古诗词

北上感怀

刘基

倦鸟思一枝,枥马志千里。juàn niǎo sī yī zhī,lì mǎ zhì qiān lǐ。
营营劳生心,出入靡定止。yíng yíng láo shēng xīn,chū rù mí dìng zhǐ。
伊余朽钝材,懒拙更无比。yī yú xiǔ dùn cái,lǎn zhuō gèng wú bǐ。
才疏乏世用,嗜僻惟书史。cái shū fá shì yòng,shì pì wéi shū shǐ。
虽非济时具,颇识素餐耻。suī fēi jì shí jù,pǒ shí sù cān chǐ。
既怀黎民忧,妄意古人企。jì huái lí mín yōu,wàng yì gǔ rén qǐ。
宁知乖圆方,举足辄伤趾。níng zhī guāi yuán fāng,jǔ zú zhé shāng zhǐ。
尘埃百病侵,贫窭万感累。chén āi bǎi bìng qīn,pín jù wàn gǎn lèi。
艰难幸息肩,迟莫窃所喜。jiān nán xìng xī jiān,chí mò qiè suǒ xǐ。
明时登骥騄,驽马但垂耳。míng shí dēng jì lù,nú mǎ dàn chuí ěr。
自非冀北姿,莫羡追风驶。zì fēi jì běi zī,mò xiàn zhuī fēng shǐ。
便欲解衣冠,躬耕向桑梓。biàn yù jiě yī guān,gōng gēng xiàng sāng zǐ。
终怀葵藿恋,不慕沮溺诡。zhōng huái kuí huò liàn,bù mù jǔ nì guǐ。
潜阳动原隰,白日暧兰芷。qián yáng dòng yuán xí,bái rì ài lán zhǐ。
埘鸡戒晨鸣,客子驾行李。shí jī jiè chén míng,kè zi jià xíng lǐ。
萦纡越巘崿,浩荡涉风水。yíng yū yuè yǎn è,hào dàng shè fēng shuǐ。
淹留具区北,信宿沧江圯。yān liú jù qū běi,xìn sù cāng jiāng yí。
维时连年歉,道路多流徙。wéi shí lián nián qiàn,dào lù duō liú xǐ。
官司职抚字,黔首皆赤子。guān sī zhí fǔ zì,qián shǒu jiē chì zi。
陈红太仓米,丰年所储偫。chén hóng tài cāng mǐ,fēng nián suǒ chǔ zhì。
为民备乏困,朝廷岂私此。wèi mín bèi fá kùn,cháo tíng qǐ sī cǐ。
推馀补不足,兹实王政始。tuī yú bǔ bù zú,zī shí wáng zhèng shǐ。
臣子宜奉承,天威不违咫。chén zi yí fèng chéng,tiān wēi bù wéi zhǐ。
柰何簿书曹,暴慢蔑至理。nài hé bù shū cáo,bào màn miè zhì lǐ。
苟云出纳吝,当闵觳觫死。gǒu yún chū nà lìn,dāng mǐn hú sù sǐ。
呜呼草莽露,惨恻沟渎委。wū hū cǎo mǎng lù,cǎn cè gōu dú wěi。
闻之犹鼻酸,见者宜颡泚。wén zhī yóu bí suān,jiàn zhě yí sǎng cǐ。
逾淮入大河,凄凉更难视。yú huái rù dà hé,qī liáng gèng nán shì。
黄沙渺茫茫,白骨积荒藟。huáng shā miǎo máng máng,bái gǔ jī huāng lěi。
哀哉耕食场,尽作狐兔垒。āi zāi gēng shí chǎng,jǐn zuò hú tù lěi。
太平戢干戈,景物未应尔。tài píng jí gàn gē,jǐng wù wèi yīng ěr。
意者斯人徒,纵欲扰天纪。yì zhě sī rén tú,zòng yù rǎo tiān jì。
鬼神赫震怒,咎戾良有以。guǐ shén hè zhèn nù,jiù lì liáng yǒu yǐ。
去年人食人,不识弟与姊。qù nián rén shí rén,bù shí dì yǔ zǐ。
至今盗贼辈,啸聚如蜂蚁。zhì jīn dào zéi bèi,xiào jù rú fēng yǐ。
长戈耀白雪,健马突封豕。zhǎng gē yào bái xuě,jiàn mǎ tū fēng shǐ。
岂惟横山泽,巳敢剽城市。qǐ wéi héng shān zé,sì gǎn piāo chéng shì。
途行绝稀少,空车但墙倚。tú xíng jué xī shǎo,kōng chē dàn qiáng yǐ。
身行须结集,一寐四五起。shēn xíng xū jié jí,yī mèi sì wǔ qǐ。
牧民岂无人,司寇亦有氏。mù mín qǐ wú rén,sī kòu yì yǒu shì。
阵车不驱驰,大田无耒耜。zhèn chē bù qū chí,dà tián wú lěi sì。
邦家禄食恩,岂为臣奉己。bāng jiā lù shí ēn,qǐ wèi chén fèng jǐ。
山东古要地,燕赵犹唇齿。shān dōng gǔ yào dì,yàn zhào yóu chún chǐ。
况兹南北冲,津梁通远迩。kuàng zī nán běi chōng,jīn liáng tōng yuǎn ěr。
属当全盛时,四海同一轨。shǔ dāng quán shèng shí,sì hǎi tóng yī guǐ。
庙堂多稷契,振举无遗弛。miào táng duō jì qì,zhèn jǔ wú yí chí。
勿云疥癣微,不足成疮痏。wù yún jiè xuǎn wēi,bù zú chéng chuāng wěi。
滔天起滥觞,炎冈发星炬。tāo tiān qǐ làn shāng,yán gāng fā xīng jù。
虞朝有分北,汉庭烦直指。yú cháo yǒu fēn běi,hàn tíng fán zhí zhǐ。
农夫植嘉谷,所务诛稂秕。nóng fū zhí jiā gǔ,suǒ wù zhū láng bǐ。
耕耘苟失时,雨露空沾洒。gēng yún gǒu shī shí,yǔ lù kōng zhān sǎ。
威怀岂异任,守令职非痹。wēi huái qǐ yì rèn,shǒu lìng zhí fēi bì。
端能慎黜陟,此辈何足弭。duān néng shèn chù zhì,cǐ bèi hé zú mǐ。
故乡隔山川,前途塞荆枳。gù xiāng gé shān chuān,qián tú sāi jīng zhǐ。
青徐气萧索,河济俱泥滓。qīng xú qì xiāo suǒ,hé jì jù ní zǐ。
痛哭贾生狂,长叹漆室悝。tòng kū jiǎ shēng kuáng,zhǎng tàn qī shì kuī。
何当天门开,清问逮下俚。hé dāng tiān mén kāi,qīng wèn dǎi xià lǐ。
刘基

刘基

刘基(1311年7月1日-1375年5月16日)字伯温,谥曰文成,元末明初杰出的军事谋略家、政治家、文学家和思想家,明朝开国元勋,汉族,浙江文成南田(原属青田)人,故时人称他刘青田,明洪武三年(1370)封诚意伯,人们又称他刘诚意。武宗正德九年追赠太师,谥号文成,后人又称他刘文成、文成公。他以神机妙算、运筹帷幄著称于世。刘伯温是中国古代的一位传奇人物,至今在中国大陆、港澳台乃至东南亚、日韩等地仍有广泛深厚的民间影响力。 刘基的作品>>

猜您喜欢

乌栖曲

刘基

吴宫乌啼夜巳分,宫中不闻人尽闻。wú gōng wū tí yè sì fēn,gōng zhōng bù wén rén jǐn wén。
夜深风落茱萸子,沉沉漏断啼乌死。yè shēn fēng luò zhū yú zi,chén chén lòu duàn tí wū sǐ。

远如期

刘基

远如期,近别尚云可,远期能不悲?yuǎn rú qī,jìn bié shàng yún kě,yuǎn qī néng bù bēi?
忆昔辞君出门去,手种庭前松柏树。yì xī cí jūn chū mén qù,shǒu zhǒng tíng qián sōng bǎi shù。
树今成器人未归,洞房白发秋霏霏。shù jīn chéng qì rén wèi guī,dòng fáng bái fā qiū fēi fēi。
高原有梧隰有槚,待君北邙山石下。gāo yuán yǒu wú xí yǒu jiǎ,dài jūn běi máng shān shí xià。

三洲曲

刘基

三洲洲上花柳春,三洲浦里多商人。sān zhōu zhōu shàng huā liǔ chūn,sān zhōu pǔ lǐ duō shāng rén。
酒旗红袖明江阁,客船只望洲边泊。jiǔ qí hóng xiù míng jiāng gé,kè chuán zhǐ wàng zhōu biān pō。

三洲曲

刘基

八月风吹洲上树,楼船却向江西去。bā yuè fēng chuī zhōu shàng shù,lóu chuán què xiàng jiāng xī qù。
红妆送别各沾巾,惊动新米江北人。hóng zhuāng sòng bié gè zhān jīn,jīng dòng xīn mǐ jiāng běi rén。

大堤曲

刘基

大堤女儿颜如花,大堤堤上无豪家。dà dī nǚ ér yán rú huā,dà dī dī shàng wú háo jiā。
东家女作西家妇,夫能棹船女沽酒。dōng jiā nǚ zuò xī jiā fù,fū néng zhào chuán nǚ gū jiǔ。
春去秋来年复年,生歌死哭长相守。chūn qù qiū lái nián fù nián,shēng gē sǐ kū zhǎng xiāng shǒu。
君不见襄阳女儿嫁荆州,撞钟击鼓烹肥牛。jūn bù jiàn xiāng yáng nǚ ér jià jīng zhōu,zhuàng zhōng jī gǔ pēng féi niú。
楼船一去无回日,红泪空随江水流。lóu chuán yī qù wú huí rì,hóng lèi kōng suí jiāng shuǐ liú。

明月子

刘基

朱阁绮疏琼作户,明月照人秋独苦。zhū gé qǐ shū qióng zuò hù,míng yuè zhào rén qiū dú kǔ。
桂花吹冷眠不成,谁家高楼弦管声?guì huā chuī lěng mián bù chéng,shuí jiā gāo lóu xián guǎn shēng?
倚楼空望别离处,唯有清光自来去。yǐ lóu kōng wàng bié lí chù,wéi yǒu qīng guāng zì lái qù。
月圆正好缺复催,人生见月能几回。yuè yuán zhèng hǎo quē fù cuī,rén shēng jiàn yuè néng jǐ huí。

短歌行

刘基

来日苦短,去日苦长。lái rì kǔ duǎn,qù rì kǔ zhǎng。
日长不自觉,日短令人伤。rì zhǎng bù zì jué,rì duǎn lìng rén shāng。
君不见望后月又不见霜中蕊,清光纵好魄巳亏。jūn bù jiàn wàng hòu yuè yòu bù jiàn shuāng zhōng ruǐ,qīng guāng zòng hǎo pò sì kuī。
芳心欲动根先死,少年不知老可悲,衰老却忆少年时。fāng xīn yù dòng gēn xiān sǐ,shǎo nián bù zhī lǎo kě bēi,shuāi lǎo què yì shǎo nián shí。

长安道

刘基

长安道,送尽芳菲到枯槁。zhǎng ān dào,sòng jǐn fāng fēi dào kū gǎo。
人生衰盛苦不常,何异长安道傍草。rén shēng shuāi shèng kǔ bù cháng,hé yì zhǎng ān dào bàng cǎo。
汉家将军初拜官,门前上客车班班。hàn jiā jiāng jūn chū bài guān,mén qián shàng kè chē bān bān。
一朝世衰烟燄歇,车轮无声马蹄绝。yī cháo shì shuāi yān yàn xiē,chē lún wú shēng mǎ tí jué。
明年有诏封冠军,依旧车马来如云。míng nián yǒu zhào fēng guān jūn,yī jiù chē mǎ lái rú yún。

陇头水

刘基

陇头水,征夫泪,征夫之泪滴陇头,化为水入秦川流。lǒng tóu shuǐ,zhēng fū lèi,zhēng fū zhī lèi dī lǒng tóu,huà wèi shuǐ rù qín chuān liú。
水流向秦川,呜咽鸣不巳。shuǐ liú xiàng qín chuān,wū yàn míng bù sì。
何因得天风,吹入君王耳。hé yīn dé tiān fēng,chuī rù jūn wáng ěr。

秋宵吟

刘基

玄蝉催秋入湘潭,芙蓉露浴胭脂淡。xuán chán cuī qiū rù xiāng tán,fú róng lù yù yān zhī dàn。
铜乌吻水添夜长,碧草敛愁归寒螀。tóng wū wěn shuǐ tiān yè zhǎng,bì cǎo liǎn chóu guī hán jiāng。
罗帐无人五更雨,梧桐惊啼白杨语。luó zhàng wú rén wǔ gèng yǔ,wú tóng jīng tí bái yáng yǔ。
春光烂熳不得知,霜露凄凉奈何汝。chūn guāng làn màn bù dé zhī,shuāng lù qī liáng nài hé rǔ。

车遥遥

刘基

车遥遥,马朅朅。chē yáo yáo,mǎ qiè qiè。
不知何人始作车,长与人间载离别。bù zhī hé rén shǐ zuò chē,zhǎng yǔ rén jiān zài lí bié。
回风吹起罗帐尘,低头旨杀作车人。huí fēng chuī qǐ luó zhàng chén,dī tóu zhǐ shā zuò chē rén。

阳春歌

刘基

帝车东指淑景昭,冶容冉冉生寒条。dì chē dōng zhǐ shū jǐng zhāo,yě róng rǎn rǎn shēng hán tiáo。
枯根相顾一时起,阳春只在霜雪里。kū gēn xiāng gù yī shí qǐ,yáng chūn zhǐ zài shuāng xuě lǐ。
枝头候禽鸣滑滑,暖烟火夜催花发。zhī tóu hòu qín míng huá huá,nuǎn yān huǒ yè cuī huā fā。
蜂喧蝶竞方及时,风雨宿昔成离披。fēng xuān dié jìng fāng jí shí,fēng yǔ sù xī chéng lí pī。
人间但见阳春好,未识春阳有枯槁。rén jiān dàn jiàn yáng chūn hǎo,wèi shí chūn yáng yǒu kū gǎo。

鸣雁行

刘基

??鸣雁鸣达旦,举翼相连拂云汉。míng yàn míng dá dàn,jǔ yì xiāng lián fú yún hàn。
平原漠漠生野烟,雁飞只向江南天。píng yuán mò mò shēng yě yān,yàn fēi zhǐ xiàng jiāng nán tiān。
江南十月多禾黍,一半轮官半供汝。jiāng nán shí yuè duō hé shǔ,yī bàn lún guān bàn gōng rǔ。
明年二月归养雏,雏成又望江南去。míng nián èr yuè guī yǎng chú,chú chéng yòu wàng jiāng nán qù。

独不见

刘基

暖烟漾春林色紫,腻雨摧红出花蕊。nuǎn yān yàng chūn lín sè zǐ,nì yǔ cuī hóng chū huā ruǐ。
蝶飞撩乱燕飞轻,嘤鸣相应俱有情。dié fēi liāo luàn yàn fēi qīng,yīng míng xiāng yīng jù yǒu qíng。
有人抱瑟上高阔,坐对妆台弹别鹤。yǒu rén bào sè shàng gāo kuò,zuò duì zhuāng tái dàn bié hè。
曲终顾影还徘徊,东风自吹罗帐开。qū zhōng gù yǐng hái pái huái,dōng fēng zì chuī luó zhàng kāi。

梅花落

刘基

种梅长江边,岁冕花始发。zhǒng méi zhǎng jiāng biān,suì miǎn huā shǐ fā。
东风为爱桃与李,却使孤芳坐销歇。dōng fēng wèi ài táo yǔ lǐ,què shǐ gū fāng zuò xiāo xiē。
美人高楼深紫霞,卷帘一见长叹嗟。měi rén gāo lóu shēn zǐ xiá,juǎn lián yī jiàn zhǎng tàn jiē。
世间有荣即有悴,君不见海中碧树终无花。shì jiān yǒu róng jí yǒu cuì,jūn bù jiàn hǎi zhōng bì shù zhōng wú huā。