古诗词

二鬼

刘基

忆昔盘古初开天地时,以土为肉石为骨,水为血脉天为皮,昆仑为头颅,江海为胃肠,嵩岳为背膂,其外四岳为四肢。yì xī pán gǔ chū kāi tiān dì shí,yǐ tǔ wèi ròu shí wèi gǔ,shuǐ wèi xuè mài tiān wèi pí,kūn lún wèi tóu lú,jiāng hǎi wèi wèi cháng,sōng yuè wèi bèi lǚ,qí wài sì yuè wèi sì zhī。
四肢百体咸定位,乃以日月为两眼,循环照烛三百六十骨节,八万四千毛窍,勿使淫邪发泄生疮痍。sì zhī bǎi tǐ xián dìng wèi,nǎi yǐ rì yuè wèi liǎng yǎn,xún huán zhào zhú sān bǎi liù shí gǔ jié,bā wàn sì qiān máo qiào,wù shǐ yín xié fā xiè shēng chuāng yí。
两眼相逐走不歇,天帝悯其劳逸不调生病患,申命守以两鬼,名曰结璘与郁仪。liǎng yǎn xiāng zhú zǒu bù xiē,tiān dì mǐn qí láo yì bù diào shēng bìng huàn,shēn mìng shǒu yǐ liǎng guǐ,míng yuē jié lín yǔ yù yí。
郁仪手捉三足老鸦脚,脚踏火轮蟠九螭。yù yí shǒu zhuō sān zú lǎo yā jiǎo,jiǎo tà huǒ lún pán jiǔ chī。
咀嚼五色若木英,身上五色光陆离。jǔ jué wǔ sè ruò mù yīng,shēn shàng wǔ sè guāng lù lí。
朝发旸谷暮金枢,清晨还上扶桑枝。cháo fā yáng gǔ mù jīn shū,qīng chén hái shàng fú sāng zhī。
扬鞭驱龙扶海若,蒸霞沸浪煎鱼龟。yáng biān qū lóng fú hǎi ruò,zhēng xiá fèi làng jiān yú guī。
辉煌焜耀启幽暗,燠煦草木生芳蕤。huī huáng kūn yào qǐ yōu àn,yù xù cǎo mù shēng fāng ruí。
结璘坐在广寒桂树根,漱咽桂露芬柏菲。jié lín zuò zài guǎng hán guì shù gēn,shù yàn guì lù fēn bǎi fēi。
啖服白兔所捣之灵药,跳上蟾蜍背脊骑。dàn fú bái tù suǒ dǎo zhī líng yào,tiào shàng chán chú bèi jí qí。
播光弄影荡云汉,闪奎烁璧葩花摛。bō guāng nòng yǐng dàng yún hàn,shǎn kuí shuò bì pā huā chī。
手摘桂树子,撒入大海中,散与蚌蛤为珠玑。shǒu zhāi guì shù zi,sā rù dà hǎi zhōng,sàn yǔ bàng há wèi zhū jī。
或落岩谷间,化作珣玕琪。huò luò yán gǔ jiān,huà zuò xún gān qí。
人拾得吃者,胸臆生明翚。rén shí dé chī zhě,xiōng yì shēng míng huī。
内外星官各职职,惟有两鬼两眼昼夜长相追。nèi wài xīng guān gè zhí zhí,wéi yǒu liǎng guǐ liǎng yǎn zhòu yè zhǎng xiāng zhuī。
有物来掩犯,两鬼随即挥刀鉟。yǒu wù lái yǎn fàn,liǎng guǐ suí jí huī dāo pī。
禁制虾蟆与老鸦,低头屏气服役使,不敢起意为奸欺。jìn zhì xiā má yǔ lǎo yā,dī tóu píng qì fú yì shǐ,bù gǎn qǐ yì wèi jiān qī。
天帝怜两鬼,暂放两鬼人间娭。tiān dì lián liǎng guǐ,zàn fàng liǎng guǐ rén jiān āi。
一鬼乘白狗,走向织女黄姑矶。yī guǐ chéng bái gǒu,zǒu xiàng zhī nǚ huáng gū jī。
槌河鼓,褰两旗,跳下皇初平牧羊群,烹羊食肉口吻流膏脂。chuí hé gǔ,qiān liǎng qí,tiào xià huáng chū píng mù yáng qún,pēng yáng shí ròu kǒu wěn liú gāo zhī。
却入天台山,呼龙唤虎听指麾。què rù tiān tái shān,hū lóng huàn hǔ tīng zhǐ huī。
东岩凿石取金卯,西岩掘土求琼葳。dōng yán záo shí qǔ jīn mǎo,xī yán jué tǔ qiú qióng wēi。
岩訇洞砉石梁折,惊起五百罗汉半夜拨剌冲天飞。yán hōng dòng huò shí liáng zhé,jīng qǐ wǔ bǎi luó hàn bàn yè bō lá chōng tiān fēi。
一鬼乘白豕,从以青羊青兔赤鼠儿。yī guǐ chéng bái shǐ,cóng yǐ qīng yáng qīng tù chì shǔ ér。
便从阁道出西清,入少微,浴咸池。biàn cóng gé dào chū xī qīng,rù shǎo wēi,yù xián chí。
身骑青田鹤,去采青田芝。shēn qí qīng tián hè,qù cǎi qīng tián zhī。
仙都赤城三十六,洞主骑鸾翳凤来陪随。xiān dōu chì chéng sān shí liù,dòng zhǔ qí luán yì fèng lái péi suí。
神鬼清唱毛女和,长烟袅袅飘熊旗。shén guǐ qīng chàng máo nǚ hé,zhǎng yān niǎo niǎo piāo xióng qí。
蜚廉吹笙虎击筑,罔象出舞奔冯夷。fēi lián chuī shēng hǔ jī zhù,wǎng xiàng chū wǔ bēn féng yí。
两鬼自从天上别,别后道路阻隔,不得相闻知。liǎng guǐ zì cóng tiān shàng bié,bié hòu dào lù zǔ gé,bù dé xiāng wén zhī。
忽闻韩山子,往来说因依。hū wén hán shān zi,wǎng lái shuō yīn yī。
两鬼各借问,始知相去近不远,何得不一相见叙情词。liǎng guǐ gè jiè wèn,shǐ zhī xiāng qù jìn bù yuǎn,hé dé bù yī xiāng jiàn xù qíng cí。
情词不得叙,焉得不相思。qíng cí bù dé xù,yān dé bù xiāng sī。
相思人间五十年,未抵天上五十炊。xiāng sī rén jiān wǔ shí nián,wèi dǐ tiān shàng wǔ shí chuī。
忽然宇宙变差异,六月落雪冰天逵。hū rán yǔ zhòu biàn chà yì,liù yuè luò xuě bīng tiān kuí。
鼋鼍上山作窟穴,蛇头生角角有歧。yuán tuó shàng shān zuò kū xué,shé tóu shēng jiǎo jiǎo yǒu qí。
鳄鱼掉尾斫折巨鳌脚,蓬莱宫倒水没楣。è yú diào wěi zhuó zhé jù áo jiǎo,péng lái gōng dào shuǐ méi méi。
搀枪枉矢争出逞妖怪,或大如瓮盎,或长如蜲蛇。chān qiāng wǎng shǐ zhēng chū chěng yāo guài,huò dà rú wèng àng,huò zhǎng rú wēi shé。
光烁烁,形躨躨。guāng shuò shuò,xíng kuí kuí。
叫鹿豕,呼熊罴。jiào lù shǐ,hū xióng pí。
煽吴回,翔魌魑。shān wú huí,xiáng qī chī。
天帝左右无扶持,蚊虻蚤虱蝇蚋蜞,噆肤咂血图饱肥,扰扰不可挥筋节。tiān dì zuǒ yòu wú fú chí,wén méng zǎo shī yíng ruì qí,zǎn fū zā xuè tú bǎo féi,rǎo rǎo bù kě huī jīn jié。
解折两眼眵,不辨妍与媸。jiě zhé liǎng yǎn chī,bù biàn yán yǔ chī。
两鬼大惕伤,身如受榜笞,便欲相约讨药与天帝医。liǎng guǐ dà tì shāng,shēn rú shòu bǎng chī,biàn yù xiāng yuē tǎo yào yǔ tiān dì yī。
先去两眼翳,使识青黄红白黑。xiān qù liǎng yǎn yì,shǐ shí qīng huáng hóng bái hēi。
便下天潢天一水,洗涤盘古肠胃心肾肝肺脾。biàn xià tiān huáng tiān yī shuǐ,xǐ dí pán gǔ cháng wèi xīn shèn gān fèi pí。
却取女娲所抟黄土块,改换耳目口鼻牙舌眉。què qǔ nǚ wā suǒ tuán huáng tǔ kuài,gǎi huàn ěr mù kǒu bí yá shé méi。
然后请轩辕,邀伏羲、风后、力牧、老龙告泰山稽。rán hòu qǐng xuān yuán,yāo fú xī fēng hòu lì mù lǎo lóng gào tài shān jī。
命鲁般,诏工倕,使丰隆,役黔羸,砺斧凿,具炉锤,取金蓐,收伐材尾箕。mìng lǔ bān,zhào gōng chuí,shǐ fēng lóng,yì qián léi,lì fǔ záo,jù lú chuí,qǔ jīn rù,shōu fá cái wěi jī。
修理南极北极枢,斡运太阴太阳机。xiū lǐ nán jí běi jí shū,wò yùn tài yīn tài yáng jī。
檄召皇地示部署,岳渎神受约天皇墀。xí zhào huáng dì shì bù shǔ,yuè dú shén shòu yuē tiān huáng chí。
生鸟必凤凰,勿生枭与鸱。shēng niǎo bì fèng huáng,wù shēng xiāo yǔ chī。
生兽必麒麟,勿生豺与狸。shēng shòu bì qí lín,wù shēng chái yǔ lí。
生鳞必龙鲤,勿生蛇与?。shēng lín bì lóng lǐ,wù shēng shé yǔ wèi。
生甲必龟贝,勿生蝓与蜞。shēng jiǎ bì guī bèi,wù shēng yú yǔ qí。
生木必松楠,生草必荠葵,勿生钩吻含毒断人肠,勿生枳棘覃利伤人肌。shēng mù bì sōng nán,shēng cǎo bì jì kuí,wù shēng gōu wěn hán dú duàn rén cháng,wù shēng zhǐ jí tán lì shāng rén jī。
螟蝗害禾稼,必绝其蝝蚳。míng huáng hài hé jià,bì jué qí yuán chí。
虎狼妨畜牧,必遏其孕孽。hǔ láng fáng chù mù,bì è qí yùn niè。
启迪天下蠢蠢氓,悉蹈礼义尊父师。qǐ dí tiān xià chǔn chǔn máng,xī dǎo lǐ yì zūn fù shī。
奉事周文公、鲁仲尼、曾子舆、孔子思,启习书易礼乐春秋诗。fèng shì zhōu wén gōng lǔ zhòng ní céng zi yú kǒng zi sī,qǐ xí shū yì lǐ lè chūn qiū shī。
履正直,屏邪欹,引顽嚚,入规矩。lǚ zhèng zhí,píng xié yī,yǐn wán yín,rù guī jǔ。
雍雍熙熙,不冻不饥,避刑远罪趋祥祺。yōng yōng xī xī,bù dòng bù jī,bì xíng yuǎn zuì qū xiáng qí。
谋之不能行,不意天帝错怪恚,谓此是我所当为,眇眇末两鬼,何敢越分生思惟。móu zhī bù néng xíng,bù yì tiān dì cuò guài huì,wèi cǐ shì wǒ suǒ dāng wèi,miǎo miǎo mò liǎng guǐ,hé gǎn yuè fēn shēng sī wéi。
呶呶向喑盲,泄漏造化微。náo náo xiàng yīn máng,xiè lòu zào huà wēi。
急诏飞天神王与我捉此两鬼拘囚之,勿使在人寰做出妖怪奇。jí zhào fēi tiān shén wáng yǔ wǒ zhuō cǐ liǎng guǐ jū qiú zhī,wù shǐ zài rén huán zuò chū yāo guài qí。
飞天神王得天帝诏,立召五百夜叉带金绳将铁网,寻踪逐迹莫放两鬼走逸入崄巇。fēi tiān shén wáng dé tiān dì zhào,lì zhào wǔ bǎi yè chā dài jīn shéng jiāng tiě wǎng,xún zōng zhú jì mò fàng liǎng guǐ zǒu yì rù xiǎn xī。
五百夜叉个个口吐火,搜天刮地走不疲。wǔ bǎi yè chā gè gè kǒu tǔ huǒ,sōu tiān guā dì zǒu bù pí。
吹风放火烈山谷,不问杉柏樗栎兰艾蒿芷蘅茅茨,燔焱熨灼无馀遗。chuī fēng fàng huǒ liè shān gǔ,bù wèn shān bǎi chū lì lán ài hāo zhǐ héng máo cí,fán yàn yùn zhuó wú yú yí。
搜到九万九千九百九十九仞幽谷底,捉住两鬼,眼睛光活如琉璃。sōu dào jiǔ wàn jiǔ qiān jiǔ bǎi jiǔ shí jiǔ rèn yōu gǔ dǐ,zhuō zhù liǎng guǐ,yǎn jīng guāng huó rú liú lí。
养在剑丝铁栅内,衣以文采食以麋。yǎng zài jiàn sī tiě zhà nèi,yī yǐ wén cǎi shí yǐ mí。
莫教突出笼络外,踏折地轴倾天维。mò jiào tū chū lóng luò wài,tà zhé dì zhóu qīng tiān wéi。
两鬼亦自相顾笑,但得不寒不馁长乐无忧悲。liǎng guǐ yì zì xiāng gù xiào,dàn dé bù hán bù něi zhǎng lè wú yōu bēi。
自可等待天帝息怒解猜惑,依旧天上作伴同游戏。zì kě děng dài tiān dì xī nù jiě cāi huò,yī jiù tiān shàng zuò bàn tóng yóu xì。
刘基

刘基

刘基(1311年7月1日-1375年5月16日)字伯温,谥曰文成,元末明初杰出的军事谋略家、政治家、文学家和思想家,明朝开国元勋,汉族,浙江文成南田(原属青田)人,故时人称他刘青田,明洪武三年(1370)封诚意伯,人们又称他刘诚意。武宗正德九年追赠太师,谥号文成,后人又称他刘文成、文成公。他以神机妙算、运筹帷幄著称于世。刘伯温是中国古代的一位传奇人物,至今在中国大陆、港澳台乃至东南亚、日韩等地仍有广泛深厚的民间影响力。 刘基的作品>>

猜您喜欢

题兰花图

刘基

亭亭石上竹,袅袅竹下兰。tíng tíng shí shàng zhú,niǎo niǎo zhú xià lán。
岁晚各自媚,不知霜露寒。suì wǎn gè zì mèi,bù zhī shuāng lù hán。
欲持赠君子,路永江海宽。yù chí zèng jūn zi,lù yǒng jiāng hǎi kuān。
空山日摇落,伫立起长叹。kōng shān rì yáo luò,zhù lì qǐ zhǎng tàn。

正月一日公宴分韵得恩字

刘基

青阳肇嘉岁,白日间春温。qīng yáng zhào jiā suì,bái rì jiān chūn wēn。
起视天宇间,粲然生意存。qǐ shì tiān yǔ jiān,càn rán shēng yì cún。
高堂建华盖,北面朝至尊。gāo táng jiàn huá gài,běi miàn cháo zhì zūn。
彤云映扶桑,修风吹我幡。tóng yún yìng fú sāng,xiū fēng chuī wǒ fān。
鸣弦在两楹,旨酒盈金樽。míng xián zài liǎng yíng,zhǐ jiǔ yíng jīn zūn。
辕门号令肃,主将诗书敦。yuán mén hào lìng sù,zhǔ jiāng shī shū dūn。
彬彬众多士,矫矫凤与鹓。bīn bīn zhòng duō shì,jiǎo jiǎo fèng yǔ yuān。
庙算得其长,豺狼安足吞。miào suàn dé qí zhǎng,chái láng ān zú tūn。
揆子实珷玞,深惭厕玙璠。kuí zi shí wǔ fū,shēn cán cè yú fán。
敢矜铅刀割,所望安黎元。gǎn jīn qiān dāo gē,suǒ wàng ān lí yuán。
恢复旧土疆,以酬生育恩。huī fù jiù tǔ jiāng,yǐ chóu shēng yù ēn。

种蘹香

刘基

蘹香体虚柔,本自南土出。huái xiāng tǐ xū róu,běn zì nán tǔ chū。
毛芒散纤叶,旖旎怯朝日。máo máng sàn xiān yè,yǐ nǐ qiè cháo rì。
芳菲挺众卉,辛美更无匹。fāng fēi tǐng zhòng huì,xīn měi gèng wú pǐ。
况能已疝瘘,兼理肠胃疾。kuàng néng yǐ shàn lòu,jiān lǐ cháng wèi jí。
种之近庭阶,离离看新茁。zhǒng zhī jìn tíng jiē,lí lí kàn xīn zhuó。
驱童斩竹枝,扶植待秋实。qū tóng zhǎn zhú zhī,fú zhí dài qiū shí。
常恐风雨恶,摧折伤弱质。cháng kǒng fēng yǔ è,cuī zhé shāng ruò zhì。
蒺藜生道傍,延蔓何绵密。jí lí shēng dào bàng,yán màn hé mián mì。
岂无荷锄人,夕薙旦已出。qǐ wú hé chú rén,xī tì dàn yǐ chū。
上天意何如,感叹靡终毕。shàng tiān yì hé rú,gǎn tàn mí zhōng bì。
松柏多斧斤,山林日萧瑟。sōng bǎi duō fǔ jīn,shān lín rì xiāo sè。

北上感怀

刘基

倦鸟思一枝,枥马志千里。juàn niǎo sī yī zhī,lì mǎ zhì qiān lǐ。
营营劳生心,出入靡定止。yíng yíng láo shēng xīn,chū rù mí dìng zhǐ。
伊余朽钝材,懒拙更无比。yī yú xiǔ dùn cái,lǎn zhuō gèng wú bǐ。
才疏乏世用,嗜僻惟书史。cái shū fá shì yòng,shì pì wéi shū shǐ。
虽非济时具,颇识素餐耻。suī fēi jì shí jù,pǒ shí sù cān chǐ。
既怀黎民忧,妄意古人企。jì huái lí mín yōu,wàng yì gǔ rén qǐ。
宁知乖圆方,举足辄伤趾。níng zhī guāi yuán fāng,jǔ zú zhé shāng zhǐ。
尘埃百病侵,贫窭万感累。chén āi bǎi bìng qīn,pín jù wàn gǎn lèi。
艰难幸息肩,迟莫窃所喜。jiān nán xìng xī jiān,chí mò qiè suǒ xǐ。
明时登骥騄,驽马但垂耳。míng shí dēng jì lù,nú mǎ dàn chuí ěr。
自非冀北姿,莫羡追风驶。zì fēi jì běi zī,mò xiàn zhuī fēng shǐ。
便欲解衣冠,躬耕向桑梓。biàn yù jiě yī guān,gōng gēng xiàng sāng zǐ。
终怀葵藿恋,不慕沮溺诡。zhōng huái kuí huò liàn,bù mù jǔ nì guǐ。
潜阳动原隰,白日暧兰芷。qián yáng dòng yuán xí,bái rì ài lán zhǐ。
埘鸡戒晨鸣,客子驾行李。shí jī jiè chén míng,kè zi jià xíng lǐ。
萦纡越巘崿,浩荡涉风水。yíng yū yuè yǎn è,hào dàng shè fēng shuǐ。
淹留具区北,信宿沧江圯。yān liú jù qū běi,xìn sù cāng jiāng yí。
维时连年歉,道路多流徙。wéi shí lián nián qiàn,dào lù duō liú xǐ。
官司职抚字,黔首皆赤子。guān sī zhí fǔ zì,qián shǒu jiē chì zi。
陈红太仓米,丰年所储偫。chén hóng tài cāng mǐ,fēng nián suǒ chǔ zhì。
为民备乏困,朝廷岂私此。wèi mín bèi fá kùn,cháo tíng qǐ sī cǐ。
推馀补不足,兹实王政始。tuī yú bǔ bù zú,zī shí wáng zhèng shǐ。
臣子宜奉承,天威不违咫。chén zi yí fèng chéng,tiān wēi bù wéi zhǐ。
柰何簿书曹,暴慢蔑至理。nài hé bù shū cáo,bào màn miè zhì lǐ。
苟云出纳吝,当闵觳觫死。gǒu yún chū nà lìn,dāng mǐn hú sù sǐ。
呜呼草莽露,惨恻沟渎委。wū hū cǎo mǎng lù,cǎn cè gōu dú wěi。
闻之犹鼻酸,见者宜颡泚。wén zhī yóu bí suān,jiàn zhě yí sǎng cǐ。
逾淮入大河,凄凉更难视。yú huái rù dà hé,qī liáng gèng nán shì。
黄沙渺茫茫,白骨积荒藟。huáng shā miǎo máng máng,bái gǔ jī huāng lěi。
哀哉耕食场,尽作狐兔垒。āi zāi gēng shí chǎng,jǐn zuò hú tù lěi。
太平戢干戈,景物未应尔。tài píng jí gàn gē,jǐng wù wèi yīng ěr。
意者斯人徒,纵欲扰天纪。yì zhě sī rén tú,zòng yù rǎo tiān jì。
鬼神赫震怒,咎戾良有以。guǐ shén hè zhèn nù,jiù lì liáng yǒu yǐ。
去年人食人,不识弟与姊。qù nián rén shí rén,bù shí dì yǔ zǐ。
至今盗贼辈,啸聚如蜂蚁。zhì jīn dào zéi bèi,xiào jù rú fēng yǐ。
长戈耀白雪,健马突封豕。zhǎng gē yào bái xuě,jiàn mǎ tū fēng shǐ。
岂惟横山泽,巳敢剽城市。qǐ wéi héng shān zé,sì gǎn piāo chéng shì。
途行绝稀少,空车但墙倚。tú xíng jué xī shǎo,kōng chē dàn qiáng yǐ。
身行须结集,一寐四五起。shēn xíng xū jié jí,yī mèi sì wǔ qǐ。
牧民岂无人,司寇亦有氏。mù mín qǐ wú rén,sī kòu yì yǒu shì。
阵车不驱驰,大田无耒耜。zhèn chē bù qū chí,dà tián wú lěi sì。
邦家禄食恩,岂为臣奉己。bāng jiā lù shí ēn,qǐ wèi chén fèng jǐ。
山东古要地,燕赵犹唇齿。shān dōng gǔ yào dì,yàn zhào yóu chún chǐ。
况兹南北冲,津梁通远迩。kuàng zī nán běi chōng,jīn liáng tōng yuǎn ěr。
属当全盛时,四海同一轨。shǔ dāng quán shèng shí,sì hǎi tóng yī guǐ。
庙堂多稷契,振举无遗弛。miào táng duō jì qì,zhèn jǔ wú yí chí。
勿云疥癣微,不足成疮痏。wù yún jiè xuǎn wēi,bù zú chéng chuāng wěi。
滔天起滥觞,炎冈发星炬。tāo tiān qǐ làn shāng,yán gāng fā xīng jù。
虞朝有分北,汉庭烦直指。yú cháo yǒu fēn běi,hàn tíng fán zhí zhǐ。
农夫植嘉谷,所务诛稂秕。nóng fū zhí jiā gǔ,suǒ wù zhū láng bǐ。
耕耘苟失时,雨露空沾洒。gēng yún gǒu shī shí,yǔ lù kōng zhān sǎ。
威怀岂异任,守令职非痹。wēi huái qǐ yì rèn,shǒu lìng zhí fēi bì。
端能慎黜陟,此辈何足弭。duān néng shèn chù zhì,cǐ bèi hé zú mǐ。
故乡隔山川,前途塞荆枳。gù xiāng gé shān chuān,qián tú sāi jīng zhǐ。
青徐气萧索,河济俱泥滓。qīng xú qì xiāo suǒ,hé jì jù ní zǐ。
痛哭贾生狂,长叹漆室悝。tòng kū jiǎ shēng kuáng,zhǎng tàn qī shì kuī。
何当天门开,清问逮下俚。hé dāng tiān mén kāi,qīng wèn dǎi xià lǐ。

送普颜子寿赴广西宪幕

刘基

离维荆衡南,逦迤走蛮徼。lí wéi jīng héng nán,lǐ yí zǒu mán jiǎo。
民风杂徭蜑,地势带蒙诏。mín fēng zá yáo dàn,dì shì dài méng zhào。
迢迢商周前,风水绝纤窍。tiáo tiáo shāng zhōu qián,fēng shuǐ jué xiān qiào。
后王务广土,怀柔倚攻剽。hòu wáng wù guǎng tǔ,huái róu yǐ gōng piāo。
羁縻非本情,疲疴复谁疗。jī mí fēi běn qíng,pí kē fù shuí liáo。
大明侔日月,幽裔靡不照。dà míng móu rì yuè,yōu yì mí bù zhào。
化育之所加,欣荣及蓬藋。huà yù zhī suǒ jiā,xīn róng jí péng diào。
宪府绳百司,选择自廊庙。xiàn fǔ shéng bǎi sī,xuǎn zé zì láng miào。
偏方异习俗,赋性实同调。piān fāng yì xí sú,fù xìng shí tóng diào。
培养自殊途,激扬贵知要。péi yǎng zì shū tú,jī yáng guì zhī yào。
游凉溪上龙,鲰鱼困罾钓。yóu liáng xī shàng lóng,zōu yú kùn zēng diào。
高风吹霜鹘,缥缈集海峤。gāo fēng chuī shuāng gǔ,piāo miǎo jí hǎi jiào。
愿言崇令业,以继南国召。yuàn yán chóng lìng yè,yǐ jì nán guó zhào。

过东昌有感

刘基

夜发高唐湾,旦及东昌郭。yè fā gāo táng wān,dàn jí dōng chāng guō。
乔树拂疏星,霜飞月将落。qiáo shù fú shū xīng,shuāng fēi yuè jiāng luò。
仰观天宇清,平见原野廓。yǎng guān tiān yǔ qīng,píng jiàn yuán yě kuò。
白杨号悲风,蔓草杳漠漠。bái yáng hào bēi fēng,màn cǎo yǎo mò mò。
但见荆棘丛,白骨翳寒箨。dàn jiàn jīng jí cóng,bái gǔ yì hán tuò。
圣道县日月,斯人非虺蝁。shèng dào xiàn rì yuè,sī rén fēi huī è。
教养既迷方,欲炽性乃凿。jiào yǎng jì mí fāng,yù chì xìng nǎi záo。
展季骨巳朽,清风散藜藿。zhǎn jì gǔ sì xiǔ,qīng fēng sàn lí huò。
弦歌灭遗音,茧丝尽笼络。xián gē miè yí yīn,jiǎn sī jǐn lóng luò。
鸱啸魍魉凭,螽鸣草虫跃。chī xiào wǎng liǎng píng,zhōng míng cǎo chóng yuè。
遂令一变姿,化为蹠与蹻。suì lìng yī biàn zī,huà wèi zhí yǔ juē。
况闻太行东,水旱荐为虐。kuàng wén tài xíng dōng,shuǐ hàn jiàn wèi nüè。
饥氓与暴客,表里相倚著。jī máng yǔ bào kè,biǎo lǐ xiāng yǐ zhù。
赈恤付群吏,所务惟刻削。zhèn xù fù qún lì,suǒ wù wéi kè xuē。
征讨乏良谋,乃反恣剽掠。zhēng tǎo fá liáng móu,nǎi fǎn zì piāo lüè。
坐令参苓剂,翻成毒肠药。zuò lìng cān líng jì,fān chéng dú cháng yào。
今年秋租登,行止稍有托。jīn nián qiū zū dēng,xíng zhǐ shāo yǒu tuō。
馀波尚披猖,未敢开一噱。yú bō shàng pī chāng,wèi gǎn kāi yī jué。
但恐习俗成,何由返初昨。dàn kǒng xí sú chéng,hé yóu fǎn chū zuó。
藩宣有重寄,胡不慎远略。fān xuān yǒu zhòng jì,hú bù shèn yuǎn lüè。
往者谅难追,来者犹可作。wǎng zhě liàng nán zhuī,lái zhě yóu kě zuò。
歌诗附里谣,大猷希圣莫。gē shī fù lǐ yáo,dà yóu xī shèng mò。

南陵崔氏思梅诗

刘基

昔来梅花下,彩服辉清尊。xī lái méi huā xià,cǎi fú huī qīng zūn。
今来不见人,泪滴梅树根。jīn lái bù jiàn rén,lèi dī méi shù gēn。
梅落风不回,泪落化为石。méi luò fēng bù huí,lèi luò huà wèi shí。
冥冥入幽泉,一夜千万尺。míng míng rù yōu quán,yī yè qiān wàn chǐ。

晨诣祥符寺

刘基

上马鸡始鸣,入寺钟未歇。shàng mǎ jī shǐ míng,rù sì zhōng wèi xiē。
草际起微风,林端淡斜月。cǎo jì qǐ wēi fēng,lín duān dàn xié yuè。
僧房湛幽寂,假寐待明发。sēng fáng zhàn yōu jì,jiǎ mèi dài míng fā。
松径断无人,经声在清樾。sōng jìng duàn wú rén,jīng shēng zài qīng yuè。

送郑希道行省掾满之泉州录事

刘基

郑君廊庙姿,才识天下冠。zhèng jūn láng miào zī,cái shí tiān xià guān。
若华升朝霞,可望不可玩。ruò huá shēng cháo xiá,kě wàng bù kě wán。
胸中富文史,蔚蔚锦绣段。xiōng zhōng fù wén shǐ,wèi wèi jǐn xiù duàn。
公馀但好客,高论斡云汉。gōng yú dàn hǎo kè,gāo lùn wò yún hàn。
莲风散秋幕,薇露收夕案。lián fēng sàn qiū mù,wēi lù shōu xī àn。
吴云翼行辀,闽峤入奇观。wú yún yì xíng zhōu,mǐn jiào rù qí guān。
抚字徯深仁,剸繁让明断。fǔ zì xī shēn rén,tuán fán ràng míng duàn。
嘉会复何时,悠悠仰飞翰。jiā huì fù hé shí,yōu yōu yǎng fēi hàn。

寄题契世本东溪渔唱亭

刘基

落日去层峦,清溪檐轻浪。luò rì qù céng luán,qīng xī yán qīng làng。
呕哑戢柔橹,欸乃发孤唱。ǒu yǎ jí róu lǔ,āi nǎi fā gū chàng。
初随飘风起,复逐行云扬。chū suí piāo fēng qǐ,fù zhú xíng yún yáng。
月色照未阑,滩声杂逾壮。yuè sè zhào wèi lán,tān shēng zá yú zhuàng。
恐有濯缨人,一听一惆怅。kǒng yǒu zhuó yīng rén,yī tīng yī chóu chàng。

发安仁驿

刘基

鸡鸣发山驿,天黑路弥险。jī míng fā shān yì,tiān hēi lù mí xiǎn。
烟树出狷声,风枝落萤点。yān shù chū juàn shēng,fēng zhī luò yíng diǎn。
江秋气转炎,嶂湿云难敛。jiāng qiū qì zhuǎn yán,zhàng shī yún nán liǎn。
伫立山雨来,客愁纷冉冉。zhù lì shān yǔ lái,kè chóu fēn rǎn rǎn。

发龙游

刘基

微飙献轻凉,客子中夜发。wēi biāo xiàn qīng liáng,kè zi zhōng yè fā。
秋原旷无际,马首挂高月。qiū yuán kuàng wú jì,mǎ shǒu guà gāo yuè。
草虫自宫商,叶露光可掇。cǎo chóng zì gōng shāng,yè lù guāng kě duō。
狭径非我由,周行宜如发。xiá jìng fēi wǒ yóu,zhōu xíng yí rú fā。
扬鞭望南天,晴霞绚闽越。yáng biān wàng nán tiān,qíng xiá xuàn mǐn yuè。

早行衢州道中

刘基

草际生曙色,林端收暝烟。cǎo jì shēng shǔ sè,lín duān shōu míng yān。
露花泣啼脸,风叶弹鸣弦。lù huā qì tí liǎn,fēng yè dàn míng xián。
农家喜铚艾,行歌向东阡。nóng jiā xǐ zhì ài,xíng gē xiàng dōng qiān。
大道无狭邪,平原多稻田。dà dào wú xiá xié,píng yuán duō dào tián。
客行良不恶,敢曰从事贤。kè xíng liáng bù è,gǎn yuē cóng shì xián。

铃山龙泉

刘基

兹山近南服,胜迹冠朱方。zī shān jìn nán fú,shèng jì guān zhū fāng。
石骨入海眼,地脉通混茫。shí gǔ rù hǎi yǎn,dì mài tōng hùn máng。
金精孕清淑,水德融嘉祥。jīn jīng yùn qīng shū,shuǐ dé róng jiā xiáng。
寒含六月冰,润浃九里长。hán hán liù yuè bīng,rùn jiā jiǔ lǐ zhǎng。
鲸腮狎猎起,虎只呿呀张。jīng sāi xiá liè qǐ,hǔ zhǐ qù ya zhāng。
发窦既窈窕,流渠遂汪洋。fā dòu jì yǎo tiǎo,liú qú suì wāng yáng。
洞彻莹玉鉴,锵鸣合宫商。dòng chè yíng yù jiàn,qiāng míng hé gōng shāng。
静含玄机妙,动见大智藏。jìng hán xuán jī miào,dòng jiàn dà zhì cáng。
养德君子类,膏物农夫望。yǎng dé jūn zi lèi,gāo wù nóng fū wàng。
野僧向我言,其功殊匪常。yě sēng xiàng wǒ yán,qí gōng shū fěi cháng。
饮之祛百邪,能使俗虑忘。yǐn zhī qū bǎi xié,néng shǐ sú lǜ wàng。
漱咽入灵府,喉舌生清香。shù yàn rù líng fǔ,hóu shé shēng qīng xiāng。
爽淅动毛发,飘忽凌风翔。shuǎng xī dòng máo fā,piāo hū líng fēng xiáng。
何当扬湛冽,尽洗贪浊肠。hé dāng yáng zhàn liè,jǐn xǐ tān zhuó cháng。

初食槟榔

刘基

槟榔红白文,包以青扶留。bīn láng hóng bái wén,bāo yǐ qīng fú liú。
驿吏劝我食,可巳瘴疠忧。yì lì quàn wǒ shí,kě sì zhàng lì yōu。
初惊刺生颊,渐若戟在喉。chū jīng cì shēng jiá,jiàn ruò jǐ zài hóu。
纷纷花满眼,岑岑晕蒙头。fēn fēn huā mǎn yǎn,cén cén yūn méng tóu。
将疑误腊毒,复想致无由。jiāng yí wù là dú,fù xiǎng zhì wú yóu。
稍稍热上面,轻汗如珠流。shāo shāo rè shàng miàn,qīng hàn rú zhū liú。
清凉彻肺腑,粗秽无纤留。qīng liáng chè fèi fǔ,cū huì wú xiān liú。
信知殷王语,瞑眩疾乃瘳。xìn zhī yīn wáng yǔ,míng xuàn jí nǎi chōu。
三复增永叹,书之遗朋俦。sān fù zēng yǒng tàn,shū zhī yí péng chóu。