古诗词

感时述事十首

刘基

惟民食为命,王政之所先。wéi mín shí wèi mìng,wáng zhèng zhī suǒ xiān。
海鹾实天物,厥利何可专。hǎi cuó shí tiān wù,jué lì hé kě zhuān。
贪臣务聚财,张罗密于毡。tān chén wù jù cái,zhāng luó mì yú zhān。
厉禁及鱼虾,卤水不得煎。lì jìn jí yú xiā,lǔ shuǐ bù dé jiān。
出门即陷阱,举足遭缠牵。chū mén jí xiàn jǐng,jǔ zú zāo chán qiān。
炰炰用鞭棰,冤痛声相连。páo páo yòng biān chuí,yuān tòng shēng xiāng lián。
高牙开怨府,积货重奸权。gāo yá kāi yuàn fǔ,jī huò zhòng jiān quán。
分摊算户口,渗漉尽微涓。fēn tān suàn hù kǒu,shèn lù jǐn wēi juān。
官征势既迫,私贩理则然。guān zhēng shì jì pò,sī fàn lǐ zé rán。
遂令无赖儿,睚眦操戈鋋。suì lìng wú lài ér,yá zì cāo gē chán。
出没山谷里,陆梁江海边。chū méi shān gǔ lǐ,lù liáng jiāng hǎi biān。
横行荷䉂笼,方驾列船舷。héng xíng hé lěi lóng,fāng jià liè chuán xián。
拒捕斥后懦,争彊夸直前。jù bǔ chì hòu nuò,zhēng jiàng kuā zhí qián。
盗贼由此起,狼藉成蔓延。dào zéi yóu cǐ qǐ,láng jí chéng màn yán。
先王务广德,如川出深渊。xiān wáng wù guǎng dé,rú chuān chū shēn yuān。
外本而内末,民俗随之迁。wài běn ér nèi mò,mín sú suí zhī qiān。
自从甲兵兴,奄忽五六年。zì cóng jiǎ bīng xīng,yǎn hū wǔ liù nián。
借筹计得丧,耗费倍万千。jiè chóu jì dé sàng,hào fèi bèi wàn qiān。
回忆至元初,禁网疏且平。huí yì zhì yuán chū,jìn wǎng shū qiě píng。
家家有衣食,畏刑思保全。jiā jiā yǒu yī shí,wèi xíng sī bǎo quán。
后来法转细,百体皆拘挛。hòu lái fǎ zhuǎn xì,bǎi tǐ jiē jū luán。
厚利入私家,官府任其愆。hòu lì rù sī jiā,guān fǔ rèn qí qiān。
大哉乃祖训,典章尚流传。dà zāi nǎi zǔ xùn,diǎn zhāng shàng liú chuán。
有举斯可复,庶用康迍邅。yǒu jǔ sī kě fù,shù yòng kāng zhūn zhān。
刘基

刘基

刘基(1311年7月1日-1375年5月16日)字伯温,谥曰文成,元末明初杰出的军事谋略家、政治家、文学家和思想家,明朝开国元勋,汉族,浙江文成南田(原属青田)人,故时人称他刘青田,明洪武三年(1370)封诚意伯,人们又称他刘诚意。武宗正德九年追赠太师,谥号文成,后人又称他刘文成、文成公。他以神机妙算、运筹帷幄著称于世。刘伯温是中国古代的一位传奇人物,至今在中国大陆、港澳台乃至东南亚、日韩等地仍有广泛深厚的民间影响力。 刘基的作品>>

猜您喜欢

遣兴

刘基

江上潮来风卷沙,城头毕逋乌尾讹。jiāng shàng cháo lái fēng juǎn shā,chéng tóu bì bū wū wěi é。
燕泥半湿昨夜雨,蛛网忽粘何处花。yàn ní bàn shī zuó yè yǔ,zhū wǎng hū zhān hé chù huā。
孤坐日月自闲暇,出门岐路空交加。gū zuò rì yuè zì xián xiá,chū mén qí lù kōng jiāo jiā。
漫将白发对芳草,目送去鸿天一涯。màn jiāng bái fā duì fāng cǎo,mù sòng qù hóng tiān yī yá。

乙卯岁首早朝奉天殿柬翰林大本堂诸友

刘基

枝上鸣嘤报早春,御沟波澹碧龙鳞。zhī shàng míng yīng bào zǎo chūn,yù gōu bō dàn bì lóng lín。
旗常影动千官肃,环佩声来万国宾。qí cháng yǐng dòng qiān guān sù,huán pèi shēng lái wàn guó bīn。
若乳露从霄汉落,非烟云抱翠华新。ruò rǔ lù cóng xiāo hàn luò,fēi yān yún bào cuì huá xīn。
从臣才俊俱杨马,白首无能愧老身。cóng chén cái jùn jù yáng mǎ,bái shǒu wú néng kuì lǎo shēn。

元夜

刘基

玉漏迟迟出苑墙,星河疏淡月辉煌。yù lòu chí chí chū yuàn qiáng,xīng hé shū dàn yuè huī huáng。
送寒梅蕊清香细,报喜灯花紫燄光。sòng hán méi ruǐ qīng xiāng xì,bào xǐ dēng huā zǐ yàn guāng。
金阙晓霞来若木,瑶池春色满长杨。jīn quē xiǎo xiá lái ruò mù,yáo chí chūn sè mǎn zhǎng yáng。
君王注意防骄佚,万岁千秋乐未央。jūn wáng zhù yì fáng jiāo yì,wàn suì qiān qiū lè wèi yāng。

至日遣兴

刘基

十九年前此日同,浙江西望粤城东。shí jiǔ nián qián cǐ rì tóng,zhè jiāng xī wàng yuè chéng dōng。
山川拥隔乖同轨,气朔分齐正八风。shān chuān yōng gé guāi tóng guǐ,qì shuò fēn qí zhèng bā fēng。
坐阅天时占道长,起征云物欲年丰。zuò yuè tiān shí zhàn dào zhǎng,qǐ zhēng yún wù yù nián fēng。
嬴粮儗问商颜路,好采灵芝伴四翁。yíng liáng nǐ wèn shāng yán lù,hǎo cǎi líng zhī bàn sì wēng。

题小画

刘基

庭前绿荷叶,香气浓于酒。tíng qián lǜ hé yè,xiāng qì nóng yú jiǔ。
疏雨忽飞来,的皪明珠走。shū yǔ hū fēi lái,de lì míng zhū zǒu。

春晚

刘基

疏雨随风迥,轻寒薄暮归。shū yǔ suí fēng jiǒng,qīng hán báo mù guī。
犹怜数花朵,辛苦驻春辉。yóu lián shù huā duǒ,xīn kǔ zhù chūn huī。

题梅屏二绝

刘基

树杪过流星,轻霜落半庭。shù miǎo guò liú xīng,qīng shuāng luò bàn tíng。
疏花与孤客,相对一青灯。shū huā yǔ gū kè,xiāng duì yī qīng dēng。

题梅屏二绝

刘基

独酌梅花下,怜花与鬓同。dú zhuó méi huā xià,lián huā yǔ bìn tóng。
折花还插鬓,颠倒笑东风。zhé huā hái chā bìn,diān dào xiào dōng fēng。

遣兴

刘基

于越三年客,思家一百旬。yú yuè sān nián kè,sī jiā yī bǎi xún。
如何今夜月,却忆镜湖春。rú hé jīn yè yuè,què yì jìng hú chūn。

岁晏

刘基

岁晏悲风急,空江白昼阴。suì yàn bēi fēng jí,kōng jiāng bái zhòu yīn。
黄芦与红蓼,无处不伤心。huáng lú yǔ hóng liǎo,wú chù bù shāng xīn。

途中见去雁

刘基

昔与雁同归,今来雁北飞。xī yǔ yàn tóng guī,jīn lái yàn běi fēi。
殷勤祝过雁,来往莫相违。yīn qín zhù guò yàn,lái wǎng mò xiāng wéi。

题墨竹

刘基

风梢舞空烟,露叶滴晴月。fēng shāo wǔ kōng yān,lù yè dī qíng yuè。
折取寄情人,感此岁寒节。zhé qǔ jì qíng rén,gǎn cǐ suì hán jié。

漫成

刘基

春晓正堪睡,娂他窗上明。chūn xiǎo zhèng kān shuì,hóng tā chuāng shàng míng。
无端双楚雀,又向屋头鸣。wú duān shuāng chǔ què,yòu xiàng wū tóu míng。

漫成

刘基

明月圆复缺,春风去不来。míng yuè yuán fù quē,chūn fēng qù bù lái。
泪随花雨落,点点在苍苔。lèi suí huā yǔ luò,diǎn diǎn zài cāng tái。

漫成

刘基

昨夜三更里,还乡梦却成。zuó yè sān gèng lǐ,hái xiāng mèng què chéng。
朦胧半惊觉,连唤小儿名。méng lóng bàn jīng jué,lián huàn xiǎo ér míng。