古诗词

楚辞·九叹·其二·离世

刘向

灵怀其不吾知兮,灵怀其不吾闻。líng huái qí bù wú zhī xī,líng huái qí bù wú wén。
就灵怀之皇祖兮,愬灵怀之鬼神。jiù líng huái zhī huáng zǔ xī,sù líng huái zhī guǐ shén。
灵怀曾不吾与兮,即听夫人之谀辞。líng huái céng bù wú yǔ xī,jí tīng fū rén zhī yú cí。
余辞上参于天地兮,旁引之于四时。yú cí shàng cān yú tiān dì xī,páng yǐn zhī yú sì shí。
指日月使延照兮,抚招摇以质正。zhǐ rì yuè shǐ yán zhào xī,fǔ zhāo yáo yǐ zhì zhèng。
立师旷俾端辞兮,命咎繇使并听。lì shī kuàng bǐ duān cí xī,mìng jiù yáo shǐ bìng tīng。
兆出名曰正则兮,卦发字曰灵均。zhào chū míng yuē zhèng zé xī,guà fā zì yuē líng jūn。
余幼既有此鸿节兮,长愈固而弥纯。yú yòu jì yǒu cǐ hóng jié xī,zhǎng yù gù ér mí chún。
不从俗而诐行兮,直躬指而信志。bù cóng sú ér bì xíng xī,zhí gōng zhǐ ér xìn zhì。
不枉绳以追曲兮,屈情素以从事。bù wǎng shéng yǐ zhuī qū xī,qū qíng sù yǐ cóng shì。
端余行其如玉兮,述皇舆之踵迹。duān yú xíng qí rú yù xī,shù huáng yú zhī zhǒng jì。
群阿容以晦光兮,皇舆覆以幽辟。qún ā róng yǐ huì guāng xī,huáng yú fù yǐ yōu pì。
舆中涂以回畔兮,驷马惊而横奔。yú zhōng tú yǐ huí pàn xī,sì mǎ jīng ér héng bēn。
执组者不能制兮,必折轭而摧辕。zhí zǔ zhě bù néng zhì xī,bì zhé è ér cuī yuán。
断镳衔以驰骛兮,暮去次而敢止。duàn biāo xián yǐ chí wù xī,mù qù cì ér gǎn zhǐ。
路荡荡其无人兮,遂不御乎千里。lù dàng dàng qí wú rén xī,suì bù yù hū qiān lǐ。
身衡陷而下沈兮,不可获而复登。shēn héng xiàn ér xià shěn xī,bù kě huò ér fù dēng。
不顾身之卑贱兮,惜皇舆之不兴。bù gù shēn zhī bēi jiàn xī,xī huáng yú zhī bù xīng。
出国门而端指兮,冀壹寤而锡还。chū guó mén ér duān zhǐ xī,jì yī wù ér xī hái。
哀仆夫之坎毒兮,屡离忧而逢患。āi pū fū zhī kǎn dú xī,lǚ lí yōu ér féng huàn。
九年之中不吾反兮,思彭咸之水游。jiǔ nián zhī zhōng bù wú fǎn xī,sī péng xián zhī shuǐ yóu。
惜师延之浮渚兮,赴汨罗之长流。xī shī yán zhī fú zhǔ xī,fù mì luó zhī zhǎng liú。
遵江曲之逶移兮,触石埼而衡游。zūn jiāng qū zhī wēi yí xī,chù shí qí ér héng yóu。
波澧澧而扬浇兮,顺长濑之浊流。bō lǐ lǐ ér yáng jiāo xī,shùn zhǎng lài zhī zhuó liú。
淩黄沱而下低兮,思还流而复反。líng huáng tuó ér xià dī xī,sī hái liú ér fù fǎn。
玄舆驰而并集兮,身容与而日远。xuán yú chí ér bìng jí xī,shēn róng yǔ ér rì yuǎn。
棹舟杭以横濿兮,㴉湘流而南极。zhào zhōu háng yǐ héng lì xī,jǐ xiāng liú ér nán jí。
立江界而长吟兮,愁哀哀而累息。lì jiāng jiè ér zhǎng yín xī,chóu āi āi ér lèi xī。
情慌忽以忘归兮,神浮游以高厉。qíng huāng hū yǐ wàng guī xī,shén fú yóu yǐ gāo lì。
心蛩蛩而怀顾兮,魂眷眷而独逝。xīn qióng qióng ér huái gù xī,hún juàn juàn ér dú shì。
叹曰:
余思旧邦心依违兮。yú sī jiù bāng xīn yī wéi xī。
日暮黄昏羌幽悲兮。rì mù huáng hūn qiāng yōu bēi xī。
去郢东迁余谁慕兮?qù yǐng dōng qiān yú shuí mù xī?
谗夫党旅其以兹故兮。chán fū dǎng lǚ qí yǐ zī gù xī。
河水淫淫情所愿兮。hé shuǐ yín yín qíng suǒ yuàn xī。
顾瞻郢路终不返兮。gù zhān yǐng lù zhōng bù fǎn xī。
刘向

刘向

刘向(约前77—前6) 原名更生,字子政,祖籍沛郡(今属江苏徐州)人。西汉经学家、目录学家、文学家。刘向的散文主要是秦疏和校雠古书的“叙录”,较有名的有《谏营昌陵疏》和《战国策叙录》,叙事简约,理论畅达、舒缓平易是其主要特色。 刘向的作品>>

猜您喜欢

战国策·引语

刘向

战胜而国危者。zhàn shèng ér guó wēi zhě。
物不断也。wù bù duàn yě。
功大而权轻者。gōng dà ér quán qīng zhě。
地不入也。dì bù rù yě。
骐骥之衰也。qí jì zhī shuāi yě。
驽马先之。nú mǎ xiān zhī。
孟贲之倦也。mèng bēn zhī juàn yě。
女子胜之。nǚ zi shèng zhī。
厉疾怜王。lì jí lián wáng。
强者善。qiáng zhě shàn。
弱者不能自守。ruò zhě bù néng zì shǒu。
仁不轻绝。rén bù qīng jué。
智不轻怨。zhì bù qīng yuàn。

七言

刘向

博学多识与凡殊,时将昏暮白日午。bó xué duō shí yǔ fán shū,shí jiāng hūn mù bái rì wǔ。
朅来归耕永自疏,结构野草起屋庐。qiè lái guī gēng yǒng zì shū,jié gòu yě cǎo qǐ wū lú。
宴处从容观诗书,山鸟群鸣我心怀。yàn chù cóng róng guān shī shū,shān niǎo qún míng wǒ xīn huái。

楚辞·九叹·其一·逢纷

刘向

伊伯庸之末冑兮,谅皇直之屈原。yī bó yōng zhī mò zhòu xī,liàng huáng zhí zhī qū yuán。
云余肇祖于高阳兮,惟楚怀之婵连。yún yú zhào zǔ yú gāo yáng xī,wéi chǔ huái zhī chán lián。
原生受命于贞节兮,鸿永路有嘉名。yuán shēng shòu mìng yú zhēn jié xī,hóng yǒng lù yǒu jiā míng。
齐名字于天地兮,并光明于列星。qí míng zì yú tiān dì xī,bìng guāng míng yú liè xīng。
吸精粹而吐氛浊兮,横邪世而不取容。xī jīng cuì ér tǔ fēn zhuó xī,héng xié shì ér bù qǔ róng。
行叩诚而不阿兮,遂见排而逢谗。xíng kòu chéng ér bù ā xī,suì jiàn pái ér féng chán。
后听虚而黜实兮,不吾理而顺情。hòu tīng xū ér chù shí xī,bù wú lǐ ér shùn qíng。
肠愤悁而含怒兮,志迁蹇而左倾。cháng fèn yuān ér hán nù xī,zhì qiān jiǎn ér zuǒ qīng。
心惝慌其不我与兮,躬速速其不吾亲。xīn chǎng huāng qí bù wǒ yǔ xī,gōng sù sù qí bù wú qīn。
辞灵修而陨志兮,吟泽畔之江滨。cí líng xiū ér yǔn zhì xī,yín zé pàn zhī jiāng bīn。
椒桂罗以颠覆兮,有竭信而归诚。jiāo guì luó yǐ diān fù xī,yǒu jié xìn ér guī chéng。
谗夫蔼蔼而漫著兮,曷其不舒予情。chán fū ǎi ǎi ér màn zhù xī,hé qí bù shū yǔ qíng。
始结言于庙堂兮,信中涂而叛之。shǐ jié yán yú miào táng xī,xìn zhōng tú ér pàn zhī。
怀兰蕙与衡芷兮,行中壄而散之。huái lán huì yǔ héng zhǐ xī,xíng zhōng yě ér sàn zhī。
声哀哀而怀高丘兮,心愁愁而思旧邦。shēng āi āi ér huái gāo qiū xī,xīn chóu chóu ér sī jiù bāng。
愿承闲而自恃兮,径淫曀而道?。yuàn chéng xián ér zì shì xī,jìng yín yì ér dào。
颜黴黧以沮败兮,精越裂而衰耄。yán méi lí yǐ jǔ bài xī,jīng yuè liè ér shuāi mào。
裳襜襜而含风兮,衣纳纳而掩露。shang chān chān ér hán fēng xī,yī nà nà ér yǎn lù。
赴江湘之湍流兮,顺波凑而下降。fù jiāng xiāng zhī tuān liú xī,shùn bō còu ér xià jiàng。
徐徘徊于山阿兮,飘风来之汹汹。xú pái huái yú shān ā xī,piāo fēng lái zhī xiōng xiōng。
驰余车兮玄石,步余马兮洞庭。chí yú chē xī xuán shí,bù yú mǎ xī dòng tíng。
平明发兮苍梧,夕投宿兮石城。píng míng fā xī cāng wú,xī tóu sù xī shí chéng。
芙蓉盖而菱华车兮,紫贝阙而玉堂。fú róng gài ér líng huá chē xī,zǐ bèi quē ér yù táng。
薜荔饰而陆离荐兮,鱼鳞衣而白霓裳。bì lì shì ér lù lí jiàn xī,yú lín yī ér bái ní shang。
登逢龙而下陨兮,违故都之漫漫。dēng féng lóng ér xià yǔn xī,wéi gù dōu zhī màn màn。
思南郢之旧俗兮,肠一夕而九运。sī nán yǐng zhī jiù sú xī,cháng yī xī ér jiǔ yùn。
扬流波之潢潢兮,体溶溶而东回。yáng liú bō zhī huáng huáng xī,tǐ róng róng ér dōng huí。
心怊怅以永思兮,意晻晻而日颓。xīn chāo chàng yǐ yǒng sī xī,yì àn àn ér rì tuí。
白露纷以涂涂兮,秋风浏以萧萧。bái lù fēn yǐ tú tú xī,qiū fēng liú yǐ xiāo xiāo。
身永流而不还兮,䰟长逝而常愁。shēn yǒng liú ér bù hái xī,hún zhǎng shì ér cháng chóu。
叹曰:
譬彼流水纷扬磕兮,波逢汹涌濆壅滂兮。pì bǐ liú shuǐ fēn yáng kē xī,bō féng xiōng yǒng fén yōng pāng xī。
揄扬涤荡飘流陨往触崟石兮,yú yáng dí dàng piāo liú yǔn wǎng chù yín shí xī,
龙邛脟圈缭戾宛转阻相薄兮,lóng qióng liè quān liáo lì wǎn zhuǎn zǔ xiāng báo xī,
遭纷逢凶蹇离尤兮,垂文扬采遗将来兮。zāo fēn féng xiōng jiǎn lí yóu xī,chuí wén yáng cǎi yí jiāng lái xī。

楚辞·九叹·其三·怨思

刘向

惟郁郁之忧毒兮,志坎壈而不违。wéi yù yù zhī yōu dú xī,zhì kǎn lǎn ér bù wéi。
身憔悴而考旦兮,日黄昏而长悲。shēn qiáo cuì ér kǎo dàn xī,rì huáng hūn ér zhǎng bēi。
闵空宇之孤子兮,哀枯杨之冤雏。mǐn kōng yǔ zhī gū zi xī,āi kū yáng zhī yuān chú。
孤雌吟于高墉兮,鸣鸠栖于桑榆。gū cí yín yú gāo yōng xī,míng jiū qī yú sāng yú。
玄猿失於潜林兮,独偏弃而远放。xuán yuán shī yú qián lín xī,dú piān qì ér yuǎn fàng。
征夫劳于周行兮,处妇愤而长望。zhēng fū láo yú zhōu xíng xī,chù fù fèn ér zhǎng wàng。
申诚信而罔违兮,情素洁于纽帛。shēn chéng xìn ér wǎng wéi xī,qíng sù jié yú niǔ bó。
光明齐于日月兮,文采耀于玉石。guāng míng qí yú rì yuè xī,wén cǎi yào yú yù shí。
伤压次而不发兮,思沈抑而不扬。shāng yā cì ér bù fā xī,sī shěn yì ér bù yáng。
芳懿懿而终败兮,名靡散而不彰。fāng yì yì ér zhōng bài xī,míng mí sàn ér bù zhāng。
背玉门以奔骛兮,蹇离尤而干诟。bèi yù mén yǐ bēn wù xī,jiǎn lí yóu ér gàn gòu。
若龙逢之沈首兮,王子比干之逢醢。ruò lóng féng zhī shěn shǒu xī,wáng zi bǐ gàn zhī féng hǎi。
念社稷之几危兮,反为雠而见怨。niàn shè jì zhī jǐ wēi xī,fǎn wèi chóu ér jiàn yuàn。
思国家之离沮兮,躬获愆而结难。sī guó jiā zhī lí jǔ xī,gōng huò qiān ér jié nán。
若青蝇之伪质兮,晋骊姬之反情。ruò qīng yíng zhī wěi zhì xī,jìn lí jī zhī fǎn qíng。
恐登阶之逢殆兮,故退伏于末庭。kǒng dēng jiē zhī féng dài xī,gù tuì fú yú mò tíng。
孽臣之号咷兮,本朝芜而不治。niè chén zhī hào táo xī,běn cháo wú ér bù zhì。
犯颜色而触谏兮,反蒙辜而被疑。fàn yán sè ér chù jiàn xī,fǎn méng gū ér bèi yí。
菀蘼芜与菌若兮,渐□芋本于洿渎。wǎn mí wú yǔ jūn ruò xī,jiàn yù běn yú wū dú。
淹芳芷于腐井兮,弃鸡骇于筐簏。yān fāng zhǐ yú fǔ jǐng xī,qì jī hài yú kuāng lù。
执棠溪以刜蓬兮,秉干将以割肉。zhí táng xī yǐ fú péng xī,bǐng gàn jiāng yǐ gē ròu。
筐泽泻以豹鞟兮,破荆和以继筑。kuāng zé xiè yǐ bào kuò xī,pò jīng hé yǐ jì zhù。
时溷浊犹未清兮,世殽乱犹未察。shí hùn zhuó yóu wèi qīng xī,shì xiáo luàn yóu wèi chá。
欲容与以俟时兮,惧年岁之既晏。yù róng yǔ yǐ qí shí xī,jù nián suì zhī jì yàn。
顾屈节以从流兮,心巩巩而不夷。gù qū jié yǐ cóng liú xī,xīn gǒng gǒng ér bù yí。
宁浮沅而驰骋兮,下江湘以邅回。níng fú yuán ér chí chěng xī,xià jiāng xiāng yǐ zhān huí。
叹曰:
山中槛槛余伤怀兮,shān zhōng kǎn kǎn yú shāng huái xī,
征夫皇皇其孰依兮。zhēng fū huáng huáng qí shú yī xī。
经营原野杳冥冥兮,jīng yíng yuán yě yǎo míng míng xī,
乘骐骋骥舒吾情兮。chéng qí chěng jì shū wú qíng xī。
归骸旧邦莫谁语兮,guī hái jiù bāng mò shuí yǔ xī,
长辞远逝乘湘去兮。zhǎng cí yuǎn shì chéng xiāng qù xī。

楚辞·九叹·其四·远逝

刘向

志隐隐而郁怫兮,愁独哀而冤结。zhì yǐn yǐn ér yù fú xī,chóu dú āi ér yuān jié。
肠纷纭以缭转兮,涕渐渐其若屑。cháng fēn yún yǐ liáo zhuǎn xī,tì jiàn jiàn qí ruò xiè。
情慨慨而长怀兮,信上皇而质正。qíng kǎi kǎi ér zhǎng huái xī,xìn shàng huáng ér zhì zhèng。
合五岳与八灵兮,讯九鬿与六神。hé wǔ yuè yǔ bā líng xī,xùn jiǔ qí yǔ liù shén。
指列宿以白情兮,诉五帝以置辞。zhǐ liè sù yǐ bái qíng xī,sù wǔ dì yǐ zhì cí。
北斗为我折中兮,太一为余听之。běi dòu wèi wǒ zhé zhōng xī,tài yī wèi yú tīng zhī。
云服阴阳之正道兮,御后土之中和。yún fú yīn yáng zhī zhèng dào xī,yù hòu tǔ zhī zhōng hé。
佩苍龙之蚴虬兮,带隐虹之逶蛇。pèi cāng lóng zhī yòu qiú xī,dài yǐn hóng zhī wēi shé。
曳彗星之皓旰兮,抚朱爵与鵔䴊。yè huì xīng zhī hào gàn xī,fǔ zhū jué yǔ jùn yí。
游清灵之飒戾兮,服云衣之披披。yóu qīng líng zhī sà lì xī,fú yún yī zhī pī pī。
杖玉华与朱旗兮,垂明月之玄珠。zhàng yù huá yǔ zhū qí xī,chuí míng yuè zhī xuán zhū。
举霓旌之墆翳兮,建黄纁之总旄。jǔ ní jīng zhī zhì yì xī,jiàn huáng xūn zhī zǒng máo。
躬纯粹而罔愆兮,承皇考之妙仪。gōng chún cuì ér wǎng qiān xī,chéng huáng kǎo zhī miào yí。
惜往事之不合兮,横汨罗而下濿。xī wǎng shì zhī bù hé xī,héng mì luó ér xià lì。
乘隆波而南渡兮,逐江湘之顺流。chéng lóng bō ér nán dù xī,zhú jiāng xiāng zhī shùn liú。
赴阳侯之潢洋兮,下石濑而登洲。fù yáng hóu zhī huáng yáng xī,xià shí lài ér dēng zhōu。
陵鬿堆以蔽视兮,云冥冥而闇前。líng qí duī yǐ bì shì xī,yún míng míng ér àn qián。
山峻高以无垠兮,遂曾闳而迫身。shān jùn gāo yǐ wú yín xī,suì céng hóng ér pò shēn。
雪雰雰而薄木兮,云霏霏而陨集。xuě fēn fēn ér báo mù xī,yún fēi fēi ér yǔn jí。
阜隘狭而幽险兮,石㠁嵯以翳日。fù ài xiá ér yōu xiǎn xī,shí cuó yǐ yì rì。
悲故乡而发忿兮,去余邦之弥久。bēi gù xiāng ér fā fèn xī,qù yú bāng zhī mí jiǔ。
背龙门而入河兮,登大坟而望夏首。bèi lóng mén ér rù hé xī,dēng dà fén ér wàng xià shǒu。
横舟航而㴉湘兮,耳聊啾而惝慌。héng zhōu háng ér jǐ xiāng xī,ěr liáo jiū ér chǎng huāng。
波淫淫而周流兮,鸿溶溢而滔荡。bō yín yín ér zhōu liú xī,hóng róng yì ér tāo dàng。
路曼曼其无端兮,周容容而无识。lù màn màn qí wú duān xī,zhōu róng róng ér wú shí。
引日月以指极兮,少须臾而释思。yǐn rì yuè yǐ zhǐ jí xī,shǎo xū yú ér shì sī。
水波远以冥冥兮,眇不睹其东西。shuǐ bō yuǎn yǐ míng míng xī,miǎo bù dǔ qí dōng xī。
顺风波以南北兮,雾宵晦以纷纷。shùn fēng bō yǐ nán běi xī,wù xiāo huì yǐ fēn fēn。
日杳杳以西颓兮,路长远而窘迫。rì yǎo yǎo yǐ xī tuí xī,lù zhǎng yuǎn ér jiǒng pò。
欲酌醴以娱忧兮,蹇骚骚而不释。yù zhuó lǐ yǐ yú yōu xī,jiǎn sāo sāo ér bù shì。
叹曰:
飘风蓬龙埃坲坲兮,草木摇落时槁悴兮。piāo fēng péng lóng āi fó fó xī,cǎo mù yáo luò shí gǎo cuì xī。
遭倾遇祸不可救兮,长吟永欷涕究究兮。zāo qīng yù huò bù kě jiù xī,zhǎng yín yǒng xī tì jiū jiū xī。
舒情诉诗冀以自免兮,颓流下陨身日远兮。shū qíng sù shī jì yǐ zì miǎn xī,tuí liú xià yǔn shēn rì yuǎn xī。

楚辞·九叹·其五·惜贤

刘向

览屈氏之《离骚》兮,心哀哀而怫郁。lǎn qū shì zhī lí sāo xī,xīn āi āi ér fú yù。
声嗷嗷以寂寥兮,顾仆夫之憔悴。shēng áo áo yǐ jì liáo xī,gù pū fū zhī qiáo cuì。
拨谄谀而匡邪兮,切淟涊之流俗。bō chǎn yú ér kuāng xié xī,qiè tiǎn niǎn zhī liú sú。
荡渨涹之奸咎兮,夷蠢蠢之溷浊。dàng wēi wō zhī jiān jiù xī,yí chǔn chǔn zhī hùn zhuó。
怀芬香而挟蕙兮,佩江蓠之婓婓。huái fēn xiāng ér xié huì xī,pèi jiāng lí zhī fēi fēi。
握申椒与杜若兮,冠浮云之峨峨。wò shēn jiāo yǔ dù ruò xī,guān fú yún zhī é é。
登长陵而四望兮,览芷圃之蠡蠡。dēng zhǎng líng ér sì wàng xī,lǎn zhǐ pǔ zhī lí lí。
游兰皋与蕙林兮,睨玉石之㠁嵯。yóu lán gāo yǔ huì lín xī,nì yù shí zhī cuó。
扬精华以眩耀兮,芳郁渥而纯美。yáng jīng huá yǐ xuàn yào xī,fāng yù wò ér chún měi。
结桂树之旖旎兮,纫荃蕙与辛夷。jié guì shù zhī yǐ nǐ xī,rèn quán huì yǔ xīn yí。
芳若兹而不御兮,捐林薄而菀死。fāng ruò zī ér bù yù xī,juān lín báo ér wǎn sǐ。
驱子侨之奔走兮,申徒狄之赴渊。qū zi qiáo zhī bēn zǒu xī,shēn tú dí zhī fù yuān。
若由夷之纯美兮,介子推之隐山。ruò yóu yí zhī chún měi xī,jiè zi tuī zhī yǐn shān。
晋申生之离殃兮,荆和氏之泣血。jìn shēn shēng zhī lí yāng xī,jīng hé shì zhī qì xuè。
吴申胥之抉眼兮,王子比干之横废。wú shēn xū zhī jué yǎn xī,wáng zi bǐ gàn zhī héng fèi。
欲卑身而下体兮,心隐恻而不置。yù bēi shēn ér xià tǐ xī,xīn yǐn cè ér bù zhì。
方圜殊而不合兮,钩绳用而异态。fāng huán shū ér bù hé xī,gōu shéng yòng ér yì tài。
欲俟时于须臾兮,日阴曀其将暮。yù qí shí yú xū yú xī,rì yīn yì qí jiāng mù。
时迟迟其日进兮,年忽忽而日度。shí chí chí qí rì jìn xī,nián hū hū ér rì dù。
妄周容而入世兮,内距闭而不开。wàng zhōu róng ér rù shì xī,nèi jù bì ér bù kāi。
俟时风之清激兮,愈氛雾其如塺。qí shí fēng zhī qīng jī xī,yù fēn wù qí rú méi。
进雄鸠之耿耿兮,谗介介而蔽之。jìn xióng jiū zhī gěng gěng xī,chán jiè jiè ér bì zhī。
默顺风以偃仰兮,尚由由而进之。mò shùn fēng yǐ yǎn yǎng xī,shàng yóu yóu ér jìn zhī。
心懭悢以冤结兮,情舛错以曼忧。xīn kuǎng liàng yǐ yuān jié xī,qíng chuǎn cuò yǐ màn yōu。
搴薜荔于山野兮,采撚支于中洲。qiān bì lì yú shān yě xī,cǎi niǎn zhī yú zhōng zhōu。
望高丘而叹涕兮,悲吸吸而长怀。wàng gāo qiū ér tàn tì xī,bēi xī xī ér zhǎng huái。
孰契契而委栋兮,日晻晻而下颓。shú qì qì ér wěi dòng xī,rì àn àn ér xià tuí。
叹曰:
江湘油油长流汨兮,挑揄扬汰荡迅疾兮。jiāng xiāng yóu yóu zhǎng liú mì xī,tiāo yú yáng tài dàng xùn jí xī。
忧心展转愁怫郁兮,冤结未舒长隐忿兮。yōu xīn zhǎn zhuǎn chóu fú yù xī,yuān jié wèi shū zhǎng yǐn fèn xī。
丁时逢殃可奈何兮,劳心悁悁涕滂沱兮。dīng shí féng yāng kě nài hé xī,láo xīn yuān yuān tì pāng tuó xī。

楚辞·九叹·其六·忧苦

刘向

悲余心之悁悁兮,哀故邦之逢殃。bēi yú xīn zhī yuān yuān xī,āi gù bāng zhī féng yāng。
辞九年而不复兮,独茕茕而南行。cí jiǔ nián ér bù fù xī,dú qióng qióng ér nán xíng。
思余俗之流风兮,心纷错而不受。sī yú sú zhī liú fēng xī,xīn fēn cuò ér bù shòu。
遵壄莽以呼风兮,步从容于山廋。zūn yě mǎng yǐ hū fēng xī,bù cóng róng yú shān sōu。
巡陆夷之曲衍兮,幽空虚以寂寞。xún lù yí zhī qū yǎn xī,yōu kōng xū yǐ jì mò。
倚石岩以流涕兮,忧憔悴而无乐。yǐ shí yán yǐ liú tì xī,yōu qiáo cuì ér wú lè。
登巑岏以长企兮,望南郢而窥之。dēng cuán wán yǐ zhǎng qǐ xī,wàng nán yǐng ér kuī zhī。
山修远其辽辽兮,涂漫漫其无时。shān xiū yuǎn qí liáo liáo xī,tú màn màn qí wú shí。
听玄鹤之晨鸣兮,于高冈之峨峨。tīng xuán hè zhī chén míng xī,yú gāo gāng zhī é é。
独愤积而哀娱兮,翔江洲而安歌。dú fèn jī ér āi yú xī,xiáng jiāng zhōu ér ān gē。
三鸟飞以自南兮,览其志而欲北。sān niǎo fēi yǐ zì nán xī,lǎn qí zhì ér yù běi。
愿寄言于三鸟兮,去飘疾而不可得。yuàn jì yán yú sān niǎo xī,qù piāo jí ér bù kě dé。
欲迁志而改操兮,心纷结其未离。yù qiān zhì ér gǎi cāo xī,xīn fēn jié qí wèi lí。
外彷徨而游览兮,内恻隐而含哀。wài páng huáng ér yóu lǎn xī,nèi cè yǐn ér hán āi。
聊须臾以时忘兮,心渐渐其烦错。liáo xū yú yǐ shí wàng xī,xīn jiàn jiàn qí fán cuò。
愿假簧以舒忧兮,志纡郁其难释。yuàn jiǎ huáng yǐ shū yōu xī,zhì yū yù qí nán shì。
叹《离骚》以扬意兮,犹未殚于《九章》。tàn lí sāo yǐ yáng yì xī,yóu wèi dān yú jiǔ zhāng。
长嘘吸以于悒兮,涕横集而成行。zhǎng xū xī yǐ yú yì xī,tì héng jí ér chéng xíng。
伤明珠之赴泥兮,鱼眼玑之坚藏。shāng míng zhū zhī fù ní xī,yú yǎn jī zhī jiān cáng。
同驽鸁与乘驵兮,杂班驳与阘茸。tóng nú luó yǔ chéng zǎng xī,zá bān bó yǔ dá rōng。
葛藟蔂于桂树兮,鸱鸮集于木兰。gé lěi léi yú guì shù xī,chī xiāo jí yú mù lán。
偓促谈于廊庙兮,律魁放乎山间。wò cù tán yú láng miào xī,lǜ kuí fàng hū shān jiān。
恶虞氏之箫韶兮,好遗风之激楚。è yú shì zhī xiāo sháo xī,hǎo yí fēng zhī jī chǔ。
潜周鼎于江淮兮,爨土鬵于中宇。qián zhōu dǐng yú jiāng huái xī,cuàn tǔ qín yú zhōng yǔ。
且人心之持旧兮,而不可保长。qiě rén xīn zhī chí jiù xī,ér bù kě bǎo zhǎng。
邅彼南道兮,征夫宵行。zhān bǐ nán dào xī,zhēng fū xiāo xíng。
思念郢路兮,还顾眷眷。sī niàn yǐng lù xī,hái gù juàn juàn。
涕流交集兮,泣下涟涟。tì liú jiāo jí xī,qì xià lián lián。
叹曰:
登山长望中心悲兮,dēng shān zhǎng wàng zhōng xīn bēi xī,
菀彼青青泣如颓兮。wǎn bǐ qīng qīng qì rú tuí xī。
留思北顾涕渐渐兮,liú sī běi gù tì jiàn jiàn xī,
折锐摧矜凝泛滥兮。zhé ruì cuī jīn níng fàn làn xī。
念我茕茕䰟谁求兮,niàn wǒ qióng qióng hún shuí qiú xī,
仆夫慌悴散若流兮。pū fū huāng cuì sàn ruò liú xī。

楚辞·九叹·其七·愍命

刘向

昔皇考之嘉志兮,喜登能而亮贤。xī huáng kǎo zhī jiā zhì xī,xǐ dēng néng ér liàng xián。
情纯洁而罔秽兮,姿盛质而无愆。qíng chún jié ér wǎng huì xī,zī shèng zhì ér wú qiān。
放佞人与谄谀兮,斥谗夫与便嬖。fàng nìng rén yǔ chǎn yú xī,chì chán fū yǔ biàn bì。
亲忠正之悃诚兮,招贞良与明智。qīn zhōng zhèng zhī kǔn chéng xī,zhāo zhēn liáng yǔ míng zhì。
心溶溶其不可量兮,情澹澹其若渊。xīn róng róng qí bù kě liàng xī,qíng dàn dàn qí ruò yuān。
回邪辟而不能入兮,诚愿藏而不可迁。huí xié pì ér bù néng rù xī,chéng yuàn cáng ér bù kě qiān。
逐下祑于后堂兮,迎虙妃于伊雒。zhú xià zhì yú hòu táng xī,yíng fú fēi yú yī luò。
刜谗贼于中廇兮,选吕管于榛薄。fú chán zéi yú zhōng liù xī,xuǎn lǚ guǎn yú zhēn báo。
丛林之下无怨士兮,江河之畔无隐夫。cóng lín zhī xià wú yuàn shì xī,jiāng hé zhī pàn wú yǐn fū。
三苗之徒以放逐兮,伊皋之伦以充庐。sān miáo zhī tú yǐ fàng zhú xī,yī gāo zhī lún yǐ chōng lú。
今反表以为里兮,颠裳以为衣。jīn fǎn biǎo yǐ wèi lǐ xī,diān shang yǐ wèi yī。
戚宋万于两楹兮,废周邵于遐夷。qī sòng wàn yú liǎng yíng xī,fèi zhōu shào yú xiá yí。
却骐骥以转运兮,腾驴鸁以驰逐。què qí jì yǐ zhuǎn yùn xī,téng lǘ luó yǐ chí zhú。
蔡女黜而出帷兮,戎妇入而彩绣服。cài nǚ chù ér chū wéi xī,róng fù rù ér cǎi xiù fú。
庆忌囚于阱室兮,陈不占战而赴围。qìng jì qiú yú jǐng shì xī,chén bù zhàn zhàn ér fù wéi。
破伯牙之号钟兮,挟人筝而弹纬。pò bó yá zhī hào zhōng xī,xié rén zhēng ér dàn wěi。
藏珉石于金匮兮,捐赤瑾于中庭。cáng mín shí yú jīn kuì xī,juān chì jǐn yú zhōng tíng。
韩信蒙于介冑兮,行夫将而攻城。hán xìn méng yú jiè zhòu xī,xíng fū jiāng ér gōng chéng。
莞芎弃于泽洲兮,瓟瓥蠹于筐簏。guǎn qiōng qì yú zé zhōu xī,bó lì dù yú kuāng lù。
麒麟奔于九皋兮,熊罴群而逸囿。qí lín bēn yú jiǔ gāo xī,xióng pí qún ér yì yòu。
折芳枝与琼华兮,树枳棘与薪柴。zhé fāng zhī yǔ qióng huá xī,shù zhǐ jí yǔ xīn chái。
掘荃蕙与射干兮,耘藜藿与蘘荷。jué quán huì yǔ shè gàn xī,yún lí huò yǔ ráng hé。
惜今世其何殊兮,远近思而不同。xī jīn shì qí hé shū xī,yuǎn jìn sī ér bù tóng。
或沈沦其无所达兮,或清激其无所通。huò shěn lún qí wú suǒ dá xī,huò qīng jī qí wú suǒ tōng。
哀余生之不当兮,独蒙毒而逢尤。āi yú shēng zhī bù dāng xī,dú méng dú ér féng yóu。
虽謇謇以申志兮,君乖差而屏之。suī jiǎn jiǎn yǐ shēn zhì xī,jūn guāi chà ér píng zhī。
诚惜芳之菲菲兮,反以兹为腐也。chéng xī fāng zhī fēi fēi xī,fǎn yǐ zī wèi fǔ yě。
怀椒聊之蔎蔎兮,乃逢纷以罹诟也。huái jiāo liáo zhī shè shè xī,nǎi féng fēn yǐ lí gòu yě。
叹曰:
嘉皇既殁终不返兮,jiā huáng jì mò zhōng bù fǎn xī,
山中幽险郢路远兮。shān zhōng yōu xiǎn yǐng lù yuǎn xī。
谗人諓諓孰可愬兮,chán rén jiàn jiàn shú kě sù xī,
征夫罔极谁可语兮。zhēng fū wǎng jí shuí kě yǔ xī。
行吟累欷声喟喟兮,xíng yín lèi xī shēng kuì kuì xī,
怀忧含戚何侘傺兮。huái yōu hán qī hé chà chì xī。

楚辞·九叹·其八·思古

刘向

冥冥深林兮,树木郁郁。míng míng shēn lín xī,shù mù yù yù。
山参差以崭岩兮,阜杳杳以蔽日。shān cān chà yǐ zhǎn yán xī,fù yǎo yǎo yǐ bì rì。
悲余心之悁悁兮,目眇眇而遗泣。bēi yú xīn zhī yuān yuān xī,mù miǎo miǎo ér yí qì。
风骚屑以摇木兮,云吸吸以湫戾。fēng sāo xiè yǐ yáo mù xī,yún xī xī yǐ jiǎo lì。
悲余生之无欢兮,愁倥偬于山陆。bēi yú shēng zhī wú huān xī,chóu kōng zǒng yú shān lù。
旦徘徊于长阪兮,夕仿偟而独宿。dàn pái huái yú zhǎng bǎn xī,xī fǎng huáng ér dú sù。
发披披以鬤鬤兮,躬劬劳而瘏悴。fā pī pī yǐ ráng ráng xī,gōng qú láo ér tú cuì。
䰟俇俇而南行兮,泣沾襟而濡袂。hún guàng guàng ér nán xíng xī,qì zhān jīn ér rú mèi。
心婵媛而无告兮,口噤闭而不言。xīn chán yuàn ér wú gào xī,kǒu jìn bì ér bù yán。
违郢都之旧闾兮,回湘沅而远迁。wéi yǐng dōu zhī jiù lǘ xī,huí xiāng yuán ér yuǎn qiān。
念余邦之横陷兮,宗鬼神之无次。niàn yú bāng zhī héng xiàn xī,zōng guǐ shén zhī wú cì。
闵先嗣之中绝兮,心惶惑而自悲。mǐn xiān sì zhī zhōng jué xī,xīn huáng huò ér zì bēi。
聊浮游于山陕兮,步周流于江畔。liáo fú yóu yú shān shǎn xī,bù zhōu liú yú jiāng pàn。
临深水而长啸兮,且倘佯而泛观。lín shēn shuǐ ér zhǎng xiào xī,qiě tǎng yáng ér fàn guān。
兴《离骚》之微文兮,冀灵修之壹悟。xīng lí sāo zhī wēi wén xī,jì líng xiū zhī yī wù。
还余车于南郢兮,复往轨于初古。hái yú chē yú nán yǐng xī,fù wǎng guǐ yú chū gǔ。
道修远其难迁兮,伤余心之不能已。dào xiū yuǎn qí nán qiān xī,shāng yú xīn zhī bù néng yǐ。
背三五之典刑兮,绝《洪范》之辟纪。bèi sān wǔ zhī diǎn xíng xī,jué hóng fàn zhī pì jì。
播规矩以背度兮,错权衡而任意。bō guī jǔ yǐ bèi dù xī,cuò quán héng ér rèn yì。
操绳墨而放弃兮,倾容幸而侍侧。cāo shéng mò ér fàng qì xī,qīng róng xìng ér shì cè。
甘棠枯于丰草兮,藜棘树于中庭。gān táng kū yú fēng cǎo xī,lí jí shù yú zhōng tíng。
西施斥于北宫兮,仳倠倚于弥楹。xī shī chì yú běi gōng xī,pǐ suī yǐ yú mí yíng。
乌获戚而骖乘兮,燕公操于马圉。wū huò qī ér cān chéng xī,yàn gōng cāo yú mǎ yǔ。
蒯瞆登于清府兮,咎繇弃而在壄。kuǎi kuì dēng yú qīng fǔ xī,jiù yáo qì ér zài yě。
盖见兹以永叹兮,欲登阶而狐疑。gài jiàn zī yǐ yǒng tàn xī,yù dēng jiē ér hú yí。
乘白水而高骛兮,因徙弛而长辞。chéng bái shuǐ ér gāo wù xī,yīn xǐ chí ér zhǎng cí。
叹曰:
倘佯垆阪沼水深兮,tǎng yáng lú bǎn zhǎo shuǐ shēn xī,
容与汉渚涕淫淫兮。róng yǔ hàn zhǔ tì yín yín xī。
钟牙已死谁为声兮,zhōng yá yǐ sǐ shuí wèi shēng xī,
纤阿不御焉舒情兮。xiān ā bù yù yān shū qíng xī。
曾哀悽欷心离离兮,céng āi qī xī xīn lí lí xī,
还顾高丘泣如洒兮。hái gù gāo qiū qì rú sǎ xī。

楚辞·九叹·其九·远游

刘向

悲余性之不可改兮,屡惩艾而不移。bēi yú xìng zhī bù kě gǎi xī,lǚ chéng ài ér bù yí。
服觉皓以殊俗兮,貌揭揭以巍巍。fú jué hào yǐ shū sú xī,mào jiē jiē yǐ wēi wēi。
譬若王侨之乘云兮,载赤霄而淩太清。pì ruò wáng qiáo zhī chéng yún xī,zài chì xiāo ér líng tài qīng。
欲与天地参寿兮,与日月而比荣。yù yǔ tiān dì cān shòu xī,yǔ rì yuè ér bǐ róng。
登昆仑而北首兮,悉灵圉而来谒。dēng kūn lún ér běi shǒu xī,xī líng yǔ ér lái yè。
选鬼神于太阴兮,登阊阖于玄阙。xuǎn guǐ shén yú tài yīn xī,dēng chāng hé yú xuán quē。
回朕车俾西引兮,褰虹旗于玉门。huí zhèn chē bǐ xī yǐn xī,qiān hóng qí yú yù mén。
驰六龙于三危兮,朝西灵于九滨。chí liù lóng yú sān wēi xī,cháo xī líng yú jiǔ bīn。
结余轸于西山兮,横飞谷以南征。jié yú zhěn yú xī shān xī,héng fēi gǔ yǐ nán zhēng。
绝都广以直指兮,历祝融于朱冥。jué dōu guǎng yǐ zhí zhǐ xī,lì zhù róng yú zhū míng。
枉玉衡于炎火兮,委两馆于咸唐。wǎng yù héng yú yán huǒ xī,wěi liǎng guǎn yú xián táng。
贯澒蒙以东朅兮,维六龙于扶桑。guàn hòng méng yǐ dōng qiè xī,wéi liù lóng yú fú sāng。
周流览于四海兮,志升降以高驰。zhōu liú lǎn yú sì hǎi xī,zhì shēng jiàng yǐ gāo chí。
徵九神于回极兮,建虹采以招指。zhēng jiǔ shén yú huí jí xī,jiàn hóng cǎi yǐ zhāo zhǐ。
驾鸾凤以上游兮,从玄鹤与鹪明。jià luán fèng yǐ shàng yóu xī,cóng xuán hè yǔ jiāo míng。
孔鸟飞而送迎兮,腾群鹤于瑶光。kǒng niǎo fēi ér sòng yíng xī,téng qún hè yú yáo guāng。
排帝宫与罗囿兮,升县圃以眩灭。pái dì gōng yǔ luó yòu xī,shēng xiàn pǔ yǐ xuàn miè。
结琼枝以杂佩兮,立长庚以继日。jié qióng zhī yǐ zá pèi xī,lì zhǎng gēng yǐ jì rì。
淩惊雷以轶骇电兮,缀鬼谷于北辰。líng jīng léi yǐ yì hài diàn xī,zhuì guǐ gǔ yú běi chén。
鞭风伯使先驱兮,囚灵玄于虞渊。biān fēng bó shǐ xiān qū xī,qiú líng xuán yú yú yuān。
溯高风以低佪兮,览周流于朔方。sù gāo fēng yǐ dī huí xī,lǎn zhōu liú yú shuò fāng。
就颛顼而陈辞兮,考玄冥于空桑。jiù zhuān xū ér chén cí xī,kǎo xuán míng yú kōng sāng。
旋车逝于崇山兮,奏虞舜于苍梧。xuán chē shì yú chóng shān xī,zòu yú shùn yú cāng wú。
㴉杨舟于会稽兮,就申胥于五湖。jǐ yáng zhōu yú huì jī xī,jiù shēn xū yú wǔ hú。
见南郢之流风兮,殒余躬于沅湘。jiàn nán yǐng zhī liú fēng xī,yǔn yú gōng yú yuán xiāng。
望旧邦之黯黮兮,时溷浊其犹未央。wàng jiù bāng zhī àn dǎn xī,shí hùn zhuó qí yóu wèi yāng。
怀兰茝之芬芳兮,妒被离而折之。huái lán chǎi zhī fēn fāng xī,dù bèi lí ér zhé zhī。
张绛帷以襜襜兮,风邑邑而蔽之。zhāng jiàng wéi yǐ chān chān xī,fēng yì yì ér bì zhī。
日暾暾其西舍兮,阳焱焱而复顾。rì tūn tūn qí xī shě xī,yáng yàn yàn ér fù gù。
聊假日以须臾兮,何骚骚而自故。liáo jiǎ rì yǐ xū yú xī,hé sāo sāo ér zì gù。
叹曰:
譬彼蛟龙乘云浮兮,pì bǐ jiāo lóng chéng yún fú xī,
泛淫澒溶纷若雾兮,fàn yín hòng róng fēn ruò wù xī,
潺湲轇轕雷动电发馺高举兮,chán yuán jiāo gé léi dòng diàn fā sà gāo jǔ xī,
升虚淩冥沛浊浮清入帝宫兮,shēng xū líng míng pèi zhuó fú qīng rù dì gōng xī,
摇翘奋羽驰风骋雨游无穷兮。yáo qiào fèn yǔ chí fēng chěng yǔ yóu wú qióng xī。