古诗词

和张敏之诗七十韵三首

耶律楚材

壮年多轗轲,晚节叹行藏。zhuàng nián duō kǎn kē,wǎn jié tàn xíng cáng。
故国颓纲秽,新朝明德香。gù guó tuí gāng huì,xīn cháo míng dé xiāng。
雄材能预算,大略固难量。xióng cái néng yù suàn,dà lüè gù nán liàng。
迭出神兵速,无敌我武扬。dié chū shén bīng sù,wú dí wǒ wǔ yáng。
本图服叛逆,何止剪诪张。běn tú fú pàn nì,hé zhǐ jiǎn zhōu zhāng。
西讨穷于阗,东征过乐浪。xī tǎo qióng yú tián,dōng zhēng guò lè làng。
彗侵天垒壁,光动太白铓。huì qīn tiān lěi bì,guāng dòng tài bái máng。
整整车徒盛,鳞鳞旗鼓望。zhěng zhěng chē tú shèng,lín lín qí gǔ wàng。
天皇深责重,贤帅庙谟臧。tiān huáng shēn zé zhòng,xián shuài miào mó zāng。
江左将擒楚,河阳已灭商。jiāng zuǒ jiāng qín chǔ,hé yáng yǐ miè shāng。
英雄皆入彀,强御敢跳梁。yīng xióng jiē rù gòu,qiáng yù gǎn tiào liáng。
采访轩车闹,司农官吏忙。cǎi fǎng xuān chē nào,sī nóng guān lì máng。
轻徭常力足,薄赋不财伤。qīng yáo cháng lì zú,báo fù bù cái shāng。
勋业超秦汉,规模迈帝王。xūn yè chāo qín hàn,guī mó mài dì wáng。
流言无管蔡,奇计有平良。liú yán wú guǎn cài,qí jì yǒu píng liáng。
增葺新文物,耕耘古战场。zēng qì xīn wén wù,gēng yún gǔ zhàn chǎng。
蛟龙方奋迅,雕鹗得翱翔。jiāo lóng fāng fèn xùn,diāo è dé áo xiáng。
偶遇风云会,争依日月光。ǒu yù fēng yún huì,zhēng yī rì yuè guāng。
永酬千古耻,一怒四夷攘。yǒng chóu qiān gǔ chǐ,yī nù sì yí rǎng。
虎帐十年梦,龙庭几度霜。hǔ zhàng shí nián mèng,lóng tíng jǐ dù shuāng。
迎降初请命,出郭远相将。yíng jiàng chū qǐng mìng,chū guō yuǎn xiāng jiāng。
久敌真宜死,宽恩何敢当。jiǔ dí zhēn yí sǐ,kuān ēn hé gǎn dāng。
赦书民有幸,歌咏寿无疆。shè shū mín yǒu xìng,gē yǒng shòu wú jiāng。
扶杖听黄诏,称觞进白狼。fú zhàng tīng huáng zhào,chēng shāng jìn bái láng。
散财竭库藏,拔将出戎行。sàn cái jié kù cáng,bá jiāng chū róng xíng。
殷绝仁犹在,周倾道不亡。yīn jué rén yóu zài,zhōu qīng dào bù wáng。
来招燕郡内,入觐大食傍。lái zhāo yàn jùn nèi,rù jìn dà shí bàng。
戎服貂裘紫,星轺驳马苍。róng fú diāo qiú zǐ,xīng yáo bó mǎ cāng。
中春辞北望,初夏过西凉。zhōng chūn cí běi wàng,chū xià guò xī liáng。
瀚海汹而涌,阴山彷且徨。hàn hǎi xiōng ér yǒng,yīn shān páng qiě huáng。
闲云迷去路,疏雨润行装。xián yún mí qù lù,shū yǔ rùn xíng zhuāng。
出处空兴叹,风光自断肠。chū chù kōng xīng tàn,fēng guāng zì duàn cháng。
典刑陈故事,利病上封章。diǎn xíng chén gù shì,lì bìng shàng fēng zhāng。
天下援深溺,中州冀小康。tiān xià yuán shēn nì,zhōng zhōu jì xiǎo kāng。
风俗乘丧乱,筹策要优长。fēng sú chéng sàng luàn,chóu cè yào yōu zhǎng。
痼疾如神附,游魂笑鬼伥。gù jí rú shén fù,yóu hún xiào guǐ chāng。
仁术能骨肉,灵药起膏肓。rén shù néng gǔ ròu,líng yào qǐ gāo huāng。
避祸宜缄口,当言肯括囊。bì huò yí jiān kǒu,dāng yán kěn kuò náng。
遭谗心欲剖,涉苦胆先尝。zāo chán xīn yù pōu,shè kǔ dǎn xiān cháng。
北漠绝穷域,西隅抵大洋。běi mò jué qióng yù,xī yú dǐ dà yáng。
诗书犹不废,忠信未能忘。shī shū yóu bù fèi,zhōng xìn wèi néng wàng。
毡补连腮帐,绳穿朽脚床。zhān bǔ lián sāi zhàng,shéng chuān xiǔ jiǎo chuáng。
郊行长野兴,人静若禅房。jiāo xíng zhǎng yě xīng,rén jìng ruò chán fáng。
回鹘交游熟,昆仑事迹详。huí gǔ jiāo yóu shú,kūn lún shì jì xiáng。
风烟多黯黯,云水两茫茫。fēng yān duō àn àn,yún shuǐ liǎng máng máng。
灾变垂乾象,妖氛翳太阳。zāi biàn chuí qián xiàng,yāo fēn yì tài yáng。
髯龙三岛去,玉叶一枝芳。rán lóng sān dǎo qù,yù yè yī zhī fāng。
明主初登极,愚臣敢进狂。míng zhǔ chū dēng jí,yú chén gǎn jìn kuáng。
九畴从帝锡,五事合天常。jiǔ chóu cóng dì xī,wǔ shì hé tiān cháng。
大乐陈金石,朝服具冕裳。dà lè chén jīn shí,cháo fú jù miǎn shang。
降升分上下,进退有低昂。jiàng shēng fēn shàng xià,jìn tuì yǒu dī áng。
拓境时方急,郊天且未遑。tuò jìng shí fāng jí,jiāo tiān qiě wèi huáng。
应兵无血刃,降虏自壶浆。yīng bīng wú xuè rèn,jiàng lǔ zì hú jiāng。
按堵无更肆,因敌不馈粮。àn dǔ wú gèng sì,yīn dí bù kuì liáng。
宸心尊德义,圣政济柔刚。chén xīn zūn dé yì,shèng zhèng jì róu gāng。
恩泽涵诸夏,威棱震八荒。ēn zé hán zhū xià,wēi léng zhèn bā huāng。
势连西域重,天助北方强。shì lián xī yù zhòng,tiān zhù běi fāng qiáng。
举我陪三省,求贤守四方。jǔ wǒ péi sān shěng,qiú xián shǒu sì fāng。
锦衣捐毳褐,肉食弃糟糠。jǐn yī juān cuì hè,ròu shí qì zāo kāng。
隐逸求新仕,流亡集故乡。yǐn yì qiú xīn shì,liú wáng jí gù xiāng。
百官欣戴舜,万国愿归唐。bǎi guān xīn dài shùn,wàn guó yuàn guī táng。
耕钓咸生遂,工商乐未央。gēng diào xián shēng suì,gōng shāng lè wèi yāng。
会将封泰岳,行看建明堂。huì jiāng fēng tài yuè,xíng kàn jiàn míng táng。
自叹才雕篆,长惭学面墙。zì tàn cái diāo zhuàn,zhǎng cán xué miàn qiáng。
君恩予久负,贤路我深妨。jūn ēn yǔ jiǔ fù,xián lù wǒ shēn fáng。
覆餗恒忧惧,持盈实恐惶。fù sù héng yōu jù,chí yíng shí kǒng huáng。
故山松径碧,旧隐菊花黄。gù shān sōng jìng bì,jiù yǐn jú huā huáng。
太守方遗舄,初平政牧羊。tài shǒu fāng yí xì,chū píng zhèng mù yáng。
厚颜居此位,若已纳于隍。hòu yán jū cǐ wèi,ruò yǐ nà yú huáng。
吟啸须归去,香山老侍郎。yín xiào xū guī qù,xiāng shān lǎo shì láng。
耶律楚材

耶律楚材

金元间义州弘政人,字晋卿,号湛然居士。契丹族。耶律履子。博极群书,旁通天文、地理、律历、术数及释老、医卜之说。金末辟为左右司员外郎。元太祖定燕,召见,处之左右。呼为长髯人(蒙语:吾图撒合里),每征讨,必命之卜。太宗即位,命为主管汉人文书之必阇赤,汉称中书令,事无巨细,皆先白之。定君臣礼仪;反对以汉地为牧场之议,立燕京等十路征收课税使,建立赋税制度;请军民分治,州县长吏治民事,万户府理军政,课税所管钱谷。太宗五年入汴时,请废“攻城不降,矢石一发即屠城”之制。九年,定以经义、词赋、策论取士之制。乃马真后称制时,渐失信任,抑郁而死。卒谥文正。有《湛然居士集》等。 耶律楚材的作品>>

猜您喜欢

过东胜用先君文献公韵二首

耶律楚材

荒城萧洒枕长河,古字碑文半灭磨。huāng chéng xiāo sǎ zhěn zhǎng hé,gǔ zì bēi wén bàn miè mó。
青冢路遥人去少,黑山寒重雁来多。qīng zhǒng lù yáo rén qù shǎo,hēi shān hán zhòng yàn lái duō。
正愁晓雪冰生砚,不忿西风叶坠柯。zhèng chóu xiǎo xuě bīng shēng yàn,bù fèn xī fēng yè zhuì kē。
偶忆先君旧游处,潸然不奈此情何。ǒu yì xiān jūn jiù yóu chù,shān rán bù nài cǐ qíng hé。

过东胜用先君文献公韵二首

耶律楚材

依然千里旧山河,事改时移随变磨。yī rán qiān lǐ jiù shān hé,shì gǎi shí yí suí biàn mó。
巢许家风乌可少,萧曹勋业未为多。cháo xǔ jiā fēng wū kě shǎo,xiāo cáo xūn yè wèi wèi duō。
可伤陵变须耕海,不待棋终已烂柯。kě shāng líng biàn xū gēng hǎi,bù dài qí zhōng yǐ làn kē。
翻手荣枯成底事,不如归去入无何。fān shǒu róng kū chéng dǐ shì,bù rú guī qù rù wú hé。

再用韵以美抟霄之德

耶律楚材

去岁云川始见君,澄澄胸次净无尘。qù suì yún chuān shǐ jiàn jūn,chéng chéng xiōng cì jìng wú chén。
山南第一圭璋士,冀北无双柱石臣。shān nán dì yī guī zhāng shì,jì běi wú shuāng zhù shí chén。
万里云松斜谷外,千竿水竹渭河滨。wàn lǐ yún sōng xié gǔ wài,qiān gān shuǐ zhú wèi hé bīn。
他年归隐重相访,无影林间别有春。tā nián guī yǐn zhòng xiāng fǎng,wú yǐng lín jiān bié yǒu chūn。

再用韵自叹行藏

耶律楚材

箕裘家世忝先君,惭愧飘萧两鬓尘。jī qiú jiā shì tiǎn xiān jūn,cán kuì piāo xiāo liǎng bìn chén。
自古山河归圣主,从今廊庙弃愚臣。zì gǔ shān hé guī shèng zhǔ,cóng jīn láng miào qì yú chén。
常思卧隐云乡外,肯效行吟泽国滨。cháng sī wò yǐn yún xiāng wài,kěn xiào xíng yín zé guó bīn。
驿使不来人已老,江南谁寄一枝春。yì shǐ bù lái rén yǐ lǎo,jiāng nán shuí jì yī zhī chūn。

过青冢次贾

耶律楚材

当年遗恨叹昭君,玉貌冰肤染塞尘。dāng nián yí hèn tàn zhāo jūn,yù mào bīng fū rǎn sāi chén。
边塞未安嫔侮虏,朝廷何事拜功臣。biān sāi wèi ān pín wǔ lǔ,cháo tíng hé shì bài gōng chén。
朝云雁唳天山外,残日猿悲黑水滨。cháo yún yàn lì tiān shān wài,cán rì yuán bēi hēi shuǐ bīn。
十里东风青冢道,落花犹似汉宫春。shí lǐ dōng fēng qīng zhǒng dào,luò huā yóu shì hàn gōng chūn。

过青冢次贾

耶律楚材

延寿丹青本诳君,和亲犹未敛胡尘。yán shòu dān qīng běn kuáng jūn,hé qīn yóu wèi liǎn hú chén。
穹庐自恨嫔戎主,泉壤相逢愧汉臣。qióng lú zì hèn pín róng zhǔ,quán rǎng xiāng féng kuì hàn chén。
玉骨已消青冢底,香魂犹绕黑河滨。yù gǔ yǐ xiāo qīng zhǒng dǐ,xiāng hún yóu rào hēi hé bīn。
愁云暗锁天山路,野草闲花也怨春。chóu yún àn suǒ tiān shān lù,yě cǎo xián huā yě yuàn chūn。

再用韵感古

耶律楚材

宣尼名教本尊君,贼子干常犯跸尘。xuān ní míng jiào běn zūn jūn,zéi zi gàn cháng fàn bì chén。
鹿失嬴秦无令主,鼎分炎汉有能臣。lù shī yíng qín wú lìng zhǔ,dǐng fēn yán hàn yǒu néng chén。
宋朝南渡尤天水,辽室东倾罪海滨。sòng cháo nán dù yóu tiān shuǐ,liáo shì dōng qīng zuì hǎi bīn。
回首兴亡都莫问,不如沉醉瓮头春。huí shǒu xīng wáng dōu mò wèn,bù rú chén zuì wèng tóu chūn。

再用韵唱玄

耶律楚材

重玄不惜说知君,又恐重添眼里尘。zhòng xuán bù xī shuō zhī jūn,yòu kǒng zhòng tiān yǎn lǐ chén。
临济喝中分主客,洞山言下辨君臣。lín jì hē zhōng fēn zhǔ kè,dòng shān yán xià biàn jūn chén。
持铃普化摇空里,垂钓华亭没水滨。chí líng pǔ huà yáo kōng lǐ,chuí diào huá tíng méi shuǐ bīn。
勘破遮般闲伎俩,铁林花发劫前春。kān pò zhē bān xián jì liǎ,tiě lín huā fā jié qián chūn。

过云川和刘正叔韵

耶律楚材

西域风尘汗漫游,十年辜负旧渔舟。xī yù fēng chén hàn màn yóu,shí nián gū fù jiù yú zhōu。
曾观八阵云奔速,亲见三川席卷收。céng guān bā zhèn yún bēn sù,qīn jiàn sān chuān xí juǎn shōu。
烟锁居延苏子恨,云埋青冢汉家羞。yān suǒ jū yán sū zi hèn,yún mái qīng zhǒng hàn jiā xiū。
深思篱下西风醉,谁羡班超万里侯。shēn sī lí xià xī fēng zuì,shuí xiàn bān chāo wàn lǐ hóu。

过云中和张伯坚韵

耶律楚材

一扫氐羌破吐浑,群雄悉入北朝吞。yī sǎo dī qiāng pò tǔ hún,qún xióng xī rù běi cháo tūn。
自怜西域十年客,谁识东丹八叶孙。zì lián xī yù shí nián kè,shuí shí dōng dān bā yè sūn。
射虎将军皆建节,飞龙天子未更元。shè hǔ jiāng jūn jiē jiàn jié,fēi lóng tiān zi wèi gèng yuán。
我惭才略非良器,封禅书成不敢言。wǒ cán cái lüè fēi liáng qì,fēng chán shū chéng bù gǎn yán。

过云中和张仲先韵

耶律楚材

致泽君民本不难,言轻无用愧偷安。zhì zé jūn mín běn bù nán,yán qīng wú yòng kuì tōu ān。
十年潦倒功何在,三径荒凉盟已寒。shí nián lǎo dào gōng hé zài,sān jìng huāng liáng méng yǐ hán。
岩下藏名思傅说,林间谈道谒丰干。yán xià cáng míng sī fù shuō,lín jiān tán dào yè fēng gàn。
挂冠神武当归去,自有夔龙辅可汗。guà guān shén wǔ dāng guī qù,zì yǒu kuí lóng fǔ kě hàn。

过云中和王正夫韵

耶律楚材

白雪阳春寡和音,谁人解听没弦琴。bái xuě yáng chūn guǎ hé yīn,shuí rén jiě tīng méi xián qín。
诗书事业真堪笑,刀笔功名未可钦。shī shū shì yè zhēn kān xiào,dāo bǐ gōng míng wèi kě qīn。
不信西天三步远,焉知东海一杯深。bù xìn xī tiān sān bù yuǎn,yān zhī dōng hǎi yī bēi shēn。
元来佛法无多子,何必嵩山谒少林。yuán lái fú fǎ wú duō zi,hé bì sōng shān yè shǎo lín。

过白登和李振之韵

耶律楚材

十年沦落困边城,今日龙钟返帝京。shí nián lún luò kùn biān chéng,jīn rì lóng zhōng fǎn dì jīng。
运拙不须求富贵,时危何处取功名。yùn zhuō bù xū qiú fù guì,shí wēi hé chù qǔ gōng míng。
腾骧谁识孙阳骥,俊逸深思支遁鹰。téng xiāng shuí shí sūn yáng jì,jùn yì shēn sī zhī dùn yīng。
客里逢君赠佳句,知音相见眼偏明。kè lǐ féng jūn zèng jiā jù,zhī yīn xiāng jiàn yǎn piān míng。

过天城和靳泽民韵

耶律楚材

西征扈从过龙庭,误得东州浪播名。xī zhēng hù cóng guò lóng tíng,wù dé dōng zhōu làng bō míng。
琴阮因缘真有味,诗书事业拙谋生。qín ruǎn yīn yuán zhēn yǒu wèi,shī shū shì yè zhuō móu shēng。
咄嗟兴废悲三叹,倏忽荣枯梦一惊。duō jiē xīng fèi bēi sān tàn,shū hū róng kū mèng yī jīng。
何日解官归旧隐,满园松菊小庵清。hé rì jiě guān guī jiù yǐn,mǎn yuán sōng jú xiǎo ān qīng。

过武川赠仆散令人

耶律楚材

班姬流落到而今,闻道翻身入道林。bān jī liú luò dào ér jīn,wén dào fān shēn rù dào lín。
歌扇舞裙忘旧业,药炉经卷半新吟。gē shàn wǔ qún wàng jiù yè,yào lú jīng juǎn bàn xīn yín。
闲眠白昼三杯醉,静对青松一曲琴。xián mián bái zhòu sān bēi zuì,jìng duì qīng sōng yī qū qín。
更看他年栖隐处,蓬山楼阁五云深。gèng kàn tā nián qī yǐn chù,péng shān lóu gé wǔ yún shēn。