古诗词

感时述事十首

刘基

惟民食为命,王政之所先。wéi mín shí wèi mìng,wáng zhèng zhī suǒ xiān。
海鹾实天物,厥利何可专。hǎi cuó shí tiān wù,jué lì hé kě zhuān。
贪臣务聚财,张罗密于毡。tān chén wù jù cái,zhāng luó mì yú zhān。
厉禁及鱼虾,卤水不得煎。lì jìn jí yú xiā,lǔ shuǐ bù dé jiān。
出门即陷阱,举足遭缠牵。chū mén jí xiàn jǐng,jǔ zú zāo chán qiān。
炰炰用鞭棰,冤痛声相连。páo páo yòng biān chuí,yuān tòng shēng xiāng lián。
高牙开怨府,积货重奸权。gāo yá kāi yuàn fǔ,jī huò zhòng jiān quán。
分摊算户口,渗漉尽微涓。fēn tān suàn hù kǒu,shèn lù jǐn wēi juān。
官征势既迫,私贩理则然。guān zhēng shì jì pò,sī fàn lǐ zé rán。
遂令无赖儿,睚眦操戈鋋。suì lìng wú lài ér,yá zì cāo gē chán。
出没山谷里,陆梁江海边。chū méi shān gǔ lǐ,lù liáng jiāng hǎi biān。
横行荷䉂笼,方驾列船舷。héng xíng hé lěi lóng,fāng jià liè chuán xián。
拒捕斥后懦,争彊夸直前。jù bǔ chì hòu nuò,zhēng jiàng kuā zhí qián。
盗贼由此起,狼藉成蔓延。dào zéi yóu cǐ qǐ,láng jí chéng màn yán。
先王务广德,如川出深渊。xiān wáng wù guǎng dé,rú chuān chū shēn yuān。
外本而内末,民俗随之迁。wài běn ér nèi mò,mín sú suí zhī qiān。
自从甲兵兴,奄忽五六年。zì cóng jiǎ bīng xīng,yǎn hū wǔ liù nián。
借筹计得丧,耗费倍万千。jiè chóu jì dé sàng,hào fèi bèi wàn qiān。
回忆至元初,禁网疏且平。huí yì zhì yuán chū,jìn wǎng shū qiě píng。
家家有衣食,畏刑思保全。jiā jiā yǒu yī shí,wèi xíng sī bǎo quán。
后来法转细,百体皆拘挛。hòu lái fǎ zhuǎn xì,bǎi tǐ jiē jū luán。
厚利入私家,官府任其愆。hòu lì rù sī jiā,guān fǔ rèn qí qiān。
大哉乃祖训,典章尚流传。dà zāi nǎi zǔ xùn,diǎn zhāng shàng liú chuán。
有举斯可复,庶用康迍邅。yǒu jǔ sī kě fù,shù yòng kāng zhūn zhān。
刘基

刘基

刘基(1311年7月1日-1375年5月16日)字伯温,谥曰文成,元末明初杰出的军事谋略家、政治家、文学家和思想家,明朝开国元勋,汉族,浙江文成南田(原属青田)人,故时人称他刘青田,明洪武三年(1370)封诚意伯,人们又称他刘诚意。武宗正德九年追赠太师,谥号文成,后人又称他刘文成、文成公。他以神机妙算、运筹帷幄著称于世。刘伯温是中国古代的一位传奇人物,至今在中国大陆、港澳台乃至东南亚、日韩等地仍有广泛深厚的民间影响力。 刘基的作品>>

猜您喜欢

秋兴二首

刘基

袅袅西风起白蘋,妖红媚绿看成尘。niǎo niǎo xī fēng qǐ bái píng,yāo hóng mèi lǜ kàn chéng chén。
九衢车马如流水,尽是邯郸梦里人。jiǔ qú chē mǎ rú liú shuǐ,jǐn shì hán dān mèng lǐ rén。

秋兴二首

刘基

梁间燕子去悠悠,路侧寒螀管领秋。liáng jiān yàn zi qù yōu yōu,lù cè hán jiāng guǎn lǐng qiū。
谁遣庄周化胡蝶,不胜憔悴为花愁。shuí qiǎn zhuāng zhōu huà hú dié,bù shèng qiáo cuì wèi huā chóu。

题画猫

刘基

碧眼乌图食有鱼,仰看胡蝶坐阶除。bì yǎn wū tú shí yǒu yú,yǎng kàn hú dié zuò jiē chú。
春风漾漾吹花影,一任东郊鼠化鴽。chūn fēng yàng yàng chuī huā yǐng,yī rèn dōng jiāo shǔ huà rú。

过闽关

刘基

天上丝纶启玉封,欢声雷动八州同。tiān shàng sī lún qǐ yù fēng,huān shēng léi dòng bā zhōu tóng。
闽江渺渺通炎海,添作恩波到日东。mǐn jiāng miǎo miǎo tōng yán hǎi,tiān zuò ēn bō dào rì dōng。

题枯木图

刘基

干排风雨三千尺,根老冰泉八百年。gàn pái fēng yǔ sān qiān chǐ,gēn lǎo bīng quán bā bǎi nián。
不用江头唤元绪,何妨湖上识神仙。bù yòng jiāng tóu huàn yuán xù,hé fáng hú shàng shí shén xiān。

题竹木石图

刘基

凌霜傲雪无人问,拂水梢云意自闲。líng shuāng ào xuě wú rén wèn,fú shuǐ shāo yún yì zì xián。
愿就姮娥借明月,卧看鸾凤舞空山。yuàn jiù héng é jiè míng yuè,wò kàn luán fèng wǔ kōng shān。

题竹木石图

刘基

古木萧森傍水隈,凤凰飞去不飞回。gǔ mù xiāo sēn bàng shuǐ wēi,fèng huáng fēi qù bù fēi huí。
披烟细看苍莨叶,知是湘君泪湿来。pī yān xì kàn cāng làng yè,zhī shì xiāng jūn lèi shī lái。

题米氏小景二首

刘基

陌上春风紫翠重,烟含汀树淡还浓。mò shàng chūn fēng zǐ cuì zhòng,yān hán tīng shù dàn hái nóng。
夜来水涨溪桥断,应是雷霆起蛰龙。yè lái shuǐ zhǎng xī qiáo duàn,yīng shì léi tíng qǐ zhé lóng。

题米氏小景二首

刘基

春雾昏昏雨散丝,溪流拍岸小桥危。chūn wù hūn hūn yǔ sàn sī,xī liú pāi àn xiǎo qiáo wēi。
猿啼鸟叫山鬼出,正是行人肠断时。yuán tí niǎo jiào shān guǐ chū,zhèng shì xíng rén cháng duàn shí。

题二乔图

刘基

江上桃花红粉腮,偶然吹入玉堂来。jiāng shàng táo huā hóng fěn sāi,ǒu rán chuī rù yù táng lái。
东风日暮和烟雨,多少飘零委绿苔。dōng fēng rì mù hé yān yǔ,duō shǎo piāo líng wěi lǜ tái。

题小画

刘基

夕阳山下水鳞鳞,一叶轻舟钓白蘋。xī yáng shān xià shuǐ lín lín,yī yè qīng zhōu diào bái píng。
谩道江湖堪浪迹,荻花风雨更愁人。mán dào jiāng hú kān làng jì,dí huā fēng yǔ gèng chóu rén。

惆怅二首

刘基

紫薇花树小楼东,日炙霞蒸似锦红。zǐ wēi huā shù xiǎo lóu dōng,rì zhì xiá zhēng shì jǐn hóng。
过了春风到秋露,可堪零落碧苔中。guò le chūn fēng dào qiū lù,kě kān líng luò bì tái zhōng。

惆怅二首

刘基

与君为别几清秋,鸿雁来时辄上楼。yǔ jūn wèi bié jǐ qīng qiū,hóng yàn lái shí zhé shàng lóu。
今日倚楼无雁过,断肠风水隔瀛洲。jīn rì yǐ lóu wú yàn guò,duàn cháng fēng shuǐ gé yíng zhōu。

题画莱戏呈石末公

刘基

列鼎羔羊厌腯肥,园官菜把莫嫌微。liè dǐng gāo yáng yàn tú féi,yuán guān cài bǎ mò xián wēi。
年来骑士工隳突,此物人间亦见稀。nián lái qí shì gōng huī tū,cǐ wù rén jiān yì jiàn xī。

次韵和石末公见寄五绝

刘基

楩楠割截为椽杙,岁暮搜材到柞薪。pián nán gē jié wèi chuán yì,suì mù sōu cái dào zhà xīn。
怅望无因见夏后,再平水土叙彝伦。chàng wàng wú yīn jiàn xià hòu,zài píng shuǐ tǔ xù yí lún。