古诗词

菩萨蛮·七首集句

刘基

东城江水西飞燕。dōng chéng jiāng shuǐ xī fēi yàn。
黄姑织女时相见。huáng gū zhī nǚ shí xiāng jiàn。
见少别离多。jiàn shǎo bié lí duō。
浮生能几何。fú shēng néng jǐ hé。
梧桐相待老。wú tóng xiāng dài lǎo。
常恐秋风早。cháng kǒng qiū fēng zǎo。
万恨在蛾眉。wàn hèn zài é méi。
傍人那得知。bàng rén nà dé zhī。
刘基

刘基

刘基(1311年7月1日-1375年5月16日)字伯温,谥曰文成,元末明初杰出的军事谋略家、政治家、文学家和思想家,明朝开国元勋,汉族,浙江文成南田(原属青田)人,故时人称他刘青田,明洪武三年(1370)封诚意伯,人们又称他刘诚意。武宗正德九年追赠太师,谥号文成,后人又称他刘文成、文成公。他以神机妙算、运筹帷幄著称于世。刘伯温是中国古代的一位传奇人物,至今在中国大陆、港澳台乃至东南亚、日韩等地仍有广泛深厚的民间影响力。 刘基的作品>>

猜您喜欢

秋日即事

刘基

疏雨鸣檐月在云,马蹄初歇夜将分。shū yǔ míng yán yuè zài yún,mǎ tí chū xiē yè jiāng fēn。
雁行却向城头过,何处砧声隐隐闻。yàn xíng què xiàng chéng tóu guò,hé chù zhēn shēng yǐn yǐn wén。

秋日即事

刘基

江上秋高暑未归,照书犹有数萤飞。jiāng shàng qiū gāo shǔ wèi guī,zhào shū yóu yǒu shù yíng fēi。
东风可是怜游子,不遣看天忆授衣。dōng fēng kě shì lián yóu zi,bù qiǎn kàn tiān yì shòu yī。

秋日即事

刘基

北风吹雁过萧萧,旅馆青灯共寂寥。běi fēng chuī yàn guò xiāo xiāo,lǚ guǎn qīng dēng gòng jì liáo。
蓬鬓一时成白雪,老来禁得几秋宵。péng bìn yī shí chéng bái xuě,lǎo lái jìn dé jǐ qiū xiāo。

钱塘怀古得吴字

刘基

泽国繁华地,前朝旧此都。zé guó fán huá dì,qián cháo jiù cǐ dōu。
青山弥百粤,白水入三吴。qīng shān mí bǎi yuè,bái shuǐ rù sān wú。
艮岳销王气,坤灵肇帝图。gěn yuè xiāo wáng qì,kūn líng zhào dì tú。
两宫千里恨,九子一身孤。liǎng gōng qiān lǐ hèn,jiǔ zi yī shēn gū。
设险冯天堑,偷安负海隅。shè xiǎn féng tiān qiàn,tōu ān fù hǎi yú。
云霞行殿起,荆棘寝园芜。yún xiá xíng diàn qǐ,jīng jí qǐn yuán wú。
币帛敦和议,弓刀抑武夫。bì bó dūn hé yì,gōng dāo yì wǔ fū。
但闻当守奏,不见立庭呼。dàn wén dāng shǒu zòu,bù jiàn lì tíng hū。
鬼蜮昭华衮,忠良赐属镂。guǐ yù zhāo huá gǔn,zhōng liáng cì shǔ lòu。
何劳问社稷,且自作欢娱。hé láo wèn shè jì,qiě zì zuò huān yú。
粳稻来吴会,鱼鼋出具区。jīng dào lái wú huì,yú yuán chū jù qū。
至尊巍北阙,多士乐西湖。zhì zūn wēi běi quē,duō shì lè xī hú。
鹢首驰文舫,龙鳞舞绣襦。yì shǒu chí wén fǎng,lóng lín wǔ xiù rú。
暖波摇襞积,凉月浸氍毹。nuǎn bō yáo bì jī,liáng yuè jìn qú shū。
紫桂秋风老,红莲晓露濡。zǐ guì qiū fēng lǎo,hóng lián xiǎo lù rú。
巨螯擎拥剑,香饭漉雕胡。jù áo qíng yōng jiàn,xiāng fàn lù diāo hú。
蜗角乾坤大,鳌头气势殊。wō jiǎo qián kūn dà,áo tóu qì shì shū。
秦庭迷指鹿,周室叹瞻乌。qín tíng mí zhǐ lù,zhōu shì tàn zhān wū。
玉马违京辇,铜驼掷路衢。yù mǎ wéi jīng niǎn,tóng tuó zhì lù qú。
含容天地广,养育羽毛俱。hán róng tiān dì guǎng,yǎng yù yǔ máo jù。
橘柚驰包贡,涂泥赋上腴。jú yòu chí bāo gòng,tú ní fù shàng yú。
断犀埋越棘,照乘走隋珠。duàn xī mái yuè jí,zhào chéng zǒu suí zhū。
吊古江山在,怀今岁月逾。diào gǔ jiāng shān zài,huái jīn suì yuè yú。
鲸鲵空渤澥,歌咏巳唐虞。jīng ní kōng bó xiè,gē yǒng sì táng yú。
鸱革愁何极,羊裘钓不迂。chī gé chóu hé jí,yáng qiú diào bù yū。
征鸿暮南去,回首忆莼鲈。zhēng hóng mù nán qù,huí shǒu yì chún lú。

次韵和刘彦箕忆山中篇

刘基

句曲峰高倚太阳,不风岩谷自清凉。jù qū fēng gāo yǐ tài yáng,bù fēng yán gǔ zì qīng liáng。
四时岚彩霏夔雪,百道泉流湛玉霜。sì shí lán cǎi fēi kuí xuě,bǎi dào quán liú zhàn yù shuāng。
雅称采芝追绮季,尤宜散发学嵇康。yǎ chēng cǎi zhī zhuī qǐ jì,yóu yí sàn fā xué jī kāng。
龙鳞璀错松当径,凤尾䙰褷竹过墙。lóng lín cuǐ cuò sōng dāng jìng,fèng wěi lí shī zhú guò qiáng。
月上海门蟾早觉,露寒瑞草鹤先尝。yuè shàng hǎi mén chán zǎo jué,lù hán ruì cǎo hè xiān cháng。
仙人卓剑降魑魅,道士书符禁獝狂。xiān rén zhuó jiàn jiàng chī mèi,dào shì shū fú jìn xù kuáng。
宝气丹光生夜寂,黄精白术引年长。bǎo qì dān guāng shēng yè jì,huáng jīng bái shù yǐn nián zhǎng。
茅君虎卧瑶坛上,萧史鸾栖碧殿旁。máo jūn hǔ wò yáo tán shàng,xiāo shǐ luán qī bì diàn páng。
桂树寒山违谢客,桃花流水忆刘郎。guì shù hán shān wéi xiè kè,táo huā liú shuǐ yì liú láng。
猿猱任占青萝帐,薜荔从生绿石床。yuán náo rèn zhàn qīng luó zhàng,bì lì cóng shēng lǜ shí chuáng。
世难有身空自累,诗成无雁倩谁将。shì nán yǒu shēn kōng zì lèi,shī chéng wú yàn qiàn shuí jiāng。
欲凭锦瑟传幽思,才理朱弦意巳忘。yù píng jǐn sè chuán yōu sī,cái lǐ zhū xián yì sì wàng。

彭泽阻风

刘基

风急云飞江倒流,请君聊且驻兰舟。fēng jí yún fēi jiāng dào liú,qǐng jūn liáo qiě zhù lán zhōu。
浪翻彭蠡蛟螭横,云压匡庐虎豹幽。làng fān péng lí jiāo chī héng,yún yā kuāng lú hǔ bào yōu。
怀古谩寻元亮菊,望乡空倚仲宣楼。huái gǔ mán xún yuán liàng jú,wàng xiāng kōng yǐ zhòng xuān lóu。
五更归梦三千里,一日回肠九万周。wǔ gèng guī mèng sān qiān lǐ,yī rì huí cháng jiǔ wàn zhōu。
啸侣山栖怜野鹿,伴人水宿感沙鸥。xiào lǚ shān qī lián yě lù,bàn rén shuǐ sù gǎn shā ōu。
中元都府神官会,上界星辰积气浮。zhōng yuán dōu fǔ shén guān huì,shàng jiè xīng chén jī qì fú。
地轴西南连少昊,天关东北镇阳侯。dì zhóu xī nán lián shǎo hào,tiān guān dōng běi zhèn yáng hóu。
两峰对拥青螺髻,孤月初生白玉钩。liǎng fēng duì yōng qīng luó jì,gū yuè chū shēng bái yù gōu。
龙甲冷欺狞蜃市,蚌胎光夺睡龙眸。lóng jiǎ lěng qī níng shèn shì,bàng tāi guāng duó shuì lóng móu。
春撞急杵涛惊枕,滴沥真珠霰洒裯。chūn zhuàng jí chǔ tāo jīng zhěn,dī lì zhēn zhū xiàn sǎ chóu。
枯树挂崖眠复起,老藤牵石坠还留。kū shù guà yá mián fù qǐ,lǎo téng qiān shí zhuì hái liú。
宫商调合灵钟夕,铓锷棱高峭壁秋。gōng shāng diào hé líng zhōng xī,máng è léng gāo qiào bì qiū。
绣被焚香寒悄悄,金环扣瑟夜悠悠。xiù bèi fén xiāng hán qiāo qiāo,jīn huán kòu sè yè yōu yōu。
竹枝写恨传巳女,木客长吟答楚囚。zhú zhī xiě hèn chuán sì nǚ,mù kè zhǎng yín dá chǔ qiú。
不寐残缸犹闪灭,动情鸣橹数哑讴。bù mèi cán gāng yóu shǎn miè,dòng qíng míng lǔ shù yǎ ōu。
苍梧凤逐重华去,赤水珠无罔象求。cāng wú fèng zhú zhòng huá qù,chì shuǐ zhū wú wǎng xiàng qiú。
大宅高门荒町疃,颓垣败冢闹鸺鹠。dà zhái gāo mén huāng tīng tuǎn,tuí yuán bài zhǒng nào xiū liú。
尘埃漠漠城笳怨,芦荻萧萧戍鼓愁。chén āi mò mò chéng jiā yuàn,lú dí xiāo xiāo shù gǔ chóu。
鬼火碧穿灯火去,狼烟黄入烧烟遒。guǐ huǒ bì chuān dēng huǒ qù,láng yān huáng rù shāo yān qiú。
紫芝可茹林多蟒,红鲤堪罾泽有虬。zǐ zhī kě rú lín duō mǎng,hóng lǐ kān zēng zé yǒu qiú。
万国锄犁俱剑戟,八陵松柏让戈矛。wàn guó chú lí jù jiàn jǐ,bā líng sōng bǎi ràng gē máo。
哀哀野哭乾坤傪,踽踽途行面目魗。āi āi yě kū qián kūn cān,jǔ jǔ tú xíng miàn mù chǒu。
永忆卢敖翔汗漫,愿随慧远学清修。yǒng yì lú áo xiáng hàn màn,yuàn suí huì yuǎn xué qīng xiū。
瑶台青鸟归何处,玄圃琪华烂莫收。yáo tái qīng niǎo guī hé chù,xuán pǔ qí huá làn mò shōu。
沧海未容精卫塞,蓬莱定许偓佺游。cāng hǎi wèi róng jīng wèi sāi,péng lái dìng xǔ wò quán yóu。
故园梅蕊相将发,倚赖春阳慰白头。gù yuán méi ruǐ xiāng jiāng fā,yǐ lài chūn yáng wèi bái tóu。

送陈庭学之成都卫照磨任

刘基

君不见岷山导江戒南纪,喷雨嘘云九千里。jūn bù jiàn mín shān dǎo jiāng jiè nán jì,pēn yǔ xū yún jiǔ qiān lǐ。
瞿唐剑阁键重关,锦城花绕成都市。qú táng jiàn gé jiàn zhòng guān,jǐn chéng huā rào chéng dōu shì。
雄藩作屏镇羌夷,列郡五十爪牙之。xióng fān zuò píng zhèn qiāng yí,liè jùn wǔ shí zhǎo yá zhī。
长夏雪山连太白,玄冬热海蒸坤维。zhǎng xià xuě shān lián tài bái,xuán dōng rè hǎi zhēng kūn wéi。
圣皇握符御宸极,烟尘不起鲸波息。shèng huáng wò fú yù chén jí,yān chén bù qǐ jīng bō xī。
凤凰麒麟在郊薮,川后岳灵俱效职。fèng huáng qí lín zài jiāo sǒu,chuān hòu yuè líng jù xiào zhí。
筹边楼上罗俊良,况子敏学年方将。chóu biān lóu shàng luó jùn liáng,kuàng zi mǐn xué nián fāng jiāng。
将军幕府曾试用,骅骝熟路宜腅骧。jiāng jūn mù fǔ céng shì yòng,huá liú shú lù yí dàn xiāng。
大艑扬帆溯江水,东风漫漫吹兰芷。dà biàn yáng fān sù jiāng shuǐ,dōng fēng màn màn chuī lán zhǐ。
彩衣鹤发对晨昏,有酒盈尊甘且旨。cǎi yī hè fā duì chén hūn,yǒu jiǔ yíng zūn gān qiě zhǐ。
吾闻崌崃上,与井络通风气。wú wén jū lái shàng,yǔ jǐng luò tōng fēng qì。
隔阂华与戎,九夷八蛮濡帝泽,庙堂巳得攻心策。gé hé huá yǔ róng,jiǔ yí bā mán rú dì zé,miào táng sì dé gōng xīn cè。

为王辅卿郎中题雪滩寒雁图

刘基

云茫茫,水浪浪,林木脱叶无稻粮。yún máng máng,shuǐ làng làng,lín mù tuō yè wú dào liáng。
乌啼雁叫天苍凉,岁云莫矣江山长。wū tí yàn jiào tiān cāng liáng,suì yún mò yǐ jiāng shān zhǎng。
有竹有竹在高冈,三株冻折两复僵,小禽悲飞不能扬。yǒu zhú yǒu zhú zài gāo gāng,sān zhū dòng zhé liǎng fù jiāng,xiǎo qín bēi fēi bù néng yáng。
苍梧悠悠隔沅湘,欲往从之川无梁。cāng wú yōu yōu gé yuán xiāng,yù wǎng cóng zhī chuān wú liáng。
愿披寒霄见朝阳,勿令嗷嗷伤我肠。yuàn pī hán xiāo jiàn cháo yáng,wù lìng áo áo shāng wǒ cháng。

渔樵问答

刘基

樵问渔,江湖风波恶,何似采薪人,无忧茹藜藿。qiáo wèn yú,jiāng hú fēng bō è,hé shì cǎi xīn rén,wú yōu rú lí huò。
渔答樵,山中何所有,未若擢扁舟,得鱼即沽酒。yú dá qiáo,shān zhōng hé suǒ yǒu,wèi ruò zhuó biǎn zhōu,dé yú jí gū jiǔ。

题王元章梅花图

刘基

会稽老王拙且痴,能画梅花称绝奇。huì jī lǎo wáng zhuō qiě chī,néng huà méi huā chēng jué qí。
春窗走笔生古怪,中有窈窕倾城姿。chūn chuāng zǒu bǐ shēng gǔ guài,zhōng yǒu yǎo tiǎo qīng chéng zī。
人生得闲真是好,得闲不闲惟此老。rén shēng dé xián zhēn shì hǎo,dé xián bù xián wéi cǐ lǎo。
布袍阘茸发不流,一生只被梅花恼。bù páo dá rōng fā bù liú,yī shēng zhǐ bèi méi huā nǎo。
天生梅实可和羹,尔梅有花结不成。tiān shēng méi shí kě hé gēng,ěr méi yǒu huā jié bù chéng。
世间花实总尤物,不如画图终古无枯荣。shì jiān huā shí zǒng yóu wù,bù rú huà tú zhōng gǔ wú kū róng。

琴歌赠刘元明

刘基

龙门独树冰茧弦,空林霜清鸣暗泉。lóng mén dú shù bīng jiǎn xián,kōng lín shuāng qīng míng àn quán。
姮娥抱桂寒不眠,离鸾怨啼风满天。héng é bào guì hán bù mián,lí luán yuàn tí fēng mǎn tiān。
碧潭殷雷龙起蛰,月落太阴山鬼泣。bì tán yīn léi lóng qǐ zhé,yuè luò tài yīn shān guǐ qì。
湘江秋水一剑明,帝子归来闻佩声。xiāng jiāng qiū shuǐ yī jiàn míng,dì zi guī lái wén pèi shēng。
扶桑浪翻碣石改,东海鱼飞入西海。fú sāng làng fān jié shí gǎi,dōng hǎi yú fēi rù xī hǎi。
白云去尽天茫茫,十二玉楼深夜凉。bái yún qù jǐn tiān máng máng,shí èr yù lóu shēn yè liáng。

二鬼

刘基

忆昔盘古初开天地时,以土为肉石为骨,水为血脉天为皮,昆仑为头颅,江海为胃肠,嵩岳为背膂,其外四岳为四肢。yì xī pán gǔ chū kāi tiān dì shí,yǐ tǔ wèi ròu shí wèi gǔ,shuǐ wèi xuè mài tiān wèi pí,kūn lún wèi tóu lú,jiāng hǎi wèi wèi cháng,sōng yuè wèi bèi lǚ,qí wài sì yuè wèi sì zhī。
四肢百体咸定位,乃以日月为两眼,循环照烛三百六十骨节,八万四千毛窍,勿使淫邪发泄生疮痍。sì zhī bǎi tǐ xián dìng wèi,nǎi yǐ rì yuè wèi liǎng yǎn,xún huán zhào zhú sān bǎi liù shí gǔ jié,bā wàn sì qiān máo qiào,wù shǐ yín xié fā xiè shēng chuāng yí。
两眼相逐走不歇,天帝悯其劳逸不调生病患,申命守以两鬼,名曰结璘与郁仪。liǎng yǎn xiāng zhú zǒu bù xiē,tiān dì mǐn qí láo yì bù diào shēng bìng huàn,shēn mìng shǒu yǐ liǎng guǐ,míng yuē jié lín yǔ yù yí。
郁仪手捉三足老鸦脚,脚踏火轮蟠九螭。yù yí shǒu zhuō sān zú lǎo yā jiǎo,jiǎo tà huǒ lún pán jiǔ chī。
咀嚼五色若木英,身上五色光陆离。jǔ jué wǔ sè ruò mù yīng,shēn shàng wǔ sè guāng lù lí。
朝发旸谷暮金枢,清晨还上扶桑枝。cháo fā yáng gǔ mù jīn shū,qīng chén hái shàng fú sāng zhī。
扬鞭驱龙扶海若,蒸霞沸浪煎鱼龟。yáng biān qū lóng fú hǎi ruò,zhēng xiá fèi làng jiān yú guī。
辉煌焜耀启幽暗,燠煦草木生芳蕤。huī huáng kūn yào qǐ yōu àn,yù xù cǎo mù shēng fāng ruí。
结璘坐在广寒桂树根,漱咽桂露芬柏菲。jié lín zuò zài guǎng hán guì shù gēn,shù yàn guì lù fēn bǎi fēi。
啖服白兔所捣之灵药,跳上蟾蜍背脊骑。dàn fú bái tù suǒ dǎo zhī líng yào,tiào shàng chán chú bèi jí qí。
播光弄影荡云汉,闪奎烁璧葩花摛。bō guāng nòng yǐng dàng yún hàn,shǎn kuí shuò bì pā huā chī。
手摘桂树子,撒入大海中,散与蚌蛤为珠玑。shǒu zhāi guì shù zi,sā rù dà hǎi zhōng,sàn yǔ bàng há wèi zhū jī。
或落岩谷间,化作珣玕琪。huò luò yán gǔ jiān,huà zuò xún gān qí。
人拾得吃者,胸臆生明翚。rén shí dé chī zhě,xiōng yì shēng míng huī。
内外星官各职职,惟有两鬼两眼昼夜长相追。nèi wài xīng guān gè zhí zhí,wéi yǒu liǎng guǐ liǎng yǎn zhòu yè zhǎng xiāng zhuī。
有物来掩犯,两鬼随即挥刀鉟。yǒu wù lái yǎn fàn,liǎng guǐ suí jí huī dāo pī。
禁制虾蟆与老鸦,低头屏气服役使,不敢起意为奸欺。jìn zhì xiā má yǔ lǎo yā,dī tóu píng qì fú yì shǐ,bù gǎn qǐ yì wèi jiān qī。
天帝怜两鬼,暂放两鬼人间娭。tiān dì lián liǎng guǐ,zàn fàng liǎng guǐ rén jiān āi。
一鬼乘白狗,走向织女黄姑矶。yī guǐ chéng bái gǒu,zǒu xiàng zhī nǚ huáng gū jī。
槌河鼓,褰两旗,跳下皇初平牧羊群,烹羊食肉口吻流膏脂。chuí hé gǔ,qiān liǎng qí,tiào xià huáng chū píng mù yáng qún,pēng yáng shí ròu kǒu wěn liú gāo zhī。
却入天台山,呼龙唤虎听指麾。què rù tiān tái shān,hū lóng huàn hǔ tīng zhǐ huī。
东岩凿石取金卯,西岩掘土求琼葳。dōng yán záo shí qǔ jīn mǎo,xī yán jué tǔ qiú qióng wēi。
岩訇洞砉石梁折,惊起五百罗汉半夜拨剌冲天飞。yán hōng dòng huò shí liáng zhé,jīng qǐ wǔ bǎi luó hàn bàn yè bō lá chōng tiān fēi。
一鬼乘白豕,从以青羊青兔赤鼠儿。yī guǐ chéng bái shǐ,cóng yǐ qīng yáng qīng tù chì shǔ ér。
便从阁道出西清,入少微,浴咸池。biàn cóng gé dào chū xī qīng,rù shǎo wēi,yù xián chí。
身骑青田鹤,去采青田芝。shēn qí qīng tián hè,qù cǎi qīng tián zhī。
仙都赤城三十六,洞主骑鸾翳凤来陪随。xiān dōu chì chéng sān shí liù,dòng zhǔ qí luán yì fèng lái péi suí。
神鬼清唱毛女和,长烟袅袅飘熊旗。shén guǐ qīng chàng máo nǚ hé,zhǎng yān niǎo niǎo piāo xióng qí。
蜚廉吹笙虎击筑,罔象出舞奔冯夷。fēi lián chuī shēng hǔ jī zhù,wǎng xiàng chū wǔ bēn féng yí。
两鬼自从天上别,别后道路阻隔,不得相闻知。liǎng guǐ zì cóng tiān shàng bié,bié hòu dào lù zǔ gé,bù dé xiāng wén zhī。
忽闻韩山子,往来说因依。hū wén hán shān zi,wǎng lái shuō yīn yī。
两鬼各借问,始知相去近不远,何得不一相见叙情词。liǎng guǐ gè jiè wèn,shǐ zhī xiāng qù jìn bù yuǎn,hé dé bù yī xiāng jiàn xù qíng cí。
情词不得叙,焉得不相思。qíng cí bù dé xù,yān dé bù xiāng sī。
相思人间五十年,未抵天上五十炊。xiāng sī rén jiān wǔ shí nián,wèi dǐ tiān shàng wǔ shí chuī。
忽然宇宙变差异,六月落雪冰天逵。hū rán yǔ zhòu biàn chà yì,liù yuè luò xuě bīng tiān kuí。
鼋鼍上山作窟穴,蛇头生角角有歧。yuán tuó shàng shān zuò kū xué,shé tóu shēng jiǎo jiǎo yǒu qí。
鳄鱼掉尾斫折巨鳌脚,蓬莱宫倒水没楣。è yú diào wěi zhuó zhé jù áo jiǎo,péng lái gōng dào shuǐ méi méi。
搀枪枉矢争出逞妖怪,或大如瓮盎,或长如蜲蛇。chān qiāng wǎng shǐ zhēng chū chěng yāo guài,huò dà rú wèng àng,huò zhǎng rú wēi shé。
光烁烁,形躨躨。guāng shuò shuò,xíng kuí kuí。
叫鹿豕,呼熊罴。jiào lù shǐ,hū xióng pí。
煽吴回,翔魌魑。shān wú huí,xiáng qī chī。
天帝左右无扶持,蚊虻蚤虱蝇蚋蜞,噆肤咂血图饱肥,扰扰不可挥筋节。tiān dì zuǒ yòu wú fú chí,wén méng zǎo shī yíng ruì qí,zǎn fū zā xuè tú bǎo féi,rǎo rǎo bù kě huī jīn jié。
解折两眼眵,不辨妍与媸。jiě zhé liǎng yǎn chī,bù biàn yán yǔ chī。
两鬼大惕伤,身如受榜笞,便欲相约讨药与天帝医。liǎng guǐ dà tì shāng,shēn rú shòu bǎng chī,biàn yù xiāng yuē tǎo yào yǔ tiān dì yī。
先去两眼翳,使识青黄红白黑。xiān qù liǎng yǎn yì,shǐ shí qīng huáng hóng bái hēi。
便下天潢天一水,洗涤盘古肠胃心肾肝肺脾。biàn xià tiān huáng tiān yī shuǐ,xǐ dí pán gǔ cháng wèi xīn shèn gān fèi pí。
却取女娲所抟黄土块,改换耳目口鼻牙舌眉。què qǔ nǚ wā suǒ tuán huáng tǔ kuài,gǎi huàn ěr mù kǒu bí yá shé méi。
然后请轩辕,邀伏羲、风后、力牧、老龙告泰山稽。rán hòu qǐng xuān yuán,yāo fú xī fēng hòu lì mù lǎo lóng gào tài shān jī。
命鲁般,诏工倕,使丰隆,役黔羸,砺斧凿,具炉锤,取金蓐,收伐材尾箕。mìng lǔ bān,zhào gōng chuí,shǐ fēng lóng,yì qián léi,lì fǔ záo,jù lú chuí,qǔ jīn rù,shōu fá cái wěi jī。
修理南极北极枢,斡运太阴太阳机。xiū lǐ nán jí běi jí shū,wò yùn tài yīn tài yáng jī。
檄召皇地示部署,岳渎神受约天皇墀。xí zhào huáng dì shì bù shǔ,yuè dú shén shòu yuē tiān huáng chí。
生鸟必凤凰,勿生枭与鸱。shēng niǎo bì fèng huáng,wù shēng xiāo yǔ chī。
生兽必麒麟,勿生豺与狸。shēng shòu bì qí lín,wù shēng chái yǔ lí。
生鳞必龙鲤,勿生蛇与?。shēng lín bì lóng lǐ,wù shēng shé yǔ wèi。
生甲必龟贝,勿生蝓与蜞。shēng jiǎ bì guī bèi,wù shēng yú yǔ qí。
生木必松楠,生草必荠葵,勿生钩吻含毒断人肠,勿生枳棘覃利伤人肌。shēng mù bì sōng nán,shēng cǎo bì jì kuí,wù shēng gōu wěn hán dú duàn rén cháng,wù shēng zhǐ jí tán lì shāng rén jī。
螟蝗害禾稼,必绝其蝝蚳。míng huáng hài hé jià,bì jué qí yuán chí。
虎狼妨畜牧,必遏其孕孽。hǔ láng fáng chù mù,bì è qí yùn niè。
启迪天下蠢蠢氓,悉蹈礼义尊父师。qǐ dí tiān xià chǔn chǔn máng,xī dǎo lǐ yì zūn fù shī。
奉事周文公、鲁仲尼、曾子舆、孔子思,启习书易礼乐春秋诗。fèng shì zhōu wén gōng lǔ zhòng ní céng zi yú kǒng zi sī,qǐ xí shū yì lǐ lè chūn qiū shī。
履正直,屏邪欹,引顽嚚,入规矩。lǚ zhèng zhí,píng xié yī,yǐn wán yín,rù guī jǔ。
雍雍熙熙,不冻不饥,避刑远罪趋祥祺。yōng yōng xī xī,bù dòng bù jī,bì xíng yuǎn zuì qū xiáng qí。
谋之不能行,不意天帝错怪恚,谓此是我所当为,眇眇末两鬼,何敢越分生思惟。móu zhī bù néng xíng,bù yì tiān dì cuò guài huì,wèi cǐ shì wǒ suǒ dāng wèi,miǎo miǎo mò liǎng guǐ,hé gǎn yuè fēn shēng sī wéi。
呶呶向喑盲,泄漏造化微。náo náo xiàng yīn máng,xiè lòu zào huà wēi。
急诏飞天神王与我捉此两鬼拘囚之,勿使在人寰做出妖怪奇。jí zhào fēi tiān shén wáng yǔ wǒ zhuō cǐ liǎng guǐ jū qiú zhī,wù shǐ zài rén huán zuò chū yāo guài qí。
飞天神王得天帝诏,立召五百夜叉带金绳将铁网,寻踪逐迹莫放两鬼走逸入崄巇。fēi tiān shén wáng dé tiān dì zhào,lì zhào wǔ bǎi yè chā dài jīn shéng jiāng tiě wǎng,xún zōng zhú jì mò fàng liǎng guǐ zǒu yì rù xiǎn xī。
五百夜叉个个口吐火,搜天刮地走不疲。wǔ bǎi yè chā gè gè kǒu tǔ huǒ,sōu tiān guā dì zǒu bù pí。
吹风放火烈山谷,不问杉柏樗栎兰艾蒿芷蘅茅茨,燔焱熨灼无馀遗。chuī fēng fàng huǒ liè shān gǔ,bù wèn shān bǎi chū lì lán ài hāo zhǐ héng máo cí,fán yàn yùn zhuó wú yú yí。
搜到九万九千九百九十九仞幽谷底,捉住两鬼,眼睛光活如琉璃。sōu dào jiǔ wàn jiǔ qiān jiǔ bǎi jiǔ shí jiǔ rèn yōu gǔ dǐ,zhuō zhù liǎng guǐ,yǎn jīng guāng huó rú liú lí。
养在剑丝铁栅内,衣以文采食以麋。yǎng zài jiàn sī tiě zhà nèi,yī yǐ wén cǎi shí yǐ mí。
莫教突出笼络外,踏折地轴倾天维。mò jiào tū chū lóng luò wài,tà zhé dì zhóu qīng tiān wéi。
两鬼亦自相顾笑,但得不寒不馁长乐无忧悲。liǎng guǐ yì zì xiāng gù xiào,dàn dé bù hán bù něi zhǎng lè wú yōu bēi。
自可等待天帝息怒解猜惑,依旧天上作伴同游戏。zì kě děng dài tiān dì xī nù jiě cāi huò,yī jiù tiān shàng zuò bàn tóng yóu xì。

寄江西黄伯善兄弟

刘基

我思美人,乃在洞庭之阳,彭蠡之阴。wǒ sī měi rén,nǎi zài dòng tíng zhī yáng,péng lí zhī yīn。
冲波亘天三百里,离恨比之应更深。chōng bō gèn tiān sān bǎi lǐ,lí hèn bǐ zhī yīng gèng shēn。
扬澜咆哮左蠡怒,白日惨惨玄猿吟,欲往从之愤余心。yáng lán páo xiāo zuǒ lí nù,bái rì cǎn cǎn xuán yuán yín,yù wǎng cóng zhī fèn yú xīn。
鼋鼍臲卼,不可以驾风摐摐兮雨淫淫。yuán tuó niè wù,bù kě yǐ jià fēng chuāng chuāng xī yǔ yín yín。
望厌原之飞烟,邈匡庐之高岑。wàng yàn yuán zhī fēi yān,miǎo kuāng lú zhī gāo cén。
霞标日观矗南斗,石门双阙撑敬嵚。xiá biāo rì guān chù nán dòu,shí mén shuāng quē chēng jìng qīn。
虹旌兮翠羽,昌容兮凤凰,舞荍衣兮茝襟,玉笙吹兮紫鸾音。hóng jīng xī cuì yǔ,chāng róng xī fèng huáng,wǔ qiáo yī xī chǎi jīn,yù shēng chuī xī zǐ luán yīn。
望不见兮悲莫任,江水湛湛愁风林。wàng bù jiàn xī bēi mò rèn,jiāng shuǐ zhàn zhàn chóu fēng lín。
西来文鱼曾到海,愿寄笔札逾兼金。xī lái wén yú céng dào hǎi,yuàn jì bǐ zhá yú jiān jīn。

题安仁余氏留馀堂

刘基

君不见石季伦,对案方丈皆公珍。jūn bù jiàn shí jì lún,duì àn fāng zhàng jiē gōng zhēn。
珊瑚夜光视如土,宁知汨没同埃尘。shān hú yè guāng shì rú tǔ,níng zhī mì méi tóng āi chén。
又不见李赞皇,平生鼎食满万羊。yòu bù jiàn lǐ zàn huáng,píng shēng dǐng shí mǎn wàn yáng。
中厨烟火宵未冷,诏书趣使趋南荒。zhōng chú yān huǒ xiāo wèi lěng,zhào shū qù shǐ qū nán huāng。
金谷名园委蔓草,平泉荆棘无人扫。jīn gǔ míng yuán wěi màn cǎo,píng quán jīng jí wú rén sǎo。
荣华瞬息可柰何,空令过者伤怀抱。róng huá shùn xī kě nài hé,kōng lìng guò zhě shāng huái bào。
世人积金贻子孙,一朝金尽难复论。shì rén jī jīn yí zi sūn,yī cháo jīn jǐn nán fù lùn。
古来天道有好还,君看汉代干公门。gǔ lái tiān dào yǒu hǎo hái,jūn kàn hàn dài gàn gōng mén。

送胡季瑊平江监仓

刘基

君不见棠溪沙中金,又不见龙门山上桐。jūn bù jiàn táng xī shā zhōng jīn,yòu bù jiàn lóng mén shān shàng tóng。
冲波荡汨入吹窞,石溜漱啮歌雷风。chōng bō dàng mì rù chuī dàn,shí liū shù niè gē léi fēng。
梓人桃氏不见顾,自分委弃蒿栎司。zǐ rén táo shì bù jiàn gù,zì fēn wěi qì hāo lì sī。
一朝清庙作雅乐,搜索络绎奔垂工。yī cháo qīng miào zuò yǎ lè,sōu suǒ luò yì bēn chuí gōng。
飞廉鼓铸王尔斸,炽炭利凿相治砻。fēi lián gǔ zhù wáng ěr zhǔ,chì tàn lì záo xiāng zhì lóng。
朱弦横縆笱簴立,镇圭衮冕齐雍容。zhū xián héng gēng gǒu jù lì,zhèn guī gǔn miǎn qí yōng róng。
世间物理有消息,累土自可成穹隆。shì jiān wù lǐ yǒu xiāo xī,lèi tǔ zì kě chéng qióng lóng。
司仓虽微君莫弃,君不见鲁叟当年尝委吏。sī cāng suī wēi jūn mò qì,jūn bù jiàn lǔ sǒu dāng nián cháng wěi lì。