古诗词

和子瞻凤翔八观八首

苏辙

【石鼓】
岐山之阳石为鼓,叩之不鸣悬无虞。qí shān zhī yáng shí wèi gǔ,kòu zhī bù míng xuán wú yú。
以为无用百无直,以为有用万物祖。yǐ wèi wú yòng bǎi wú zhí,yǐ wèi yǒu yòng wàn wù zǔ。
置身无用有用间,自托周宣谁敢侮。zhì shēn wú yòng yǒu yòng jiān,zì tuō zhōu xuān shuí gǎn wǔ。
宣王没后坟垅平,秦野苍茫不知处。xuān wáng méi hòu fén lǒng píng,qín yě cāng máng bù zhī chù。
周人旧物惟存山,文武遗民尽囚虏。zhōu rén jiù wù wéi cún shān,wén wǔ yí mín jǐn qiú lǔ。
鼎锺无在铸戈戟,宫殿已倒生禾黍。dǐng zhōng wú zài zhù gē jǐ,gōng diàn yǐ dào shēng hé shǔ。
厉宣子孙窜四方,昭穆错乱不存谱。lì xuān zi sūn cuàn sì fāng,zhāo mù cuò luàn bù cún pǔ。
时有过客悲先王,绸缪牖户彻桑土。shí yǒu guò kè bēi xiān wáng,chóu móu yǒu hù chè sāng tǔ。
思宣不见幸鼓存,由鼓求宣近为愈。sī xuān bù jiàn xìng gǔ cún,yóu gǔ qiú xuān jìn wèi yù。
彼皆有用世所好,天地能生不能主。bǐ jiē yǒu yòng shì suǒ hǎo,tiān dì néng shēng bù néng zhǔ。
君看项籍猛如狼,身死未冷割为脯。jūn kàn xiàng jí měng rú láng,shēn sǐ wèi lěng gē wèi pú。
马童杨喜岂不仁,待汝封侯非怨汝。mǎ tóng yáng xǐ qǐ bù rén,dài rǔ fēng hóu fēi yuàn rǔ。
何况外物固已轻,毛擒翡翠尾执麈。hé kuàng wài wù gù yǐ qīng,máo qín fěi cuì wěi zhí zhǔ。
惟有苍石于此时,独以无用不见数。wéi yǒu cāng shí yú cǐ shí,dú yǐ wú yòng bù jiàn shù。
形骸偃蹇任苔藓,文字皴剥困风雨。xíng hái yǎn jiǎn rèn tái xiǎn,wén zì cūn bō kùn fēng yǔ。
遭乱既以无用全,有用还为太平取。zāo luàn jì yǐ wú yòng quán,yǒu yòng hái wèi tài píng qǔ。
古人不见见遗物,如见方召与申甫。gǔ rén bù jiàn jiàn yí wù,rú jiàn fāng zhào yǔ shēn fǔ。
文非科斗可穷诘,简编不载无训诂。wén fēi kē dòu kě qióng jí,jiǎn biān bù zài wú xùn gǔ。
字形漫汗随石缺,苍蛇生角龙折股。zì xíng màn hàn suí shí quē,cāng shé shēng jiǎo lóng zhé gǔ。
亦如老人遭暴横,颐下髭秃口齿龉。yì rú lǎo rén zāo bào héng,yí xià zī tū kǒu chǐ yǔ。
形虽不具意可知,有云杨柳贯鲂鱮。xíng suī bù jù yì kě zhī,yǒu yún yáng liǔ guàn fáng xù。
鲂鱮岂厌居溪谷,自投网罟入君俎。fáng xù qǐ yàn jū xī gǔ,zì tóu wǎng gǔ rù jūn zǔ。
柳条柔弱长百尺,挽之不断细如缕。liǔ tiáo róu ruò zhǎng bǎi chǐ,wǎn zhī bù duàn xì rú lǚ。
以柳贯鱼鱼不伤,贯不伤鱼鱼乐死。yǐ liǔ guàn yú yú bù shāng,guàn bù shāng yú yú lè sǐ。
登之庙中鬼神格,锡女丰年多黍稌。dēng zhī miào zhōng guǐ shén gé,xī nǚ fēng nián duō shǔ tú。
宣王用兵征四国,北摧犬戎南服楚。xuān wáng yòng bīng zhēng sì guó,běi cuī quǎn róng nán fú chǔ。
将帅用命士卒欢,死生不顾阚虓虎。jiāng shuài yòng mìng shì zú huān,sǐ shēng bù gù hǎn xiāo hǔ。
问之何术能使然,抚之如子敬如父。wèn zhī hé shù néng shǐ rán,fǔ zhī rú zi jìng rú fù。
弱柳贯鱼鱼弗违,仁人在上民不怒。ruò liǔ guàn yú yú fú wéi,rén rén zài shàng mín bù nù。
请看石鼓非徒然,长笑太山刻秦语。qǐng kàn shí gǔ fēi tú rán,zhǎng xiào tài shān kè qín yǔ。
【诅楚文】
诅楚楚如桀,诅秦秦则纣。zǔ chǔ chǔ rú jié,zǔ qín qín zé zhòu。
桀罪使信然,纣语安足受。jié zuì shǐ xìn rán,zhòu yǔ ān zú shòu。
牲肥酒醪洁,夸诞鬼不佑。shēng féi jiǔ láo jié,kuā dàn guǐ bù yòu。
鬼非东诸侯,岂信辩士口。guǐ fēi dōng zhū hóu,qǐ xìn biàn shì kǒu。
碑埋祈年下,意绕章华走。bēi mái qí nián xià,yì rào zhāng huá zǒu。
得楚不付孙,但为刘季取。dé chǔ bù fù sūn,dàn wèi liú jì qǔ。
吾闻秦穆公,与晋实甥舅。wú wén qín mù gōng,yǔ jìn shí shēng jiù。
盟郑绝晋欢,结楚将自救。méng zhèng jué jìn huān,jié chǔ jiāng zì jiù。
使秦诅楚人,晋亦议其后。shǐ qín zǔ chǔ rén,jìn yì yì qí hòu。
诸侯迭相诅,祸福果谁有。zhū hóu dié xiāng zǔ,huò fú guǒ shuí yǒu。
世人不知道,好古无可否。shì rén bù zhī dào,hǎo gǔ wú kě fǒu。
何当投泾流,浑浊盖鄙丑。hé dāng tóu jīng liú,hún zhuó gài bǐ chǒu。
【王维吴道子画】
吾观天地间,万事同一理。wú guān tiān dì jiān,wàn shì tóng yī lǐ。
扁也工斫轮,乃知读文字。biǎn yě gōng zhuó lún,nǎi zhī dú wén zì。
我非画中师,偶亦识画旨。wǒ fēi huà zhōng shī,ǒu yì shí huà zhǐ。
勇怯不必同,要以各善耳。yǒng qiè bù bì tóng,yào yǐ gè shàn ěr。
壮马脱衔放平陆,步骤风雨百夫靡。zhuàng mǎ tuō xián fàng píng lù,bù zhòu fēng yǔ bǎi fū mí。
美人婉娩守闲独,不出庭户修容止。měi rén wǎn miǎn shǒu xián dú,bù chū tíng hù xiū róng zhǐ。
女能嫣然笑倾国,马能一蹴致千里。nǚ néng yān rán xiào qīng guó,mǎ néng yī cù zhì qiān lǐ。
优柔自好勇自强,各自胜绝无彼此。yōu róu zì hǎo yǒng zì qiáng,gè zì shèng jué wú bǐ cǐ。
谁言王摩诘,乃过吴道子。shuí yán wáng mó jí,nǎi guò wú dào zi。
试谓道子来,置女所挟从软美。shì wèi dào zi lái,zhì nǚ suǒ xié cóng ruǎn měi。
道子掉头不肯应,刚杰我已足自恃。dào zi diào tóu bù kěn yīng,gāng jié wǒ yǐ zú zì shì。
雄奔不失驰,精妙实无比。xióng bēn bù shī chí,jīng miào shí wú bǐ。
老僧寂灭生虑微,侍女闲洁非复婢。lǎo sēng jì miè shēng lǜ wēi,shì nǚ xián jié fēi fù bì。
丁宁勿相违,幸使二子齿。dīng níng wù xiāng wéi,xìng shǐ èr zi chǐ。
二子遗迹今岂多,岐阳可贵能独备。èr zi yí jì jīn qǐ duō,qí yáng kě guì néng dú bèi。
但使古壁常坚完,尘土虽积光艳长不毁。dàn shǐ gǔ bì cháng jiān wán,chén tǔ suī jī guāng yàn zhǎng bù huǐ。
【杨惠之塑维摩像】
金粟如来瘦如腊,坐上文殊秋月圆。jīn sù rú lái shòu rú là,zuò shàng wén shū qiū yuè yuán。
法门论极两相可,言语不复相通传。fǎ mén lùn jí liǎng xiāng kě,yán yǔ bù fù xiāng tōng chuán。
至人养心遗四体,瘦不为病肥非妍。zhì rén yǎng xīn yí sì tǐ,shòu bù wèi bìng féi fēi yán。
谁人好道塑遗像,鲐皮束骨筋扶咽。shuí rén hǎo dào sù yí xiàng,tái pí shù gǔ jīn fú yàn。
兀然隐几心已灭,形如病鹤竦两肩。wù rán yǐn jǐ xīn yǐ miè,xíng rú bìng hè sǒng liǎng jiān。
骨节支离体疏缓,两目视物犹炯然。gǔ jié zhī lí tǐ shū huǎn,liǎng mù shì wù yóu jiǒng rán。
长嗟灵运不知道,强剪美须插两颧。zhǎng jiē líng yùn bù zhī dào,qiáng jiǎn měi xū chā liǎng quán。
彼人视身若枯木,割去右臂非所患。bǐ rén shì shēn ruò kū mù,gē qù yòu bì fēi suǒ huàn。
何况塑画已身外,岂必夺尔庸自全。hé kuàng sù huà yǐ shēn wài,qǐ bì duó ěr yōng zì quán。
真人遗意世莫识,时有游僧施钵钱。zhēn rén yí yì shì mò shí,shí yǒu yóu sēng shī bō qián。
【东湖】
不到东湖上,但闻东湖吟。bù dào dōng hú shàng,dàn wén dōng hú yín。
诗词已清绝,佳境亦可寻。shī cí yǐ qīng jué,jiā jìng yì kě xún。
蜿蜒苍石螭,蟠拏据湖心。wān yán cāng shí chī,pán ná jù hú xīn。
倒腹吐流水,奔注为重深。dào fù tǔ liú shuǐ,bēn zhù wèi zhòng shēn。
清风荡微波,渺渺平无音。qīng fēng dàng wēi bō,miǎo miǎo píng wú yīn。
有鳖行在沙,有鱼跃在浔。yǒu biē xíng zài shā,yǒu yú yuè zài xún。
鳖圆如新荷,鱼细如蠹蟫。biē yuán rú xīn hé,yú xì rú dù yín。
梧桐生两涯,萧萧自成林。wú tóng shēng liǎng yá,xiāo xiāo zì chéng lín。
孙枝复生孙,已中瑟与琴。sūn zhī fù shēng sūn,yǐ zhōng sè yǔ qín。
秋虫噪蜩虬,春鸟鸣鴂鵀。qiū chóng zào tiáo qiú,chūn niǎo míng jué rén。
有客来无时,濯足荫清阴。yǒu kè lái wú shí,zhuó zú yīn qīng yīn。
自忘府中官,取酒石上斟。zì wàng fǔ zhōng guān,qǔ jiǔ shí shàng zhēn。
醉倒卧石上,野虫上其襟。zuì dào wò shí shàng,yě chóng shàng qí jīn。
醒来不知莫,湖月翻黄金。xǐng lái bù zhī mò,hú yuè fān huáng jīn。
油然上马去,纵意不自箴。yóu rán shàng mǎ qù,zòng yì bù zì zhēn。
作诗招路人,行乐宜及今。zuò shī zhāo lù rén,xíng lè yí jí jīn。
人生不满百,一瞬何所任。rén shēng bù mǎn bǎi,yī shùn hé suǒ rèn。
路人掉头笑,去马何駸駸。lù rén diào tóu xiào,qù mǎ hé qīn qīn。
子有不肖弟,有冠未尝簪。zi yǒu bù xiào dì,yǒu guān wèi cháng zān。
愿身化为线,使子为之针。yuàn shēn huà wèi xiàn,shǐ zi wèi zhī zhēn。
子欲烹鲤鱼,为子溉釜鬵。zi yù pēng lǐ yú,wèi zi gài fǔ qín。
子欲枕山石,为子求布衾。zi yù zhěn shān shí,wèi zi qiú bù qīn。
异乡虽云乐,不如反故岑。yì xiāng suī yún lè,bù rú fǎn gù cén。
瘦田可凿耕,桑柘可织紝。shòu tián kě záo gēng,sāng zhè kě zhī rèn。
东有轩辕泉,隐隐如牛涔。dōng yǒu xuān yuán quán,yǐn yǐn rú niú cén。
西有管辂宅,尚存青石砧。xī yǒu guǎn lù zhái,shàng cún qīng shí zhēn。
彭女留膝踝,礼拜意已钦。péng nǚ liú xī huái,lǐ bài yì yǐ qīn。
慈母抱众子,乱石寒萧森。cí mǔ bào zhòng zi,luàn shí hán xiāo sēn。
朝往莫可还,此岂不足临。cháo wǎng mò kě hái,cǐ qǐ bù zú lín。
慎勿语他人,此意子独谌。shèn wù yǔ tā rén,cǐ yì zi dú chén。
【真兴寺阁】
秦川不为广,南山不为高。qín chuān bù wèi guǎng,nán shān bù wèi gāo。
嵯峨真兴阁,杰立陵风飙。cuó é zhēn xīng gé,jié lì líng fēng biāo。
危槛俯翔鸟,跳檐落飞猱。wēi kǎn fǔ xiáng niǎo,tiào yán luò fēi náo。
上有傲世人,身衣白鹤毛。shàng yǒu ào shì rén,shēn yī bái hè máo。
下视市井喧,奔走何嗷嗷。xià shì shì jǐng xuān,bēn zǒu hé áo áo。
萧然倚楹啸,遗响入云霄。xiāo rán yǐ yíng xiào,yí xiǎng rù yún xiāo。
清风吹其裾,冉冉不可操。qīng fēng chuī qí jū,rǎn rǎn bù kě cāo。
不知何所为,岂即非卢敖。bù zhī hé suǒ wèi,qǐ jí fēi lú áo。
游目万里间,远山如伏羔。yóu mù wàn lǐ jiān,yuǎn shān rú fú gāo。
遗语谢世俗,钓鱼当钓鳖。yí yǔ xiè shì sú,diào yú dāng diào biē。
【李氏园】
有客骑白驹,扬鞭入青草。yǒu kè qí bái jū,yáng biān rù qīng cǎo。
悠悠无远近,但择林亭好。yōu yōu wú yuǎn jìn,dàn zé lín tíng hǎo。
萧条北城下,园号李家媪。xiāo tiáo běi chéng xià,yuán hào lǐ jiā ǎo。
系马古车门,随意无洒扫。xì mǎ gǔ chē mén,suí yì wú sǎ sǎo。
鸣禽惊上屋,飞蝶纷入抱。míng qín jīng shàng wū,fēi dié fēn rù bào。
竹林净如灌,流水清可澡。zhú lín jìng rú guàn,liú shuǐ qīng kě zǎo。
闲花不着行,香梨独依岛。xián huā bù zhe xíng,xiāng lí dú yī dǎo。
松枝贯今昔,林影变昏早。sōng zhī guàn jīn xī,lín yǐng biàn hūn zǎo。
草木皆苍颜,亭宇已新造。cǎo mù jiē cāng yán,tíng yǔ yǐ xīn zào。
临风置酒樽,庭下取栗枣。lín fēng zhì jiǔ zūn,tíng xià qǔ lì zǎo。
今人强欢笑,古人已枯槁。jīn rén qiáng huān xiào,gǔ rén yǐ kū gǎo。
欲求百年事,不见白须老。yù qiú bǎi nián shì,bù jiàn bái xū lǎo。
秦中古云乐,文武在丰镐。qín zhōng gǔ yún lè,wén wǔ zài fēng gǎo。
置囿通樵苏,养兽让麀{上鹿下夭}。zhì yòu tōng qiáo sū,yǎng shòu ràng yōu shàng lù xià yāo。
池鱼跃金碧,白鸟飞紵缟。chí yú yuè jīn bì,bái niǎo fēi zhù gǎo。
牛羊感仁恕,行苇亦自保。niú yáng gǎn rén shù,xíng wěi yì zì bǎo。
当年歌灵台,后世咏鱼藻。dāng nián gē líng tái,hòu shì yǒng yú zǎo。
古诗宛犹在,遗处不可考。gǔ shī wǎn yóu zài,yí chù bù kě kǎo。
悲哉李氏末,王霸出奴皂。bēi zāi lǐ shì mò,wáng bà chū nú zào。
城中开芳园,城外罗战堡。chéng zhōng kāi fāng yuán,chéng wài luó zhàn bǎo。
击鼓鸣巨钟,百姓皆懊恼。jī gǔ míng jù zhōng,bǎi xìng jiē ào nǎo。
及夫圣人出,战国卷秋潦。jí fū shèng rén chū,zhàn guó juǎn qiū lǎo。
园田赋贫民,耕破园前道。yuán tián fù pín mín,gēng pò yuán qián dào。
高原种菽粟,陂泽满粳稻。gāo yuán zhǒng shū sù,bēi zé mǎn jīng dào。
春耕杂壶浆,秋赋输秸稿。chūn gēng zá hú jiāng,qiū fù shū jiē gǎo。
当年王家孙,自庇无尺橑。dāng nián wáng jiā sūn,zì bì wú chǐ lǎo。
空余百岁木,妄为夭巫祷。kōng yú bǎi suì mù,wàng wèi yāo wū dǎo。
游人足讥骂,百世遭舌讨。yóu rén zú jī mà,bǎi shì zāo shé tǎo。
老翁不愿见,垂涕祝襁褓。lǎo wēng bù yuàn jiàn,chuí tì zhù qiǎng bǎo。
持用戒满盈,饮酒无醉倒。chí yòng jiè mǎn yíng,yǐn jiǔ wú zuì dào。
【秦穆公墓】
泉上秦伯坟,下埋三良士。quán shàng qín bó fén,xià mái sān liáng shì。
三良百夫特,岂为无益死。sān liáng bǎi fū tè,qǐ wèi wú yì sǐ。
当年不幸见迫胁,诗人尚记临穴惴。dāng nián bù xìng jiàn pò xié,shī rén shàng jì lín xué zhuì。
岂如田横海中客,中原皆汉无报所。qǐ rú tián héng hǎi zhōng kè,zhōng yuán jiē hàn wú bào suǒ。
秦国吞西周,康公穆公子。qín guó tūn xī zhōu,kāng gōng mù gōng zi。
尽力事康公,穆公不为负。jǐn lì shì kāng gōng,mù gōng bù wèi fù。
岂必杀身从之游,夫子乃以侯嬴所为疑三子。qǐ bì shā shēn cóng zhī yóu,fū zi nǎi yǐ hóu yíng suǒ wèi yí sān zi。
王泽既未竭,君子不为诡。wáng zé jì wèi jié,jūn zi bù wèi guǐ。
三良狥秦穆,要自不得已。sān liáng xùn qín mù,yào zì bù dé yǐ。
苏辙

苏辙

苏辙(1039—1112年),字子由,汉族,眉州眉山(今属四川)人。嘉祐二年(1057)与其兄苏轼同登进士科。神宗朝,为制置三司条例司属官。因反对王安石变法,出为河南推官。哲宗时,召为秘书省校书郎。元祐元年为右司谏,历官御史中丞、尚书右丞、门下侍郎因事忤哲宗及元丰诸臣,出知汝州,贬筠州、再谪雷州安置,移循州。徽宗立,徙永州、岳州复太中大夫,又降居许州,致仕。自号颍滨遗老。卒,谥文定。唐宋八大家之一,与父洵、兄轼齐名,合称三苏。 苏辙的作品>>

猜您喜欢

浴罢

苏辙

逐客例幽忧,多年不洗沐。zhú kè lì yōu yōu,duō nián bù xǐ mù。
予发栉无垢,身垢要须浴。yǔ fā zhì wú gòu,shēn gòu yào xū yù。
颠隮本天运,愤恨当谁复。diān jī běn tiān yùn,fèn hèn dāng shuí fù。
茅檐容病躯,稻饭饱枵腹。máo yán róng bìng qū,dào fàn bǎo xiāo fù。
形骸但癯瘁,气血尚丰足。xíng hái dàn qú cuì,qì xuè shàng fēng zú。
微阳阅九地,浮彩见双目。wēi yáng yuè jiǔ dì,fú cǎi jiàn shuāng mù。
枯槁如束薪,坚致比温玉。kū gǎo rú shù xīn,jiān zhì bǐ wēn yù。
长斋虽云净,阅月聊一沃。zhǎng zhāi suī yún jìng,yuè yuè liáo yī wò。
石泉浣巾帨,土釜煮桃竹。shí quán huàn jīn shuì,tǔ fǔ zhǔ táo zhú。
南窗日未移,困卧久弥熟。nán chuāng rì wèi yí,kùn wò jiǔ mí shú。
华严有馀帙,默坐心自读。huá yán yǒu yú zhì,mò zuò xīn zì dú。
诸尘忽消尽,法界了无瞩。zhū chén hū xiāo jǐn,fǎ jiè le wú zhǔ。
恍如仰山翁,欲就沩叟卜。huǎng rú yǎng shān wēng,yù jiù wéi sǒu bo。
犹恐堕声闻,大愿勤自督。yóu kǒng duò shēng wén,dà yuàn qín zì dū。

次远韵齿痛

苏辙

元明散诸根,外与六尘合。yuán míng sàn zhū gēn,wài yǔ liù chén hé。
流中积缘气,虚妄无可托。liú zhōng jī yuán qì,xū wàng wú kě tuō。
敝陋少空明,妇姑相攘夺。bì lòu shǎo kōng míng,fù gū xiāng rǎng duó。
日出暵焦牙,风来动危萚。rì chū hàn jiāo yá,fēng lái dòng wēi tuò。
喜汝因病悟,或免终身著。xǐ rǔ yīn bìng wù,huò miǎn zhōng shēn zhù。
更须诵楞严,从此脱缠缚。gèng xū sòng léng yán,cóng cǐ tuō chán fù。

子瞻闻瘦以诗见寄次韵

苏辙

多生习气未除肉,长夜安眠懒食粥。duō shēng xí qì wèi chú ròu,zhǎng yè ān mián lǎn shí zhōu。
屈伸久已效熊虎,倒挂渐拟同蝙蝠。qū shēn jiǔ yǐ xiào xióng hǔ,dào guà jiàn nǐ tóng biān fú。
众笑忍饥长杜门,自恐莫年还入俗。zhòng xiào rěn jī zhǎng dù mén,zì kǒng mò nián hái rù sú。
经旬辄瘦骇邻父,未信脑满添黄玉。jīng xún zhé shòu hài lín fù,wèi xìn nǎo mǎn tiān huáng yù。
海夷旋觉似齐鲁,山蕨仍堪尝菽粟。hǎi yí xuán jué shì qí lǔ,shān jué réng kān cháng shū sù。
孤船会复见洲渚,小车未用安羊鹿。gū chuán huì fù jiàn zhōu zhǔ,xiǎo chē wèi yòng ān yáng lù。
海南老兄行尤苦,樵爨长须同一仆。hǎi nán lǎo xiōng xíng yóu kǔ,qiáo cuàn zhǎng xū tóng yī pū。
此身所至即所安,莫同归期两黄鹄。cǐ shēn suǒ zhì jí suǒ ān,mò tóng guī qī liǎng huáng gǔ。

次韵子瞻独觉

苏辙

咄咄书空中有怪,内热搜膏发痈疥。duō duō shū kōng zhōng yǒu guài,nèi rè sōu gāo fā yōng jiè。
羹藜饭芋如固然,饱食安眠真一快。gēng lí fàn yù rú gù rán,bǎo shí ān mián zhēn yī kuài。
午鸡鸣屋呼不起,欠伸吉贝重衾里。wǔ jī míng wū hū bù qǐ,qiàn shēn jí bèi zhòng qīn lǐ。
此身南北付天工,竹杖芒鞋即行李。cǐ shēn nán běi fù tiān gōng,zhú zhàng máng xié jí xíng lǐ。
夜长却对一灯明,上池溢流微有声。yè zhǎng què duì yī dēng míng,shàng chí yì liú wēi yǒu shēng。
幻中非幻人不见,本来日月无阴晴。huàn zhōng fēi huàn rén bù jiàn,běn lái rì yuè wú yīn qíng。

次韵子瞻寄贺生日

苏辙

弟兄本三人,怀抱丧其一。dì xiōng běn sān rén,huái bào sàng qí yī。
颀然仲与叔,耆老天所骘。qí rán zhòng yǔ shū,qí lǎo tiān suǒ zhì。
师心每独往,可否辄自必。shī xīn měi dú wǎng,kě fǒu zhé zì bì。
折足非所恨,所恨覆鼎实。zhé zú fēi suǒ hèn,suǒ hèn fù dǐng shí。
上赖吾君仁,议止海滨黜。shàng lài wú jūn rén,yì zhǐ hǎi bīn chù。
凄酸念母氏,此恨何时毕。qī suān niàn mǔ shì,cǐ hèn hé shí bì。
平生贤孟博,苟生不谓吉。píng shēng xián mèng bó,gǒu shēng bù wèi jí。
归心天若许,定卜老泉室。guī xīn tiān ruò xǔ,dìng bo lǎo quán shì。
凄凉百年后,事付何人笔。qī liáng bǎi nián hòu,shì fù hé rén bǐ。
于今兄独知,言之泣生日。yú jīn xiōng dú zhī,yán zhī qì shēng rì。

次韵子瞻寄黄子木杖

苏辙

老至亦有渐,五十惟杖始。lǎo zhì yì yǒu jiàn,wǔ shí wéi zhàng shǐ。
行年日辰匝,幸免乡闾耻。xíng nián rì chén zā,xìng miǎn xiāng lǘ chǐ。
罪重疮难平,馀痂未脱疻。zuì zhòng chuāng nán píng,yú jiā wèi tuō zhǐ。
登山足犹健,不用扶儿子。dēng shān zú yóu jiàn,bù yòng fú ér zi。
我兄念辛勤,赠此携且倚。wǒ xiōng niàn xīn qín,zèng cǐ xié qiě yǐ。
他年赐环日,田舍尤须此。tā nián cì huán rì,tián shě yóu xū cǐ。
早收藤节杯,旋缀乌皮几。zǎo shōu téng jié bēi,xuán zhuì wū pí jǐ。
茅檐数间足,不用伐桐杞。máo yán shù jiān zú,bù yòng fá tóng qǐ。

次韵子瞻谪居三适旦起理发

苏辙

道人鸡鸣起,趺坐存九宫。dào rén jī míng qǐ,fū zuò cún jiǔ gōng。
灵液流下田,伏苓抱长松。líng yè liú xià tián,fú líng bào zhǎng sōng。
颠毛得馀润,冉冉欺霜风。diān máo dé yú rùn,rǎn rǎn qī shuāng fēng。
俯就无数栉,九九为一通。fǔ jiù wú shù zhì,jiǔ jiǔ wèi yī tōng。
洗沐废已久,徐之勿匆匆。xǐ mù fèi yǐ jiǔ,xú zhī wù cōng cōng。
气来自涌泉,至此知几重。qì lái zì yǒng quán,zhì cǐ zhī jǐ zhòng。
近闻西边将,袒裼拥马鬃。jìn wén xī biān jiāng,tǎn tì yōng mǎ zōng。
归来建赤油,不复侪伍同。guī lái jiàn chì yóu,bù fù chái wǔ tóng。
笑我守寻尺,求与真源逢。xiào wǒ shǒu xún chǐ,qiú yǔ zhēn yuán féng。
人生各有安,未肯易三公。rén shēng gè yǒu ān,wèi kěn yì sān gōng。

次韵子瞻谪居三适午窗坐睡

苏辙

定中龙眠膝,定起柳生肘。dìng zhōng lóng mián xī,dìng qǐ liǔ shēng zhǒu。
心无出入异,三昧亦何有。xīn wú chū rù yì,sān mèi yì hé yǒu。
晴窗午阴转,坐睡一何久。qíng chuāng wǔ yīn zhuǎn,zuò shuì yī hé jiǔ。
颓然拥褐身,剥啄叩门手。tuí rán yōng hè shēn,bō zhuó kòu mén shǒu。
褰帷顾我笑,疑我困宿酒。qiān wéi gù wǒ xiào,yí wǒ kùn sù jiǔ。
不知吾丧我,冰消不遗寿。bù zhī wú sàng wǒ,bīng xiāo bù yí shòu。
空虚无一物,彼物自枯朽。kōng xū wú yī wù,bǐ wù zì kū xiǔ。
梦中得灵药,此药从谁受。mèng zhōng dé líng yào,cǐ yào cóng shuí shòu。
侵寻入四支,欲洗自无垢。qīn xún rù sì zhī,yù xǐ zì wú gòu。
从今百不欠,只欠归田叟。cóng jīn bǎi bù qiàn,zhǐ qiàn guī tián sǒu。

次韵子瞻谪居三适夜卧濯足

苏辙

海民慢寒备,不畜衾与裯。hǎi mín màn hán bèi,bù chù qīn yǔ chóu。
虽苦地气泄,亦无徒跣忧。suī kǔ dì qì xiè,yì wú tú xiǎn yōu。
逐客久未安,集舍占鸺鹠。zhú kè jiǔ wèi ān,jí shě zhàn xiū liú。
念昔使胡中,车驰卒不留。niàn xī shǐ hú zhōng,chē chí zú bù liú。
貂裘溯北风,十袭犹飕飕。diāo qiú sù běi fēng,shí xí yóu sōu sōu。
中涂履冰河,马倒身自投。zhōng tú lǚ bīng hé,mǎ dào shēn zì tóu。
宛足费冯翼,千里烦帣韝。wǎn zú fèi féng yì,qiān lǐ fán juǎn gōu。
十年事汤剂,风雨气辄浮。shí nián shì tāng jì,fēng yǔ qì zhé fú。
南来足忧虑,此病何时瘳。nán lái zú yōu lǜ,cǐ bìng hé shí chōu。
名身孰亲疏,慎勿求封侯。míng shēn shú qīn shū,shèn wù qiú fēng hóu。

同子瞻次过远重字韵

苏辙

孟子自夸心不动,未试永嘉铁轮重。mèng zi zì kuā xīn bù dòng,wèi shì yǒng jiā tiě lún zhòng。
弟兄六十老病馀,万里同遭海隅送。dì xiōng liù shí lǎo bìng yú,wàn lǐ tóng zāo hǎi yú sòng。
长披羊裘类严子,罢食猪肝同闵仲。zhǎng pī yáng qiú lèi yán zi,bà shí zhū gān tóng mǐn zhòng。
大男留处事田亩,幼子随行躬釜瓮。dà nán liú chù shì tián mǔ,yòu zi suí xíng gōng fǔ wèng。
低眉语笑接邻父,弹指吁嗟到蛮洞。dī méi yǔ xiào jiē lín fù,dàn zhǐ xū jiē dào mán dòng。
茅茨一日敢忘葺,桑柘十年须勉种。máo cí yī rì gǎn wàng qì,sāng zhè shí nián xū miǎn zhǒng。
来时邂逅得相携,归去逡巡应复从。lái shí xiè hòu dé xiāng xié,guī qù qūn xún yīng fù cóng。
莫惊忧患尔来同,久知出处平生共。mò jīng yōu huàn ěr lái tóng,jiǔ zhī chū chù píng shēng gòng。
虽令子孙治家学,休炫文章供世用。suī lìng zi sūn zhì jiā xué,xiū xuàn wén zhāng gōng shì yòng。
颍川筑室久未成,夜来忽作西湖梦。yǐng chuān zhù shì jiǔ wèi chéng,yè lái hū zuò xī hú mèng。

求黄家紫竹杖

苏辙

曾家紫竹君家种,曾园竹与荒藤共。céng jiā zǐ zhú jūn jiā zhǒng,céng yuán zhú yǔ huāng téng gòng。
藤骄竹瘁如畏人,不似君家竹森耸。téng jiāo zhú cuì rú wèi rén,bù shì jūn jiā zhú sēn sǒng。
我来买宅非为宅,爱此风梢时一弄。wǒ lái mǎi zhái fēi wèi zhái,ài cǐ fēng shāo shí yī nòng。
磨刀向藤久未忍,树倒藤披真自送。mó dāo xiàng téng jiǔ wèi rěn,shù dào téng pī zhēn zì sòng。
繁阴一豁新笋地,狂鞭欲向青春动。fán yīn yī huō xīn sǔn dì,kuáng biān yù xiàng qīng chūn dòng。
我身病后少筋力,遍求拄杖扶腰痛。wǒ shēn bìng hòu shǎo jīn lì,biàn qiú zhǔ zhàng fú yāo tòng。
萧萧瘦干未能任,一亩君家知足用。xiāo xiāo shòu gàn wèi néng rèn,yī mǔ jūn jiā zhī zú yòng。
一枝遗我拄寻君,老酒仍烦为开瓮。yī zhī yí wǒ zhǔ xún jūn,lǎo jiǔ réng fán wèi kāi wèng。

赋丰城剑

苏辙

剑气夜干斗,精诚初莫隔。jiàn qì yè gàn dòu,jīng chéng chū mò gé。
全身寄狱户,隐约还自得。quán shēn jì yù hù,yǐn yuē hái zì dé。
张雷彼知我,勉为汝一出。zhāng léi bǐ zhī wǒ,miǎn wèi rǔ yī chū。
腰间杂环佩,亦既报之德。yāo jiān zá huán pèi,yì jì bào zhī dé。
凛凛天地间,要非手中物。lǐn lǐn tiān dì jiān,yào fēi shǒu zhōng wù。
跃入延平水,三日飞霹雳。yuè rù yán píng shuǐ,sān rì fēi pī lì。
出当乘风雷,归当卧泉石。chū dāng chéng fēng léi,guī dāng wò quán shí。
千年故穴在,三叹泉上客。qiān nián gù xué zài,sān tàn quán shàng kè。

寄题登封揖仙亭

苏辙

灵王太子本读书,纵谈谷洛参诸儒。líng wáng tài zi běn dú shū,zòng tán gǔ luò cān zhū rú。
生来不见全盛初,老成遗训谁楷模。shēng lái bù jiàn quán shèng chū,lǎo chéng yí xùn shuí kǎi mó。
心知渐失文武馀,萧然直入山中居。xīn zhī jiàn shī wén wǔ yú,xiāo rán zhí rù shān zhōng jū。
山间吹笙凤凰呼,升天白日乘龙车。shān jiān chuī shēng fèng huáng hū,shēng tiān bái rì chéng lóng chē。
周人聚观拜路隅,明月为佩云为裾。zhōu rén jù guān bài lù yú,míng yuè wèi pèi yún wèi jū。
归来千岁孰在无,赤松老彭自为徒。guī lái qiān suì shú zài wú,chì sōng lǎo péng zì wèi tú。
上侍玉宸临九区,烜赫不类山泽癯。shàng shì yù chén lín jiǔ qū,xuǎn hè bù lèi shān zé qú。
依山作邑贤大夫,夜中焚香溯空虚。yī shān zuò yì xián dà fū,yè zhōng fén xiāng sù kōng xū。
我欲从之驾肩舆,秋风八月来徐徐。wǒ yù cóng zhī jià jiān yú,qiū fēng bā yuè lái xú xú。

十一月十三日雪

苏辙

南方霜露多,虽寒雪不作。nán fāng shuāng lù duō,suī hán xuě bù zuò。
北归亦何喜,三年雪三落。běi guī yì hé xǐ,sān nián xuě sān luò。
我田在城西,禾麦敢嫌薄。wǒ tián zài chéng xī,hé mài gǎn xián báo。
今年陈宋灾,水旱更为虐。jīn nián chén sòng zāi,shuǐ hàn gèng wèi nüè。
闭籴斯不仁,逐熟自难却。bì dí sī bù rén,zhú shú zì nán què。
饥寒虽吾患,尚可省盐酪。jī hán suī wú huàn,shàng kě shěng yán lào。
飞蝗昨过野,遗种遍陂泺。fēi huáng zuó guò yě,yí zhǒng biàn bēi luò。
春阳百日至,闹若蚕生箔。chūn yáng bǎi rì zhì,nào ruò cán shēng bó。
得雪流土中,及泉尽鱼跃。dé xuě liú tǔ zhōng,jí quán jǐn yú yuè。
美哉丰年祥,不待炎火灼。měi zāi fēng nián xiáng,bù dài yán huǒ zhuó。
呼儿具樽酒,对妇同一酌。hū ér jù zūn jiǔ,duì fù tóng yī zhuó。
误认屋瓦鸣,更愿闻雪脚。wù rèn wū wǎ míng,gèng yuàn wén xuě jiǎo。

迁居汝南

苏辙

我昔还自南,从此适旧许。wǒ xī hái zì nán,cóng cǐ shì jiù xǔ。
再岁常杜门,壁观无与语。zài suì cháng dù mén,bì guān wú yǔ yǔ。
何人自惊顾,未听即安处。hé rén zì jīng gù,wèi tīng jí ān chù。
亟逃颍州籍,来贯汝南户。jí táo yǐng zhōu jí,lái guàn rǔ nán hù。
妻孥不及将,童仆具樽俎。qī nú bù jí jiāng,tóng pū jù zūn zǔ。
身如孤栖鹊,夜起三绕树。shēn rú gū qī què,yè qǐ sān rào shù。
故人乐安生,风节似其父。gù rén lè ān shēng,fēng jié shì qí fù。
忻然暂一笑,舍我西南去。xīn rán zàn yī xiào,shě wǒ xī nán qù。
去已还闭门,时作野田步。qù yǐ hái bì mén,shí zuò yě tián bù。
萧条古僧舍,遗像得颜鲁。xiāo tiáo gǔ sēng shě,yí xiàng dé yán lǔ。
精神凛如生,今昔吾与女。jīng shén lǐn rú shēng,jīn xī wú yǔ nǚ。
已同羁穷厄,但脱生死怖。yǐ tóng jī qióng è,dàn tuō shēng sǐ bù。
幸世方和平,有土非寇虏。xìng shì fāng hé píng,yǒu tǔ fēi kòu lǔ。
春寒烧黄茅,昼饭煮青茹。chūn hán shāo huáng máo,zhòu fàn zhǔ qīng rú。
何必潩上田,幸此足粳稌。hé bì yì shàng tián,xìng cǐ zú jīng tú。
归心念狂简,裁制时已莫。guī xīn niàn kuáng jiǎn,cái zhì shí yǐ mò。