古诗词

园樱伤老也

司马光

园有弱柳,圃有肥韭。yuán yǒu ruò liǔ,pǔ yǒu féi jiǔ。
我酒既有,我殽既阜。wǒ jiǔ jì yǒu,wǒ xiáo jì fù。
载笑载歌,以宴我友。zài xiào zài gē,yǐ yàn wǒ yǒu。
今我不乐,年其无久。jīn wǒ bù lè,nián qí wú jiǔ。
司马光

司马光

司马光(1019年11月17日-1086年),字君实,号迂叟,陕州夏县(今山西夏县)涑水乡人,《宋史》,《辞海》等明确记载,世称涑水先生。生于河南省信阳市光山县。北宋史学家、文学家。历仕仁宗、英宗、神宗、哲宗四朝,卒赠太师、温国公,谥文正,主持编纂了中国历史上第一部编年体通史《资治通鉴》,为人温良谦恭、刚正不阿,其人格堪称儒学教化下的典范,历来受人景仰。生平著作甚多,主要有史学巨著《资治通鉴》、《温国文正司马公文集》、《稽古录》、《涑水记闻》、《潜虚》等。 司马光的作品>>

猜您喜欢

和吴冲卿三哀诗

司马光

天生千万人,中有一隽杰。tiān shēng qiān wàn rén,zhōng yǒu yī juàn jié。
奈何丧三贤,前后才期月。nài hé sàng sān xián,qián hòu cái qī yuè。
邻几任天资,浮饰耻澡刷。lín jǐ rèn tiān zī,fú shì chǐ zǎo shuā。
朝市等山林,衣冠同布褐。cháo shì děng shān lín,yī guān tóng bù hè。
外无泾渭分,内有淄渑别。wài wú jīng wèi fēn,nèi yǒu zī miǎn bié。
逢时敢危言,慷慨谁能夺。féng shí gǎn wēi yán,kāng kǎi shuí néng duó。
圣俞诗七千,历历尽精绝。shèng yú shī qī qiān,lì lì jǐn jīng jué。
初无追琢勤,气质禀清洁。chū wú zhuī zuó qín,qì zhì bǐng qīng jié。
负兹惊世才,未尝自标揭。fù zī jīng shì cái,wèi cháng zì biāo jiē。
鞠躬随众后,侧足畏蹉跌。jū gōng suí zhòng hòu,cè zú wèi cuō diē。
钦圣渥洼驹,初生已汗血。qīn shèng wò wā jū,chū shēng yǐ hàn xuè。
虽有绝尘踪,不失和鸾节。suī yǒu jué chén zōng,bù shī hé luán jié。
宜为清庙器,俨雅应钟律。yí wèi qīng miào qì,yǎn yǎ yīng zhōng lǜ。
众论仍共然,非从友朋出。zhòng lùn réng gòng rán,fēi cóng yǒu péng chū。
群才方大来,軮轧扶帝室。qún cái fāng dà lái,yǎng yà fú dì shì。
谁云指顾间,联翩化异物。shuí yún zhǐ gù jiān,lián piān huà yì wù。
吊缞哭未已,病枕气已竭。diào cuī kū wèi yǐ,bìng zhěn qì yǐ jié。
同为地下游,携手不相失。tóng wèi dì xià yóu,xié shǒu bù xiāng shī。
绅绂顿萧条,相逢但嗟咄。shēn fú dùn xiāo tiáo,xiāng féng dàn jiē duō。
诵君三哀诗,终篇涕如雪。sòng jūn sān āi shī,zhōng piān tì rú xuě。
眉目尚昭晢,笑言犹仿佛。méi mù shàng zhāo zhé,xiào yán yóu fǎng fú。
肃然来悲风,四望气萧瑟。sù rán lái bēi fēng,sì wàng qì xiāo sè。

穷兔谣二首

司马光

鹘翅崩腾来九霄,兔命迫窄无所逃。gǔ chì bēng téng lái jiǔ xiāo,tù mìng pò zhǎi wú suǒ táo。
秋毫就死忽背跃,鹘拳不中还飞高。qiū háo jiù sǐ hū bèi yuè,gǔ quán bù zhōng hái fēi gāo。
安知韩卢复在后,力屈但作婴儿号。ān zhī hán lú fù zài hòu,lì qū dàn zuò yīng ér hào。
少年只取一快乐,谁念草根腥血毛。shǎo nián zhǐ qǔ yī kuài lè,shuí niàn cǎo gēn xīng xuè máo。

穷兔谣二首

司马光

兔营三窟定何在,棘间堑底高丘巅。tù yíng sān kū dìng hé zài,jí jiān qiàn dǐ gāo qiū diān。
却行百步方跃入,未免馀踪留雪田。què xíng bǎi bù fāng yuè rù,wèi miǎn yú zōng liú xuě tián。
少年何为无恻隐,解鹰纵犬薰以烟。shǎo nián hé wèi wú cè yǐn,jiě yīng zòng quǎn xūn yǐ yān。
人言兔狡非兔狡,窘急偷生真可怜。rén yán tù jiǎo fēi tù jiǎo,jiǒng jí tōu shēng zhēn kě lián。

和王介甫烘虱

司马光

天生万物名品夥,嗟尔为生至么么。tiān shēng wàn wù míng pǐn huǒ,jiē ěr wèi shēng zhì me me。
依人自活反食人,性喜覆藏便垢涴。yī rén zì huó fǎn shí rén,xìng xǐ fù cáng biàn gòu wò。
晨朝生子暮生孙,不日蕃滋逾万个。chén cháo shēng zi mù shēng sūn,bù rì fān zī yú wàn gè。
透疏缘隙巧百端,通夕爬搔不能卧。tòu shū yuán xì qiǎo bǎi duān,tōng xī pá sāo bù néng wò。
我归彼出疲奔命,备北惊南厌搜逻。wǒ guī bǐ chū pí bēn mìng,bèi běi jīng nán yàn sōu luó。
所擒至少所失多,舍置薰烧无术奈。suǒ qín zhì shǎo suǒ shī duō,shě zhì xūn shāo wú shù nài。
加之炭上犹晏然,相顾未知亡族祸。jiā zhī tàn shàng yóu yàn rán,xiāng gù wèi zhī wáng zú huò。
大者洋洋迷所适,奔走未停身已堕。dà zhě yáng yáng mí suǒ shì,bēn zǒu wèi tíng shēn yǐ duò。
细者懦怯但深潜,乾死缝中谁复课。xì zhě nuò qiè dàn shēn qián,qián sǐ fèng zhōng shuí fù kè。
黑者抱发亦忧疑,逃入幧头默相贺。hēi zhě bào fā yì yōu yí,táo rù qiāo tóu mò xiāng hè。
腥烟腾起远袭人,袖拥鼻端时一唾。xīng yān téng qǐ yuǎn xí rén,xiù yōng bí duān shí yī tuò。
初虽快意终自咎,致尔歼夷非尔过。chū suī kuài yì zhōng zì jiù,zhì ěr jiān yí fēi ěr guò。
吾家箧笥本自贫,况复为人苦慵惰。wú jiā qiè sì běn zì pín,kuàng fù wèi rén kǔ yōng duò。
体生鳞甲未能浴,衣不离身成脆破。tǐ shēng lín jiǎ wèi néng yù,yī bù lí shēn chéng cuì pò。
朽缯坏絮为渊薮,如麦如麻寖肥大。xiǔ zēng huài xù wèi yuān sǒu,rú mài rú má jìn féi dà。
虚肠不免须侵人,肯学夷齐甘死饿。xū cháng bù miǎn xū qīn rén,kěn xué yí qí gān sǐ è。
醯酸蜹聚理固然,尔辈披攘我当坐。xī suān ruì jù lǐ gù rán,ěr bèi pī rǎng wǒ dāng zuò。
但思努力自洁清,群虱皆当远迩播。dàn sī nǔ lì zì jié qīng,qún shī jiē dāng yuǎn ěr bō。

和王胜之雪霁借马入局偶书

司马光

胜之家本公侯贵,弱冠英才已惊世。shèng zhī jiā běn gōng hóu guì,ruò guān yīng cái yǐ jīng shì。
雒阳多士谁敢伦,千古比肩唯贾谊。luò yáng duō shì shuí gǎn lún,qiān gǔ bǐ jiān wéi jiǎ yì。
昔遭绛灌深切齿,奔走十年为下吏。xī zāo jiàng guàn shēn qiè chǐ,bēn zǒu shí nián wèi xià lì。
近方抆拭出泥涂,稍学和光匿锋锐。jìn fāng wěn shì chū ní tú,shāo xué hé guāng nì fēng ruì。
会计之官岂足为,黾勉簿书聊自庇。huì jì zhī guān qǐ zú wèi,mǐn miǎn bù shū liáo zì bì。
王城九衢腊月尾,风雪数朝穷恣睢。wáng chéng jiǔ qú là yuè wěi,fēng xuě shù cháo qióng zì suī。
枥间款段疲且病,借马于人亦疲曳。lì jiān kuǎn duàn pí qiě bìng,jiè mǎ yú rén yì pí yè。
扬鞭掣辔趋省廷,刺蹙不前泥没鼻。yáng biān chè pèi qū shěng tíng,cì cù bù qián ní méi bí。
慨然遂有劳者歌,满纸雄文欻轩轾。kǎi rán suì yǒu láo zhě gē,mǎn zhǐ xióng wén chuā xuān zhì。
人生荣遇有早晚,视此锱铢勿关意。rén shēng róng yù yǒu zǎo wǎn,shì cǐ zī zhū wù guān yì。
况君卓荦高出群,异日青云终自致。kuàng jūn zhuó luò gāo chū qún,yì rì qīng yún zhōng zì zhì。
鲜车大盖拥骅骝,莫忘今朝乘小驷。xiān chē dà gài yōng huá liú,mò wàng jīn cháo chéng xiǎo sì。

齐山诗呈王学士

司马光

江上有奇山,群峰矗如剪。jiāng shàng yǒu qí shān,qún fēng chù rú jiǎn。
昔闻齐刺史,置酒升绝巘。xī wén qí cì shǐ,zhì jiǔ shēng jué yǎn。
其人有惠政,嘉名自兹远。qí rén yǒu huì zhèng,jiā míng zì zī yuǎn。
君来踵其迹,词牒日清简。jūn lái zhǒng qí jì,cí dié rì qīng jiǎn。
骊驹时入谷,胜地穷搜选。lí jū shí rù gǔ,shèng dì qióng sōu xuǎn。
问俗复怀人,非徒事游衍。wèn sú fù huái rén,fēi tú shì yóu yǎn。

和始平公见寄八韵

司马光

向来从后车,雍容镇藩垣。xiàng lái cóng hòu chē,yōng róng zhèn fān yuán。
政成簿书简,终日侍清樽。zhèng chéng bù shū jiǎn,zhōng rì shì qīng zūn。
今兹备言职,不得登朱门。jīn zī bèi yán zhí,bù dé dēng zhū mén。
违离讵几时,风色变寒温。wéi lí jù jǐ shí,fēng sè biàn hán wēn。
忽聆吉甫什,穆如承话言。hū líng jí fǔ shén,mù rú chéng huà yán。
安得六翮生,随意远飞翻。ān dé liù hé shēng,suí yì yuǎn fēi fān。
垂耳倦新羁,蹀足思华轩。chuí ěr juàn xīn jī,dié zú sī huá xuān。
谅无伯乐顾,疲劳安敢论。liàng wú bó lè gù,pí láo ān gǎn lùn。

又和并寄杨乐道十二韵

司马光

圣主乐忠谏,曲从如转圜。shèng zhǔ lè zhōng jiàn,qū cóng rú zhuǎn huán。
玉色粹阳春,至仁生自然。yù sè cuì yáng chūn,zhì rén shēng zì rán。
所惭群臣愚,无以称开延。suǒ cán qún chén yú,wú yǐ chēng kāi yán。
贱生何为者,侧足青规前。jiàn shēng hé wèi zhě,cè zú qīng guī qián。
顽石不可鍊,安能补高天。wán shí bù kě liàn,ān néng bǔ gāo tiān。
狂简昧大体,所依官长贤。kuáng jiǎn mèi dà tǐ,suǒ yī guān zhǎng xián。
有如骖之靷,左右随周旋。yǒu rú cān zhī yǐn,zuǒ yòu suí zhōu xuán。
庶几助山甫,衮职无尤愆。shù jǐ zhù shān fǔ,gǔn zhí wú yóu qiān。
缅思老成人,阻亲函丈筵。miǎn sī lǎo chéng rén,zǔ qīn hán zhàng yán。
岂不寸心劳,动为缠徽牵。qǐ bù cùn xīn láo,dòng wèi chán huī qiān。
何当执寿卮,跪起得差肩。hé dāng zhí shòu zhī,guì qǐ dé chà jiān。
相顾藐无期,瞻望徒悁悁。xiāng gù miǎo wú qī,zhān wàng tú yuān yuān。

朝鸡赠王乐道

司马光

小鸡距短双翅垂,广场勇斗无所施。xiǎo jī jù duǎn shuāng chì chuí,guǎng chǎng yǒng dòu wú suǒ shī。
清晓长鸣独先众,朝者恃此能知时。qīng xiǎo zhǎng míng dú xiān zhòng,cháo zhě shì cǐ néng zhī shí。
星河满天月光白,东望扶桑悄无色。xīng hé mǎn tiān yuè guāng bái,dōng wàng fú sāng qiāo wú sè。
一声高举耳目醒,四远群阴俱辟易。yī shēng gāo jǔ ěr mù xǐng,sì yuǎn qún yīn jù pì yì。
陋巷人疏烟火稀,永夜沈沈钟鼓微。lòu xiàng rén shū yān huǒ xī,yǒng yè shěn shěn zhōng gǔ wēi。
闻之徐起就盥栉,颠倒不复忧裳衣。wén zhī xú qǐ jiù guàn zhì,diān dào bù fù yōu shang yī。
君家迥居北城曲,阿阁嶕峣日鸣玉。jūn jiā jiǒng jū běi chéng qū,ā gé jiāo yáo rì míng yù。
萧萧风雨得司晨,不使无功啄君粟。xiāo xiāo fēng yǔ dé sī chén,bù shǐ wú gōng zhuó jūn sù。

谢始平公以近诗一卷赐示

司马光

皇家骏命承苍穹,烝民之杰生维嵩。huáng jiā jùn mìng chéng cāng qióng,zhēng mín zhī jié shēng wéi sōng。
圣贤会合若符契,坐致四海登熙隆。shèng xián huì hé ruò fú qì,zuò zhì sì hǎi dēng xī lóng。
三阶清平九鼎重,指麾拱揖安华戎。sān jiē qīng píng jiǔ dǐng zhòng,zhǐ huī gǒng yī ān huá róng。
人情谁不乐将相,往往皓首忘疲癃。rén qíng shuí bù lè jiāng xiāng,wǎng wǎng hào shǒu wàng pí lóng。
北平饮乳尚怀印,千秋乘车犹入宫。běi píng yǐn rǔ shàng huái yìn,qiān qiū chéng chē yóu rù gōng。
唯公致政年甫至,耳目明利志气充。wéi gōng zhì zhèng nián fǔ zhì,ěr mù míng lì zhì qì chōng。
幡然脱去万钟禄,羽仪高远如翔鸿。fān rán tuō qù wàn zhōng lù,yǔ yí gāo yuǎn rú xiáng hóng。
灵台不复絓尘务,至德恬淡含黄中。líng tái bù fù guà chén wù,zhì dé tián dàn hán huáng zhōng。
英华纯粹积不发,事业转为文字工。yīng huá chún cuì jī bù fā,shì yè zhuǎn wèi wén zì gōng。
大篇短韵间金石,远追吉甫流清风。dà piān duǎn yùn jiān jīn shí,yuǎn zhuī jí fǔ liú qīng fēng。
刻雕众物非用意,默与元化参神功。kè diāo zhòng wù fēi yòng yì,mò yǔ yuán huà cān shén gōng。
应刘鲍谢事奇巧,细琐岂足夸才雄。yīng liú bào xiè shì qí qiǎo,xì suǒ qǐ zú kuā cái xióng。
祼圭夷玉清庙器,肯与环玦争玲珑。guàn guī yí yù qīng miào qì,kěn yǔ huán jué zhēng líng lóng。
绛帐生徒东阁客,微官拘絷如樊笼。jiàng zhàng shēng tú dōng gé kè,wēi guān jū zhí rú fán lóng。
言诗何敢望商赐,幸得诵咏祛童蒙。yán shī hé gǎn wàng shāng cì,xìng dé sòng yǒng qū tóng méng。
昏花病目不自惜,服膺盥手书一通。hūn huā bìng mù bù zì xī,fú yīng guàn shǒu shū yī tōng。
千金之产不可易,子孙宝蓄传无穷。qiān jīn zhī chǎn bù kě yì,zi sūn bǎo xù chuán wú qióng。

早春戏作呈范景仁

司马光

闰馀春意早,卉木先有思。rùn yú chūn yì zǎo,huì mù xiān yǒu sī。
嘤嘤群鸟翔,东西各求类。yīng yīng qún niǎo xiáng,dōng xī gè qiú lèi。
伊予忝諌垣,动息抱忧悸。yī yǔ tiǎn dǒng yuán,dòng xī bào yōu jì。
衮职旷不补,言责真可畏。gǔn zhí kuàng bù bǔ,yán zé zhēn kě wèi。
况复禁过从,陋巷若囚系。kuàng fù jìn guò cóng,lòu xiàng ruò qiú xì。
茅茨庇风雨,偏隘无馀地。máo cí bì fēng yǔ,piān ài wú yú dì。
时于坏垣隙,历历生新荠。shí yú huài yuán xì,lì lì shēng xīn jì。
君侯乃比邻,跬步难自致。jūn hóu nǎi bǐ lín,kuǐ bù nán zì zhì。
常思去岁初,西轩学歌吹。cháng sī qù suì chū,xī xuān xué gē chuī。
座客皆故人,欢笑无拘忌。zuò kè jiē gù rén,huān xiào wú jū jì。
平生不喜酒,是日成烂醉。píng shēng bù xǐ jiǔ,shì rì chéng làn zuì。
岂言长揖归,良会难再值。qǐ yán zhǎng yī guī,liáng huì nán zài zhí。
东风忽复来,时华一何驶。dōng fēng hū fù lái,shí huá yī hé shǐ。
丛竹固无恙,夭桃作花异。cóng zhú gù wú yàng,yāo táo zuò huā yì。
朝廷正清明,讵肯容窃位。cháo tíng zhèng qīng míng,jù kěn róng qiè wèi。
何当遂废放,欢饮还自恣。hé dāng suì fèi fàng,huān yǐn hái zì zì。

夏夜

司马光

溽暑郁不开,矗矗云万叠。rù shǔ yù bù kāi,chù chù yún wàn dié。
长风卷地来,冻雨不濡叶。zhǎng fēng juǎn dì lái,dòng yǔ bù rú yè。
虽无润物功,凉泠得所惬。suī wú rùn wù gōng,liáng líng dé suǒ qiè。
须臾号怒息,清月照壁颊。xū yú hào nù xī,qīng yuè zhào bì jiá。
小冠簪短发,衣裾轻猎猎。xiǎo guān zān duǎn fā,yī jū qīng liè liè。
攲倾依曲几,暂尔苏疲苶。qī qīng yī qū jǐ,zàn ěr sū pí nié。
坐久不思眠,草间微露浥。zuò jiǔ bù sī mián,cǎo jiān wēi lù yì。

和范景仁西圻野老诗

司马光

西郊广路浮壤黄,上天雨泣寒云苍。xī jiāo guǎng lù fú rǎng huáng,shàng tiān yǔ qì hán yún cāng。
鸾旗闟戟纷晻霭,扈从威神归帝乡。luán qí xì jǐ fēn àn ǎi,hù cóng wēi shén guī dì xiāng。
田家老父眉睫白,杖藜匍匐泣路傍。tián jiā lǎo fù méi jié bái,zhàng lí pú fú qì lù bàng。
且云生逢至仁主,蠲租罢役岁为常。qiě yún shēng féng zhì rén zhǔ,juān zū bà yì suì wèi cháng。
蚕收百箔桑蔽野,麻麦极望无边疆。cán shōu bǎi bó sāng bì yě,má mài jí wàng wú biān jiāng。
去年翠华出赛雨,锦绣绵络墟里光。qù nián cuì huá chū sài yǔ,jǐn xiù mián luò xū lǐ guāng。
拜迎六马负缣帛,孙扶妪接归扬扬。bài yíng liù mǎ fù jiān bó,sūn fú yù jiē guī yáng yáng。
自分讴歌毕馀景,一朝缟素安可防。zì fēn ōu gē bì yú jǐng,yī cháo gǎo sù ān kě fáng。
哀声澒洞彻四极,草木惨淡颜色伤。āi shēng hòng dòng chè sì jí,cǎo mù cǎn dàn yán sè shāng。
蝼蚁衰龄不足赎,泪如飞雪空沾裳。lóu yǐ shuāi líng bù zú shú,lèi rú fēi xuě kōng zhān shang。
河萦洛贯嵩峰足,泉底寰瀛日月长。hé yíng luò guàn sōng fēng zú,quán dǐ huán yíng rì yuè zhǎng。
羡门已闭属车返,轭上空瞻金凤凰。xiàn mén yǐ bì shǔ chē fǎn,è shàng kōng zhān jīn fèng huáng。

种竹

司马光

种竹南墙阴,竹生皆北响。zhǒng zhú nán qiáng yīn,zhú shēng jiē běi xiǎng。
苟非阳在北,竹性安可强。gǒu fēi yáng zài běi,zhú xìng ān kě qiáng。
乃知就阳意,草木皆有情。nǎi zhī jiù yáng yì,cǎo mù jiē yǒu qíng。
园葵最柔弱,独取倾心名。yuán kuí zuì róu ruò,dú qǔ qīng xīn míng。

介甫巫山高命光属和勉率成篇真不知量

司马光

巫山高,巫山之高高不极。wū shān gāo,wū shān zhī gāo gāo bù jí。
寒江西来曳练长,群峰森罗十二戟。hán jiāng xī lái yè liàn zhǎng,qún fēng sēn luó shí èr jǐ。
清狖悲号裂翠崖,老蛟怒斗摧丹壁。qīng yòu bēi hào liè cuì yá,lǎo jiāo nù dòu cuī dān bì。
轻生重利三巴客,一叶直冲高浪白。qīng shēng zhòng lì sān bā kè,yī yè zhí chōng gāo làng bái。
船头吟啸坐自如,仰视长天不盈尺。chuán tóu yín xiào zuò zì rú,yǎng shì zhǎng tiān bù yíng chǐ。
丛祠象设俨山椒,巫祝纷纷非一朝。cóng cí xiàng shè yǎn shān jiāo,wū zhù fēn fēn fēi yī cháo。
云是高唐神女之所处,至今暮雨常萧萧。yún shì gāo táng shén nǚ zhī suǒ chù,zhì jīn mù yǔ cháng xiāo xiāo。
我闻神理明且直,兴亡唯观恶与德。wǒ wén shén lǐ míng qiě zhí,xīng wáng wéi guān è yǔ dé。
安肯来从楚国君,凭依梦寐为淫昏。ān kěn lái cóng chǔ guó jūn,píng yī mèng mèi wèi yín hūn。
襄王之心自荒惑,引领日望阳台云。xiāng wáng zhī xīn zì huāng huò,yǐn lǐng rì wàng yáng tái yún。
独不思怀王西行不复返,甲光照地屯秦军。dú bù sī huái wáng xī xíng bù fù fǎn,jiǎ guāng zhào dì tún qín jūn。
蚕食黔中下荆门,陵园宗庙皆烧焚。cán shí qián zhōng xià jīng mén,líng yuán zōng miào jiē shāo fén。
社稷飘零不复存,嗟嗟若敖鼢冒时,筚路蓝缕皆辛勤。shè jì piāo líng bù fù cún,jiē jiē ruò áo fén mào shí,bì lù lán lǚ jiē xīn qín。