一夕清八表。rù shōu xíng zhèng lìng,yī xī qīng bā biǎo。
衰骸困烧煮,魂魄始可招。shuāi hái kùn shāo zhǔ,hún pò shǐ kě zhāo。
东窗美一睡,灯火清自照。dōng chuāng měi yī shuì,dēng huǒ qīng zì zhào。
银河西南注,促织近堂奥。yín hé xī nán zhù,cù zhī jìn táng ào。
岁晚我何为,三觞醉清晓。suì wǎn wǒ hé wèi,sān shāng zuì qīng xiǎo。

寄中山鹤

张耒

矫矫云外物,本非世所驯。jiǎo jiǎo yún wài wù,běn fēi shì suǒ xùn。
怀安败尔性,乃与人相亲。huái ān bài ěr xìng,nǎi yǔ rén xiāng qīn。
嘎然而长鸣,已愧鸿在云。gā rán ér zhǎng míng,yǐ kuì hóng zài yún。
马羁当受鞭,泉汲宁辞浑。mǎ jī dāng shòu biān,quán jí níng cí hún。
岂无山中友,初不离鸡群。qǐ wú shān zhōng yǒu,chū bù lí jī qún。
虽无月支料,亦饱松间身。suī wú yuè zhī liào,yì bǎo sōng jiān shēn。
嗟我少学古,有道羞贱贫。jiē wǒ shǎo xué gǔ,yǒu dào xiū jiàn pín。
径出不自爱,蹉跎曳朝绅。jìng chū bù zì ài,cuō tuó yè cháo shēn。
一为折腰趋,永愧植杖耘。yī wèi zhé yāo qū,yǒng kuì zhí zhàng yún。
时时犹高谈,自喜未缁磷。shí shí yóu gāo tán,zì xǐ wèi zī lín。
寄语中山鹤,吾与汝知津。jì yǔ zhōng shān hè,wú yǔ rǔ zhī jīn。

四月一日同潘何小酌

张耒

今晨一杯酒,相属送归春。jīn chén yī bēi jiǔ,xiāng shǔ sòng guī chūn。
明年东风至,何处复迎新。míng nián dōng fēng zhì,hé chù fù yíng xīn。
悬知柯山下,犹作未知人。xuán zhī kē shān xià,yóu zuò wèi zhī rén。
来者事如梦,未至难预论。lái zhě shì rú mèng,wèi zhì nán yù lùn。
且使饮此酒,陶然付大钧。qiě shǐ yǐn cǐ jiǔ,táo rán fù dà jūn。

春日杂书八首

张耒

长安春雪消,天地一清润。zhǎng ān chūn xuě xiāo,tiān dì yī qīng rùn。
墙东风霜蘖,新叶如奋迅。qiáng dōng fēng shuāng niè,xīn yè rú fèn xùn。
老怀轻岁月,荣谢置不问。lǎo huái qīng suì yuè,róng xiè zhì bù wèn。
平生儿女心,乘间亦斗进。píng shēng ér nǚ xīn,chéng jiān yì dòu jìn。
微芳触鼻界,春意满方寸。wēi fāng chù bí jiè,chūn yì mǎn fāng cùn。
却嫌一瓶钵,事与花不应。què xián yī píng bō,shì yǔ huā bù yīng。

春日杂书八首

张耒

出门逢一士,韦布污尘土。chū mén féng yī shì,wéi bù wū chén tǔ。
延之升宾阶,再拜色低沮。yán zhī shēng bīn jiē,zài bài sè dī jǔ。
问来何所欲,涕下说贫窭。wèn lái hé suǒ yù,tì xià shuō pín jù。
其求升斗尔,我亦不能具。qí qiú shēng dòu ěr,wǒ yì bù néng jù。
我穷与君等,禄不饱儿女。wǒ qióng yǔ jūn děng,lù bù bǎo ér nǚ。
一事聊自贤,无求差胜汝。yī shì liáo zì xián,wú qiú chà shèng rǔ。