古诗词

上云乐

刘基

混沌结,玄黄开,人生其中,称为三才。hùn dùn jié,xuán huáng kāi,rén shēng qí zhōng,chēng wèi sān cái。
一人身有一天地,形质虽异众理该。yī rén shēn yǒu yī tiān dì,xíng zhì suī yì zhòng lǐ gāi。
欲淫物诱滋巧伪,遂使真淳耗斁玄风颓。yù yín wù yòu zī qiǎo wěi,suì shǐ zhēn chún hào yì xuán fēng tuí。
乃有朝生而暮死者,本根浅短无栽培。nǎi yǒu cháo shēng ér mù sǐ zhě,běn gēn qiǎn duǎn wú zāi péi。
惟有西天老胡名文康,自从盘古到今日,不老不少,气体充实如婴孩。wéi yǒu xī tiān lǎo hú míng wén kāng,zì cóng pán gǔ dào jīn rì,bù lǎo bù shǎo,qì tǐ chōng shí rú yīng hái。
性情和易颜色好,恰似初酿匐萄醅。xìng qíng hé yì yán sè hǎo,qià shì chū niàng fú táo pēi。
激之而不见其怒,挠之而不见其咍,甘之而不见其喜,苦之而不见其款。jī zhī ér bù jiàn qí nù,náo zhī ér bù jiàn qí hāi,gān zhī ér bù jiàn qí xǐ,kǔ zhī ér bù jiàn qí kuǎn。
所以于物无所忤,于人无所猜,于事无所碍,于艺无所能。suǒ yǐ yú wù wú suǒ wǔ,yú rén wú suǒ cāi,yú shì wú suǒ ài,yú yì wú suǒ néng。
不生不死在人世,借问老胡何修得此哉?老胡答言我亦不自解,请说伏羲神农皇帝在日一二事,不知得失汝自挨。bù shēng bù sǐ zài rén shì,jiè wèn lǎo hú hé xiū dé cǐ zāi?lǎo hú dá yán wǒ yì bù zì jiě,qǐng shuō fú xī shén nóng huáng dì zài rì yī èr shì,bù zhī dé shī rǔ zì āi。
伏羲始画八八六十有四卦,罗天网地括五材。fú xī shǐ huà bā bā liù shí yǒu sì guà,luó tiān wǎng dì kuò wǔ cái。
老胡不识单与耦,谓是乌曹重叠堆砖坯。lǎo hú bù shí dān yǔ ǒu,wèi shì wū cáo zhòng dié duī zhuān pī。
仓颉制文字,鬼母夜哭声哀哀。cāng jié zhì wén zì,guǐ mǔ yè kū shēng āi āi。
老胡不识点与画,谓是蜗牛之泪萦莓苔。lǎo hú bù shí diǎn yǔ huà,wèi shì wō niú zhī lèi yíng méi tái。
容成隶首造历数,上收坤灵之精爽,下掇乾象之根荄。róng chéng lì shǒu zào lì shù,shàng shōu kūn líng zhī jīng shuǎng,xià duō qián xiàng zhī gēn gāi。
大挠作甲子,编户星宿来当差。dà náo zuò jiǎ zi,biān hù xīng sù lái dāng chà。
老胡不识一二三四五,但见暖则出,寒则伏,一似虫豸听命霜与雷。lǎo hú bù shí yī èr sān sì wǔ,dàn jiàn nuǎn zé chū,hán zé fú,yī shì chóng zhì tīng mìng shuāng yǔ léi。
羲和常仪占日月,拘束乌飞兔走、翼足相排挼。xī hé cháng yí zhàn rì yuè,jū shù wū fēi tù zǒu yì zú xiāng pái ruá。
鬼臾区占星气,指斥王蓬絮,周伯老子、无所藏匿其祥灾。guǐ yú qū zhàn xīng qì,zhǐ chì wáng péng xù,zhōu bó lǎo zi wú suǒ cáng nì qí xiáng zāi。
老胡不识金木水火土,但见昊天森列众光怪,大者如缶小者如杯。lǎo hú bù shí jīn mù shuǐ huǒ tǔ,dàn jiàn hào tiān sēn liè zhòng guāng guài,dà zhě rú fǒu xiǎo zhě rú bēi。
伶伦截竹作律吕,中间实以葭莩灰。líng lún jié zhú zuò lǜ lǚ,zhōng jiān shí yǐ jiā fú huī。
玄问老鬼二十四,俯首受命同舆佁。xuán wèn lǎo guǐ èr shí sì,fǔ shǒu shòu mìng tóng yú yǐ。
又用子谷秬黍起度量,教得蠢动狡猾而不呆。yòu yòng zi gǔ jù shǔ qǐ dù liàng,jiào dé chǔn dòng jiǎo huá ér bù dāi。
老胡不识轻重长短多与寡,但觉饥则食,饱则止,明则起,暗则卧,有力即往倦即回。lǎo hú bù shí qīng zhòng zhǎng duǎn duō yǔ guǎ,dàn jué jī zé shí,bǎo zé zhǐ,míng zé qǐ,àn zé wò,yǒu lì jí wǎng juàn jí huí。
轩辕黄帝与岐伯,口尝毒药一日生死八九遍,皮肉黑瘦生烟煤。xuān yuán huáng dì yǔ qí bó,kǒu cháng dú yào yī rì shēng sǐ bā jiǔ biàn,pí ròu hēi shòu shēng yān méi。
老胡但见颜色差异即不吃,牙齿牢,硬无龇。lǎo hú dàn jiàn yán sè chà yì jí bù chī,yá chǐ láo,yìng wú zī。
九天玄女说兵法,风云鸟蛇掌上排。jiǔ tiān xuán nǚ shuō bīng fǎ,fēng yún niǎo shé zhǎng shàng pái。
教人斗阋逞雄杰,致使阪泉涿鹿之野,它它藉藉撑枯骸。jiào rén dòu xì chěng xióng jié,zhì shǐ bǎn quán zhuō lù zhī yě,tā tā jí jí chēng kū hái。
尔时众贤圣,尾尾相继轰轳濆。ěr shí zhòng xián shèng,wěi wěi xiāng jì hōng lú fén。
雕肝琢肾镂心肺,倾泻精髓通脊脢。diāo gān zuó shèn lòu xīn fèi,qīng xiè jīng suǐ tōng jí méi。
攘攘扰扰竞神知,虚名不朽身先隤。rǎng rǎng rǎo rǎo jìng shén zhī,xū míng bù xiǔ shēn xiān tuí。
惟有老胡混沌无孔窍,不与人世分仇侪。wéi yǒu lǎo hú hùn dùn wú kǒng qiào,bù yǔ rén shì fēn chóu chái。
尧舜相传授,四海玉烛无氛埃。yáo shùn xiāng chuán shòu,sì hǎi yù zhú wú fēn āi。
老胡随众歌击壤,帝力于我何有哉?lǎo hú suí zhòng gē jī rǎng,dì lì yú wǒ hé yǒu zāi?
汤武行放伐,鹰化为雀驹为裛。tāng wǔ xíng fàng fá,yīng huà wèi què jū wèi yì。
龙逢被杀夷叔饿,何如老胡终日瞑坐山之隈。lóng féng bèi shā yí shū è,hé rú lǎo hú zhōng rì míng zuò shān zhī wēi。
五伯与七国,角力争喧豗。wǔ bó yǔ qī guó,jiǎo lì zhēng xuān huī。
谋臣辨士神出而鬼没,口乾舌拔眉眼。móu chén biàn shì shén chū ér guǐ méi,kǒu qián shé bá méi yǎn。
到头毕竟成就者,土坟三尺埋蒿莱。dào tóu bì jìng chéng jiù zhě,tǔ fén sān chǐ mái hāo lái。
老胡万事皆不理,厓厓坐得四肢百骨如干柴。lǎo hú wàn shì jiē bù lǐ,yá yá zuò dé sì zhī bǎi gǔ rú gàn chái。
所以天地鬼神不怪怒,容得老胡永远在世上,时复一出歌笑呈诙谐。suǒ yǐ tiān dì guǐ shén bù guài nù,róng dé lǎo hú yǒng yuǎn zài shì shàng,shí fù yī chū gē xiào chéng huī xié。
况遇天子圣,德泽浃九垓。kuàng yù tiān zi shèng,dé zé jiā jiǔ gāi。
青云应吕风应律,遐方感化神民怀。qīng yún yīng lǚ fēng yīng lǜ,xiá fāng gǎn huà shén mín huái。
老胡再拜稽首、献天子寿,愿天子与天地相似,老胡岁岁舞蹈玉墀下,跪进玻璃杯。lǎo hú zài bài jī shǒu xiàn tiān zi shòu,yuàn tiān zi yǔ tiān dì xiāng shì,lǎo hú suì suì wǔ dǎo yù chí xià,guì jìn bō lí bēi。
刘基

刘基

刘基(1311年7月1日-1375年5月16日)字伯温,谥曰文成,元末明初杰出的军事谋略家、政治家、文学家和思想家,明朝开国元勋,汉族,浙江文成南田(原属青田)人,故时人称他刘青田,明洪武三年(1370)封诚意伯,人们又称他刘诚意。武宗正德九年追赠太师,谥号文成,后人又称他刘文成、文成公。他以神机妙算、运筹帷幄著称于世。刘伯温是中国古代的一位传奇人物,至今在中国大陆、港澳台乃至东南亚、日韩等地仍有广泛深厚的民间影响力。 刘基的作品>>

猜您喜欢

再次韵二首

刘基

南州昔日称三楚,西国今闻又一秦。nán zhōu xī rì chēng sān chǔ,xī guó jīn wén yòu yī qín。
有爵与縻亡命贼,无才深愧具官臣。yǒu jué yǔ mí wáng mìng zéi,wú cái shēn kuì jù guān chén。
青冥鸾凤风尘隔,画省貔貅服色新。qīng míng luán fèng fēng chén gé,huà shěng pí xiū fú sè xīn。
怅望令人忆李郭,谁能匡济想捐身。chàng wàng lìng rén yì lǐ guō,shuí néng kuāng jì xiǎng juān shēn。

再次韵二首

刘基

深秋蔓草接天涯,极目飞鸿没远沙。shēn qiū màn cǎo jiē tiān yá,jí mù fēi hóng méi yuǎn shā。
绿水青山长送目,汀兰岸蓼各生花。lǜ shuǐ qīng shān zhǎng sòng mù,tīng lán àn liǎo gè shēng huā。
风来西塞云阴合,涛落东溟蜃气斜。fēng lái xī sāi yún yīn hé,tāo luò dōng míng shèn qì xié。
叹息笙歌旧亭馆,坏垣丛棘老王瓜。tàn xī shēng gē jiù tíng guǎn,huài yuán cóng jí lǎo wáng guā。

次韵和石末公九日见寄

刘基

去年见雁思乡里,今岁还乡雁不来。qù nián jiàn yàn sī xiāng lǐ,jīn suì hái xiāng yàn bù lái。
此地凄凉逢九日,何时清切睹三台。cǐ dì qī liáng féng jiǔ rì,hé shí qīng qiè dǔ sān tái。
莞茅夜冷蛩螀急,禾黍秋空鸟雀哀。guǎn máo yè lěng qióng jiāng jí,hé shǔ qiū kōng niǎo què āi。
辟难无劳效桓景,巢居随处压崔嵬。pì nán wú láo xiào huán jǐng,cháo jū suí chù yā cuī wéi。

陈太初充兵应点作诗戏之

刘基

无仆无台一老儒,数间茅屋近通衢。wú pū wú tái yī lǎo rú,shù jiān máo wū jìn tōng qú。
忽闻巷长呼排甲,急换戎装出荷殳。hū wén xiàng zhǎng hū pái jiǎ,jí huàn róng zhuāng chū hé shū。
就列敢辞长拱立,随群独作没阶趋。jiù liè gǎn cí zhǎng gǒng lì,suí qún dú zuò méi jiē qū。
西风鼓角秋宵永,明日青髯是白须。xī fēng gǔ jiǎo qiū xiāo yǒng,míng rì qīng rán shì bái xū。

次韵和石末公开读有感

刘基

百年万国奉王正,相业台纲属老成。bǎi nián wàn guó fèng wáng zhèng,xiāng yè tái gāng shǔ lǎo chéng。
山海若时共职贡,郊原何处有戈兵。shān hǎi ruò shí gòng zhí gòng,jiāo yuán hé chù yǒu gē bīng。
庙谟可使归权幸,祖训由来重变更。miào mó kě shǐ guī quán xìng,zǔ xùn yóu lái zhòng biàn gèng。
欲叫天关无羽翼,拊心长叹不胜情。yù jiào tiān guān wú yǔ yì,fǔ xīn zhǎng tàn bù shèng qíng。

秋夕有感柬石末公

刘基

独立西风闻莫蝉,起看时物怆流年。dú lì xī fēng wén mò chán,qǐ kàn shí wù chuàng liú nián。
星临野树辉辉动,露出庭莎的的圆。xīng lín yě shù huī huī dòng,lù chū tíng shā de de yuán。
无柰素丝侵绿鬓,却嫌黄菊似金钱。wú nài sù sī qīn lǜ bìn,què xián huáng jú shì jīn qián。
烟尘满眼难回首,惆怅高堂坐细毡。yān chén mǎn yǎn nán huí shǒu,chóu chàng gāo táng zuò xì zhān。

次韵和石末公自讼之作

刘基

绿駬骅骝不服骖,王良造父亦难堪。lǜ ěr huá liú bù fú cān,wáng liáng zào fù yì nán kān。
羡君名重中台上,勋业终光北斗南。xiàn jūn míng zhòng zhōng tái shàng,xūn yè zhōng guāng běi dòu nán。
露井凄风残绿少,霜林落日乱红酣。lù jǐng qī fēng cán lǜ shǎo,shuāng lín luò rì luàn hóng hān。
侯封职在同藩屏,班爵无劳阿化男。hóu fēng zhí zài tóng fān píng,bān jué wú láo ā huà nán。

立冬日作

刘基

忽见桃花出小红,因惊十月起温风。hū jiàn táo huā chū xiǎo hóng,yīn jīng shí yuè qǐ wēn fēng。
岁功不得归颛顼,冬令何堪付祝融。suì gōng bù dé guī zhuān xū,dōng lìng hé kān fù zhù róng。
未有星辰能好雨,转添云气漫成虹。wèi yǒu xīng chén néng hǎo yǔ,zhuǎn tiān yún qì màn chéng hóng。
虾蟆蛱蝶偏如意,旦夕蜚鸣白露丛。xiā má jiá dié piān rú yì,dàn xī fēi míng bái lù cóng。

冬至日泊舟戈溪

刘基

日薄云阴雪在山,野寒溪静客舟还。rì báo yún yīn xuě zài shān,yě hán xī jìng kè zhōu hái。
乾坤簸荡逾三载,风俗乖张似百蛮。qián kūn bǒ dàng yú sān zài,fēng sú guāi zhāng shì bǎi mán。
废井衰芜霜后白,空村乔木晓馀殷。fèi jǐng shuāi wú shuāng hòu bái,kōng cūn qiáo mù xiǎo yú yīn。
独怜节序逢冬至,不得安栖学闭关。dú lián jié xù féng dōng zhì,bù dé ān qī xué bì guān。

次韵和石末公红树诗

刘基

红树漫山驻岁华,玄冬惊见眼生花。hóng shù màn shān zhù suì huá,xuán dōng jīng jiàn yǎn shēng huā。
井陉旗帜军容盛,汴水帆樯御气赊。jǐng xíng qí zhì jūn róng shèng,biàn shuǐ fān qiáng yù qì shē。
春草凄迷金谷障,夕阳照灼赤城霞。chūn cǎo qī mí jīn gǔ zhàng,xī yáng zhào zhuó chì chéng xiá。
靡蓱丹木扶桑里,惆怅谁乘博望槎。mí píng dān mù fú sāng lǐ,chóu chàng shuí chéng bó wàng chá。

丙申岁十月还乡作七首

刘基

溪上寒山淡落晖,溪边风送客帆归。xī shàng hán shān dàn luò huī,xī biān fēng sòng kè fān guī。
故家文物今何在,平世人民半巳非。gù jiā wén wù jīn hé zài,píng shì rén mín bàn sì fēi。
华发老翁啼进酒,蓬头稚子笑牵衣。huá fā lǎo wēng tí jìn jiǔ,péng tóu zhì zi xiào qiān yī。
自嗟薄质行衰朽,未睹门廷赋采薇。zì jiē báo zhì xíng shuāi xiǔ,wèi dǔ mén tíng fù cǎi wēi。

丙申岁十月还乡作七首

刘基

风急霜飞天地寒,草黄木落水泉乾。fēng jí shuāng fēi tiān dì hán,cǎo huáng mù luò shuǐ quán qián。
千村乱后荒榛满,孤客归来抆泪看。qiān cūn luàn hòu huāng zhēn mǎn,gū kè guī lái wěn lèi kàn。
野宿狐狸鸣户外,巢居烟火出云端。yě sù hú lí míng hù wài,cháo jū yān huǒ chū yún duān。
黍苗处处思阴雨,王粲诗成损肺肝。shǔ miáo chù chù sī yīn yǔ,wáng càn shī chéng sǔn fèi gān。

丙申岁十月还乡作七首

刘基

故园梅蕊依时发,异县归人见却悲。gù yuán méi ruǐ yī shí fā,yì xiàn guī rén jiàn què bēi。
花自别来难独立,人今老去复何之。huā zì bié lái nán dú lì,rén jīn lǎo qù fù hé zhī。
未能荷锸除丛棘,且可随方著短篱。wèi néng hé chā chú cóng jí,qiě kě suí fāng zhù duǎn lí。
等待薰风暄暖后,枝间看取实离离。děng dài xūn fēng xuān nuǎn hòu,zhī jiān kàn qǔ shí lí lí。

丙申岁十月还乡作七首

刘基

手种庭前安石榴,开花结子到深秋。shǒu zhǒng tíng qián ān shí liú,kāi huā jié zi dào shēn qiū。
可怜枝叶从人折,尚有根株为客留。kě lián zhī yè cóng rén zhé,shàng yǒu gēn zhū wèi kè liú。
枳枸悲风吹白日,苕华高影隔青丘。zhǐ gǒu bēi fēng chuī bái rì,sháo huá gāo yǐng gé qīng qiū。
坏垣蟋蟀知离恨,长夜凄凉吊独愁。huài yuán xī shuài zhī lí hèn,zhǎng yè qī liáng diào dú chóu。

丙申岁十月还乡作七首

刘基

舍北草池寒巳枯,草中时复见菰蒲。shě běi cǎo chí hán sì kū,cǎo zhōng shí fù jiàn gū pú。
滥泉觱沸无留鲋,弱藻蒙茸不系凫。làn quán bì fèi wú liú fù,ruò zǎo méng rōng bù xì fú。
绿叶红花空代谢,春蛙秋蚓任喧呼。lǜ yè hóng huā kōng dài xiè,chūn wā qiū yǐn rèn xuān hū。
窥临最忆琴高鲤,腾驾风雷定有无。kuī lín zuì yì qín gāo lǐ,téng jià fēng léi dìng yǒu wú。