古诗词

自励二首(其二)

梁启超

献身甘作万矢的,著论求为百世师。xiàn shēn gān zuò wàn shǐ de,zhù lùn qiú wèi bǎi shì shī。
誓起民权移旧俗,更研哲理牖新知。shì qǐ mín quán yí jiù sú,gèng yán zhé lǐ yǒu xīn zhī。
十年以后当思我,举国犹狂欲语谁。shí nián yǐ hòu dāng sī wǒ,jǔ guó yóu kuáng yù yǔ shuí。
世界无穷愿无尽,海天寥廓立多时。shì jiè wú qióng yuàn wú jǐn,hǎi tiān liáo kuò lì duō shí。
梁启超

梁启超

梁启超(1873年~1929年),字卓如,一字任甫,号任公,又号饮冰室主人、饮冰子、哀时客、中国之新民、自由斋主人,汉族,广东新会人,清光绪举人,和其师康有为一起,倡导变法维新,并称“康梁”。是戊戌变法(百日维新)领袖之一、中国近代维新派代表人物,曾倡导文体改良的“诗界革命”和“小说界革命”。其著作合编为《饮冰室合集》。 梁启超的作品>>

猜您喜欢

壮别

梁启超

丈夫有壮别,不作儿女颜。zhàng fū yǒu zhuàng bié,bù zuò ér nǚ yán。
风尘孤剑在,湖海一身单。fēng chén gū jiàn zài,hú hǎi yī shēn dān。
天下正多事,年华殊未阑。tiān xià zhèng duō shì,nián huá shū wèi lán。
高楼一挥手,来去我何难。gāo lóu yī huī shǒu,lái qù wǒ hé nán。

壮别

梁启超

孕育今世纪,论功谁萧何?yùn yù jīn shì jì,lùn gōng shuí xiāo hé?
华拿总馀子,卢孟实先河。huá ná zǒng yú zi,lú mèng shí xiān hé。
赤手铸新脑,雷音殄古魔。chì shǒu zhù xīn nǎo,léi yīn tiǎn gǔ mó。
吾侪不努力,负此国民多。wú chái bù nǔ lì,fù cǐ guó mín duō。

壮别

梁启超

极目鉴八荒,淋漓几战场。jí mù jiàn bā huāng,lín lí jǐ zhàn chǎng。
虎皮蒙鬼蜮,龙血混玄黄。hǔ pí méng guǐ yù,lóng xuè hùn xuán huáng。
世纪开新幕,风潮集远洋。shì jì kāi xīn mù,fēng cháo jí yuǎn yáng。
欲闲闲未,横槊数兴亡。yù xián xián wèi,héng shuò shù xīng wáng。

自题新中国未来记

梁启超

却横西海望中原,黄雾沈沈白日昏。què héng xī hǎi wàng zhōng yuán,huáng wù shěn shěn bái rì hūn。
万壑豕蛇谁是主?千山魑魅阒无人。wàn hè shǐ shé shuí shì zhǔ?qiān shān chī mèi qù wú rén。
青年心死秋梧悴,老国魂归蜀道难。qīng nián xīn sǐ qiū wú cuì,lǎo guó hún guī shǔ dào nán。
道是天亡天不管,朅来予亦欲无言。dào shì tiān wáng tiān bù guǎn,qiè lái yǔ yì yù wú yán。

志未酬

梁启超

志未酬,志未酬,问君之志几时酬?志亦无尽量,酬亦无尽时。zhì wèi chóu,zhì wèi chóu,wèn jūn zhī zhì jǐ shí chóu?zhì yì wú jǐn liàng,chóu yì wú jǐn shí。
世界进步靡有止期,吾之希望亦靡有止期。shì jiè jìn bù mí yǒu zhǐ qī,wú zhī xī wàng yì mí yǒu zhǐ qī。
众生苦恼不断如乱丝,吾之悲悯亦不断如乱丝。zhòng shēng kǔ nǎo bù duàn rú luàn sī,wú zhī bēi mǐn yì bù duàn rú luàn sī。
登高山复有高山,出瀛海复有瀛海。dēng gāo shān fù yǒu gāo shān,chū yíng hǎi fù yǒu yíng hǎi。
任龙腾虎跃以度此百年兮,所成就其能几许?rèn lóng téng hǔ yuè yǐ dù cǐ bǎi nián xī,suǒ chéng jiù qí néng jǐ xǔ?
虽成少许,不敢自轻,不有少许兮,多许奚自生。suī chéng shǎo xǔ,bù gǎn zì qīng,bù yǒu shǎo xǔ xī,duō xǔ xī zì shēng。
但望前途之宏廓而寥远兮,其孰能无感于余情。dàn wàng qián tú zhī hóng kuò ér liáo yuǎn xī,qí shú néng wú gǎn yú yú qíng。
吁嗟乎,男儿志兮天下事,但有进兮不有止,言志已酬便无志。xū jiē hū,nán ér zhì xī tiān xià shì,dàn yǒu jìn xī bù yǒu zhǐ,yán zhì yǐ chóu biàn wú zhì。

拆屋行

梁启超

麻衣病嫠血濡足,负携八雏路旁哭。má yī bìng lí xuè rú zú,fù xié bā chú lù páng kū。
穷腊惨栗天雨霜,身无完裙居无屋。qióng là cǎn lì tiān yǔ shuāng,shēn wú wán qún jū wú wū。
自言近市有数椽,太翁所搆垂百年,中停双木彗未满七,府贴疾下如奔弦。zì yán jìn shì yǒu shù chuán,tài wēng suǒ gòu chuí bǎi nián,zhōng tíng shuāng mù huì wèi mǎn qī,fǔ tiē jí xià rú bēn xián。
节度爱民修市政,要使比户成殷阗,袖出图样指且画,克期改作无迁延。jié dù ài mín xiū shì zhèng,yào shǐ bǐ hù chéng yīn tián,xiù chū tú yàng zhǐ qiě huà,kè qī gǎi zuò wú qiān yán。
悬丝十命但恃粥,力单弗任惟哀怜。xuán sī shí mìng dàn shì zhōu,lì dān fú rèn wéi āi lián。
吏言称贷岂无路,敢以巧语干大权。lì yán chēng dài qǐ wú lù,gǎn yǐ qiǎo yǔ gàn dà quán。
不然官家为汝办,率比旁舍还租钱。bù rán guān jiā wèi rǔ bàn,lǜ bǐ páng shě hái zū qián。
出门十步九回顾,月黑风凄何处路。chū mén shí bù jiǔ huí gù,yuè hēi fēng qī hé chù lù。
只愁又作流民看,明朝捉收官里去。zhǐ chóu yòu zuò liú mín kàn,míng cháo zhuō shōu guān lǐ qù。
彼中凡无业游民皆拘作苦工。bǐ zhōng fán wú yè yóu mín jiē jū zuò kǔ gōng。
市中华屋连如云,哀丝豪竹何纷纷。shì zhōng huá wū lián rú yún,āi sī háo zhú hé fēn fēn。
游人争说市政好,不见街头屋主人。yóu rén zhēng shuō shì zhèng hǎo,bù jiàn jiē tóu wū zhǔ rén。

爱国歌四章

梁启超

泱泱哉!吾中华。yāng yāng zāi!wú zhōng huá。
最大洲中最大国,廿二行省为一家。zuì dà zhōu zhōng zuì dà guó,niàn èr xíng shěng wèi yī jiā。
物产腴沃甲大地,天府雄国言非夸。wù chǎn yú wò jiǎ dà dì,tiān fǔ xióng guó yán fēi kuā。
君不见,英日区区三岛尚崛起,况乃堂矞吾中华。jūn bù jiàn,yīng rì qū qū sān dǎo shàng jué qǐ,kuàng nǎi táng yù wú zhōng huá。
结我团体,振我精神,二十世纪新世界,雄飞宇内畴与伦。jié wǒ tuán tǐ,zhèn wǒ jīng shén,èr shí shì jì xīn shì jiè,xióng fēi yǔ nèi chóu yǔ lún。
可爱哉!吾国民。kě ài zāi!wú guó mín。
可爱哉!吾国民。kě ài zāi!wú guó mín。
芸芸哉!吾种族。yún yún zāi!wú zhǒng zú。
黄帝之胄尽神明,浸昌浸炽遍大陆。huáng dì zhī zhòu jǐn shén míng,jìn chāng jìn chì biàn dà lù。
纵横万里皆兄弟,一脉同胞古相属。zòng héng wàn lǐ jiē xiōng dì,yī mài tóng bāo gǔ xiāng shǔ。
君不见,地球万国户口谁最多?jūn bù jiàn,dì qiú wàn guó hù kǒu shuí zuì duō?
四百兆众吾种族。sì bǎi zhào zhòng wú zhǒng zú。
结我团体,振我精神,二十世纪新世界,雄飞宇内畴与伦。jié wǒ tuán tǐ,zhèn wǒ jīng shén,èr shí shì jì xīn shì jiè,xióng fēi yǔ nèi chóu yǔ lún。
可爱哉!我国民。kě ài zāi!wǒ guó mín。
可爱哉!我国民。kě ài zāi!wǒ guó mín。
彬彬哉!吾文明。bīn bīn zāi!wú wén míng。
五千余岁历史古,光焰相续何绳绳。wǔ qiān yú suì lì shǐ gǔ,guāng yàn xiāng xù hé shéng shéng。
圣作贤述代继起,浸濯沈黑扬光晶。shèng zuò xián shù dài jì qǐ,jìn zhuó shěn hēi yáng guāng jīng。
君不见,朅来欧北天骄骤进化,宁容久扃吾文明。jūn bù jiàn,qiè lái ōu běi tiān jiāo zhòu jìn huà,níng róng jiǔ jiōng wú wén míng。
结我团体,振我精神,二十世纪新世界,雄飞宇内畴与伦。jié wǒ tuán tǐ,zhèn wǒ jīng shén,èr shí shì jì xīn shì jiè,xióng fēi yǔ nèi chóu yǔ lún。
可爱哉!我国民。kě ài zāi!wǒ guó mín。
可爱哉!我国民。kě ài zāi!wǒ guó mín。
轰轰哉!我英雄。hōng hōng zāi!wǒ yīng xióng。
汉唐凿孔县西域,欧亚抟陆地天通。hàn táng záo kǒng xiàn xī yù,ōu yà tuán lù dì tiān tōng。
每谈黄祸詟且栗,百年噩梦骇西戎。měi tán huáng huò zhé qiě lì,bǎi nián è mèng hài xī róng。
君不见,博望定远芳踪已千古,时哉后起我英雄。jūn bù jiàn,bó wàng dìng yuǎn fāng zōng yǐ qiān gǔ,shí zāi hòu qǐ wǒ yīng xióng。
结我团体,振我精神,二十世纪新世界,雄飞宇内畴与伦。jié wǒ tuán tǐ,zhèn wǒ jīng shén,èr shí shì jì xīn shì jiè,xióng fēi yǔ nèi chóu yǔ lún。
可爱哉!我国民。kě ài zāi!wǒ guó mín。
可爱哉!我国民。kě ài zāi!wǒ guó mín。

留别梁任南汉挪路卢

梁启超

沥血一杯酒,与君兄弟交。lì xuè yī bēi jiǔ,yǔ jūn xiōng dì jiāo。
君母即我母,君仇即吾仇。jūn mǔ jí wǒ mǔ,jūn chóu jí wú chóu。
况我实君累,君更不我尤。kuàng wǒ shí jūn lèi,jūn gèng bù wǒ yóu。
我若不报君,狗彘之不犹。wǒ ruò bù bào jūn,gǒu zhì zhī bù yóu。
劝君且勿哭,今哭何所求?磨刀复磨刀,去去不暂留。quàn jūn qiě wù kū,jīn kū hé suǒ qiú?mó dāo fù mó dāo,qù qù bù zàn liú。
上有天与日,鉴我即我谋。shàng yǒu tiān yǔ rì,jiàn wǒ jí wǒ móu。
我行为公义,亦复为私仇。wǒ xíng wèi gōng yì,yì fù wèi sī chóu。
脚蹴旧山河,手提贼人头。jiǎo cù jiù shān hé,shǒu tí zéi rén tóu。
与君拜墓下,一恸为君酬。yǔ jūn bài mù xià,yī tòng wèi jūn chóu。
万一事不成,国殇亦足豪。wàn yī shì bù chéng,guó shāng yì zú háo。
云霄六君子,来轸方且遒。yún xiāo liù jūn zi,lái zhěn fāng qiě qiú。
谁能久郁郁?长为儒冠羞。shuí néng jiǔ yù yù?zhǎng wèi rú guān xiū。

留别梁任南汉挪路卢

梁启超

冤霜六月零,愤泉万壑哀。yuān shuāng liù yuè líng,fèn quán wàn hè āi。
寥莪不可诵,游子肝肠摧。liáo é bù kě sòng,yóu zi gān cháng cuī。
魑魅白昼行,啮人如草莱。chī mèi bái zhòu xíng,niè rén rú cǎo lái。
劳劳生我恩,惨惨入泉台。láo láo shēng wǒ ēn,cǎn cǎn rù quán tái。
悠悠者苍天,哀哀者谁子。yōu yōu zhě cāng tiān,āi āi zhě shuí zi。
人孰无天性,人孰无毛里。rén shú wú tiān xìng,rén shú wú máo lǐ。
孰无泪与血,孰无肺与腑。shú wú lèi yǔ xuè,shú wú fèi yǔ fǔ。
海枯山可移,此恨安可补?hǎi kū shān kě yí,cǐ hèn ān kě bǔ?
沈沈复沈沈,怨毒乃如此。shěn shěn fù shěn shěn,yuàn dú nǎi rú cǐ。

寄赵尧生侍御以诗代书

梁启超

山中赵邠卿,起居复何似?去秋书千言,短李为我致。shān zhōng zhào bīn qīng,qǐ jū fù hé shì?qù qiū shū qiān yán,duǎn lǐ wèi wǒ zhì。
坐客睹欲夺,我怒几色市;比复凭罗隐,寄五十六字。zuò kè dǔ yù duó,wǒ nù jǐ sè shì;bǐ fù píng luó yǐn,jì wǔ shí liù zì。
把之不忍释,浃旬同卧起。bǎ zhī bù rěn shì,jiā xún tóng wò qǐ。
稽答信死罪,惭报亦有以。jī dá xìn sǐ zuì,cán bào yì yǒu yǐ。
昔岁黄巾沸,偶式郑公里;岂期姜桂性,遽撄魑魅忌;xī suì huáng jīn fèi,ǒu shì zhèng gōng lǐ;qǐ qī jiāng guì xìng,jù yīng chī mèi jì;
青天大白日,横注射工矢。qīng tiān dà bái rì,héng zhù shè gōng shǐ。
公愤塞京国,岂直我发指。gōng fèn sāi jīng guó,qǐ zhí wǒ fā zhǐ。
执义别有人,我仅押纸尾。zhí yì bié yǒu rén,wǒ jǐn yā zhǐ wěi。
怪君听之过,喋喋每挂齿。guài jūn tīng zhī guò,dié dié měi guà chǐ。
谬引汾阳郭,远拯夜郎李。miù yǐn fén yáng guō,yuǎn zhěng yè láng lǐ。
我不任受故,欲报斯辄止。wǒ bù rèn shòu gù,yù bào sī zhé zhǐ。
复次我所历,不足告君子。fù cì wǒ suǒ lì,bù zú gào jūn zi。
自我别君归,嘐嘐不自揆。zì wǒ bié jūn guī,xiāo xiāo bù zì kuí。
思奋躯尘微,以救国卵累。sī fèn qū chén wēi,yǐ jiù guó luǎn lèi。
无端立人朝,月躔迅逾纪。wú duān lì rén cháo,yuè chán xùn yú jì。
君思如我戆,岂堪习为吏。jūn sī rú wǒ gàng,qǐ kān xí wèi lì。
自然枘入凿,窘若磨旋蚁。zì rán ruì rù záo,jiǒng ruò mó xuán yǐ。
默数一年来,至竟所得几。mò shù yī nián lái,zhì jìng suǒ dé jǐ。
口空瘏罪言,骨反销积毁。kǒu kōng tú zuì yán,gǔ fǎn xiāo jī huǐ。
君昔东入海,劝我衽慎趾。jūn xī dōng rù hǎi,quàn wǒ rèn shèn zhǐ。
戒我坐垂堂,历历语在身,由今以思之,智什我岂翅。jiè wǒ zuò chuí táng,lì lì yǔ zài shēn,yóu jīn yǐ sī zhī,zhì shén wǒ qǐ chì。
坐是欲有陈,操笔则颡泚。zuò shì yù yǒu chén,cāo bǐ zé sǎng cǐ。
今我竟自拔,遂我初服矣。jīn wǒ jìng zì bá,suì wǒ chū fú yǐ。
所欲语君者,百请述一二:一自系匏解,故业日以理。suǒ yù yǔ jūn zhě,bǎi qǐng shù yī èr yī zì xì páo jiě,gù yè rì yǐ lǐ。
避人恒兼旬,深蛰西山阯。bì rén héng jiān xún,shēn zhé xī shān zhǐ。
冬秀餐雪桧,秋艳摘霜柿。dōng xiù cān xuě guì,qiū yàn zhāi shuāng shì。
曾踏居庸月,眼界空夙滓;曾饮玉泉水,洌芳沁蛔脾。céng tà jū yōng yuè,yǎn jiè kōng sù zǐ;céng yǐn yù quán shuǐ,liè fāng qìn huí pí。
自其放游外,则溺于文事。zì qí fàng yóu wài,zé nì yú wén shì。
乙乙蚕吐丝,汩汩蜡泫泪。yǐ yǐ cán tǔ sī,gǔ gǔ là xuàn lèi。
日率数千言,今略就千纸。rì lǜ shù qiān yán,jīn lüè jiù qiān zhǐ。
持之以入市,所易未甚菲。chí zhī yǐ rù shì,suǒ yì wèi shén fēi。
苟能长如兹,馁冻已可抵。gǒu néng zhǎng rú zī,něi dòng yǐ kě dǐ。
君常忧我贫,闻此当一喜。jūn cháng yōu wǒ pín,wén cǐ dāng yī xǐ。
去春花生日,吾女既燕尔。qù chūn huā shēng rì,wú nǚ jì yàn ěr。
其婿夙嗜学,幸不橘化枳。qí xù sù shì xué,xìng bù jú huà zhǐ。
两小今随我,述作亦斐亹。liǎng xiǎo jīn suí wǒ,shù zuò yì fěi wěi。
君诗远垂问,纫爱岂独彼。jūn shī yuǎn chuí wèn,rèn ài qǐ dú bǐ。
诸交旧踪迹,君倘愿闻只:罗瘿跌宕姿,视昔且倍蓰。zhū jiāo jiù zōng jì,jūn tǎng yuàn wén zhǐ luó yǐng diē dàng zī,shì xī qiě bèi xǐ。
山水诗酒花,名优与名士。shān shuǐ shī jiǔ huā,míng yōu yǔ míng shì。
作史更制礼,应接无停晷。zuò shǐ gèng zhì lǐ,yīng jiē wú tíng guǐ。
百凡皆芳洁,一事略可鄙。bǎi fán jiē fāng jié,yī shì lüè kě bǐ。
索笑北枝梅,楚璧久如屣;suǒ xiào běi zhī méi,chǔ bì jiǔ rú xǐ;
曾蛰蛰更密,足已绝尘轨。céng zhé zhé gèng mì,zú yǐ jué chén guǐ。
田居诗十首,一首千金值。tián jū shī shí shǒu,yī shǒu qiān jīn zhí。
丰岁犹调饥,骞举义弗仕。fēng suì yóu diào jī,qiān jǔ yì fú shì。
眼中古之人,惟此君而已;yǎn zhōng gǔ zhī rén,wéi cǐ jūn ér yǐ;
彩笔江家郎,翊云在官我肩比。cǎi bǐ jiāng jiā láng,yì yún zài guān wǒ jiān bǐ。
金玉兢自保,不与俗波靡。jīn yù jīng zì bǎo,bù yǔ sú bō mí。
近更常为诗,就我相砻砥。jìn gèng cháng wèi shī,jiù wǒ xiāng lóng dǐ。
君久不见之,见应刮目视。jūn jiǔ bù jiàn zhī,jiàn yīng guā mù shì。
三子君所笃,交我今最挚。sān zi jūn suǒ dǔ,jiāo wǒ jīn zuì zhì。
陈徵宇林宰平黄孝觉黄哲维梁众异,旧社君同气。chén zhēng yǔ lín zǎi píng huáng xiào jué huáng zhé wéi liáng zhòng yì,jiù shè jūn tóng qì。
而亦皆好我,襟抱互弗閟;更二陈韬阉、石遗一林畏庐,老宿众所企。ér yì jiē hǎo wǒ,jīn bào hù fú bì;gèng èr chén tāo yān shí yí yī lín wèi lú,lǎo sù zhòng suǒ qǐ。
吾间一诣之,则以一诗贽;其在海上者,若海嘻憔悴,顾未累口腹,而或损猛志;wú jiān yī yì zhī,zé yǐ yī shī zhì;qí zài hǎi shàng zhě,ruò hǎi xī qiáo cuì,gù wèi lèi kǒu fù,ér huò sǔn měng zhì;
孝侯周孝怀特可哀,悲风生陟屺,君曾否闻知,备礼致吊诔。xiào hóu zhōu xiào huái tè kě āi,bēi fēng shēng zhì qǐ,jūn céng fǒu wén zhī,bèi lǐ zhì diào lěi。
此君孝而愚,长者宜督譬。cǐ jūn xiào ér yú,zhǎng zhě yí dū pì。
凡兹所举似,君或谂之备。fán zī suǒ jǔ shì,jūn huò shěn zhī bèi。
欲慰君索居,词费兹毋避。yù wèi jūn suǒ jū,cí fèi zī wú bì。
大地正喋血,毒螫且潜沸。dà dì zhèng dié xuè,dú shì qiě qián fèi。
一发之国命,懔懔驭朽辔。yī fā zhī guó mìng,lǐn lǐn yù xiǔ pèi。
吾曹此馀生,孰审天所置。wú cáo cǐ yú shēng,shú shěn tiān suǒ zhì。
恋旧与伤离,适见不达耳。liàn jiù yǔ shāng lí,shì jiàn bù dá ěr。
以君所养醇,宜夙了此旨;yǐ jūn suǒ yǎng chún,yí sù le cǐ zhǐ;
故山两年间,何藉以适己?箧中新诗稿,曾添几尺咫?gù shān liǎng nián jiān,hé jí yǐ shì jǐ?qiè zhōng xīn shī gǎo,céng tiān jǐ chǐ zhǐ?
其他藏山业,几种竟端委?酒量进抑退?抑遵昔不徒?qí tā cáng shān yè,jǐ zhǒng jìng duān wěi?jiǔ liàng jìn yì tuì?yì zūn xī bù tú?
或言比持戒,我意告者诡。huò yán bǐ chí jiè,wǒ yì gào zhě guǐ。
岂其若是恝,辜此郸筒美;qǐ qí ruò shì jiá,gū cǐ dān tǒng měi;
所常与钓游,得几园与绮?门下之俊物,又见几騄駬?suǒ cháng yǔ diào yóu,dé jǐ yuán yǔ qǐ?mén xià zhī jùn wù,yòu jiàn jǐ lù ěr?
健脚想如昨,较我步更驶。jiàn jiǎo xiǎng rú zuó,jiào wǒ bù gèng shǐ。
峨眉在户牖,贾勇否再儗?é méi zài hù yǒu,jiǎ yǒng fǒu zài nǐ?
琐琐此问讯,一一待蜀使。suǒ suǒ cǐ wèn xùn,yī yī dài shǔ shǐ。
今我寄此诗,媵以欧战史,去腊青始杀,敝帚颇自憙,下酒代班籍,将弗笑辽豕;jīn wǒ jì cǐ shī,yìng yǐ ōu zhàn shǐ,qù là qīng shǐ shā,bì zhǒu pǒ zì xī,xià jiǔ dài bān jí,jiāng fú xiào liáo shǐ;
尤有亚匏集,我嗜若脍胾,谓有清一代,三百年无比,我见本井蛙,君视为然否?yóu yǒu yà páo jí,wǒ shì ruò kuài zì,wèi yǒu qīng yī dài,sān bǎi nián wú bǐ,wǒ jiàn běn jǐng wā,jūn shì wèi rán fǒu?
我操兹豚蹄,责报乃无底:第一即责君,索我诗瘢痏。wǒ cāo zī tún tí,zé bào nǎi wú dǐ dì yī jí zé jūn,suǒ wǒ shī bān wěi。
首尾涂乙之,益我学根柢;次则昔癸丑,禊集西郊沚,至者若而人,诗亦杂瑾玭,丐君补题图,贤者宜乐是;shǒu wěi tú yǐ zhī,yì wǒ xué gēn dǐ;cì zé xī guǐ chǒu,xì jí xī jiāo zhǐ,zhì zhě ruò ér rén,shī yì zá jǐn pín,gài jūn bǔ tí tú,xián zhě yí lè shì;
复次责诗卷,手写字栉比,凡近所为诗,不问近古体,多多斯益善,求添吾弗耻;fù cì zé shī juǎn,shǒu xiě zì zhì bǐ,fán jìn suǒ wèi shī,bù wèn jìn gǔ tǐ,duō duō sī yì shàn,qiú tiān wú fú chǐ;
最后有所请,申之以长跪,老父君夙敬,生日今在迩,行将归称觞,乞宠以巨制,乌私此区区,君义当不诿。zuì hòu yǒu suǒ qǐng,shēn zhī yǐ zhǎng guì,lǎo fù jūn sù jìng,shēng rì jīn zài ěr,xíng jiāng guī chēng shāng,qǐ chǒng yǐ jù zhì,wū sī cǐ qū qū,jūn yì dāng bù wěi。
浮云西南行,望中蜀山紫,悬想诗到时,春已满杖履,努力善眠食,开抱受蕃祉,桃涨趁江来,伫待剖双鲤,岁乙卯人日,启超拜手启。fú yún xī nán xíng,wàng zhōng shǔ shān zǐ,xuán xiǎng shī dào shí,chūn yǐ mǎn zhàng lǚ,nǔ lì shàn mián shí,kāi bào shòu fān zhǐ,táo zhǎng chèn jiāng lái,zhù dài pōu shuāng lǐ,suì yǐ mǎo rén rì,qǐ chāo bài shǒu qǐ。

赋示校员及诸生

梁启超

在昔吾居夷,希与尘客接。zài xī wú jū yí,xī yǔ chén kè jiē。
箱根山一月,归装稿盈箧。xiāng gēn shān yī yuè,guī zhuāng gǎo yíng qiè。
虽匪周世用,乃实与心惬,如何归乎来?两载投牢筴。suī fěi zhōu shì yòng,nǎi shí yǔ xīn qiè,rú hé guī hū lái?liǎng zài tóu láo cè。
愧傣每颡泚,畏讥每慑魄。kuì dǎi měi sǎng cǐ,wèi jī měi shè pò。
冗材惮享牺,遐想醒梦蝶。rǒng cái dàn xiǎng xī,xiá xiǎng xǐng mèng dié。
推理悟今吾,乘愿理夙业。tuī lǐ wù jīn wú,chéng yuàn lǐ sù yè。
郊园美风物,昔游记攸玾。jiāo yuán měi fēng wù,xī yóu jì yōu jiǎ。
愿言赁一庑,庶以客孤笈。yuàn yán lìn yī wǔ,shù yǐ kè gū jí。
其时天降凶,大地血正喋。qí shí tiān jiàng xiōng,dà dì xuè zhèng dié。
蕴怒夙争郑,导衅忽刺歙。yùn nù sù zhēng zhèng,dǎo xìn hū cì shè。
贾勇羞目逃,斗智屡踵蹑。jiǎ yǒng xiū mù táo,dòu zhì lǚ zhǒng niè。
遂令六七雄,傞舞等中魇。suì lìng liù qī xióng,suō wǔ děng zhōng yǎn。
澜倒竟畴障?天坠真己压。lán dào jìng chóu zhàng?tiān zhuì zhēn jǐ yā。
狂势所簸薄,震我卧榻齂。kuáng shì suǒ bǒ báo,zhèn wǒ wò tà xiè。
未能一丸封,坐遭两黥挟。wèi néng yī wán fēng,zuò zāo liǎng qíng xié。
吾衰复何论?天僇困接摺。wú shuāi fù hé lùn?tiān lù kùn jiē zhé。
猛志落江湖,能事寄简牍。měng zhì luò jiāng hú,néng shì jì jiǎn dú。
试凭三寸管,貌彼五云叠。shì píng sān cùn guǎn,mào bǐ wǔ yún dié。
庀材初类匠,诇势乃如谍。pǐ cái chū lèi jiàng,xiòng shì nǎi rú dié。
溯往既纚纚,衡今逾喋喋。sù wǎng jì lí lí,héng jīn yú dié dié。
有时下武断,快若髭赴镊。yǒu shí xià wǔ duàn,kuài ruò zī fù niè。
哀我久宋聋,持此饷葛馌。āi wǒ jiǔ sòng lóng,chí cǐ xiǎng gé yè。
藏山望岂敢,学海愿亦辄。cáng shān wàng qǐ gǎn,xué hǎi yuàn yì zhé。
月出天宇寒,携影响廊屧。yuè chū tiān yǔ hán,xié yǐng xiǎng láng xiè。
苦心碎池凌,老泪润阶叶。kǔ xīn suì chí líng,lǎo lèi rùn jiē yè。
咄哉此局棋,坼角惊急劫。duō zāi cǐ jú qí,chè jiǎo jīng jí jié。
错节方我畀,畏途与谁涉?cuò jié fāng wǒ bì,wèi tú yǔ shuí shè?
莘莘年少子,济川汝其楫。shēn shēn nián shǎo zi,jì chuān rǔ qí jí。
相期共艰危,活国厝妥帖。xiāng qī gòng jiān wēi,huó guó cuò tuǒ tiē。
当为雕鸢墨,莫作好龙叶。dāng wèi diāo yuān mò,mò zuò hǎo lóng yè。
夔空复怜蚿,目苦不见睫。kuí kōng fù lián xián,mù kǔ bù jiàn jié。
来者傥暴弃,耗矣始愁惵。lái zhě tǎng bào qì,hào yǐ shǐ chóu dié。
急景催跳丸,我来亦旬浃。jí jǐng cuī tiào wán,wǒ lái yì xún jiā。
行袖东海石,还指西门堞。xíng xiù dōng hǎi shí,hái zhǐ xī mén dié。
惭非徙薪客,徒效恤纬妾。cán fēi xǐ xīn kè,tú xiào xù wěi qiè。
晏岁付劳歌,口呿不能嗋。yàn suì fù láo gē,kǒu qù bù néng xié。

澳亚归舟杂兴

梁启超

长途短发两萧森,独自凭栏独自吟。zhǎng tú duǎn fā liǎng xiāo sēn,dú zì píng lán dú zì yín。
日出见鸥知岛近,宵分闻雨感秋深。rì chū jiàn ōu zhī dǎo jìn,xiāo fēn wén yǔ gǎn qiū shēn。
乘桴岂是先生志,衔石应怜后死心。chéng fú qǐ shì xiān shēng zhì,xián shí yīng lián hòu sǐ xīn。
姹女不知家国恨,更弹汉曲入胡琴。chà nǚ bù zhī jiā guó hèn,gèng dàn hàn qū rù hú qín。
拍拍群鸥相送迎,珊瑚湾港夕阳明。pāi pāi qún ōu xiāng sòng yíng,shān hú wān gǎng xī yáng míng。
远波淡似里湖水,列岛繁于初夜星,荡胃海风和露吸,洗心天乐带涛听,此游也算人间福,敢道潮平意未平。yuǎn bō dàn shì lǐ hú shuǐ,liè dǎo fán yú chū yè xīng,dàng wèi hǎi fēng hé lù xī,xǐ xīn tiān lè dài tāo tīng,cǐ yóu yě suàn rén jiān fú,gǎn dào cháo píng yì wèi píng。
蛮歌曲终锦瑟长,兔魄欲堕潮头黄,微云远连海明灭,稀星故逐船低昂,绳楐梦耶觉,冰酒沁骨清以凉,如此闲福不消受,一宵何苦为诗忙。mán gē qū zhōng jǐn sè zhǎng,tù pò yù duò cháo tóu huáng,wēi yún yuǎn lián hǎi míng miè,xī xīng gù zhú chuán dī áng,shéng jiè mèng yé jué,bīng jiǔ qìn gǔ qīng yǐ liáng,rú cǐ xián fú bù xiāo shòu,yī xiāo hé kǔ wèi shī máng。
苦吟兀兀成何事,永夜迢迢无限情,万壑鱼龙风在下,一天云锦月初生,人歌人哭兴亡感,潮长潮平日夜声,大愿未酬时易逝,抚膺危坐涕纵横。kǔ yín wù wù chéng hé shì,yǒng yè tiáo tiáo wú xiàn qíng,wàn hè yú lóng fēng zài xià,yī tiān yún jǐn yuè chū shēng,rén gē rén kū xīng wáng gǎn,cháo zhǎng cháo píng rì yè shēng,dà yuàn wèi chóu shí yì shì,fǔ yīng wēi zuò tì zòng héng。

赠别郑秋蕃兼谢惠画

梁启超

鲁孱漆室泣,周蠢嫠纬悲,谋国自有肉食辈,干卿甚事,胡乃长叹而累欷?lǔ càn qī shì qì,zhōu chǔn lí wěi bēi,móu guó zì yǒu ròu shí bèi,gàn qīng shén shì,hú nǎi zhǎng tàn ér lèi xī?
覆巢之下无完卵,智者怵惕愚者嬉。fù cháo zhī xià wú wán luǎn,zhì zhě chù tì yú zhě xī。
天下兴亡各有责,今我不任谁贷之。tiān xià xīng wáng gè yǒu zé,jīn wǒ bù rèn shuí dài zhī。
吾友荥阳郑秋子,志节卓荦神嵚崎。wú yǒu xíng yáng zhèng qiū zi,zhì jié zhuó luò shén qīn qí。
热心直欲炉天地,视溺己溺饥己饥。rè xīn zhí yù lú tiān dì,shì nì jǐ nì jī jǐ jī。
少年学书更学剑,顾盼中原生雄姿。shǎo nián xué shū gèng xué jiàn,gù pàn zhōng yuán shēng xióng zī。
此才不学万人敌,大隐于市良自嗤。cǐ cái bù xué wàn rén dí,dà yǐn yú shì liáng zì chī。
一槎渡海将廿载,纵横商战何淋漓,眼底骈罗世界政俗之同异,脑中孕含廿纪思想之瑰奇。yī chá dù hǎi jiāng niàn zài,zòng héng shāng zhàn hé lín lí,yǎn dǐ pián luó shì jiè zhèng sú zhī tóng yì,nǎo zhōng yùn hán niàn jì sī xiǎng zhī guī qí。
青山一发望故国,每一念至魂弗怡,不信如此江山竟断送,四百兆中无一是男儿。qīng shān yī fā wàng gù guó,měi yī niàn zhì hún fú yí,bù xìn rú cǐ jiāng shān jìng duàn sòng,sì bǎi zhào zhōng wú yī shì nán ér。
去年尧台颁衣带,血泪下感人肝脾。qù nián yáo tái bān yī dài,xuè lèi xià gǎn rén gān pí。
义会不胚走天下,日所出入咸闻知。yì huì bù pēi zǒu tiān xià,rì suǒ chū rù xián wén zhī。
君时奋臂南天隅,毁家纾难今其时。jūn shí fèn bì nán tiān yú,huǐ jiā shū nán jīn qí shí。
悲歌不尽铜驼泪,魂梦从依敬业旗。bēi gē bù jǐn tóng tuó lèi,hún mèng cóng yī jìng yè qí。
誓拯同胞苦海苦,誓答至尊慈母慈,不愿金高北斗寿东海,但愿得见黄人捧日、崛起大地、而与彼族齐骋驰。shì zhěng tóng bāo kǔ hǎi kǔ,shì dá zhì zūn cí mǔ cí,bù yuàn jīn gāo běi dòu shòu dōng hǎi,dàn yuàn dé jiàn huáng rén pěng rì jué qǐ dà dì ér yǔ bǐ zú qí chěng chí。
我渡赤道南,识君在雪黎。wǒ dù chì dào nán,shí jūn zài xuě lí。
貌交淡于水,魂交浓如饴。mào jiāo dàn yú shuǐ,hún jiāo nóng rú yí。
风云满地我行矣,壮别宁作儿女悲。fēng yún mǎn dì wǒ xíng yǐ,zhuàng bié níng zuò ér nǚ bēi。
知君有绝技,余事犹称老画师。zhī jūn yǒu jué jì,yú shì yóu chēng lǎo huà shī。
君画家法兼中外,蹊径未许前贤窥;我昔倡议诗界当革命,狂论颇颔作者颐。jūn huà jiā fǎ jiān zhōng wài,qī jìng wèi xǔ qián xián kuī;wǒ xī chàng yì shī jiè dāng gé mìng,kuáng lùn pǒ hàn zuò zhě yí。
吾舌有神笔有鬼,道远莫致徒自嗤;君今革命先画界,术无与并功不訾。wú shé yǒu shén bǐ yǒu guǐ,dào yuǎn mò zhì tú zì chī;jūn jīn gé mìng xiān huà jiè,shù wú yǔ bìng gōng bù zī。
我闻西方学艺盛希腊,实以绘事为本支,尔来蔚起成大国,方家如鲫来施施。wǒ wén xī fāng xué yì shèng xī là,shí yǐ huì shì wèi běn zhī,ěr lái wèi qǐ chéng dà guó,fāng jiā rú jì lái shī shī。
君持何术得有此,方驾士蔑凌颇离,英人阿利华士蔑,近世最著名画师也。jūn chí hé shù dé yǒu cǐ,fāng jià shì miè líng pǒ lí,yīng rén ā lì huá shì miè,jìn shì zuì zhù míng huà shī yě。
希腊人颇离奴特,上古最著名画师也。xī là rén pǒ lí nú tè,shàng gǔ zuì zhù míng huà shī yě。
一缣脱稿列梳会,君尝以所画寄陈博览会,评赏列第一云。yī jiān tuō gǎo liè shū huì,jūn cháng yǐ suǒ huà jì chén bó lǎn huì,píng shǎng liè dì yī yún。
博览会西名曰益士彼纯,又名曰梳。bó lǎn huì xī míng yuē yì shì bǐ chún,yòu míng yuē shū。
万欧谓欧罗巴人也。wàn ōu wèi ōu luó bā rén yě。
喷喷惊且咍,乃信支那人士智力不让白皙种,一事如此他可知。pēn pēn jīng qiě hāi,nǎi xìn zhī nà rén shì zhì lì bù ràng bái xī zhǒng,yī shì rú cǐ tā kě zhī。
我不识画却嗜画,悉索无餍良贪痴。wǒ bù shí huà què shì huà,xī suǒ wú yàn liáng tān chī。
五日一水十日石,君之惠我无乃私。wǔ rì yī shuǐ shí rì shí,jūn zhī huì wǒ wú nǎi sī。
棱棱神鹰兮历历港屿,君所赠余画,一为飞鹰搏鸮图,一为雪港归舟图,皆君得意之作也。léng léng shén yīng xī lì lì gǎng yǔ,jūn suǒ zèng yú huà,yī wèi fēi yīng bó xiāo tú,yī wèi xuě gǎng guī zhōu tú,jiē jūn dé yì zhī zuò yě。
雪黎港口称世界第一,画家喜画之,而佳本颇难。xuě lí gǎng kǒu chēng shì jiè dì yī,huà jiā xǐ huà zhī,ér jiā běn pǒ nán。
缭以科葛米讷兮藉以芦丝,西人有一种花名曰科葛米纳,意言勿忘我也,吾译之为长毋相忘花。liáo yǐ kē gé mǐ nè xī jí yǐ lú sī,xī rén yǒu yī zhǒng huā míng yuē kē gé mǐ nà,yì yán wù wàng wǒ yě,wú yì zhī wèi zhǎng wú xiāng wàng huā。
芦丝即玫瑰花。lú sī jí méi guī huā。
君所赠画,杂花烘缭,秾艳独绝。jūn suǒ zèng huà,zá huā hōng liáo,nóng yàn dú jué。
画中之理吾不解,画外之意吾颔之。huà zhōng zhī lǐ wú bù jiě,huà wài zhī yì wú hàn zhī。
君不见鸷鸟一击大地肃,复见天日扫雰翳,山河锦绣永无极,烂花繁锦明如斯;jūn bù jiàn zhì niǎo yī jī dà dì sù,fù jiàn tiān rì sǎo fēn yì,shān hé jǐn xiù yǒng wú jí,làn huā fán jǐn míng rú sī;
又不见今日长风送我归,欲别不别还依依,桃花潭水兮情深千尺,长毋相忘兮攀此繁枝。yòu bù jiàn jīn rì zhǎng fēng sòng wǒ guī,yù bié bù bié hái yī yī,táo huā tán shuǐ xī qíng shēn qiān chǐ,zhǎng wú xiāng wàng xī pān cǐ fán zhī。
君遗我兮君画,我报君兮我诗,画体维新诗半旧,五省六燕惭转滋。jūn yí wǒ xī jūn huà,wǒ bào jūn xī wǒ shī,huà tǐ wéi xīn shī bàn jiù,wǔ shěng liù yàn cán zhuǎn zī。
媵君一语君听取,人生离别寻常耳,桑田沧海有时移,男儿肝胆长如此,国民责任在少年,君其勉旃吾行矣。yìng jūn yī yǔ jūn tīng qǔ,rén shēng lí bié xún cháng ěr,sāng tián cāng hǎi yǒu shí yí,nán ér gān dǎn zhǎng rú cǐ,guó mín zé rèn zài shǎo nián,jūn qí miǎn zhān wú xíng yǐ。

论毅力

梁启超

天下古今成败之林,若是其莽然不一途也。tiān xià gǔ jīn chéng bài zhī lín,ruò shì qí mǎng rán bù yī tú yě。
要其何以成,何以败?曰:有毅力者成,反是者败。yào qí hé yǐ chéng,hé yǐ bài?yuē yǒu yì lì zhě chéng,fǎn shì zhě bài。
盖人生历程,大抵逆境居十六七,顺境亦居十三四,而顺逆两境又常相间以迭乘。gài rén shēng lì chéng,dà dǐ nì jìng jū shí liù qī,shùn jìng yì jū shí sān sì,ér shùn nì liǎng jìng yòu cháng xiāng jiān yǐ dié chéng。
无论事之大小,必有数次乃至十数次之阻力,其阻力虽或大或小,而要之必无可逃避者也。wú lùn shì zhī dà xiǎo,bì yǒu shù cì nǎi zhì shí shù cì zhī zǔ lì,qí zǔ lì suī huò dà huò xiǎo,ér yào zhī bì wú kě táo bì zhě yě。
其在志力薄弱之士,始固曰吾欲云云,其意以为天下事固易易也,及骤尝焉而阻力猝来,颓然丧矣;其次弱者,乘一时之意气,透过此第一关,遇再挫而退;稍强者,遇三四挫而退;更稍强者,遇五六挫而退;其事愈大者,其遇挫愈多;其不退也愈难,非至强之人,未有能善于其终者也。qí zài zhì lì báo ruò zhī shì,shǐ gù yuē wú yù yún yún,qí yì yǐ wèi tiān xià shì gù yì yì yě,jí zhòu cháng yān ér zǔ lì cù lái,tuí rán sàng yǐ;qí cì ruò zhě,chéng yī shí zhī yì qì,tòu guò cǐ dì yī guān,yù zài cuò ér tuì;shāo qiáng zhě,yù sān sì cuò ér tuì;gèng shāo qiáng zhě,yù wǔ liù cuò ér tuì;qí shì yù dà zhě,qí yù cuò yù duō;qí bù tuì yě yù nán,fēi zhì qiáng zhī rén,wèi yǒu néng shàn yú qí zhōng zhě yě。
夫苟其挫而不退矣,则小逆之后,必有小顺。fū gǒu qí cuò ér bù tuì yǐ,zé xiǎo nì zhī hòu,bì yǒu xiǎo shùn。
大逆之后,必有大顺。dà nì zhī hòu,bì yǒu dà shùn。
盘根错节之既经,而随有应刃而解之一日。pán gēn cuò jié zhī jì jīng,ér suí yǒu yīng rèn ér jiě zhī yī rì。
旁观者徒艳羡其功之成,以为是殆幸运儿,而天有以宠彼也,又以为我蹇于遭逢,故所就不彼若也。páng guān zhě tú yàn xiàn qí gōng zhī chéng,yǐ wèi shì dài xìng yùn ér,ér tiān yǒu yǐ chǒng bǐ yě,yòu yǐ wèi wǒ jiǎn yú zāo féng,gù suǒ jiù bù bǐ ruò yě。
庸讵知所谓蹇焉、幸焉者,皆彼与我之相同,而其能征服此蹇焉,利用此幸焉与否,即彼成我败所由判也。yōng jù zhī suǒ wèi jiǎn yān xìng yān zhě,jiē bǐ yǔ wǒ zhī xiāng tóng,ér qí néng zhēng fú cǐ jiǎn yān,lì yòng cǐ xìng yān yǔ fǒu,jí bǐ chéng wǒ bài suǒ yóu pàn yě。
更譬诸操舟,如以兼旬之期,行千里之地者,其间风潮之或顺或逆,常相参伍。gèng pì zhū cāo zhōu,rú yǐ jiān xún zhī qī,xíng qiān lǐ zhī dì zhě,qí jiān fēng cháo zhī huò shùn huò nì,cháng xiāng cān wǔ。
彼以坚苦忍耐之力,冒其逆而突过之,而后得从容以进度其顺。bǐ yǐ jiān kǔ rěn nài zhī lì,mào qí nì ér tū guò zhī,ér hòu dé cóng róng yǐ jìn dù qí shùn。
我则或一日而返焉,或二三日而返焉,或五六日而返焉,故彼岸终不可达也。wǒ zé huò yī rì ér fǎn yān,huò èr sān rì ér fǎn yān,huò wǔ liù rì ér fǎn yān,gù bǐ àn zhōng bù kě dá yě。
孔子曰:\"譬如为山,未成一篑,止,吾止也;譬如平地,虽覆一篑,进,吾往也\"孟子曰:\"有为者,譬若掘井,掘井九仞,而不及泉,犹为弃井也\"成败之数,视此而已。kǒng zi yuē pì rú wèi shān,wèi chéng yī kuì,zhǐ,wú zhǐ yě;pì rú píng dì,suī fù yī kuì,jìn,wú wǎng yě mèng zi yuē yǒu wèi zhě,pì ruò jué jǐng,jué jǐng jiǔ rèn,ér bù jí quán,yóu wèi qì jǐng yě chéng bài zhī shù,shì cǐ ér yǐ。
1041234567