古诗词

张耒

感遇二十五首

张耒

微阴兆九地,万木方滋荣。wēi yīn zhào jiǔ dì,wàn mù fāng zī róng。
微霜初可履,回首阳泉冰。wēi shuāng chū kě lǚ,huí shǒu yáng quán bīng。
秦王按剑日,丰沛赤精生。qín wáng àn jiàn rì,fēng pèi chì jīng shēng。
光辉能几时,日中月已升。guāng huī néng jǐ shí,rì zhōng yuè yǐ shēng。
达人知其然,居世忘骄矜。dá rén zhī qí rán,jū shì wàng jiāo jīn。
彼哉夸毗子,志气易满盈。bǐ zāi kuā pí zi,zhì qì yì mǎn yíng。

感遇二十五首

张耒

处世三不遇,放歌归去来。chù shì sān bù yù,fàng gē guī qù lái。
林卧观太初,悠悠付一杯。lín wò guān tài chū,yōu yōu fù yī bēi。
扶摇震云海,三山安在哉。fú yáo zhèn yún hǎi,sān shān ān zài zāi。
金丹或可学,他日出尘埃。jīn dān huò kě xué,tā rì chū chén āi。

感遇二十五首

张耒

苍鹰初化鸠,未忍望击搏。cāng yīng chū huà jiū,wèi rěn wàng jī bó。
照水或见形,乃见悔其昨。zhào shuǐ huò jiàn xíng,nǎi jiàn huǐ qí zuó。
丽戎有奇女,遭虏常涕洟。lì róng yǒu qí nǚ,zāo lǔ cháng tì tì。
改服登晋宫,更恨来苦迟。gǎi fú dēng jìn gōng,gèng hèn lái kǔ chí。
变化驱念虑,丈夫或有之。biàn huà qū niàn lǜ,zhàng fū huò yǒu zhī。
贫贱矜怀宝,富贵乃无奇。pín jiàn jīn huái bǎo,fù guì nǎi wú qí。

感遇二十五首

张耒

缫丝未缘鱼,有丝生网心。sāo sī wèi yuán yú,yǒu sī shēng wǎng xīn。
弦木以为弧,鸟兽不安林。xián mù yǐ wèi hú,niǎo shòu bù ān lín。
大钧本无事,物类亦愔愔。dà jūn běn wú shì,wù lèi yì yīn yīn。
谁令一机骇,万变起相寻。shuí lìng yī jī hài,wàn biàn qǐ xiāng xún。
焚木岂人火,弃沙非外金。fén mù qǐ rén huǒ,qì shā fēi wài jīn。
如何巧诈子,尚欲峻而深。rú hé qiǎo zhà zi,shàng yù jùn ér shēn。

晚春独酌有感

张耒

春晏岩谷秀,乔木环我居。chūn yàn yán gǔ xiù,qiáo mù huán wǒ jū。
引此西涧泉,漍漍漱我除。yǐn cǐ xī jiàn quán,guó guó shù wǒ chú。
危桥跨方池,修竹万有馀。wēi qiáo kuà fāng chí,xiū zhú wàn yǒu yú。
人闲午阴静,鸟下惊游鱼。rén xián wǔ yīn jìng,niǎo xià jīng yóu yú。
清风扫我堂,吏案无文书。qīng fēng sǎo wǒ táng,lì àn wú wén shū。
手携金仙经,讽诵自卷舒。shǒu xié jīn xiān jīng,fěng sòng zì juǎn shū。
身闲去道近,地僻与世疏。shēn xián qù dào jìn,dì pì yǔ shì shū。
何须缓巧颊,摇曳王门裾。hé xū huǎn qiǎo jiá,yáo yè wáng mén jū。

晚春独酌有感

张耒

谁谓我无友,萧然山谷间。shuí wèi wǒ wú yǒu,xiāo rán shān gǔ jiān。
修竹乃佳客,清风如妙言。xiū zhú nǎi jiā kè,qīng fēng rú miào yán。
撷彼林间笋,致酒方池边。xié bǐ lín jiān sǔn,zhì jiǔ fāng chí biān。
惟时春服成,花叶犹斑斑。wéi shí chūn fú chéng,huā yè yóu bān bān。
月出我已醉,扶归不知眠。yuè chū wǒ yǐ zuì,fú guī bù zhī mián。
洒然中夜醒,起听西涧泉。sǎ rán zhōng yè xǐng,qǐ tīng xī jiàn quán。
世累乍去念,放歌心浩然。shì lèi zhà qù niàn,fàng gē xīn hào rán。
功名付长啸,持用乐目前。gōng míng fù zhǎng xiào,chí yòng lè mù qián。

粜官粟有感

张耒

持钱粜官粟,日夕拥公门。chí qián tiào guān sù,rì xī yōng gōng mén。
官价虽不高,官仓常若贫。guān jià suī bù gāo,guān cāng cháng ruò pín。
兼并闭囷廪,一粒不肯分。jiān bìng bì qūn lǐn,yī lì bù kěn fēn。
伺待官粟空,腾价邀吾民。cì dài guān sù kōng,téng jià yāo wú mín。
坐视既不可,禁之益纷纭。zuò shì jì bù kě,jìn zhī yì fēn yún。
扰扰田亩中,果腹才几人。rǎo rǎo tián mǔ zhōng,guǒ fù cái jǐ rén。
我欲究其源,宏阔未易陈。wǒ yù jiū qí yuán,hóng kuò wèi yì chén。
哀哉天地间,生民常苦辛。āi zāi tiān dì jiān,shēng mín cháng kǔ xīn。

将离柯山十月二十七日

张耒

去此定有期,逝将泛扁舟。qù cǐ dìng yǒu qī,shì jiāng fàn biǎn zhōu。
千里须聚粮,尚复少迟留。qiān lǐ xū jù liáng,shàng fù shǎo chí liú。
虽有隶囚籍,聊喜脱遐陬。suī yǒu lì qiú jí,liáo xǐ tuō xiá zōu。
问我行何之,岱宗古东州。wèn wǒ xíng hé zhī,dài zōng gǔ dōng zhōu。
念我所居堂,蓬茅委荒丘。niàn wǒ suǒ jū táng,péng máo wěi huāng qiū。
西窗两芭蕉,谁见春萌抽。xī chuāng liǎng bā jiāo,shuí jiàn chūn méng chōu。
园梅粲已发,门掩懒重游。yuán méi càn yǐ fā,mén yǎn lǎn zhòng yóu。
今晨一长叹,离思浩难收。jīn chén yī zhǎng tàn,lí sī hào nán shōu。

视盗之南山

张耒

穷冬策羸马,祇役走南山。qióng dōng cè léi mǎ,qí yì zǒu nán shān。
原野势忽尽,并溪屡回沿。yuán yě shì hū jǐn,bìng xī lǚ huí yán。
列石如牛羊,流泉鸣佩环。liè shí rú niú yáng,liú quán míng pèi huán。
两峡忽壁立,仰失团圆天。liǎng xiá hū bì lì,yǎng shī tuán yuán tiān。
浅涧冻欲绝,层冰洌我泉。qiǎn jiàn dòng yù jué,céng bīng liè wǒ quán。
跻攀越前岭,危石万丈悬。jī pān yuè qián lǐng,wēi shí wàn zhàng xuán。
衣薄近翠壁,云低上层颠。yī báo jìn cuì bì,yún dī shàng céng diān。
谷深日无辉,地绝风更寒。gǔ shēn rì wú huī,dì jué fēng gèng hán。
百里不逢人,我徒互悲叹。bǎi lǐ bù féng rén,wǒ tú hù bēi tàn。
但见女几峰,万寻戈剑攒。dàn jiàn nǚ jǐ fēng,wàn xún gē jiàn zǎn。
淋漓锁冰雪,冷射狐裘穿。lín lí suǒ bīng xuě,lěng shè hú qiú chuān。
日暮投主人,茅茨起孤烟。rì mù tóu zhǔ rén,máo cí qǐ gū yān。
燃薪不计束,未解手足拳。rán xīn bù jì shù,wèi jiě shǒu zú quán。
主人前致辞,问官来苦艰。zhǔ rén qián zhì cí,wèn guān lái kǔ jiān。
我答岂得已,王事不可闲。wǒ dá qǐ dé yǐ,wáng shì bù kě xián。
馈我脱粟饭,殷勤为加餐。kuì wǒ tuō sù fàn,yīn qín wèi jiā cān。
山家无酒肉,粗粝味亦甘。shān jiā wú jiǔ ròu,cū lì wèi yì gān。
月出万岭光,夜归霜满鞍。yuè chū wàn lǐng guāng,yè guī shuāng mǎn ān。
回视所历途,猿鸟应愁颜。huí shì suǒ lì tú,yuán niǎo yīng chóu yán。
暗想酸两股,夜眠惊梦魂。àn xiǎng suān liǎng gǔ,yè mián jīng mèng hún。
人生亦可贵,何事恋微官。rén shēng yì kě guì,hé shì liàn wēi guān。

冬日自福昌之渑池

张耒

群岗洛阳西,势若海浪翻。qún gǎng luò yáng xī,shì ruò hǎi làng fān。
连岭起我左,层阜当我前。lián lǐng qǐ wǒ zuǒ,céng fù dāng wǒ qián。
采如兽腾突,缭若蛇蜿蜒。cǎi rú shòu téng tū,liáo ruò shé wān yán。
外高陟缥缈,却下逼重渊。wài gāo zhì piāo miǎo,què xià bī zhòng yuān。
老崖忽中断,俯视毛骨寒。lǎo yá hū zhōng duàn,fǔ shì máo gǔ hán。
百丈未见底,立土如岩峦。bǎi zhàng wèi jiàn dǐ,lì tǔ rú yán luán。
登高望四垠,目断无平川。dēng gāo wàng sì yín,mù duàn wú píng chuān。
崩腾万马群,出没相后先。bēng téng wàn mǎ qún,chū méi xiāng hòu xiān。
虽有貔虎军,顾步安得前。suī yǒu pí hǔ jūn,gù bù ān dé qián。
我观绝塞处,块土万雉坚。wǒ guān jué sāi chù,kuài tǔ wàn zhì jiān。
崤渑自古险,秦人有重关。xiáo miǎn zì gǔ xiǎn,qín rén yǒu zhòng guān。
信哉天作固,扃键谁敢干。xìn zāi tiān zuò gù,jiōng jiàn shuí gǎn gàn。
时平战伐息,地辟村落闲。shí píng zhàn fá xī,dì pì cūn luò xián。
堆阜何茫茫,耕桑莽相连。duī fù hé máng máng,gēng sāng mǎng xiāng lián。
平生喜壮观,吊古重悲叹。píng shēng xǐ zhuàng guān,diào gǔ zhòng bēi tàn。
山川只自尔,兴废何多端。shān chuān zhǐ zì ěr,xīng fèi hé duō duān。

宿峻极下院

张耒

天寒苍山高,野寺在山麓。tiān hán cāng shān gāo,yě sì zài shān lù。
长林系我马,古屋留客宿。zhǎng lín xì wǒ mǎ,gǔ wū liú kè sù。
空岩阴风豪,达旦号古木。kōng yán yīn fēng háo,dá dàn hào gǔ mù。
梦为神仙游,境界脱尘俗。mèng wèi shén xiān yóu,jìng jiè tuō chén sú。
平明出户望,晓日在岩腹。píng míng chū hù wàng,xiǎo rì zài yán fù。
冰霜刮昏霾,万丈攒翠玉。bīng shuāng guā hūn mái,wàn zhàng zǎn cuì yù。
山行日已久,常苦见未足。shān xíng rì yǐ jiǔ,cháng kǔ jiàn wèi zú。
犹同贤者处,愈久愈可欲。yóu tóng xián zhě chù,yù jiǔ yù kě yù。
传闻峻极岭,千里如在目。chuán wén jùn jí lǐng,qiān lǐ rú zài mù。
愧尔岩上僧,穷年玩幽独。kuì ěr yán shàng sēng,qióng nián wán yōu dú。

下崿岭

张耒

阴风吹我衣,左右入石壁。yīn fēng chuī wǒ yī,zuǒ yòu rù shí bì。
石色寒更青,萧萧响枯枥。shí sè hán gèng qīng,xiāo xiāo xiǎng kū lì。
深行方惨淡,路尽两崖辟。shēn xíng fāng cǎn dàn,lù jǐn liǎng yá pì。
群山岔然来,千里平若席。qún shān chà rán lái,qiān lǐ píng ruò xí。
兹惟东周壤,气象雄万国。zī wéi dōng zhōu rǎng,qì xiàng xióng wàn guó。
山河拱别都,自古帝皇宅。shān hé gǒng bié dōu,zì gǔ dì huáng zhái。
轘辕天设险,坐制万夫力。huán yuán tiān shè xiǎn,zuò zhì wàn fū lì。
周公卜迁鼎,彼肯事无益。zhōu gōng bo qiān dǐng,bǐ kěn shì wú yì。
天寒僮仆愁,岁晚霜霰逼。tiān hán tóng pū chóu,suì wǎn shuāng xiàn bī。
缅思垂堂戒,揽辔三叹息。miǎn sī chuí táng jiè,lǎn pèi sān tàn xī。

初离淮阴闻汴水已下呈七兄

张耒

朝离淮阴市,春水满川平。cháo lí huái yīn shì,chūn shuǐ mǎn chuān píng。
依依道边人,送我亦有情。yī yī dào biān rén,sòng wǒ yì yǒu qíng。
千里积雪消,布谷催春耕。qiān lǐ jī xuě xiāo,bù gǔ cuī chūn gēng。
人家远不见,柳色烟中明。rén jiā yuǎn bù jiàn,liǔ sè yān zhōng míng。
轻舟鸣桹子,野静遥相应。qīng zhōu míng láng zi,yě jìng yáo xiāng yīng。
连网收泼剌,嘉鱼饱南烹。lián wǎng shōu pō lá,jiā yú bǎo nán pēng。
平生晤语欢,促膝联弟兄。píng shēng wù yǔ huān,cù xī lián dì xiōng。
相逢古难得,白发老易生。xiāng féng gǔ nán dé,bái fā lǎo yì shēng。
樯乌飞更北,汴柳绿相迎。qiáng wū fēi gèng běi,biàn liǔ lǜ xiāng yíng。
从今淮山梦,却在凤凰城。cóng jīn huái shān mèng,què zài fèng huáng chéng。

次韵七兄龟山道中

张耒

连山赴灵龟,石脚叠如积。lián shān fù líng guī,shí jiǎo dié rú jī。
巍峨黄金刹,负此鳌背力。wēi é huáng jīn shā,fù cǐ áo bèi lì。
孤舟系东风,淮雨暗春色。gū zhōu xì dōng fēng,huái yǔ àn chūn sè。
朝来一怅望,别此岩下石。cháo lái yī chàng wàng,bié cǐ yán xià shí。
危樯鼓帆腹,轻橹跨浪脊。wēi qiáng gǔ fān fù,qīng lǔ kuà làng jí。
林分岸忽尽,鸟去天末极。lín fēn àn hū jǐn,niǎo qù tiān mò jí。
远游快新瞩,胜事旋陈迹。yuǎn yóu kuài xīn zhǔ,shèng shì xuán chén jì。
怅此故里违,尘驾何时息。chàng cǐ gù lǐ wéi,chén jià hé shí xī。

龟山水陆院

张耒

院静步柏影,庭虚闻塔铃。yuàn jìng bù bǎi yǐng,tíng xū wén tǎ líng。
连龛香惨淡,古榜金青荧。lián kān xiāng cǎn dàn,gǔ bǎng jīn qīng yíng。
山背负华殿,淮身朝广庭。shān bèi fù huá diàn,huái shēn cháo guǎng tíng。
幡花龙护法,梁栋神扶倾。fān huā lóng hù fǎ,liáng dòng shén fú qīng。
缅怀开山人,天眼照废兴。miǎn huái kāi shān rén,tiān yǎn zhào fèi xīng。
一庵檀施集,百堵神鬼惊。yī ān tán shī jí,bǎi dǔ shén guǐ jīng。
支祁万古穴,石老深潭清。zhī qí wàn gǔ xué,shí lǎo shēn tán qīng。
坐令金仙力,镇此水府灵。zuò lìng jīn xiān lì,zhèn cǐ shuǐ fǔ líng。
我来望春野,高阁近青冥。wǒ lái wàng chūn yě,gāo gé jìn qīng míng。
白发老比丘,俯偻困逢迎。bái fā lǎo bǐ qiū,fǔ lóu kùn féng yíng。
岂无世外人,燕坐守无名。qǐ wú shì wài rén,yàn zuò shǒu wú míng。
重堂百僧会,合有菩萨行。zhòng táng bǎi sēng huì,hé yǒu pú sà xíng。
平生一钵意,长岁百虑更。píng shēng yī bō yì,zhǎng suì bǎi lǜ gèng。
狂逃不知返,胜地念浮生。kuáng táo bù zhī fǎn,shèng dì niàn fú shēng。

曲河驿初见嵩少

张耒

我行日益深,所遇日益好。wǒ xíng rì yì shēn,suǒ yù rì yì hǎo。
森然过绝壁,惨淡石色老。sēn rán guò jué bì,cǎn dàn shí sè lǎo。
层峰乍崩奔,峻峡忽开导。céng fēng zhà bēng bēn,jùn xiá hū kāi dǎo。
清溪泻两间,浅濑浮水鸟。qīng xī xiè liǎng jiān,qiǎn lài fú shuǐ niǎo。
萦纡石路窄,构架野桥小。yíng yū shí lù zhǎi,gòu jià yě qiáo xiǎo。
娟娟翠筱寒,时见木合抱。juān juān cuì xiǎo hán,shí jiàn mù hé bào。
危亭偶平旷,是日见嵩少。wēi tíng ǒu píng kuàng,shì rì jiàn sōng shǎo。
峨峨重云外,傲睨插苍昊。é é zhòng yún wài,ào nì chā cāng hào。
坐令群山势,凌轹困籍蹈。zuò lìng qún shān shì,líng lì kùn jí dǎo。
平生忽俗事,丘壑情所好。píng shēng hū sú shì,qiū hè qíng suǒ hǎo。
无谋苟自给,薄官废幽讨。wú móu gǒu zì gěi,báo guān fèi yōu tǎo。
岂无幽栖士,顾我林下笑。qǐ wú yōu qī shì,gù wǒ lín xià xiào。
会当采芝去,富贵曷足道。huì dāng cǎi zhī qù,fù guì hé zú dào。

秋怀十首

张耒

西风吹前林,壮士中夜兴。xī fēng chuī qián lín,zhuàng shì zhōng yè xīng。
感此岁月晚,白发来无情。gǎn cǐ suì yuè wǎn,bái fā lái wú qíng。
少年读诗书,意与屈贾争。shǎo nián dú shī shū,yì yǔ qū jiǎ zhēng。
口谈霸王略,锐气虹霓横。kǒu tán bà wáng lüè,ruì qì hóng ní héng。
天衢白日开,致主皎丹诚。tiān qú bái rì kāi,zhì zhǔ jiǎo dān chéng。
岂怀富贵念,但愧稷契朋。qǐ huái fù guì niàn,dàn kuì jì qì péng。
栖迟客淮海,忧患相缠婴。qī chí kè huái hǎi,yōu huàn xiāng chán yīng。
憔悴消壮气,饥寒费经营。qiáo cuì xiāo zhuàng qì,jī hán fèi jīng yíng。
心期与外物,易失常难并。xīn qī yǔ wài wù,yì shī cháng nán bìng。
萧条为斗粟,贫贱洛阳城。xiāo tiáo wèi dòu sù,pín jiàn luò yáng chéng。
我生亦有命,荣辱复何惊。wǒ shēng yì yǒu mìng,róng rǔ fù hé jīng。
但惊岁律遒,慷慨怀平生。dàn jīng suì lǜ qiú,kāng kǎi huái píng shēng。
呼儿致浊酒,长啸视青冥。hū ér zhì zhuó jiǔ,zhǎng xiào shì qīng míng。
醉为梁父吟,吟终谁为听。zuì wèi liáng fù yín,yín zhōng shuí wèi tīng。

秋怀十首

张耒

飘风激浮云,飞雨来若注。piāo fēng jī fú yún,fēi yǔ lái ruò zhù。
絺衣逼新凉,感此岁云暮。chī yī bī xīn liáng,gǎn cǐ suì yún mù。
高堂有华簟,坐觉颜色故。gāo táng yǒu huá diàn,zuò jué yán sè gù。
人情随炎凉,兴废一何屡。rén qíng suí yán liáng,xīng fèi yī hé lǚ。
鲜鲜中庭菊,华叶日敷布。xiān xiān zhōng tíng jú,huá yè rì fū bù。
可怜摇落中,尔独傲霜露。kě lián yáo luò zhōng,ěr dú ào shuāng lù。
官闲随俗念,岁晚无欢趣。guān xián suí sú niàn,suì wǎn wú huān qù。
惟与青山期,晴明蹑芒履。wéi yǔ qīng shān qī,qíng míng niè máng lǚ。

秋怀十首

张耒

夜静四听绝,蟋蟀鸣我堂。yè jìng sì tīng jué,xī shuài míng wǒ táng。
知时尔虽早,啧啧竟何伤。zhī shí ěr suī zǎo,zé zé jìng hé shāng。
西风肃万木,百物皆摧藏。xī fēng sù wàn mù,bǎi wù jiē cuī cáng。
尔岂不自得,悲鸣诉中肠。ěr qǐ bù zì dé,bēi míng sù zhōng cháng。
寒衣已在椸,纨扇委空床。hán yī yǐ zài yí,wán shàn wěi kōng chuáng。
豳诗嗟妇子,入处谨风霜。bīn shī jiē fù zi,rù chù jǐn fēng shuāng。
而我独何成,远游悲异乡。ér wǒ dú hé chéng,yuǎn yóu bēi yì xiāng。
出处两无策,感时空慨慷。chū chù liǎng wú cè,gǎn shí kōng kǎi kāng。

秋怀十首

张耒

岁暮无所为,官门聊饮酒。suì mù wú suǒ wèi,guān mén liáo yǐn jiǔ。
家贫乏肴果,撷蔬不盈手。jiā pín fá yáo guǒ,xié shū bù yíng shǒu。
要归一醉尔,宁复计薄厚。yào guī yī zuì ěr,níng fù jì báo hòu。
颓然几案间,樗散忘宇宙。tuí rán jǐ àn jiān,chū sàn wàng yǔ zhòu。
古来痛饮人,可是耽醇酎。gǔ lái tòng yǐn rén,kě shì dān chún zhòu。
由来困寂寞,聊此娱昏昼。yóu lái kùn jì mò,liáo cǐ yú hūn zhòu。
纷纷眼前物,泯泯胸中垢。fēn fēn yǎn qián wù,mǐn mǐn xiōng zhōng gòu。
当其暂忘去,快若免介胄。dāng qí zàn wàng qù,kuài ruò miǎn jiè zhòu。
萧萧风入檐,皎皎月当牖。xiāo xiāo fēng rù yán,jiǎo jiǎo yuè dāng yǒu。
歌罢兴已阑,感叹还搔首。gē bà xīng yǐ lán,gǎn tàn hái sāo shǒu。