古诗词

上云乐

刘基

混沌结,玄黄开,人生其中,称为三才。hùn dùn jié,xuán huáng kāi,rén shēng qí zhōng,chēng wèi sān cái。
一人身有一天地,形质虽异众理该。yī rén shēn yǒu yī tiān dì,xíng zhì suī yì zhòng lǐ gāi。
欲淫物诱滋巧伪,遂使真淳耗斁玄风颓。yù yín wù yòu zī qiǎo wěi,suì shǐ zhēn chún hào yì xuán fēng tuí。
乃有朝生而暮死者,本根浅短无栽培。nǎi yǒu cháo shēng ér mù sǐ zhě,běn gēn qiǎn duǎn wú zāi péi。
惟有西天老胡名文康,自从盘古到今日,不老不少,气体充实如婴孩。wéi yǒu xī tiān lǎo hú míng wén kāng,zì cóng pán gǔ dào jīn rì,bù lǎo bù shǎo,qì tǐ chōng shí rú yīng hái。
性情和易颜色好,恰似初酿匐萄醅。xìng qíng hé yì yán sè hǎo,qià shì chū niàng fú táo pēi。
激之而不见其怒,挠之而不见其咍,甘之而不见其喜,苦之而不见其款。jī zhī ér bù jiàn qí nù,náo zhī ér bù jiàn qí hāi,gān zhī ér bù jiàn qí xǐ,kǔ zhī ér bù jiàn qí kuǎn。
所以于物无所忤,于人无所猜,于事无所碍,于艺无所能。suǒ yǐ yú wù wú suǒ wǔ,yú rén wú suǒ cāi,yú shì wú suǒ ài,yú yì wú suǒ néng。
不生不死在人世,借问老胡何修得此哉?老胡答言我亦不自解,请说伏羲神农皇帝在日一二事,不知得失汝自挨。bù shēng bù sǐ zài rén shì,jiè wèn lǎo hú hé xiū dé cǐ zāi?lǎo hú dá yán wǒ yì bù zì jiě,qǐng shuō fú xī shén nóng huáng dì zài rì yī èr shì,bù zhī dé shī rǔ zì āi。
伏羲始画八八六十有四卦,罗天网地括五材。fú xī shǐ huà bā bā liù shí yǒu sì guà,luó tiān wǎng dì kuò wǔ cái。
老胡不识单与耦,谓是乌曹重叠堆砖坯。lǎo hú bù shí dān yǔ ǒu,wèi shì wū cáo zhòng dié duī zhuān pī。
仓颉制文字,鬼母夜哭声哀哀。cāng jié zhì wén zì,guǐ mǔ yè kū shēng āi āi。
老胡不识点与画,谓是蜗牛之泪萦莓苔。lǎo hú bù shí diǎn yǔ huà,wèi shì wō niú zhī lèi yíng méi tái。
容成隶首造历数,上收坤灵之精爽,下掇乾象之根荄。róng chéng lì shǒu zào lì shù,shàng shōu kūn líng zhī jīng shuǎng,xià duō qián xiàng zhī gēn gāi。
大挠作甲子,编户星宿来当差。dà náo zuò jiǎ zi,biān hù xīng sù lái dāng chà。
老胡不识一二三四五,但见暖则出,寒则伏,一似虫豸听命霜与雷。lǎo hú bù shí yī èr sān sì wǔ,dàn jiàn nuǎn zé chū,hán zé fú,yī shì chóng zhì tīng mìng shuāng yǔ léi。
羲和常仪占日月,拘束乌飞兔走、翼足相排挼。xī hé cháng yí zhàn rì yuè,jū shù wū fēi tù zǒu yì zú xiāng pái ruá。
鬼臾区占星气,指斥王蓬絮,周伯老子、无所藏匿其祥灾。guǐ yú qū zhàn xīng qì,zhǐ chì wáng péng xù,zhōu bó lǎo zi wú suǒ cáng nì qí xiáng zāi。
老胡不识金木水火土,但见昊天森列众光怪,大者如缶小者如杯。lǎo hú bù shí jīn mù shuǐ huǒ tǔ,dàn jiàn hào tiān sēn liè zhòng guāng guài,dà zhě rú fǒu xiǎo zhě rú bēi。
伶伦截竹作律吕,中间实以葭莩灰。líng lún jié zhú zuò lǜ lǚ,zhōng jiān shí yǐ jiā fú huī。
玄问老鬼二十四,俯首受命同舆佁。xuán wèn lǎo guǐ èr shí sì,fǔ shǒu shòu mìng tóng yú yǐ。
又用子谷秬黍起度量,教得蠢动狡猾而不呆。yòu yòng zi gǔ jù shǔ qǐ dù liàng,jiào dé chǔn dòng jiǎo huá ér bù dāi。
老胡不识轻重长短多与寡,但觉饥则食,饱则止,明则起,暗则卧,有力即往倦即回。lǎo hú bù shí qīng zhòng zhǎng duǎn duō yǔ guǎ,dàn jué jī zé shí,bǎo zé zhǐ,míng zé qǐ,àn zé wò,yǒu lì jí wǎng juàn jí huí。
轩辕黄帝与岐伯,口尝毒药一日生死八九遍,皮肉黑瘦生烟煤。xuān yuán huáng dì yǔ qí bó,kǒu cháng dú yào yī rì shēng sǐ bā jiǔ biàn,pí ròu hēi shòu shēng yān méi。
老胡但见颜色差异即不吃,牙齿牢,硬无龇。lǎo hú dàn jiàn yán sè chà yì jí bù chī,yá chǐ láo,yìng wú zī。
九天玄女说兵法,风云鸟蛇掌上排。jiǔ tiān xuán nǚ shuō bīng fǎ,fēng yún niǎo shé zhǎng shàng pái。
教人斗阋逞雄杰,致使阪泉涿鹿之野,它它藉藉撑枯骸。jiào rén dòu xì chěng xióng jié,zhì shǐ bǎn quán zhuō lù zhī yě,tā tā jí jí chēng kū hái。
尔时众贤圣,尾尾相继轰轳濆。ěr shí zhòng xián shèng,wěi wěi xiāng jì hōng lú fén。
雕肝琢肾镂心肺,倾泻精髓通脊脢。diāo gān zuó shèn lòu xīn fèi,qīng xiè jīng suǐ tōng jí méi。
攘攘扰扰竞神知,虚名不朽身先隤。rǎng rǎng rǎo rǎo jìng shén zhī,xū míng bù xiǔ shēn xiān tuí。
惟有老胡混沌无孔窍,不与人世分仇侪。wéi yǒu lǎo hú hùn dùn wú kǒng qiào,bù yǔ rén shì fēn chóu chái。
尧舜相传授,四海玉烛无氛埃。yáo shùn xiāng chuán shòu,sì hǎi yù zhú wú fēn āi。
老胡随众歌击壤,帝力于我何有哉?lǎo hú suí zhòng gē jī rǎng,dì lì yú wǒ hé yǒu zāi?
汤武行放伐,鹰化为雀驹为裛。tāng wǔ xíng fàng fá,yīng huà wèi què jū wèi yì。
龙逢被杀夷叔饿,何如老胡终日瞑坐山之隈。lóng féng bèi shā yí shū è,hé rú lǎo hú zhōng rì míng zuò shān zhī wēi。
五伯与七国,角力争喧豗。wǔ bó yǔ qī guó,jiǎo lì zhēng xuān huī。
谋臣辨士神出而鬼没,口乾舌拔眉眼。móu chén biàn shì shén chū ér guǐ méi,kǒu qián shé bá méi yǎn。
到头毕竟成就者,土坟三尺埋蒿莱。dào tóu bì jìng chéng jiù zhě,tǔ fén sān chǐ mái hāo lái。
老胡万事皆不理,厓厓坐得四肢百骨如干柴。lǎo hú wàn shì jiē bù lǐ,yá yá zuò dé sì zhī bǎi gǔ rú gàn chái。
所以天地鬼神不怪怒,容得老胡永远在世上,时复一出歌笑呈诙谐。suǒ yǐ tiān dì guǐ shén bù guài nù,róng dé lǎo hú yǒng yuǎn zài shì shàng,shí fù yī chū gē xiào chéng huī xié。
况遇天子圣,德泽浃九垓。kuàng yù tiān zi shèng,dé zé jiā jiǔ gāi。
青云应吕风应律,遐方感化神民怀。qīng yún yīng lǚ fēng yīng lǜ,xiá fāng gǎn huà shén mín huái。
老胡再拜稽首、献天子寿,愿天子与天地相似,老胡岁岁舞蹈玉墀下,跪进玻璃杯。lǎo hú zài bài jī shǒu xiàn tiān zi shòu,yuàn tiān zi yǔ tiān dì xiāng shì,lǎo hú suì suì wǔ dǎo yù chí xià,guì jìn bō lí bēi。
刘基

刘基

刘基(1311年7月1日-1375年5月16日)字伯温,谥曰文成,元末明初杰出的军事谋略家、政治家、文学家和思想家,明朝开国元勋,汉族,浙江文成南田(原属青田)人,故时人称他刘青田,明洪武三年(1370)封诚意伯,人们又称他刘诚意。武宗正德九年追赠太师,谥号文成,后人又称他刘文成、文成公。他以神机妙算、运筹帷幄著称于世。刘伯温是中国古代的一位传奇人物,至今在中国大陆、港澳台乃至东南亚、日韩等地仍有广泛深厚的民间影响力。 刘基的作品>>

猜您喜欢

丙申岁十月还乡作七首

刘基

小舟冲雨清溪上,雨密溪深宿雾昏。xiǎo zhōu chōng yǔ qīng xī shàng,yǔ mì xī shēn sù wù hūn。
游子到家无旧物,故人留客叹空尊。yóu zi dào jiā wú jiù wù,gù rén liú kè tàn kōng zūn。
荒畦蔓草缠蒿草,落日青猿叫白猿。huāng qí màn cǎo chán hāo cǎo,luò rì qīng yuán jiào bái yuán。
语罢不须还秉烛,耳闻目见总销魂。yǔ bà bù xū hái bǐng zhú,ěr wén mù jiàn zǒng xiāo hún。

丙申岁十月还乡作七首

刘基

五载辞家未卜归,归来如客鬓成丝。wǔ zài cí jiā wèi bo guī,guī lái rú kè bìn chéng sī。
亲知过眼还成梦,事势伤心不可思。qīn zhī guò yǎn hái chéng mèng,shì shì shāng xīn bù kě sī。
且喜松楸仍旧日,莫嗟闾井异前时。qiě xǐ sōng qiū réng jiù rì,mò jiē lǘ jǐng yì qián shí。
修文偃武君王意,铸甲销戈会有期。xiū wén yǎn wǔ jūn wáng yì,zhù jiǎ xiāo gē huì yǒu qī。

次韵和石末公元夜之作

刘基

八表流云澄夜色,九霄华月动春城。bā biǎo liú yún chéng yè sè,jiǔ xiāo huá yuè dòng chūn chéng。
条风细细吹旗影,香蔼微微引漏声。tiáo fēng xì xì chuī qí yǐng,xiāng ǎi wēi wēi yǐn lòu shēng。
河汉虹桥应断绝,沧溟鳌足漫峥嵘。hé hàn hóng qiáo yīng duàn jué,cāng míng áo zú màn zhēng róng。
愁来更听渔阳操,独倚阑干坐到明。chóu lái gèng tīng yú yáng cāo,dú yǐ lán gàn zuò dào míng。

石末公再赋元夕见寄用韵酬之

刘基

东方月出鱼龙窟,北极云开虎豹关。dōng fāng yuè chū yú lóng kū,běi jí yún kāi hǔ bào guān。
渤澥青丘金作水,昆仑赤岸玉为山。bó xiè qīng qiū jīn zuò shuǐ,kūn lún chì àn yù wèi shān。
风光岂减常时好,灯火嗟逢此夜悭。fēng guāng qǐ jiǎn cháng shí hǎo,dēng huǒ jiē féng cǐ yè qiān。
听尽残钟成不寐,那无飞羽入玄间。tīng jǐn cán zhōng chéng bù mèi,nà wú fēi yǔ rù xuán jiān。

丁酉七月十四夜望月仍蚀且既而司天报亦不至因感去年作此寄石末公

刘基

山城望月中元夜,天运循环四序周。shān chéng wàng yuè zhōng yuán yè,tiān yùn xún huán sì xù zhōu。
顾兔又从银汉灭,磔蟆空抱玉川忧。gù tù yòu cóng yín hàn miè,zhé má kōng bào yù chuān yōu。
清台视梫当箕尾,仙使乘槎隔斗牛。qīng tái shì qǐn dāng jī wěi,xiān shǐ chéng chá gé dòu niú。
安得寄书凭去燕,为言桂树不胜秋。ān dé jì shū píng qù yàn,wèi yán guì shù bù shèng qiū。

题烟波泛舟图

刘基

旧游忆鼓湘湖棹,自净风微江练平。jiù yóu yì gǔ xiāng hú zhào,zì jìng fēng wēi jiāng liàn píng。
小艇曲穿花底出,游鱼相伴镜中行。xiǎo tǐng qū chuān huā dǐ chū,yóu yú xiāng bàn jìng zhōng xíng。
别来漫想心徒切,画里重看眼亦明。bié lái màn xiǎng xīn tú qiè,huà lǐ zhòng kàn yǎn yì míng。
素石苍松是何处,愿从巢父濯冠缨。sù shí cāng sōng shì hé chù,yuàn cóng cháo fù zhuó guān yīng。

为王彦和赋槐堂

刘基

晋公庭上三槐树,千载流传是德符。jìn gōng tíng shàng sān huái shù,qiān zài liú chuán shì dé fú。
今日耳孙思继述,昔年手泽叹荒芜。jīn rì ěr sūn sī jì shù,xī nián shǒu zé tàn huāng wú。
当窗欲看屯云叶,夹径先栽带雨株。dāng chuāng yù kàn tún yún yè,jiā jìng xiān zāi dài yǔ zhū。
会见枝头金粟蕊,秋风吹送上天衢。huì jiàn zhī tóu jīn sù ruǐ,qiū fēng chuī sòng shàng tiān qú。

社日偶成奉呈石末公

刘基

昔闻同社燕鸡豚,今见操戈竞一飧。xī wén tóng shè yàn jī tún,jīn jiàn cāo gē jìng yī sūn。
松柏空坛饥鼠出,枌榆落日乱鸦喧。sōng bǎi kōng tán jī shǔ chū,fén yú luò rì luàn yā xuān。
地连吴会嗟何蹙,民是周馀不半存。dì lián wú huì jiē hé cù,mín shì zhōu yú bù bàn cún。
疏懒浑愁闻世事,治聋有酒漫盈尊。shū lǎn hún chóu wén shì shì,zhì lóng yǒu jiǔ màn yíng zūn。

次韵和林彦文刘山驿作诗

刘基

青泥九折度危峰,翠木千章集远风。qīng ní jiǔ zhé dù wēi fēng,cuì mù qiān zhāng jí yuǎn fēng。
欲为流离安堡障,宁辞辛苦涉蒿蓬。yù wèi liú lí ān bǎo zhàng,níng cí xīn kǔ shè hāo péng。
梧桐叶落无栖凤,荆棘枝寒有怨鸿。wú tóng yè luò wú qī fèng,jīng jí zhī hán yǒu yuàn hóng。
旦夕升虚聊望楚,何时重赋定方中?dàn xī shēng xū liáo wàng chǔ,hé shí zhòng fù dìng fāng zhōng?

次韵和余嘉宾御史见寄

刘基

二纪相思欲奋飞,百年心事苦相违。èr jì xiāng sī yù fèn fēi,bǎi nián xīn shì kǔ xiāng wéi。
风尘跋涉容颜改,豺虎纵横信使稀。fēng chén bá shè róng yán gǎi,chái hǔ zòng héng xìn shǐ xī。
忽枉缄书如见面,不胜悲喜却沾衣。hū wǎng jiān shū rú jiàn miàn,bù shèng bēi xǐ què zhān yī。
有怀欲语无由写,骢马天涯几日归。yǒu huái yù yǔ wú yóu xiě,cōng mǎ tiān yá jǐ rì guī。

次韵和石末公月蚀见寄

刘基

凉气开秋桂未花,青天见月漫咨嗟。liáng qì kāi qiū guì wèi huā,qīng tiān jiàn yuè màn zī jiē。
玉毫扑搠此中兔,金背荧煌何处蟆。yù háo pū shuò cǐ zhōng tù,jīn bèi yíng huáng hé chù má。
百鍊精铜才照胆,连城白璧底生瑕。bǎi liàn jīng tóng cái zhào dǎn,lián chéng bái bì dǐ shēng xiá。
谁能鼓剑披氛祲,莫遣东郊马喷沙。shuí néng gǔ jiàn pī fēn jìn,mò qiǎn dōng jiāo mǎ pēn shā。

即事有感呈石末公

刘基

葵藿倾心向大明,参商琐琐只寻兵。kuí huò qīng xīn xiàng dà míng,cān shāng suǒ suǒ zhǐ xún bīng。
蛾眉欲擅三千宠,鱼翼难通九万程。é méi yù shàn sān qiān chǒng,yú yì nán tōng jiǔ wàn chéng。
贝锦笙簧鸱鸟瑞,明珠瑑玉泰山轻。bèi jǐn shēng huáng chī niǎo ruì,míng zhū zhuàn yù tài shān qīng。
两阶干羽闻来格,分北犹劳圣主情。liǎng jiē gàn yǔ wén lái gé,fēn běi yóu láo shèng zhǔ qíng。

次韵和石末公感怀之作

刘基

凤去深林鹜在庭,西风回首故山青。fèng qù shēn lín wù zài tíng,xī fēng huí shǒu gù shān qīng。
杞人岌岌忧将殒,楚国茫茫醉不醒。qǐ rén jí jí yōu jiāng yǔn,chǔ guó máng máng zuì bù xǐng。
自觉艰虞多错午,谁怜耗斁祝宁丁。zì jué jiān yú duō cuò wǔ,shuí lián hào yì zhù níng dīng。
金芝玉蕨甘如蜜,岁晚吾从董五经。jīn zhī yù jué gān rú mì,suì wǎn wú cóng dǒng wǔ jīng。

闻盗过界首季君山甫亦蒙访及以诗唁之

刘基

妖星何故犯奎躔,鹤上云霄鲤入渊。yāo xīng hé gù fàn kuí chán,hè shàng yún xiāo lǐ rù yuān。
寇退喜闻曾子反,书焚尚赖伏生传。kòu tuì xǐ wén céng zi fǎn,shū fén shàng lài fú shēng chuán。
齑酸并与青毡去,瓜苦空馀绿蔓牵。jī suān bìng yǔ qīng zhān qù,guā kǔ kōng yú lǜ màn qiān。
惭愧杜郊汤博士,白盐赤米数相怜。cán kuì dù jiāo tāng bó shì,bái yán chì mǐ shù xiāng lián。

次韵和石末公中秋玩月

刘基

一年二六团圆月,此夜光辉独耐看。yī nián èr liù tuán yuán yuè,cǐ yè guāng huī dú nài kàn。
银汉波涛三岛接,玉京风露九霄寒。yín hàn bō tāo sān dǎo jiē,yù jīng fēng lù jiǔ xiāo hán。
方欣酷暑随时去,只恐清商促岁阑。fāng xīn kù shǔ suí shí qù,zhǐ kǒng qīng shāng cù suì lán。
更上南楼瞻北极,那无鸿雁报平安。gèng shàng nán lóu zhān běi jí,nà wú hóng yàn bào píng ān。