古诗词

擢彼乔松一首

刘基

擢彼乔松,在彼丘阿。zhuó bǐ qiáo sōng,zài bǐ qiū ā。
岁莫凄风,飒为枯柯。suì mò qī fēng,sà wèi kū kē。
忧来伤心,云如之何。yōu lái shāng xīn,yún rú zhī hé。
瞻彼昊天,曷其有宜。zhān bǐ hào tiān,hé qí yǒu yí。
天降淫德,痡于下国。tiān jiàng yín dé,fū yú xià guó。
稻粱黍稷,暨于螟蜮。dào liáng shǔ jì,jì yú míng yù。
不稼不穑,寇攘以食。bù jià bù sè,kòu rǎng yǐ shí。
哀此下民,曷其有极。āi cǐ xià mín,hé qí yǒu jí。
心之忧矣,如烹如煎。xīn zhī yōu yǐ,rú pēng rú jiān。
丧乱靡底,如渊如泉。sàng luàn mí dǐ,rú yuān rú quán。
如彼奥草,孔蔓以延。rú bǐ ào cǎo,kǒng màn yǐ yán。
呜呼昊天,伊谁之愆。wū hū hào tiān,yī shuí zhī qiān。
有罻者罿,曷施于宇。yǒu wèi zhě chōng,hé shī yú yǔ。
胡罾于林,觊彼鲂鱮。hú zēng yú lín,jì bǐ fáng xù。
小人所怃,君子所与。xiǎo rén suǒ wǔ,jūn zi suǒ yǔ。
弗询弗犹,曷其有愈。fú xún fú yóu,hé qí yǒu yù。
君子不畏,乱日以炽。jūn zi bù wèi,luàn rì yǐ chì。
君子不忧,乱日以悠。jūn zi bù yōu,luàn rì yǐ yōu。
正言谔谔,謟言诺诺。zhèng yán è è,tāo yán nuò nuò。
欢言孔怡,丧乱所基。huān yán kǒng yí,sàng luàn suǒ jī。
邦家维车,庶民维舆。bāng jiā wéi chē,shù mín wéi yú。
庶僚维服,大臣维御。shù liáo wéi fú,dà chén wéi yù。
慎尔驱驰,俾险作夷。shèn ěr qū chí,bǐ xiǎn zuò yí。
无然汶汶,无俾车偾。wú rán wèn wèn,wú bǐ chē fèn。
无曰予知,民各有思。wú yuē yǔ zhī,mín gè yǒu sī。
无曰予圣,庶民孔竞。wú yuē yǔ shèng,shù mín kǒng jìng。
无竞维德,四方之则。wú jìng wéi dé,sì fāng zhī zé。
无为回遹,以纵枉慝。wú wèi huí yù,yǐ zòng wǎng tè。
瞻彼高原,翳翳其云。zhān bǐ gāo yuán,yì yì qí yún。
眄彼大水,浩矣无津。miǎn bǐ dà shuǐ,hào yǐ wú jīn。
嗷嗷飞雁,各念尔群。áo áo fēi yàn,gè niàn ěr qún。
哀我人斯,胡胥以沦。āi wǒ rén sī,hú xū yǐ lún。
莫高匪天,莫明匪日。mò gāo fěi tiān,mò míng fěi rì。
何纤勿冒,何昧勿晢。hé xiān wù mào,hé mèi wù zhé。
维此圣人,庶民是葵。wéi cǐ shèng rén,shù mín shì kuí。
维彼愚人,则各有谋。wéi bǐ yú rén,zé gè yǒu móu。
原隰之瘁,夫妇云之。yuán xí zhī cuì,fū fù yún zhī。
闾巷之呻,君子闻之。lǘ xiàng zhī shēn,jūn zi wén zhī。
弗闻弗惟,则各有思。fú wén fú wéi,zé gè yǒu sī。
式谤式詈,腑肠以离。shì bàng shì lì,fǔ cháng yǐ lí。
谷斯之秕,农以为殃。gǔ sī zhī bǐ,nóng yǐ wèi yāng。
匪鹰匪隼,曷云能翔。fěi yīng fěi sǔn,hé yún néng xiáng。
维天有船,不可以航。wéi tiān yǒu chuán,bù kě yǐ háng。
眷言顾之,心焉恻伤。juàn yán gù zhī,xīn yān cè shāng。
相彼茂草,飞鸟依之。xiāng bǐ mào cǎo,fēi niǎo yī zhī。
淠彼深渊,鲂鲤归之。pì bǐ shēn yuān,fáng lǐ guī zhī。
靡依靡归,胡能勿悲。mí yī mí guī,hú néng wù bēi。
我有隐忧,人莫之知。wǒ yǒu yǐn yōu,rén mò zhī zhī。
中途有棘,庶民伐之。zhōng tú yǒu jí,shù mín fá zhī。
执讯弗笃,君子堲之。zhí xùn fú dǔ,jūn zi cí zhī。
不瞆不聋,孰填尔聪。bù kuì bù lóng,shú tián ěr cōng。
靡瞻靡顾,自贻伊瞽。mí zhān mí gù,zì yí yī gǔ。
如彼沸鼎,无增尔薪。rú bǐ fèi dǐng,wú zēng ěr xīn。
无从尔言,以逖远人。wú cóng ěr yán,yǐ tì yuǎn rén。
迩人营营,远人兢兢。ěr rén yíng yíng,yuǎn rén jīng jīng。
弗讹尔心,曷其有惩。fú é ěr xīn,hé qí yǒu chéng。
嗟尔君子,戒慎尔止。jiē ěr jūn zi,jiè shèn ěr zhǐ。
靡谦不光,靡盈不毁。mí qiān bù guāng,mí yíng bù huǐ。
维山有杞,维泽有芷。wéi shān yǒu qǐ,wéi zé yǒu zhǐ。
庶民所履,维君子使。shù mín suǒ lǚ,wéi jūn zi shǐ。
陟彼高原,维风飗飗。zhì bǐ gāo yuán,wéi fēng liú liú。
靡草不凋,无木不刘。mí cǎo bù diāo,wú mù bù liú。
忧来伤心,如焚如抽。yōu lái shāng xīn,rú fén rú chōu。
瞻仰昊天,曷其有瘳。zhān yǎng hào tiān,hé qí yǒu chōu。
刘基

刘基

刘基(1311年7月1日-1375年5月16日)字伯温,谥曰文成,元末明初杰出的军事谋略家、政治家、文学家和思想家,明朝开国元勋,汉族,浙江文成南田(原属青田)人,故时人称他刘青田,明洪武三年(1370)封诚意伯,人们又称他刘诚意。武宗正德九年追赠太师,谥号文成,后人又称他刘文成、文成公。他以神机妙算、运筹帷幄著称于世。刘伯温是中国古代的一位传奇人物,至今在中国大陆、港澳台乃至东南亚、日韩等地仍有广泛深厚的民间影响力。 刘基的作品>>

猜您喜欢

旅兴

刘基

晨兴梳短发,庭树生秋风。chén xīng shū duǎn fā,tíng shù shēng qiū fēng。
万物有容色,与故各不同。wàn wù yǒu róng sè,yǔ gù gè bù tóng。
硕实属老成,天柔怨童蒙。shuò shí shǔ lǎo chéng,tiān róu yuàn tóng méng。
英英黄金花,旎旎清露丛。yīng yīng huáng jīn huā,nǐ nǐ qīng lù cóng。
岁暮等沦落,何异蒿与蓬。suì mù děng lún luò,hé yì hāo yǔ péng。

旅兴

刘基

庭前草华发,夜凉萤火流。tíng qián cǎo huá fā,yè liáng yíng huǒ liú。
有怀不能寐,起望女与牛。yǒu huái bù néng mèi,qǐ wàng nǚ yǔ niú。
那无一苇航,繁念空悠悠。nà wú yī wěi háng,fán niàn kōng yōu yōu。
泪如宵露零,散漫不可收。lèi rú xiāo lù líng,sàn màn bù kě shōu。

旅兴

刘基

四月阳用事,群物咸长荣。sì yuè yáng yòng shì,qún wù xián zhǎng róng。
靡草虽就死,王瓜亦复生。mí cǎo suī jiù sǐ,wáng guā yì fù shēng。
死生谁所致,时至莫能争。sǐ shēng shuí suǒ zhì,shí zhì mò néng zhēng。
达人洞神理,守分绝外营。dá rén dòng shén lǐ,shǒu fēn jué wài yíng。
修身俟天命,万古全其名。xiū shēn qí tiān mìng,wàn gǔ quán qí míng。

旅兴

刘基

忡忡坐虚室,暧暧日向暮。chōng chōng zuò xū shì,ài ài rì xiàng mù。
空烟敛曾岑,暝色半高树。kōng yān liǎn céng cén,míng sè bàn gāo shù。
缅邈起遐思,逍遥散轻步。miǎn miǎo qǐ xiá sī,xiāo yáo sàn qīng bù。
婵娟天上月,的皪草间露。chán juān tiān shàng yuè,de lì cǎo jiān lù。
物情岂异昔,人事殊非故。wù qíng qǐ yì xī,rén shì shū fēi gù。
芳岁不可淹,衰年况多虑。fāng suì bù kě yān,shuāi nián kuàng duō lǜ。
谅无彭铿术,颓龄那能驻。liàng wú péng kēng shù,tuí líng nà néng zhù。

旅兴

刘基

夭夭芙蓉花,向晚犹媚妩。yāo yāo fú róng huā,xiàng wǎn yóu mèi wǔ。
娟娟明月辉,粲粲当庭户。juān juān míng yuè huī,càn càn dāng tíng hù。
寒衾耿长夜,梦寐空自语。hán qīn gěng zhǎng yè,mèng mèi kōng zì yǔ。
劳生遘六极,老病在羁旅。láo shēng gòu liù jí,lǎo bìng zài jī lǚ。
将思诉穹玄,恨无抟风羽。jiāng sī sù qióng xuán,hèn wú tuán fēng yǔ。

旅兴

刘基

大火没西南,昼短宵巳长。dà huǒ méi xī nán,zhòu duǎn xiāo sì zhǎng。
志士郁慷慨,老年怨凄凉。zhì shì yù kāng kǎi,lǎo nián yuàn qī liáng。
萧萧草虫鸣,肃肃苍隼扬。xiāo xiāo cǎo chóng míng,sù sù cāng sǔn yáng。
物情各有定,人意苦不常。wù qíng gè yǒu dìng,rén yì kǔ bù cháng。
信步陟崇丘,流目睇康庄。xìn bù zhì chóng qiū,liú mù dì kāng zhuāng。
宁为款段驽,勿作骐骥良。níng wèi kuǎn duàn nú,wù zuò qí jì liáng。
款段驾鼓车,道里有限量。kuǎn duàn jià gǔ chē,dào lǐ yǒu xiàn liàng。
骐骥被重甲,力尽百战场。qí jì bèi zhòng jiǎ,lì jǐn bǎi zhàn chǎng。
死骨卖千金,虽贵亦何偿。sǐ gǔ mài qiān jīn,suī guì yì hé cháng。

旅兴

刘基

青青潇湘竹,猗猗被寒水。qīng qīng xiāo xiāng zhú,yī yī bèi hán shuǐ。
游子如飞蓬,佳人旷千里。yóu zi rú fēi péng,jiā rén kuàng qiān lǐ。
登高左右望,但见黄尘起。dēng gāo zuǒ yòu wàng,dàn jiàn huáng chén qǐ。
凤凰翔不下,梧桐化为枳。fèng huáng xiáng bù xià,wú tóng huà wèi zhǐ。
伤怀不可道,忧念何时巳。shāng huái bù kě dào,yōu niàn hé shí sì。

旅兴

刘基

吾观穹壤间,万变皆有穷。wú guān qióng rǎng jiān,wàn biàn jiē yǒu qióng。
何如顺天道,原始以知终。hé rú shùn tiān dào,yuán shǐ yǐ zhī zhōng。
清晨揽衣起,絺绤生秋风。qīng chén lǎn yī qǐ,chī xì shēng qiū fēng。
雍雍鸣雁来,灼灼酸枣红。yōng yōng míng yàn lái,zhuó zhuó suān zǎo hóng。
怅焉念所思,悲感集予衷。chàng yān niàn suǒ sī,bēi gǎn jí yǔ zhōng。
佳期在何许,瑶草成枯蓬。jiā qī zài hé xǔ,yáo cǎo chéng kū péng。
伫立望日月,劳心极??。zhù lì wàng rì yuè,láo xīn jí chōng chōng。

旅兴

刘基

少年不信老,怪闻老人言。shǎo nián bù xìn lǎo,guài wén lǎo rén yán。
匆匆老到眼,却忆少年愆。cōng cōng lǎo dào yǎn,què yì shǎo nián qiān。
逝川莫回流,乌兔日夜奔。shì chuān mò huí liú,wū tù rì yè bēn。
忧思集方寸,郁气如云屯。yōu sī jí fāng cùn,yù qì rú yún tún。
试为少年道,听之亦茫然。shì wèi shǎo nián dào,tīng zhī yì máng rán。
顾谓少年子,聆我尔汝篇。gù wèi shǎo nián zi,líng wǒ ěr rǔ piān。
尔未及我耄,我曾犹尔妍。ěr wèi jí wǒ mào,wǒ céng yóu ěr yán。
劝尔无我厌,勿令人尔怜。quàn ěr wú wǒ yàn,wù lìng rén ěr lián。

旅兴

刘基

今日复明日,明日能几何。jīn rì fù míng rì,míng rì néng jǐ hé。
壮心萧索尽,思念恒苦多。zhuàng xīn xiāo suǒ jǐn,sī niàn héng kǔ duō。
引领望故乡,川路犹且长。yǐn lǐng wàng gù xiāng,chuān lù yóu qiě zhǎng。
巢燕巳北飞,宾鸿亦南翔。cháo yàn sì běi fēi,bīn hóng yì nán xiáng。
我独无羽翼,慷慨中自伤。wǒ dú wú yǔ yì,kāng kǎi zhōng zì shāng。

旅兴

刘基

乌鸣朝哑哑,鹊鸣暮啾啾。wū míng cháo yǎ yǎ,què míng mù jiū jiū。
闻鹊既不喜,闻鸟复何忧。wén què jì bù xǐ,wén niǎo fù hé yōu。
世人务苟得,君子绝外求。shì rén wù gǒu dé,jūn zi jué wài qiú。
沧浪迅风波,无风即安流。cāng làng xùn fēng bō,wú fēng jí ān liú。
胡为自冰炭,以贻达者羞。hú wèi zì bīng tàn,yǐ yí dá zhě xiū。

旅兴

刘基

严风萃群有,蝇蚊亦无多。yán fēng cuì qún yǒu,yíng wén yì wú duō。
所憎虽去眼,若此岁晏何。suǒ zēng suī qù yǎn,ruò cǐ suì yàn hé。
中夜揽衣裳,起视星与河。zhōng yè lǎn yī shang,qǐ shì xīng yǔ hé。
出云未还山,落叶早辞柯。chū yún wèi hái shān,luò yè zǎo cí kē。
沉思不成寐,太息继以歌。chén sī bù chéng mèi,tài xī jì yǐ gē。

旅兴

刘基

寒灯耿幽幕,虫鸣清夜阑。hán dēng gěng yōu mù,chóng míng qīng yè lán。
起行望清天,明月在云端。qǐ xíng wàng qīng tiān,míng yuè zài yún duān。
美人隔千里,山河杳漫漫。měi rén gé qiān lǐ,shān hé yǎo màn màn。
玄云翳崇冈,白露凋芳兰。xuán yún yì chóng gāng,bái lù diāo fāng lán。
愿以绿绮琴,写作行路难。yuàn yǐ lǜ qǐ qín,xiě zuò xíng lù nán。
忧来无和声,弦绝空长叹。yōu lái wú hé shēng,xián jué kōng zhǎng tàn。

旅兴

刘基

秋山青如烟,秋月白如水。qiū shān qīng rú yān,qiū yuè bái rú shuǐ。
登高俯空旷,咫尺见千里。dēng gāo fǔ kōng kuàng,zhǐ chǐ jiàn qiān lǐ。
悠悠孤云行,袅袅凉风起。yōu yōu gū yún xíng,niǎo niǎo liáng fēng qǐ。
凉风吹客衣,客心随风飞。liáng fēng chuī kè yī,kè xīn suí fēng fēi。
愿作沧海潮,朝来莫还归。yuàn zuò cāng hǎi cháo,cháo lái mò hái guī。

旅兴

刘基

泊舟严子濑,遥望仙华山。pō zhōu yán zi lài,yáo wàng xiān huá shān。
中有骑羊人,皓齿赪玉颜。zhōng yǒu qí yáng rén,hào chǐ chēng yù yán。
餐霞饮沆瀣,坐石濯潺湲。cān xiá yǐn hàng xiè,zuò shí zhuó chán yuán。
长啸起天风,落日为之还。zhǎng xiào qǐ tiān fēng,luò rì wèi zhī hái。
悠悠隔云雨,杳杳不可拔。yōu yōu gé yún yǔ,yǎo yǎo bù kě bá。